CÁC BÀI SUY NIỆM CN 32 TN - C
MỤC LỤC
1. Thiên Chúa của kẻ sống
2. Sự sống lại
3. Sống lại
4. Mầu nhiệm Cánh chung.
5. Sống lại – ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
6. Hợp hoan bên Chúa – Thiên Phúc
7. Vấn đề kẻ chết sống lại – Veritas.
8. Tin vào sự sống đời sau
9. Chết không phải là hết
10. Có chăng một thế giới bên kia?
11. Có chăng sự sống bên kia cái chết – Lm Thiện Duy
12. Sự sống đời sau sẽ như thế nào?
13. Thiên Chúa của kẻ sống – An Phong
14. Chết là về cõi sống
15. Chúa là Thiên Chúa của kẻ sống
16. Thiên Chúa của kẻ sống
17. Đời Này và Đời Sau – R. Veritas
18. Thiên Giới – Lm Vũ Đình Tường
19. Sống – Lm. Giuse Đỗ Vân Lực
20. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu Duyên
21. Qua cái chết của Chúa Giê su Achille Degeest
22. Một mầu nhiệm lớn hơn chúng ta biết
23. Đời sau khác đời này
24. Đời này, đời sau
25. Mất hết cả đời người!
26. Can đảm - McCarthy
27. Vĩnh cửu - McCarthy
28. Vấn đề đời sau - R. Gutzwiller
29. Thân xác sống lại
30. Vấn đề kẻ chết sống lại
31. Thân xác sống lại
32. Sống lại
33. Sống lại
34. Kinh nghiệm
35. Sự sống
36. Con người sẽ sống lại
37. Chúa Nhật 32 TN
38. Được sống tình yêu của mình Noel Quesson
39. Tin sự sống đời sau – Jos. Vinc. Ngọc Biển
40. Thực tại mới, tương giao mới
Đời này, đời sau Lm Giuse Đinh tất Quý
Cuộc đời mới mai sau Lm Giuse Đinh tất Quý
Cuộc sống đời sau Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái
Cuộc sống mai hậu Lm Giuse Đinh lập Liễm
Thánh Vịnh & Đáp Ca Nhóm Thánh Vịnh Nauy
Chúa là Thiên Chúa của kẻ sống Catholic.org.tw
Niềm vui vĩnh cửu Cha Mark Link, S.J
Xác tín có đời sau PM.Cao Huy Hoàng
Có chăng một thế giới bên kia Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
Lòng trung thành của Thiên Chúa Hugues Cousin
Một mầu nhiệm lớn hơn Charles E. Miller
Có chăng một thế giới bên kia Lm Ignatio Trần Ngà
Chết là về cõi sống Lm Giuse Tạ Duy Tuyền
Thiên Chúa của kẻ sống Lm. Antôn Nguyễn Văn Tiếng
Đời này đời sau R. Veritas
Đời này đời sau Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
Cách chữa cháy kỳ diệu Sưu tầm
Tin vào sự sống lại Sưu tầm
Thiên Chúa của kẻ sống Sưu tầm
Ai sống làm sao, ta... Sưu tầm
Xứng đáng mới được hưởng Sưu tầm
Gieo gì gặt nấy Sưu tầm
Hợp hoan Sưu tầm
Niềm hy vọng sống lại Sưu tầm
Một cơ hội mới Sưu tầm
Đời này đời sau Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
Mầu nhiệm sự sống lại Lm. Phêrô Lê văn Chính
1. Thiên Chúa của kẻ sống
2. Sự sống lại
3. Sống lại
4. Mầu nhiệm Cánh chung.
5. Sống lại – ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
6. Hợp hoan bên Chúa – Thiên Phúc
7. Vấn đề kẻ chết sống lại – Veritas.
8. Tin vào sự sống đời sau
9. Chết không phải là hết
10. Có chăng một thế giới bên kia?
11. Có chăng sự sống bên kia cái chết – Lm Thiện Duy
12. Sự sống đời sau sẽ như thế nào?
13. Thiên Chúa của kẻ sống – An Phong
14. Chết là về cõi sống
15. Chúa là Thiên Chúa của kẻ sống
16. Thiên Chúa của kẻ sống
17. Đời Này và Đời Sau – R. Veritas
18. Thiên Giới – Lm Vũ Đình Tường
19. Sống – Lm. Giuse Đỗ Vân Lực
20. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu Duyên
21. Qua cái chết của Chúa Giê su Achille Degeest
22. Một mầu nhiệm lớn hơn chúng ta biết
23. Đời sau khác đời này
24. Đời này, đời sau
25. Mất hết cả đời người!
26. Can đảm - McCarthy
27. Vĩnh cửu - McCarthy
28. Vấn đề đời sau - R. Gutzwiller
29. Thân xác sống lại
30. Vấn đề kẻ chết sống lại
31. Thân xác sống lại
32. Sống lại
33. Sống lại
34. Kinh nghiệm
35. Sự sống
36. Con người sẽ sống lại
37. Chúa Nhật 32 TN
38. Được sống tình yêu của mình Noel Quesson
39. Tin sự sống đời sau – Jos. Vinc. Ngọc Biển
40. Thực tại mới, tương giao mới
Đời này, đời sau Lm Giuse Đinh tất Quý
Cuộc đời mới mai sau Lm Giuse Đinh tất Quý
Cuộc sống đời sau Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái
Cuộc sống mai hậu Lm Giuse Đinh lập Liễm
Thánh Vịnh & Đáp Ca Nhóm Thánh Vịnh Nauy
Chúa là Thiên Chúa của kẻ sống Catholic.org.tw
Niềm vui vĩnh cửu Cha Mark Link, S.J
Xác tín có đời sau PM.Cao Huy Hoàng
Có chăng một thế giới bên kia Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
Lòng trung thành của Thiên Chúa Hugues Cousin
Một mầu nhiệm lớn hơn Charles E. Miller
Có chăng một thế giới bên kia Lm Ignatio Trần Ngà
Chết là về cõi sống Lm Giuse Tạ Duy Tuyền
Thiên Chúa của kẻ sống Lm. Antôn Nguyễn Văn Tiếng
Đời này đời sau R. Veritas
Đời này đời sau Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
Cách chữa cháy kỳ diệu Sưu tầm
Tin vào sự sống lại Sưu tầm
Thiên Chúa của kẻ sống Sưu tầm
Ai sống làm sao, ta... Sưu tầm
Xứng đáng mới được hưởng Sưu tầm
Gieo gì gặt nấy Sưu tầm
Hợp hoan Sưu tầm
Niềm hy vọng sống lại Sưu tầm
Một cơ hội mới Sưu tầm
Đời này đời sau Linh mục Inhaxiô Trần Ngà
Mầu nhiệm sự sống lại Lm. Phêrô Lê văn Chính
1. Thiên Chúa của kẻ sống
Con người sẽ sống lại,
đó là một niềm tin đã có nơi phần đông người Do Thái. Thực vậy, anh em Macabê
đã thưa lên với vị vua đang tính giết hại họ như sau: Vua chỉ cất được mạng
sống chúng tôi ở đời này, nhưng Vua vũ trụ sẽ làm cho chúng tôi là những kẻ đã
chết vì lề luật của Ngài, được sống lại trong cuộc sống đời đời. Vào thời Chúa
Giêsu, người biệt phái cũng tin như vậy.
Tuy nhiên cũng có một
số người thuộc phái Saducêô, gồm những nhà quý tộc hoặc tầng lớp cao trong hàng
tư tế, lại không tin có sự thưởng phạt đời sau, không tin có sự sống lại. Đối
với họ việc con người sống lại chỉ là chuyện khôi hài.
Đoạn Tin Mừng cho thấy
họ đã tìm cách tranh luận với Chúa Giêsu về vấn đề này vì biết rằng Chúa Giêsu
rao giảng sự sống lại. Để chống lại niềm tin tưởng ấy, họ đã đưa ra một thí dụ
tiêu biểu từng được sử dụng trong các cuộc tranh cãi để học quê đối phương. Câu
chuyện được đưa ra hẳn không phải là một sự thật cho bằng một giả thuyết: Một
người phụ nữ có tới bảy đời chồng hợp pháp, và cuối cùng thì người phụ nữ ấy
cũng chết. Nếu như có sự sống lại, thì người phụ nữ ấy sẽ là vợ của ai đây?
Chúa Giêsu đã trả lời: Nếu Thiên Chúa đã làm bạn với các tổ phụ như Abraham,
Isaac và Giacóp, thì không phải chỉ là làm bạn trong chốc lát mà là đời đời.
Thiên Chúa không phải là Thiên Chúa của kẻ chết mà là Thiên Chúa của kẻ sống.
Thực ra ở đây Chúa
Giêsu không tả rõ sự sống lại như thế nào, điều Ngài muốn khẳng định đó là
Thiên Chúa là Thiên Chúa của kẻ sống. Và trong suốt cuộc đời, qua những lời
giảng dạy nhất là qua thái độ cư xử, Ngài muốn cho người ta hiểu rằng Thiên
Chúa là Đấng ban sự sống, là Đấng làm cho sống. Và ngay cả những kẻ tội lỗi,
Ngài cũng không muốn họ phải hư đi, trái lại, Ngài muốn họ hối cải để được sống
và sống một cách dồi dào. Những phép lạ chữa lành bệnh tật, làm cho kẻ chết
sống lại có thể được coi là dấu chỉ về một Thiên Chúa yêu chuộng sự sống. Và
khi Chúa Giêsu đón nhận cái chết trên thập giá, thì cũng chính là lúc Ngài
chiến thắng sự chết để cho sự sống được lên ngôi.
Là kẻ sống thực ra
không phải là chuyện dễ. Bởi vì có những kẻ hiện còn đang thở, đang ăn, đang sống
nhưng thực ra họ đã chết, bởi lẽ họ đã không thể có một phản ứng gì mới mẻ.
Những kẻ sống rập theo chữ viết, rập theo những điều đã quy định từ ngàn xưa
đến độ không còn thấy những gì xảy ra trước mắt. Như thầy Lêvi vì mải mê tuân
giữ một nghi tiết của lề luật, nên đã làm như thể không có người bị cướp đánh
trọng thương và vất bên lề đường, hay nói cách khác đã không có được một phản
ứng thích hợp với hoàn cảnh hiện tại. Những kẻ ấy không còn là những người
sống.
Còn chúng ta thì sao.
Là những người còn đang sống, chúng ta có biết phản ứng và thích nghi với hoàn
cảnh hay là chúng ta cũng chỉ là một thây ma đã chết từ lâu?
2. Sự sống
lại
Phái Saddu thuộc trào
lưu văn hoá Hy Lạp, đề cao tiền của, thế lực và thể xác. Phái này tuy ít, nhưng
lại gồm những tay anh chị trong giới quý tộc hay tư tế cao cấp. Phái này thành
lập vào thời Ba Tư thống trị Do Thái và chạy theo ngoại bang. Dưới thời đế quốc
Lamã, họ có nhiều uy lực chính trị và tôn giáo. Dân chúng Do thái không có cảm
tình với nhóm này vì nếp sống và quan điểm của họ. Sử gia Flaviô viết: Những
người Saddu thường cứng cỏi ngay cả với anh em cùng phái và bất lịch sự trong
cách giao tế với người đồng hương cũng như ngoại bang.
Về tôn giáo, phái này
chỉ nhận có Ngũ Kinh của Maisen, khinh bỏ tập tục của nhóm biệt phái. Nếu họ có
giữ tập tục nào thì chỉ để che mắt và để có thể liên hệ với dân Do Thái. Họ
không tin Thiên Chúa quan phòng, không tin linh hồn bất tử. Linh hồn chết làm
một với thân xác. Họ càng không tin kẻ chết sống lại, cho nên họ đưa luật Lêvi
ra để chất vấn Chúa về vấn đề hôn nhân.
Họ bịa ra câu chuyện
một thiếu phụ có 7 đời chồng cùng chết không con nối dõi. Rồi thiếu phụ đó cũng
chết. Vậy thì ngày sống lại ai sẽ là chồng của thiếu phụ ấy. Đặt vấn đề như vậy
họ cho là Chúa sẽ thất thế, hoặc phải chấp nhận chế độ đa phu hoặc sẽ có tranh
chấp xô xát sau khi sống lại. Nhưng Chúa đã chỉ cho họ thấy quan điểm của họ
lầm lạc. Ngày sống lại sẽ chấm dứt mọi liên hệ hôn nhân trần thế. Ngày ấy dòng
giống nhân loại không cần phải đông thêm nữa và đời sống lúc ấy là linh thiêng
như thiên thần. Để chứng minh điều đó, Chúa Giêsu đã dựa vào chính Ngũ Kinh của
Maisen để lập luận: Thiên Chúa đã thề rằng Người là Chúa của Abraham, Isaac,
Giacob cho đến đời đời. Người Do Thái tin rằng ba tổ phụ nay vẫn còn sống. Vậy
Thiên Chúa là Chúa của người sống chứ không của kẻ chết.
Sau cái chết trần gian
là đi vào cõi hằng sống. Suốt một đời thân xác và linh hồn cùng nhau phục vụ
không lẽ đời sau bị tách rời để được thưởng hay bị phạt. Nếu không có sự sống
lại thì sự sống trần gian còn có ý nghĩa gì? Chúng ta sống là để làm gì? Bao
nhiêu đau khổ hằn ghi trên khuôn mặt như bệnh tật, tai nạn. Những bệnh nhân
kinh niên như phong cùi, ung thư, mù, lao, què cụt, mà ga chủng tộc. Sống để
làm gì, chịu đựng để làm gì nếu không trông mong vào sự sống lại của thân xác
ngày mai. Bao nhiêu nam nữ thanh niên sống độc thân vì Nước Trời có còn dám
sống và tiếp tục sống nếu bỏ đi tín điều sống lại? Bao nhiêu trẻ thơ, bao nhiêu
cụ già gìn giữ sự sống từng giây phút trong một thân xác tàn phai cũng vì trông
chờ vào giây phút sống lại.
Một hiện tượng ít khi
chúng ta đặt vấn đề là ở đời này người ta thường đem sử dụng những gì cũ kỹ hư
hỏng. Những giẻ rách vứt đi được người ta cho vào máy chế biến để trở thành
những tờ bìa hay giấy báo. Những bao nylon vứt đi được người ta mua cả hàng tấn
để nấu lại. Những vụn sắt, ô tô cũ, người Nhật mua về với giá rẻ mạt, họ đem
nấu lại làm thành xe Toyota nổi tiếng trên thế giới. Những lon Coca, lon những
bia vứt đi trở thành những đồ chơi xuất cảng. Những rác rưởi đốt bỏ nhưng sẽ
trở thành phân bón. Các xương xẩu con vật đem nấu lại làm keo dán và nhiều hữu
ích cho y khoa... Thật bẽ bàng cho người không tin vào sự sống lại vì như vậy
thân xác họ còn kém xa những vật phế thải vì sau khi chết, người ta vội vã đem
đi chôn chẳng dùng vào được việc gì cả.
Trong kinh Tin Kính
chúng ta thường tuyên xưng: Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại. Thế nhưng
chúng ta phải làm gì để ngày sống lại của chúng ta sẽ là một ngày vinh quang và
hạnh phúc.
3. Sống lại
“Mặt trận phía tây
hoàn toàn yên tĩnh”, đó là tựa đề của cuốn tiểu thuyết nổi tiếng. Cuốn tiểu thuyết
này kể lại một câu chuyện thật cảm động:
Trong cuộc giao tranh
giữa Đức và Pháp, một chú lính trẻ người Đức đang ngồi dưới hầm để tránh đạn,
thì bất ngờ, một người lính Pháp lạc bước cũng nhảy xuống. Trước khi người lính
Pháp nhận ra kẻ địch dưới hầm, thì anh đã bị chú lính Đức đâm cho mấy nhát,
khiến anh ngã quỵ. Anh nằm thoi thóp chờ chết.
Chú lính Đức chăm chú
nhìn vào cặp mắt sợ hãi của người lính Pháp. Chú thấy miệng của người lính này
há hốc với đôi môi nứt nẻ. Chú ta liền động lòng thương, rút chai nước của mình
và cho người lính thù địch ấy uống. Khi người lính ấy qua đời, chú ta cảm thấy
ân hận thấm thía.
Trông thấy chiếc ví,
chú ta liền mở ra xem, trong đó có bức ảnh chụp một người đàn bà và một bé gái.
Chú ta bỗng nhận thấy người lính đã chết kia không còn phải là kẻ thù nữa,
nhưng là một người chồng, một người cha, một người biết yêu thương như chú ta.
Và điều gì đã xảy ra dưới hầm nơi chú lính Đức đối diện với người mà chú mới
giết chết?
Phải chăng chú bất ngờ
nhận ra bổn phận phải yêu thương đồng loại? Không phải vậy. Chú chợt nhìn thấy
người từng bị xem là kẻ thù của chú bằng một ánh sáng hoàn toàn mới. Chính nhờ
ánh sáng này mà chú đã thay đổi thái độ đối với người lính Pháp.
Từ câu chuyện trên,
chúng ta đi vào đoạn Tin Mừng sáng hôm nay. Như chúng ta đã biết: Nhóm Sađốc
gồm những kẻ không tin có sự sống lại. Họ đã dựa vào đoạn sách Đệ Nhị Luật để
đưa ra vấn nạn với Chúa Giêsu. Sách Đệ Nhị Luật viết: Khi anh em ruột ở chung
với nhau mà một người chết không con, thì vợ của người ấy không được thuộc về
người chồng khác ngoài nhà. Một người anh em của chồng sẽ lấy nàng làm vợ. Và
đứa con trai đầu lòng sinh ra sẽ lưu danh người anh em đã chết.
Với vấn nạn này nhóm
Sađốc đòi Chúa Giêsu phải có một lập trường dứt khoát. Nếu Ngài không tin có sự
sống lại thì họ được thêm một đồng minh. Còn nếu Ngài tin, thì làm sao giải
quyết vụ hôn nhân cho người vợ goá với bảy người anh em ruột làm chồng mình.
Dựa vào lời của Chúa,
chúng ta thấy: nhóm Sađốc hiểu sai về việc sống lại, cũng như về cuộc sống mai
sau. Với họ sống lại là phục hồi những điều kiện vật chất của người quá cố.
Trong khi đó Chúa Giêsu lại bảo: Người sống lại sẽ giống như các thiên thần,
nên không còn dựng vợ gả chồng nữa. Đối với chúng ta, vấn đề chỉ được thực sự
giải quyết qua cái chết và sự phục sinh của Đức Kitô, để rồi chúng ta luôn
tuyên xưng: Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau.
Từ những điều vừa
trình bày, chúng ta đi tới hai kết luận. Kết luận thứ nhất đó là hãy biết yêu
thương giúp đỡ những người chung quanh, nhất là những người thân yêu trong gia
đình, như ông bà cha mẹ, anh chị em ngay từ bây giờ, lúc họ còn sống, kẻo khi
sự chết đến thì đã quá muộn.
Kết luận thứ hai đó là
hãy biết chuẩn bị cho mình những hành trang cần thiết là một tâm hồn trong
sạch, không bị hoen ố bởi tội lỗi và đôi bàn tay chất đầy công nghiệp, bằng
những hành động bác ái yêu thương chúng ta đã thực hiện được, nhờ đó trong ngày
sau hết, chúng ta sẽ được Chúa đón nhận vào cuộc sống vĩnh cửu.
4. Mầu nhiệm
Cánh chung.
(Suy niệm của Lm. GB.
Trần Văn Hào)
Trong những Chúa nhật
cuối cùng của năm phụng vụ, Giáo hội mời gọi chúng ta suy nghĩ về cuộc sống mai
sau, cuộc sống mà chúng ta đang vươn hướng tới. Nghĩ về cái chết và cuộc sống
mai hậu không phải là một thái độ mang vẻ bi quan, nhưng ngược lại, đây là cách
thức để khơi dậy niềm hy vọng và giúp chúng ta sống cuộc sống hiện sinh cho
thật ý nghĩa. Chúng ta vẫn tuyên xưng đức tin khi đọc kinh Tin kính: “Tôi trông
đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau”. Đó là niềm hy vọng cánh chung của mọi
Kitô hữu, bởi vì chết không phải là hết. Cái chết không kết thúc cuộc sống
chúng ta một cách vô nghĩa, nhưng nó chính là cửa ngõ đưa dẫn chúng ta vào cuộc
sống vĩnh hằng. Đây cũng là sứ điệp mà các bài đọc Lời Chúa hôm nay gợi mở.
Tôi tin xác loài người
ngày sau sống lại.
Trong bài Tin mừng hôm
nay, Thánh Luca thuật lại cuộc tranh luận giữa Chúa Giêsu và nhóm Saducêo. Nhóm
này không tin có sự sống lại. Đối với họ, chết là một dấu chấm hết. Những người
Saducêo đưa ra câu chuyện giả định và có tính ngụy tạo về một phụ nữ có 7 đời
chồng để gài bẫy Đức Giêsu. Nếu Chúa trả lời có sự sống lại, thì không thể giải
quyết vấn đề ai là chồng chính thức của người phụ nữ ấy trong cuộc sống mai sau,
còn nếu Chúa trả lời không, đương nhiên họ có thêm một đồng minh. Tình thế tiến
thoái lưỡng nan. Câu trả lời của Chúa Giêsu là một khẳng định chắc chắn mang
tính thần khải về sự sống lại trong ngày sau hết. Tuy nhiên Ngài không nói rõ
cuộc sống ấy sẽ như thế nào, vì tâm địa hẹp hòi của người Do thái lúc bấy
giờchưa thể lãnh hội được chân lý của mầu nhiệm. Ngài chỉ cho họ biết rằng
trong đời sống mới, con người sẽ sống như các thiên thần, không còn chuyện dựng
vợ gả chồng như cuộc sống hôm nay. Chúa cũng từ từ vén mở cho chúng ta biết về
thực tại cách chung. Trong cuộc sống mai hậu sẽ không còn khổ đau và chết chóc,
bởi vì con người đi vào cuộc sống trường cửu.
Thời cựu ước, tư tưởng
về cuộc sống mai sau rất mờ nhạt. Sách Macabê là quyển sách đầu tiên nói về sự
sống lại. Bảy anh em nhà Macabê đã can đảm tiến nhật cái chết với niềm tin
tưởng này. Trước khi lìa đời, họ đã nói với vua Antiôkhô: “Chúng tôi chết vì
luật pháp của vua vũ trụ, nên Người sẽ cho chúng tôi sống lại để hưởng sự sống
đời đời(2Mac 7,a)” hoặc “ Thà chết vì tay người đời đang khi dựa vào lời Thiên
Chúa mà hy vọng sẽ được Người cho sống lại. Còn vua, vua sẽ không được sống lại
để hưởng sự sống đời đời đâu”(c.14). Sau này, khi Guiđa thắng trận và thu gom
các tử thi, ông đã gom tiền gửi về Giêsusalem để dâng lễ tạ tội cầu cho những
người đã chết. Tác giả thư Macabê còn chú thích thêm: “Thật thế, nếu ông không
hy vọng rằng những chiến binh đã ngã xuống sẽ sống lại, thì cầu nguyện cho kẻ
đã chết quả là việc dư thừa và ngu xuẩn(2 Mac 12,44). Niềm tin về sự sống lại
mai sau được Đức Giêsu dần dần khai sáng. Thánh Phaolô đã nhắc đi nhắc lại về
niềm tin này, như trong Rm chương 8; Rm 6,8; 1 C 15,20-23; 2 C4, 14-15; Pl3,
20; 2Tm2,8-13 v.v..
Mọi người đều phải
chết.
Để chuẩn bị cho cuộc
sống mai sau, chúng ta phải đi qua cái chết. Đây là một thực tại mà không ai có
thể trốn tránh. Ngày xưa vua Tần Thủy Hoàng đã sai phái cả ngàn y sĩ tài giỏi
đi khắp nơi săn lùng những thang thuốc quý để ông được trường sinh bất tử,
nhưng cuối cùng ông cũng phải chết giống như mọi người. Biết bao anh hùng hào
kiệt đã lẫy lừng một thời, được mọi người ca tụng như những vĩ nhân ‘đời đời
sống mãi’, nhưng tất cả cũng đều đã chết. Xác của họ có đặt trong những lăng
tẩm nguy nga để mọi người đến kính viếng, cũng chỉ là một nắm xương khô mà
thôi. Triết học kinh điển của Hy Lạpnổi tiếng với tam đoạn luận‘Mọi người đều
phải chết, Socrate là người, nên(ergo) Socrate cũng phải chết’. Tam đoạn luận
ấy cũng được ứng dụng cho mỗi người trong chúng ta.
Là Kitô hữu, chúng ta
chuẩn bị đón nhận cái chết như thế nào.
Triết gia Jean
Guitton, bạn thân của Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô đệ nhị có kể lại một
giai thoại. Hồi còn bé, ban đêm ông ngủbên mẹ. Nhà hàng xóm bên cạnh có người
chết. Giữa đêm khuya vắng, có tiếng khóc não nuột vang lên. Đứa bé sợ quá ôm
chầm lấy mẹ. Nó hỏi mẹ: “Mẹ ơi, chết là gì hả mẹ”. Câu hỏi của đứa bé khiến bà
mẹ trẻ lúng túng không biết trả lời làm sao. Bà bật dậy ngồi vào bàn và mở Kinh
Thánh ra đọc. Trong Tin Mừng Gioan, bà đọc thấy đoạn viết: “Trước lễ Vượt qua,
Đức Giêsu biết giờ của Ngài đã đến, Ngài phải bỏ thế gian mà về với Chúa Cha.
Ngài vẫn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và Ngài yêu thương
họ đến cùng”(Ga 13,1). Gấp sách lại, bà trở về giường nói với đứa trẻ: “Con ơi,
chết là trở về với Chúa Cha và yêu thương đến cùng”. Đây là khuôn mẫu từ cái
chết của Chúa Giêsu để giúp chúng ta suy gẫm và chuẩn bị đón nhận cái chết nơi
mình. Khi mang thân phận con người, Chúa Giêsu đã từng run sợ khi đối diện
trước cái chết. Ngài sợ đến mức độ mồ hôi và máu toát ra. Tác giả thơ Do Thái
đã viết: “ Khi còn sống kiếp phàm nhân, Đức Giêsu đã lớn tiếng kêu van khóc lóc
mà dâng lời khẩn nguyện nài xin Đấng có quyền năng cứu Người khỏi chết. Dầu là
Con Thiên Chúa, Người đã phải trải qua nhiều đau khổ(Dt5,7). Mọi người chúng ta
cũng vậy, theo bản năng tự nhiên, ai cũng sợ hãi khi tiếp cận cái chết. Nhưng
với niềm tin và lòng yêu mến, chúng ta sẽ chiến thắng. Thánh Phaolô đã khẳng
quyết: “Tình yêu mạnh hơn sự chết’’(Rm 8, 39). Thánh nữ Têrêsatrên giường hấp
hối đã nói với các chị em trong cộng đoàn: “Em sắpchết, nhưng không phải em
chết mà em đang tiến về cõi sống”.Mới đây người ta cho đăng hình một nữ tu rất
xinh đẹp, lúc nào trên môi cũng nở nụ cười cho dầu đang phải chiến đấu chống
lại những đau đớn do bệnh ung thư. Vị nữ tu này khi chết, trên gương mặt xinh
xắn vẫn nở một nụ cười rất tươi. Người phụ nữ trẻ này đã an bình trở về với
Chúa và kết thúc cuộc hành trình trần gian không một chút lưu luyến.
Kết luận:
Một linh mục nọ tổ
chức tại giáo xứ một lễ an táng khá đặc biệt. Ngài báo trước từ lâu để đông đảo
mọi người đến tham dự. Giữa nhà thờ ngài đặt một cỗ quan tài. Theo truyền
thống, trước khi đưa thi hài ra phần mộ, quan tài được mở nắp để từng người đến
tiễn biệt người quá cố lần cuối. Nhưng khi mọi người nhìn vào quan tài để xem
người nằm trong đó là ai, họ không thấy gì, chỉ thấy một tấm gương lớn, phản
chiếu chính khuôn mặt của họ. Vị linh mục chú thích:” Mỗi ngày anh chị em hãy
tự mai táng chính mình”.
Thiên Chúa là tình
yêu. Nếu chúng ta sống sung mãn trong tình yêu, chúng ta sẽ trở nên bất tử vì
được thông dự vào bản tính củaThiên Chúa, là Đấng không bao giờ chết. Đây là
phương cách giúp chúng ta thực hành để đạt đến sự bất tử trong cuộc sống vĩnh
hằng mai sau.
5. Sống lại – ĐTGM.
Giuse Ngô Quang Kiệt
Trong chương trình “Những điều bạn có thể
chưa biết” của đài VTV3 có tường thuật một trường hợp lạ lùng: Một phụ nữ bị nhồi máu
cơ tim. Chị tắt thở. Chị đã chết. Nhưng nhiều giờ sau, chị tỉnh lại. Các bác sĩ
hỏi chị đã thấy gì trong thời gian ấy. Chị trả lời: chị thấy mình như bay bổng
lên cao, và từ trên cao chị nhìn xuống thấy các bác sĩ, các y tá đang chăm sóc
cho mình, nhìn thấy thân xác mình nằm bất động, nhìn thấy thuốc men, dụng cụ y
tế. Chị cũng nhìn thấy một chiếc giày tennis cũ màu xanh da trời, đế giày bị
mòn ở mép trong bàn chân, giây giày màu trắng, đầu một sợi dây thòng xuống dưới
đáy giày. Nghe lời tả rất chi tiết của chị, vị bác sĩ chuyên điều tra băn khoăn
để ý tìm kiếm. Một hôm vị bác sĩ đi qua tòa nhà đối diện nhìn sang bệnh viện,
bà giật mình kinh hãi vì thấy ở tầng ba của tòa nhà, trên một gờ xi măng rất
cheo leo, có một chiếc giày tennis cũ ai đã đặt ở đó tự hồi nào. Vị bác sĩ quan
sát kỹ lưỡng và thấy chiếc giày giống từng chi tiết với chiếc giày mà người
chết kể lại: chiếc giày vải cũ màu xanh, đế giày mòn ở mép trong, dây giày màu
trắng, đầu một dây thòng xuống nằm ở dưới đáy giày.
Đó là một trong 1370
trường hợp trở về từ cõi chết mà các bác sĩ Đức và Mỹ đã điều tra. Theo những
người có kinh nghiệm về cái chết này thuật lại thì: Cuộc sống ở “cõi bên kia”
hạnh phúc hơn cuộc sống ở đời này. Và sau khi “chết đi sống lại”, không ai còn
sợ chết nữa, không ai muốn kiếm tiền bạc, danh vọng, lạc thú gì nữa. Điều duy
nhất mà họ quan tâm là sống yêu thương, quảng đại, phục vụ mọi người. Tất nhiên
đây chưa phải là bằng chứng chắc chắn về việc người chết sống lại. Nhưng nó rất
gần với mặc khải của Lời Chúa hôm nay. Và kinh nghiệm hiếm có của họ rất có thể
hữu ích cho ta. Kinh nghiệm của họ nói với ta hai điều:
1) Có cuộc sống khác ở
bên kia cái chết. Kinh nghiệm của họ phù hợp với niềm tin dân gian, nhất là của
người Việt Nam vẫn tin rằng: thác là phế thách, còn là tinh anh. Vì tin có sự
sống ở bên kia cái chết mà chúng ta mới thờ kính tổ tiên, cúng quảy, giỗ chạp.
Niềm tin ấy phù hợp
với giáo lý của Chúa. Khi Môsê thấy Chúa hiện ra trong bụi gai cháy đỏ. Ông hỏi
Chúa là ai. Chúa trả lời: “Ta là Thiên Chúa của Abraham, Isaác, Giacóp”. Vào
thời của Môsê, Abraham đã qua đời được 5, 6 trăm năm. Vậy mà Chúa vẫn tự giới
thiệu là Thiên Chúa Abraham, tức là Abraham vẫn sống, đang sống bên Chúa. Vì
Thiên Chúa là Thiên Chúa của người sống chứ không phải Thiên Chúa của kẻ chết.
Trong Phúc Âm, Chúa
Giêsu nhiều lần nhắc đến cuộc sống sau cái chết như dụ ngôn người giàu có và
Lagiarô, trong dụ ngôn về ngày phán xét, dụ ngôn lúa đồng và cỏ dại.
Theo thánh Phaolô,
cuộc sống đời sau mới là đích điểm mà mọi tạo vật nhắm tới. Trong thư Rôma,
Ngài viết: “Muôn loài thọ tạo những ngong ngóng chờ ngày Thiên Chúa mạc khải
vinh quang của con cái Người. Quả thế, muôn loài đã lâm vào cảnh hư ảo, không
phải vì chúng muốn, nhưng là vì Thiên Chúa bắt phải chịu vậy. Thật vậy, chúng
ta biết rằng: cho đến nay, muôn loài thọ tạo cùng rên siết và quằn quại như sắp
sinh nở” (Rm 8,19-23)
Chúng ta rên siết vì
cuộc sống hiện tại đầy khổ ải. Chúng ta mong chờ cuộc sống đích thực ở mai sau.
Đời sống này là thời kỳ thai nghén. Ta phải chịu đau đớn để sinh vào đời sau.
2) Cuộc sống ở bên kia
rất khác với cuộc sống hiện tại. Khi Chúa Giêsu trả lời
người Sadducêô, Chúa Giêsu đã mặc khải ba chân lý.
Chân lý thứ nhất: Chỉ những ai được
tuyển chọn mới được vào Nước Chúa. Sự sống đời sau có đó. Nhưng không phải ai
cũng vào được. Chỉ có những người được xét là xứng đáng mới được vào. Trong
Phúc Âm, nhiều lần Chúa đã nói tới việc tuyển chọn này. Chúa sẽ loại chiên ra
khỏi dê, lúa tốt ra khỏi cỏ dại, cá tốt ra khỏi cá xấu. Tiêu chuẩn để chọn lựa
là Tám mối phúc, nhất là giới răn bác ái yêu thương.
Chân lý thứ hai: Người ta sẽ giống như
thiên thần. Đời sống trên trời sẽ không có gì giống với đời sống dưới đất. Sẽ
không còn đói khát nên sẽ không cần ăn uống. Sẽ chẳng có lấy vợ lấy chồng, sẽ
chẳng cần sinh con để nối dõi vì người ta không bao giờ chết nữa. Nếu vậy, trên
trời ta có còn là ta nữa không hay ta trở thành một người khác, một kiếp khác?
Thưa, tuy có khác nhưng ta vẫn là ta. Đứa bé bụ bẫm hôm nay chẳng có gì giống
với cái bào thai ngọ nguậy trong bụng mẹ hôm qua. Nhưng cả hai chỉ là một. Bà
cụ 90 tuổi hôm nay chẳng còn gì giống với cô thiếu nữ mà bà đã là cách nay 70
năm. Nhưng cả hai vẫn là một. Chú bướm xinh đẹp nhởn nhơ bay lượn trên khóm hoa
hôm nay chẳng có gì giống với gã sâu xấu xí lê la trên đất hôm qua. Nhưng cả
hai vẫn chỉ là một.
Trên trời, ta sống một
cuộc sống khác, không ăn uống, không lấy vợ lấy chồng. Nhưng ta vẫn là ta. Có
khác biệt nhưng vẫn có liên tục.
Chân lý thứ ba: Ta sẽ trở thành con
Thiên Chúa. Sống lại rồi, ta như đứa con bấy lâu phiêu bạt xa quê nay được trở
lại nhà cha mẹ. Tâm hồn luôn bị dằn vặt vì niềm khao khát vô biên, nay mới được
no thỏa: Thiên Chúa chính là hạnh phúc lấp đầy được vực thẳm khao khát vô biên
của ta. Thánh Augustinô đã nói: “Lạy Chúa, Chúa dựng nên con cho Chúa, nên lòng
con mãi khắc khoải băn khoăn cho đến khi được nghỉ yên trong Chúa”. Là con
Thiên Chúa, hạnh phúc lớn nhất của ta là được tham dự vào sự sống của Thiên
Chúa Ba Ngôi. Sự sống của Thiên Chúa Ba Ngôi là cội nguồn hạnh phúc, nên thánh
Phaolô đã nói: “Những đau khổ ta chịu bây giờ không thấm gì so với hạnh phúc
sau này ta sẽ được. Và mọi tạo vật mong tới ngày được giải thoát, không phải lệ
thuộc vào cảnh hư nát, để được cùng con cái Thiên Chúa chung hưởng tự do và
vinh quang” (Rm 8,22). Vì hạnh phúc ấy mà tám mẹ con trong bài đọc thứ nhất đã
cam chịu mọi khổ hình.
Lời Chúa hôm nay đem
lại cho ta bao niềm hy vọng. Chúa cho ta biết, đời ta sẽ không đi trong bất
định, lạc vào hư vô, nhưng đời ta có một cùng đích, đó là trở về với Thiên Chúa
là cội nguồn của ta. Đời ta sẽ không chìm đắm trong đau khổ, nhưng sẽ vươn lên
hạnh phúc, hạnh phúc làm con Thiên Chúa, hạnh phúc chia sẻ sự sống của Thiên
Chúa Ba Ngôi. Đời ta như vậy sẽ không đi vào mạt kiếp lụi tàn, nhưng sẽ triển
nở trong vinh quang tự do. Đúng như lời thánh Phaolô nói: “Gieo xuống thì hư
nát, mà chỗi dậy thì bất diệt; gieo xuống thì hèn hạ, mà chỗi dậy thì vinh
quang; gieo xuống thì yếu đuối, mà chỗi dậy thì mạnh mẽ; gieo xuống là thân thể
có sinh khí, mà chỗi dậy là thân thể có thần khí” (1Cr 15,43-44)
Lạy Chúa, xin cho con
biết sống ở đời này theo đúng Lời Chúa dạy, để mai sau con xứng đáng được trở
nên con của Chúa. Amen.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1) Cái chết là một
thành phần của đời sống. Bạn chuẩn bị và đón nhận cái chết thế nào?
2) Con người sinh ra
không phải để chết nhưng để sống. Bạn hiểu câu này thế nào?
3) Đời sau ta sẽ sống
với Chúa. Ngay từ bây giờ bạn phải làm gì để chuẩn bị cho cuộc sống với Chúa?
6. Hợp hoan
bên Chúa – Thiên Phúc
(Trích dẫn từ ‘Như
Thầy Đã Yêu’)
Ngày xưa, ở vương quốc
hạnh phúc, nhà vua sinh được một công chúa xinh đẹp tuyệt vời. Lễ rửa tội được
tổ chức linh đình, có mặt các bà tiên, mỗi bà tặng công chúa một món quà là một
lời chúc tốt đẹp.
Dù không được mời, mụ
phù thủy ghen tức cũng bay đến, lẩm bẩm câu chúc dữ: “Một ngày kia, cái suốt
chỉ sẽ đâm vào tay công chúa và con bé sẽ phải chết!”. Nói xong, mụ bay vù qua
cửa sổ. Mọi người buồn bã mất vui. May thay, vẫn còn một bà tiên tốt bụng đến
trễ. Bà nói: “Ta sẽ làm nhẹ lời nguyền rủa ấy: cô bé sẽ không chết, chỉ ngủ một
giấc rất dài cho tới khi một hoàng tử tốt lành, sẽ đến nắm tay kéo dậy và cô sẽ
được hạnh phúc mãi mãi”.
Để đề phòng, nhà vua
cấm tất cả thần dân không được dùng suốt chỉ. Nhưng một ngày kia, công chúa lên
tháp canh trong lâu đài và thấy một bà lão đang khâu vá. Cô xin bà cho khâu
thử. Thế là cái suốt chỉ đâm vào tay cô, cô lăn ra chết!
Người ta đặt xác cô
giữa lâu đài, nhưng các bà tiên tốt bụng đã khiến mọi người trong lâu đài cùng
bất tỉnh cả. Một rừng cây mọc lên che phủ lâu đài. Hoa thơm cỏ lạ bốn mùa đua
nở.
Thời gian trôi đi đã
ngàn năm, cho đến khi một hoàng tử lịch lãm đi săn ngang qua đó, khám phá ra
lâu đài. Chàng bước vào ngỡ ngàng trước nàng công chúa xinh đẹp. Hoàng tử đã quỳ gối cầm tay công chúa,
và nàng liền mở mắt chỗi dậy. Thế là hoàng tử rước công chúa về kinh thành, xin
vua cha tổ chức lễ cưới linh đình.
Công chúa ngủ trong
rừng chính là hình ảnh của người tín hữu an nghỉ trong ơn nghĩa Chúa. Sau một
giấc ngủ dài họ được Thái Tử Bình An là chính Chúa Giêsu cầm tay nâng dậy, đưa
vào tiệc cưới Nước Trời.
Chúng ta tin rằng con
người sinh ra là để được sống mãi. Cái chết chỉ là ngưỡng cửa đưa vào chốn
trường sinh. Một người chỉ có một cuộc sống, cuộc sống đời này sẽ quyết định số
phận cho cuộc sống đời sau. Việc thiện hôm nay sẽ bảo đảm cho hạnh phúc ngày
mai. Đúng như câu hát của nhạc sĩ Hoàng Văn: “Ngày mai, đang bắt đầu từ ngày
hôm nay”.
Phái Xađốc, trái lại,
họ không tin có sự sống đời sau, cũng chẳng tin có sự sống lại, nên hôm nay,
Chúa Giêsu muốn tiết lộ một vài hình ảnh của đời sau rằng: Đời sau khác hẳn đời
này. Người ta “không cưới vợ cũng chẳng lấy chồng” vì con người “không thể chết
nữa”, nên đâu cần sinh con để bảo tồn nòi giống, nhưng được “sống ngang hàng
với các thiên thần” là ca ngợi, tôn vinh và phụng thờ Thiên Chúa. Họ được thông
phần vinh quang Thiên Chúa, được dự phần vào dòng dõi của Người. Thánh Phaolô
đã viết: “Việc kẻ chết sống lại cũng vậy. Gieo xuống thì hư nát, mà chỗi dậy
thì bất diệt, gieo xuống thì hèn hạ, mà chỗi dậy thì vinh quang; gieo xuống thì
yếu đuối, mà chỗi dậy thì mạnh mẽ; gieo xuống là thân thể có sinh khí mà chỗi
dậy là thân thể có thần khí.
Quả thật, con người
được Thiên Chúa dựng nên để sống trường sinh, nhưng vì sự đố kỵ của ma quỉ mà
cái chết đã nhập vào thế gian. Thánh ý của Thiên Chúa không thể mãi mãi bị ngăn
chặn bởi quỉ ma, con người phải tìm lại được quyền bất tử của mình. Đó là sự
sống lại của những người công chính. Lời than thở của thánh Augustinô đã nói
lên nỗi khát khao của con người: “Lạy Chúa, Chúa đã dựng nên con, hướng về
Chúa, nên lòng con luôn khắc khoải cho đến khi được nghỉ an trong Chúa”.
Chúa dựng nên con
người để hưởng hạnh phúc, nhưng không chỉ là hạnh phúc tạm bợ đời này, mà là
hạnh phúc vĩnh hằng đời sau. Sống là một cuộc hành trình tiến về đời sau, về
với Đấng hằng đợi chờ và yêu thương ta mãi mãi. Đừng mải mê với những hạnh phúc
mau qua, những lạc thú bên đường mà quên cùng đích cuộc đời là phải gặp được
Chúa. Có những kẻ sống như thể mình không bao giờ phải chết, họ ung dung hưởng
thụ những thú vui trần tục. Họ đã chết ngay khi còn đang sống. Có những kẻ sống
như thể chỉ có đời này, tự điển sống của họ không có từ “đời sau”. Họ đang sống
mà như đã chết.
Lạy Chúa, chúng con
cảm tạ Chúa, đã cho chúng con hưởng dùng hương hoa của cuộc sống cùng với bao
niềm vui và hạnh phúc. Chúng con chỉ xin Chúa thêm một ân huệ này, là cho chúng
con được về hợp hoan với Chúa đời đời. Amen.
7. Vấn đề kẻ chết
sống lại – Veritas.
(Trích dẫn từ ‘Hãy Ra
Khơi’)
Các bài đọc trong
Phụng Vụ hôm nay, đặc biệt là bài Tin Mừng theo thánh Luca, thánh sử muốn nêu
bật cuộc đối thoại giữa Chúa Giêsu và những người thuộc nhóm Sađốc, giúp chúng
ta tin tưởng vào sự sống lại của thân xác đời sau và xác tín hơn vào tình
thương cứu độ của Thiên Chúa.
Với đoạn Tin Mừng này,
chúng ta cần nắm rõ và tin vào sự sống lại không đồng nhất giữa các nhóm Do
thái khác nhau. Hai trong những nhóm này là nhóm Pharisêu hay còn gọi là biệt
phái và nhóm Sađốc. Nhóm biệt phái là những người đạo đức, tuân giữ nhiệm nhặt
những luật lệ, họ sống trong giới bình dân, phần đông gồm các ký lục, họ ít
quyền hành nhưng có nhiều ảnh hưởng trong dân chúng.
Nhóm biệt phái tin
linh hồn bất tử và tin có sự sống lại của thân xác, vì thế nhóm này đồng tình
với Chúa Giêsu về kẻ chết sống lại. Trái lại, nhóm Sađốc là những người quí tộc
Do thái thời ấy, phần đông gồm các hàng tư tế giàu có, giữ những địa vị cao
nhất trong đạo Do thái. Họ lấy Ngũ Thư của Môisen làm tiêu chuẩn độc nhất về
đạo lý mà những sách này không nói rõ ràng về sự sống lại, nên đối với họ linh
hồn và thể xác chết là hết. Họ không tin có sự sống lại và không tin có thiên
thần.
Vì vậy, trong bài Tin Mừng
hôm nay những người thuộc nhóm Sađốc dựa vào luật của Môisen và tập tục của họ
mà chất vấn Chúa Giêsu về sự sống lại đời sau. Họ làm như thế vừa để bắt bẻ
Ngài, vừa để chống lại nhóm biệt phái, đồng thời cũng nói lên quan điểm hưởng
thụ của họ. Nhưng Chúa Giêsu cũng dẫn chứng lỗi của Môisen mà cho họ thấy sự
sai lầm của họ về đạo lý, đồng thời phá đổ thái độ hưởng thụ, ích kỷ của họ.
Đối với con người hiện
nay, nói chung ai cũng tin vào một thế giới linh thiêng nào đó đằng sau thế
giới đời này, mặc dầu có nhiều phong trào vô thần, nhưng đó chỉ là lý thuyết.
Thực tế, những người tự xưng là vô thần nhưng họ vẫn hằng tưởng niệm hương hồn
của những người quá cố. Thậm chí họ còn tưởng niệm và suy tôn những vị đã chết
cả hằng bao thập kỷ. Nhưng cách riêng đối với Kitô hữu chúng ta, chúng ta càng
xác tín hơn là sự bất tử của linh hồn và sự sống lại của thể xác.
Có câu chuyện kể rằng,
một lần kia ông Vontain một triết gia vô thần đã gặp Pascal và nói rằng, ông
tin linh hồn bất tử và có sự sống lại đời sau để rồi trong đời sống hiện tại
ông sống khắc khổ và đạo hạnh, với mình sống nhịn nhục, chịu thua thiệt với
người khác, nếu không có đời sau ông là kẻ dại dột.
Pascal đã trả lời: ông
nói đúng. Ông không tin linh hồn bất tử cũng không tin có sự sống đời sau nếu
sống hưởng thụ thác loạn, nhưng nếu có đời sau thì ông là kẻ dại dột và ngu
xuẩn hơn tôi, vì tôi chỉ thiệt thòi tạm đời này, còn ông, ông mất cuộc sống đời
đời.
Niềm tin vào sự sống
lại đời sau vừa là một khát vọng, vừa là một điều khó khăn đối với con người.
Khát vọng vì con người không cảm thấy bằng lòng với cuộc sống này, không thể
chấp nhận những bất công còn đầy dẫy trong cuộc sống này. Đó là điều mà không
bao giờ con người có thể giải quyết nổi, không bao giờ chịu đựng được sự phi lý
vì những mất mát chia lìa mà cuộc sống này phải đón chịu. Khó khăn vì người ta
cảm thấy chắc tâm khi đạt được những thành công, tìm thấy những bảo đảm cho
cuộc sống này để mình sung sướng, mặc dù đó chỉ là tạm bợ hơn là thả mồi bắt
bóng. Ở thế giới bên kia, Von-ta-in và những người Sađốc là những người muốn an
tâm với những sung sướng hiện tại rõ ràng như thế.
Bài đọc 1 trong sách
Macabêô, Vatiôcô và quan thần của vua và tưởng ai cũng thế nên lấy những hình
phạt thể xác đe dọa các tín hữu, bắt họ phải làm những điều trái với niềm tin
của họ. Niềm tin của người Kitô hữu phải là khinh chê cuộc sống này, không phải
là để thả mồi bắt bóng nhưng là qui chiếu đời sống này vào Thiên Chúa. Để hoàn
thành chương trình cứu độ, khi đó Người trả lại những mất mát, Người hoàn thành
những khát vọng, Người nối lại những chia lìa, Người đổi những giới hạn nên một
trời mới đất mới.
Người Kitô hữu ước
vọng hạnh phúc đời sau không phải là người chán đời bi quan, nhưng là người
tràn đầy yêu thương, sống mãnh liệt niềm tin khát vọng, thực hiện đời mình cho
tốt đẹp hơn, muốn đem lại hạnh phúc cho người khác trọn vẹn hơn.
Thiên Chúa là Thiên
Chúa của kẻ sống. Xác tín điều này giúp cho người Kitô hữu vượt qua lòng ích
kỷ, thắng vượt được sự nhát đảm và cảm nhận được giá trị của niềm vui đích
thực, niềm vui là con cái Thiên Chúa bởi cuộc sống lại. Ước gì mỗi người chúng
ta luôn xác tín niềm tin đó, niềm tin mà giờ đây chúng ta cùng nhau tuyên xưng
qua Kinh Tin Kính.
8. Tin vào
sự sống đời sau
Đã bước vào cuộc đời
này ắt có ngày chết. Đó là chân lý, đó là định luật của đời sống con người. Và
như vậy, chết là lẽ thường tình của một kiếp nhân sinh. Tuy nhiên, điều mà
chúng ta cần đặt ra, đó là: chết rồi sẽ đi về đâu? Bên kia cái chết là gì?
Trang Tin Mừng hôm nay
thuật lại một cuộc tranh luận về giáo lý giữa phái Sađốc và Chúa Giêsu. Phái
Sađốc mỉa mai việc kẻ chết sống lại, còn Chúa Giêsu thì khẳng định tín điều ấy.
Chúng ta chẳng cần đi sâu vào chi tiết cuộc tranh luận đó làm chi. Điều cần
chúng ta quan tâm hơn là hãy suy nghĩ về niềm tin của mình. Vấn đề thực tế đối
với chúng ta là chúng ta tin có sự sống lại.
Những câu hỏi như thế,
nhóm Xa đốc trong trang Tin Mừng hôm nay đã đặt ra cho Chúac Giêsu. Nhân cơ
hội, Chúa Giêsu đã mạc khải cho họ biết về cuộc sống mai hậu. Và đây cũng chính
là câu trả lời cho mỗi chúng ta về vấn nạn về cuộc sống mai hậu.
Những người Xađốc đến
gặp Chúa Giêsu để điều tra về giáo huấn của Người. Họ đặt câu hỏi dựa trên luật
thế huynh để xem Chúa Giêsu nghĩ gì về việc kẻ chết sống lại. Như trong giai
thoại trước (Lc 20,20-26), Chúa Giêsu giải quyết vấn nạn kiểu giải nghi theo
cách bất ngờ khiến các kinh sư cũng phải thán phục. Gọi là “giải nghi”, vì ở
đây câu hỏi được đặt ra không nhắm đến bản thân Đức Giêsu hoặc quan hệ của
Người với giới chức Giêrusalem. Câu hỏi mang tính lý thuyết, mà rất có thể
thường được người Xađốc đặt ra cho người Pharisêu.
Họ đến gặp Chúa Giêsu
và hỏi Ngài một câu hỏi xem ra không thể trả lời được. Căn cứ theo luật Lêvi (
Đnl 25, 5tt.), nếu một người qua đời mà không có người nối dõi tông đường, thì
người em phải cưới chị dâu ấy để cho anh mình có người con nối dõi tông đường.
Dựa trên luật này, họ hư cấu một câu chuyện bảy người anh em lần lượt lấy một
người vợ để có người con nối dõi tông đường, nhưng đều chết mà không có con;
vậy nếu có sự sống lại thì ai sẽ là chồng của người phụ nữ này. Như vậy, niềm
tin vào sự sống lại thật là lố bịch.
Những người này không
những tin ở Ngũ thư mà còn tin ở các sách Tiên tri và các sách khác nữa. Đó là
những sách đã khởi sự với phong trào Đệ nhị luật, tức là suy nghĩ về luật pháp.
Biệt phái là các thần học gia không ngừng học hỏi và dạy dỗ luật pháp. Họ quý
những sách viết sau như những sách viết trước vì họ quan niệm Lời Chúa và mạc
khải sống động và triển khai không ngừng. Thế nên họ tin lời sách Đaniel cũng
như lời sách Maccabê về việc phục sinh sau này.
Họ dựa vào một khoản
luật của Môsê để đặt ra một câu chuyện lố bịch chế diễu Chúa Giêsu. Khoản luật
đó là: Nếu một người đàn ông có vợ nhưng chưa có con mà bị chết, thì một trong
các anh em trai của người chết ấy phải cưới lấy người vợ góa. Khi sinh ra đứa
con đầu tiên thì phải coi đứa con đó là con của người đàn ông quá cố. Mục đích
của luật này là để cho người quá cố không bị tuyệt tự, nhưng vẫn có con lưu
truyền nòi giống cho mình. Phái Sađốc đã căn cứ vào khoản luật này và đặt ra
một thí dụ: gia đình kia có 7 anh em trai, người thứ nhất lấy vợ rồi chết mà
không có con, người thứ hai lấy người vợ góa đó nhưng cũng chết không con, tới
người thứ 3, thứ tư, năm, sáu bảy đều lần lượt lấy người vợ góa đó và cũng đều
chết mà không có con. Vậy khi sống lại thì người đàn bà này sẽ là vợ của ai? Ta
thấy mục đích của phái Sađốc là mỉa mai cho rằng sống lại là việc phi lý, vì
nếu có sống lại thì chẳng lẽ người đàn bà ấy có thể là vợ chung của tập thể 7
anh em kia sao?
Câu trả lời của Chúa
Giêsu khẳng định rằng sẽ có sự phục sinh, đồng thời cũng giải thích những đặc
tính của sự phục sinh mà biện luận của bè Xađốc đơn giản là loại bỏ.
Căn cứ trên bộ Ngũ
Thư, bè Xađốc bài bác niềm tin vào sự sống lại. Vì thế, Chúa Giêsu viện dẫn
sách Xuất Hành (Xh 3, 2-6), một trong sách thuộc về bộ Ngũ Thư, để cho thấy
cách hiểu sai lầm trầm trọng của bè Xađốc. Từ Xh 3, 2-6 trong đó Thiên Chúa tự
bày tỏ mình cho ông Môsê: “Ta là Thiên Chúa của cha ông ngươi, Thiên Chúa của
Ápraham, Thiên Chúa của Ixaác, Thiên Chúa của Giacóp”, Chúa Giêsu rút ra câu
kết luận:“Thiên Chúa không là Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của
kẻ sống, vì đối với Người, tất cả đều đang sống”, có nghĩa rằng Thiên Chúa vẫn
thường hằng có mối quan hệ với Ápraham, Ixaác và Giacóp, dù các vị tổ phụ này
đã chết từ lâu rồi. Vì thế, dù những người công chính này đã chết trên bình
diện thể lý, họ vẫn đang sống, thật sự sống trong Thiên Chúa và mong chờ cuộc
phục sinh.
Chúa Giêsu vạch cho họ
thấy sự sai lầm này, Người nói: Con cái đời này thì cưới vợ lấy chồng; còn
những ai đáng hưởng đời sau và sống lại từ cõi chết, thì sẽ không cưới vợ lấy
chồng... bởi họ được như thiên thần và nên con cái Thiên Chúa.
Chúa Giêsu đã bắt lẽ
các người Xađốc ngay trong chính lý luận của họ, khiến họ phải đuối lý không
thể nào trả lời được. Vì thế, không lạ gì mà các kinh sư khi chứng kiến cuộc
tranh luận đã phải thốt lên lời khen ngợi: “Thưa Thầy, Thầy nói hay lắm” (20,
39).
Bề ngoài, người Xa đốc
và Đức Giêsu nói về cùng mộtvì Thiên Chúa. Trong thực tế, họ quan niệm Thiên
Chúa là một Đấng Tạo hóa và Nhà lập pháp lạnh lùng, đã nói tiếng nói cuối cùng
khi bố trí thế giới hiện tại và khi ban Luật Môsê. Đối với Đức Giêsu, Thiên
Chúa không kéo con người ra từ hư vô để rồi lại đẩy nó rơi vào hư vô. Ai đã được
Thiên Chúa gọi đi tới sự sống, thì được Ngài nhắm cho đạt tới sự sống đời đời.
Đối với chúng ta, mọi sự tùy thuộc Thiên Chúa. Số phận chúng ta tùy thuộc Ngài
là ai, và là ai đối với loài người.
Đối với người Xađốc,
Thiên Chúa là một vì Thiên Chúa của những quy định pháp lý và là một vì Thiên
Chúa có quyền năng đã bị cạn kiệt khi tạo dựng thực tại trần gian như hiện có.
Đấy là những tiền giả định mà Đức Giêsu không chấp nhận. Họ coi Thiên Chúa như
là Đấng đã ban cho dân Israel một loạt những giới luật nhằm bảo đảm cho họ một
cuộc sống tốt lành và trật tự trên mặt đất này. Ngược lại, đối với Đức Giêsu,
Thiên Chúa trước khi là Thiên Chúa của các quy định, là Thiên Chúa của lòng
nhân lành luôn chiếu cố đến từng con người, hướng dẫn, săn sóc từng con người.
Thiên Chúa không liên hệ với con người trước tiên bằng luật lệ, nhưng bằng lòng
nhân ái tỏ ra với các tổ phụ. Thiên Chúa không chỉ săn sóc các ngài trong một
thời gian ngắn để rồi sau đó bỏ mặc cái ngài trong cái chết. Đã được Thiên Chúa
cúi mình xuống trên mình với lòng nhân ái, con người mãi mãi được nhắm cho
sống, bởi vì Thiên Chúa là Thiên Chúa của kẻ sống.
Chúa Giêsu phán:
"Chính Thầy là sự sống lại và là sự sống. Ai tin vào Thầy, thì dù đã chết,
cũng sẽ được sống. Ai sống và tin vào Thầy, sẽ không bao giờ phải chết"
(Ga 11, 25-26). Thiên Chúa làm chủ sự sống. Thiên Chúa là "Thiên Chúa của
kẻ sống". Chúa là Thiên Chúa của tôi nếu tôi đang sống, nghĩa là nếu tôi
còn đang ở trong tương quan mật thiết với Ngài. "Thiên Chúa của kẻ sống"
có nghĩa là "đối với Người, tất cả đều đang sống". Vậy nếu tôi cắt
đứt tương quan với Người tức là tôi đã chết và như thế Thiên Chúa không thể là
Thiên Chúa của tôi nữa.
Muốn được sống đời
sống ấy trong ngày sau hết, mỗi kitô hữu cần phải đặt trọn niềm tin tưởng phó
thác nơi Thiên Chúa. Sống tương quan mật thiết với Chúa, thực thi lời Chúa dạy,
sống công bình bác ái và hãy loại bỏ những hành vi gian ác, lối sống sa hoa,
những lời nói gian tà, những tình cảm bất chính, những đam mê trần tục, không
chiều theo cám dỗ của ma quỷ, thế gian và xác thịt.
Thật vậy, Chúa là sự
sống lại và là sự sống, xin Chúa cho ta biết đi trên đường lối của Chúa, biết
tin tưởng phó thác nơi lòng thương xót của Chúa để ta cũng được sống lại ngày
sau hết, được nên giống các thiên thần và là con cái của Thiên Chúa.
9. Chết không
phải là hết
(Suy niệm của Lm.
Giuse Tạ Duy Tuyền)
Cuộc sống luôn đặt ra
cho chúng ta một câu hỏi: Tôi sinh ra làm gì? Chết rồi đi đâu? Đây là câu hỏi
đưa đến một hướng đi cho cuộc đời. Tin vào sự sống đời sau chắc chắn con người
sẽ có cách hành xử khác với những người vô thần từ chối sự sống thần linh.
Thử hỏi, nếu không có
sự sống đời sau cuộc đời này sẽ ra sao? Có lẽ người ta sẽ thấy cuộc đời là một
phi lý. Sinh ra trong cuộc đời. Vật lộn với cuộc sống. Tranh đấu để tồn tại.
Sống ăn ngay ở lành. Làm việc lương thiện. Chết rồi hết! Quả là bất công, vì
đang khi đó có biết bao người sống chìm đắm trong lạc thú, sống vô luân họ chết
cũng là chấm hết, hóa ra cuộc đời họ quá sướng, trong khi kẻ ăn ngay ở lành lại
thiệt thòi vì hy sinh vô ích. Thế nên, phải có đời sau để trả lại công bằng cho
cuộc sống làm người hôm nay. Người Phật Giáo thì tin vào kiếp luân hồi. Người
Công Giáo thì có Cánh Chung. Chung quy đều là câu trả lời cho lý do phải sống
ăn ngay ở lành trong cuộc sống làm người hôm nay.
Quả thực, nếu cuộc đời
là bể khổ và chết là hết thì thật là một tai họa cho kiếp người chúng ta, đúng
như một ai đó đã ngao ngán bảo rằng:
“Cây xanh thiếu lá nó
xanh xanh
Biết mình thế này thà
đừng sinh ra”
Vâng, nếu cuộc đời này
thiếu hạnh phúc như cây xanh thiếu lá thì niềm tin cho chúng ta sự hy vọng vào
một thế giới ngày mai sẽ không còn đau khổ, và không còn sự chết. Con người
sinh ra không phải để chết mà là để sống. Cái chết chỉ là sự chuyển đổi một
cách sống khác hoàn hảo hơn cuộc sống hôm nay.
Mấy năm gần đây, một
số bác sĩ người Đức và Mỹ đã nghiên cứu đến hiện tượng gọi là “kinh nghiệm cận
tử” (near death experience): nhiều người vì một tai nạn hay một lý
do nào đó đã ngất đi trong một thời gian khá dài. Về mặt thể lý, coi như họ đã
chết. Nhưng sau đó họ sống lại. Các bác sĩ đã phỏng vấn 1370 người ấy. Trong
những điều họ thuật lại, có những điểm mà ai cũng nhất trí, như sau:
- Cuộc sống ở “cõi bên
kia” hạnh phúc hơn cuộc sống ở đời này.
- Sau khi “chết đi
sống lại”, không ai còn sợ chết nữa, không ai ham muốn kiếm tiền bạc danh vọng
lạc thú gì nữa. Điều duy nhất mà họ quan tâm là sống yêu thương, quảng đại,
phục vụ mọi người (Tóm bài của Willie Hoffsuemmer).
Cái chết và sự Phục
sinh của Chúa Giê-su chính là câu trả lời cho cuộc sống chúng ta. Ngài đã chết
và sống lại. Sự sống Phục sinh của Ngài hoàn toàn khác lạ với cuộc sống nhân
trần. Mặc dù Ngài vẫn mang thân xác con người nhưng các môn đệ đã không nhận ra
Người. Sự sống Phục sinh luôn thanh thoát nhẹ nhàng. Ngài đến và đi. Ngài hiện
diện chỗ này. Ngài hiện diện chỗ khác. Không gian và thời gian như dừng lại với
cuộc sống Phục sinh. Ngài nói rằng Ngài về Nhà Cha. Về nơi hạnh phúc trường
sinh. Nơi đó Ngài cũng dọn chỗ cho tất cả những ai tin vào Người.
Lời Chúa hôm nay cũng
khẳng định cho chúng ta thấy có sự sống đời sau. Sự sống đời sau thì tròn đầy,
viên mãn. Con người không còn phải lo dựng vợ gả chồng để lưu truyền nòi giống.
Con người sống bất tử như các thiên thần. Vì Đấng Tạo dựng con người đã mạc
khải chính mình là Thiên Chúa kẻ sống chứ không phải kẻ chết. Ngài tạo dựng
chúng ta để được sống trường sinh như Ngài.
Nhưng để có một sự
sống đời sau cũng đòi hỏi con người hôm nay biết sống tròn trách nhiệm làm
người của mình. Chúa Giêsu luôn hoàn thành bổn phận Chúa Cha. Ngài đã tìm ý
Chúa Cha để thực hiện. Ngài luôn xin vâng theo thánh ý Chúa Cha. Đây cũng là
con đường tiến vào sự phục sinh vinh quang với Chúa nếu chúng ta biết đi theo
con đường của Chúa. Con đường của hy sinh, từ bỏ những đam mê tội lỗi. Con
đường của vâng phục theo thánh ý Chúa Cha, cho dẫu đường đời có lắm gian nguy.
Con đường hẹp nhưng mang lại cho chúng ta sự sống đời đời.
Ước gì niềm tin vào sự
phục sinh mai sau sẽ giúp chúng ta biết sống một cuộc đời đầy ý nghĩa hơn. Một
cuộc đời sống tôn thờ Thiên Chúa và phục vụ đồng loại. Một cuộc đời lương thiện
và vi tha. Xin đừng vì những quyến luyến của danh lợi thú khiến chúng ta đánh
mất sự sống trường sinh. Amen.
10. Có chăng một
thế giới bên kia?
(Trích dẫn từ ‘Cùng
Đọc Tin Mừng’ – Lm Ignatio Trần Ngà)
Sau khi Raymond Moody
xuất bản quyển Life after life (Cuộc Sống sau cõi đời nầy) vào năm 1975, công
chúng phương Tây ngày càng quan tâm đến kinh nghiệm cận tử (tạm gọi là trải
nghiệm sự chết đi sống lại). Có một số người vì một tai nạn hay một lý do nào
đó đã được giới chuyên môn về y khoa xác nhận là đã chết lâm sàng và thi thể
của họ được đưa vào nhà xác. Nhưng sau đó họ hồi sinh.
Năm 1982, George
Gallup ước lượng có khoảng 8 triệu người ở Mỹ và 23 triệu người trên toàn thế
giới đã trải qua kinh nghiệm nầy.
Những năm gần đây, một
số bác sĩ người Đức và Mỹ rất chú ý đến hiện tượng nầy. Họ đã phỏng vấn 1,370
người trải qua kinh nghiệm cận tử. Trong những điều họ thuật lại, có những điểm
mà ai cũng nhất trí, như sau:
- Có một cuộc sống
khác ở "cõi bên kia" và cuộc sống đó hạnh phúc hơn cuộc sống ở đời
này.
- Điều đặc biệt là sau
khi "chết đi sống lại", không ai còn sợ chết nữa, không còn ham muốn
kiếm tiền bạc danh vọng lạc thú nữa. Điều duy nhất mà họ quan tâm là sống yêu
thương, quảng đại, phục vụ mọi người. (Willie Hoffsuemmer).
Bác sĩ George
Rodonaia, có học vị tiến sĩ trong ngành thần kinh học (về sau nầy cũng là một
tiến sĩ tâm lý học tôn giáo) vốn là công dân Liên Xô, nhập cư vào Mỹ năm 1989.
Ông là chuyên gia nghiên cứu về thần kinh tại Đại học Moscow. Ông đã trải qua
một kinh nghiệm cận tử đặc biệt nhất được ghi nhận từ trước đến giờ. Ông được
giới y khoa xác nhận là chết ngay lập tức sau một vụ tai nạn ô tô vào năm 1976,
được đưa vào nhà xác và được quàn tại đó trong ba ngày. Ông vẫn không hồi sinh
cho tới khi bác sĩ tiến hành giải phẩu phần bụng như một phần của công tác khám
nghiệm tử thi.
Ông thuật lại trải
nghiệm về cuộc sống bên kia và xác quyết rằng chính biến cố nầy khiến ông đổi
đời tận gốc rễ.
Trước khi trải qua
kinh nghiệm cận tử, ông vừa là bác sĩ vừa là một nhà thần kinh học, và là người
theo chủ nghĩa vô thần. Vậy mà sau lần chết đi sống lại đó, ông chú tâm học bộ
môn tâm lý học tôn giáo, nhận bằng tiến sĩ tâm lý học tôn giáo. Sau đó ông trở
thành tín đồ thuộc giáo hội Eastern Orthodox. Hiện nay, ông là mục sư tại nhà
thờ the First united Methodist ở Nederland, bang Texas, Hoa Kỳ. (nguồn: Tổ Chức
Nghiên Cứu Về kinh nghiệm cận tử (Near Death Experience Reseach Foundation.
(http://www.nderf.org/Vietnamese/index.htm)
Có chăng một cuộc sống
đầy hoan lạc ở 'cõi bên kia' như những người trải qua kinh nghiệm cận tử xác
quyết?
Những người thuộc phái
Xa-đốc không tin điều đó. Họ dựng lên một kịch bản một vợ bảy chồng để phi bác
niềm tin vào sự sống đời sau.
Chúa Giêsu Dạy Cho
Chúng Ta Biết Có Sự Sống Đời Sau
Khi những người thuộc
phái Xa-đốc đến chất vấn Chúa Giêsu về sự sống lại, Chúa Giêsu khẳng định có sự
sống đời sau. Ngài dạy rằng có những người được xét là đáng được hưởng phúc đời
sau thì không còn chết nữa. Họ giống như các thiên thần (câu 36). Rồi Ngài cũng
trích dẫn sách thánh, đoạn sách nói về Thiên Chúa hiện ra với Mô-sê trong bụi
gai, để chứng tỏ rằng Abraham, Isaac và Gia-cóp dù đã từ trần từ lâu nhưng vẫn
còn đang sống. Mà nếu các vị nầy còn sống, tức là có sự sống đời sau.
Trong dụ ngôn về ngày
phán xét cuối cùng, Đức Giêsu cũng tỏ cho thấy kẻ dữ thì "phải ra đi để
chịu cực hình muôn kiếp, còn những người công chính ra đi để hưởng lấy sự sống
muôn đời." (Mt 25,46) Như thế, Chúa Giêsu tỏ cho thấy không những có cuộc
sống đời sau mà còn cho biết cuộc sống đó sẽ kéo dài "muôn đời muôn
kiếp."
Cuộc Đời Của Đức Giêsu
Minh Chứng Cho Sự Sống Lại
Ngoài những lời dạy
của mình, Chúa Giêsu còn dùng cả cuộc đời của Ngài để minh chứng cho thấy có
cuộc sống đời sau.
* Nếu không có cuộc
sống đời sau, không có thiên đàng hoả ngục, con người chết rồi là hết, chỉ còn
là bụi đất... thì Chúa Giêsu chịu khổ nạn để làm gì? Máu Chúa Giêsu đổ ra hoàn
toàn vô ích.
Nhưng chính vì để cứu
con người khỏi hư mất và đem lại cho họ sự sống hoan lạc đời sau nên Con Thiên
Chúa đã xuống trần, chịu vô vàn đau thương khổ luỵ và chấp nhận trả bằng giá
máu để chuộc lấy con người.
* Chúa Giêsu, dù là
Thiên Chúa quyền năng, nhưng đã trở nên hoàn toàn là người như chúng ta, đã
sống như chúng ta, đã chết như chúng ta nhưng rồi Người đã từ trong cõi chết sống
lại và lên trời vinh hiển.
Sự kiện Chúa Giêsu
sống lại chứng tỏ cho chúng ta biết có sự sống đời sau và những ai gắn bó với
Chúa Giêsu, trở nên chi thể trong Thân Mình Người thì cũng sẽ được sống lại như
Người.
* * *
Niềm tin vào sự sống
mai sau đem lại cho chúng ta niềm vui và hy vọng. Niềm tin ấy mang lại ý nghĩa
cho cuộc đời và cho mọi sinh hoạt của chúng ta hôm nay.
Ước gì niềm tin nầy
thôi thúc chúng ta sống theo đường lối Chúa Giêsu để rồi chúng ta sẽ đạt đến
nơi mà Người đã đến. Ước gì niềm hy vọng nầy cũng sẽ thúc đẩy chúng ta hy sinh
cầu nguyện nhiều hơn, siêng năng dâng lễ nhiều hơn trong tháng 11 nầy để cầu
cho ông bà cha mẹ và các tín hữu đã ra đi trước chúng ta được về quê trời vui
hưởng hạnh phúc ngàn thu.
11. Có chăng sự sống
bên kia cái chết – Lm Thiện Duy
Vì biết cuộc sống này
chóng qua, nên nhà thơ Xuân Diệu đã nhắc nhở mình phải “vội vàng” kẻo không còn
kịp nữa:
“Mau đi thôi! mùa chưa
ngả chiều hôm, Ta muốn ôm cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn: Ta muốn riết mây đưa
và gió lượn, Ta muốn say cánh bướm với tình yêu, Ta muốn thâu trong một cái hôn
nhiều. Và non nước, và cây, và cỏ rạng, Cho chếnh choáng mùi thơm,cho đã đầy
ánh sáng, Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta
muốn cắn vào ngươi!”
Tuy nhiên cũng có
người thấy chán ngán cuộc đời, muốn bỏ cuộc đời này đi:
“Ta muốn bỏ đi bỏ cuộc
đời
Quay lưng nhìn lại
chẳng mỉm cười
Còn gì thương nhớ còn
lưu luyến
Cứ thế mà đi bỏ cuộc
chơi
Thế sự quay cuồng
chẳng còn chi
Có chăng mộng mị cõi
hồn si
Tâm tư trống rỗng ôi
chán ngán
Cười, khóc, buồn,
vui...để làm gì?
…
Ta đã bỏ đi bỏ cuộc
chơi
Bỏ đi phiền muộn bỏ
sầu rơi
Mình ta lê bước mình
ta bước
Mỉm cười nhàn nhạt hỡi
ta ơi...!
(Thơ chán đời, Vô
danh)
Từ hai khuynh hướng đó
cho chúng ta thấy cuộc đời này sẽ qua đi. Có người cố bám víu, có người muốn
thoát khỏi… nhưng chung quy vẫn là sự tạm bợ của cuộc sống trần gian; dù có níu
kéo hoặc chối từ thì nó cũng sẽ qua đi.
Nhưng sau cuộc sống
đời này là gì? Có người cho rằng: không là gì cả. Vì vậy bao lâu còn sống phải
lo hưởng thụ kẻo không kịp như nhà thơ Cao Bá Quát: “Ba vạn sáu ngàn ngày là
mấy, cảnh phù du trông thấy những nực cười. Thôi công đâu chuốc lấy sự đời,
tiêu khiển một vài chung lếu láo”.
Còn đức tin dạy cho
chúng ta như thế nào về sự sống đời sau? Phụng vụ lời Chúa hôm nay là một câu
trả lời rõ ràng nhất.
I. PHỤNG VỤ LỜI CHÚA
1. Bài Đọc I: (2 Mcb
7, 1-2. 9-14)
Đoạn sách Macabê kể về
câu chuyện bắt đạo thời vua Antiôkhô. Một người mẹ và bảy người con thà chịu
chết chứ không chối bỏ niềm tin của mình. Đoạn này kể về cái chết anh dũng của
bốn người con đầu. Nhà vua muốn dùng những cực hình khủng khiếp nhằm làm cho họ
sợ mà bỏ Chúa, đồng thời cảnh cáo cho những người sau. Ví dụ người con thứ ba:
“Vừa được yêu cầu, anh ta thè lưỡi, can đảm đưa tay ra và khẳng khái nói: “Tôi
có được lưỡi này, tay này là do Chúa Trời ban. Nhưng vì luật Chúa Trời, tôi coi
khinh những thứ đó” (2Mcb, 7, 11). Tuy nhiên dù hình phạt, dù giết chết vẫn
không làm họ sợ. Họ vẫn mạnh dạn tuyên xưng niềm tin của mình. Đâu là lý do để
họ mạnh mẽ như vậy? Thưa vì: “Thà chết vì tay người đời đang khi dựa vào lời
Thiên Chúa hứa mà hy vọng sẽ được Người cho sống lại”(2Mcb, 7, 14). Nghĩa là họ
tin tưởng vào hạnh phúc đời sau mà Thiên Chúa hứa ban cho họ, nên họ không sợ
điều gì hết, kể cả cực hình và cái chết.
2. Tin Mừng: Lc 20,
27-38
Luca kể câu chuyện
những người Sađốc không tin có sự sống đời sau, nên đến hỏi Chúa Giêsu về một
điều luật của Môsê. Luật này thực ra đã bị bãi bỏ vào TK I, đó là luật nối dõi
tông đường. Luật này cho phép người ta cưới chị dâu khi anh mình chết mà không
có con, với mục đích để anh mình có người nối dõi. Vấn đề mà những người Sađốc
đặt ra để bắt bẻ và cười nhạo Chúa Giêsu là có bảy anh em trai cùng cưới một
người đàn bà, vì hễ người nào cưới xong cũng chết. Vậy thì nếu có sự sống đời
sau, thì người đàn bà đó là vợ của ai? Quả thật một vấn đề hóc búa!
Qua câu hỏi này thể
hiện được cái nhìn của một nhóm người, rằng không có sự sống đời sau. Và giả dụ
có thì sự sống đời sau cũng tiếp nối sự sống đời này. Cũng cần sinh sản để lưu
truyền nòi giống. Cũng có cưới vợ lấy chồng và mọi sinh hoạt giống như ở trần
thế. Một câu hỏi khó đối với con người, nhưng với Đấng “là sự sống và là sự
sống lại” thì không có gì là khó khăn.
Trước hết Chúa Giêsu
khẳng định có sự sống lại, vì “Đức Chúa là Thiên Chúa của tổ phụ Apraham, Isaac và
Giacop” (Lc 20, 37). Thiên Chúa đã ký kết giao ước với những tổ phụ đến muôn
đời, chẳng lẽ lại chấm dứt vào lúc họ chết sao? Vì vậy cái chết chỉ là chấm dứt
một giai đoạn thôi, chắc chắn sẽ có sự sống đời sau, sự sống mới. Vì chúng ta
tin: “Chúa vẫn trung thành mãi, dù thời gian bao năm biến thay, dù lòng ta nghi
nan hững hờ, thì muôn ngàn đời, Chúa vẫn trọn tình thương”.
Điều thứ hai mà Chúa
Giêsu tiết lộ là đời sau không như đời này: “Con cái đời này cưới vợ lấy chồng, chứ
những ai được xét là đáng hưởng phúc đời sau và sống lại từ cõi chết thì không
cưới vợ và cũng chẳng lấ chồng. Quả thật, họ không thể chết nữa, vì được ngang
hàng với các thiên thần. Họ là con cái Thiên Chúa, vì là con cái sự sống lại”
(Lc 20, 34-36). Chính vì đời sau bất tận, chúng ta sẽ sống muôn đời nên không
cần đến việc lưu truyền nòi giống nữa. Mà không cần lưu truyền nòi giống nên
chẳng cần phải cưới vợ, lấy chồng nữa. Quá hợp lý!
Có người sẽ đặt vấn đề
về hạnh phúc trong đời sống vợ chồng. Nếu không cưới vợ lấy chồng nữa thì làm
sao hạnh phúc? Thưa khi đối diện với Thiên Chúa thì không còn hạnh phúc nào có
thể sánh bì. Bài giảng trên núi của Chúa Giêsu cho chúng ta thấy rằng, chỉ Nước
Trời, chỉ Đất Hứa, chỉ Thiên Chúa mới đem lại hạnh phúc đích thật, còn tất cả
niềm vui, hạnh phúc từ tiền bạc, của cải, danh vọng, dục vọng chỉ có ngần có
hạn và không phải là vĩnh cửu. Hay như lời Thánh vịnh đã nói: “Chỉ trong Thiên
Chúa mà thôi, hồn tôi mới được nghỉ ngơi an bình”, và “ngoài Chúa ra, đâu là
hạnh phúc, đâu là an vui”.
Qua phụng vụ lời Chúa
hôm nay, qua tuyên tín của Giáo hội, chúng ta tuyên xưng lại: “Tôi tin xác loài
người ngày sau sống lại”. Có sự sống đời sau, và hạnh phúc đích thật của sự
sống đời sau là được ở bên Chúa.
II. SỐNG NIỀM TIN VỀ
SỰ SỐNG LẠI
Chúng ta xác tin điều
đó, thì chúng ta phải sống làm sao để khi chấm dứt cuộc sống này, mình được
bước vào sự sống đời sau với niềm hạnh phúc bên Chúa. Muốn được hạnh phúc bên
Chúa ở sự sống đời sau thì ngay từ bây giờ chúng ta phải sống gắn bó với Chúa
và gắn bó với con người, vì “ngày mai đang bắt đầu từ ngày hôm nay”.
1. Gắn bó với Chúa
Dân Do Thái trước khi
vào vùng Đất Hứa phải lang thang trong sa mạc suốt 40 năm. Đó là thời gian để
dân Do Thái biết rõ về tương quan của họ với Thiên Chúa, Đấng đã chọn và yêu
thương họ, để coi họ có thực sự tin tưởng Người hay không. Chính trong sa mạc
dân Do Thái đã gắn bó mật thiết với Thiên Chúa hơn. Thánh Phaolô nói:
"Hành trình trong sa mạc của dân Israel cũng là một biểu trưng cho hành
trình của chúng ta đến với Thiên Chúa".
Vậy thì trong hành
trình đức tin nơi trần thế, giống như dân Do Thái lang thang trong sa mạc,
chúng ta cũng phải gắn bó với Thiên Chúa. Nghĩa là nhìn nhận Ngài là chủ tể
cuộc đời ta và quy hướng mọi sự về Ngài. Những khi dân Do Thái chạy theo một thần
minh nào khác là rõ ràng họ không gắn bó với Thiên Chúa của mình. Những khi dân
Do Thái nổi lên đòi làm theo ý riêng mình là rõ ràng họ không gắn bó với Thiên
Chúa. Và cụ thể nhất khi sụp lạy trước con bò vàng là họ đang chối từ Thiên
Chúa. Khi đòi quay trở lại Ai Cập là họ đang bắt Thiên Chúa làm theo ý mình…
Sự gắn bó với Chúa
trong đời sống của Kitô hữu được thể hiện qua việc họ có nhìn nhận Ngài là chủ
tể cuộc đời họ không? và có sẵn sàng vâng phục thánh ý Chúa không?
a. Nếu nhìn nhận Ngài
là chủ tể cuộc đời, thì mọi ưu tiên trong cuộc sống họ phải dành cho Ngài.
Những giờ phút cầu nguyện, những thánh lễ, nhất là ngày Chúa Nhật, việc học hỏi
Giáo lý và suy niệm lời Chúa, những việc đạo đức như lần chuỗi, cầu lễ… phải luôn chiếm ưu
tiên trong cuộc đời họ. Nếu nhìn nhận Ngài là chủ tể thì phải sẵn sàng từ bỏ
những thú vui, những lôi kéo khác như bài bạc, rượu chè, sắc dục…
Thánh Augustinô là tấm
gương rõ ràng nhất về việc dành mọi ưu tiên cho Chúa. Tuy với quá khứ đầy dẫy
những đam mê, những tội lỗi, nhưng từ khi biết Chúa, yêu Chúa thì Ngài đã sẵn
sàng từ bỏ tất cả và đã thốt lên: “Lạy Chúa, con yêu Chúa quá muộn màng”.
Vì vậy giả dụ có những
ai còn những đam mê khiến họ không thể dành ưu tiên cho Chúa được, thì hãy nhớ
rằng không phải là không được, mà vì chúng ta chưa yêu Chúa đủ.
b. Nếu sẵn sàng làm
theo thánh ý Thiên Chúa thì phải “vác thập giá mình hằng ngày mà theo”. Có
những đau khổ, những buồn phiền, những bệnh tật, những trái ý xảy ra, chúng ta
cứ van xin hoài mà không thấy theo ý mình. Hãy biết rằng, chúng ta chỉ thấy
những cái trước mắt, còn Chúa thấy cả cuộc đời chúng ta. Nếu trong những hoàn
cảnh như vậy mà chúng ta chán nản, thất vọng, thậm chí bỏ Chúa luôn thì rõ ràng
chúng ta không chấp nhận vác thập giá theo Chúa. Mà nếu không có thập giá thì
sẽ không có Phục Sinh.
2. Gắn bó với con
người
Nếu gắn bó với Thiên
Chúa là yêu mến Ngài “hết sức, hết linh hồn, hết trí khôn”, thì gắn bó với con
người là “Yêu người như mình ta vậy”.
Yêu người như chính
bản thân ta là muốn họ cũng được như ta, cũng hạnh phúc ở đời này và đời sau.
Vì vậy vừa phải quan tâm đến họ trong cuộc sống này, nhưng nhất là phải quan
tâm đến phần hồn phần rỗi của họ.
a. Quan tâm đến người
khác trong cuộc sống này là tình người dành cho nhau. Thánh Phaolô đã nói: “Vui
với người, khóc với người khóc”. Nghĩa là cùng chia sẻ với nhau mọi hoàn cảnh.
Nhưng phải coi chừng đó là sự chia sẻ hay sự tò mò để thỏa mãn tính hiếu kỳ của
chúng ta.
Trong thời gian qua,
cả xã hội sôi sục với việc đi tìm thi thể chị Lê Thị Thanh Huyền, nạn nhân vụ phi
tang xác của thẩm mỹ viện Cát Tường. Thi thể của chị Huyền thì vẫn chưa thấy
đâu, tuy nhiên đã có 6 cái xác khác bị nghi là của chị. Cùng trên sông Hồng,
cùng trong một địa bàn tìm kiếm, cùng là những người không may mắn, nhưng sự
đối xử của xã hội với họ lại không như nhau. Có những người xung quanh vô cảm
với những cái xác đó bởi vì không phải là điều mà họ đang mong đợi. Có vẻ mọi
người cũng không chú ý đến những nhân vật phụ này lắm. Biết đâu trong số các
thi thể trôi sông kia, ai đó cũng là nạn nhân của một vụ án dã man như chị
Huyền? Nhiều người trong chúng ta đang quên đi nỗi đau của người khác mà chỉ
chăm chăm đến mục đích của mình. Chúng ta đang lo lắng cho con người, lo lắng
đến các giá trị của xã hội hay chúng ta chỉ đang thỏa mãn sự tò mò những câu
chuyện giật gân thôi? Hãy quan tâm đến người khác, chứ đừng tìm thỏa mãn tính
tò mò của bản thân mình.
b. Nhất là chúng ta
phải quan tâm đến phần hồn, phần rỗi của người khác. Khi còn sống, phải nhắc
nhở nhau để sống đạo tốt. Khi đã qua đời, hãy tha thứ những gì có thể tha thứ
để anh chị em chúng ta giảm bớt thời gian thanh luyện.
Nói tóm lại, phụng vụ
Lời Chúa hôm nay thật thích hợp khi chúng ta đang sống trong tháng 11, tháng
cầu nguyện cho các Linh hồn. Chúng ta tin rằng có sự sống đời sau, để ngay từ
bây giờ chúng ta lo gắn bó với Chúa và gắn bó với con người để có thể được hạnh
phúc viên mãn ở sự sống đời sau, trong Nước Chúa.
12. Sự sống đời
sau sẽ như thế nào?
(Suy niệm của Lm.
Giuse Đỗ Đức Trí)
Kính thưa quý OBACE
Gần đây từ Miền Bắc
đến Miền Nam, xuất hiện nhiều người tự xưng mình là những “nhà ngoại cảm” có
khả năng tiếp xúc với vong hồn, cõi âm, cũng từ đó rộ lên phong trào tìm hài
cốt người thân. Không chỉ như thế, nhiều nhà ngoại cảm đã biến mình trở thành
những thứ thày bói, thày thuốc, chữa bệnh và bói bệnh cho nhiều người, chữa
bệnh bằng cách đào nhà để tìm cốt. Trong số này có cả một vài linh mục tu sĩ
biến mình trở thành ông thày bà cốt. Có một thời gian Bộ Thương Binh Xã hội
cũng cậy nhờ những người này để truy tìm hài cốt các liệt sĩ, tuy nhiên một vài
tuần gần đây báo đài đồng loại đưa tin và lật tẩy cảc chiêu lừa của các nhà
ngoại cảm này. Qua xét nghiệm ADN, thì đa số đều không chính xác, có khi là
xương hoặc răng thú vật. Điều này đang khiến dân chúng hoang mang nửa tin nửa ngờ.
Việc bốc cốt tìm cốt này nó không chỉ tác động trên đời sống người dân, mà nó
còn tác động trên đời sống đức tin của nhiều tín hữu, và điều nguy hiểm hơn nữa
là nó đang làm sai lệch giáo lý của Giáo Hội Công Giáo về Bốn Sự Sau: Sự chết,
Phán xét, Thiên Đàng và Hỏa ngục.
Cho đến hiện nay thì
cả những người xưng mình là vô thần, cũng không thể phủ nhận được niềm tin linh
hồn bất tử và sự hiện hữu của một cuộc sống sau khi chết. Trước đây, có một
thời những người duy vật, vô thần cực đoan đã phủ nhận Thiên Chúa và tất cả các
thực tại thiêng liêng, và họ cho rằng con người chỉ là vật chất, chết là hết.
Thế nhưng ngày nay trong thực tế, chính những người này lại đang tin vào thế
giới vô hình, thế giới của các linh hồn, và tin rằng thế giới ấy đang ảnh hưởng
trên thế giới trên cuộc sống hiện tại và còn ảnh hưởng trên tương lai sự nghiệp
của họ. Chính vì vậy mà họ cúng bái, tin kiêng, yểm bùa và không dám xúc phạm
đến xác chết, đến mồ mả của người chết.
Quả thực nếu chết là
hết theo quan niệm của những người chủ trương duy vật vô thần, thì con người
không khác chi con vật. Nếu con người không có linh hồn, thì cái chết của con
người cũng không khác chi cái chết của con chó, và người ta cũng không cần thắp
nhang tôn kính người qua đời. Niềm tin tôn giáo chỉ cho chúng ta biết rằng, con
người có xác có hồn. Đặc biệt đức tin Kitô Giáo còn cho chúng ta một niềm tin
chắc chắn rằng: Cái chết chỉ là một giai đoạn tạm thời, là giai đoạn chờ đợi,
rồi tất cả chúng ta sẽ có ngày sống lại khi Đức Kitô trở lại.
Niềm tin kẻ chết sống
lại là một niềm tin đã có từ lâu nơi các dân tộc, đặc biệt nơi những người Do
Thái. Họ tin rằng những ai trung thành với lề luật của Thiên Chúa, thì sẽ được
hưởng hạnh phúc với Thiên Chúa. Câu chuyện trong sách Macabê cho thấy những
người Do Thái đã kiên cường với đức tin của cha ông, chấp nhận mọi đau khổ cực
hình, can đảm chấp nhận cái chết, vì tin tưởng và hy vọng, Thiên Chúa sẽ trả
lại cho họ một cuộc sống tốt đẹp hơn. Câu chuyện sách Macabê thuật lại có bảy
anh em cùng chịu chết một cách đau đớn nhưg họ không sợ hãi vì tất cả họ tin
rằng sau một giây lát chịu cực hình họ sẽ được gặp lại Thiên Chúa, và vì thế họ
thà chịu chết chứ không chịu lỗi luật của thiên Chúa.
Trong kinh Tin Kính
chúng ta tuyên xứng: Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại. Niềm tin vào sự
sống lại đời sau vẫn là một thách thức đối với nhiều người, khiến họ không dễ
gì chấp nhận. Thời Chúa Giêsu cũng có một nhóm người thuộc phải Xadốc không
chấp nhận niềm tin này, nên họ mới đặt vấn đề với Chúa Giêsu: Có một người cưới
bảy anh em trai, mà cuối cùng chết đi không ai có con, thì sau này nếu như sống
lại người ấy là vợ của ai trong số họ? Nhân cuộc tranh luận này, Chúa Giêsu sửa
lại lối suy nghĩ của họ về cuộc sống đời sau, vì họ nghĩ rằng cuộc sống đời sau
hoàn toàn giống như cuộc sống tại thế, cũng dựng vợ gả chồng, cũng xây nhà cửa,
cũng có của cải vật chất…, Nhưng Chúa Giêsu cho thấy cuộc sống đời sau trổi
vượt hơn hẳn cuộc sống đời này và hoàn toàn khác với cuộc sống đời này. Cuộc
sống mai sau là cuộc sống không còn đau khổ chết chóc, không còn dựng vợ gả
chồng, không còn tìm thú vui thể xác nữa, mà trái lại mọi người sống siêu
thoát, sống hạnh phúc trong thế giới của Thiên Chúa giống như các thần linh, và
họ hạnh phúc vì được ở cùng Thiên Chúa. Hạnh phúc ở đời sau mới là hạnh phúc
đích thật của con người và là niềm khao khát của mọi người, khao khát được trở
nên như thần linh, được gặp gỡ Thiên Chúa là cội nguồn cuộc đời của mình,
Cũng trong đoạn Tin
Mừng này, Chúa Giêsu cho thấy, Thiên Chúa dựng nên con người vì yêu thương và
Ngài muốn cho con người được sống và sống hạnh phúc mãi mãi, và vì thế, Ngài đã
“thổi hơi” thở thần linh của Ngài cho con người, hơi thở ấy chính là sức sống
của Thiên Chúa được thông chia cho con người, ban tặng cho con người. Chính vì
thế, những ai thuộc về Thiên Chúa, giữ gìn mối dây sự sống với Thiên Chúa thì
sẽ không bị hủy diệt. Thiên Chúa mãi là Thiên Chúa của kẻ sống, và các tổ phụ
như Apraham, Isaac, Giacop, hay tất cả mỗi chúng ta, là những người đón nhận sự
sống từ Thiên Chúa họ vẫn đang sống, song vì sự hiện diện của họ khác chúng ta
nên chúng ta không nhìn thấy họ, nhưng họ vẫn đang nhìn thấy chúng ta.
Lời Chúa hôm nay mời
gọi chúng ta xác tin một cách chắc chắn rằng, chúng ta sẽ không bị hủy diệt
vĩnh viễn, nhưng nhờ kiên trì theo Chúa ở thế gian này, chúng ta sẽ được sống
mãi mãi bên Chúa, và ngày sau hết chúng ta sẽ từ bụi đất sống lại. Đồng thời
xin cho chúng ta biết thể hiện niềm tin vào cuộc sống mai sau bằng cách ngay từ
hôm nay sống tốt và sống đầy tràn tình yêu thương mỗi ngày, vì chúng ta chỉ có
thể sống trong vương quốc của tình yêu thương khi hôm nay chúng ta biết yêu
thương, và nhờ đời sống của mỗi tín hữu chúng ta làm chứng cho mọi người về
niềm tin vào sự sống mai sau của chúng ta.
Thưa quý OBACE, chính
vì muốn biết sự sống bên kia cái chết sẽ như thế nào nên con người từ cổ tới
kim vẫn đang cố gắng để giải thích và diễn tả cuộc sống ấy, có điều là nhiều
người đã không tin và không dựa vào sự mạc khải của Thiên Chúa, mà muốn tự mình
hoặc là cho mình có khả năng để biết và tiếp xúc được với thế giới ấy. Những
câu chuyện về ma quỷ là những câu chuyện hấp dẫn và được thêm bởi nhiều tình
tiết cho ly kỳ và gợi lên sự tò mò cho nhiều người, đặc biệt gần đây những câu
chuyện về vong hồn dường như đang có sức ảnh hưởng đến nhiều người.
Là kitô hữu, chúng ta
tin rằng tất cả những ai trung thành với giới răn lề luật của Thiên Chúa, sống
công chính thánh thiện, thì sau khi chết họ sẽ được vào hưởng vinh quang với
Thiên Chúa, sống hạnh phúc đời đời, còn nhưng ai chưa xứng đáng thì phải trải
qua một thời gian thanh luyện để nên xứng đáng hơn. Còn những người khi sống đã
quyết liệt từ chối Đức Kitô và ân sủng của Ngài thì sau khi chết họ sẽ không
được gặp Đức Kitô, không được bước vào nhà của Ngài, mà phải rơi vào nơi đầy
hận thù, thất vọng và chết chóc. Như thế, thì sẽ không thể có những linh hồn đi
lang thang, và cũng không ai có thể nói chuyện được với vong hồn, vì hai thế
giới hoàn toàn khác nhau.
Chúng ta đừng quên
rằng, ma quỷ là tên luôn gieo sự nghi ngờ, ngay từ đầu, nó đã gieo nghi ngờ cho
Adam - Eva, và đến nay nó tìm mọi cách quấy phá và làm lung lạc đức tin của
chúng ta. Nó có thể mượn các hình thức của vong hồn, mượn miệng của người sống
để nói về đủ điều, kể cả những điều tốt lành, hoặc những điều ghê sợ để gieo
vào trong chúng ta sự nghi ngờ về sự hiện diện, và quyền năng của Thiên Chúa,
và khuyến khích chúng ta tin vào quyền năng và sự ly kỳ của nó, cuối cùng là
chạy theo nó.
Chúng ta cũng cần nhớ
rằng, ma quỷ nó không cám dỗ chúng ta ngay một lúc, nhưng nó dùng các câu
chuyện được thêu dệt và truyền miệng từ người này qua người khác để dần dần
đánh gục đức tin của chúng ta, nó dùng các hình thức bói toán gọi hồn, để khiến
chúng ta tin vào các ông thày bà thày mỗi khi gặp khó khăn hay bệnh tật, khiến
cho người tin hữu đánh mất thói quen cầu nguyện, và sống phó thác, không còn
muốn lắng nghe tiếng nói của Thiên Chúa nữa. Trong thư thánh Phêrô, đã có lần
chia sẻ: Ma quỷ thù địch của anh em, nó như sư tử rảo quanh tìm mồi cắn xé. Anh
em hãy đứng vững trong đức tin mà chống cự.
Dựa vào lời Thánh Phaolô
hôm nay, để chúng ta cầu xin Đức Giêsu Kitô và xin Thiên Chúa Cha của Ngài luôn
gìn giữ và bảo vệ chúng ta, xin Ngài làm cho tâm hồn chúng ta nên vững mạnh
sống với niềm hy vọng phục sinh và xin đừng để chúng ta sa chứơc cám dỗ của ma
quỷ. Amen.
13. Thiên
Chúa của kẻ sống – An Phong
Niềm tin vào sự sống
đời sau vừa là một khát vọng, vừa là một điều khó khăn đối với con người. Khát
vọng vì con người không cảm thấy bằng lòng với cuộc sống này; không thể chấp
nhận những bất công còn đầy dẫy mà cuộc sống này không bao giờ có thể giải
quyết hoàn toàn; không thể chịu đựng được sự phi lý vì những mất mát, chia lìa
của cuộc sống nhân loại phải đón nhận. Khó khăn vì người ta dễ cảm thấy chắc
tâm khi đạt được những thành công, tìm thấy những bảo đảm cho cuộc sống này để
mình được sung sướng; hơn là "thả mồi bắt bóng" ở thế giới nào khác.
Những người Sađốc là
những người muốn an tâm với những sung sướng rõ ràng như thế; vua Antioco và
quần thần của vua thì tưởng ai cũng như thế, nên lấy những hình phạt thể xác để
đe dọa các tín hữu.
Niềm tin của người
kitô hữu không phải là khinh chê cuộc sống này để "thả mồi bắt bóng",
nhưng luôn qui chiếu đời sống của mình vào ngày Thiên Chúa hoàn thành chương
trình cứu độ; khi đó Ngài "trả lại" những mất mát, Ngài hoàn thành
những khát vọng, Ngài nối lại những chia lìa, Ngài biến đổi những giới hạn nên
một "trời mới đất mới".
Người ước vọng hạnh
phúc đời sau không phải là người chán đời, bi quan; nhưng là những người tràn
đầy lòng yêu thương, sống mãnh liệt niềm khát vọng thực hiện cuộc đời mình cho
tốt đẹp hơn, muốn mang lại hạnh phúc cho người khác trọn vẹn hơn.
Thiên Chúa là Chúa của
kẻ sống, xác tín điều đó giúp cho người kitô hữu vượt qua lòng ích kỷ, thắng
được sự nhát đảm và cảm nhận được giá trị của niềm vui đích thực, niềm vui
"là con cái Thiên Chúa, bởi đã được sống lại".
Tâm tình hiệp lễ
Vầng đông dậy, ánh
hồng gieo rắc
Chốn thiên cung nhã
nhạc vang hòa...
Ấy Vua Cả oai phong
lẫm liệt
Cõi âm ty: hủy diệt
tiêu tan.
Chân người dẫm nát tử
thần
Tù nhân đau khổ ân cần
đưa lên.
Đã im bặt câu than
tiếng khóc,
Đã hết rồi cảnh ngục
thê lương,
Sứ thần áo trắng vui
mừng
Loan tin Chúa đã vui
mừng phục sinh.
Xin cho mọi lòng thành
hoan hỉ
Mãi muôn đời mừng lễ
Vượt Qua
Tái sinh ơn nghĩa chan
hòa
Vang vang khúc khải
hoàn ca reo hò.
Muôn lạy Chúa Giêsu từ
ái
Đấng lừng danh đánh
bại tử thần.
Ngàn đời hiển trị muôn
dân
Cùng Ngôi Thánh Phụ
Thánh Thần quang vinh.
Thánh Thi Phục Sinh
14. Chết là về cõi
sống
(Trích dẫn từ ‘Cùng
Nhau Suy Niệm’ – Lm Giuse Tạ Duy Tuyền)
Khi nhìn về kiếp nhân
sinh thật mong manh và vắn vỏi, nhạc sĩ Trinh Công sơn đã từng thốt lên:
Con chim ở đậu cành
tre
Con cá ở trọ trong khe
nước nguồn.
Tôi nay ở trọ trần
gian
Trăm năm về chốn xa
xăm cuối trời
Dẫu biết rằng cuộc đời
này chỉ là quán trọ nhưng quán trọ cuộc đời này thật hấp dẫn, hấp dẫn đến nỗi
ai cũng muốn níu kéo thời gian nơi quán trọ. Thế nhưng cho dù có bám víu, có cố
công vun trồng những tiện nghi thật đầy đủ cho quán trọ cuộc đời này, rồi cũng
có ngày phải từ giả tất cả để ra đi.
Vâng, thưa anh chị em,
là người ai trong chúng ta cũng phải chết. Sự chết đó là định luật tất yếu của
đời người. Có người chết vì bệnh tật, vì thiên tai, vì tai nạn. Có người chết
khi tuổi đời còn rất trẻ và cũng có người chết khi tuổi đời đã vượt quá
"thất thập cổ lai hy". Sự chết dường như là mẫu số chung cho tất cả
những con người đang sống trên mặt đất. Nhưng cái chết luôn luôn là bất ngờ,
con người không bao giờ biết mình sẽ chết ngày nào và ở nơi nào?
Đôi khi chúng ta tự
hỏi: Tại sao Chúa không cho mình biết trước ngày giờ mình sẽ ra đi để mình
chuẩn bị đầy đủ hành trang về với Chúa? Để mình dẹp bỏ mọi công danh sự nghiệp,
mọi danh lợi thú cho tâm hồn thanh thản bình an. Có lẽ Chúa không muốn điều đó.
Vì Chúa vẫn tôn trọng tự do của con người, Chúa chỉ đòi hỏi chúng ta: Hãy tỉnh
thức, vì không biết giờ nào chủ sẽ về, và cũng không biết khi nào kẻ trộm đến.
Chúa đòi chúng ta phải tỉnh thức, phải nỗ lực làm tròn bổn phận mà Chúa đã trao
phó. Tựa như một trận đá banh, nếu biết trước tỷ số, trận bóng sẽ nhàm chán và
các cầu thủ sẽ thiếu trách nhiệm với bổn phận của mình trên sân cỏ. Một trận
bóng chỉ đẹp khi mà các cầu thủ đều phải tỉnh thức, phải nỗ lực làm tròn trách
nhiệm và chu toàn tốt vị trị được trao. Cuộc đời con người cũng vậy. Không biết
lúc nào mình sẽ phải ra khỏi sân cỏ cuộc đời, nhưng chúng ta phải sống đầy đủ
trách nhiệm của mình thì cuộc đời đó mới đẹp, mới xứng đáng được lãnh thưởng ân
phúc mà Chúa sẽ trao ban cho ai tín trung với ngài.
Thế nhưng, trong niềm
tin kytô giáo, chúng ta tin rằng bên kia sự chết đó là ánh binh của sự phục
sinh, của sự sống vĩnh cửu bên Chúa. Sự chết không phải là hết. Chết là chuyển
đổi sự sống thêm sung mãn hơn. Đó là sự sống trong Thiên Chúa hằng sống. Hơn
nữa, Thiên Chúa tạo dựng con người không phải để chết mà là để sống đời đời. Cái
chết thể xác chỉ là hậu quả của tội Adam. Nhưng Chúa Giêsu khi mang kiếp người
Ngài đã phục sinh để kéo mọi người lên cùng Chúa. Ngài đi qua cái chết để vực
dậy con người khỏi cái chết trầm luân bởi lạc xa tình Chúa nay được sống trong
ân nghĩa Chúa.
Lời Chúa hôm nay khẳng
định có sự sống đời sau. Sự sống đó không còn lệ thuộc bởi việc dựng vợ gả
chồng vì con người đã tham dự vào sự sống bất diệt của Đấng hằng sống. Sự sống
đó cũng không còn lệ thuộc bởi vật chất, hay bởi danh lợi thú vì con người
không còn cảm thấy thiếu thốn mà đã đạt đến sự sung mãn trong sự sống thần linh
của Thiên Chúa. Thiên Chúa là Thiên Chúa hằng sống và con người là hoạ ảnh của
Thiên Chúa, nên con người cũng được thừa hưởng sự sống thần linh của Chúa. Đây
chính là niềm vui, là sự khích lệ cho cuộc đời chúng ta. Đau khổ cuộc đời này
sẽ qua. Những khốn khó trần gian sẽ qua đi. Cuộc sống trần gian chỉ là tạm bợ.
Sự sống thần linh mới là vĩnh cửu. Cuộc sống đó không còn những tranh chấp của
danh lợi thú, không còn những khổ đau của thiếu thốn, không còn nước mắt của
dòng đời bể khổ mà chỉ còn hạnh phúc viên mãn bên Chúa mà thôi.
Nguyện xin Chúa là
Đấng hằng sống luôn nâng đỡ phù trì chúng ta trong tình thương quan phòng của
Chúa. Amen.
15. Chúa
là Thiên Chúa của kẻ sống
(Suy niệm của Lm.
Antôn Nguyễn Văn Độ)
"Chúa không phải
là Thiên Chúa của kẻ chết, mà là của kẻ sống. Vì mọi người đều sống cho
Chúa" hay "vì Chúa." (Lc 20, 37-38)
Augustine nói rất
đúng: Thiên Chúa đã tạo dựng nên con người để từng phút giây "hướng về
Ngài". Quả thật, Thiên Chúa trao ban sự Thiện tốt hảo, kể cả chính mình
cho con người để con người được sống.
Cái chết không là một
phần kế hoạch ban đầu của Thiên Chúa: "Thiên Chúa không làm ra cái chết,
chẳng vui gì khi sinh mạng tiêu vong. Vì Người đã sáng tạo muôn loài cho chúng
hiện hữu" (Kn 1, 13-14). Do tội, sự chết đã du nhập vào trong tạo dựng,
Thánh Phaolô nói: "Nọc của sự chết là Tội, mãnh lực của Tội là Lề
luật" (1Cr 15, 56), đúng là tội lỗi sinh ra sự chết vì sự chết cắt đứt mối
liên hệ với Đấng Hằng Sống làm ra sự sống. Nhưng "Đội ơn Thiên Chúa, Đấng
đã ban toàn thắng cho ta nhờ Chúa chúng ta, Đức Yêsu Kitô!" (1 Cr 15, 57).
Vâng, vinh quang cho
Đức Giêsu Chúa chúng ta, Đấng đã chiến thắng kẻ thù trên trần gian! Lời Hằng
Sống đã kết thân với phận người, được đánh dấu bằng cái chết, để chiến thắng sự
chết vào buổi sáng Phục Sinh. Vào ngày Lễ Ngũ Tuần, Chúa Thánh Thần, Đấng thánh
hóa đã xuống đầy lòng chúng ta, những người chịu phép Rửa tội, ngõ hầu chiến
thắng của Chúa Kitô Phục sinh hiện diện trong đời ta.
Đức Kitô đã phục sinh,
sự chết không làm gì được Ngài nữa. Nên "nếu ta sống, chính cho Chúa mà ta
sống; và nếu ta chết, thì chính cho Chúa mà ta chết. Vậy dù sống, dù chết, ta
vẫn thuộc về Chúa," (Rm 14, 8 ). Làm sao không ngạc nhiên cùng với Thánh
Phaolô kêu lên: "Tử thần hỡi, đắc thắng của ngươi đâu? Tử thần hỡi, nọc
của ngươi đâu?" ( 1Cr 15, 55 ) Đó là lý do tại sao "những người được
coi là xứng đáng lãnh phần thưởng trong thế giới mai ngày và sự sống lại từ cõi
chết, nghĩa là những người đã được rửa tội, không thể chết nữa: họ là con cái
Thiên Chúa, thừa hưởng sự sống lại."
Tất nhiên, chúng ta
không thể tưởng tượng được sự viên mãn ở đời sau sẽ ra sao, các thiên thần gợi
ý cho thấy một cuộc sống hoàn toàn dành cho việc ngợi khen Chúa, trong sự hiệp
thông hoàn hảo và tạ ơn muôn đời. Vì sự chết sẽ không làm gì được nữa, không
cần thiết để đảm bảo sự sống còn của muôn loài: hôn nhân như một tổ chức để duy
trì cuộc sống không có lý do để tồn tại nữa. Chúng ta sống trong một mối quan
hệ tình yêu hoàn hảo với Thiên Chúa và với nhau, trong sự hiệp nhất với Chúa
Thánh Thần.
Như thế chúng ta sẽ
hiểu câu trả lời của Chúa Giêsu cho phái Sađốc: "Con cái đời này cưới vợ,
lấy chồng, song những ai sẽ xét đáng được dự phần đời sau và được sống lại từ
cõi chết, thì sẽ không cưới vợ lấy chồng. Họ sẽ không thể chết nữa: vì họ giống
như thiên thần. Họ là con cái Thiên Chúa: vì họ là con cái của sự sống
lại". (Lc 20, 34-36)
Câu trả lời của Chúa
Giêsu trước vấn nạn kẻ chết sống lại của nhóm Sađốc cho thấy: Cái nhìn của họ
về cuộc sống đời sau còn quá hẹp hòi. Họ không hiểu ý nghĩa của sự phục sinh
hàm chứa trong câu Thánh Kinh: Thiên Chúa là Chúa các tổ phụ. Người là Thiên
Chúa của kẻ sống (x. Lc 20, 37-38). Nếu tin Thiên Chúa hằng hữu thì phải tin
con người có cuộc sống vĩnh cửu. Họ không chấp nhận sự kiện con người sẽ sống
lại là vì họ không chịu tìm hiểu Kinh Thánh. Đó là điểm đáng trách của họ. Họ
không biết vì không chịu tìm hiểu và xin Chúa soi sang.
Ước gì các cặp vợ
chồng đừng có lo lắng: vì tình yêu đích thực của chúng ta trong cuộc sống hay
chết này không chỉ bảo toàn nhưng biến đổi: vợ chồng nhận biết Thiên Chúa trong
ánh sáng của tình yêu liên kết họ với nhau cách hoàn toàn trong một nụ hôn vĩnh
cửu. Hôn nhân không kết thúc với cái chết, nhưng biến đổi. Chúa chúng ta làm
mất đi tất cả những hạn chế đặc trưng của sự sống trên trái đất. Tương tự như
thế, mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái hoặc giữa bạn bè với nhau sẽ không bị
quên lãng. Nhưng nói rằng hôn nhân trần thế là một kinh nghiệm tiêu cực, hiểu
lầm và đau khổ. Cái chết không cắt đứt các mối liên hệ có còn là lý do để sợ
hãi nữa không? Không, bởi vượt qua thời gian vào cõi đời đời, cái xấu sẽ biến
mất chỉ còn cái tốt. Tình yêu hiệp nhất họ với nhau, ngay cả khi nó chỉ kéo dài
một thời gian ngắn, thấy phát triển đầy đủ, trong khi các khuyết điểm, hiểu
lầm, đau khổ mà họ đã gây ra cho nhau sẽ tan biến.
Nhiều cặp vợ chồng sẽ
được trải nghiệm tình yêu đích thực giữa họ với tình yêu, niềm vui và sự viên
mãn của hiệp thông mà họ đã không được biết đến trên trái đất cho đến khi họ được
đoàn tụ "trong Thiên Chúa", vì Ngài sẽ hiểu tất cả, người ta sẽ bảo
đảm tất cả, tha thứ tất cả.
Vậy, nói gì về những
người đã lập gia đình cách hợp pháp với nhiều người như góa vợ và góa chồng rồi
tái hôn? (Cụ thể trường hợp phái Sađốc giới thiệu về Chúa Giêsu, bảy anh em đã
liên tục kết hôn với cùng một người phụ nữ). Đối với họ là bằng nhau, lặp đi
lặp lại cùng một điều: đó là tình yêu đích thực và món quà mỗi cặp vợ chồng,
khách quan tất cả đều tốt, Thiên Chúa sẽ không xóa nhòa nhưng hoàn tất nó ở trên
trời. Trong Thiên Chúa sẽ không có sự cạnh tranh hay ghen tuông: những điều
không thuộc về tình yêu đích thực, hay dưới ách thống trị do hậu quả của tội
lỗi, sẽ không tồn tại ở trên trời.
Tóm lại có "một
cuộc sống khác" đang chờ đợi chúng ta, như Đức Giêsu nói: "Họ là con
cái Thiên Chúa". Đối với Chúa Giêsu chắc chắn rằng một vài lời nói lên tất
cả, bởi vì đối với Ngài không có hạnh phúc lớn hơn: là con cái Thiên Chúa được
chia sẻ trọn vẹn sự sống của Thiên Chúa.
Sống, yêu, ca tụng,
vui mừng... tất cả những động từ này sẽ đề cập đến thực tế duy nhất tồn tại ở
nơi Thiên Chúa, những người cuối cùng sẽ là "tất cả trong mọi sự";
"Bởi lòng yêu mến Người đã tiền định cho ta được phúc làm con, nhờ Đức
Yêsu Kitô, và vì Người, chiếu theo nhã ý của thánh chỉ Người,"(Ep 1, 5 ).
Lạy Chúa, "Chúa
chẳng đành bỏ mặc con trong cõi âm ty, không để kẻ hiếu trung này hư nát trong
phần mộ. Chúa sẽ dạy con biết đường về cõi sống: trước Thánh Nhan, ôi vui sướng
tràn trề, ở bên Ngài, hoan lạc chẳng hề vơi!" (Tv 16). Amen.
16. Thiên
Chúa của kẻ sống
(Suy niệm của Lm.
Antôn Nguyễn Văn Tiếng)
Thiên đàng theo ý con
người
Không có một tôn giáo
nào mô tả Thiên Đàng là một khu vườn với những lạc thú vật chất và nhất là
những lạc thú nhục dục tuyệt đỉnh với những cô gái trinh đẹp tuyệt vời và trẻ
mãi không già... như trong kinh Koran. Người ta gọi Thiên Đàng của Hồi Giáo là
Thiên Đàng của lạc thú (The Paradise of Delights) hoặc Thiên Đàng của Kinh
Koran (The Koranic Paradise).
Kinh Koran (47:15) cho
biết trên thiên đàng có những con sông với những dòng nước nguyên chất (rivers
of purest water) những con sông sữa tươi không bao giờ hư (rivers of milk for
ever fresh) và những con sông mật ong trong sạch nhất (rivers of clearest
honey). Chương 56:16-39 mô tả thiên đàng là những khu vườn lạc thú (garden of
delights) và mọi người lên thiên đàng đều trở thành những thanh niên trẻ mãi
không già (Immortal Youth). Điều đặc biệt nhất là trên thiên đàng Hồi Giáo có
các cô gái trinh đẹp tuyệt vời với những cặp mắt đen huyền vô cùng quyến rũ
(the dark-eye houris).
Thiên Chúa Allah đã
phán rằng: "Ta đã tạo ra các cô trinh nữ tuyệt vời đó, giữ cho họ mãi mãi
trinh trắng với tình yêu nồng nàn để làm phần thưởng cho những ai làm việc
phải" (We created the hourist and made them virgins, loving compassion, a
reward for those on the right hand - Koran: surah 56).
Hầu hết các thanh niên
Hồi Giáo cuồng tín đều ước mơ sớm được lên thiên đàng lạc thú. Con đường ngắn
nhất và bảo đảm nhất để họ đạt được mục đích này là sẵn sàng tử đạo trong các
cuộc thánh chiến (Jihad). Kinh Koran hứa rằng: "Những ai bị giết vì Chúa
đều được vào thiên đàng lạc thú" (As for those who are slain in the cause
of God, He will admit them to the Paradise of Delight). "Đừng bao giờ nghĩ
rằng những người bị giết vì Chúa sẽ chết. Họ sẽ sống mãi, không có gì phải sợ
hãi hoặc hối hận, hãy vui hưởng các hồng ân của Chúa. Chúa không bao giờ từ
chối phần thưởng dành cho các tín đồ của Ngài" (Never think that those who
were slain in the cause of God are dead. They are alive and well provided for
by the Lord. Have nothing to fear or to regret, rejoicing in God's grace. God
will not deny the faithful their reward - Koran 3:169). (Internet)
Ở Trung Quốc, khi
người ta khai quật những phần mộ cổ xưa, đặc biệt hạng người giàu có, và vua
chúa, người ta khám phá nhiều thứ đồ mang theo để phục vụ cho “cuộc sống mai
sau” được sung túc như cuộc sống trần gian họ từng được hưởng. Tần Thủy Hoàng
là một thí dụ. Năm 1974, người ta bắt đầu khai quật và khám phá hàng ngàn tượng
lính đất nung trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Theo tài liệu sử học Trung Quốc và
những truyền thuyết được lưu truyền rộng rãi, nó giống như một phần bản đồ
thành phố với những bức tường, cung điện, nghĩa trang, tức là có thể phục vụ
Tần Thủy Hoàng khi ông sang thế giới bên kia.
Ở Việt Nam, cũng có
tục lệ đốt “hàng mã”. Hàng mã gồm đủ loại, từ nhà lầu, xe hơi, xe Honda, đến
quần áo, tiền bạc, để người chết dùng khi về cõi âm phủ.
Hóa ra, hạnh phúc trên
Thiên Đàng, trong cõi vĩnh hằng, cũng tầm thường, nhàm chán đến thế sao? Và
chính cái tầm thường, nhàm chán, chóng qua ấy, lại chính là sự cản trở bước
tiến con người, cản trở sự vươn cao, sự thăng hoa của con người. Hạnh phúc của
cuộc sống sau khi chết cũng không khác gì cuộc sống trần thế, nên phải thụ
hưởng những gì ta đang có trên cõi đời này, cần gì tin những hứa hẹn xa xôi về
hạnh phúc mà mình sẽ có.
Những thứ hạnh phúc
giới hạn phù phiếm kiểu trần gian ấy rồi cũng dẫn đến những giới hạn của cuộc
sống, những ngang trái, u sầu, những khát vọng vô tận không thể đáp ứng được…
Tình huống người vợ có
bảy đời chồng mà nhóm Xa-đốc đặt ra thật khó xử nếu con người sống lại và “cuộc
sống trần gian” lập lại ở… bên kia thế giới! Khi đưa ra trường hợp này, phái Xa-đốc thật có
lý khi nhìn thấy bao điều rắc rối của cuộc sống sau khi con người sống lại và
nếu cuộc sống “kiếp sau” này giống hệt đời người đã đi qua. Và như thế, con
người phải giải quyết những gì cuộc sống trần gian còn dang dở.
Thực tế, câu chuyện mà
nhóm Xa-đốc đưa ra chỉ là một trong muôn thứ vấn đề rắc rối khó giải quyết khi
con người từ cõi chết sống lại và tiếp tục sống như chưa từng chết. Hãy thử
tưởng tượng còn biết bao nhiêu chuyện ngang trái, biết bao nhiêu nghịch cảnh,
biết bao chuyện trắng đen, con người sẽ giải quyết ra sau khi con người sống
lại.
Thật, nhóm Xa-đốc cũng
có lý của họ khi dựa vào đó để bảo vệ lập trường của mình. Vì họ không tìm thấy
câu giải đáp cho vấn đề.
Sở dĩ họ không thể tìm
thấy câu giải đáp, vì họ quan niệm sự sống lại - cõi vĩnh hằng - hay vào Thiên
Đàng - không khác gì cuộc đời trần thế. Con người sau khi sống lại, vẫn là con
người của ngày nào khi còn sống ở trần gian!
Thế thì, bản thân con
người, sự sống lại đó có khác gì sự thức dậy từ một
giấc ngủ? Và cuộc sống sau khi chết, có khác gì thay đổi một chỗ định
cư?
Thiên đàng theo thánh
ý Chúa.
Sự sống lại.
Cuộc hành trình của
con người là một cuộc hành trình lột xác, không ngừng thay đổi và lớn lên trong
Thánh Thần.
Con người phải nhận ra
những tội lỗi thấp hèn của mình và sống trong tình yêu của Thiên Chúa. - Sống
trong tình yêu Thiên Chúa, là sự sống lại trong Đức Giêsu Kitô. “Khi còn nô lệ
tội lỗi, anh em được tự do không phải làm điều công chính. Bấy giờ anh em thu
được kết quả nào, bởi làm những việc mà ngày nay anh em phải xấu hổ? Vì rốt
cuộc những việc ấy đưa đến chổ chết. Nhưng giờ đây anh em đã được giải thoát
khỏi ách tội lỗi mà trở thành nô lệ của Thiên Chúa; anh em thu được kết quả là
được trở nên thánh thiện, và rốt cuộc sự sống đời đời. Thật vậy, lương bổng mà
tội lỗi trả cho người ta, là cái chết; còn ân huệ Thiên Chúa ban không, là sự
sống đời đời trong Đức Kitô, Chúa chúng ta”. (Rm.6,20-23).
Chính nhờ sự sống
trong Đức Kitô, con người được thanh sạch, trong trắng. Sự sống lại ấy làm con
người trở nên như thiên thần. Cuộc sống của một con người mới trong một thế
giới mới.
“Phép rửa nay đã cứu
thoát anh em. Nhờ phép rửa này, không phải là anh em được tẩy sạch vết nhơ thể
xác, mà là cầu xin Thiên Chúa ban cho mình một lương tâm trong trắng, nhờ Đức
Kitô phục sinh, Đấng đã lên trời ngự bên hữu Thiên Chúa” (1Pr.3,21-22).
Thế giới vĩnh hằng
Thiên Chúa ban sự sống
cho mọi loài thụ tạo. Và sự sống bởi Ngài mà có. Ngài yêu thương sự sống mà
Ngài tạo dựng ra.
Do đó, Ngài không bao
giờ hủy diệt sự sống, điều mà Ngài đã tạo dựng và Ngài thấy tốt lành. “Người
không phải là Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của kẻ sống, vì đối
với Người, tất cả đều đang sống”(Lc.20,28).
Thế giới vĩnh hằng
không phải là thế giới trần gian kéo dài để tiếp nhận con người từ cõi chết
sống lại. Cõi Vĩnh Hằng là một thế giới hoàn toàn mới với hạnh phúc vô biên
vượt qua thứ hạnh phúc dục vọng phàm phu của kiếp người trần thế. Thế giới ấy
là “Trời mới Đất mới” mà những con người đã được thanh luyện và sống lại trong
Đức Kitô mới hiểu được và vào được. “Bấy giờ tôi thấy trời mới đất mới, vì trời
cũ đất cũ đã biến đi mất, và biển cũng không còn nữa. Và tôi thấy Thành Thánh
Giêrusalem mới, từ nơi Thiên Chúa mà xuống, sẵn sàng như tân nương trang điểm
đến đón tân lang. Rồi tôi nghe từ phía ngai có tiếng hô to: “Đây là nhà tạm
Thiên Chúa ở cùng nhân loại, Người sẽ cư ngụ cùng với họ. Họ sẽ là dân của
Người, còn chính Người sẽ là Thiên-Chúa-ở-cùng-họ. Thiên Chúa sẽ lau sạch nước
mắt họ. Sẽ không còn sự chết; cũng chẳng còn tang tóc, kêu than và đau khổ nữa,
vì những điều cũ đã biến mất” (Kh. 21,1-4).
Những điều cũ đã biến
mất, nên không có sự tồn tại của câu chuyện “người đàn bà có bảy đời chồng” hay
những “chuyện cũ” tương tự. Tất cả đã trở nên tinh tuyền trong Đức Kitô. Và tất cả
chỉ còn là niềm hạnh phúc vô tận trong Tình Yêu Thiên Chúa. “Họ là những người
đã đến, sau khi trải qua cơn thử thách lớn lao. Họ đã giặt sạch và tẩy trắng áo
mình trong máu Con Chiên. Vì thế, họ được chầu trước ngai Thiên Chúa, đêm ngày
thờ phượng trong Đền Thờ của Người”. (Kh.7,14).
Nếu con người vẫn còn
mê ngủ trong những cuộc vui hưởng thụ trần thế, họ sẽ dừng lại hạnh phúc đời
người ở giới hạn đó. Nếu con người không vươn cao lên, con người không thể nào
hiểu được thế nào là sống lại và thế nào là hạnh phúc trong Đức Kitô. Không thể
nào hiểu được thì không thể nào tin được con người sẽ sống lại, như những người
thuộc nhóm Xa-đốc. Vì, mọi sự chỉ sáng tỏ trong ánh sáng Đức Kitô. Và Nước Trời
chỉ thuộc về những ai Ngài tuyển chọn. “Kìa đoàn người thật đông không tài nào
đếm nổi, thuộc mọi dân, mọi chi tộc, mọi nước và mọi ngôn ngữ. Họ đứng trước
ngai và trước Con Chiên, mình mặc áo trắng, tay cầm nhàn lá thiên tuế. Họ lớn
tiếng tung hô: ‘Chính Thiên Chúa chúng ta, Đấng ngự trên ngai, và chính Con
Chiên đã cứu độ chúng ta’”. (Kh.7,9-10).
Thực tế, con người
ngày nay với những bước tiến khoa học, đã vươn ra rất xa. Vươn xa đến tận cuối
chân trời, vươn xa vào vũ trụ mênh mông, nhưng con người đã không vươn cao
được, ngược lại con người còn tuột dốc. Những giá trị đạo đức của con người
ngày nay thu hẹp lại, còn những điều phi nhân phi nghĩa thì phình to ra. Con
người vươn rộng chiều ngang nhưng lại thu ngắn chiều cao. Tâm hồn của con người
cạn dần sức sống thiêng liêng và những giá trị nhất thời thay thế dần những giá
trị cao siêu bền vững.
Thật sự, sống lại,
phải được hiểu là sự sống lại trọn vẹn xác hồn. Sống dồi dào. Sống hạnh phúc.
Và như thế, không có sự sống lại và không có thiên đường trong những con tim
không có tình yêu Thiên Chúa ngự trị.
Lạy Chúa,
Xin cho con từng ngày
luôn tỉnh thức, từng ngày đổi mới, từng ngày sống lại, trong tình yêu Chúa.
Amen.
17. Đời Này và Đời
Sau – R. Veritas
Bạn đã làm người được
bao nhiêu năm?
Chết hết làm người,
bạn dự định sẽ làm gì?
Sống và chết là điều
mà mọi người đều nghĩ tới. Và hơn thế nữa, ý nghĩa và cùng đích của cuộc đời
này luôn luôn là điều mà ta hằng quan tâm suy nghĩ. Ngay cả những người vô
thần, dù không tin có cuộc sống ở đời sau, vẫn băn khoăn lo lắng cho những gì
xảy ra sau khi ta chết: Lúc đó ta sẽ ra sao? Sẽ làm gì? Sẽ đi về đâu? Về cõi
trường sinh vĩnh phúc, hay nơi trầm luân đời đời?
***
Bạn thân mến! Tin Mừng
Chúa Nhật hôm nay cũng nhắc đến đời sau, nơi mà con người không còn đói khát
nên sẽ không cần ăn uống. Sẽ chẳng cần lấy vợ lấy chồng. Sẽ chẳng cần sinh con
để nối dõi vì người ta không bao giờ chết nữa. Nhưng đời sau vẫn là một nhiệm
mầu, vì chẳng ai tận mắt nhìn thấy đời sau, chẳng ai chụp hình quay phim được
thiên đàng hay hỏa ngục. Người đã chết cũng chẳng bao giờ trở lại đời này để kể
cho ta nghe về đời sau. Bởi thế, nhiều người không tin có đời sau. Đời sau là
chuyện ở đâu đó, hoàn toàn xa lạ, cho nên con người bị cuốn hút bởi “tham sân
si” của đời này, sống như thể chỉ có đời này, bám dính lấy đời này.
Thế nhưng, đời này
được kết thúc bằng cái chết. Mọi người đều phải đi qua sự chết. Cái chết là
cánh cửa mở ra cho con người đi vào cuộc sống mới ở đời sau. Nơi đó những người
công chính không còn phải chết nữa, nhưng được sống lại, và sống đến muôn muôn
đời.
Một số tôn giáo tin
rằng đời người có nhiều kiếp. Giáo lý Công giáo khẳng định chỉ có một kiếp
người, đó là cuộc đời ta đang sống. Chính cuộc đời duy nhất này định đoạt số
phận của ta ở đời sau. Lúc đó ta sẽ ra sao? Sẽ đi về đâu? Về nơi trường sinh
vĩnh phúc hay cõi trầm luân đời đời?
Chúng ta chỉ đi qua
cuộc đời này một lần mà thôi, không có một cơ hội thứ hai để ta làm lại. Chính
vì thế ta phải cố gắng nỗ lực sống hết mình trong cuộc đời này, để đời sau ta
được sống lại với Thiên Chúa, vì “Ngài không phải là Thiên Chúa của kẻ chết,
nhưng là Thiên Chúa của kẻ sống, và đối với Ngài, tất cả đều đang sống.” (Lc
20,38). Và đó cũng là cơ sở vững chắc cho ta mạnh dạn tuyên xưng đức tin trong
kinh Tin Kính: “Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau”.
Lời Chúa hôm nay đem
lại cho ta bao niềm hy vọng. Hy vọng vì đời ta sẽ không đi trong bất định,
không lạc vào hư vô, nhưng có một cùng đích là trở về với Thiên Chúa là cội
nguồn của ta. Đời ta sẽ không chìm đắm trong đau khổ, nhưng sẽ vươn lên trong
hạnh phúc; hạnh phúc được làm con cái Thiên Chúa, hạnh phúc được chia sẻ sự
sống siêu nhiên của Thiên Chúa Ba Ngôi.
Chúng ta tin tưởng
vững vàng và hy vọng chắc chắn rằng: Cũng như Đức Kitô đã sống lại từ cõi chết,
thì sau khi chết, người công chính cũng được sống mãi với Đức Kitô Phục sinh và
Người sẽ cho họ sống lại ngày sau hết. (GLHTCG, số 989)
Lạy Chúa Giêsu, trần
gian này quá đẹp khiến con mải mê, quên mình là lữ khách. Thiên đàng lại xa
xôi, chẳng có chỗ trong lòng con. Con loay hoay vun quén cho đời sống cá nhân,
như thể con sẽ sống mãi trong cuộc đời này. Xin khơi dậy trong con niềm khát
khao những điều cao cả trên trời, và đừng để con mãn nguyện với những cái tầm
thường nơi trần thế tạm bợ này. Amen.
18. Thiên
Giới – Lm Vũ Đình Tường
Mỗi lần tham dự lễ
mừng ngân khánh, kim khánh kỷ niệm đám cưới đều là những dịp đặc biệt vui không
phải riêng cho đôi hôn nhân mà còn cho con cháu và mọi người tham dự.
Mừng vui vì họ đã trải
qua một chặng đường dài nhiều chông gai trong cuộc sống hôn nhân. Đời sống hôn
nhân được ví như người đi biển hoặc như người đi trong đêm. Tựa như lênh đênh
trên biển cả bởi họ không biết khi nào sóng to gió lớn ập đến. Có khi là mây đen
che phủ, có khi là bão tố ầm ầm. Đời sống hôn nhân ví như người lữ hành trong
đêm không biết bước kế tiếp là an hay nguy, đắt bằng hay bước bỗng, vấp té vì
thế mỗi bước chân đều quan trọng. Mỗi bước chân dẫn họ đến gần ngày mừng. Họ có
thể không là những vĩ nhân, bằng cấp cao, có vai vế trong xã hội. Họ là những
người dân bình thường, sống âm thầm nhưng học được nghệ thuật sống, nắm được
chân lí khôn ngoan cách sống. Đời sống hôn nhân của họ cũng đủ vị đắng cay,
ngọt bùi nhưng họ vượt qua được những hương vị đắng chát đó. Vì thế họ đáng ca
tụng, đáng chúc mừng trong ngày mừng kim khánh, ngân khánh. Hôn nhân chấm dứt
khi một trong hai người qua đời nhưng tình yêu họ dành cho nhau sâu đậm nhiều
năm sau đó. Tôi may mắn gặp nhiều người dù người phối ngẫu đã mất nhiều năm
trước nhưng mỗi lần nhắc đến họ nhắc với tâm tình thương mến, kính trọng và
nuối tiếc vì người kia ra đi quá sớm. Điều này cho thấy lời thề hôn phối ‘Những
gì Thiên Chúa liên kết con người không được phân li’ trở thành huyền thoại cho
một số nhưng trở thành hiện thực được cho những đôi hôn nhân biết mở rộng tâm
hồn đón ơn Chúa, trung thành với lời hứa.
Nhóm Sađốc không tin
có sự sống lại nhưng lại dùng điều này gày bẫy Đức Kitô. Họ hỏi Ngài về đời
sống hôn nhân sau khi con người qua đời. Đức Kitô dùng dịp này để giải thích
cho họ về đời sống thiên giới.
Thứ nhất có sự khác
biệt về cuộc sống hiện tại và cuộc sống tương lai. Con cái đời này cưới
vợ gả chồng để duy trì và nối tiếp cuộc sống trần thế nhưng điều này không cần
thiết nơi cuộc sống thiên quốc. Vì sao? Vì họ sống như thiên thần. Không còn
dựng vợ, gả chồng. Ngay cả đau khổ thân xác tinh thần cũng biết mất. Cuộc sống
mới tràn đầy hạnh phúc và yêu thương. Vì tràn đầy hạnh phúc, yêu thương nên
không cảm thấy thiếu và như thế không có những nhu cầu như cuộc sống trần thế.
Mọi người sống trong thiên quốc yêu thương nhau như anh chị em cùng một đại gia
đình Chúa.
Thứ hai người Sađốc
hiểu sai lầm về đời sau. Vì sao? Vì họ thiếu
hiểu biết về Kinh Thánh. Họ là thầy dậy muôn dân như họ tự hãnh diện nhưng lại
thiếu kiến thức, hiểu biết về điều họ rao giảng. Họ dùng hiểu biết trần thế
giải thích nước trời nên giải thích của họ dẫn vào ngõ cụt, không lối thoát. Đức
Kitô rao giảng tình yêu Thiên Chúa là tình yêu vô vị lợi và vĩnh cửu. Kẻ tin
thể hiện tình yêu này qua cử chí bác ái, yêu thương, tha thứ, công bình. Chính
bác ái, yêu thương là hành trang đi với họ vào Thiên quốc.
Thứ ba, Đức Kitô xác
nhận tổ phụ Abraham, Isaac, Giacob không phải đã chết như nhóm Sađốc tin mà họ
còn sống bên Chúa. Họ nhận biết Thiên Chúa là Đấng sáng tạo nên họ. Chính nhận
thức này xác định họ sống, và sống trong hạnh phúc và yêu thương. Chỉ riêng
điểm này đủ xác định họ còn sống vì nếu họ đã chết họ sẽ không thể nhận biết
Thiên Chúa. Họ nhận biết Thiên Chúa bởi họ còn sống.
Nhóm Pharisiêu xem ra
có vẻ cởi mở hơn nhóm Sađốc vì Pharisiêu tin vào thiên thần và tin vào sự sống
lại còn nhóm Sađốc thì không.
19. Sống – Lm.
Giuse Đỗ Vân Lực
Càng bị đe dọa, sự
sống càng vùng dậy mãnh liệt. Cái chết là một đe dọa lớn nhất và ghê sợ nhất.
Muốn vươn đạt tới sự sống vĩnh hằng, con người phải có một sức mạnh hơn tử
thần. Hôm nay, Đức Giêsu dẫn ta tới một cuộc sống trên cõi thiên thần.
HAI CUỘC SỐNG.
Cuộc sống rất tương
đối. Sự sống thật hữu hạn. Thế nhưng niềm tin mở ra một chân trời mới. Thế giới
đang tiến về một đỉnh cao dành cho “những ai được xét là đáng hưởng phúc đời
sau và sống lại từ cõi chết” (Lc 20,35) Sống trong thế giới đó, con người không
còn bị lệ thuộc vào những điều kiện vật chất hữu hạn nữa. Tất cả đều “là con
cái Thiên Chúa, vì là con cái sự sống lại.” (Lc 20,36) Một cuộc lột xác hoàn
toàn sẽ đem lại cho nhân loại một sự sống mới chưa từng thấy.
Sự sống bắt nguồn từ
chính Thiên Chúa. Bởi vậy, sự sống không thể thua sự chết, không thể bị tắc
nghẽn vì những giới hạn tử thần. “Hỡi tử thần, đâu là nọc độc của ngươi? Tạ ơn
Thiên Chúa, vì Người đã cho chúng ta chiến thắng nhờ Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng
ta.” (1 Cr 15,56-57) Nếu không có Đức Giêsu, chắc chắn tất cả nhân loại sẽ bị
tử thần khuất phục. Đó là điều sỉ nhục đối với Thiên Chúa. Nhưng Đức Giêsu đã
phục sinh để chứng minh Thiên Chúa “không phải là Thiên Chúa của kẻ chết, nhưng
là Thiên Chúa của kẻ sống, vì đối với Người, tất cả đều đang sống” (Lc 20,38)
nhờ máu Đức Giêsu đổ ra trên thập giá. Chính niềm xác tín vào sự sống như thế
đã cho ta có quyền hi vọng vào chiến thắng cuối cùng của Thiên Chúa, Đấng “đã
dùng ân sủng mà ban cho chúng ta niềm an ủi bất diệt và niềm cậy trông tốt đẹp.”
(2 Tx 2,16)
Nếu chỉ nhìn theo nhãn
quan trần thế, không thể nào có được niềm an ủi và cậy trông đó. Nhóm Xađốc đã
dựa trên hiện tại để củng cố “chủ trương không có sự sống lại.” (Lc 20,27) Họ
hoàn toàn căn cứ vào tương quan hôn nhân để phi bác cả một thế giới thiêng
liêng, nơi con người “không thể chết nữa, vì được ngang hàng với thiên thần.”
(Lc 20,35) Chỉ trong cuộc sinh tồn đắp đổi này, con người mới cần đến hôn nhân
để duy trì cuộc sống. Còn trong cõi vĩnh hằng, tại sao cần phải duy trì sự sống
bằng những phương tiện của thế giới vật chất nữa? Hai thế giới khác nhau không
thể dựa trên cùng một nền tảng. Lập luận của nhóm Xađốc hoàn toàn nằm ngoài qui
luật thiên giới. Họ không thể vượt ra ngoài cõi tục để thấy được cuộc sống của
con cái Thiên Chúa, vì họ không phải là con cái sự sống lại. Cuộc sống đó thật
là mầu nhiệm và siêu việt, nhưng lại rất thực tiễn vì đáp ứng được niềm ước
vọng bất tử của nhân loại và vào chính sự phục sinh của Đức Giêsu. Thật vậy,
“nếu kẻ chết không sống lại, thì Đức Kitô đã không chỗi dậy. Mà nếu Đức Kitô đã
không chỗi dậy, thì lòng tin của anh em thật hão huyền, và anh em vẫn còn sống
trong tội lỗi của anh em.” (1 Cr 15,13.16) Nếu niềm tin chúng ta hoàn toàn hão
huyền, làm sao Kitô giáo lại có thể đem lại cho nhân loại một nền văn minh tốt
đẹp như vậy? Thực tế, nhân loại đã được giải thoát khỏi xích xiềng tội lỗi nhờ
cuộc phục sinh của Đức Giêsu. Bởi thế, không thể không có sự sống lại. Đó là
niềm tin căn bản nhất và vững chắc nhất, chi phối toàn thể cuộc sống Kitô hữu.
Niềm tin đó đã bắt
nguồn rất sâu xa trong Kinh thánh. Quả thế, “hồi ấy, có bảy anh em bị bắt cùng
với bà mẹ” (2 Mcb 7,1) dưới thời vua Antiôkhô. Họ đã có tất cả sức mạnh
chiến thắng tử thần nhờ “dựa vào lời Thiên Chúa hứa mà hi vọng sẽ được Người
cho sống lại.” (2 Mcb 7,14) Bao nhiêu cực hình đã không chiến thắng nổi niềm
tin vững chắc và đầy quả cảm đó. Nếu “luật pháp của cha ông” (2 Mcb 7,8) đã
khiến cho họ có sức mạnh lớn lao đến thế, thì “Đấng đã làm cho Đức Giêsu sống
lại từ cõi chết cũng sẽ dùng Thần Khí của Người đang ngự trong anh em, mà làm
cho thân xác của anh em được sự sống mới.” (Rm 8,11) Thế nên, niềm tin vào sự
sống lại được chính Ba Ngôi bảo đảm. Niềm tin đó đang trổ sinh những mùa màng
tươi tốt trên toàn thế giới.
Như vậy Đức Giêsu đã
dùng một lập luận vững chắc để phi bác niềm tin của phai Xađốc. Lập luận đó căn
cứ trên thực tế cuộc sống thiên thần và qui chiếu vào Kinh thánh. Chính thực
tại lớn lao là “Thiên Chúa của kẻ sống” đã đủ mạnh để áp đảo tất cả những lập
luận bênh vực cho sự chết. Đối với Thiên Chúa, không có vấn đề chết. Vì tất cả
đã được Đức Kitô trả lại sự sống mới bắt nguồn từ Thiên Chúa.
MỞ RỘNG TẦM NHÌN.
Không có sự sống mới
đó, cuộc sống hiện tại sẽ trở thành nhàm chán và vô nghĩa. Nói khác sự sống lại
không phải là sự nối tiếp cuộc sống hiện tại. Bởi vậy vấn đề các người Xađốc
đặt ra hoàn toàn “trật dơ”. Sự sống lại khác tự bản chất, vì con người sẽ
“ngang hàng với các thiên thần.” (Lc 20,36) Không có niềm hi vọng sống lại,
không thể đủ nghị lực và phấn khởi vượt qua những thách đố phi lý của cuộc sống
hiện tại. Trái lại, sự sống lại là động cơ thúc đẩy con người vươn tới những
mục tiêu siêu việt.
Không mở rộng tầm
nhìn, không thể thấy được tất cả ý nghĩa sự sống lại đem lại cho sự sống hôm
nay. Sự sống hôm nay đang dẫn tới cái chết. Đó là một sự phi lý hoàn toàn.
Nhưng sự sống lại giúp con người hiểu được tại sao mình sống và đang đi về đâu.
Sự sống lại sẽ dẫn con người tới một sự thật: Thiên Chúa là “Thiên Chúa của kẻ
sống, vì đối với Người, tất cả đều đang sống.” (Lc 20,38) Nghĩa là, đối với các
tín hữu, không gì, kể cả cái chết, có thể làm họ thất vọng. Những người không
có niềm tin vào “Thiên Chúa của kẻ sống”, chỉ thích chọn giải pháp dễ dãi của
tử thần. Chẳng hạn, những người chủ trương cho chết êm dịu, phá thai, triệt
sản, khủng bố v.v hoàn toàn đóng khung tầm nhìn vào những giới hạn trần giới.
Bởi đấy, cần phải mở
rộng tầm nhìn vào cõi sống của “con cái sự sống lại” để tìm một giải pháp toàn
diện cho những bế tắc hôm nay. Nhưng đừng để bị những kẻ mơ mộng đánh lừa. Họ
có thể nhân danh sự sống đời sau để đẩy con người vào cõi chết. Những kẻ khủng
bố 11/9/2001 vừa qua cũng tin vào sự sống bất diệt nơi Thiên Chúa. Nhưng họ đã
tạo ra bao đau thương cho chính mình và nhân loại. Có một sự mâu thuẫn giữa
cuộc sống hiện tại và tương lai trong niềm tin của họ. Mặc dù có sự khác biệt
sâu xa, nhưng niềm tin vào cõi bất tử không thể là một lối thoát cho những
người tuyệt vọng như vậy.
Bởi đấy niềm tin vào
sự sống lại chỉ chính đáng khi đem lại cho con người sức mạnh xây dựng cuộc
sống hiện tại tốt đẹp hơn. Niềm tin đó đang là điểm tựa cho nhiều người trong
cuộc chiến chống lại tử thần. Đó là lý do tại sao Kitô hữu không ngừng vận dụng
mọi nỗ lực xây dựng nền văn minh sự sống, chống lại nền văn minh sự chết. Từ
nay nhờ Đức Giêsu, trong văn minh sự sống Kitô hữu có thể đem lại niềm hi vọng
lớn lao cho nhân loại.
Tất cả đều “dựa vào
lời Thiên Chúa hứa mà hy vọng sẽ được Người cho sống lại.” (2 Mcb 7,14) Lời hứa
đó thực sự đã được thực hiện trên thập giá Đức Giêsu. Chính Người “là sự sống
lại và là sự sống” (Ga 11,25) của chúng ta. Không có Người, tất cả sẽ trở thành
vô nghĩa và vô giá trị, vì tất cả bị thần chết tiêu diệt. Nhưng nếu muốn thoát
ách tử thần, Kitô hữu phải “đồng hình đồng dạng với Người trong cái chết của
Người, với hi vọng có ngày cũng được sống lại từ trong cõi chết.” (Pl 3,10)
Thập giá là con đường dẫn tới sự sống và sự sống lại trong Đức Giêsu Kitô.
20. Suy niệm của Lm.
Giuse Nguyễn Hữu Duyên
Người Sađốc không tin
có sự sống lại, và họ tìm được một vấn đề mà theo họ không có lời giải đáp nếu
có sự sống lại. Đức Giêsu tuy có câu trả lời cho thắc mắc của họ, nhưng Ngài
không dựa vào đó để khẳng định có sự sống lại. Ngài đưa người ta trở về với
niềm tin của Abraham, của Isaac, của Giacob, đúng hơn là đưa mọi người về với
niềm tin truyền thống. Trong niềm tin ấy, dân Israel đã khẳng định Abraham,
Isaac, Giacob tổ phụ của họ vẫn hiện diện trong dân tộc họ, không phải chỉ như
những kỷ niệm không bao giờ quên, nhưng với tất cả uy quyền của sự sống trong
Thiên Chúa, vẫn đang chở che và cầu phúc cho con cháu qua muôn thế hệ. Cách
giải đáp của Chúa Giêsu cho vấn đề có sự sống lại, là vì theo mạc khải Thiên
Chúa được Môsê kêu cầu là "Thiên Chúa của Abraham, của Isaac, của
Giacob", và theo Đức Giêsu thì diều gì gắn liền với Thiên Chúa thì cũng mang
sự sống vĩnh hằng của Người.
Thánh Phaolô cũng
khẳng định như thế khi trình bày với dân Thessalonica: "Thiên Chúa là Cha
chúng ta, Đấng yêu thương chúng ta và đã lấy lòng nhân hậu mà ban cho chúng ta
niềm phấn khởi bất diệt...".
Chính niềm tin truyền
thống ấy đã làm nẩy sinh những chứng từ Tử Đạo ngay từ thời Cựu Ước như sách
Macabêô đã thuật lại: mọi người Tử Đạo tin mình sẽ nhận lại sự sống từ tay
Thiên Chúa, nếu họ trung tín liều chết để giữ trọn giao ước của Người.
Chính vì sự sống lại
gắn liền với giao ước của Thiên Chúa, nên niềm tin này cũng đã tiến triển theo
lịch sử giao ước. Đây là một khía cạnh cần phải được suy niệm nhiều hơn trong
thời đại chúng ta, thời đại mà cá nhân chủ nghĩa đang làm băng hoại mọi giao
ước, và do đó cũng làm băng hoại chính Giao Ước của Thiên Chúa.
Công đồng Vaticanô II
trong hiến chế tín lý về Hội Thánh cũng đã long trọng nhắc lại niềm tin này
trong khẳng định "Thiên Chúa không muốn cứu độ con người từng cá nhân
riêng lẻ, nhưng kêu gọi họ làm thành một Dân Tộc." Trong cách nhìn ấy, mọi
lề luật của Thiên Chúa không phải là những thứ để cưỡng chế hay làm mất tự do
của con người, nhưng đó là những cam kết để đi vào Giao Ước yêu thương, nơi mà
sự tự do đạt tới mức phong phú tột đỉnh, vì là tự do phục vụ cho sự sống.
Nhưng thánh Phaolô nói
"không phải ai cũng có đức tin" như vậy!
Con người ngày nay
thường có suy nghĩ rằng sự sống là lợi ích của cá nhân, và định luật cạnh tranh
sinh tồn dường như là điều tất yếu của lịch sử. Thế nhưng thực tế lịch sử nhân
loại cho thấy cách suy nghĩ ấy chỉ đem lại hết thảm họa này tới thảm họa kia.
Người ta bảo rằng cái chiến tranh khủng bố có nguyên ủy từ lối sống vị kỷ của
những giới lãnh đạo...muốn đẩy những dân tộc nghèo mạt vào đường cùng. Nhưng
chính khủng bố cũng là một thái độ bảo vệ ích kỷ không kém. Chỉ có lối nhìn của
Lời Chúa mới giúp nhân loại thoát ra khỏi cái ngõ cụt của mọi suy nghĩ và hành
động tự sát này. Sự sống vốn là hồng ân gắn liền với Giao Ước, người ta phải
xây dựng Giao Ước này trong những giao ước gia đình, bộ tộc, quốc gia và quốc
tế, để cho gia đình, bộ tộc, quốc gia và nhân loại mãi mãi là lời tiên báo của
sự sống và sự sống lại.
Rõ ràng, có một sự
khác biệt rất lớn, sự khác biệt giữa cuộc sống tại thế và cuộc sống đời sau như
Đức Giêsu đã cho thấy trong cái giây hôn nhân. Tuy nhiên có một sự thống nhất
nội tại giữa hai cuộc sống ấy: chính là cùng thuộc về Thiên Chúa hằng sống.
Chối bỏ điều thống nhất nội tại này là nguyên nhân đưa đến cái chết của mình
hay gây nên cái chết cho người khác.
21. Suy niệm của
Achille Degeest
NHÌN CÁI CHẾT CỦA
CHÚNG TA QUA CÁI CHẾT CỦA ĐỨC GIÊSU
Đức Giêsu nhắc nhở
mạnh mẽ rằng Thiên Chúa của người tin không phải là Thiên Chúa của kẻ chết,
Người là Thiên Chúa của người sống vì chính Người là Thiên Chúa hằng sống, yêu
mến sự sống. Với sự xác định như thế, Đức Giêsu nâng cuộc tranh luận lên tầm
cao sự thật vượt trên những cuộc bàn cãi vô bổ. Chúa đưa những người Sađốc
(giáo phái chủ trương không có sự sống lại) vào thế lố bịch trong khi họ muốn
chế giễu Chúa. Câu vấn nạn tiêu biểu cho xảo thuật biện chứng mà một số người
xa lạ với đức tin ưa dùng. Từ chối thảo luận toàn bộ mầu nhiệm, họ tách riêng
nhân tố này hoặc nhân tố khác của mầu nhiệm, họ tự hào mình thông thái, thừa
sức lý luận để bác bỏ từng nhân tố một. Đức Giêsu cho ta hiểu, muốn tranh luận
với hạng người ấy thì phải đứng ngoài lãnh vực sở trường của họ. Phải đơn giản
xác định đức tin trong tầm mức đức tin, nói về những dữ kiện đức tin thì phải ở
chính cao độ của đức tin. Đức Giêsu xác định kẻ chết sẽ sống lại, nhưng Chúa
loại bỏ cách nhìn quá giản lược cho rằng sống lại là trở lại đời sống thế gian
như hiện nay. Chúng ta có thể nêu ra hai câu hỏi:
1) Chết là gì? Thật vậy, trước khi
nói về sự sống lại, nên nói rõ về ý nghĩa sự chết. Chết là một sự kiện tàn
khốc. Xét bề ngoài, một người chết là một người hết sinh tồn. Nhưng thật sự
việc gì đã xảy ra? Sự chết đã chẳng bắt đầu cùng lúc với sự sống ư? Nghĩa là
đời sống con người, trong thân phận hiện tại của mình, chẳng mang dấu vết sự
chết đó sao? Sự chết được kiểm chứng chẳng biểu lộ một sự mất mát thê thảm, mất
đi một trạng thái in hằn lên con người suốt cuộc đời dưới thế ư? Tội lỗi đã
biến đổi chúng ta, chúng ta không còn là những con người phù hợp với quan niệm
của Thiên Chúa trong ngày đầu sáng tạo. Do ân huệ Thiên Chúa, sự sống phải chăng
là sự hoàn trả về nguyên trạng theo thánh ý Thiên Chúa quan niệm, muốn như thế
và thương mến vô cùng? Trạng thái phục sinh sẽ như thế nào? Về điểm này, Đức
Giêsu dạy chúng ta hãy gạt đi tất cả những ảo tưởng của xác phàm. Chúng ta sẽ
sống lại trong trạng thái ‘con Thiên Chúa’ cả hồn lẫn xác, trong toàn bộ bản
thể chúng ta. Đức Giêsu không muốn nói thêm. Nhưng nghĩ cho cùng, còn có gì hơn
chức vị làm ‘con Thiên Chúa’ mà phải băn khoăn muốn biết thêm!
2) Đức Giêsu nghĩ về
sự chết của chúng ta thế nào? Qua những lời phán dạy
của Chúa, chúng ta cảm thấy Chúa nhìn cái chết của chúng ta qua cái chết của
Người. Chúa phán, chúng ta sẽ là con Thiên Chúa. Chúa liên kết chúng ta với
phẩm tước ‘Con Thiên Chúa’ của Người. Chúa nói thêm: “Hết thảy sẽ sống cho
Thiên Chúa”. Đức Giêsu liên kết chúng ta với lịch sử Người, với mục đích tối
hậu lịch sử Người, là đời sống của Chúa cho Thiên Chúa. Chúa biết sẽ vượt qua
cái chết, để liên kết chúng ta với cuộc vượt qua của Chúa tiến lên đời sống
trường sinh. Khi nói về cái chết của chúng ta, Chúa liên tưởng đến sự sống lại
của Người. Đứng trước viễn ảnh đó, câu hỏi bẫy của phái Sađốc nó nhỏ mọn thiển
cận làm sao! Không bao giờ người tín đồ của Đức Kitô phấn khởi đúng mức về niềm
hy vọng do Thiên Chúa hằng sống biểu lộ trong Đức Giêsu Kitô ban cho?
22. Một mầu
nhiệm lớn hơn chúng ta biết
(Trích trong ‘Mở Ra
Những Kho Tàng’ - Charles E. Miller)
Những mầu nhiệm là một
phần của cuộc sống, những mầu nhiệm đó đã xảy ra trong hành tinh của chúng ta,
đã được xoay vần với những khoảng cách chính xác của mặt trời, nếu không như
thế một là chúng ta bị tiêu hủy trong ngọn lửa hoặc sẽ đông cứng thành băng? Vì
sao trời đã mưa xuống và đất đã trổ sinh hoa trái? Và điều gì đã làm nên công
việc tuyệt diệu ấy? Những điều kỳ diệu đó tâm trí con người chúng ta có thể
miêu tả nhưng không thể hiểu hoặc cắt nghĩa. Một trong những điều kỳ diệu là
nòi giống con người. Chúng ta là một sự kỳ diệu lớn nhất và là mầu nhiệm sâu xa
nhất trong vũ trụ.
Chúng ta bắt đầu sự
hiện hữu của mình trong thân xác mẹ của chúng ta như một phòng đơn độc nhỏ xíu
có vẻ tầm thường, đã bám vào trong nhau của mẹ như một đặc ân quý giá của đời
sống, đang tìm kiếm sự an toàn cư trú trong dạ của mẹ chúng ta. Chúng ta lớn
lên và phát triển mỗi ngày rõ ràng hơn, thành một tạo vật mà Thánh Vịnh đoạn 8
đã miêu tả là nhỏ hơn các thiên thần một chút. Không phải những sự kỳ diệu này
đã có thể trình bày những điều kỳ diệu lớn hơn chăng?
Không phải những người
Pharisiêu trong bài Phúc Âm Chúa Nhật hôm nay không tin vào sự Phục Sinh từ cõi
chết. Họ nghĩ rằng họ đã đánh bẫy Chúa Giêsu và đặt một câu hỏi cho có vẻ giống
như sự Phục Sinh thì không thể có. Một người đàn bà đã kết hôn với bảy người
chồng hành sự. Một câu hỏi đặt ra là người đàn bà đó là vợ của ai sau khi sống
lại. Cái sai lầm của họ là nghĩ về giáo lý của sự Phục Sinh có nghĩa là những
người sống lại sẽ sống một đời sống xác thịt như đã được sở hữu trước khi họ
chết. Chúa Giêsu trong một vài từ đã sửa chữa những sai lầm của họ bằng bài
giáo huấn này, mặc dầu trước khi Phục Sinh chúng ta có nhỏ hơn thiên thần một
chút nhưng sau khi Phục Sinh chúng ta sẽ giống như các thiên thần. Chúng ta sẽ
có một sự thay đổi. Chúng ta sẽ qua một sự phát triển mà không giống như việc
chúng ta ở trong dạ mẹ để sửa soạn cho ngày sinh của chúng ta.
Sự phát triển của
chúng ta đang diễn ra ngay bây giờ, đặc biệt là qua sự tiếp nhận Thánh Thể.
Chúng ta lãnh nhận Thân Mình và Máu của Chúa, Đấng đã chết và sống lại. Đó là
Chúa của sự sống lại vinh quang, Đấng đã nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng của
chúng ta, duy trì và làm phong phú ân sủng cho đời sống của chúng ta. Khi chúng
ta lãnh nhận Thánh Thể chúng ta hãy nhớ rằng, lời hứa đã được củng cố bởi Lời
của Chúa Giêsu: “Ai ăn Thịt và uống Máu Ta sẽ được sống đời đời, và Ta sẽ
cho chúng sống lại vào ngày sau hết”. Chúng ta chờ đợi trong niềm hy vọng
và vui mừng việc đến để cứu thoát chúng ta, và chúng ta sẽ nói với Người những
lời đáp ca trong Thánh Vịnh: “Lạy Chúa khi vinh quang Ngài xuất hiện,
niềm vui của chúng con được tràn đầy”. Niềm tin của sự Phục Sinh đã đem
lại niềm hy vọng và can đảm cho những người đi trước chúng ta. Những người sốt
sắng, giống như bảy anh em trong bài đọc đầu tiên hôm nay đã sẵn sàng đi đến
cái chết để giữ vững đức tin của họ. Thật là kinh ngạc khi chính mẹ của họ van
xin họ hãy chấp nhận cái chế. Tất cả những điều này đã xảy ra bởi Thiên Chúa đã
ban cho niềm tin và hy vọng phục hồi viên mãn sự sống trong sự Phục Sinh vào
ngày sau hết.
Chúng ta bị thách đố
không phải để chết cho đức tin nhưng là để sóng theo đức tin của chúng ta. Thật
sự, sự Phục Sinh của chúng ta diễn ra như một mầu nhiệm được ẩn giấu trong
Thiên Chúa, khi chúng ta có thể bảo đảm rằng điều đó sẽ là một điều kỳ diệu lớn
lao bởi vì chúng ta sẽ thông dự vào sự Phục Sinh của Chúa Giêsu Kitô.
23. Đời sau
khác đời này
(Suy niệm của Lm Giuse
Nguyễn Hữu An)
Đức Cha Fulton J.
Sheen trong tác phẩm "Trên đỉnh cao Thập Giá" đã kể rằng: Sau khi bị Thiên
Chúa đuổi ra khỏi Địa Đàng và gánh chịu hình phạt lao dịch, A-đam đã phải vất
vả khổ cực tìm kiếm của ăn. Một lần kia, trên đường ra nương rẫy, A-đam vấp
phải thân xác bất động của A-ben. A-đam nâng dậy vác con lên vai đưa về nhà đặt
trong vòng tay E-và. Ông Bà lay gọi nhưng A-ben không đáp trả. Trước đây A-ben
là đứa con ngoan, lanh lợi, không có trầm lặng như vậy. Ông Bà nâng tay A-ben
lên, bàn tay lại rơi xuống đất bất động, trước đây A-ben không hề như thế. Ông
Bà nhìn vào đôi mắt của con: lạnh lùng, trắng dã, vô tư một cách bí mật, trước
đây đôi mắt của A-ben có vô tình như vậy bao giờ đâu. Ông Bà kinh ngạc, nỗi
kinh ngạc tăng dần lên. Thế rồi hai Ông Bà chợt nhớ lời Thiên Chúa: "Ngày
nào ngươi ăn trái cây này, ngươi sẽ phải chết".
Cái chết của A-ben là
cái chết đầu tiên của nhân loại. Khi Nguyên tổ phạm tội, Địa Đàng đã đóng ngõ
cài then. Đau khổ và sự chết đã tràn vào thế giới và chảy dọc theo thời gian.
Thiên Chúa đã sinh ra sự sống, nhưng tội lỗi đã khởi phát ra sự chết. Sống và
chết là hai thái cực đối chọi nhau. Sự sống và sự chết đều là kỳ công của Thiên
Chúa. Con người không thể làm ra được sự sống cũng không tài nào cản ngăn được
sự chết. Thế giới càng văn minh thì Tử Thần càng xuất hiện dưới muôn hình vạn
trạng khác nhau. Có cái chết êm đềm thư thái, có cái chết đau đớn khốn khổ,
muốn chết không được, muốn sống không yên. Càng chạy trốn Tử Thần, thì Tử Thần
càng đến gần. Càng tránh đau đớn thì đau đớn càng nhiều.
Ở mọi thời đại, cái
chết vẫn là một mầu nhiệm thách thức lý trí con người. Tại sao con người lại
phải chết? Chết là gì? Đó luôn luôn là những câu hỏi làm xao xuyến tâm não con
người trong mọi không gian và thời gian. Sự chết là một đề tài suy niệm phong
phú. Mỗi tôn giáo, mỗi con người nhìn và hiểu một cách tuỳ theo quan niệm của
mình, tuỳ theo niềm tin, tuỳ theo chọn lựa và thái độ cuộc sống.
Đối với Ki-tô giáo
chúng ta, Thiên Chúa là Chúa của sự sống, ý định của Người là thông ban sự sống
chứ không phải sự chết. Vậy sự chết bởi đâu mà có? Kinh Thánh trả lời rằng: sự
chết là hậu quả của tội lỗi ( Rm 5, 12; 6, 23 ). Nhưng Thiên Chúa "vì quá
yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một của Ngài để những ai tin vào Người
Con ấy sẽ không phải chết nhưng được sống muôn đời" ( Ga 3, 16 ) và lời
tuyên bố của Chúa Giê-su trước khi làm cho La-da-rô sống lại là một trong những
lời kỳ diệu nhất: "Thầy là sự sống lại và là sự sống". Lời mặc khải
này có nhiều người tin vào Chúa, nhưng cũng không ít người nghi ngờ, không tin.
Bài Phúc Âm hôm nay kể
về phái Xa-đốc không tin có sự sống lại, họ đặt ra những vấn nạn vô lý để chất
vấn Chúa Giê-su. Họ trích sách Đệ nhị luật 25, 5-6 để hỏi Người: Nhà kia có 7
anh em trai. Người anh cả cưới vợ rồi chết không con. Theo luật Mô-sê, người em
phải lấy chị goá để có con nối dõi, và cả 7 anh em đều chết không con. Khi sống
lại, chị goá đó vợ sẽ là của ai?. Họ đưa ra ví dụ mà chẳng thể xảy ra trong
thực tế. Trong thế giới mai sau, bà vợ thuộc về ai trong số 7 ông chồng? Chẳng
lẽ 7 ông đánh nhau để dành 1 bà trên thiên đàng? Kiểu lý luận hàm ẩn một quan
niệm, thế giới mai sau cũng như hiện tại, nối dài hiện tại. Người Việt Nam cũng
vậy, thói quen đốt vàng mã, đốt đôla, đốt xe honda, đốt nhà lầu...cho người cõi
âm xài...Người ta tin rằng thế giới mai sau cũng giống như thế giới mình đang
sống cho nên người đã chết cũng cần xe, cần tiền...
Chúa Giê-su trả lời
với hai nét độc đáo: thế giới mai sau là một thế giới hoàn toàn khác, hoàn toàn
được biến đổi, và sự sống mới hoàn toàn được bắt đầu từ hôm nay.
Đời sau khác đời này.
Người ta không lấy vợ gả chồng, không cần con nối dõi, nhưng sống như các thiên
thần, chỉ lo phụng sự và ca ngợi Chúa. Đời sau không còn bóng dáng của Thần
Chết. Con người thoát khỏi quy luật thông thường của lẽ tử sinh. Toàn bộ con
người cả xác lẫn hồn được sống lại. Thân xác tuy đã tan thành tro bụi theo thời
gian, nhưng sẽ được biến đổi cách kỳ diệu để chung hưởng hạnh phúc vĩnh cửu với
linh hồn. Bởi vì: "Đức Chúa là Thiên Chúa của Tổ phụ Áp-ra-ham, Thiên Chúa
của tổ phụ I-xa-ác và Thiên Chúa của tổ phụ Gia-cóp. Người không phải là Thiên
Chúa của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của kẻ sống, đối với Người tất cả đều
đang sống".
Qua mầu nhiệm Thương
Khó và Phục Sinh sắp tới, Đức Giê-su sẽ hoàn tất mạc khải này. Đức Giê-su đã
chiến thắng sự chết bằng chính cái chết trên Thập Giá và Người đã sống lại để
trao ban sự sống mới, sự sống của Đấng Phục Sinh. Chính bởi sự yêu mến, vâng
phục và dâng hiến nên cái chết của Chúa Ki-tô là một sự chiến thắng, bẻ gãy mũi
nhọn của thần chết ( 1 Cr 15, 14 ). Thánh Phê-rô đã nói một cách sâu sắc:
"Tội lỗi của chúng ta, chính Đức Ki-tô đã mang vào thân thể, mà đưa lên
cây thập giá, để một khi đã chết với tội lỗi, chúng ta được sống cuộc đời công
chính" ( 1 Pr 2, 24 ).
Vì Đức Giê-su đã thắng
được những xao xuyến, thắng được những tuyệt vọng, nên Người đã biến cái hố
thẳm hay biển cả mênh mông ngàn trùng xa cách giữa con người và Thiên Chúa
thành biển cả tình thương liên kết hiệp nhất Thiên Chúa và loài người. Đức
Ki-tô đã trở nên con đường giao hoà và Thập Giá Đức Ki-tô đã trở thành như
chiếc thang nối liền trời và đất, kết hợp Thiên Chúa và loài người. Yếu tính sự
chết đã được biến đổi. Sự chết không còn là tang tóc nữa mà đã trở thành Lễ
Vượt Qua để tiến tới Vinh Quang Thiên Quốc. Từ nay Đức Giê-su không còn lệ
thuộc vào thân xác vật chất nữa, những gì thuộc về thân xác vật chất đều đã
chết trên Thập Giá. Chúa Ki-tô đã được Thần Khí hoá ( Rm 8, 11; 1 Pr 3, 18 ),
và sự sống của Người thuộc về Thiên Chúa ( Rm 6, 10 )
Niềm tin vào Đức
Giê-su, Đấng đã chết và sống lại là niềm tin cao cả nhất. Khi trái tim một
người Ki-tô hữu ngừng đập thì chuông Nhà Thờ vang lên báo tin cho mọi người
biết linh hồn một người đã được Chúa gọi về. Nghe chuông báo tử, mọi người đến
tang gia để thăm viếng, phân ưu, đọc kinh cầu nguyện, tham dự nghi thức tẩm
liệm, cùng đưa người chết đến Nhà Thờ. Linh cửu được đặt ngay trước Nhà Tạm của
Chúa Giê-su. Cây nến Phục Sinh tượng trưng cho sự sống lại của Chúa và của
những ai theo Người được thắp sáng lên đặt cạnh quan tài. Thánh Lễ được cử hành
để hiệp thông cầu nguyện cho người chết, nói lên việc Giáo Hội trân trọng với
cả xác chết. Đại diện cho Giáo Hội là Linh Mục tiễn đưa người quá cố từ Nhà Thờ
đến Đất Thánh, làm phép huyệt để thánh hoá nơi người chết an nghỉ và nói lên
niềm hy vọng tuyệt vời: "Chúng ta gởi thân xác người thân yêu ở lại đây,
đợi ngày sống lại gặp nhau trên Thiên Đàng."
Sự chết và sự sống lại
của Chúa Ki-tô không những đã chuộc lại được cho con người những gì nó đã mất
vì tội lỗi, nhưng còn là một cuộc sáng tạo. Bởi vì nhờ sự chết và sống lại của
Người mà nhịp cầu liên kết giữa Thiên Chúa và con người được nối lại và một
tương quan mới được thiết lập, đó là tương quan Cha Con. Nhờ cuộc Thương Khó và
Phục Sinh của Chúa Ki-tô, con người được tha thứ, được gội rửa sạch tội lỗi,
khỏi án chết đời đời và trở nên con cái Thiên Chúa. Từ nay con người được gọi
Thiên Chúa là Áp-ba, Cha ơi ( Rm 8, 15 ).
Tin và sống trong ân
tình của Chúa Ki-tô chính là chiến thắng sự chết, chính là đã mang trong mình
mầm sống của sự sống đời đời: "Ai sống và tin vào Thầy thì sẽ không bao
giờ chết" (Ga 11, 26; 1 Ga 3, 14). Không bao giờ chết chính là không bao
giờ mất sự hiện hữu trong tương quan với Thiên Chúa, không bao giờ mất sự sống
trong tương quan ân tình với Người. Niềm tin vào sự sống mai sau đem lại cho
chúng ta niềm vui và hy vọng. Niềm tin ấy mang lại ý nghĩa cho cuộc đời và cho
mọi sinh hoạt của chúng ta hôm nay. Niềm tin đó thôi thúc chúng ta sống theo
Tin Mừng Chúa Giêsu. Niềm hy vọng ấy thôi thúc chúng ta hy sinh cầu nguyện
nhiều hơn, siêng năng dâng lễ, làm việc lành phúc đức nhiều hơn trong tháng 11
nầy để cầu cho những người thân yêu và các tín hữu đã ra đi trước chúng ta được
về quê trời vui hưởng hạnh phúc ngàn thu.
Thiên Chúa dựng nên
con người để con người được hưởng hạnh phúc đời này và cả đời sau. Sống là một
cuộc hành trình tiến về đời sau. Đừng mải mê với những hạnh phúc mau qua, những
lạc thú chóng tàn mà quên đi cùng đích cuộc đời là gặp được Chúa. Hạnh phúc duy
nhất và cũng là quan tâm duy nhất của người sống đời sau là được ở gần Chúa để
phụng thờ Người.
Lạy Chúa, Chúa đã dựng
nên chúng con cho Chúa, và chúng con còn khắc khoải mãi cho đến khi được an
nghỉ trong Chúa (Thánh Augustinô). Amen.
24. Đời này, đời
sau
(Trích dẫn từ ‘Manna’)
Suy Niệm
Cuộc đời con người có
vẻ như chấm dứt bằng cái chết. Một triết gia Đức bảo con người sinh ra để chết.
Cái chết là số phận
của mỗi người, nhưng nói chung ai cũng muốn sống. Kitô giáo cho rằng con người
sinh ra là để sống mãi. Cái chết chỉ là cánh cửa mở vào cõi vĩnh hằng.
Một số tôn giáo tin
rằng đời người có nhiều kiếp.
Kitô giáo chỉ nhận có
một cuộc đời ta đang sống.
Chính cuộc đời duy
nhất này định đoạt số phận vĩnh cửu của ta. Không có một cơ hội thứ hai để làm
lại. Chính vì thế phải sống hết mình cho dời này để đáng hưởng hạnh phúc đời
sau.
Đời sau mãi mãi là một
mầu nhiệm.
Chẳng ai chụp hình
được thiên đàng hay hỏa ngục. Người đã khuất cũng không trở lại để kể ta nghe.
Bởi thế, nhiều người không tin có đời sau. Cả những tín hữu cũng bị cuốn hút
bởi vật chất, và sống như thể chỉ có đời này. Đời sau là chuyện ở đâu đó, hoàn
toàn xa lạ.
Người thuộc phái Xađốc
tin rằng sau cái chết linh hồn con người vất vưởng như cái bóng nơi âm phủ. Âm
phủ là nơi tối tăm, buồn chán, thiếu sự sống.
Người Pharisêu lạc
quan hơn, cho rằng đời sau là sự kéo dài của đời này. Người ta sống như trước,
nhưng tràn trề hạnh phúc.
Đức Giêsu vén mở cho
ta phần nào bức màn đời sau. Đời sau khác hẳn đời này. Người ta không cưới vợ
lấy chồng, không cần con nối dõi, nhưng sống như các thiên thần, nghĩa là chỉ
lo phụng sự và ca ngợi Thiên Chúa.
Đời sau là nơi không
còn bóng dáng của thần chết. Người ta thoát khỏi quy luật thông thường của lẽ
tử sinh. Toàn bộ con người được sống lại: cả hồn lẫn xác. Thân xác tuy đã tan
thành tro bụi theo thời gian, nhưng sẽ được biến đổi một cách kỳ diệu để chung
hưởng hạnh phúc với linh hồn.
Trong tháng cầu nguyện
cho các tín hữu đã qua đời, chúng ta nghĩ đến cái chết và đời sau.
Cái chết dạy tôi biết
cách sống.
Đời sau kéo tôi ra
khỏi những hạnh phúc giả tạo, và những nỗi khổ đau do mê lầm.
Tôi đang đi về đời sau
để gặp Đấng mà tôi đã tin yêu suốt đời.
Tất cả cuộc hành trình
đều phải hướng về nguồn cội.
Chúng ta đã được dựng
nên cho Thiên Chúa, và chúng ta còn khắc khoải mãi cho đến khi gặp được Ngài.
Gợi Ý Chia Sẻ
Bạn nghĩ gì về cái
chết? Cái chết của một người bạn hay một người thân có khi nào gây âm vang
trong lòng bạn không?
Có khi nào bạn hình
dung thiên đàng trong trí bạn không? Thiên đàng có hấp dẫn bạn không? Phải
chăng thiên đàng chỉ có ý nghĩa khi bạn đã nếm được hương vị của tình bạn đối
với Thiên Chúa ngay từ đời này?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, khi ra
thăm nghĩa địa, khi vào viếng phòng hài cốt, con hiểu rằng mình phải có lòng
tin lớn lao mới dám nghĩ một ngày nào đó những thân xác hư hoại này sẽ sống
lại.
Con người trở về bụi
tro, nhưng bụi tro sẽ trở lại làm người, vì con người sinh ra là để bất tử như
Thiên Chúa.
Lạy Chúa Giêsu, trần
gian này quá đẹp khiến con mải mê, quên mình là lữ khách. Thiên đàng lại xa
xôi, chẳng có chỗ trong con. Con loay hoay vun quén cho đời sống cá nhân, như
thể con sẽ sống mãi trên mặt đất. Xin khơi dậy nơi con niềm khát khao những
điều cao cả. Xin đừng để con mãn nguyện với những cái tầm thường.
Ước gì Chúa cho con
nếm chút vị ngọt của trời cao, khi con quên mình để sống cho anh em trên mặt
đất.
25. Mất hết cả đời
người!
Chiều hôm ấy, một nhà
bác học đứng trên bãi biển thấy nước phẳng lặng, trời trong veo, ông liền gọi
một ngư phủ lấy thuyền chèo đưa ông ra khơi. Hai người cùng trò chuyện: Nhà bác
học hỏi người chèo thuyền có biết đọc không? Người chèo thuyền trả lời:
“Không”.
Nhà bác học nói: “Vậy
thì anh mất hết nửa đời người rồi, uổng quá! Vì biết đọc sách, người ta sẽ tiếp
thu được biết bao điều hay, học thêm được bao nhiêu điều mới lạ”.
Rồi ông bắt đầu kể cho
người ngư phủ: nào là lòng sâu của biển cả, nào là tuổi đời cũng như độ bơi của
bao nhiêu loài cá. Người ngư phủ thích thú lắng tai nghe. Nhưng kìa, trên vòm
trời xanh thấy điểm nhiều mây đen từ đâu bay đến, rồi từng cơn gió mạnh quấy
động mặt nước, biển nổi sóng. Gió càng thổi mạnh, mây càng hạ thấp. Người ngư
phủ đâm ra lo sợ và báo cho nhà bác học hay một cơn giông tố sắp xảy đến. Nói
chưa dứt thì một làn sóng mạnh đã lật úp chiếc thuyền nan của hai người. Người
ngư phủ lớn tiếng hỏi nhà bác học:
- “Thưa ông, ông có
biết bơi không?” – “Tôi không biết bơi”, nhà bác học trả lời.
- “Thưa ông, thế thì
ông mất hết cả đời người rồi!”
Người ngư phủ lại hỏi
thêm:
- “Thưa ông, ông có
tin đời sau không?”
Nhà bác học vừa lặn
hụp chóng chọi dưới làn sóng vừa trả lời:
- “Đời sau là cái gì.
Im đi! Để ta chết!”
Nhưng người ngư phủ
lại nói thêm: “Thưa ông, thế thì ông chẳng những mất cả đời nầy mà còn mất cả
đời sau nữa. Thật vô phúc cho ông!” Một cơn sóng lớn đã cuốn hút nhà bác học
vào lòng sâu biển cả.
Thưa anh chị em,
Đời như ví như cuộc
vượt biển trùng khơi: có khi phẳng lặng, có khi đầy sóng gió. Trong cuộc đời
ấy, có người tin rằng: sau cuộc đời dương thế còn có cuộc đời mai sau. Nhà bác
học trong câu chuyện trên đây cũng như những người theo pháo Sađốc trong Tin
Mừng hôm nay đại diện cho hạng người không tin có cuộc sống đời sau. Còn người
ngư phủ đại diện cho hạng người tin có cuộc sống bên kia cái chết, trong đó có
chúng ta.
Chúng ta tuyên xưng
trong kinh Tin Kính: “Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau”. Đó là
tột đỉnh của niềmhy vọng mà Chúa Kitô đem lại cho chúng ta. Vì nếu không có sự
sống lại và cuộc sống đời sau thì tất cả đời người đều vô nghĩa.
Hầu hết các tôn giáo
đều nghĩ rằng: chết chưa phải là hết. Con người sau khi chết sẽ được đưa sang
một thế giới khác, hoặc được dẫn đến một nơi khác để tiếp tục sống. Nhưng đời
sau, đối với họ, là đêm tối, buồn thảm và không có gì hấp dẫn cả. Lý do là vì
đó là thế giới của sự chết, của âm phủ.
Các tôn giáo khác có
thể tin có sự sống đời sau, nhưng không có tôn giáo nào nói đến sự phục sinh
của người chết như kitô giáo. Ngay cả Do Thái giáo, niềm tin vào sự phục sinh
của người chết cũng không dứt khoát rõ ràng. Bài đọc I hôm nay trích sách
Maccabêô đã nói lên niềm tin nầy: Anh em Maccabêô đã thưa với nhà vua đang định
giết hại họ: “Vua chỉ cất mạng sống chúng tôi ở đời nầy, nhưng Vua vũ trụ sẽ
làm cho chúng tôi là những kẻ đã chết vì lề luật của Ngài, được sống lại trong
cuộc sống đời đời ”. Vào thời Chúa Giêsu, người Biệt phái cũng tin như vậy. Nhưng
những người thuộc phái Sađốc lại không tin có sự sống lại. Chẳng những không
tin mà họ còn chế nhạo những ai tin thân xác con người ngày sau sẽ sống lại. Vì
vậy, hôm nay họ kéo đến chất vấn Chúa Giêsu để “chọc quê” Ngài. Vì nếu có sự
sống lại của kẻ chết thì sau này một người đàn bàn đã lần lượt lấy bảy anh em
làm chồng theo luật pháp, sẽ là vợ của ai? Chúa Giêsu đã giải đáp bằng cách cho
họ biết rằng cuộc sống sau phục sinh không phải là một sự tái diễn của cuộc
sống trên trần gian. Thân xác phục sinh sẽ là một thân xác được biến đổi, không
còn đau ốm bệnh tật, không còn già cả và chết chóc nữa. Những người phục sinh
sẽ giống như các thiên thần, không còn cần phải cưới vợ lấy chồng để có con cái
nối dõi tông đường nữa.
Chúa Giêsu còn dựa vào
Ngũ Thư để chứng minh rằng Thiên Chúa không phải là Thiên Chúa của kẻ chết mà
là Chúa của kẻ sống. Nếu Thiên Chúa đã là Thiên Chúa của các Tổ phụ Abraham,
Isaac và Giacop thì các Tổ phục là những người đang sống với Chúa, đang có sự
sống lại. Ở đây, Chúa Giêsu đã không tả rõ sự sống lại như thế nào. Điều ngài
muốn khẳng định ở đây, đó là “Thiên Chúa là Thiên Chúa của kẻ sống”. Và trong
suốt cuộc đời của Chúa Giêsu qua những lời giảng dạy và nhất là qua thái độ của
Ngài, Chúa Giêsu đã muốn cho người ta hiểu rằng Thiên Chúa là Đấng ban sự sống,
Đấng làm cho sống. Và ngay cả những người tội lỗi, Ngài cũng không muốn họ phải
hư mất, trái lại, muốn họ hối cải để được sống và sốn một cách dồi dào. Những
phép lạ chữa bênh hay làm cho kẻ chết sống lại của Chúa Giêsu là những dấu chỉ
về một Thiên Chúa yêu chuộng sự sống. Và khi Chúa Giêsu đón nhận cái chết trên
thập giá, đó cũng là để toàn thắng cái chết, và để trả lại cho loài người sự
sống đời đời. Chỉ có căn cứ vào những gì chúng ta biết về Chúa Kitô Phục Sinh,
chúng ta mới thấy rõ về cuộc sống của chúng ta sau khi chết. Chúng ta sẽ được
sống lại với Ngài.
Chính vì Chúa Kitô đã
sống lại mà chúng ta xác tín vào sự phục sinh của những người đã chết. “Thiên
Chúa của các Tổ phụ Abraham, Isaac và Giacop là Thiên Chúa của kẻ sống”. Những
người mà chúng ta gọi là đã chết là những người đang sống và sẽ sống đời đời
với Thiên Chúa hằng sống. Chối bỏ sự sống lại của những người đã chết là chối
bỏ Thiên Chúa hằng sống và chân thật.
Anh chị em thân mến,
Thiên Chúa là Thiên
Chúa của kẻ sống. Một lời đầy an ủi cho tất cả chúng ta. Đừng thất vọng trước
cái chết của một người Kitô hữu, của những người thân yêu chúng ta. Sự chia ly
chỉ có trong một thời gian và tất cả sẽ gặp lại nhau. Lúc đó, chúng ta sẽ thấy
một tình trạng mới của những người con Chúa là được giống như các thiên thần và
nhất là nên giống Chúa Kitô trong vinh quang phục sinh.
Còn sống trên trần
gian, chúng ta hãy tín thác vào Thiên Chúa hằng sống. Ngài luôn yêu thương
chúng ta và muốn cho tất cả chúng ta, ngày sau sẽ được sống với Ngài mãi mãi.
Ngay bây giờ, hãy đáp lại lời mời gọi của Chúa bằng một đời sống tốt đẹp hơn,
tin tưởng và hy vọng vào Đấng sẽ phục sinh chúng ta trong cuộc sống hạnh phúc
đời đời.
“Tôi trông đợi kẻ chết
sống lại và sự sống đời sau”. Amen.
26. Can đảm - McCarthy
Có hai loại can đảm. Loại thứ nhất ồn ào, giận dữ và
quyết đoán và liên kết với những nơi như bãi chiến trường. Loại thứ hai im lặng, trong sáng và
không quyết đoán. Tuy nhiên, nó hoàn toàn không khuất phục và không để nghiêng
ngả theo những lời mua chuộc nào cũng như những lời đe dọa khủng khiếp nhất.
Chúng ta thấy một
gương sáng của loại can đảm thứ hai trong câu chuyện người mẹ và bảy người con
trai. Nhưng có những ví dụ gần với thời đại của chúng ta. Biến cố sau đây đã
xảy ra trong một khu Do thái ở Đông Âu trong thế chiến thứ hai.
Nhà cầm quyền Đức chỉ
định một người có tên là Ephraim vào chức vụ chủ tịch Hội đồng Do thái. Một
ngày kia, họ yêu cầu Ephraim ra đi và suy nghĩ về điều ấy. Cuối cùng, ông trở
lại và trình một danh sách cho nhà cầm quyền Đức. Khi họ xem xét danh sách,
thay vì thấy ba mươi tên người, họ thấy một tên người nhưng viết làm ba mươi
lần. Đó chính là cái tên Ephraim.
Ephraim biết rằng khi
làm điều đó, ông đã ký án tử hình cho mình. Tuy nhiên ông đã từ chối phản bội
bất kỳ anh chị em nào của mình, trước sự can đảm như thế người ta cảm thấy
nghèo nàn.
Chúng ta thường có
khuynh hướng nghĩ rằng sợ hãi và can đảm loại trừ nhau. Nhưng không phải thế.
Lòng can đảm không phải là luôn luôn không sợ hãi. Nó sợ hãi và vượt qua sợ
hãi, hoặc tiến hành bất chấp sợ hãi. Nelson Mandella nói: “Tôi học được ý nghĩa
của lòng can đảm từ các bạn của tôi trong chiến đấu. Nhiều lần, tôi đã thấy
những người đàn ông và đàn bà chứng tỏ một sức mạnh và sự hồi phục thách thức
trí tưởng tượng. Tôi đã hiểu rằng lòng can đảm không phải là sự vắng mặt nỗi sợ
hãi mà là chiến thắng nó. Người can đảm không phải là người không cảm thấy sợ
hãi, nhưng là người thắng nỗi sợ hãi ấy”.
Xác tín mình đang làm
điều phải sẽ cho chúng ta một sức mạnh to lớn. Chúng ta hành động vì điều thiện
hảo sâu xa nhất ở trong chúng ta – vì hình ảnh của Thiên Chúa trong lòng chúng
ta.
Như thế, lòng can đảm
là một nhân đức quan trọng bởi vì không có nó, bạn không thể kiên trì thực hành
một nhân đức nào khác. Tuy nhiên, thế giới không cần có quá nhiều điều này
trong đời sống mỗi ngày của nhiều người khi chúng ta nghĩ đến những nỗi đau khổ
mà họ chịu đựng và những nhọc nhằn mà họ gánh vác. Lòng can đảm không to tát
như khi leo núi cho bằng khi chấp nhận thất bại mà không mất tinh thần.
Mỗi Chúa nhật, chúng
ta kết thúc kinh tin kính với những lời: “Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự
sống đời sau”. Tin vào đời sau là một trong những niềm tin quan trọng nhất của
Kitô chúng ta. Không có đời sau, đời sống chúng ta trên trần gian này là một
cuộc hành trình không dẫn đến một nơi nào cả. Với đời sau, đời sống chúng ta
trên trần gian là một cuộc hành trình đến miền đất hứa của đời sống vĩnh cửu.
Hy vọng là một phần
quan trọng của đời sống. Nếu cơ thể cần có lương thực, thì tinh thần cần có hy
vọng. Chúng ta dành phần lớn cuộc đời mình để chờ mong, hy vọng và khát khao
một điều này hoặc điều khác. Nhưng chúng ta biết rằng thế gian này không bao
giờ có thể làm đầy những hy vọng và khát khao sâu thẳm nhất của chúng ta. Chỉ
Thiên Chúa mới có thể làm được điều ấy.
Thiên Chúa đã tạo dựng
chúng ta không phải để chết mà để sống đời đời: “Thiên Chúa yêu thế gian đến
nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống
muôn đời”.
Viễn cảnh rực rỡ của
sự sống vĩnh cửu phải làm cho chúng ta có thể sống vui vẻ mầu nhiệm thân phận
mỏng giòn của con người vì nó nằm lơ lửng giữa đất và trời, giữa thời gian và
vĩnh cửu, giữa hư vô và vô tận.
27. Vĩnh cửu -
McCarthy
Chúng ta có thể dùng
lý trí để biện luận rằng có đời sau. Nhưng những người đã làm chứng không phải
bằng lời mà bằng công nghiệp và một đôi khi bằng cuộc sống của họ là những luận
cứ tốt nhất. Đó là những vị tử đạo, bằng việc làm cho Thần Khí các ngài đã
chứng tỏ rằng sự sống mạnh mẽ hơn sức mạnh của cái chết. Chúng ta nghĩ đến bà mẹ
và bảy con trai của bà (Bài đọc 1). Nhưng có những tấm gương gần với thời đại
chúng ta hơn.
Vào tháng 5 năm 1992,
báo Observer đăng lại câu chuyện sau đây. Ba mươi nữ tu của Giáo Hội chính
thống Nga bị Stalin giam giữ năm 1929 trong một nơi trước kia là tu viện của
đảo Solovetsky trên bờ biển bắc của nước Nga. Như mọi tù nhân của các trại
giam, người ta buộc các nữ tu phải lao động. Nhưng các nữ tu ấy cương quyết từ
chối làm lao động và giải thích rằng họ không thể đồng ý “lao động cho những
nhân viên của tên chống Kitô” (Antichrist).
Ban quản lý trại giam
đã phản ứng nghiêm khắc. Nếu người ta không được y tế xác nhận không có khả
năng lao động thì người từ chối lao động sẽ bị đánh đập và bị đưa đến một hòn
đảo trừng trị mà không một ai còn sống để trở về.
Tuy nhiên, thật lạ
lùng chính quyền trại giam dường như không muốn áp dụng sự trừng phạt ấy cho
các nữ tu. Người đứng đầu bệnh xá của trại giam bối rối trước thái độ của các
nữ tu. Dưới mắt ông, họ là những “tù nhân khó khăn”. Tuy nhiên thái độ của họ
không giống những “tù nhân khó khăn” mà ông vẫn gặp. Thay vì kêu gào, la hét,
các nữ tu chỉ bày tỏ sự đơn sơ, khiêm tốn và nhân từ.
Cảm thấy tiếc xót cho
các chị ông yêu cầu một bác sĩ xác nhận các nữ tu không có khả năng lao động.
Bác sĩ cũng là một tù nhân rất cảm kích trước các nữ tu, các chị bình tĩnh và
tự chủ, ăn mặc chỉnh tề sạch sẽ. Khuôn mặt các chị tỏa ra một sự thanh khiết
của tinh thần khiến người ta ngạc nhiên và sinh ra lòng tôn trọng sâu xa.
Bác sĩ cố thuyết phục
các chị lao động, ông kể ra những gương lao động của các Kitô hữu khác. Khi
thấy các chị không bị lay chuyển, ông nói ông sẽ nghĩ ra một bệnh nào đó cho
các chị và tuyên bố các chị không có khả năng lao động. “Chúng tôi xin lỗi,”một
nữ tu ngắt lời, “điều đó không đúng, chúng tôi mạnh khỏe. Chúng tôi có thể lao
động. Nhưng chúng tôi không muốn lao động cho kẻ chống Kitô “.
Bác sĩ đã giải thích
rằng các chị sẽ bị tra tấn và giết chết. “Thiên Chúa cũng sẽ giúp đỡ chúng tôi
chịu đựng sự tra tấn,” một chị nữ tu bình thản đáp lại. Nhiều năm về sau, người
bác sĩ ấy viết: “Nước mắt tôi trào ra. Tôi cúi đầu nhượng bộ các chị trong sự
im lặng. Tôi đã muốn hôn bàn chân các chị”.
Ít lâu sau, các chị
đồng ý may mền bông cho bệnh xá vì người ta cho phép các chị hát thánh thi nho
nhỏ trong lúc làm việc. Tuy nhiên, một linh mục đến trại và nói với các chị
rằng làm bất cứ việc gì cho các “nhân viên của kẻ chống Chúa” là sai lầm. Vì
thế các chị từ chối lao động. Người ta lôi vị linh mục ra ngoài và bắn chết.
Không bao lâu sau, các nữ tu cũng chịu chung một số phận.
Các nữ tu tỏ ra không
lưỡng lự hoặc hoài nghi hoặc dao động. Nhưng điều đó không có nghĩa việc các
chị làm là dễ. Mọi người đều thích sống. Các chị cũng thích sống nhưng không có
nghĩa là bám lấy nó bằng mọi giá. Đối với họ, sự sống thật là sự sống muôn đời.
Đức tin vào sự sống vĩnh cửu làm cho họ có thể hy sinh đời sống trần gian vì
Đức Kitô.
Các nữ tu ấy, tín thác
vào Thiên Chúa. Bà mẹ và bảy người con trai cũng đã làm thế. Chúng ta không làm
gì hơn là noi gương tín thác Thiên Chúa của họ. Phaolô nói rằng chúng ta có
niềm hy vọng chắc chắn. Niềm hy vọng này không bởi chính chúng ta mà bởi Thiên
Chúa. Người là Thiên Chúa hằng sống. Chúng ta là con cái Người. Người tạo dựng
chúng ta để sống ở đây và sau này. Viễn cảnh rực rỡ ấy làm chúng ta có thể trân
trọng sự sống mà không bám lấy nó. Và nó khuyến khích chúng ta sống một đời
sống ngay lành.
28. Vấn đề đời
sau - R. Gutzwiller
Sau vấn đề quyền bính
và luân lý, đối phương tấn công vào mặt giáo lý.
Cần nói ngay, đặt vấn
đề như vậy có phần hợp lý. Mỗi lần bắt bẻ, đối phương đều đưa ra một vấn đề có
căn cơ. Sự sống lại là một trong những điểm dị biệt quan trọng giữa nhóm Biệt
phái và Sađốc. Nhóm Sađốc không tin có sự sống lại. đối với họ, chết là hết.
Các tư tế phái Sađốc không đặt lại vấn đề tìm hiểu lập trường của Đức Giêsu về
giáo thuyết này. Họ thừa biết Đức Giêsu nói nhiều về đời sau và nhất là về
chung cuộc thế giới. Nhưng phải chăng Người là một vị Cứu thế không có sứ mạng
gì ở đời này? Niềm hy vọng vào thế giới bên kia, đối với họ, đã chứng tỏ Đức
Giêsu không phải là Đấng Xức Dầu của Thiên Chúa.
Vấn đề đời sau có một
tầm quan yếu sinh tử đối với toàn thể nhân loại. Thực vậy, nếu không có đời
sau, thì con người chỉ có một đường lối duy nhất là tự tạo một cuộc đời trần
thế cho thực đẹp, thực hoàn mỹ, sống cho trường thọ và hưởng thụ hết mình. Mọi
hy vọng về đời sau sẽ chỉ là ảo mộng và cuối cùng sẽ chuốc lấy thất vọng ê chề.
Nhưng nếu có đời sau, thì sự việc sẽ đảo ngược lại, cuộc đời hiện tại chỉ là
tạm bợ, là giai đoạn chuẩn bị. Mọi cái đều trông vào lá bài quyết định: tất cả
phải quy hướng về đời sau. Tóm lại thái độ của chúng ta tuỳ thuộc vào niềm tin
có đời sau hay không. Vấn đề đặt ra không những chính đáng mà còn là vấn đề cơ
bản. Tuy nhiên, người Sađốc đặt vấn nạn dưới một điển tích thật buồn cười. Họ
tìm được một điểm phi lý, nhưng quá chi li trong niềm tin về sự sống lại. Theo
luật Môsê, một người đàn bà goá mà không có con phải kết hôn với em chồng để
duy trì giòng dõi cho anh quá cố. Cho nên nhóm Sađốc bèn nghĩ ra một vụ có
người đàn bà kết hôn tới 7 lần và sau cùng chính nàng cũng chết. Ở thế giới bên
kia, nàng sẽ chung sống với ai? Đặt vấn đề như thế là chưa nói lên đúng trọng
tâm của vấn đề ấy là chưa kể vấn đề đó không tưởng. Giải-nghi-học (casuitique)
cũng là chuyện hợp lý thôi vì lẽ các nguyên tắc luân lý tổng quát luôn phải
được ứng dụng để giải quyết những vấn đề trong hoàn cảnh cụ thể và cuộc sống
lúc thế này lúc thế khác. Đó là một chuyện tốt. Nhưng cũng có những nguy cơ: có
thể làm mất sự trọng kính chân thực tinh thần của Thiên Chúa. Điều gì cũng đem
ra suy tư với lý luận. Người ta tìm những kẽ hở kín đáo và lợi dụng sự tinh tế
của luật mà đưa ra những giải pháp không những không phù hợp với chủ đích của
lời Chúa mà còn dễ sinh ra sự khinh mạn Lề Luật. Học hỏi lề luật là điều tốt, nhưng
nó có thể giảm bớt lòng khiêm nhu tuân phục thánh ý Thiên Chúa.
Ở đây chúng ta thấy
Đức Giêsu tin có đời sau hay không, đối với nhóm Sađốc, đó là điều không quan
hệ. Điều họ muốn ấy là lấy một trường hợp lắt léo để làm đầu đề chế nhạo giáo
lý về đời sau, và chính Người giảng dạy giáo lý đó nữa: Đức Giêsu.
Đức Giêsu trả lời.
Trước tiên Người cho họ biết trường hợp họ đặt ra đó và thái độ của họ chỉ hoàn
toàn là chuyện bên lề. Đời sau là một thực tại, nhưng lại rất khác đời này. Nơi
cao xanh, tất cả đều biến đổi: không còn cưới hỏi gì nữa. Chúng ta chẳng thể
biết liên hệ ra sao giữa vợ với chồng nữa. Không nên lấy tiêu chuẩn thế trần mà
xét đoán đời sau. Vốn liếng tư tưởng của con người không có đủ năng lực để diễn
tả Thiên Chúa và thế giới siêu nhiên, dù chỉ là tối thiểu. Mọi sự đều khác, lý
do dễ hiểu: khi đó Thiên Chúa vô biên sẽ hiển hiện trong vinh quang và vạn sự
đều mờ khuất trước ánh quang sán lạn của Người. Ở đời này con người còn có một
chút giá trị vì Thiên Chúa chưa hiển hiện. Nhưng ở đời sau Thiên Chúa là vấn đề
duy nhất và mọi sự khác hoàn toàn chỉ phụ thuộc. Vấn nạn của nhóm Sađốc bắt
nguồn từ cách trình bày sai lầm tự căn bản quan niệm thấp hèn. Nó không dính
dáng gì đến niềm tin tưởng ở cuộc đời mai hậu, nhưng là do ý niệm quá ấu trĩ và
trần tục của họ. Lần này, Đức Giêsu cũng lại phá tan mưu mô xảo quyệt của đối
phương và còn cho họ thấy sự cao cả và vô biên của Thiên Chúa. Sau đó Người xác
nhận rằng đời sau có thực với lý chứng của chính Thiên Chúa. Thiên Chúa là Đấng
sống động, Người đã tác tạo sự sống và không nỡ để sự sống biến dần thành hư vô
nhưng Người duy trì sự sống qua việc hồi kẻ chết và ban phát sự sống trường
cửu. Khi nói Thiên Chúa của Ápraham, của Isaác và của Giacóp, Kinh Thánh không
chỉ có ý gợi lại các biến cố thời quá khứ và những nhân vật đã qua rồi: Thiên
Chúa không phải là Thiên Chúa của kẻ chết. Vì đó Ápraham, Isaac và Giacóp hiện
nay đang sống. Các Ngài sống ở thế giới bên kia vì Thiên Chúa, Đấng sáng tạo,
đã ban sự sống cho các Ngài tồn tại. Niềm tin chân chính vào Thiên Chúa đi đôi
với niềm tin bất tử và sự khác biệt giữa cõi đời hiện tại với thế giới mai sau.
Chỉ có ở trước nhan Thiên Chúa hằng sống mới tìm được giải đáp đúng đắn cho vấn
đề này: giải đáp không phải của phàm nhân mà là của Thiên Chúa. Như vậy là hai lần
bắt bẻ của đối phương đều bị phá vỡ cùng một kiểu cách: chính Thiên Chúa làm họ
phải bẽ mặt.
29. Thân xác
sống lại
Trong Kinh Tin Kính,
chúng ta đã tuyên xưng: Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau. Niềm
tin tưởng này trước hết là dựa vào Lời Chúa.
Thực vậy, ngày hôm nay
Chúa Giêsu đã trả lời cho bọn Sađucêo, là những người không tin việc sống lại
như sau: Các ngươi đã lầm và chẳng hiểu gì về Kinh Thánh cũng như về quyền năng
của Thiên Chúa. Vào ngày sống lại, người ta sẽ chẳng lấy vợ lấy chồng nữa, mà
nên giống như các thiên thần ở trên trời. Về việc kẻ chết sống lại, há các
ngươi chẳng đọc thấy lời Chúa phán: Ta là Thiên Chúa của Abraham, của Isaac và
của Giacob. Ngài không phải là Thiên Chúa của kẻ chết nhưng là Thiên Chúa của
người sống.
Trong bài giảng về
bánh ban sự sống Ngài cũng bảo: ý của Cha Ta là hễ ai thấy Chúa Con và tin ở
Ngài thì có sự sống đời đời và Ta Ta sẽ cho kẻ ấy sống lại ngày sau hết.
Rồi bên nấm mồ của
Lagiarô Chúa Giêsu cũng đã nói với Martha: Ta là sự sống lại và là sự sống, ai
tin Ta thì dù có chết cũng sẽ sống và ai sống mà tin Ta thì sẽ không phải chết
bao giờ.
Hơn nữa chúng ta cũng
có thể dùng sự suy luận thường tình để xác quyết về việc thân xác chúng ta sẽ
sống lại. Trước hết Thiên Chúa đã từ không mà dựng nên mọi vật, thì chẳng lẽ
quyền năng của Ngài lại không đủ để thực hiện việc sống lại hay sao? Chúng ta
nên nhớ đối với Thiên Chúa không có gì mà Ngài chẳng làm được.
Vậy thì dựng nên cho
có hay hồi phục lại cái đã có đằng nào dễ hơn. Thiên Chúa đã làm được cái khó,
lẽ nào Ngài lại chẳng làm được cái dễ hơn sao? Chính vì thế mà ngay từ những
thế kỷ đầu, Tertuliano đã nói: Đấng đã kéo chúng ta lên từ hư vô, lẽ nào lại
chẳng có thể kéo chúng ta lên từ một nấm mồ.
Trong thiên nhiên đông
qua rồi xuân lại đến, tất cả như một sợi xích liên tục giữa chết và sống. Như
thế, Thiên Chúa đã công bố sự sống lại trong những công trình của Ngài trước
khi công bố nó bằng lời nói.
Sau cùng, việc sống
lại còn là một việc hợp tình và hợp
lý. Con người gồm có hồn và xác. Thân xác là một người bạn của linh hồn. Và sự
xa cách chia lìa giữa hồn và xác chỉ là tạm thời mà thôi. Thân xác là dụng cụ
của linh hồn để làm điều tốt cũng như để làm điều xấu. Với thân xác, linh hồn
đã thực hiện được những việc tốt lành. Thân xác ấy được thánh hóa nhờ các bí
tích, trở nên đền thờ Thiên Chúa, qua việc rước lễ. Chính vì thế mà thân xác
phải được sống lại để hưởng niềm hạnh phúc vĩnh cửu với linh hồn. Nhưng đồng
thời, với thân xác linh hồn cũng đã làm những việc xấu xa. Vì thế thân xác cũng
phải được sống lại để bị trừng phạt cùng với linh hồn. Thân xác có thể là dụng
cụ của nhân đức, có thể là dụng cụ của tội lỗi. Tùy theo đó mà sẽ cùng với linh
hồn được hạnh phúc hay phải đau khổ trong cuộc sống bên kia.
Trong cuộc sống nơi
trần gian toàn diện con người chúng ta đã đi đến với Chúa hay đã quay lưng
chống lại Ngài, thì trong cuộc sống bên kia, toàn diện con người chúng ta sẽ
được hạnh phúc hay đau khổ mãi mãi. Bởi đó, hãy làm chủ lấy thân xác, biến nó
trở thành người bạn tốt của linh hồn, nhờ đó mà trong ngày sau hết nó sẽ được
sống lại, cùng với linh hồn hưởng niềm hạnh phúc trong vinh quang bất tận.
30. Vấn đề kẻ chết
sống lại
Ai trong chúng ta hãy
tự hỏi mình xem có can đảm để sống không? Bởi vì phần đông trong chúng ta ai
cũng sợ chết và nhất là cái chết ấy lại đến một cách bất ngờ. Quả thực, chết là
một thực tại đáng sợ nhất trong cuộc đời. Chết là một hành động phản tự nhiên,
nhất là ta phải trải qua trong cuộc sống. Chính vì thế về mặt luân lý người ta
không ngừng đi tìm đủ mọi cách để tránh nghĩ về sự chết hay phủ nhận cái chết
sẽ không đến với chúng ta.
Trong ngôn ngữ thông
thường dường như chúng ta cũng tránh nói đến cái chết. Bởi đó, người chết được
gọi là người quá cố, người khuất núi, người đã yên giấc nghìn thu hay người đã
ra đi trước chúng ta, nhưng muốn hay không cái chết vẫn là người bạn đồng hành
mỗi ngày với chúng ta. Thật thế, trong cuộc sống chúng ta đã chứng kiến không
biết bao nhiêu người thân thương ruột thịt của chúng ta phải chết, đồng thời
chúng ta cũng đã chứng kiến nhiều cái chết qua các phương tiện truyền thông mỗi
ngày. Đối với những người không có niềm tin, cái chết quả là một cái gì phi lý
nhất trong cuộc sống. Nhưng đối với những ai có niềm tin thì chính cái chết
mang lại ý nghĩa cho cuộc sống, đó là thái độ mà mỗi Kitô hữu vẫn thể hiện khi
đứng trước cái chết. Cái chết mang lại ý nghĩa cho cuộc sống, bởi chúng ta vẫn
tin rằng, bên kia cái chết thì cuộc sống vẫn tiếp tục, đó là cuộc sống trong
cõi phúc trường sinh. Đây là niềm tin, niềm hy vọng mà chúng ta được mời gọi để
nuôi dưỡng mỗi ngày.
Tin Mừng hôm nay mời
gọi chúng ta củng cố niềm tin và hy vọng. Chúa Giêsu không những rao giảng về
sự sống lại, mà chính Ngài còn là sự sống lại. Sự Phục Sinh của Ngài là bảo
chứng của cuộc sống và làm chứng cho lời rao giảng của Ngài. Chính sự Phục Sinh
của Ngài mà niềm tin của chúng ta được xây dựng.
Quả thật, như lời
thánh Phaolô khẳng định trong thư gởi giáo đoàn Côrintô: “Nếu Chúa Giêsu không
sống lại thì đức tin của chúng ta thật là hão huyền”. Niềm tin vào sự Phục Sinh
của Chúa Kitô mang lại ý nghĩa cho cuộc sống chúng ta. Với niềm tin vào Chúa
Kitô Phục Sinh, chúng ta tìm được ơn can đảm để sống, mặc dù có trải qua bao
nghịch cảnh thử thách, khổ đau. Với niềm tin vào Chúa Kitô Phục Sinh, chúng ta
vẫn tiếp tục tìm thấy ý nghĩa cuộc sống, đó là cuộc sống hạnh phúc bất diệt
trên Nước Trời. Cũng qua đoạn Tin Mừng trên, thánh sử Luca kể lại cho chúng ta
nghe về việc chối từ của những người trí thức thuộc phe Saducê. Họ không tin có
sự sống lại, họ đặt ra một vấn nạn về việc một người đàn bà có bảy đời chồng:
“Nếu có sự sống lại thì người đàn bà này sẽ thuộc về ai trong số bảy người
chồng đã chết?”. Họ thách thức Chúa như vậy, nhưng họ thắc mắc và ngụy biện như
vậy là vì họ có một quan niệm sai lầm về sự sống đời sau và về sự sống lại.
Sự sống sau cái chết
không còn giống như sự sống ở hiện tại, và sự sống lại không phải là sự phục
hồi để trở về đời sống trần tục bình thường mà là một sự sống đã được thăng
hoa, đã được biến đổi, đã được nâng cao trong ân sủng Chúa, được thăng cấp như
sự sống các thiên thần.
Không có kinh nghiệm
trần tục nào, không có một ngôn ngữ con người nào có thể diễn tả một cách tích
cực sự thật thiêng liêng này. Chúa Giêsu đã trả lời cho những kẻ chất vấn Ngài
như sau: “Con cái đời này cưới vợ gả chồng, song những ai được dự phần đời sau,
được sống lại từ cõi chết thì sẽ không cưới vợ lấy chồng nữa. Họ sẽ không chết
nữa vì họ giống như thiên thần. Họ là con cái Thiên Chúa và là con cái của sự
sống lại”.
Sức mạnh cuối cùng về
lý luận của Chúa Giêsu, đó là điều mà chính Con Thiên Chúa mặc khải cho chúng ta. Vì không ai có thể nói cho chúng ta biết
những chuyện trên trời nếu không phải là Đấng ngự trên trời xuống. Là Con Thiên
Chúa và là Thiên Chúa, Chúa Giêsu có đầy đủ uy tín để quả quyết: “Ta là sự sống
lại và là sự sống. Ai tin Ta thì dù có chết cũng sẽ sống”. “Con có tin không?”,
Chúa Giêsu đã nói với Martha và đã hỏi thánh nữ như vậy. Và ngày hôm nay, Ngài
cũng hỏi mỗi người chúng ta: “Con có tin không? Con có tin Ta, có tin vào sự
sống, tin vào sự sống lại hay không?”.
Tháng Mười Một chúng
ta không khỏi ngậm ngùi nhớ lại người thân thương đã chết, chia ly cách biệt
vẫn là nỗi đau nhất trong cuộc sống. Nhưng với niềm tin Phục sinh, chết như
được dẹp bỏ, người chết như vẫn hiện diện gần gũi với chúng ta và đây chính là
nguồn diễm phúc của những ai có niềm tin vào sự sống lại.
Ước gì mỗi người chúng
ta, với ơn Chúa soi sáng chúng ta sẵn sàng đáp trả: “Lạy Chúa con tin, con tin
Chúa, con tin Lời Chúa dạy, con tin vào sự sống đời đời và sự sống lại”.
31. Thân
xác sống lại
Tất cả chúng ta đều
phải chết, vì cái chết là một cái gì gắn liền với thân phận con người, là án
phạt của tội lỗi kể từ khi hai ông bà nguyên tổ vấp phạm. Thế nhưng, chúng ta
lại chẳng biết gì về cái chết.
Thực vậy, bao lâu nữa
tôi sẽ chết? Tôi sẽ chết ở trong nhà hay ở ngoài ngõ? Tôi sẽ chết mà có kịp
lãnh nhận những bí tích cuối cùng hay không? Tôi hoàn toàn không biết. Phải,
tôi hoàn toàn không biết.
Cái chết thì chắc
chắn, nhưng giờ chết lại bấp bênh vô định. Chính vì thế, chúng ta phải luôn sẵn
sàng. Cái chết không phân biệt tuổi tác. Nó ở trước mặt người già và ở sau lưng
người trẻ.
Tôi có thể chết giữa
những vui thú của một ngày hội lớn. Tôi có thể chết trên một bãi chiến trường
xa xôi và hẻo lánh. Tôi hoàn toàn không biết. Điều tôi có thể nắm chắc, đó là
lời cảnh cáo của Chúa:
- Cái chết sẽ đến vào
ngày chúng ta không ngờ, vào giờ chúng ta không biết. Nó như một kẻ trộm viếng
thăm một cách âm thầm và kín đáo, không kèn không trống và cũng chẳng báo
trước. Bởi vậy, phải sẵn sàng vì đó là giây phút thật quan trọng, ấn định số
phận đời đời cho mỗi người chúng ta. Vậy chết là gì?
Sách giáo lý đã trả
lời:
- Chết là linh hồn lìa
khỏi xác.
Có lẽ hơn một lần
chúng ta được nhìn thấy những người đã chết. Mắt họ mở mà chẳng thấy được. Tai
họ mở mà chẳng nghe được. Miệng họ mở mà chẳng nói được. Tay chân họ giang rộng
mà chẳng hề động đậy. Một khoảng thời gian sau, thân xác ấy bắt đầu rữa thối,
làm mồi cho giòi bọ, để rồi sẽ bị chôn
cho chặt và vui cho sâu dưới lòng đất lạnh.
Thế nhưng, chúng ta
hãy vui lên, bởi vì Chúa Giêsu đã chịu chết để chuộc tội cho chúng ta. Ngài
cũng sẽ làm cho chúng ta một ngày kia được sống lại như Ngài và với Ngài.
Đúng thế, vào ngày
cuối cùng, thân xác chúng ta sẽ sống lại, sẽ được kết hiệp với linh hồn cho
cuộc sống vĩnh cửu. Đây là một chân lý đã được Kinh Thánh nói đến nhiều lần.
Chúng ta hãy nghe lời than thở của ông Gióp, khi số phận bẽ bàng đổ xuống trên
ông: con cái thì bị chết chóc, tài sản thì bị tiêu tan, thân xác thì bị ghẻ
chốc. Ngồi trên đống phân, ông đã tâm sự như sau:
- Tôi biết rằng Đấng
cứu độ tôi, Ngài hằng sống và trong ngày sau hết Ngài sẽ làm cho tôi từ bụi đất
sống lại. Tôi sẽ mặc lại thân xác tôi và sẽ nhìn thấy Thiên Chúa trong thân xác
của tôi.
Tiên tri Đanien cũng
nói:
- Đám đông những người
đã ngủ yên trong lòng đất sẽ trỗi dậy để được sống vĩnh cửu hay phải đau khổ
muôn đời.
Trong Phúc âm, Chúa
Giêsu cũng bảo:
- Khi thời gian đến,
những người ở trong mồ sẽ nghe thấy tiếng Con Thiên Chúa. Những người đã làm
lành sẽ sống lại để được sống đời đời, còn những kẻ đã làm dữ sẽ sống lại để
chịu trừng phạt.
Và sau cùng, thánh
Phaolô đã xác quyết:
- Tất cả chúng ta đã
chết trong Adong thế nào, thì cũng sẽ được sống lại trong Đức Kitô như vậy.
Tất cả những lời Kinh
thánh ấy đã đủ để trả lời cho những ai nói rằng chết là hết. Điều đó chỉ đúng
với con vật, chứ không thể đúng với con người. Bởi vì cái chết sẽ là thời khắc
ấn định số phận đời đời dựa trên những việc lành dữ chúng ta đã làm khi còn
sống ở trần gian.
Việc sống lại, nếu suy
nghĩ, chúng ta sẽ thấy đó là một việc vừa hợp tình lại vừa hợp lý: Thiên Chúa
đã dựng nên vũ trụ bởi không, liệu Ngài lại chẳng thể làm cho thân xác chúng ta
được sống lại hay sao? Chúa Giêsu đã cho Lagiarô, cho con trai bà góa thành
Naim, cũng như cho con gái ông Giairô sống lại, thì lẽ nào Ngài lại chẳng thể
làm cho chúng ta được sống lại hay sao?
Hơn thế nữa, trong
cuộc sống trần gian thân xác đã tích cực cộng tác với linh hồn để làm điều tốt
cũng như làm điều ác, cho nên nó cũng phải được sống lại để cùng với linh hồn
hưởng hạnh phúc hay bị đau khổ.
Hãy làm chủ thân xác
và bắt nó đi trên đường nẻo của Chúa, để trong ngày sau hết nó cũng sẽ được
chia sẻ phần vinh quang phục sinh với linh hồn.
32. Sống lại
Gần hết năm phụng vụ,
nên Giáo Hội đề cập đến những vấn đề trọng đại hơn. Chúa nhật này Giáo Hội nhắc
lại giáo lý về mầu nhiệm xác con người sống lại và sự sống đời sau. Chúa nhật
sau sẽ đề cập tới việc Chúa Kitô lại đến, tức là Chúa Kitô tái giáng để phán
xét chung nhân loại. Như vậy, đề tài chúng ta cần tìm hiểu hôm nay đã rõ ràng,
đó là sự sống lại và sự sống đời sau.
Bài Tin Mừng thuật lại
một cuộc tranh luận giữa Chúa Giêsu và những người phái Sađuxêô. Phái này chỉ
nhận có Ngũ Kinh, tức là năm cuốn sách đầu của bộ Cựu ước, nên những gì không
chép trong đó thì họ không tin. Họ không tin Thiên Chúa quan phòng, không tin
có đời sau, không tin linh hồn bất tử. Họ cho rằng linh hồn chết luôn cùng với
thân xác. Họ càng không tin kẻ chết sống lại, vì linh hồn là điều kiện cho sự
sống lại thì họ đã chối rồi. Cho nên họ dựa vào một khoản luật về thừa kế ghi
trong sách Đệ Nhị Luật để chất vấn Chúa Giêsu về vấn đề sống lại.
Trước hết họ tóm tắt
khoản luật: trong anh em một nhà, nếu người anh có vợ rồi chết mà chưa có con,
thì người em phải cưới người vợ góa kia để sinh con nối dõi cho anh mình. Rồi
họ phịa ra một câu chuyện giả tưởng để hỏi Chúa: có một phụ nữ khi sống ở trần
gian đã lần lượt lấy cả bảy anh em làm chồng. Vậy thì khi sống lại, người đàn
bà ấy sẽ là vợ ai?
Chúa Giêsu trả lời:
“Khi sống lại, người ta không còn dựng vợ gả chồng nữa mà sẽ sống như các thiên
thần trên trời”. Qua đó Chúa bảo cho mọi người biết một chân lý: chắc chắn kẻ
chết sẽ sống lại; và đời sống mới ấy ở trên thiên đàng khác hẳn đời sống hiện
tại nơi dương thế.
Tất cả những ai, dù là
Công giáo hay không, nếu đã tin linh hồn bất tử, thì đều tin có một kiếp sống
khác. Tuy nhiên, ngoài Công giáo ra, những người tin vào luân hồi thì cho rằng:
sau khi chết, linh hồn còn phải phiêu lưu trong nhiều số kiếp nữa, có thể là
súc vật, cây cỏ hay con người. Nhưng tư tưởng luân hồi chỉ để an ủi những kẻ
tội lỗi, hy vọng làm lại cuộc đời, chứ thực ra là vô lý. Bởi vì trước khi đi
vào bước đường luân hồi, linh hồn ở đâu mà ra? Lại nữa, nếu có một số linh hồn
nhất định, rồi khi chết đám thì xuống hỏa ngục, đám thì đầu thai kiếp khác, đám
nữa thì được hoàn toàn giải thoát, được “tiêu diêu nơi miền cực lạc” rồi, thì
tại sao dân số hoàn cầu mỗi ngày cứ gia tăng mau lẹ, thử hỏi những linh hồn mới
này, chưa có luân hồi lần nào thì do đâu mà xuất hiện?
Hơn nữa, có ai biết
kiếp trước mình làm gì không? Kiếp đang sống là phần thưởng hay là hình phạt?
Mà tại sao không ai hay biết? Kinh Thánh và Chúa Giêsu dạy rằng: người ta chỉ
có hai kiếp phải sống và được sống: một kiếp sống tạm bợ và một kiếp sống vĩnh
cửu. Một kiếp sống hiện tại và một kiếp sống tương lai. Một kiếp sống hành
hương và một kiếp sống ở quê thật. Một kiếp sống ở trần gian và một kiếp sống
thiên đàng hay hỏa ngục. Có vậy thôi, từ kiếp sống này qua kiếp sống bên kia
thế giới, mỗi người phải qua sự chết duy có một lần, vì kiếp sống tạm bợ ở trần
gian chỉ diễn ra có một lần. Vì sống ở trần gian có một lần, một kiếp, cho nên,
con người cũng chỉ có một linh hồn và một thể xác, chứ linh hồn không di chuyển
từ thể xác này qua thể xác nọ.
Những người chấp nhận
thuyết luân hồi đều không tin rằng thể xác con người ta sẽ sống lại, vì linh
hồn đã du nhập biết bao thể xác, không biết thể xác nào sẽ sống lại với linh
hồn? Trái lại, người Công giáo tin chỉ có một linh hồn với thể xác, và một ngày
kia, thân xác sẽ sống lại để cùng với linh hồn hưởng hạnh phúc bất diệt hay bị
trầm luân muôn kiếp. Do đó, sự sống, sự chết và sự sống lại đối với người Công
giáo thực là quan trọng. Bởi vì đối với chúng ta: được là được tất cả muôn đời,
mà mất thì cũng mất tất cả đến vô tận. Còn theo thuyết luân hồi, thì rủi có sa
đọa kiếp này, vẫn còn có thể gỡ gạc ở kiếp khác nơi trần gian, nên không lo.
Tuy nhiên, điều quan trọng là thực sự có kiếp khác ở trần gian để gỡ gạc hay
không? Nếu không thì sao? Mà chắc chắn là không có rồi.
Vấn đề sống, chết và
sống lại còn quan trọng hơn nữa khi biết rằng đời sống trần gian là giá mua đời
sống mai sau. Nói cách khác, kiếp sống mai sau có được hạnh phúc hay phải bất
hạnh là tùy ở kiếp sống hôm nay thánh thiện hay tội lỗi. Nếu muốn sống hạnh
phúc muôn đời thì phải làm những điều lành, còn nếu muốn bị xét xử và luận
phạt, thì cứ làm những điều ác, điều xấu, điều dữ. Dĩ nhiên là Thiên Chúa trợ
giúp, nhưng sự quyết định cuối cùng là ở con người tự do. Chúa không ép buộc ai
vào thiên đàng, và cũng không xô đẩy ai xuống hỏa ngục bao giờ.
Tóm lại, chắc chắn
thân xác sẽ sống lại. Đây là một chân lý chúng ta tuyên xưng trong kinh tin
kính: “Tôi tin xác loài người ngày sau sống lại”. Nghĩa là tới ngày Chúa quang
lâm, ngày tận thế, ngày cánh chung, mọi người sẽ sống lại. Nhưng sống lại để
sống như thiên thần hay quỉ dữ, sống hạnh phúc muôn đời hay bất hạnh ngàn thu
lại là chuyện khác. Bởi vì kẻ lành cũng sống lại và kẻ dữ cũng sống lại. Nhưng
sống lại để được thưởng hay chịu phạt. Đó là điều khác biệt. Thiên Chúa sẽ căn
cứ vào đời sống hiện nay của chúng ta để thưởng phạt chúng ta. Đời này quyết
định số phận đời sau của chúng ta, như Chúa đã quả quyết: “Ai sống làm sao Ta
sẽ trả cho như vậy”. Đúng như một bài hát: “Thiên đàng hỏa ngục hai quê. Ai
khôn thì về ai dại thì xa”. Chúng ta vào số những người khôn hay những người
dại? Hoàn toàn do chúng ta quyết định bằng chính đời sống chúng ta sống hôm
nay.
33. Sống lại
Trên thế giới hiện nay
người sống thọ nhất có thể được khoảng 130 tuổi. Như vậy cho dù sống thọ nhất
là hơn một thế kỷ, con người cũng đến lúc phải chết. Đó là qui luật của muôn
loài, qui luật sinh tử. Thế nhưng, chết rồi người ta đi đâu? Những người không
có đạo Công giáo hoặc đạo khác thì nghĩ rằng chết là hết hoặc sau khi chết sẽ
đầu thai vào một kiếp khác.
Còn chúng ta, những
người Công giáo chúng ta không như vậy. Giáo Hội dạy chúng ta rằng chết không
phải là hết. Chúng ta đã được học giáo lý và mỗi Chúa nhật, chúng ta tuyên xưng
trong kinh tin kính: “Tôi trông đợi kẻ chết sống lại và sự sống đời sau”.
Chúng ta tin có một
cuộc sống sau cuộc sống đời này. Thế cuộc sống đời sau như thế nào? Loài người
chúng ta thì chưa có ai có kinh nghiệm về cuộc sống đời đời khi còn đang sống
cả. Nhưng chúng ta được chính Chúa Giêsu, Đấng đã từ trời xuống, chính Ngài đã
sống, đã biết đời sống đó nói cho chúng ta biết, nhân dịp những người thuộc
phái Sađốc là những người không tin linh hồn bất tử, không tin có sự sống đời
sau đến hỏi Chúa trong Tin Mừng hôm nay. Những người Sađốc đã hỏi Chúa Giêsu về
chuyện gì? Đúng rồi, chuyện về bảy anh em cùng cưới một người phụ nữ theo luật
Do thái. Họ thắc mắc với Chúa Giêsu là nếu sống lại thì ai sẽ là chồng của cô
ta?
Rõ ràng, vì không tin
nên họ nghĩ rằng nếu có cuộc sống đời sau thì cũng như ở đời này, mà như thế
thì sẽ xảy ra nhiều điều phức tạp khi sống lại. Chúa Giêsu nói: người ta ở đời
này mới cưới vợ gả chồng chứ những ai được xét là đáng hưởng phúc đời sau và
sống lại từ cõi chết, thì không cưới vợ, cũng chẳng lấy chồng. Họ không thể
chết nữa, vì được ngang hàng với các thiên thần. Họ là con cái Thiên Chúa, bởi
đã được sống lại.
Vậy Chúa Giêsu đã cho
chúng ta biết cuộc sống đời sau, cuộc sống đời đời thì khác hẳn cuộc sống ở đời
này. Thân xác phục sinh không còn là vật chất nên không còn phải lo ăn uống,
ngủ nghỉ, đi lại, làm việc. Lúc đó, không còn chết nữa nên không cần phải có
người nối dõi tông đường và vì thế không ai phải lo lấy vợ gả chồng nữa. Tất cả
đều sống cuộc sống thiêng liêng như các thiên thần.
Mọi người được sống
lại sẽ như nhau vì đều là con cái Thiên Chúa và họ sẽ sống một đời sống mới. Tôi
xin kể câu chuyện sau đây: Dưới đáy một hồ sâu, giữa vũng nước đục và bùn đen
có mấy con ấu trùng bàn bạc với nhau. Chúng băn khoăn tự hỏi tại sao trong bọn
chúng, tất cả những ai leo dọc thân cây sen lên trên mặt nước đều không bao giờ
trở lại nữa, và tất cả chúng đều đồng ý với nhau là rồi đây ai trong bọn chúng
trèo lên trên mặt nước trước, sẽ trở lại để kể cho những ai còn ở lại biết được
trên mặt nước có gì.
Ít hôm sau, một con ấu
trùng cảm thấy như có một động lực nào thúc đẩy từ bên trong và bị thu hút bởi
hơi ấm từ phía trên, nó bắt đầu trèo lên cây sen với hy vọng cuộc mạo hiểm ly
kỳ trên mặt nước. Nó nghĩ bụng phen này nó sẽ giữ lời hứa, là sẽ trở lại kể cho
chúng bạn nghe những gì nó trông thấy, những gì sẽ xảy ra đến với nó trên mặt
nước.
Vừa ló đầu khỏi mặt
nước, mắt nó liền hoa lên vì những sự ngạc nhiên mới lạ, trước hết là ánh sáng
của mặt trời và hơi ấm của làn khí, trong khi ở dưới bị chìm ngập trong cảnh
đen tối thất vọng vì không bao giờ trông thấy ánh sáng. Chẳng mấy chốc, nó thấy
có cái gì lạ đang chuyển vận trong cơ thể, hình như nó đang thay hình đổi dáng,
và từ trên thân thể mềm nhũn của con ấu trùng, nó bắt đầu trở nên cứng cáp hơn.
Chỉ một lúc sau, từ cái vỏ của con ấu trùng nó đã bay ra thành một con chuồn
chuồn có đôi cánh màu sắc rực rỡ. Thật chưa bao giờ nó nghĩ nó sẽ trở thành con
chuồn chuồn với bộ cánh màu đẹp như thế, nó cứ yên trí nghĩ rằng, suốt đời nó
mãi mãi sẽ là con ấu trùng như tất cả những con ấu trùng khác. Kế đó nó bắt đầu
vươn vai giang cánh với chuyến bay
đầu tiên, nó bay qua lượn lại trong không gian với tất cả niềm ao ước sẽ trở
xuống đáy hồ để kể cho chúng bạn nghe bao nhiêu điều kỳ lạ.
Từ trên mặt nước trong
suốt, nó nhìn rõ dưới đáy hồ và trông thấy chúng bạn, nhưng chúng bạn lại không
nhìn thấy nó. Một lúc sau nó hiểu ra rằng, tìm cách trở lại dưới đáy hồ là công
dã tràng, vì cho dù nó có trở xuống, nhưng với đôi cánh của nó thì chúng bạn sẽ
không thể nào nhận ra nó vì nó đã được hoàn toàn biến đổi, hoàn toàn thay hình
đổi dạng, nó đã trở thành một tạo vật mới như chưa từng nghĩ ra trước đó.
Qua câu chuyện chúng
ta thấy rằng cuộc sống đời sau giống như hình ảnh con chuồn chuồn, khi đã lên
khỏi mặt nước, một cuộc sống hoàn toàn biến đổi, hoàn toàn khác biệt so với
cuộc sống ở dưới nước của những con ấu trùng, mà chúng ta có thể so sánh với
cuộc đời hiện tại của chúng ta.
Người Kitô hữu chúng
ta may mắn là được Chúa Giêsu cho biết trước là có cuộc sống đời sau thật. Chúa
Giêsu còn cho chúng ta biết là không phải tất cả đều được hưởng, nhưng chỉ
những ai được xét là xứng đáng thì mới được hưởng phúc đời sau. Chính vì thế mà
Giáo Hội đã dành cả tháng 11 trong năm để cầu nguyện cho những người đã qua đời
nhưng chưa được hưởng cuộc sống đó. Vậy những người được coi là xứng đáng là
những người nào? Đó là những người đạo đức, thánh thiện, công chính và luôn
sống theo ý Chúa trong cuộc đời mình.
Phần chúng ta, chúng
ta còn nhỏ, chúng ta sẽ có những việc làm cụ thể để đáng được hưởng cuộc sống
đời đời với Chúa đó là:
. Kính mến Chúa qua
việc học hỏi giáo lý, siêng năng tham dự thánh lễ và lãnh nhận các bí tích.
. Yêu thương cha mẹ,
thầy cô, bạn bè, ngoan ngoãn, trung thực và đặc biệt tránh xa mọi dịp tội bằng
cách trước mỗi việc làm ta hãy tự đặt câu hỏi: việc làm này có giúp ta đáng
được hưởng cuộc sống đời đời không?
Mấy năm gần đây, một
số bác sĩ người Đức và Mỹ đã rất chú ý đến hiện tượng mà họ gọi là “kinh nghiệm
cận tử” (near death experience): nhiều người vì một tai nạn hay một lý
do nào đó đã ngất đi trong một thời gian khá dài. Về mặt thể lý, coi như họ đã
chết. Nhưng sau đó họ sống lại. Các bác sĩ đã phỏng vấn 1370 người ấy. Trong
những điều họ thuật lại, có những điểm mà ai cũng nhất trí, như sau:
- Cảm nghiệm thứ nhất của những người ấy là
thấy mình rời khỏi thân xác của mình, đồng thời cảm thấy nhẹ nhàng dễ chịu sau
khi rời khỏi thân xác.
- Cảm nghiệm thứ hai là thấy mình đi trong
một đường hầm rất dài. Sau khi đi hết đường hầm thì tới một vùng ánh sáng và
gặp một Đấng tỏa ra ánh sáng. Thứ ánh sáng này sáng hơn mọi thứ ánh sáng họ đã
từng thấy ở trần gian nhưng không chói mắt mà lại rất dễ chịu, đến nỗi họ muốn
được ở mãi trong ánh sáng đó và bên cạnh Đấng tỏa ánh sáng đó.
- Cảm nghiệm thứ ba là được Đấng sáng láng
ấy cho thấy lại cuộc đời của họ, giống như xem một cuốn phim quay tất cả những
lời nói việc làm và suy nghĩ của họ từ hồi có trí khôn cho đến lúc chết. Lúc
xem lại cuốn phim cuộc đời ấy, khi thấy một việc xấu thì tự nhiên lòng họ cảm
thấy buồn và bứt rứt khó chịu, đồng thời Đấng sáng láng ấy đánh giá cho họ biết
đó là một việc làm không tốt. Ngược lại khi thấy một việc tốt thì họ cảm thấy
vui, dễ chịu và hạnh phúc, đồng thời Đấng sáng láng ấy khen thưởng. Những việc
tốt là những việc đã làm vì lòng yêu thương, những việc xấu là những việc họ đã
làm do động cơ không yêu thương.
- Được ở trong ánh
sáng huyền diệu ấy và ở gần Đấng sáng láng ấy, ai cũng cảm thấy vô cùng hạnh
phúc nên muốn ở lại mãi, nhưng Đấng ấy bảo: “Bây giờ con chưa được ở lại, vì
con còn nhiều việc bổn phận phải làm ở trần gian. Vậy con phải về”. Và khi đó
là lúc họ tỉnh lại.
- Tất cả những người
sống lại ấy đều thay đổi cách sống: từ đó trở đi họ không sợ chết nữa; họ không
coi trọng việc tìm kiếm danh lợi thú nữa mà chỉ lo chu toàn bổn phận và đối xử
với mọi người bằng tình thương.
35. Sự sống
Bằng những cách khác nhau,
tất cả ba bài đọc của thánh lễ hôm nay đề cập đến đề tài sự sống đời đời.
Một ông già ốm yếu
sống trong một túp lều ở bìa rừng. Một buổi sáng mùa đông, ông thức dậy tìm
được một chén cháo còn sót lại, lò sưởi trống không, và tuyết rơi đầy mặt đất.
Ông cảm thấy muốn cầu xin Thiên Chúa đem ông đi ra khỏi cuộc đời này cho xong.
Tuy nhiên, ông thu hết chút ít can đảm để đi vào rừng tìm củi.
Ông kiếm được một bó
củi to, rồi ông lấy dây cột lại và làm thành một cái nút. Tuy nhiên, khi ông cố
gắng nâng bó củi để đặt lên vai, ông mới thấy rằng ông không thể nào nâng nó
lên nổi. Một nỗi thất vọng tràn ngập tâm hồn ông. Ông nhìn lên trời và nói:
“Lạy Chúa, Chúa cất con đi cho rồi, con không còn gì để thiết sống nữa”.
Bỗng chốc, một thanh
niên vạm vỡ xuất hiện bên cạnh ông tự giới thiệu mình là Tử Thần và nói: “Ông
gọi tôi đến phải không. Nào, bây giờ tôi ở đây rồi, tôi có thể làm gì cho ông?”
Nhanh như chớp, ông già đáp: “Này cậu, cậu giúp cho tôi một tay để nâng cái bó
củi này lên”.
Khi chúng ta càng
sống, chúng ta càng thấy cuộc đời phù du ngắn ngủi. Và việc chúng ta níu kéo nó
quả là bấp bênh không chắc chắn. Mặc dù tư tưởng chúng ta quen dần với cái chết
thì điều đó không có gì là tiêu cực và bệnh hoạn. Thật vậy, nó có thể là một
điều tích cực. Suy nghĩ về sự chết có thể dẫn đến tình yêu chân thực về sự
sống. Khi chúng ta quen thân với sự chết, chúng ta chấp nhận mỗi ngày sống như
một ơn huệ. Và khi chúng ta chấp nhận đời sống tuần tự như thế, nó trở nên rất
quí giá.
Khi đối diện với tính
chất phải chết, chúng ta tiếp cận với một đời sống khác, đời sống vĩnh cửu mà
hạt giống đã được gieo trồng trong lòng và trong linh hồn chúng ta. Cái chết là
sự vượt qua một đời sống mới, đời sống này (Như Đức Giêsu nói trong Tin Mừng)
hoàn toàn vượt quá đời sống mà chúng ta biết hiện nay. Điều này xem ra rất đẹp,
nhưng để hiểu ý nghĩa của nó không phải là chuyện dễ.
Chúng ta vượt qua đời
sống mới ấy bằng nhiều giai đoạn nhỏ hơn trước đó. Khi chúng ta mới sinh ra
đời, chúng ta đã thực hiện cuộc vượt qua từ đời sống bên trong bụng mẹ đến đời
sống bên ngoài bụng mẹ. Khi chúng ta đi học, chúng ta đã thực hiện cuộc vượt
qua từ đời sống trong gia đình đến đời sống trong một cộng đồng lớn hơn. Những
người đã lập gia đình vượt qua từ đời sống với nhiều chọn lựa đến đời sống gắn
bó với một người. Những người đã về hưu vượt qua từ đời sống có công việc như
thế. Mỗi một giai đoạn dẫn đến một thứ chết đi nhưng cũng đưa lại một đời sống
mới. Khi chúng ta sống những giai đoạn này cho tốt, chúng ta chuẩn bị chính
mình cho sự vượt qua sau cùng của chúng ta.
Điều tốt nhất giúp
chúng ta đối đầu với thực tế của sự chết là đức tin Kitô giáo của chúng ta. Đức
tin làm chúng ta có thể đương đầu cái chết với lòng can đảm và hy vọng bởi vì
chúng ta biết chúng ta có thể vượt qua nó trong Đức Kitô. Nhưng lòng can đảm và
đức tin của những người như người phụ nữ và bảy người con trai của bà (Bài đọc
1) cũng được dùng làm gương sáng mạnh mẽ cho chúng ta bước đi theo họ trong đức
tin. Các vị tử đạo khi làm chứng cho Thần Khí, cho chúng ta thấy rằng đời sống
ấy mạnh mẽ hơn những sức mạnh của sự chết.
“Những chứng cứ dựa
trên tính bất tử của linh hồn không ích lợi lắm. Đối với người Kitô hữu, nền
tảng thật sự của tính bất tử là tình bạn với Chúa Phục sinh và với Thiên Chúa
hằng sống. Như thánh Phaolô đã nói: “Thiên Chúa yêu thương chúng ta và đã dùng
ân sủng mà ban cho chúng ta niềm an ủi bất diệt và niềm cậy trông tốt đẹp” (Bài
đọc 2)
Thiên Chúa đã hứa với
chúng ta trong Đức Kitô và những lời hứa ấy là chắc chắn, không thể sai sót, cả
cái chết cũng không thể hủy bỏ. Niềm hy vọng sống lại của chúng ta nằm trong
quyền năng và tình yêu của Thiên Chúa. Cái chết không là một kẻ thù đặt một dấu
chấm hết cho mọi chuyện nhưng là một người bạn nắm tay và đưa chúng ta vào
vương quốc của tình yêu vĩnh cửu.
36. Con người sẽ sống
lại
Sống lại, là điều rất
khó dung hợp được với khoa học, và rất khó giải thích cho con người ngày nay.
Tuy vậy, nhiều người tin có sự sống mai hậu.
Niềm tin có sự sống
mai hậu
Bài đọc trong sách
Maccabêô cho thấy niềm tin sống lại nơi bảy anh em và người mẹ tuyệt vời. Con
người có thể cướp mạng sống “chóng qua” của nhau, nhưng không thể cướp được sự
sống đời đời.
Có người mẹ nào mà
không thương con? Có người mẹ nào mà không muốn con mình sống? Người mẹ của bảy
người con này thật tuyệt vời. Bà thương con và nuôi dạy con rất tốt. Bằng chứng
là những người con vâng lời và kính trọng bà. Bà không chỉ muốn con mình sống,
nhưng bà còn muốn con mình sống hạnh phúc vĩnh cửu. Bà biết ông vua độc ác có
thể cướp mạng sống quý giá của những người con yêu của bà, nhưng Thiên Chúa sẽ
trả lại cho chúng đời sống vĩnh cửu. Và bà đã can đảm khuyên con mình trung
thành với lề luật Chúa, để được sống đời đời. Niềm tin sống lại nơi bảy người
con, và đặc biệt nơi người mẹ, thật tuyệt vời.
Qua thái độ sống của
người mẹ và bảy người con này, người ta nhận ra sự sống mai hậu tồn tại. Nếu
không có sự sống lại, làm sao những người công chính dám chết? Làm sao các vị
tử đạo dám chấp nhận cái chết?
Con người sống lại vì
Thiên Chúa là Thiên Chúa của người sống
Những người thuộc phái
Sađốc là những người quý phái và học thức thời Đức Giêsu. Họ không tin con
người sẽ sống lại sau khi chết. Không chỉ thế, họ còn tìm được lý chứng để cho
thấy tin kẻ chết sống lại là phi lý, và không hợp với luật Môsê nữa. Trường hợp
họ hỏi Đức Giêsu hôm nay cho thấy điều đó: nếu tin kẻ chết sống lại, thì người
đàn bà đã ăn ở với bảy anh em trong một nhà đó, sẽ là vợ của người nào?! Điểm
tới của câu hỏi không là người đàn bà đó là vợ của ai trong bảy người, nhưng là
“tin kẻ chết sống lại là phi lý”.
Đức Giêsu cho họ thấy
họ không hiểu sự sống đời sau. Đời sau không dựng vợ gả chồng, nên không có sự
“phi lý” như họ tưởng. Và như vậy, việc kẻ chết sống lại, không phải là chuyện
phi lý. Hơn nữa, lý luận của Đức Giêsu cũng rõ ràng. “Thiên Chúa là Thiên Chúa
của kẻ sống, chứ không phải là Thiên Chúa của kẻ chết”. Nếu người chết không
sống lại, Thiên Chúa có hay không có, Ngài như thế nào con người đâu cần bận
tâm vì đâu có ích lợi gì cho con người! Nếu con người tin có Thiên Chúa, và tin
rằng Ngài yêu thương con người, hàm chứa con người sẽ sống lại.
Con người sống lại, vì
Đức Giêsu đã sống lại
Có một số người thời
thánh Phaolô cũng không tin có sự sống lại. Họ cũng lý luận: làm sao người chết
sống lại được, với thân xác nào người chết sống lại? Và thánh Phaolô đã trả
lời: “chỗi dậy là thân thể có thần khí” (1Cor.15, 44).
Lý luận chính yếu của
thánh Phaolô về việc người chết sống lại: “Đức Giêsu đã sống lại”. Với Phaolô,
Đức Giêsu đã sống lại nên kẻ chết sẽ sống lại (1Cor.15, 12). Nếu người chết
không sống lại, thì Đức Giêsu sống lại để làm gì? Nếu người chết không sống
lại, thì ki-tô hữu là kẻ ngu dại nhất, vì không biết tận hưởng những lạc thú
đời này.
Con người sống lại, là
hậu quả của tình yêu và công bằng. Vì yêu, mà Thiên Chúa cho con người sống lại
để chia sẻ hạnh phúc vĩnh cửu với Thiên Chúa. Vì công bằng, mà những người sống
công chính được bù đắp những gì họ đã hy sinh trong cuộc đời tại thế này. Thực
sự, những người công chính đã được bình an và hạnh phúc ngay trong đời này,
thậm chí cả những lúc như thể họ tuyệt vọng. Tuy vậy, hạnh phúc vĩnh cửu còn
vượt xa điều họ đã nhận được tại cuộc đời chóng qua này.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ:
1. Đâu là điều lợi và
điều hại khi tin con người sẽ sống lại?
2. Bạn có muốn: con
người sẽ sống lại không? Tại sao?
3. Theo bạn, làm sao
để giúp người khác tin vào sự sống đời đời?
37. Chúa
Nhật 32 TN
(Suy niệm của Lm.
Phêrô Nguyễn Ngọc Đức)
Kính thưa quý ông bà
và anh chị em,
Phải chăng là con
người sinh ra để chết? Và phải chăng cái chết là điểm chấm dứt cho cuộc đời con
người? Nói chung thì cái chết là số phận của mỗi người, nhưng ai ai cũng đều
muốn sống chứ không vội chết. Mỗi người có một nhãn quan riêng. Mỗi người có
một lối suy tư riêng. Mỗi người có cách cảm nhận riêng. Muôn người muôn vẻ,
nhưng tất cả vẫn là suy tư về thân phận con người, nhất là cái chết, tại sao
không ai tránh khỏi? Để rồi người ta phải thốt lên: “Đời người dài, ngắn, sang,
hèn. Trăm năm gom đủ một lần đưa tang”. Và lại nữa, một số tôn giáo tin rằng
đời người có nhiều kiếp. Nhưng Kitô giáo chỉ nhận có một cuộc đời ta đang sống.
Chính cuộc đời duy nhất này, sẽ định đoạt số phận vĩnh cửu của ta. Con người
sinh ra là để sống mãi, và cái chết chỉ là cánh cửa mở vào cõi sống đời sau.
Đời sau mãi mãi là một mầu nhiệm vì chẳng ai chụp được hình ảnh của thiên đàng hay
hỏa ngục. Người đã khuất cũng không trở lại để kể ta nghe hay vẽ ra cho ta
thấy. Bởi thế, người ta không tin có đời sau. Người ta bị cuốn hút và sống như
thể chỉ có đời này, còn đời sau là chuyện ở đâu đó. Nó hoàn toàn xa lạ. Và đó
chính là lối sống không phải chỉ riêng người thời nay, mà những người thời Chúa
Giêsu cũng đã như vậy.
Thật vậy, qua Lời Chúa
hôm nay cho thấy một cuộc tranh luận, liệu rằng có sự sống đời sau hay không.
Những người thuộc phái Xa-đốc tin rằng, sau cái chết thì linh hồn con người vất
vưởng như cái bóng nơi âm phủ. Âm phủ là nơi tối tăm, buồn chán, thiếu sự sống.
Người Pharisêu lạc quan hơn, cho rằng đời sau là sự kéo dài của đời này. Người
ta sống như trước, nhưng tràn trề hạnh phúc. Nhưng Chúa Giêsu đã vén mở bức màn
đời sau rằng: đời sau khác hẳn đời này. Người ta không cưới vợ lấy chồng, không
cần con nối dõi, nhưng sống như các thiên thần, nghĩa là chỉ lo phụng sự và ca
ngợi Thiên Chúa. Đời sau không còn bóng dáng của thần chết, không còn quy luật
của lẽ tử sinh. Toàn bộ con người được sống lại cả hồn và xác. Thân xác tuy đã
mục nát theo thời gian, nhưng sẽ được biến đổi một cách kỳ diệu để chung hưởng
hạnh phúc với linh hồn. Và đó mới chính là sự sống đích thật của con người. Đó
chính là cái cõi mà con người phải đi về. Đó mới chính là niềm hy vọng mà con
người luôn vươn tới.
Kính thưa quý ông bà
và anh chị em,
Phụng vụ Lời Chúa hôm
nay, trong Chúa Nhật gần kết thúc năm phụng vụ, tất cả đều gợi lên trong ta
những suy nghĩ và sự sống đích thật của đời ta. Sự sống đích thật ấy là chính
sự sống vĩnh cửu đời sau. Đời người rồi ai cũng phải chết. Chính cái chết của
đời người lại dạy cho ta biết cách sống. Chết để đựơc sống. Chính sự sống đời
sau sẽ kéo ta ra khỏi những hạnh phúc giả tạo và những khổ đau do mê lầm. Chính
có sự sống đời sau mà ta thấy cần phải bước đi vững vàng trong sự sống đời này.
Không kéo lê. Không buông xuôi. Nhưng cũng có đôi khi để gục đầu ăn năn và nhìn
lại những đoạn đưòng đã đi qua, như cố nhạc sĩ họ Trịnh đã suy tư trong bài
hát: Im Lặng Thở Dài “Im lặng của đêm, tôi đã lắng nghe. Im lặng của ngày, tôi
đã lắng nghe. Im lặng của đời, tôi đã lắng nghe. Tôi đã lắng nghe trái tim lạc
loài, bao đêm đã qua, im lặng mặt người, tôi đã lắng nghe im lặng của tôi”.
Chính khi im lặng lắng nghe tiếng đời, ta mới hy vọng và hăng say tiến tới sự
sống đời sau. Và nơi ấy, ta sẽ gặp chính Đấng mà ta đã tin yêu và tôn thờ. Để
chỉ biết chiêm ngắm, ca ngợi và phụng sự Chúa mà thôi. Amen.
38. Chú giải
của Noel Quesson
Có mấy người thuộc
nhóm Xa-đốc đến gặp Đức Giêsu. Nhóm này chủ trương không có sự sống lại. Mấy
người ấy hỏi Đức Giêsu.
Vấn đề sự chết là một
vấn đề nghiêm trọng, không thể tránh khỏi và phổ biến nhất mà con Người có thể
đặt ra. Những căn bệnh đến bất ngờ như sét đánh, như các tai nạn trên đường
hoặc lúc đi làm việc... không ngừng đặt ra câu hỏi này: Có cái gì sau đó không?
Mọi nền văn minh không ngoại lệ đã khẳng định sự "trướng tồn" của con
người, đã cử hành việc "thờ cúng người chết" và đã nhận định rằng
"ông bà" vẫn còn có ảnh hưởng đến đời sống của con cháu còn sống.
Ngày nay, ở phương
Tây, một thứ chủ nghĩa duy vật dường như lôi kéo đầu óc người ta theo một cuộc
điều tra mới đây, 50% nghiêng người Pháp không còn tin vào bất cứ hình thức tồn
tại nào sau cái chết. Những hoài nghi của những người hiện đại có thể chờ đợi
chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta khám phá rằng vào thời Đức Giêsu đã có những
người tu hành như nhóm Xa-đốc không tin vào sự sống lại, bởi "chủ nghĩa
bảo thủ lý thuyết" vì họ chỉ thừa nhận những sách của Ngũ Kinh.
Ba sách Tin Mừng nhất
lãm đều thuật lại cho chúng ta giai thoại này, và trong cùng một khung cảnh,
nghĩa là những ngày sau cùng của Đức Giêsu trong cuộc sống trần gian. Thật cảm
động khi nghĩ rằng Đức Giêsu đã thấy cái chết của Người đến gần và người ta đã
cho Người cơ hội để bày tỏ quan điểm cá nhân của Người về đời sau; không phải
như một cuộc tranh luận lý thuyết mà như một câu trả lời hiện sinh đem lại cho
câu hói ấy: “Thầy Giêsu, Thầy tin điều gì sắp xảy ra khi Thầy sắp chết?"
"Thưa Thầy, ông
Môsê có viết cho chúng ta điều luật này: Nếu anh hay em của người nào chết đi,
đã có vợ mà không có con, thì người ấy phải lấy nàng, để sinh con nối dòng cho
anh hay em mình.
Phải, ước muốn say mê
được trường tồn trong lòng mọi người đã dẫn các nền văn minh Hít-tít, Át-xy-ri
và Do Thái đến tập tục "hôn nhân với anh em chồng". Thật ra Người ta
nghĩ rằng con người chỉ thật sự trường tồn trong con cái của mình.
Vậy bằng bất cứ giá
nào phải gầy dựng dòng giống cho người anh em mình đã quá cố. Và đứa bé sinh ra
từ cuộc hôn nhân đó được luật pháp coi như đứa con của người quá cố.
Vậy nhà kia có bảy anh
em trai. Người anh cả lấy vợ, nhưng chưa có con thì đã chết. Người thứ hai, rồi
người thứ ba đã lấy người vợ goá ấy. Cứ như vậy, bảy anh em đều chết đi mà
không để lại đứa con nào. Cuối cùng, người đàn bà ấy cũng chết. Vậy trong ngày
sống lại, người đàn bà ấy sẽ là vợ ai, vì cả bảy đều đã lấy nàng làm vợ?
Để chế giễu niềm tin
vào sự sống lại, những người Xa-đốc đã đặt cho Đức Giêsu một "Pipoul"
tức một cuộc bàn luận tinh tế mà các trường của các kinh sư rất thích. Nố lương
tâm này xem ra rất lố bịch đối với chúng ta. Tuy nhiên bỏ qua khía cạnh kỳ cục
huyền hoặc, cuộc bàn luận rất giống với sự tò mò của chúng ta về đời sau: chẳng
phải chúng ta luôn luôn ngây thơ tưởng rằng đời sau như sự kéo dài đơn giản của
đời sống trần gian này mà chúng ta từng biết đó sao? Đức Giêsu sẽ trả lời gì?
Đức Giêsu đáp:
"Con cái đời này cưới vợ lấy chồng, chứ những ai được xét là đáng hưởng
phúc đời sau và sống lại từ cõi chết, thì không cưới vợ cũng chẳng lấy chồng.
Quả thật, họ không thể chết nữa”.
Như vậy, Đức Giêsu
thiết lập một sự tương phản hoàn toàn giữa "thế giới này" và
"thế giới sẽ đến” mà Người tin chắc là có. Và Người khẳng định rõ ràng chỉ
những người được xét là đáng hưởng mới được vào.
Vậy đây là một sự thật
đầu tiên, hết sức sáng tỏ: người ta không vào cuộc sống đời đời "như thế
đấy", để vui đùa; cần phải được xét là xứng đáng! Đời sau không phải là
một miền đất mơ hồ, hoặc một căn phòng của những bước đi hụt hẫng mở ra cho bất
cứ ai, ở đó người nào cũng có thể đủng đỉnh bước vào; có một thứ gì giống như
một kỳ thi để nhập học... phải làm các bài trắc nghiệm để phụ trách một số công
việc hoặc một số nghề nghiệp nào đó. Và đương nhiên là bài thi để vào "thế
giới mai sau” không thể chỉ liên quan về cách sống của chúng ta "trong thế
gian này”. Chúng ta đã được cảnh báo về điều chủ yếu nào đó.
Vì được ngang hàng với
các thiên thần.
Phải hiểu rõ khẳng
định thứ hai này của Đức Giêsu.
Người nói với chúng ta
phải từ bỏ sự tưởng tượng về đời sau. So sánh những người được tuyển chọn với
các "thiên thần" có nghĩa là cách sống của những người quá cố nằm
ngoài sự tìm hiểu của khoa học và tri thức. Sự sống của đời sau không theo kiểu
mẫu của sự sống chúng ta. Không thể hình dung dù bằng cách nào thế giới sẽ đến
cũng như người ta không thể hình dung các thiên thần. Có còn tiếp tục hoạt động
tính dục hay không là một câu hỏi cũng hạ cấp như cuộc tranh luận về giới tính
của các thiên thần! Họ không là đàn ông cũng không là đàn bà. Họ là gì? Họ
“hoàn toàn" khác với chúng ta. Và Đức Giêsu trả lời cho những người Xađốc
duy vật rằng không cần phải sinh con đẻ cái nữa, bởi vì người ta không thể chết
nữa.
Tại sao, một số người
sẽ tự hỏi, Thiên Chúa không giải thích thêm chút gì về đời sau khác thường đó?
Rõ ràng là Người không thể, bởi vì chúng ta không có chút kinh nghiệm nào về
nó. Người ta có thể nói gì về đứa bé sắp sinh ra và còn trong bụng mẹ để chỉ
cho nó biết về đời sống trần gian đang chờ đợi nó? Giả sử nó biết ngôn ngữ mà
bạn nói với nó thì những từ ngữ của bạn không nói được gì cho nó chừng nào mà
nó chưa có kinh nghiệm gì về thế giới chúng ta. Nó chỉ có thể bắt đầu khám phá
thế giới này khi nó "đã đến thế gian"... Con bướm là một sinh vật
hoàn toàn khác với sâu róm sẽ trở thành bướm. Cây lúa mì còn non hoàn toàn khác
với hạt lúa mì... Bà cụ già 90 tuổi hoàn toàn khác với cô bé gái lúc cô mới bắt
đầu cuộc sống của mình. Tuy nhiên, trong mọi trường hợp, vừa có tính liên tục
vừa có sự khác nhau hoàn toàn. Con sâu róm sống bằng cách bò sát mặt đất, gắn
chặt vào đất: một ngày kia nó ngủ yên trong cái kén mà nó dùng như cái quan tài
nhỏ, và rồi, một ngày kia nó thức dậy thành con bướm xinh đẹp có cánh, bay lượn
trong bầu trời. Nếu con sâu róm biết được sụ biến đổi hoàn toàn đang chờ nó,
hẳn nó sẽ mong mà một ngày kia nó phải trở thành.. Đó là hình ảnh sự sống lại
đang chờ đới chúng ta cũng như thế.
Họ là con cái Thiên
Chúa, vì là con cái sự sống lại.
Đó là điều mạc khải
thứ ba, tích cực, của Đức Giêsu, về những Người quá cố: Người nói, họ được đưa
vào sự thân thiết với Chúa Cha. "Còn đẹp hơn điều mà anh em muốn tưởng
tượng ra! Giá như Đức Giêsu nói như thế, anh em sẽ thật sự sống như con cái của
Thiên Chúa. Và, anh em hãy tin Thầy, Thầy biết mình đang sống trong hạnh phúc
được làm "con" Người?" Ở đây, người ta nhận ra một chủ đề thường
gặp nơi Thánh Phaolô: "Theo ý muốn và lòng nhân ái của Người, Người đã
tiền định cho ta làm nghĩa tử nhờ Đức Giêsu Kitô" (Ep 1,5). Chúng ta không
còn nằm trong vấn đề khôi hài của những người Xa-đốc: Chúng ta đang ở tâm điểm
của đức tin đích thực nhất." Những đau khổ chúng ta phịu bây giờ sánh sao
được với vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mạc khải nới chúng ta. Muốn loài thọ tạo
những ngong ngóng đợi chờ ngày Thiên Chúa: mạc khải “vinh quang của con cái
Người" (Rm 8,18-19). Sự sống đời sau không thể tưởng tượng ra được, hoàn
toàn khác hẳn đời sống trần gian bởi vì đó là sự tham dự vào sự sống của Đấng
Hoàn Toàn Khác (Đấng Siêu Việt) của Thiên Chúa! Cũng như mọi sự liên quan đến
Thiên Chúa, chúng ta không có phương tiện nào để khái niệm hóa một cách duy lý
về những thực tại như thế vì chúng hoàn toàn vượt quá trí tuệ của chúng ta. Khả
năng đuy nhất của chúng ta là tín hoặc không tin sự sống đời sau đó.
Còn về vấn đề kẻ chết
trỗi dậy, thì chính ông Mô-sê cũng đã cho thấy trong đoạn văn nói về bụi gai,
khi ông gọi Đức Chúa là Thiên Chúa của tổ phụ Áp-ra-ham, Thiên Chúa của tổ phụ
I-xa-ác, và Thiên Chúa của tổ phụ Gia-cóp. Mà Người không phải là Thiên Chúa
của kẻ chết, nhưng là Thiên Chúa của kẻ sống, vì đối với Người, tất cả đều đang
sống."
Vậy Đức Giêsu khẳng
định rõ ràng sự sống lại của những người chết, khi rút sự sống lại từ những
quan điểm đơn giản vẫn cho rằng sự sống vĩnh cửu chỉ là sự kéo dài của đời sống
trần gian.
Sự tin chắc của Đức
Giêsu dựa trên hai thực tại đức tin chủ yếu: 1. Tình yêu mà Thiên Chúa yêu
thương chúng ta vượt quạ sư chết: đối với Thiên Chúa, Ápraham, Isaác, Gia-cóp
không chết. Giao ước của Thiên Chúa với con người là một trong những trực giác
sâu xa của Kinh Thánh. "Chúa chẳng đành bỏ mặc con trong cõi âm ty, không
để kẻ hiếu trung này hư nát trong phần mộ". (Tv 16,10). Nếu những người
Thiên Chúa đã tạo dựng và yêu thương như Apraham, Isaác, hay chị Nguyệt, anh
Minh sau cùng bị hóa thành hư vô thì tình yêu của Thiên Chúa phải chịu thất
bại. Nói về Thiên Chúa của những người chết khác nào nói về "cái khiên của
người chết", nếu một Người đã chết thì cái khiên của người ấy phỏng có ích
gì?. Nhưng trong bản văn của Luca, Đức Giêsu đưa ra thêm một lý lẽ thứ hai của
sự trường sinh của chúng ta: tình yêu của chính chúng ta đối với Thiên Chúa:
"Thật vậy mọi sự sống vì Người”. Như thế người ta nói: "Lạy Chúa,
chúng con yêu mến Chúa quá đến nỗi còn phải yêu mến Chúa sau cuộc đời
này": Đó là kinh nghiệm của tử đạo phải chấp nhận nguy cơ tận hiến hoàn
toàn sinh mạng mình vì Chúa, cho đến chết, để sáu cùng được sống tình yêu của
mình. Đó là mầu nhiệm Vượt qua; phải "đi qua" cái chết để “yêu
mến" cho đến tận cùng. Vậy trong niềm tin của Người Kitô hữu vào đời sau
không có gì là huyện thoái hoặc ấu trĩ: niềm tin vào sự sống lại không phải là
một niềm tin ở bên lề, không bắt buộc. Đó là đức tin vào chính Thiên Chúa!
39. Tin sự sống đời
sau – Jos. Vinc. Ngọc Biển
Có ngày sinh ắt có
ngày chết. Đó là chân lý. Nếu ngày sinh, chúng ta cất tiếng khóc trong niềm vui
mừng của mọi người, thì ngày chết, mọi người sẽ khóc cho kiếp người của ta đến
đây kết thúc. Vậy, chết là lẽ thường tình của một kiếp nhân sinh. Tuy nhiên,
điều mà chúng ta cần đặt ra, đó là: chết rồi sẽ đi về đâu? Bên kia cái chết là
gì?
Những câu hỏi như thế,
nhóm Sa đốc trong bài Tin Mừng hôm nay cũng đã đặt ra cho Đức Giêsu. Nhân cơ
hội, Đức Giêsu đã mạc khải cho họ biết về cuộc sống mai hậu. Và đây cũng chính
là câu trả lời cho mỗi chúng ta về thắc mắc trên.
1. Tại sao nhóm Sa đốc
không tin sự sống lại
Bài Tin Mừng hôm nay
được đặt vào trong bối cảnh sau khi Đức Giêsu loan báo cuộc khổ nạn lần thứ ba,
và cũng là một trong những bài giáo huấn quan trọng của Ngài tại Giêrusalem.
Đức Giêsu lên Giêrusalem lần này là để chuẩn bị cho cuộc thương khó mà Ngài sẽ
chịu: "Này chúng ta lên Giêrusalem, và tất cả những gì các ngôn sứ đã viết
về Con Người sẽ được hoàn tất" (Lc18,31). Vì thế, khi Đức Giêsu và các môn
đệ của Ngài ở đây, nhóm Pharisêu và Biệt Phái luôn tìm cách gài bẫy để bắt Đức
Giêsu nhằm loại trừ Ngài và xóa bỏ giáo lý mà Ngài đang loan báo. Hôm nay, thêm
một nhóm nữa cũng với ý đồ như hai nhóm trên, họ chính là nhóm Sa đốc.
Nhóm này là một trong
ba nhóm quyền lực nhất trong dân thời bấy giờ, đó là: Pharisêu, Biệt Phái và Sa
đốc. Hai nhóm đầu họ chỉ chú trọng đến việc đạo đức và giữ luật cách tỉ mỉ,
hình thức bên ngoài. Còn nhóm Sa đốc thì lại chú tâm đến vấn đề chính trị và
tiền bạc. Thái độ và cách thức khác nhau, nhưng họ đều là những người chống đối
Đức Giêsu. Chủ trương của nhóm Sa đốc này là không tin có sự sống lại. Họ hoàn
toàn phủ nhận tất cả những gì không nằm trong bộ Ngũ Thư, bởi vì họ chỉ tin năm
cuốn sách đầu của Cựu Ước, và họ bác bỏ hết tất cả các sách còn lại. Trong bộ
Ngũ Thư của Mô sê không có nói trực tiếp đến vấn đề sống lại. Có chăng chỉ là
những hình ảnh. Vì thế, họ không tin. Mặt khác, giả thiết của nhóm này là: nếu
có tin thì sự sống đời sau chẳng khác gì cuộc sống hiện tại trên trần gian và,
quyền năng của Thiên Chúa không xa hơn khả năng của con người là bao.
Khởi đi từ quan điểm,
lựa chọn trên của nhóm này, nên họ đã đặt ra cho Đức Giêsu một tình huống hết
sức ly kỳ. Họ trưng ra một câu chuyện theo kiểu trào phúng: khi có hai người
lấy nhau, người chồng chết mà không con, theo luật, người vợ đó sẽ được lấy
tiếp người anh em còn sống để có con nối dõi, và lần lượt như thế tới 7 đời
chồng mà vẫn không có con, vấn nạn đặt ra là sau khi sống lại, người đàn bà này
sẽ là vợ của ai? (x. Lc 20, 27-38)
Khi đặt ra cho Đức
Giêsu câu hỏi như vậy, họ đã dùng biện pháp "nhất tiễn diệt song
điêu" một mũi tên bắn hai đích. Một phần họ muốn gài bẫy Đức Giêsu để kiếm
cớ tố cáo Ngài; mặt khác, họ muốn so tài với nhóm Biệt Phái và Pharisêu, vì hai
nhóm này đã bị thất bại nhiều lần và chịu sự khiển trách nặng nề của Đức Giêsu
công khai trước mặt toàn dân.
Khi nhóm Sa đốc đặt ra
cho Đức Giêsu câu hỏi về sự sống lại như thế, nhân cơ hội này, Ngài đã mạc khải
cho họ về sự sống lại và cuộc sống của con người sau cái chết.
2. Mạc khải của Đức
Giêsu về sự sống lại
Ngay sau khi nghe họ
đặt câu hỏi, Đức Giêsu đã đi thẳng vào vấn đề: "Con cái đời này cưới vợ,
lấy chồng, song những ai sẽ xét đáng được dự phần đời sau và được sống lại từ
cõi chết, thì sẽ không cưới vợ lấy chồng. Họ sẽ không thể chết nữa: vì họ giống
như thiên thần" (Lc 20, 35).
Thật vậy, ở đời này có
lấy vợ gả chồng chỉ là chuyện sinh, lão, bệnh, tử, nên cần phải có người giúp
đỡ, phục vụ và nối dõi. Khi con người đã trở thành bất tử, họ không còn sống
phụ thuộc vào không gian và thời gian nữa, vì thế, họ cũng không cần phải lấy
vợ gả chồng. Họ sẽ bước vào cuộc sống thần thiêng như các thiên thần, cuộc sống
của họ lúc này là trường sinh bất tử, sung mãn, trọn vẹn và tồn tại muôn đời
với Đấng Hằng Hữu. Công việc của họ chính là ca ngợi Chúa trong vinh quang Nước
Trời như các thiên thần, bởi vì: Thiên Chúa vẫn là Đấng Hằng Hữu, là Thiên Chúa
của kẻ sống chứ không phải là một vị Thiên Chúa của kẻ chết.
Tuy nhiên, không phải
ai cũng được vào dự phần vinh phúc đó, chỉ những người được chọn và gọi mà
thôi: "những ai sẽ xét đáng được dự phần đời sau và được sống lại từ cõi
chết" (Lc 20, 35) thì sẽ được dự phần phúc ấy. Họ là những con chiên được
tuyển chọn và được tách ra khỏi dê, là lúa tốt được phân rẽ ra khỏi cỏ lồng
vực, là cá tốt được lọc ra khỏi cá xấu... Họ là con cái Thiên Chúa, khi chết,
họ trở về ngôi nhà vĩnh cửu của Cha mình để hưởng niềm hạnh phúc tuyệt đối:
"Điều mà Thiên Chúa đã dọn sẵn cho những ai mến yêu Người là điều mà mắt
chẳng hề thấy, tai chẳng hề nghe, lòng người không hề nghĩ được" (1Cr
2,9).
Nhưng được hạnh phúc,
được dự phần hay không, còn do thái độ của chính đương sự, chứ Chúa không ép
buộc: "Đây Ta đưa ra cho các ngươi chọn: hoặc con đường đưa tới sự sống,
hoặc con đường đưa tới sự chết" (Gr 21,8) hay: "Ai đã làm điều lành,
thì sẽ sống lại để được sống; ai đã làm điều dữ, thì sẽ sống lại để bị kết
án" (Ga 5,29). Quả thật, ân sủng của Chúa vẫn có đó, con người được ơn cứu
độ hay không là tùy vào thái độ đón nhận hay không đón nhận.
3. Niềm tin vào sự
sống lại của chúng ta
Như vậy, qua mạc khải
của Đức Giêsu về sự sống lại, nên chúng ta tin: "Chính Thầy là sự sống lại
và là sự sống. Ai tin vào Thầy, thì dù đã chết, cũng sẽ được sống. Ai sống và
tin vào Thầy, sẽ không bao giờ phải chết" (Ga 11, 25-26); "Tôi là
bánh hằng sống từ trời xuống. Ai ăn bánh này, sẽ được sống muôn đời. Và bánh
tôi sẽ ban tặng, chính là thịt tôi đây, để cho thế gian được sống" (Ga
6,51); "Ai ăn thịt và uống máu Ta sẽ được sống đời đời" (Ga 6,59).
Niềm tin ấy đạt đến đỉnh cao khi chính Đức Giêsu, Đấng đã chết, được mai táng
trong mồ ba ngày, và ngày thứ ba đã trỗi dậy từ cõi chết. Niềm tin này đã được
các tông đồ loan báo và làm chứng: "Anh em đã giết Đấng khơi nguồn sự
sống, nhưng Thiên Chúa đã làm cho Người trỗi dậy từ cõi chết: về điều này,
chúng tôi xin làm chứng" (Cv 3, 15; x. Cv 2,32; 10,41). Thật vậy:
"Thiên Chúa đã làm cho Chúa Kitô sống lại; chính Người cũng sẽ dùng quyền
năng của mình mà làm cho chúng ta sống lại" (1 Cr 6,14). Niềm tin này đã
được Giáo Hội tuyên tín trong kinh Tin Kính: "Tôi tin xác loài người ngày
sau sống lại".
Khi tin như thế, cái
chết chỉ là một sự chuyển hóa, là cánh cửa ta cần bước qua để tiến vào sự sống
viên mãn, vĩnh cửu hơn mà thôi. Quả thật, nếu không có sự sống lại sau cõi
chết, thì niềm tin của chúng ta trở nên mù quáng, điều này cũng đã được chính
thánh Phaolô diễn tả khi nói: "Nếu chết là hết, thì quả thực chúng ta là
những kẻ khốn nạn nhất trong cả thiên hạ" (x. Cr 15,19).
Tuy nhiên, sống hay
chết là một sự chọn lựa. Cuộc sống đời sau là có thật, nhưng để đạt được hạnh
phúc hay không lại tùy vào thái độ và sự lựa chọn của mỗi chúng ta. Chọn lựa
tốt thì sẽ được hạnh phúc, chọn lựa sai thì sẽ bị đau khổ.
Như vậy, muốn cho cuộc
sống của mình được hạnh phúc trường sinh với Chúa thì: hãy sống như những người
tỉnh thức để đợi chủ về. Hãy sống như các cô trinh nữ khôn ngoan. Và, hãy sống
như đây là giây phút cuối cùng của cuộc đời.
Lạy Chúa Giêsu, chính
mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa là bảo chứng tuyệt đối của chúng con vào cuộc sống
mai hậu. Xin cho chúng con ý thức rằng một ngày nào đó chúng con sẽ phải từ giã
cuộc sống tạm bợ này để về với Chúa là nguồn bình an, hạnh phúc thực sự. Vì
thế, xin cho chúng con ngay từ giây phút này, biết chuẩn bị cho xứng đáng ngày
trở về với Chúa. Amen.
(Suy niệm của Lm.
Giuse Nguyễn Cao Luật)
Câu trả lời của Vị
Ngôn Sứ
Đứng trước cái chết,
con người cảm thấy cuộc đời cá nhân của mình bị cắt ngang, họ tìm cách kéo dài
sự hiện diện, sự tổn tại của mình qua các tác phẩm nghệ thuât, qua các công
trình, qua con cái. Với những dấu vết đó, họ tự an ủi mình bằng cách nghĩ rằng
họ không hoàn toàn biến mất, không hoàn toàn tiêu tan vì vẫn có những người
nhắc nhớ đến họ, vẫn lưu giữ những kỷ niệm, những dấu vết của họ. Theo chiều
hướng này, luật Mô-sê đã đưa ra điều khoản về "thế huynh" (xem Đnl
27,5-6): một người đàn bà goá mà không có con, phải kết hôn với em chổng để duy
trì dòng dõi cho người anh quá cố.
Luật Mô-sê dành ưu
tiên cho người đàn ông, nên phụ nữ, trẻ con chỉ là phương tiện, và từ đó tạo
nên cả một hệ thống về quyền lợi, dựa trên những mối liên hệ khác nhau của ý
định muốn tổn tại lâu dài. Những người thuộc phái Xa-đốc đã bắt đầu từ những
mối liên hệ, những quyền lợi của cuộc sống này để đặt câu hỏi với Đức Giêsu:
"Người đàn bà ấy sẽ là vợ ai?"
Theo một khía cạnh,
câu hỏi đó có lý, vì nó khởi đi từ quan niệm về sự tổn tại, về quyền lợi, như
đã được ghi lại trong luật Mô-sê, với mục đích duy trì dòng dõi của con người.
Thế nhưng, câu hỏi tự
nó có tính cách phi lý và quá chi li: đây là một câu hỏi lắt léo nhằm để bắt bẻ
hơn là làm sáng tỏ vấn đề. Đức Giêsu biết điều đó và Người không quan tâm.
Người làm bùng nỗ hệ thống tư tưởng của con người về cuộc sống mai sau. Với tư
cách là Vị Ngôn Sứ, Đức Giêsu đưa ra câu trả lời không theo lối suy nghĩ và
những hoàn cảnh của cuộc sống trần gian. Người đến để loan báo, để thông ban sự
sống mới, nhưng sự sống đó không phải là một sự tổn tại, không phải là trường
thọ; trái lại, đó là một cuộc tái sinh, là sự đạt tới một thực tại khác, một
mức độ mới.
Câu trả lời của Đức
Giêsu không hề có ý nói rằng thực tại mới sẽ làm cho mọi người, mọi mối tương
giao trở nên bằng nhau, như là một kiểu san bằng tất cả, nhưng chỉ có ý gạt bỏ
khía cạnh xác thịt hay tình cảm của những mối tương giao: đó chỉ là những điểm
khởi đầu có tính cách tự nhiên.
Khi người ta khen ngợi
thân mẫu của Người, Đức Giêsu đã nói: "Ai là mẹ tôi, ai là anh em
tôi?", và Người đã khẳng định về một tương giao mới, về ý nghĩa của gia
đình dựa trên mối tương giao với Lời Chúa. Những tương giao nhân bản vẫn có giá
trị, nhưng sẽ phải nhường chôỵ cho một tương giao đích thực, trọn vẹn trong
Nước Thiên Chúa.
Thực tại mới
Như thế, đời sau là
một thực tại, một thực tại mới, khắc hẳn với trần thế này. Trong thực tại mới
đó, tất cả đều biến đỗi: không thể lấy những tiêu chuẩn của trần gian để xét
đoán, để mô tả đời sau. Thật là lầm lẫn khi đặt vấn đề: trong cuộc sống mai sau
không có hôn nhân sao? hay tương tự như thế: ở đời sau có đá banh không? có
ti-vi không? có... không? Những câu hỏi này vẫn chỉ dựa trên cái nhìn của trần
thế để hiểu về đời sau.
Tuy vậy, vẫn có thể
dựa trên mặc khải để hiểu về thực tại mới này như sau:
- Con người được nhìn
thấy Thiên Chúa "nhãn tiền". Thiên Chúa như thế nào, con người được
thấy như vậy: đó là hưởng kiến, đó là hạnh phúc, vì được nhìn thấy Thiên Chúa
với tất cả vinh quang của Người. Trong Thiên Chúa, con người hiểu rõ những gì
liên quan đến mình, kể cả mối tương giao với bạn bè, với người thân trên mặt
đất.
- Trong thực tại mới
này, con người chìm ngập trong vinh quang rực rỡ của Thiên Chúa, không có gì
cao đẹp hơn vinh quang đó, và con người chỉ có việc hưởng vinh quang, ca tụng
vinh quang.
- Trong cuộc sống trần
thế, con người vui hưởng tình yêu, cái đẹp, sự hiểu biết, quyền lực... những
điều này chỉ có tính cách tương đối. Còn trong thực tại mới, Thiên Chúa là
chính tình yêu, tình yêu trọn vẹn, là toàn năng, toàn mỹ, toàn thiện.
Đàng khác, theo thánh
Phao-lô: thân xác của con người trong thực tại mới này sẽ hoàn toàn khác hẳn
với thân xác trên mặt đất, như một cây to lớn khác với hạt giống khởi đầu. Cái
gieo xuống là thân xác tự nhiên, cái mọc lên là thân xác thiêng liêng.
Thân xác vinh hiển
không cần phải ăn uống hay những liên hệ của trần thế này. Khi ấy, con người
được như thiên thần và nên con cái Thiên Chúa: họ hoàn toàn sống cho Thiên Chúa
và quy hướng về Người.
Tin vào Thiên Chúa,
Đấng Hằng Sống
Như vậy, câu trả lời
của Đức Giêsu được giải thích như sau: Với cái chết, nhân loại được biến đỗi từ
tình trạng thể lý, và được giải thoát khỏi những ràng buộc của trần thế. Chính
Đức Ki-tô, Đấng sẽ chịu chết và phục sinh, loan báo sự thay đỗi này. Không chỉ
có số phận của thân xác được thay đỗi, nhưng cả các tương giao xã hội: cơ chế
và luật pháp sẽ chẳng còn giá trị, bởi vì chúng chỉ là thực tại tạm thời và vô
ích, được sử dụng cho cuộc sống trần gian. Còn trong thực tại mới, tất cả phải
biến mất, vì đó là cuộc sống vinh quang, là thời gian viên mãn, là "thời
của Đức Ki-tô".
Trong trình thuật này,
Đức Giêsu nối kết hai ý niệm "con Thiên Chúa" và "được sống
lại". Điều này có nghĩa là con Thiên Chúa là những người được sinh ra
trong đời sống vĩnh cửu, đời sống của chính Thiên Chúa.
Những người được hưởng
ơn phục sinh có hai nét đặc trưng:
- Một là sự tự do của
con cái Thiên Chúa. Theo thánh Phao-lô: những người con của Thiên Chúa không
còn phải chịu nô lệ dưới ách lề luật, nhưng là những người hưởng tự do trong ân
sủng.
- Hai là họ được Thánh
Thần Thiên Chúa hướng dẫn. Nhờ sự vâng phục Thánh Thần - không hề đi ngược với
tự do - họ trở nên những người sống giữa trần gian với nét độc đáo riêng của
mình.
Nói thế, bởi vì Thiên
Chúa là Đấng Hằng Sống: Người đã tạo tác sự sống và không để sự sống phải tiêu
vong; trái lại, Người duy trì sự sống qua việc làm cho kẻ chết sống lại và ban
phát sự sống trường cửu. Đức Giêsu sẽ chịu chết và Người sẽ sống lại để tất cả
mọi người đều được phục sinh, được tham dự vào sự sống vĩnh cửu của Thiên Chúa.
Khi Đức Giêsu nói:
"Thiên Chúa của tỗ phụ Áp-ra-ham, của tỗ phụ I-xa-ác, của tỗ phụ
Gia-cóp", Người không chỉ gợi lại các biến cố của thời quá khứ và các nhân
vật đã qua, nhưng còn cho thấy Thiên Chúa là Đấng Bất Tử, là Đấng Bảo Tổn. Tất
cả những ai đã chân thành, đã tin Thiên Chúa đều được sống với Người, sống vĩnh
cửu. Niềm tin chân chính vào Thiên Chúa cũng gắn liền với niềm tin vào sự sống
vĩnh cửu.
Qua cuộc đối thoại
giữa Vị Ngôn Sứ của sự sống vĩnh cửu và những người không tin vào sự sống này,
chúng ta được nhìn thấy những viễn tượng mới, rất rộng lớn.
Con người được mời gọi
tín thác vào Thiên Chúa hằng sống, Đấng luôn yêu thương và hằng mong ước cho họ
được sống với Người mãi mãi. Sự sống, tình thương nơi Thiên Chúa không phải là
điều bất toàn, có tính cách tạm thời; trái lại đó là sự sống, là tình thương
trọn vẹn, vĩnh cửu. Bởi vì Người là Đấng Hằng Sống và là Tình Yêu. Không nhận
điều đó tức là không tin Người là Đấng Toàn Năng, và coi Thiên Chúa như bất cứ
ngẫu tượng nào khác.
Ngoài ra, con người
được kêu gọi vượt qua những giới hạn của tình trạng gia đình, nghề nghiệp, xã
hội; đổng thời họ được kêu gọi vượt qua những biên giới của tình yêu trần thế,
để ngay từ cuộc sống nơi trần thế, họ đã khởi đầu cho những tương giao mới, đạt
tới tầm mức của con cái Thiên Chúa sẽ được hoàn tất trong cuộc sống mai sau.
Như vậy, với Đức
Giêsu, cái chết không còn là một kết thúc, nhưng là khởi đầu cho cuộc sống mới,
cuộc sống đích thực, cuộc sống vĩnh cửu.
Hạnh phúc cho những
ai, trong những mối tương giao nhân loại, đã bắt đầu kiến tạo thực tại vĩnh cửu
này. Bởi vì ngay từ bây giờ, họ đã khám phá ra sự thật của mối tương giao mới,
mối tương giao do chính Thiên Chúa làm nảy sinh.
* * *
Lạy Thiên Chúa, Đấng
sáng tạo tâm hổn,
Chúa là Đấng cho mọi
loài được sống,
xin ban hạnh phúc cho
chúng con.
Chúng con sống
không nhờ sức lực của
chúng con
nhưng nhờ sự sống của
Chúa
đang thấm nhuần cả vũ
trụ.
Không phải tự sức
chúng con
hoàn thành các công
việc,
nhưng chính quyền năng
cao cả của Chúa,
đang sống trong chúng
con.
Một bạn trẻ Nhật Bản.