Bài 21. CHỚ LÀM SỰ DÂM DỤC
(ĐIỀU RĂN THỨ VI)
164. Lỗi đức khiết tịnh trong tâm tưởng là gì?
1. Nhìn xem: Tất nhiên, chúng ta không có lỗi gì khi thấy những hình ảnh xấu xa, khi nhìn người khác phái trong lúc nói chuyện. Nhìn ngắm vẻ đẹp vì vẻ đẹp cũng không có tội gì, như các nhà phê bình, thưởng lãm nghệ thuật tranh ảnh; nhưng hãy hết sức cẩn thận: nếu việc nhìn xem đó có thể dẫn đến nguy hiểm phạm tội thì chúng ta không thể nói là không có tội: vua Đavít đã phạm tội ngoại tình và giết người chỉ vì một cái nhìn thiếu thận trọng.
Việc nhìn ngắm trở nên tội lỗi khi có sự chủ ý nhìn ngắm để thỏa mãn khoái lạc nhục dục, dù là nhìn ngắm người, tranh ảnh hay đồ vật, như cái nhìn đáng nguyền rủa của hai lão già đối với nàng Susanna, được kể lại trong sách tiên tri Đanien.
2. Suy tưởng: Để thành một lỗi phạm trong tư tưởng, cần có ba yếu tố:
- Tư tưởng hay hình dung một điều xấu.
- Sự thích thú tự nhiên theo bản năng.
- Sự chiều theo: Tư tưởng, dù xấu xa đến đâu, cũng chỉ trở nên tội khi có sự ưng thuận của ý chí. Nếu chỉ bị tư tưởng xấu tấn công mà thôi thì không phải là tội vì ngay cả các thánh cũng nhiều phen gặp phải như thế. Trái lại, các ngài còn lập được công phúc khi xua đuổi chúng ra khỏi tâm trí mình. Chúng ta chỉ có tội nếu cố ý duy trì hình ảnh xấu để tìm sự thích thú trong suy tưởng đó.
3. Ước muốn: Ước muốn là yếu tố căn bản cho mọi hành vi nhân linh. Một hành vi không có chủ ý thì không có tội; ngược lại, một ước muốn phạm tội cũng có tội như là đã phạm, dù không thể thực hiện được ước muốn đó, vì “ai nhìn xem một phụ nữ để thỏa lòng dục thì đã ngoại tình với nó trong lòng rồi” (Mt 5,28). Bởi đó, để biết mình rõ hơn, chúng ta cũng nên xét cả những ước muốn phạm tội nữa.