Các bài
suy niệm
CHÚA NHẬT 20 THƯỜNG NIÊN - A
CHÚA NHẬT 20 THƯỜNG NIÊN - A
MỤC LỤC
1. Niềm tin
2. Ơn Cứu Độ
3. Củng cố đức tin.
4. Mô hình mẫu tuyệt vời của đức tin
5. Sức mạnh của lòng tin – Lm Ignatiô Trần Ngà
6. Lời nguyện chân thành
7. Tình mẹ thật bao la
8. Lòng tin – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
9. Mọi người đều “thuộc về”
10. Niềm tin chịu thử thách
11. Bà muốn sao thì được vậy
12. Chó con cũng được ăn…
13. Suy niệm của Anmai
14. Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty
15. Đức tin là một lộ trình
16. Chúa Giêsu đã thua một đức tin tuyệt vời
17. Những ân tình thường tình
18. Sống niềm tin – Radio Veritas Asia
19. Bài học về đức tin
20. Suy niệm của Lm. Phêrô Nguyễn Hương
21. Ai là người Israel – Lm. Vũ Đình Tường
22. Kỳ thị – Lm. Vũ Đình Tường
23. Tâm hồn khiêm tốn – Radio Veritas Asia
24. Tình Mẹ cao quý
25. Người nghèo
26. Một con chó biết ơn.
27. Bước đột phá của lòng tin
28. Ơn cứu độ được ban cho mọi người
29. Lòng tin của bà mạnh thật.
30. Chúa cần một tấm lòng
31. Lòng tin của bà lớn thật.
32. Suy niệm của ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt.
33. Ơn Cứu Độ phổ quát.
34. Đức Kitô không để người nào ở ngoài.
35. Hỡi người đàn bà kia, đức tin của ngươi rất mạnh!
36. Nỗi lòng người mẹ.
37. Một đức tin mới mẻ và mãnh liệt
38. Lời cầu xin của bà được toại nguyện
39. Đau khổ.
40. Vững vàng tin tưởng.
41. Lòng tin.
42. Lòng tin.
43. Chứng nhân bằng cuộc sống.
44. Khi đời không mỉm cười – Thiên Phúc
45. Người nghèo.
46. Những bia đá niềm tin.
47. Người ngoại ở cửa bên cạnh.
48. "Này bà, bà có lòng mạnh tin".
49. Suy niệm của Lm Đinh Minh Tiên.
50. Ra khỏi đó, Đức Giêsu lui về - Noel Quesson.
51. Chú giải của Lm. FX. Vũ Phan Long.
52. Đức tin cần được tôi luyện qua thử thách
53. Vững vàng tin tưởng
Chúa thương cứu giúp mọi người catholic.org.tw
Tình Chúa Tình Người Lm Gioan M. Nguyễn Thiên Khải, CMC
Thiên Chúa muốn cứu rôi mọi người Lm Giuse Đinh lập Liễm
Thiên Chúa là Chúa của mọi người Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái
Nước chảy đá mòn Linh Mục Inhaxiô Trần Ngà
Một lòng tin mạnh mẽ Lm. Phêrô Lê văn Chính
Chữa lành con gái một ... Học Viện Đà Lạt
Đức tin của người đàn bà Canaan Fiches Dominicales
Này bà, bà có lòng mạnh tin Lương Văn Liêm – Don Bosco
Một đức tin mới mẻ và mãnh liệt Achille Degeest
Đức Kitô không để người nào ... Charles E. Miller
Một đức tin mạnh mẽ Sưu tầm
Hai người đàn bà kia Sưu tầm
Lời cầu xin của bà được toại nguỵện Sưu tầm
Mỉm cười Sưu tầm
1. Niềm tin
2. Ơn Cứu Độ
3. Củng cố đức tin.
4. Mô hình mẫu tuyệt vời của đức tin
5. Sức mạnh của lòng tin – Lm Ignatiô Trần Ngà
6. Lời nguyện chân thành
7. Tình mẹ thật bao la
8. Lòng tin – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
9. Mọi người đều “thuộc về”
10. Niềm tin chịu thử thách
11. Bà muốn sao thì được vậy
12. Chó con cũng được ăn…
13. Suy niệm của Anmai
14. Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty
15. Đức tin là một lộ trình
16. Chúa Giêsu đã thua một đức tin tuyệt vời
17. Những ân tình thường tình
18. Sống niềm tin – Radio Veritas Asia
19. Bài học về đức tin
20. Suy niệm của Lm. Phêrô Nguyễn Hương
21. Ai là người Israel – Lm. Vũ Đình Tường
22. Kỳ thị – Lm. Vũ Đình Tường
23. Tâm hồn khiêm tốn – Radio Veritas Asia
24. Tình Mẹ cao quý
25. Người nghèo
26. Một con chó biết ơn.
27. Bước đột phá của lòng tin
28. Ơn cứu độ được ban cho mọi người
29. Lòng tin của bà mạnh thật.
30. Chúa cần một tấm lòng
31. Lòng tin của bà lớn thật.
32. Suy niệm của ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt.
33. Ơn Cứu Độ phổ quát.
34. Đức Kitô không để người nào ở ngoài.
35. Hỡi người đàn bà kia, đức tin của ngươi rất mạnh!
36. Nỗi lòng người mẹ.
37. Một đức tin mới mẻ và mãnh liệt
38. Lời cầu xin của bà được toại nguyện
39. Đau khổ.
40. Vững vàng tin tưởng.
41. Lòng tin.
42. Lòng tin.
43. Chứng nhân bằng cuộc sống.
44. Khi đời không mỉm cười – Thiên Phúc
45. Người nghèo.
46. Những bia đá niềm tin.
47. Người ngoại ở cửa bên cạnh.
48. "Này bà, bà có lòng mạnh tin".
49. Suy niệm của Lm Đinh Minh Tiên.
50. Ra khỏi đó, Đức Giêsu lui về - Noel Quesson.
51. Chú giải của Lm. FX. Vũ Phan Long.
52. Đức tin cần được tôi luyện qua thử thách
53. Vững vàng tin tưởng
Chúa thương cứu giúp mọi người catholic.org.tw
Tình Chúa Tình Người Lm Gioan M. Nguyễn Thiên Khải, CMC
Thiên Chúa muốn cứu rôi mọi người Lm Giuse Đinh lập Liễm
Thiên Chúa là Chúa của mọi người Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái
Nước chảy đá mòn Linh Mục Inhaxiô Trần Ngà
Một lòng tin mạnh mẽ Lm. Phêrô Lê văn Chính
Chữa lành con gái một ... Học Viện Đà Lạt
Đức tin của người đàn bà Canaan Fiches Dominicales
Này bà, bà có lòng mạnh tin Lương Văn Liêm – Don Bosco
Một đức tin mới mẻ và mãnh liệt Achille Degeest
Đức Kitô không để người nào ... Charles E. Miller
Một đức tin mạnh mẽ Sưu tầm
Hai người đàn bà kia Sưu tầm
Lời cầu xin của bà được toại nguỵện Sưu tầm
Mỉm cười Sưu tầm
1. Niềm tin
Qua đoạn Tin Mừng vừa nghe chúng ta cùng nhau tìm hiểu về đức
tin của người đàn bà xứ Canaan, một đức tin đã từng làm cho Chúa Giêsu xúc động
và chiếm được tình thương của Ngài. Vậy thì đức tin ấy như thế nào?
Trước hết đức tin ấy là một đức tin khiêm tốn
Thực vậy, người phụ nữ bất hạnh có đứa con gái đau yếu, và bà đã
kêu tới Chúa Giêsu, nhưng tiếng kêu của bà không có vẻ hiếu thắng. Bà không ý
thức là mình đang nêu lên một quyền lợi. Trái lại khi nghe Chúa bảo là Người
chỉ muốn hoạt động ở Israel chứ không muốn hoạt động nơi người ngoại giáo, thì
bà đã trả lời với một cung cách làm nổi bật mức độ khiêm nhường của lời cầu
xin. Bà cầu xin và đặt mình ngang hàng với đàn chó con, sống bằng những mẩu
bánh vụn từ bàn rơi xuống. Bà đã gắn cho đức tin cái tính chất khiêm nhường
khiến cho Chúa Giêsu cũng phải cảm động và xiêu lòng.
Tiếp đến đức tin ấy là một đức tin van xin
Thực vậy, trước mặt Chúa, bà đã nhấn mạnh và nhắc lại lòng tin
tưởng của bà vào quyền năng và lòng nhân từ của Chúa. Lúc đầu bà bị xua đuổi
một cách cứng rắn, nhưng bà vẫn kiên nhẫn và tỏ ra ngoan cố. Cái ngoan cố đặc
biệt của một bà mẹ. Trên bình diện tâm lý thì đức tin này mang tính cách hiện
sinh vì nó đi từ kinh nghiệm đau khổ và từ hy vọng được chữa lành. Trên bình
diện thiêng liêng, chúng ta có thể nghĩ rằng Chúa đã đặt vào trong tâm hồn bà
một ơn riêng để bà bám chắc và tin tưởng mãnh liệt vào Chúa.
Sau cùng đức tin ấy là một đức tin mới mẻ và
vươn xa
Với các tông đồ thì hành động của bà chỉ là một sự quấy rầy, còn
với Chúa Giêsu thì Người đã dành quyền ưu tiên cho dân Israel, thế nhưng người
đàn bà xứ Canaan đã lật đổ các vấn đề đó để đi thẳng tới đối tượng. Chính điều
này đã làm cho chúng ta phải suy nghĩ. Thực vậy, đã từ lâu chúng ta được nuôi
dưỡng bằng biết bao nhiêu ơn lành của Thiên Chúa, thế nhưng đức tin của chúng
ta có giữ được vẻ mới mẻ, sức vươn xa và sự khiêm nhường mà nó phải có hay
không?
2. Ơn Cứu Độ
Ý tưởng chính của phần phụng vụ sáng hôm nay đó là Thiên Chúa
mong muốn cho mọi người được cứu độ, không phân biệt chủng tộc, màu da và tiếng
nói. Thực vậy, trong một thị kiến, tiên tri Isaia đã mở rộng cửa đền thờ cho
tất cả những tâm hồn thiện chí. Ngay đến những người xa lạ cũng được mời gọi.
Kể từ nay sẽ không còn rào chắn, sẽ không còn vách ngăn bởi vì mọi cánh cửa đã
được rộng mở, để đón nhận những kẻ tìm kiếm Chúa.
Rồi trong Phúc Âm chúng ta cũng thấy người đàn bà ngoại giáo có
đứa con bị quỷ ám, đã tin tưởng vào Chúa Giêsu. Bà gọi Ngài là con vua Đavít.
Bà đã sụp lạy Ngài và xin Ngài giúp đỡ. Tuy nhiên thái độ của Chúa Giêsu đã làm
cho chúng ta sững sờ và ngạc nhiên. Dường như Ngài muốn dành ưu tiên cho dân Do
Thái và dường như muốn thử thách lòng tin của bà. Lần thứ nhất Ngài đã yên lặng.
Lần thứ hai Người đáp: Thầy chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà
Israel mà thôi. Lần thứ ba, Ngài lại bảo: Chớ lấy bánh của con cái mà vứt cho
chó. Thế nhưng bà vẫn một niềm cậy trông. Bà sẽ không ra về bao lâu đứa con gái
của bà chưa được chữa lành. Bà đã chấp nhận lời nói có vẻ sỉ nhục của Chúa,
nhưng rồi lợi dụng nó để đem lại lợi ích cho mình bà nói: Nếu thế thì những con
chó cũng sẽ được hưởng những mẩu vụn từ bàn rơi xuống. Cuối cùng Chúa Giêsu đã
phải ca ngợi niềm tin của bà và làm phép lạ cứu chữa đứa con gái của bà. Là một
người ngoại đạo bà đã làm gương cho các môn đệ về một niềm tin khiêm nhường và
kiên vững.
Cũng trong chiều hướng ấy, thánh Phaolô đã gióng lên một tiếng
chuông và Ngài cho chúng ta được biết: có một mối liên hệ mật thiết giữa người
Do Thái và dân ngoại. Dân ngoại đã không vâng lệnh Chúa và cuộc đời họ thì
chồng chất tội lỗi, thế nhưng người Do Thái cũng không hơn gì. Bởi thế Ngài đã
tỏ lòng nhân từ cho cả hai. Ngài đã không bỏ rơi dân Do Thái, dân mà Ngài đã đổ
xuống biết bao nhiêu ơn lành quý giá. Thế nhưng tội lỗi đã làm cho họ thực sự
xa cách Chúa và làm cho Ngài nổi giận. Dầu vậy lòng thương xót của Ngài vẫn
không hề thay đổi. Đối với dân ngoại cũng vậy, Ngài luôn sẵn sàng giơ tay nâng
đỡ họ, bởi vì ơn cứu độ chính là một hành động nhân từ và thương xót mà Ngài đã
thực hiện cho chúng ta.
Bởi đó chúng ta hãy tin tưởng vào tình thương của Chúa và hãy
kiên tâm bền chí cho đến cùng vì ai kiên tâm bền chí cho đến cùng thì người ấy
sẽ được cứu chuộc.
3. Củng cố đức tin.
Kết thúc đoạn Tin Mừng sáng hôm nay, Chúa Giêsu đã lên tiếng ca
ngợi đức tin của một người đàn bà Canaan. Còn đức tin của chúng ta lúc này thì
sao? Mạnh mẽ hay yếu kém? Nếu như đức tin của chúng ta lúc này đang yếu kém,
thì có cách nào để củng cố, để gia tăng hay không?
Đức tin có thể được sánh ví như một bắp thịt. Nếu không chịu khó
tập luyện thì bắp thịt ấy sẽ suy yếu dần. Trái lại, càng luyện tập, thì bắp
thịt ấy càng trở nên mạnh mẽ. Đức tin cũng vậy, nó cần phải được tập luyện.
Trong phạm vi này, chúng ta có nhiều cách để tập luyện để củng cố cho đức tin
nên mạnh mẽ.
Trước hết, chúng ta có thể học hỏi lời Chúa, tìm hiểu Phúc Âm
như chúng ta đang làm trong giây phút này. Chúng ta có thể tham dự thánh lễ một
cách sốt sắng. Chúng ta có thể cầu nguyện riêng tư một cách có ý thức, để kín
múc nguồn sinh lực thiêng liêng cho đức tin của mình. Tuy nhiên có một phương
cách luyện tập đức tin rất hữu hiệu.
Trong tác phẩm “Anh em nhà Karamaốp”, Dostoevski, kể lại rằng: Một
bà già bị khủng hoảng về đức tin, đến hỏi ý kiến một vị linh mục. Cuối cùng vị
linh mục đã đưa ra một phương cách để giúp bà củng cố niềm tin của mình, đó là
bằng tình yêu. Vị linh mục nói: Hãy cố gắng yêu thương láng giềng của bà thật
tình. Càng yêu thương, bà chắc chắn hơn về sự hiện hữu của Chúa và đời sống mai
hậu sau khi chết. Càng yêu thương, đức tin của bà càng lớn lên và những nỗi ngờ
vực sẽ bị tiêu tan.
Từ lời khuyên này, chúng ta nhận thấy đức tin và đức mến luôn đi
đôi với nhau, không khác gì hai thanh sắt của đường rầy xe lửa. Tìm được cái
này tức là tìm được cái kia. Đức tin và đức mến liên kết với nhau mật thiết như
xác với hồn. Chúng ta có muốn thực sự tin vào Chúa hay không? Nếu muốn, thì
chúng ta phải làm một điều gì đó cho Ngài. Giữa thời buổi đầy ngờ vực này, thì
không có cách nào khác đâu. Nếu vì Ngài mà chúng ta cho kẻ đói được ăn, kẻ khát
được uống, kẻ trần trụi được mặc, thì lúc đó chúng ta sẽ thấy rằng mình đã thực
sự làm những điều ấy cho Ngài.
Chúa sẽ tỏ lộ chính Ngài cho chúng ta như thể Ngài là một người
vẫn còn sống. Và điều này dẫn chúng ta trở lại với người phụ nữ Canaan của đoạn
Tin Mừng hôm nay. Bà đến với Chúa là vì kẻ khác chớ không vì mình. Bà đến với
Chúa vì tình yêu, với tư cách của một người mẹ, một người mẹ đầy yêu thương đối
với đứa con của mình. Cuối cùng Chúa đã lên tiếng ca ngợi đức tin của bà.
Trong phạm vi đức tin, có những ngày tươi sáng và hứng khởi,
nhưng cũng có những ngày ảm đạm và khủng hoảng. Nếu như lúc này đức tin chúng
ta đang suy yếu, ngoài việc học hỏi và cầu nguyện chúng ta hãy thực hiện những
hành động bác ái, để nhờ đó chúng ta sẽ gặp được Chúa nơi những người anh em
của chúng ta.
Sau thế chiến thứ II ít lâu, người ta thu dọn những đổ vỡ và
người ta thấy trên một bức tường nhỏ, có hàng chữ sau đây của một người Do Thái
đang trên đường trốn tránh bọn Đức quốc xã. Người Do Thái ấy đã viết như thế
này: Tôi tin vào mặt trời ngay cả lúc nó không chiếu sáng. Tôi tin vào tình yêu
ngay cả lúc nó vắng bóng. Tôi tin vào Thiên Chúa ngay cả khi Ngài yên lặng.
4. Mô hình mẫu tuyệt vời của đức tin
(Suy niệm của Lm. Giuse Trương Đình Hiền)
Kính thưa ông bà và anh chị em,
Thiên Chúa muôn đời vẫn là một “ẩn số” mà nhân loại cứ
phải khao khát kiếm tìm trong khắc khoải khôn nguôi, như Thánh Augustinô đã
từng thốt lên: “Chúa đã dựng nên con, nên lòng con mãi khắc khoải kiếm tìm cho
đến khi được an nghỉ trong Chúa”. Một thái độ tự hào, tự mãn, cho rằng mình đã
chiếm được Thiên Chúa, đã nắm bắt chân lý, để rồi không còn biết vươn mình lên
đi tới hay khiêm hạ khát khao kiếm tìm lại chính là một thái độ phản lại niềm
tin, hay một niềm tin, nếu có, đã trở nên nghèo nàn và rỗng tuếch.
Nhưng nếu đức tin là một cuộc lên đường tìm kiếm, thì, tiên vàn
đó lại là cuộc kiếm tìm của chính Thiên Chúa.
Nếu khởi đầu lịch sử, khi Thiên Chúa đến kiếm tìm và gặp gỡ nhân
loại “trong cơn gió nhẹ ban chiều” ở nơi vườn diệu quang (St 3,8) để hàn huyên
tâm sự lại đã gặp một A-đam, E-va trần truồng đang núp trốn, thì Ngài đã không
thất vọng nản lòng để quay mặt đi xa; nhưng rồi sau đó đã tiếp tục lên đường
không mệt mõi, kêu gọi, ước giao, hẹn thề hết Áp-ra-ham, đến Gia-cóp, hết
I-sa-ac đến Giuse…sau đó là Mô-sê với bao chịu đựng nhọc nhằn của 40 năm trường
hành về Đất Hứa, cũng chỉ để hình thành một Dân Tộc của niềm tin, một Dân của
Giao ước. Mà đâu chỉ có dân ít-ra-en; cho dù trong phương án cứu độ, đó chính
là Dân ưu tuyển. Thiên Chúa kiếm tìm tất cả mọi người, mở lối đưa đường cho tất
cả những ai thành tâm thiện chí khát khao Ngài, kiếm tìm Ngài và chân chất sống
theo những chỉ dạy của Ngài khắc ghi trong đáy thẳm tâm hồn, như lời sứ ngôn
I-sa-i-a trong BĐ 1 hôm nay: “Người ngoại bang nào gắn bó cùng Đức Chúa để
phụng sự Người và yêu mến Thánh Danh, cùng trở nên tôi tớ của Người…”
Và cuộc kiếm tìm của Thiên Chúa đã đến đỉnh điểm khi “Ngài ban
Con Một, để ai tin vào Người con đó sẽ không phải chết nhưng được sống vĩnh
hằng” (Ga 3,16).
Quả thật, trong cuộc hành trình rao giảng Nước Thiên Chúa, Đức
Kitô Con Một Thiên Chúa đã từ Bắc xuống Nam, từ Đông lên Tây, dọc ngang khắp
vùng Palestina để “kiếm tìm” những con chiên lạc mà đưa về cho Thiên Chúa một
đàn chiên và một chủ chiên.
Ngoài những con chiên lạc “con giòng cháu giống thuộc dân ưu
tuyển Ít-ra-en, Chúa Giêsu lại bôn ba sang các miền ngoại giáo lân cận để tìm
kiếm nơi cộng đồng dân ngoại những tâm hồn khao khát chân lý cứu độ để dẫn họ
về trong chân lý và tình thương.
Tin mừng Matthêu hôm nay đã tường thuật những bước chân tiến về
vùng ngoại giáo Tyrô và Siđon của Chúa Giêsu; và chính nơi vùng ngoại đạo nầy,
Ngài đã gặp được một người đàn bà ngoại giáo Canaan nhưng “mạnh tin”.
Bà mạnh tin khi bà nhận ra chàng thợ mộc đến từ Na-da-rét kia
chính là “Con Vua Đa-vít”, một danh xưng mà vào thời điểm đó, chỉ có những tấm
lòng khát mong và đầy tràn niềm hy vọng vào một Đấng Thiên Sai đang đến mới sử
dụng.
Bà mạnh tin khi bà xác tín rằng chỉ có Chúa Giêsu mới có đủ
quyền năng chữa con bà khỏi quỷ ám, một quyền năng chỉ dành cho Thiên Chúa.
Bà mạnh tin khi vững vàng trông cậy vào tình yêu vô biên của
chính Chúa Giêsu bất chấp những thử thách nặng nề là sự làm ngơ, chối từ và cả
khinh miệt.
Chính ở nơi tâm hồn cương nghị và đầy khiêm hạ của người phụ nữ
ngoại giáo Canaan nầy, Chúa Giêsu đã tìm được niềm an ủi trong công cuộc “đi
bủa lưới giăng câu” các linh hồn trên những nẻo đường đất lạ.
Và khởi đi từ đó, Ngài đã truyền cho các Tông Đồ hãy mạnh dạn
“đưa thuyền ra chỗ nước sâu”, “hãy đi khắp tứ phương thiên hạ để rao giảng Tin
Mừng.”
Thế nhưng, chúng ta cũng đừng quên, Chúa Giêsu đã không ít lần
đã thất bại thảm thương; mà cuộc thất bại cay đắng nhất trên con đường rao
giảng Tin Mừng lại xảy ra trên chính quê hương Na-da-rét của Ngài. Chính tại
nơi đây, Ngài đã “không làm được phép lạ nào” chỉ với lý do: “Vì họ cứng lòng
tin”.
Nếu ở tại đất ngoại giáo có được một tâm hồn phụ nữ Canaan sẵn
sàng đánh đổi niềm tin vào Ngài bằng mọi giá, thì tại Giê-ru-sa-lem, đã có hàng
trăm người đã sẵn sàng chối từ Ngài để chọn Ba-ra-ba, vì họ không thể đánh cược
niềm tin vào một con người rách nát thảm thương sắp bị Philato tuyên án tử.
Họa hằn lắm mới có một Lê-vi giã từ bàn đếm tiền của người thu
thuế để bỏ lại đằng sau tất cả sự giàu có trần tục mà lên đường làm môn đệ của
Ngài; hay một Gia-kê lùn tịt về thân xác và cả nhân phẩm hay đức độ, sẵn sàng
cho đi tất cả của cải trần gian để sống cho những giá trị của cái nghèo Nước
Trời.
Vâng, những người ở Na-da-rét hay Giê-ru-sa-lem đó cùng với các
tư tế và biệt phái, hay những người quyền cao chức trọng lúc bấy giờ họ tin
rằng họ đã có sắn một đức tin chân truyền đúng mực, họ không cần phải mở lòng
ra để đón nhận hay khát mong một “tin mừng” huyển hoặc nào nữa, nhất là một
“Tin Mừng” gần như đối nghịch hẳn với tâm thức và sự kiếm tìm của họ mà ông
Giêsu kia đã loan báo như “khó nghèo, hiền lành, trong sạch, yêu thương kẻ thù,
tha thứ luôn luôn, chọn đường thập giá…”
Đặc biệt, “giải pháp thập giá” quả là một thử thách quá lớn mà
họ không dễ gì vượt qua hay chọn lựa, bởi họ đã quen chọn cho mình con đường dễ
dàng, nhung lụa, vinh quang…
Tuy nhiên, cũng giống như người đàn bà Canaan khi đối diện với
những thử thách nghiệt ngã, người trộm bên hữu đã mở lòng để tin vào một con
người chỉ còn tấm thân tàn ma dại: “Lạy Thầy, khi nào Thầy về Vương Quốc của
Thầy, xin nhớ đến tôi”.
Như vậy, sứ điệp Lời Chúa hôm nay gần như truy vấn tất cả mọi
người chúng ta về hành trình đức tin của chính mình.
Chúng ta gần như sống và thực hành đức tin như một chuyện “đã
rồi”, một “chọn lựa dễ dàng và không hề thử thách”.
Vẫn còn đó nhiều người trong chúng ta sẵn sàng quay lưng lại với
Giáo Hội với nhà thờ, chỉ vì một tự ái không đâu trước một lời quỡ trách.
Vẫn còn đó nhiều tâm hồn khô khan nguội lạnh chã còn thiết tha
cầu nguyện và trung thành đến với Chúa chỉ vì Chúa chưa đáp ứng những khát vọng
và lời nguyện xin.
Vẫn còn đó những người mang tâm trạng oán trách và cả hận Chúa
vì phải đương đầu với những khổ đau, thất bại, bệnh tật hay đói nghèo…
Và chung chung, chúng ta muốn giữ “nguyên trạng đức tin” mà
không cần phải đặt lại, kiếm tìm hay hoán cải…
Trên những nẻo đường thế giới hôm nay Chúa vẫn sục sạo đi tìm.
Nhưng con đường Chúa đề nghị để theo Ngài không bao giờ tầm thường và dễ giải.
Câu trả lời của người phụ nữ ngoại đạo Canaan hôm nay và thái độ
đức tin đầy khiêm nhu tín thác của bà mãi mãi là một điểm quy chiếu cho mọi
cuộc lên đường tìm kiếm và gặp gỡ Thiên Chúa. Vâng, đó là một mô hình mẫu tuyệt
vời của đức tin hôm qua, hôm nay và mãi mãi. Amen.
5. Sức mạnh của lòng tin – Lm Ignatiô Trần Ngà
(Trích trong ‘Cùng Đọc Tin Mừng’)
Norman Vincent Peale (1898-1993) là một mục sư danh tiếng trong
Giáo Hội Tin Lành Methodist, đồng thời cũng là nhà tâm lý trị liệu danh tiếng ở
Mỹ, đã xuất bản nhiều tác phẩm thuộc hạng ăn khách nhất (best-selling books),
trong đó có cuốn "sức mạnh của tư tưởng tích cực" (The Power of
positive thinking) xuất bản năm 1952, được dịch ra đến 41 thứ tiếng, bán ra hơn
20 triệu cuốn và còn được thu vào băng dĩa để phát hành.
Cuốn sách nầy lôi cuốn được nhiều độc giả đến thế nó vì giúp cho
người ta tìm thấy bí quyết tránh thất bại và đạt tới thành công. Bằng cách nào?
Tác giả cuốn sách viết: người ta thất bại vì người ta thiếu lòng tin, thiếu
lòng tin nơi Thiên Chúa và thiếu tin tưởng vào khả năng của mình. Vậy muốn
thành công, hãy gầy dựng cho mình một niềm tin mạnh mẽ.
Tác giả dùng một câu lời Chúa, trích trong Tin Mừng Mat-thêu làm
nên bí quyết để thành công trong cuộc đời, để giành lấy thắng lợi. Câu đó là:
"nếu bạn có lòng tin thì chẳng có việc gì mà bạn không làm được." (Mt
17,20)
Chân lý đó được chứng tỏ qua sự kiện sau đây:
Khi Chúa Giêsu vượt qua biên giới Do-thái qua miền Tia và
Xi-đôn, có một người đàn bà xứ Canaan, là người ngoại bang đến gặp Chúa Giêsu
và thống thiết nài xin Người: "Lạy Ngài là con vua Đavít, xin dủ lòng
thương tôi! Con gái tôi bị quỷ ám khổ sở lắm!"
Chúa Giêsu lặng thinh không đáp.
Nếu ở trong hoàn cảnh người đàn bà nầy, chắc chúng ta tức tối bỏ
đi, thầm oán trách Chúa vô tâm. Đó là bức tường thứ nhất người đàn bà Canaan
đụng phải, nhưng bà không thối lui.
Bà cứ liên lỉ nài van, còn Chúa Giêsu thì cứ tiếp tục lặng
thinh. Bà kêu xin bền bĩ đến độ các tông đồ đi theo chịu hết nổi, nên mới xin
Chúa Giêsu đáp lại ước vọng của bà: "Xin Thầy bảo bà ấy về đi, vì bà ấy cứ
theo sau chúng ta mà kêu mãi!"
Chúa Giêsu lại từ chối: "Thầy chỉ được sai đến với chiên
lạc nhà Israel".
Sứ mạng của Chúa Giêsu vào thời điểm đó chỉ dành cho dân Israel
mà thôi. Chưa đến lúc, chưa đến giờ đem ơn cứu độ cho mọi dân tộc.
Bị từ chối thẳng thừng, bị dụng vào bức tường thứ hai, nhưng bà
không nhụt chí. Bà vẫn tiếp tục van xin. Bà bái lạy Người cách thành khẩn:
"Lạy Ngài xin cứu giúp tôi".
Lần nầy, Chúa Giêsu trả lời cách cứng cỏi và quyết liệt:
"Không nên lấy bánh của con cái mà cho chó con". Thế là bà lại đụng
phải bức tường thứ ba, tưởng như còn cao hơn, dày hơn hai bức tường trước. Vẫn
không thoái chí, bà khiêm nhường chấp nhận thân phận thấp hèn của mình và khiêm
tốn cầu xin: "Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những
mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống".
Đến đây thì Chúa Giêsu không thể chối từ được nữa và nguyện vọng
của người phụ nữ Canaan đã được đáp ứng hoàn toàn. Con gái bà đã được cứu chữa.
Chúa Giêsu xác nhận rằng bà được như ý bà muốn là nhờ lòng tin:
"Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ được vậy."
Vì muốn cho chúng ta biết rằng lòng tin có sức cứu chữa và làm
nên phép lạ, nên sau mỗi lần cứu bệnh nhân lành bệnh, Chúa Giêsu không nói:
"Ta đã chữa lành con, hãy về bình an", nhưng Ngài lại nói: "Đức
tin của con đã cứu chữa con".
Tin Mừng Mátthêu cũng nhấn mạnh rằng nếu không có lòng tin, thì
người ta chẳng đạt được gì cả, bằng chứng là khi Chúa Giêsu về thăm quê hương
Ngài là Nadarét, người đồng hương không tin vào Ngài, nên không có phép lạ nào
xảy ra. "Người không làm nhiều phép lạ tại đó, vì họ không tin" (Mt
13,58) hay như tường thuật của thánh Máccô: "Người đã không thể làm được
phép lạ nào tại đó... Người lấy làm lạ vì họ không tin" (Mc 6, 5-6)
Chúa Giêsu khẳng định rằng ai có lòng tin thì có thể làm được
bất cứ việc gì. "Nếu anh em có lòng tin bằng hạt cải thôi, thì dù anh em
có bảo núi nầy: "rời khỏi đây, qua bên kia!" nó cũng sẽ qua, và sẽ
chẳng có gì mà anh em không làm được." (Mt 17,20)
Một sự kiện điển hình chứng tỏ niềm tin làm nên phép lại là khi
Phê-rô thấy Chúa Giêsu đi trên mặt nước, ông cũng muốn được như Thầy và đã xin
Chúa Giêsu cho ông thực hiện điều đó. Chúa Giêsu chấp thuận. Tin vào quyền năng
Chúa Giêsu, Phêrô làm nên được điều kỳ diệu: ông đi được trên mặt nước để đến
với Thầy. Thế nhưng khi thấy gió thổi mạnh, ông đâm ra lo sợ và nghi ngờ. Chính
vì mất niềm tin nên ông bị chìm đắm. Ông hốt hoảng la lên. Chúa Giêsu nắm lấy
tay Phêrô kéo lên và trách ông: "Người đâu mà kém tin vậy! Sao lại hoài
nghi!" (Mt 14, 22 - 33).
Lòng tin là bí quyết của thành công, đó là bài học quan trọng mà
Chúa Giêsu muốn gửi đến chúng ta hôm nay, tiếc thay chúng ta không biết tận
dụng bài học đó để thu hoạch những thành quả tốt đẹp trong cuộc đời.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đề cao lòng tin, khen ngợi những người mạnh
tin và chê trách các môn đệ yếu lòng tin. Xin ban thêm Đức tin cho chúng con để
nhờ đó, chúng con vững vàng thắng vượt gian nan thử thách và giành lấy những
thành tựu tốt đẹp trong cuộc đời.
6. Lời nguyện chân thành
(Trích trong ‘Cùng Nhau Suy Niệm’ – Lm Giuse Tạ Duy Tuyền)
Có một bài hát nói về tâm trạng xem ra mâu thuẫn của một người
ngoại đạo như sau: "Lạy Chúa, con là người ngoại đạo, nhưng con tin có
Chúa ở trên cao". Lời hát thật đơn sơ nhưng nói lên niềm tin chân thật của
một người ngoại đạo. Anh công nhận mình ngoại đạo. Nhưng anh cũng không chối
cãi niềm tin vẫn có trong lòng mình. Anh công nhận mình vẫn ở ngoài đạo nhưng
anh lại gắn bó mật thiết với Chúa. Bằng chứng là anh đã cầu nguyện với Chúa.
Anh nói với Chúa về sự thật của anh, một người ngoại đạo. Anh nói với Chúa về
niềm xác tín của anh, anh tin có Chúa ở trên cao. Anh giải bày với Chúa những
khúc mắc trong cuộc đời anh. Anh đang trình bày với Chúa về nhu cầu của mình.
Anh cần Chúa cho anh niềm tin để anh không còn nghi ngại một điều gì nữa! Anh
đang cần có một đức tin đủ để tin vào sự hiện diện của Chúa.
Lời Chúa hôm nay cũng tường thuật về cách thức biểu lộ niềm tin
chân thành của một người đàn bà ngoại đạo miền Canaan. Bà là người ngoại đạo
nhưng bà lại kêu cầu Chúa là Con Vua Đavit, nghĩa là bà đã tin Chúa Giêsu là
Đấng phải đến trong thế gian. Nhưng đối với Chúa niềm tin chân thành thôi chưa
đủ để nhận ơn lành từ Chúa, mà còn phải kiên nhẫn, phải khiêm tốn, và nhất là
phải có một niềm tin tưởng tuyệt đối vào Đấng mà mình kêu xin.
Người đàn bà này đã trải qua những giai đoạn đó:
Trước tiên bà kiên nhẫn kêu xin. Xin lần thứ nhất chưa được, bà
liền xin lần thứ hai và mãi cho tới lần thứ ba bà mới được toại nguyện.
Niềm tin của bà thật cảm động, vì bà quá khiêm tốn trước mặt
Chúa. Bà chỉ ao ước nhặt từng mảnh vụn ơn thánh rơi rớt của những người con
Chúa. Bà biết mình không xứng đáng được ơn. Bà không dám nghĩ mình được tắm
trong biển cả yêu thương của Chúa, nhưng chỉ cần một giọt thánh ân trong biển
lòng thương xót của Chúa có thể cứu sống con của bà.
Niềm tin của bà còn đạt tới niềm tin tưởng tuyệt đối, không có
gì lay chuyển nổi! Cho dù trước thái độ xua đuổi khéo léo của các môn đệ và sự
lạnh lùng của Chúa Giêsu. Bà không bỏ cuộc. Bà vẫn một lòng cậy trông vào Chúa
đến mức độ mà Chúa phải ca tụng bà: "đức tin của bà thật lớn lao. Bà muốn
sao được vậy". Và phép lạ đã diễn ra bởi lòng tin của một người mẹ hết
mình vì con.
Vâng, lòng tin thường là điều kiện cần thiết để Chúa thi thố
tình thương của Ngài dành cho chúng ta. Lòng tin càng lớn thì ân ban càng
nhiều. Lòng tin càng được tôi luyện trong gian nan thử thách thì càng thấy rõ
hơn tình thương của Chúa khi được Ngài giải thoát khỏi mọi hiểm nguy. Lòng tin
cần phải kiên nhẫn mới có thể thấy sự bất lực của con người trước sự dữ và
quyền năng cao vời của Thiên Chúa luôn sẵn lòng bảo vệ con người khỏi mọi sự
dữ.
Lòng tin này đã được thánh nữ Monica thực hiện suốt 18 năm ròng
rã. Thánh nữ Monica luôn cầu xin Chúa cho đứa con hoang đàng của mình là
Augustino. Hằng ngày bà khóc lóc, ăn chay và hãm mình. Người đời nhìn bà là một
người phụ nữ bất hạnh vì chồng khô khan, và con truỵ lạc. Đã có lần đức tin của
bà cũng bị lung lay. Bà muốn bỏ cuộc, nhưng thánh Ambrosio đã nói với thánh nữ:
"Bà hãy yên trí, đứa con của biết bao giọt nước mắt sẽ không thể nào hư
mất". Thực vậy, nhờ niềm tin của người mẹ mà Thiên Chúa đã thay đổi phận
số của người con. Thánh Augustino đã từ bỏ con đường tội lỗi để sống đời thánh
thiện. Thánh nhân đã bỏ con đường con công danh để tận hiến cho Thiên Chúa. Thánh
nhân đã không tìm kiếm thú vui thể xác nhưng tìm kiếm hạnh phúc Nước trời.
Cuộc đời hôm nay vẫn còn đó những con người đã cạn kiệt nước
mắt. Có biết bao bà mẹ đã khổ vì con cái hư hỏng. Có biết bao gia đình quá cơ
cực vì một thành viên bước vào con đường truỵ lạc. Có biết bao cơn bệnh hiểm
nghèo đang cướp dần sinh mạng của những người chúng ta thương. Nước mắt vẫn
chảy cho những phận đời cơ cực, bị bỏ rơi, bị bội phản. Nước mắt vẫn tuôn chảy
cho những trái ngang của cuộc đời, những bất hạnh, rủi ro trong cuộc sống. Lời
Chúa hôm nay mời gọi chúng ta: hãy tin tưởng và cầu xin giữa những thử thách
gian nan cuộc đời. Thiên Chúa vẫn hiện diện. Thiên Chúa vẫn đang chờ một lời
kinh, một lời cầu của chúng ta. Thiên Chúa cần lòng tin nơi chúng ta. Ngài có
thể làm mọi sự. Nhưng Ngài lại bất lực trước sự cứng lòng tin của chúng ta.
Phép lạ Chúa làm không nhằm mục đích phô diễn quyền năng của Thiên Chúa. Ngài
càng không làm phép lạ vì sự hiếu kỳ của con người. Ngài chỉ có thể làm phép lạ
vì đức tin chân thành, kiên nhẫn và tin tưởng của chúng ta.
Xin Chúa cho mỗi người chúng ta luôn tin tưởng kêu cầu Chúa khi
gặp những gian nan. Xin cho mỗi người chúng ta đừng đánh mất niềm tin khi gặp
những thử thách trăm bề, nhưng luôn kiên nhẫn trong lời cầu xin. Vì sau đêm dài
là ánh bình minh. Amen.
7. Tình mẹ thật bao la
(Suy niệm của Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền)
Có một lời kêu cứu của người mẹ có con mắc bệnh hiểm nghèo, được
chia sẻ rất nhanh trên mạng. Riêng trên Facebook Jack Mummy, có tới 16.000 lượt
chia sẻ. Đằng sau lời kêu cứu này, là câu chuyện số phận buồn của người phụ nữ
khát khao làm mẹ đã 2 lần mất con.
Đó là chuyện đau lòng của Chị Hà Thị Quỳnh Nga (Đông Anh, Hà Nội)
hạ sinh người con thứ 3 vào lúc 14g30 ngày 3/6 tại bệnh viện Bạch Mai. Nhưng
niềm hạnh phúc mong manh bỗng nhiên sụp đổ khi sáng ngày hôm sau, bác sĩ chuẩn
đoán bé trai Nguyễn Hà Hải Đăng bị nhiễm độc do nhóm máu hiếm ORh-.
Cùng ngày hôm đó, bác sĩ huy động người nhà truyền máu cho Hải
Đăng, nhưng không ai thuộc nhóm máu này. Gượng dậy sau nỗi đau mới mổ khi sinh,
chị Nga vội vã lên mạng nhắn tin cho người em với những dòng vội vàng, nhờ chia
sẻ lên Facebook: “Mình mới sinh con được một ngày, con thuộc nhóm Rh-, cần được
truyền máu. Mình đang ở Bệnh viện Nhi Hà Nội, cầu xin mọi người giúp mẹ con
mình. Mình mới mất 2 cháu rồi, đây là cơ hội làm mẹ còn lại duy nhất của mình.
Xin mọi người giúp mẹ còn mình với, mọi người liên hệ số điện thoại….”. Chị gửi
tin và hi vọng, cuộc sống luôn có phép nhiệm màu.
Nhờ thông tin lan nhanh trên mạng, một số người có cùng nhóm máu
đã nhanh chóng đến viện hỗ trợ máu cho bé Hải Đăng. Hiện tại, nhờ sự giúp đỡ
của cộng đồng Facebook, cháu Hải Đăng đã thay máu 3 lần, qua được cơn nguy
kịch.
Quả là tình mẫu tử đã khiến chị Nga đầy khôn ngoan và kiên trì để
cầu cứu cho đứa con. Dù mong manh. Dù tỉ lệ rất thấp, nhưng nếu cứu được con,
chị sẵn lòng làm tất cả. Chị đã biết sử dụng thông tin hiện đại để viết lên lời
kêu cứu của mình. Chị đã được toại nguyện. Tình mẫu tử cao sâu đã cứu con chị
khỏi lưới hái tử thần.
Đó cũng là hình ảnh kiên cường của người phụ nữ trong Tin Mừng
hôm nay. Bà đã mang con đi vái tứ phương, nhưng vô vọng. Bệnh tật vẫn bám chặt
đời con bà. Sự sống như đang dần trôi qua với con bà. Bà vẫn quyết chí dành giựt
lại sự sống cho con bà. Bà đã khiêm tốn đến với Chúa, dù rằng bà là người ngoại
đạo. Bà đã van xin Chúa, dù rằng lời van xin tưởng chừng như Chúa bỏ ngoài tai.
Bà vẫn không ngã lòng. Bà vẫn níu kéo Chúa bằng những mẩu đối thoại thật khiêm
tốn và kiên trì. Bà chỉ nhận mình là một thân phận thấp hèn, nhưng vẫn ao ước
được đón nhận hồng ân từ Chúa.
Chúa Giêsu đã chạnh lòng thương trước niềm tin không thay đổi
của bà. Chúa đã thấy sự chân thành của bà. Chúa cũng thấy một tình mẫu tử thật
cao cả của bà đã dám làm mọi sự vì đứa con. Niềm tin và sự can trường của bà đã
được Chúa đền đáp bằng phép lạ tình thương của Ngài.
Con người chúng ta khi đứng trước khó khăn, vẫn mong cầu phép
lạ. Phép lạ là điều ai cũng mong đến với mình. Nhưng không mấy ai hiểu rằng:
phép lạ chỉ đến sau những nỗ lực của con người. Phép lạ không bổng dưng đến với
chúng ta như kiểu “ngồi chờ sung rụng”. Phép lạ đòi hỏi niềm tin bằng hành động
của con người được biểu lộ một cách chân thành và khiêm tốn. Đó là điều tối cần
thiết để Thiên Chúa có thể thi ân cho con người.
Thế mà vẫn còn đó, những người mong được phép lạ chữa lành bệnh
tật mà lại chẳng bao giờ bày tỏ lòng thành qua những giờ kinh, qua thánh lễ hay
cầu nguyện riêng với Chúa hay Đức Mẹ. Vẫn còn đó, những người muốn được phép lạ
có cuộc sống sung túc, thế mà chẳng bao giờ chú tâm vào công việc. Vẫn còn đó,
những người muốn Chúa giúp vượt qua hoạn nạn, nhưng chẳng bao giờ nỗ lực đứng
lên để Chúa dìu bước.
Quyền năng Chúa vẫn bao trùm trên con người. Phép lạ của Chúa
vẫn tiếp diễn trong cuộc sống hôm nay. Nhưng để đón nhận phép lạ của Chúa, đòi
hỏi con người nỗ lực vươn lên và bày tỏ lòng tín thác nơi Chúa. Như người phụ
nữ trong Tin Mừng, bà chỉ có thể đón nhận phép lạ của Chúa sau bao nhiêu những
nỗ lực phấn đấu, cùng với niềm tin trung kiên.
Cuộc sống luôn có những khó khăn, xin cho chúng ta biết chạy đến
với Chúa trong niềm tin phó thác. Ước gì chúng ta không bao giờ bỏ cuộc trước
gian nguy, nhưng luôn tin tưởng vào quyền năng của Chúa sẽ giúp chúng ta vượt
qua. Amen.
8. Lòng tin – Lm. Giuse Trần Việt
Hùng
Lời rao giảng của các tiên tri trong thời Cựu Ước được dành cho
người Do-thái trước tiên. Họ là Dân đã được Thiên Chúa chọn để cưu mang ơn cứu
độ cho nhân loại. Dân Do-thái là một dân tộc văn minh có lề luật hướng dẫn và
có cơ cấu tổ chức chu đáo. Tuy nhiên, nếu chúng ta nhìn lại hơn hai ngàn năm về
trước, cuộc sống của dân làng rất đơn sơ mộc mạc. Ngày đó, họ chưa có các
phương tiện văn minh kỹ thuật về các phương diện khoa học trong đời sống. Nhất
là về vấn đề thông tin, in ấn và truyền thông. Các tiên tri đã nỗ lực rao giảng
và luôn nhắc nhở con dân quay về với Thiên Chúa: Đây Thiên Chúa phán: Hãy giữ
luật và thực thi công bình, vì ơn cứu độ của Ta đã gần tới và sự công chính của
Ta sẽ tỏ hiện (Is 56, 1). Sự rao giảng bằng cách truyền đạt rỉ tai và âm thầm
loan truyền sứ điệp một cách rất chậm rãi qua các thế hệ. Lời rao giảng được
ghi chép bằng tay cuộn thành từng cuốn sách được cất giữ và lưu truyền.
Lịch sử ơn cứu độ đi vào hành trình cuộc sống cụ thể của xã hội.
Dân bị ảnh hưởng bởi văn hóa và tín ngưỡng của các dân tộc lân bang tôn thờ các
tượng thần gỗ đá vô cảm. Các vị Thần này do con người làm nên, tặng ban và
phong thần để có thể đáp ứng thỏa mãn mọi nhu cầu đòi hỏi của bản năng. Nhiều
người đã ưa thích chạy theo thói đời dễ dãi, buông thả và thụ hưởng. Các Vị
Thần như các bình phong để con người tự điều khiển theo ý muốn của mình. Các
nhà cầm quyền dựa vào uy tín của thần minh để thống trị và cai quản dân chúng.
Các tôn giáo ngoại bang chủ trương thờ cúng các thần minh theo nhu cầu của cuộc
sống, tạo nên các thần mưa, gió, bão, núi, sông, mặt trời, mặt trăng, thần bò
vàng, thần cây cối… và các thần vô danh. Gọi chung là Đa Thần Giáo. Các nghi lễ
cúng bái thờ lạy các Thần chỉ là những hình thức bề ngoài trống rỗng. Các Thần
chỉ là gỗ đá, có mắt mà không nhìn, có tai mà không nghe và chỉ trơ trọi như
một xác không hồn.
Trong bài phúc âm kể câu truyện người đàn bà quê ở Canaan, vùng
đất của dân ngoại, đến kêu van Chúa Giêsu trừ quỷ cho con gái của bà. Con người
thường bị ma quỷ quấy phá và ám ảnh. Tự sức con người đành bó tay. Các Thần
Minh cũng chẳng có quyền hành gì trên ma quỷ. Người đàn bà đã chạy đến với Chúa
xin cứu giúp: Bà kia đến lạy Người mà nói: Lạy Ngài, xin cứu giúp tôi (Mt 15,
25). Chúa đã thử thách bà về lòng tin. Bà tỏ ra có đủ sự khiêm nhượng để nhận
ra quyền năng của Thiên Chúa. Bà không ngại nhận mình chỉ là ‘chó con’, cũng
được thừa hưởng ân lộc của Thiên Chúa: Bấy giờ, Chúa Giêsu trả lời cùng bà ấy
rằng: Này bà, bà có lòng mạnh tin. Bà muốn sao thì được vậy. Và ngay lúc ấy,
con gái bà đã được lành (Mt 15, 28). Tuy sống chung đụng giữa những người dân
ngoại, nhưng không phải mọi người đều lệ thuộc hay tỏ lòng thờ kính những vị
Thần vô tri vô giác. Nhiều người vẫn muốn đi tìm sự thật và nguyên nhân cùng
đích của cuộc đời. Trên thực tế, có biết bao nhiêu người bị hướng dẫn lầm lạc
trong vấn đề niềm tin tôn giáo. Họ tôn thờ những vị thần mà họ không biết. Thật
đáng thương!
Dân tộc Do-thái được Thiên Chúa mạc khải và hướng dẫn sống trong
lề luật và huấn lệnh. Chúng ta biết rằng sống trong khuôn khổ của các giới răn
cũng không phải là dễ dàng. Vì tâm lòng con người mong muốn được cuộc sống tự
do không bị ràng buộc. Trải qua lịch sử ơn cứu độ, chúng ta thấy Thiên Chúa đã
thực hiện biết bao sự lạ lùng và ưu đãi dân hết mực, vậy mà dân chúng cứ chứng
nào tật đó. Sự cám dỗ của cuộc sống vô thần hay đa thần giáo luôn kéo lôi con
người trở lại sự vô tri. Vì nhiều người tin vào Đa Thần sẽ tự tìm thỏa mãn mọi
khát vọng thấp hèn của bản năng, mà không bị lương tâm cắn rứt. Nhưng dân
Do-thái được hướng dẫn để đặt niềm tin vào Thiên Chúa độc thần. Một Thiên Chúa
có uy quyền và yêu thương con dân của Người. Thiên Chúa nhân từ, công bằng và
thưởng phạt công minh.
Qua hơn hai ngàn năm, Tin mừng tiếp tục được rao truyền khắp
nơi. Số người tin Chúa có gia tăng nhưng so với dân số thế giới, số tín hữu
không tăng thêm. Giáo Hội có nhiều phát triển không đồng đều như những sóng
triều khi thịnh khi suy tùy thuộc vào mỗi địa phương, văn hóa, chủng tộc và
ngôn ngữ. Khi chúng ta nhìn chung chung qua những sinh họat của Giáo Hội Công
Giáo tại Giáo Đô, tại các Nước thứ ba và trong các Nước đang phát triển, chúng
ta thấy có tia hy vọng và lạc quan. Các cuộc tổ chức Đại hội, đại lễ và các
cuộc hành hương rất hoành tráng, qui tụ đông người và long trọng. Các nhà thờ
tiếp tục được xây dựng mới và sửa chữa tu bổ rất khang trang. Số giáo dân vẫn
sinh hoạt sầm uất và mỗi năm có thêm nhiều các tân tòng. Có nhiều ơn gọi dâng
mình cho Chúa trong các Dòng tu đạo đời.
Tuy nhiên, thực tế tại các nước văn minh, nhất là Âu Châu, niềm
tin tôn giáo đã dần bị phai mờ. Ngay tại nơi Chúa Giêsu giáng trần, con số Kitô
hữu rất khiêm nhượng. Tại Belem, Giêrusalem và Nazarét, những nơi thánh trở
thành các di tích làm chỗ cho khách hành hương kính viếng. Các đền thờ, nhà thờ
và hội đường ít người lui tới. Giáo dân thưa thớt và bị chia năm sẻ bảy, mỗi
nhóm tôn giáo sở hữu một khu vực. Đa số các tín hữu bị ảnh hưởng bởi các trào
lưu trong xã hội. Nhiều người đang chạy theo cuộc sống thực tế mong tìm cái ăn,
cái uống, hưởng thụ và thỏa mãn mọi nhu cầu đòi hỏi. Không còn quan tâm nhiều
đối với đời sống tâm linh và sự sống ngày sau.
Đôi khi chúng ta cảm thấy hơi bi quan vì nhiều người Kitô hữu
không còn muốn thực hành đạo. Các nhà thờ bị trống vắng nhiều. Con số tín hữu
tham dự lễ Chúa Nhật giảm sút đáng kể. Thờ ơ với các Bí Tích nhất là Bí tích
Thánh Thể và Hôn Phối. Ơn gọi dâng hiến phục vụ thiếu hụt. Nhiều nhà thờ bị
đóng cửa vì thiếu tài chánh nâng đỡ. Tin đạo, nhưng không muốn sống và thực
hành các giới răn của Chúa hay huấn quyền. Rất nhiều tín hữu cấp tiến đồng ý
chấp nhận những điều nghịch với giáo huấn của Giáo Hội về đạo đức luân lý như
vấn đề công bằng xã hội, quyền sự sống, quyền lao động, về hôn phối của các cặp
đồng tính, ngừa thai, phò phá thai, trợ tử và tử hình... Có nhiều tín hữu không
chống đối hay từ bỏ niềm tin, họ vẫn mang danh Kitô hữu, nhưng sống theo chủ
nghĩa tương đối. Quan niệm sống đạo một cách cởi mở và dễ dàng. Đây là vấn đề
nhức nhối trong mục vụ. Một số các thành viên vẫn tham dự đầy đủ các sinh họat
tôn giáo, nhưng không muốn thay đổi cuộc sống nội tâm. Nhất là sự liên hệ trong
đời sống gia đình như ly dị, tái hôn và sống chung bất hợp pháp. Đời sống luân
lý bị tụt dốc gây rất nhiều những khó khăn trong vấn đề giáo dục con cái và xây
dựng gia đình, cộng đoàn.
Thiên Chúa chọn dân tộc Do-thái để thể hiện ơn cứu độ. Chúa tiếp
tục ban ơn: Vì Thiên Chúa ban ơn và kêu gọi ai, thì Người không hề hối tiếc (Rm
11, 29). Dân Do-thái vẫn được Thiên Chúa chúc phúc qua các thế hệ. Người
Do-thái có một sức mạnh phi thường. Họ phải đối đầu với cả khối Ả-Rập ở Trung
Đông, nhưng vì sống còn, họ vẫn hiên ngang chiến đấu. Họ là những người đi tiên
phong trong các lãnh vực về chính trị, kinh tế, xã hội và khoa học. Dân Do-thái
là dân tộc thông minh và mạnh mẽ. Nguồn gốc của Đạo Công Giáo do chính người
Do-thái dựng xây. Chúng ta có Đức Maria, Phêrô, các Tông đồ, môn đệ và các Giáo
đoàn tiên khởi đều là người Do-thái. Chúng ta hãy luôn cầu nguyện cho họ, vì
đôi khi: Thiên Chúa đã để mọi người phải giam hãm trong sự cứng lòng tin, để
Chúa thương xót hết mọi người (Rm 11, 32). Thánh Phaolô đã có những suy tư rất
chân thật và hoàn toàn đặt niềm tin tưởng vào lòng thương xót của Chúa.
Lạy Chúa, xin cứu giúp chúng con. Giữa cơn phong ba bão tố của
niềm tin, cậy và mến, xin cho chúng con biết chạy đến với Chúa xin ơn phù trợ.
Chúa có lời ban sự sống đời đời.
9. Mọi người đều “thuộc về”
(John W. Martens – Văn Hào, SDB chuyển ngữ)
“Hãy đuổi bà ta đi, vì bà cứ lẽo đẽo đi theo
và quấy rầy chúng ta” (Mt 15,23)
Có nhiều người không thuộc về ai, cũng chẳng thuộc về một tổ
chức nào hay một đoàn thể nào. Họ thình lình xuất hiện, có thể chỉ để phá đám,
hoặc gây rối. Họ không giống ai, có chăng chỉ là thứ người ương ương, dở dở.
Thiết tưởng rằng, bạn có thể suy đoán tôi đang nói tới loại người nào. Quả đúng
như vậy, rất có thể trong loại người đó có bạn, và có cả chính tôi nữa. Giáo
hội ngày nay đa phần gồm những con người chẳng đáp ứng đúng theo quy chuẩn mà
các môn đệ đã đề ra, khi các Ngài nhìn vào người phụ nữ Canaan đã đến xin Chúa
chữa lành cho con gái bà bị quỷ ám. Các môn đệ nói với Chúa hãy “quát bảo để
đuổi bà ta đi, vì bà cứ lẽo đẽo đeo bám chúng ta mãi”. Tuy nhiên Chúa đã không
xua đuổi, và Ngài nói với người phụ nữ: “ Ta chỉ được sai đến với các con chiên
lạc nhà Israel”.
Tại sao bà ta không “ thuộc về”? Chúng ta khởi đầu với
3 lý do: hoặc bà ta chỉ là một phụ nữ, hoặc bà ta là một người Canaan- gốc dân
ngoại, hoặc bà ta chỉ đến để nhũng nhiễu và gây rối, vì bà cứ đeo bám một cách
dai dẳng . Ấy vậy mà, một nửa trong chúng ta lại là phụ nữ, đa phần chúng ta
cũng là gốc dân ngoại, và nói một cách công tâm, tất cả chúng ta đều đã từng
nhũng nhiễu và gây bao phiền toái cho người khác. Đức Giêsu tuyên bố Ngài chỉ
được sai đến với những con chiên lạc nhà Israel, không có dân ngoại trong đó.
Ngài còn so chiếu người phụ nữ Canaan với một con chó, có vẻ như thật khinh
suốt, nếu đúng ngôn từ đó ám chỉ đến một con vật quen thuộc mà người ta vẫn
thường nuôi trong nhà. Rõ ràng, người phụ nữ này không “thuộc về”, nhưng tại sao một kiều cư gốc dân ngoại lại không được
Đức Giêsu quan tâm đến, khi Ngài thực thi sứ vụ chữa lành và rao giảng.
Đức Giêsu đã đến “miền Tyre và Sidon”, một vùng đất dân ngoại.
Chắc chắn Ngài sẽ gặp những kiều dân ở đó. Điều này đánh đố chúng ta khi nêu
vấn nạn tại sao Đức Giêsu lại tuyên bố “ Ngài chỉ được sai đến với các con
chiên lạc nhà Israel” , cũng như Ngài đã từng chỉ thị cho các môn đệ giống như
vậy khi sai các ông đi truyền giáo ( Mt 10,6). Tuy nhiên, chúng ta phải qui
chiếu một cách hài hòa những lời tuyên bố trên với sứ vụ rộng khắp, mà Đức
Giêsu đã chuyển giao cho các môn đệ trước khi về trời “ Hãy đi làm cho muôn dân
trở thành môn đệ”(Mt 28,19). Điều này gợi mở cho chúng ta hai thực tại song
chiếu trong lịch sử cứu độ. Một là dòng dõi Abraham, tức dân Israel-một dân tộc
ưu tuyển, được lựa chọn cách riêng để thực hiện giao ước thân tình với Thiên
Chúa, và mặt khác, giao ước này trong tương lai sẽ được dàn trải đến khắp muôn
dân.
Ngôn sứ Isaia đã nêu lên khía cạnh thứ hai này theo truyền thống
cựu ước. Vị ngôn sứ tiên báo rằng “Những dân ngoại giữ ngày sabat mà không vi
phạm, và những ai tuân thủ giao ước của Ta, đều được Ta dẫn lên núi thánh và
cho hoan hỉ nơi nhà cầu nguyện của Ta. Trên bàn thờ của Ta, Ta sẽ ưng nhận
những lễ toàn thiêu và hy lễ chúng dâng vì nhà Ta sẽ được gọi là nhà cầu nguyện
của muôn dân” ( Is 56,6-7). Isaia và nhiều tiên tri khác cũng nói rằng sẽ tới
lúc mọi dân tộc sẽ được đón nhận giao ước. Điều đó xảy ra bao giờ và như thế
nào, chúng ta phải nhìn xuyên suốt trong lăng kính của lịch sử ơn cứu độ mới có
thể lãnh hội được. Trong sứ mạng cứu thế của Đức Giêsu và của cả Giáo hội,
chúng ta sẽ thấy lời tiên báo của Isaia đang trở thành hiện thực.
Có thể, thái độ và lời nói của Đức Giêsu đã chạm đến lòng tự ái
của người phụ nữ Canaan. Nhưng các học trò của Ngài trong khoảnh khắc lạ kỳ đó
của lịch sử cứu độ, đã khơi dậy lòng tin của bà đặt để nơi Thiên Chúa, là Chúa
của người Israel. Thoạt đầu, Đức Giêsu đã im lặng, không đáp trả trước lời cầu
ngỏ của người thiếu phụ. Kế đến Ngài tuyên bố là Ngài chỉ được sai đến với các
con chiên lạc nhà Israel, với người nhà mà thôi. Và cuối cùng Ngài còn nói một
cách mạnh mẽ thẳng thừng “ Không nên lấy bánh của con cái mà ném cho chó.”
Trong cơn thử thách, người phụ nữ gan lì này đã không tuyệt vọng, nhưng vẫn
tin. Bà ta vẫn tin chắc chắn rằng Đức Giêsu có thể ra tay hành động để cứu chữa
con gái bà.
Đức tin của bà không bị lung lay và chẳng suy chuyển chút nào.
10. Niềm tin chịu thử thách
(Suy niệm của Lm Phêrô Bùi Quang Tuấn)
Elvire là con gái út trong một gia đình nghèo. Cô ước mơ trở thành
cô giáo. Cô xin học bổng và ghi danh tại một trường Cao đẳng Sư phạm. Nhà
trường chấp thuận với điều kiện: cô phải luôn giữ điểm trên trung bình.
Nhập học. Giáo sư dạy Triết lớp cô là một người vô thần. Mỗi lần
nói về Giáo hội hay Đức Kitô, ông luôn tìm cách che đậy hay xuyên tạc. Elvire
cảm thấy bất bình. Cô biết rằng nếu phản đối giáo sư, cô sẽ khó tránh khỏi việc
lãnh về những con điểm không tốt.
Thế nhưng, lòng tin yêu Chúa Giêsu đã thúc bách cô. Nhiều lần cô
can đảm giơ tay phát biểu. Có khi cô còn nói: “Thưa thầy, điều đó không đúng”
hay “Em không đồng ý.”
Đôi lúc cô cảm thấy đuối lý trước đầu óc thông thái và “cáo già”
của ông thầy. Thế nhưng, trong các lời phát biểu của cô luôn ánh lên tia sáng
của niềm tin, thứ niềm tin ôm ấp chân lý. Điều này khiến người ta suy nghĩ.
Elvire không thích thú gì khi đương đầu với thầy mình. Nhưng cô
không thể sống theo kiểu “nín thở qua cầu”. Thấy thế, các bạn cô cũng tìm cách
khuyên ngăn, nhưng họ không thành công.
Thời gian trôi qua. Kỳ thi cuối khoá đã đến. Giây phút nhận kết
quả mới hồi hộp làm sao. Elvire và các bạn mỗi người được phát một phiếu điểm.
Tay cô run run mở phiếu. Chợt cô reo lên: “Điểm A”.
Thành quả cuối cùng trong lớp Triết học của Elvire là điểm tối đa.
Câu chuyện người con gái có tên Elvire khiến tôi không khỏi tự
vấn: nếu rơi vào trường hợp tương tự liệu tôi có đủ tinh tế và can đảm nói lên
niềm xác tín của mình không, hay tôi sẽ làm ngơ cho qua chuyện?
Nếu hành trình đức tin gặp phong ba thách đố, phải chọn lựa giữa
giá trị Phúc âm và lợi lộc trần gian, liệu tôi có dám đặt chân lý Tin Mừng lên
trên tất cả không?
Qua việc tự vấn, tôi khám phá ra rằng mình dễ hèn nhát tránh né
làm chứng cho niềm tin. Đôi khi vì một chút danh dự, tư lợi, hay địa vị tôi dễ
rơi vào cảnh sống như kẻ vô thần. Nhưng tôi cũng nhận ra rằng những lần mình
can đảm đáp trả tiếng gọi của Tin mừng là những khi mình sống bình an và phong
phú nhất. Những lúc đó tôi thấy mình cũng đạt được điểm tối đa như Elvire vậy.
Thế ra, kiên trung sống theo chân lý, bền đỗ bước trong niềm
tin, người ta sẽ gặt hái được hoa trái tốt tươi cho cuộc đời. Chính câu chuyện
người đàn bà xứ Canaan trong Thánh Kinh cũng minh chứng cho điều đó:
Hôm ấy, Đức Giêsu đi lên mạn cực bắc của nước Do thái, vượt qua
biên giới Galilê để tiến vào vùng Tyrô và Siđôn. Ngài muốn tìm một nơi yên tĩnh
để nghỉ ngơi và cầu nguyện. Một người phụ nữ ngoại giáo chạy theo và kêu cầu
Ngài cứu chữa cho con gái bà đang bị quỷ ám.
Trước lời khẩn nguyện chân thành và tha thiết của người mẹ, Kinh
Thánh kể, Chúa Giêsu “không đáp lại một lời nào”.
Tại sao Ngài im lặng? Tại sao Chúa Giêsu làm thinh trước một lời
cầu xin chính đáng? Có lẽ lắm khi trong cuộc đời tôi cũng đặt vấn đề như thế.
Nhiều lần Chúa Giêsu đã làm phép lạ để tỏ mình cho dân chúng.
Phép lạ đóng vai trò như một dấu chỉ. Thế nhưng lắm khi người ta lại đọc sai
dấu chỉ đến nỗi thay vì nhận chân Đức Giêsu là Con Thiên Chúa, họ lại khinh
thường và rêu rao Ngài dùng quyền ma quỷ để làm phép lạ (Mc 3:22). Có khi người
ta lại suy tôn phép lạ như nhu cầu thiết yếu và xem Chúa là cái máy cung cấp.
Thế nên có lần Ngài phải chạy trốn lên núi (Gn 6:15) hoặc cấm không cho họ nói
lại những phép lạ Ngài làm (Mc 8:26).
Thái độ dè dặt của Chúa Giêsu thật đáng suy nghĩ: Ngài không đến
để phô trương các việc lạ lùng hòng thu hút niềm thán phục nơi quần chúng và sự
mến mộ của kẻ hiếu kỳ. Ngài đến là để thực thi Thánh ý Chúa Cha. Thánh ý đó là
tìm kiếm chiên lạc của Israel.
Yvon Daigneault có viết: “Israel của Chúa Giêsu là Israel của
lòng tin, qui tụ những ai có niềm tin vào Ngài. Trong Israel đó ta nhìn thấy
một viên bách quản Rôma, một người cai trị có những lối sống không mấy rõ ràng,
một phụ nữ không được tiếng tốt cho lắm như Madalêna, và một đám đông không kể
xiết những người tội lỗi. Trong đó có chúng ta hợp thành con cháu thật sự của
Abraham.
Chúa Giêsu không muốn loại trừ người phụ nữ Canaan khỏi Israel
này. Đây là dân mà Chúa Cha giao phó cho Ngài. Chúa Giêsu thách đố bà tiến đến
đức tin chân chính để có thể gặp được Ngài. Bà hiểu điều này và đã diễn tả niềm
tin mới của mình bằng một công thức thật cảm động, đầy niềm vui và lòng khiêm
nhượng”.
Đây là phần lạ lùng nhất của đoạn Phúc âm: khi nghe Chúa Giêsu
nói “Người ta không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho đàn chó”, bà đã
khiêm tốn thưa: “Vâng, lạy Ngài, nhưng chó cũng được ăn những bánh vụn rơi
xuống từ bàn của chủ nó” (Mt 15,26-27).
Không biết trong hoàn cảnh như thế liệu đức tin của tôi có đủ
mạnh để khiêm tốn và bền chí cầu xin, hay tôi sẽ quay ra than trách: không ban
ơn lại còn xỉ vả bêu nhuốc nghĩa là thế nào? Chắc tôi sẽ tự ái, khó chịu mà bỏ
Chúa mất.
Thái độ kiên trì khẩn nài và vững tin trước thách đố của người
đàn bà Canaan đáng cho tôi học hỏi biết bao. Nhờ kiên tâm bám vào Chúa mà bà đã
được điểm “A”. Chúa Giêsu tuyên bố: “Lòng tin của bà lớn thật! Bà muốn sao thì
được như vậy” (Mt 15,28).
Tôi ước ao được điểm A như thế lắm. Song trước tiên, có lẽ tôi
phải biết thốt lên với tất cả lòng thành lời nguyện như người phụ nữ ngày xưa:
“Kyrie eleison – Xin Chúa thương xót con”.
11. Bà muốn sao thì được vậy
Đoạn Phúc Âm nầy được viết khi trong Giáo Hội đã có bắt đầu với
những người Kitô giáo Do thái của Đấng Messia, con vua Đavít và rất đông người
Kitô giáo Hy Lạp (ngoại giáo) của Đức Kitô. Vì số người Do thái Kitô giáo ít
còn Hy Lạp thì đông nên Đức Giêsu trong Phúc Âm và Giáo Hội là Đức Kitô.
Điểm của đoạn Phúc Âm là "lòng tin". Không phải do
thái hay dân ngoại. Lòng tin làm phép lạ. Chúa nhậm lời vì thấy lòng tin. Có
lòng tin là tín hữu, là môn đệ, là được Chúa quan tâm, là được nhậm lời. Nhưng
đức tin phải tự chứng minh qua nhiêu thử thách. "Thiên Chúa thử thách
Abraham đủ cách để coi ông có thật lòng thờ Chúa hay không".
CHÚ GIẢI
- Có một người đàn bà Canaan:
bà ngoại đạo, không phải Israel.
- Kêu lên rằng:
Lạy Ngài là con vua Đavít, xin thương xót tôi: Kêu theo kiểu Israel. Bắt chứoc
người Israel, họ đang mong đợi một Đấng Messia, con vua Đavít..
- Nhưng Người không đáp lại một
lời: kêu chưa đúng. Messia là của Do thái. Bà nầy không phải Do
thái. Giáo Hội không kêu vậy mà kêu "Đức Kitô" của mọi người không
phân biệt Israel hay Hy Lạp (khi viết Phúc Âm thì các Kitô hữu đầu tiên là
Israel rồi Hy Lạp đông dần lên).
- Thầy chỉ được sai đến với các
chiên lạc của nhà Israel: Con vua Đavít là của Israel, là danh
xưng quen thuộc của ngưòi Israel với niềm hy vọng Người sẽ tái lập nhà Đavít và
một triều đại thịnh vượng cho Israel.
- Lạy Ngài, xin cứu giúp tôi:
Lời cầu xin mà mọi tín hữu thường dùng không phân biệt Israel hay dân ngoại.
Đúng rồi.
- Không nên lấy bánh của con cái
mà ném cho chó ăn: Thử thách cuối cùng làm phát sinh đức tin.
Thiên Chúa thử thách vì muốn ban ơn chứ không vì sở thích. Không có lòng tin
thì không thể có gì. Thử thách có bài bản chứ không lung tung không biết đâu mà
rờ. Ngưòi chỉ lập lại cái cách mà người Do thái coi dân ngoại là chó, heo.
Ngưòi không như vậy. Bà nầy biết nên không tự ái. Thử thách là để cho thấy đức
tin. Thấy đức tin mới cho.
- Thưa Ngài, đúng thế, nhưng chó
con cũng được hưởng những mảnh vụng từ bàn ăn chủ rơi xuống: Chó
con sẽ chết. Một cách trả lời thản nhiên, chấp nhận. Ơn cứu độ bắt đầu từ ngưòi
Do thái, nhưng không chỉ cho thiểu số Do thái mà phải lan rộng đến mọi người.
- Lòng tin của bà mạnh thật:
Bà hiểu vấn đề và Lời Chúa và đã áp dụng đúng. Vấn đề trước hết là hiểu bản văn
Lời Chúa để áp dụng đúng như Chúa muốn. Đó là tin.
- Bà muốn sao thì được vậy:
Tin sao thì được vậy. Tin không đúng thì không được. Hãy để ý điều nầy. Phải
hiểu đúng để tin đúng. Không phải cứ tin mà phải tin cho đúng.
Cách đọc Lời Chúa đơn giản nhất và hiệu quả nhất là nghiên cứu
chuyên môn để hiểu đúng bản văn rồi áp dụng dúng thì chắc chắn hiệu quả vì là
Chúa muốn vậy. Nhưng không dể. Các công trình nghiên cứu cho tới nay chỉ tham
vọng tìm được nghĩa gần nhất với ý tác giả Phúc Âm.
Đoạn Phúc Âm nầy không khó. Điểm cốt yếu dể nhận ra. Đó là: Lòng
tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao được vậy. Thiên Chúa muốn ban ơn, sẳn sàng
ban ơn. Nhưng điềư kiện rất rõ ràng là lòng tin. Là điều kiện tất yếu, không
thể thiếu. Là điều kiện đủ không cần gì thêm. Phải biết đúng diều Chúa muốn để
tin cho đúng và làm cho đúng. Phải nhờ những nhà chuyên môn hướng dẫn. Nhưng
ngừơi ta lại sợ học Phúc Âm. Tự đọc làm sao hiểu. Tại sao có hiện tượng
"tôn giáo cực đoan"? Vì hoặc không đọc hoặc tự đọc không hiểu đúng ý
Chúa. Biết đúng ý Chúa thì tin rất dễ.
Phêrô sợ và chìm. Theo suy nghĩ riêng thì sợ. Thầy đây đừng sợ.
Suy nghĩ theo ý Chúa thì không chìm. Người Do thái coi ngưòi ngoại là chó, heo.
Nhưng Thiên Chúa thì không. Hiểu mới tin. Fides clamat intellectum. Intellegas
ut credas (Augustin). Nguời ta không tin vì không hiểu vì con ngưòi có trí khôn
để hiểu. Hiểu mới có xác tín. Phải chịu khó nghiên cứu. Phải làm hết sức để
hiểu Lời Chúa. Còn lại Thánh Thần sẽ bổ khuyết cho. Không thể chỉ xin "ban
cho con một đức tin anh dũng" mà có.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con chịu khó nghiên cứu và suy niệm để
hiểu Lời Chúa vì như thế mới có được lòng tin mạnh thật và được như ý.
12. Chó con cũng được ăn…
(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
“Lạy Ngài là Con vua Đa-vít, xin rủ lòng
thương tôi… Lạy Ngài, xin cứu giúp tôi!”
Lời cầu xin trên của người đàn bà Canaan có gì khác không nhỉ
với lời kêu cứu của Phêrô “Thưa ngài, xin cứu con với!”? Người môn đệ ruột có
quyền được Thầy mình cứu vớt, thế nhưng lời cầu khẩn đó của ông lại bị Đức
Giêsu coi như một biểu hiện của thiếu tin tưởng, của hoài nghi, do đó đáng bị
quở trách, “Người đâu mà kém tin vậy! Sao lại hoài nghi?” (Mt 14, 31) Còn lời
cầu xin thương xót của người đàn bà Canaan ngoại giáo và bất xứng này lại được
Đức Giêsu đề cao: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật!”
Quả thế, đoạn Tin Mừng hôm nay hầu như muốn lột tả tới từng chi
tiết tình trạng bất xứng của người đàn bà này trước ân huệ được xót thương: là
người Canaan thuộc miền Tia và Si-đôm mà người Đo Thái khinh bỉ gọi là vùng đất
dân ngoại (một đối nghịch và loại trừ rõ ràng so với danh xưng ‘đất hứa của dân
riêng Đức Chúa’). Con gái bà bị quỉ ám lại càng cho thấy gia đình bà thuộc hạng
xấu xa bất hạnh. Đức Giêsu, qua thái độ và lời nói, càng như muốn nhấn mạnh
trên sự bất xứng, không đáng được bố thí thương xót chút nào: ‘Người không đáp
lại một lời’. Trước sự can thiệp bất đắc dĩ của nhóm môn đệ chỉ vì muốn được
yên thân khỏi bị quấy rầy, Thầy Giêsu càng tỏ ra lạnh nhạt, “Thầy chỉ được sai
đến với các con chiên lạc của nhà Israel mà thôi”. Thái độ khinh bỉ khước từ
đạt tới đỉnh điểm trong câu chối từ không nể nang: “Không nên lấy bánh dành cho
con cái mà ném cho lũ chó con!” Thế đấy, nếu người Do Thái nói chung và các môn
đệ nói riêng (điển hình nhất là Phêrô) tự coi mình là thành phần được tuyển
chọn, là xứng đáng hơn ai hết lãnh nhận sự ưu ái, che chở và cứu vớt của Thiên
Chúa, thì người dàn bà Canaan này chỉ là con số không, thâm chí còn dưới không
nữa. Thế nhưng chính ở điểm này mà lòng thương xót thần linh biểu lộ được nội
dung sâu xa và độc đáo nhất của nó.
Còn về phía người đàn bà Canaan, bà không hề muốn che dấu sự bất
xứng của mình, ngược lại xem ra bà còn muốn đề cao nó hơn nữa: “Thưa Ngài, đúng
thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống”.
Quả thế, nếu đã xứng đáng thì chẳng cần gì tới lòng thương xót, ngược lại càng
bất xứng bao nhiêu thì lòng thương xót càng tỏa sáng bấy nhiêu: một định luật
dễ hiểu. Ai kể mình xứng đáng để được ân thưởng, người đó sẽ được áp dụng luật
công bằng với các cân đong đo đếm rất chi li (qua hình ảnh cán cân tội phúc vẫn
thường được sử dụng). Còn đối với lòng thương xót, Đức Giêsu hình như muốn cho
thấy nó thật chan hòa tới độ, chỉ cần duy một điều kiện độc nhất là khiêm tốn
đón nhận, thế là nó tuôn trào vô giới hạn - “Bà muốn sao thì sẽ được vậy”.
Chính lúc khiêm tốn nhìn nhận sự bất xứng của mình mà người đàn bà Canaan hầu
như đã hoàn toàn điều khiển được quyền năng xót thương của Thiên Chúa, ‘từ giờ
đó con gái bà được khỏi’. Ôi thật lạ lùng và tuyệt diệu thay sức mạnh của khiêm
tốn đón nhận xót thương!
Trước đó cũng đã từng có một người nữ khác khám phá ra và khai
thác được định luật này cách triệt để hơn nhiều, đó là trinh nữ Maria tại thôn
xóm Nadarét. Trinh nữ này đã hiểu ra sức mạnh vô địch của khiêm nhường (tức
nhìn nhận mình bất xứng) khi xác quyết bằng lời ngợi ca Magnificat: một khi Đức
Chúa nhận thấy phận nữ tì hèn mọn của tôi, thì Đấng giầu lòng xót thương xót sẽ
thi thố nơi tôi biết bao điều cao cả, tới độ từ nay hết mọi đời sẽ khen tôi
diễm phúc. Niềm vui lớn nhất làm cho trinh nữ đó hớn hở vui mừng không phải là
các ơn huệ nhận được (nhân đức, thánh thiện hay trở thành vô nhiễm hay làm Mẹ
Thiên Chúa…) mà chính là: vì mình được Thiên Chúa cứu độ và xót thương. Ân huệ
nào thì cũng có giới hạn, nhưng lòng thương xót thì vô bờ và tồn tại mãi cho
tới muôn đời.
Có lẽ đây là khía cạnh dễ bị quên lãng nhất mỗi khi Kitô hữu
chúng ta quyết tâm noi gương hay học đòi Mẹ Maria. Khiêm nhường là nhân đức
không được mấy ai đề cao, và cũng ít ai nhận ra tầm quan trọng lớn lao hầu như
tuyệt đối của nó. Nếu Phúc âm vẫn hay đề cập tới hai khuôn mặt Maria, và đặt
gần kề bên nhau trong nhiều tình huống của hành trình cứu độ, có lẽ cũng có một
ý nghĩa nào đó? Maria Nadarét và Maria Mácđala bổ xung cho nhau cách tuyệt diệu
lắm thay, và điểm giao thoa gặp gỡ giữa hai người phụ nữ có lý lịch rất khác
biệt nhau này chính là các ngài đã biết mở rộng cõi lòng khiêm tốn để đón nhận
ơn cứu độ của Thiên Chúa từ nhân.
Lạy Mẹ Maria, xin dạy con bài học quan trọng và cao quí nhất này
là nhìn nhận sự bất xứng tột cùng của mình để có thể khai thác được sức mạnh vô
địch của lòng thương xót Chúa. Xin cho con xác tín chân nhận ‘Lạy Chúa, con
chẳng đáng Chúa ngự vào nhà con…’ để mỗi khi rước lễ, con chạm tới được lòng
thương xót vô bờ của Thiên Chúa - Đấng cứu chuộc con. Xin cho con biết hàng
ngày hiệp lời ca ngợi lòng thương xót hải hà Chúa dành cho Mẹ và cho tất cả các
con cái của Mẹ đến muôn thuở muôn đời. Amen.
13. Suy niệm của Anmai
"Dân ngoại" có lòng tin mạnh hơn quân "Giudêu"
Tất cả những người "bén duyên" với việc rao giảng tin
mừng trong lãnh vực giúp giáo lý dự tòng cho những "người ngoại" ắt
hẳn sẽ có rất nhiều kinh nghiệm tuyệt vời từ những "người ngoại" tìm
đến Chúa. Với xã hội phát triển vượt bậc về kinh tế như ngày nay tưởng chừng
con số gia nhập Kitô giáo sẽ chựng lại hay chỉ vài người nhưng thật may mắn khi
còn nhiều và còn nhiều người "ngoại" bỗng nhiên cảm mến Chúa, cảm mến
Đạo để tìm đến các lớp Dự Tòng của các giáo xứ để học giáo lý. Trong những
người đấy thật sự là có những người học vì phải theo đạo vợ đạo chồng nhưng
cũng trong những số ấy, không ít người "ngoại" xuất phát từ niềm tin
thật trong lòng của họ.
Một học trò cũ đã bộc bạch với tôi: "Thưa Cha! Thoạt đầu,
vì anh ấy con đi học giáo lý để tìm hiểu về Chúa nhưng rồi sau khi đi học con
thấy con tin Chúa nhiều lắm! Nhất là sau khi rửa tội, con thấy con bình an hơn,
cuộc sống của con thanh thản hơn trước. Con đã bớt đi tính tranh giành, hơn
thua, ghen ghét. Hiện giờ thì anh ấy không quen con nữa nhưng con cảm ơn anh ấy
vì chính anh ấy là người dẫn con đến với Chúa và Mẹ. Con nghĩ rằng anh là người
dẫn đường cho con. Vẫn biết rằng chia tay với anh ấy con rất buồn nhưng con
thấy con được rửa tội để theo đạo là con hạnh phúc rồi. Những tối khó ngủ, con
đeo chuỗi Mân Côi mà đứa bạn tặng con trong ngày rửa tội (13.07.2008 tại nhà
nguyện Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn) con thấy con ngủ ngon!". Tôi không nghĩ
ra và không ngờ học trò đã nói rất thật, thật tự đáy lòng và lương tâm của
mình. Phải chăng đây là lòng tin kiên vững của một "dân ngoại" thời
hiện đại.
Nếu có dịp, ai muốn "tai nghe mắt thấy" thì có thể đến
với các lớp giáo lý dự tòng trong đó có lớp giáo lý ở Dòng Chúa Cứu Thế. Không
phải Dòng Chúa Cứu Thế dạy hay hay nổi tiếng nhưng Ban giảng huấn ở đây đã thu
thập tất cả các chứng từ, các cảm nghiệm thật đơn sơ, thật chân thành tự đáy
lòng của những "dân ngoại" khi họ tìm đến Chúa. Những lời chứng ấy,
những niềm xác tín đấy hiện đang còn lưu giữ như lời chứng hùng hồn niềm tin
vào Chúa giữa một thế giới mà dường như người ta muốn đẩy Thiên Chúa ra bên lề
đời họ.
Với Cha Trương Bửu Diệp, Ngài khá nổi tiếng vì sự tử đạo của
mình nhưng nổi tiếng hơn khi Ngài đã làm nhiều và nhiều dấu lạ cho mọi người.
Khi đặt chân đến viếng Ngài ở Tắc Sậy, những người mà tôi được tiếp xúc, hỏi
thăm đều cho biết: "Cha Bửu Diệp mắc cười lắm! Ngài hay làm dấu lạ cho
nhiều người nhưng đặc biệt Cha làm dấu lạ cho những người "lương"
("ngoại giáo") không à! Còn những người Công Giáo được ơn của Cha rất
ít". Đúng như lời những người ở đây nói khi tôi đi tham quan một vòng nhà
thờ cũng như phần mộ của Cha. Hàng ngàn cái ghế đá dâng kính Ngài trong khuôn
viên nhà thờ như nói lên lòng biết ơn Cha Bửu Diệp được đề tên nhưng đa số là
của "người ngoại" vì có tên người dân nhưng không có tên Thánh như những
con nhà "có đạo" mà ta thường thấy.
Thiên Chúa qua lời chuyển cầu của Cha Bửu Diệp đã ban ơn cho
"dân ngoại" nhiều hơn con nhà "có đạo". Nhiều người hàm hồ
bảo rằng Thiên Chúa bất công, thiên vị, cho người ngoài chứ không cho con cái
trong nhà!
Ở vùng đất Cần Giờ nhỏ bé nghèo nàn cũng thế! Vị linh mục đặc
trách đã, đang bị "ném đá" vì ngài đã cứu đói người ngoại nhiều hơn
là con cái trong nhà! Lẽ ra con cái trong nhà phải hiểu cho tấm lòng của vị mục
tử khi quan tâm, chia sẻ cho "người ngoại" đàng này chia bè chia phái
làm vơi đi cái lòng mến cha - con thuở ban đầu. Giờ này đây linh mục đặc trách
khá đau đớn trước cách phân chia của mình. Ngài làm theo cách của Chúa Giêsu
làm trong bài tin mừng mà chúng ta vừa nghe thánh Matthêu thuật lại.
Chúa Giêsu, thoạt đầu cũng nói thẳng với bà: "không nên lấy
bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con". Phải nói rằng Chúa Giêsu ví
von nghe sao mà sốc quá! Người ta đến với mình, hạ mình xuống để xin mình chữa
cho con của họ mà họ là phụ nữ nữa chứ! Cho không cho thì thôi, còn ví von này
nọ, còn đem hình ảnh của những miếng bánh cho chó! Chúa Giêsu kỳ quá! Không!
Chúa Giêsu không kỳ, Ngài dùng lời lẽ đó để thử lòng tinh của người phụ nữ
"ngoại giáo" này! Thử thì thử nhưng lòng tin của người phụ nữ "ngoại
giáo" này đã phá vỡ được sự "cứng cỏi" của Chúa Giêsu. Ta có thể
nói rằng trong ván cờ này Chúa Giêsu thua 1-0. Thua 1-0 nhưng thật ra là thắng!
Thắng vì lẽ Chúa Giêsu đã thu lợi được một con người, một lòng tin từ người
"ngoại" này vào Thiên Chúa. Thua như thế cũng đáng thua chứ cũng
chẳng mất mát gì. Không chỉ thua mà Chúa Giêsu còn minh chứng, còn công bố cho
những người gặp gỡ Chúa hôm ấy rằng: "Này bà, lòng tin của bà mạnh thật.
Bà muốn sao thì sẽ được như vậy". Lòng tin của người phụ nữ "ngoại giáo"
này được Chúa bù đắp một cách mỹ mãn.
Như trong bài đọc thứ nhất chúng ta vừa nghe: Đây Thiên Chúa
phán: "Hãy giữ luật và thực thi công bình, vì ơn cứu độ của Ta đã gần tới,
và sự công chính của Ta sẽ tỏ hiện. "Người ngoại bang theo Chúa để phụng
sự Chúa và mến yêu danh Người, để trở nên tôi tớ Chúa, tất cả những ai giữ ngày
Sabbat, không hề sai lỗi, và trung thành với giao ước của Ta, Ta sẽ dẫn chúng
lên núi thánh, và Ta sẽ cho chúng niềm vui trong nhà cầu nguyện. Ta sẽ nhận
những lễ toàn thiêu và hiến tế của chúng trên bàn thờ, vì nhà Ta là nhà cầu
nguyện cho mọi dân tộc".
Đức Chúa hứa với những người ngoại bang sẽ trở thành tôi tớ Chúa
vì họ trung thành với giao ước và được Đức Chúa dẫn lên núi thánh. Còn chúng
ta, chúng ta được gọi là "con nhà có đạo", là quân "Giudêu".
Có đạo chục năm, vài chục năm, thậm chí bảy tám chục năm nhưng rồi lòng tin của
chúng ta đang ở mức độ nào? Nó còn nồng thắm như cái "thuở ban đầu lưu
luyến ấy" khi mới theo Chúa hay không?
Phải nói rằng như người ta vẫn nói: "gần chùa gọi bụt bằng
anh". Nhiều khi cứ đi lễ đi nhà thờ như một thói quen chứ niềm tin thì cứ
nhạt dần nhạt dần. Người ta có thể cân đo đong đếm thóc lúa tiền nong chứ làm
sao mà đo được lòng tin. Thế nhưng, dẫu không đo được lòng tin cao bao nhiêu?
sâu baon nhiêu? rộng bao nhiêu? không cân được lòng tin của anh, của chị, của
chúng ta được bao nhiêu ký nhưng qua lối sống, qua hành vi, tương quan của mỗi
kitô hữu với những người xung quanh có thể biết được người ấy tin Chúa ở mức
nào, sống kết hợp với Chúa như thế nào?
Đời sống nội tâm, đời sống cầu nguyện là nền tảng của đời sống
kitô hữu nhưng sau khi suy gẫm, sau khi cầu nguyện ta diễn tả niềm tin vào Chúa
như thế nào chứ đâu phải cứ ngày ngày, giờ giờ ngồi bên Chúa là hay đâu. Có
những người chăm chăm chú chú, ngày ngày giờ giờ cầu nguyện nhưng sau khi cầu
nguyện xong trở lại đời sống bình thường thì cư xử khó có ai đón nhận được?
Chẳng nói đâu xa, trong giới "luật sĩ và biệt phái"
thời hiện đại cũng thế thôi. Cũng mang trong mình cái áo của "luật sĩ và
biệt phái" đấy nhưng cách cư xử chẳng ra làm sao cả. Chính "luật sĩ
và biệt phái" không sống lòng tin chân chính vào Chúa, không diễn tả lòng
tin thật của mình vào Chúa mà chỉ sống cái hình thức bên ngoài thì làm gì mà
đòi hỏi giáo dân sống niềm tin tinh tuyền.
Hình ảnh người phụ nữ "ngoại giáo" hôm nay là cơ hội
để chúng ta xét lại niềm tin của chúng ta vào Chúa. Từ "luật sĩ và biệt
phái" thời hiện đại cho đến giáo dân xét xem mình còn tin Chúa hay không?
Nếu còn tin Chúa thì chắc chắc Chúa sẽ ban ơn lành cho chúng ta. Thiên Chúa bao
dung, Thiên Chúa quãng đại, Thiên Chúa hào phóng nhiều hơn là chúng ta tưởng.
Chúng ta - quân "Giudêu" - có dám tin vào Chúa như
người phụ nữ "ngoại giáo" hôm nay không? Nếu chúng ta tin thật vào
Chúa như "người ngoại" thì bảo đảm Chúa cũng phải mềm lòng với những
kẻ cứng đầu cứng cổ, chầy cối van xin Chúa như người ngoại đạo hôm nay trong
Tin mừng.
14. Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty
“Lạy Ngài là Con vua Đa-vít, xin rủ lòng thương tôi… Lạy Ngài,
xin cứu giúp tôi!” Lời cầu xin trên của người đàn bà Ca-na-an có gì khác không
nhỉ với lời kêu cứu của Phê-rô “Thưa ngài, xin cứu con với!”? Người môn đệ ruột
có quyền được Thầy mình cứu vớt, thế nhưng lời cầu khẩn đó của ông lại bị Đức
Giêsu coi như một biểu hiện của thiếu tin tưởng, của hoài nghi, do đó đáng bị
quở trách, “Người đâu mà kém tin vậy! Sao lại hoài nghi?” (Mt 14, 31) Còn lời
cầu xin thương xót của người đàn bà Ca-na-an ngoại giáo và bất xứng này lại
được Đức Giêsu đề cao: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật!”
Quả thế, đoạn tin mừng hôm nay hầu như muốn lột tả tới từng chi
tiết tình trạng bất xứng của người đàn bà này trước ân huệ được xót thương: là
người Ca-na-an thuộc miền Tia và Si-đôm mà người Đo Thái khinh bỉ gọi là vùng
đất dân ngoại (một đối nghịch và loại trừ rõ ràng so với danh xưng ‘đất hứa của
dân riêng Đức Chúa’). Con gái bà bị quỉ ám lại càng cho thấy gia đình bà thuộc
hạng xấu xa bất hạnh. Đức Giêsu, qua thái độ và lời nói, càng như muốn nhấn
mạnh trên sự bất xứng, không đáng được bố thí thương xót chút nào: ‘Người không
đáp lại một lời’. Trước sự can thiệp bất đắc dĩ của nhóm môn đệ chỉ vì muốn
được yên thân khỏi bị quấy rầy, Thầy Giêsu càng tỏ ra lạnh nhạt, “Thầy chỉ được
sai đến với các con chiên lạc của nhà It-ra-en mà thôi”. Thái độ khinh bỉ khước
từ đạt tới đỉnh điểm trong câu chối từ không nể nang: “Không nên lấy bánh dành
cho con cái mà ném cho lũ chó con!” Thế đấy, nếu người Do Thái nói chung và các
môn đệ nói riêng (điển hình nhất là Phê-rô) tự coi mình là thành phần được
tuyển chọn, là xứng đáng hơn ai hết lãnh nhận sự ưu ái, che chở và cứu vớt của
Thiên Chúa, thì người dàn bà Ca-na-an này chỉ là con số không, thâm chí còn
dưới không nữa. Thế nhưng chính ở điểm này mà lòng thương xót thần linh biểu lộ
được nội dung sâu xa và độc đáo nhất của nó.
Còn về phía người đàn bà Ca-na-an, bà không hề muốn che dấu sự
bất xứng của mình, ngược lại xem ra bà còn muốn đề cao nó hơn nữa: “Thưa Ngài,
đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi
xuống”. Quả thế, nếu đã xứng đáng thì chẳng cần gì tới lòng thương xót, ngược
lại càng bất xứng bao nhiêu thì lòng thương xót càng tỏa sáng bấy nhiêu: một
định luật dễ hiểu. Ai kể mình xứng đáng để được ân thưởng, người đó sẽ được áp
dụng luật công bằng với các cân đong đo đếm rất chi li (qua hình ảnh cán cân
tội phúc vẫn thường được sử dụng). Còn đối với lòng thương xót, Đức Giêsu hình
như muốn cho thấy nó thật chan hòa tới độ, chỉ cần duy một điều kiện độc nhất
là khiêm tốn đón nhận, thế là nó tuôn trào vô giới hạn - “Bà muốn sao thì sẽ
được vậy”. Chính lúc khiêm tốn nhìn nhận sự bất xứng của mình mà người đàn bà
Ca-na-an hầu như đã hoàn toàn điều khiển được quyền năng xót thương của Thiên
Chúa, ‘từ giờ đó con gái bà được khỏi’. Ôi thật lạ lùng và tuyệt diệu thay sức
mạnh của khiêm tốn đón nhận xót thương!
Trước đó cũng đã từng có một người nữ khác khám phá ra và khai
thác được định luật này cách triệt để hơn nhiều, đó là trinh nữ Ma-ri-a tại
thôn xóm Na-da-rét. Trinh nữ này đã hiểu ra sức mạnh vô địch của khiêm nhường
(tức nhìn nhận mình bất xứng) khi xác quyết bằng lời ngợi ca Magnificat: một
khi Đức Chúa nhận thấy phận nữ tì hèn mọn của tôi, thì Đấng giầu lòng xót
thương xót sẽ thi thố nơi tôi biết bao điều cao cả, tới độ từ nay hết mọi đời
sẽ khen tôi diễm phúc. Niềm vui lớn nhất làm cho trinh nữ đó hớn hở vui mừng không
phải là các ơn huệ nhận được (nhân đức, thánh thiện hay trở thành vô nhiễm hay
làm Mẹ Thiên Chúa…) mà chính là: vì mình được Thiên Chúa cứu độ và xót thương.
Ân huệ nào thì cũng có giới hạn, nhưng lòng thương xót thì vô bờ và tồn tại mãi
cho tới muôn đời.
Có lẽ đây là khía cạnh dễ bị quên lãng nhất mỗi khi Kitô hữu
chúng ta quyết tâm noi gương hay học đòi Mẹ Ma-ri-a. Khiêm nhường là nhân đức
không được mấy ai đề cao, và cũng ít ai nhận ra tầm quan trọng lớn lao hầu như
tuyệt đối của nó. Nếu Phúc âm vẫn hay đề cập tới hai khuôn mặt Ma-ri-a, và đặt
gần kề bên nhau trong nhiều tình huống của hành trình cứu độ, có lẽ cũng có một
ý nghĩa nào đó? Ma-ri-a Na-da-rét và Ma-ri-a Mác-đa-la bổ xung cho nhau cách
tuyệt diệu lắm thay, và điểm giao thoa gặp gỡ giữa hai người phụ nữ có lý lịch
rất khác biệt nhau này chính là các ngài đã biết mở rộng cõi lòng khiêm tốn để
đón nhận ơn cứu độ của Thiên Chúa từ nhân.
Lạy Mẹ Maria, xin dạy con bài học quan trọng và cao quí nhất này
là nhìn nhận sự bất xứng tột cùng của mình để có thể khai thác được sức mạnh vô
địch của lòng thương xót Chúa. Xin cho con xác tín chân nhận ‘Lạy Chúa, con
chẳng đáng Chúa ngự vào nhà con…’ để mỗi khi rước lễ, con chạm tới được lòng
thương xót vô bờ của Thiên Chúa - Đấng cứu chuộc con. Xin cho con biết hàng
ngày hiệp lời ca ngợi lòng thương xót hải hà Chúa dành cho Mẹ và cho tất cả các
con cái của Mẹ đến muôn thuở muôn đời. Amen.
15. Đức tin là một lộ trình
Tháng 12 năm 1987 một trận động đất kinh hoàng đã xảy ra tại
Armênia, đã cướp đi sinh mạng hàng ngàn người, trong số những người bị chôn vùi
trong đống đổ nát có mẹ con bà Suzanna may mắn nằm gọn trong một khoảng trống
của những bức tường sụp đổ. Lương thực họ có được là một hủ mứt nhỏ, nhưng
chẳng bao lâu hủ mứt hết sạch, đứa con nói với bà mẹ: "mẹ ơi con
khát", bà mẹ không biết tìm đâu ra nước cho đứa con, nhưng tình mẫu tử đã
thôi thúc bà nẩy ra một hành động táo bạo, bà đưa tay nhặt lấy miếng kính vỡ
cắt đầu ngón tay cho máu chảy ra rồi đưa lên miệng cho đứa con 4 tuổi mút,
nhưng không lâu thì đứa con lại kêu lên nữa, bà cắt ngón thứ hai, rồi ngón thứ
ba... nhưng may mắn lại đến với mẹ con bà là đội cứu hộ tìm đến và đưa hai mẹ
con ra khỏi đống đổ nát an toàn, nhiều người đến chúc mừng và hỏi thăm động lực
nào khiến bà làm chuyện đó? Bà chỉ trả lời "tôi muốn con tôi được
sống". Báo chí đã nhiều ngày ca tụng tình mẫu tử và sự hy sinh của bà mẹ
xứ Armênia này.
Hôm nay thánh Matthêu cũng giới thiệu cho chúng ta một người mẹ
xứ Canaan chấp nhận và hy sinh mọi sự chỉ vì đứa con, nhưng Chúa Giêsu không
khen ngợi tình mẫu tử, mà Ngài lại khen ngợi về đức tin. Tại sao một người
ngoại giáo mà lại được Chúa Giêsu khen ngợi về đức tin?
Thật vậy, Đức Giêsu khen ba ta vì những nguyên nhân sau:
1. Đức tin đến từ việc nghe nói
Điều chắc chắn người phụ nữ Canaan này đã nghe nói về Con Người
Giêsu, về những phép lạ Ngài làm, về những lời rao giảng của Ngài... vì danh
tiếng của Người lan rộng ra khắp vùng (Mc 3,8). Người phụ nữ này với một tia hy
vọng là gặp được ông Giêsu để xin một phép lạ cho con gái bà. Còn chúng ta có
được đức tin là ngay từ nhỏ đã nghe nói nhiều về Chúa Giêsu từ trong gia đình,
từ trong khu xóm, họ đạo... nhưng tôi có nói cho những người ngoại giáo dang
sống chung quanh tôi biết về Chúa Giêsu không? Họ chính là những người Canaan
thời đại ở quanh ta.
2. Đức tin có được là nhờ sự kiếm tìm
Người phụ nữ Canaan sau khi nghe về Chúa Giêsu, bà luôn luôn
nghe ngóng về tin tức với hy vọng sẽ gặp để xin một phép lạ cho con gái bà. Khi
Chúa Giêsu tới Tyr và Sidom thì bà vội vã ra khỏi Canaan mà đến để xin Người
"Lạy con vua Đavit, xin dủ lòng thương xót tôi..." danh hiệâu này bà
biết được cũng là nhờ nghe nói. Trước lời kêu xin của người phụ nữ này, Chúa
Giêsu không những lặng thinh mà con lên tiếng chối từ "Ta được sai đến với
những con chiên lạc nhà Ísrael mà thôi". Sự thinh lặng và thái độ chối từ
của Chúa Giêsu đã làm cho các tông đồ phải thắc mắc, vì thầy mình vừa dạy
"Hãy xin thì sẽ được, hãy tìm thì sẽ thấy, hãy gõ cửa thì sẽ mở cho"
thế mà hôm nay, trước lời kêu xin của người đàn bà này thì thầy mình lại chối
từ. Còn thái độ của chúng ta thì sao? Hằng ngày tôi chạy đi tìm Chúa để xin hết
ơn này đến ơn khác, nếu được nhận lời thì coi như là việc của Chúa phải làm,
còn Chúa thinh lặng, hay chối từ thì ta buồn phiền, giận ghét, bỏ đạo hay chạy
theo những thế lực trần gian, hay còn tệ hơn nữa là chạy theo tà thần. Riêng
người phụ nữ trong Tin Mừng hôm nay thì vẫn khiêm tốn, không tuyệt vọng, không
than phiền, không thắc mắc...bà không những kêu xin bằng miệng, mà bà còn kêu
xin bằng cả con người. Trước sự khiêm tốn đó làm cho Chúa Giêsu không thể chối
từ được, nên Ngài dẫn bà vào cuộc thử thách.
3. Đức tin cần được thử thách
Trước sự kiên trì của người phụ nữ, Chúa Giêsu lên tiếng
"không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho chó con", một thử
thách dường như quá nặng, quá khó đối với người ngoại giáo này. Nếu người mẹ xứ
Armênia chỉ hy sinh những giọt máu để cứu đưa con, thì bà mẹ Canaan lại hạ mình
xuống ngang với "con cho" cũng vì đứa con. Nhưng chính lòng khiêm tốn
của bà lại làm cho các tông đồ phải ngạc nhiên "Thưa Thầy đúng lắm, nhưng
mà chó con cũng đáng được hưởng những mảnh vụn từ trên bàn của chủ nó rơi
xuống". Trước câu trả lời đầy khiêm tốn này đã làm cho Chúa Giêsu
"phải bó tay" mà thốt lên "Đức tin của bà mạnh thật, bà muốn sao
thì được như vậy".
Đứng trước những thử thách trong cuộc sống, chúng ta có chấp
nhận hay kêu ca? Phải chăng nhiều lần tôi có thái độ hoán hận Thiên Chúa vì những
khó khăn tôi gặp phải. Lúc đó tôi không đủ khiêm tốn để nhận ra ý Chúa trong
những thử thách, mà tôi muốn Chúa phải làm theo ý của tôi. Chúng ta đã nghe nói
nhiều về Chúa, đã đi tìm Chúa trong suốt thời gian qua, nhưng tôi có hiểu được
ý Chúa chưa? Trong đời sống, tôi có đủ khiêm tốn để chấp nhận cho Chúa thử
thách không? Mỗi người chúng ta nhìn lại đời sống đức tin của mình và hãy tín
thác đời mình cho Chúa. Chúng ta phải tin rằng: "Chúa không bao giờ chơi
xấu" Ngài biết sức chịu đựng của ta. Vậy mỗi người hãy biết sống khiêm tốn
như người phụ nữ Canaan và dùng lời kêu xin như một lời nguyện tắt để ta có thể
kêu lên Chúa bất cứ lúc nào trong ngày: "Lạy Chúa, xin thương xót
con", "Lạy Chúa, xin thương gia đình con", "Lạy Chúa, xin
thương xót họ đạo con", "Lạy Chúa, xin thương xót Giáo Hội Việt Nam
chúng con". Amen!
16. Chúa Giêsu đã thua một đức tin tuyệt vời
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
Thiên Chúa muốn chúng ta hạnh phúc, Người mang hạnh phúc đến cho
chúng ta, người đàn bà xứ Canaan hiểu điều đó đã tìm đến Chúa! Bà muốn Chúa
Giêsu nhìn đến nhu cầu bà xin cho con gái bà. Bà muốn Thiên Chúa thể hiện lòng
nhân lành đối với con bà, lời van xin của bà mới đẹp làm sao: "Lạy Ngài là
con Vua Đavít, xin thương xót tôi!" (Mt 15, 22) Bà coi Chúa Giêsu là Đấng
Messia.
Sự thinh lặng của Chúa Giêsu
Bà xin Chúa không trả lời, có phải bà bị miệt thị không? Chắc
chắn là thế, nhưng bà cứ xin Chúa phải trả lời: "Thầy chỉ được sai đến
cùng chiên lạc nhà Israel" (Mt 15, 24). Câu này thể hiện sự vâng phục của
Chúa Giêsu được Cha sai đến cùng dân Israel, và mạc khải cho dân biết về lòng
trắc ẩn của Thiên Chúa đối với họ. Lời cầu xin của bà xứ Canaan khó có thế chấp
nhận, nhưng bản chất và tình thương của một người mẹ bảo bà cứ xin.
Chúng ta biết, giữa người Do thái và dân ngoại có một bức tường
ngăn cách, thánh Phaolô gọi đó là "bức tường hận thù" (x. Eph 2, 14).
Chính sự ngăn cách này mà Chúa Giêsu cũng bảo môn đệ đừng đi theo đường của dân
ngoại, cầu nguyện "đừng có lải nhải như dân ngoại" (Mt 6, 7). Và nếu
ai đó muốn nhục mà người nào trong dân Israel, thì hãy "đối xứ với họ như
dân ngoại " (x. Mt 18, 17), nên không có lạ gì khi môn đệ ngạc nhiên thấy
Thầy tiếp chuyện với người phụ nữ xứ Samaria dân ngoại. Thế mới biết người đàn
bà xứ Canaan can đảm biết chừng nào, bà đã vượt qua tất cả rào cản về tôn giáo,
địa lý, niềm tin, nhất là về thân phận phụ nữ của chính bà. Vì ngay người nữ Do
thái còn không được nhắc đến trong lời cầu nguyện, lời chứng của họ không có
giá trị pháp lý, không giải quyết được gì ở nơi công cộng, huống hồ là đàn bà
dân ngoại.
Chúa Giêsu không đề cập đến những vấn đề trên. Tuy nhiên, bà này
vượt qua ranh giới dân ngoại, kêu xin một người Do thái với lòng kính trọng:
"Lạy Ngài là con Vua Đavít" (Mt 15, 22). Có lẽ bà đã nghe nói nhiều
về Chúa Giêsu, trong lòng bà có điều không biết rõ, phải chăng là hồng ân của
Thiên Chúa.
Nhưng bà biết, theo ý kiến của dân chúng, bà có thể xin được
điều bà cần nơi Đấng được Thiên Chúa sai đến. Bà liều đến, Chúa Giêsu không
chấp nhận, bà nhờ vả các môn đệ, khiến các ông phải thưa với Chúa Giêsu:
"Xin Thầy thương để bà ấy về đi, vì bà cứ theo chúng ta mà kêu mãi"
(Mt 15, 23). Các ông muốn Chúa nhận lời ngay, Chúa từ chối, bà khăng khăng sấp
mình xuống. Chúa bảo bà, "không nên lấy bánh của con cái mà vứt cho
chó" (Mt 15, 26) để giải thích lý do tại sao Người không thể nhận lời bà
xin. Bà đáp rằng, "vâng, lạy Ngài, vì chó con cũng được ăn những mảnh vụn
từ bàn của chủ rơi xuống" (Mt 15, 27). Lời này đã thuyết phục được Chúa
Giêsu, ma quỉ bị trục xuất, con gái bà được giải thoát.
Lời bà van xin không được xét đến, xin mãi bị từ chối, lại còn
bị miệt thị như chó. Chúng ta tự hỏi: điều gì đã khiến cho bà dám làm tất cả?
Thưa vì yêu. Với tình mẫu tử, bà không đành lòng ngồi nhìn đứa con mình bị ma
quỉ hành hạ, bà đi khắp đó đây tìm thầy chạy thuốc, vượt qua cả những nơi bị
xem là cấm kỵ. Yêu con, bà chấp nhận tất cả, không những đến với Chúa Giêsu là
người Do thái, lại còn tin Chúa có quyền năng thống trị được ma quỉ, tin Chúa
có lòng thương xót sẽ ra tay cứu chữa, tin Chúa có trái tim rộng mở để không
phân biệt người ngoại, kẻ đạo. Đáng ngưỡng mộ cho một người mẹ.
Giao ước và đức tin
Dù bà đã công nhận kế hoạch của Thiên Chúa, cũng như vai trò cứu
thế của Chúa Giêsu được sai đến với nhà Israel, nhưng bà hy vọng rằng sự quan
phòng của Thiên Chúa Đấng Cứu Thế không chỉ liên kết chặt chẽ với Israel, mà
còn trải dài đến mọi dân tộc, kể cả dân ngoại, "vì nhà Ta là nhà cầu
nguyện cho mọi dân tộc" (Is 56, 7 ) ; để "hết thảy chư dân hãy ca
tụng Ngài" (Tv 66). Bà cũng tin rằng, những rào cản ngăn cách giữa con
người một ngày kia sẽ được rỡ bỏ, không còn trở ngại cho việc thi ân giáng phúc
của Thiên Chúa. Bà tin, Chúa Giêsu đã được Thiên Chúa sai đến như vị Cứu tinh
dân ngoại, bởi bà tin Thiên Chúa đã hành động. Lời thánh Phaolô chứng tỏ điểu
đó: "Như xưa anh em không tin Thiên Chúa, nhưng nay vì họ cứng lòng tin,
nên anh em được thương xót" (Rm 11, 32). Tại Nagiaret, Đức Giêsu đã không
thể làm một phép lạ nào vì họ không tin vào Người, bởi vì họ cứng lòng tin.
Người đàn bà này bằng đức tin đã đến gần Chúa Giêsu. Bà quả là một người mẹ có
lòng tin tuyệt đối vào Thiên Chúa, bà đã được Thiên Chúa xót thương (x. Rm 11,
13-15. 29-32)
Bài học cho chúng ta
Chúng ta học được nhiều điều ở nơi bà xứ Canaan. Nhờ đức tin của
bà, Chúa Giêsu hoàn thành phép lạ cứu con gái bà. Người ban cho bà được đồng
bàn tình thương của Thiên Chúa như con cái Cha trên Trời. Được trở nên con cái
Thiên Chúa là ơn gọi của chúng ta! Chúng ta không bị tách rời khỏi Giao ước ban
đầu. Chúa Giêsu đến để kiện toàn, vì: "Không còn Do Thái hay Hi lạp; không
còn nô lệ hay tự do, không còn nam hay nữ; vì hết thảy anh em là một trong Đức
Kitô Yêsu"(Gal 3, 28). Thánh Gioan nói với chúng ta rằng chúng ta có quyền
là con. Tất cả những ai đón nhận Người thì Người ban cho họ quyền làm con Thiên
Chúa (x. Ga 1, 12). Cả chúng ta nữa, chúng ta được Thiên Chúa Cha mời gọi vào
dự tiệc cưới Con Chiên.
Bánh vẫn luôn luôn là nội dung của câu chuyện. Bánh được ban cho
dân chúng ăn no nê, thỏa mãn sự thèm muốn. Bánh đã được ban tặng cho 12 chi tộc
Israel, bánh ấy đã không được chấp nhận, nay Bánh ấy được ban cho dân ngoại.
Chúa Giêsu là Bánh của con cái Thiên Chúa. Phẩm vị của những người làm con
Thiên Chúa mới đẹp làm sao.
Chúa Giêsu dạy chúng ta hãy kiên trì cầu nguyện, như: người bạn
đến quấy rầy xin bánh, bà góa yêu cầu vị thẩm phán bất lương xử kiện, cụ thể
người đàn bà xứ Canaan đã chiến đấu và đã chiến thắng. Thiên Chúa vui mừng vì
đã có cơ hội để chịu thua một đức tin tuyệt vời. Trong đời sống của chúng ta,
chúng ta cũng phải chiến đấu một trận chiến, ai có đức tin tuyệt vời sẽ là
người chiến thắng. Amen.
17. Những ân tình thường tình
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa)
Phải vào đạo Công giáo mới được được lên thiên đàng sao? Vâng,
đúng thế. Một thừa sai cách đây gần 300 năm không chỉ xác quyết như trên mà còn
nói thêm rằng mọi người không vào đạo Công giáo đều xuống hỏa ngục. Một bà
vương tộc nước Việt chúng ta, người đặt câu hỏi trên đây đã nhất quyết không
vào đạo Công giáo vì một chức sắc của đạo ấy quả quyết tiên tổ của bà đều xuống
hỏa ngục tất. Và chính bà ta đã thẳng tay đuổi vị thừa sai ra khỏi nhà.
Cần khiêm tốn thú nhận rằng đã một thời Kitô hữu chúng ta tự
nhốt mình trong tháp ngà tự kiêu chủ quan: Chỉ có đạo ta mới là đạo thật, chỉ
có chúng ta mới nắm trọn chân lý, ngoài đạo ta, anh em lương dân, bà con khác
đạo đều là sai lạc sạch sành sanh và không thể được cứu rỗi.
Thử hỏi chân lý ta có được do bởi đâu, phải chăng là nhờ sự truy
tìm của trí khôn? Không loại trừ sự góp phần của lý trí, nhưng nguyên lý trí
vẫn chưa đủ. Chân lý ta thủ đắc là nhờ lòng tin dựa vào sự mạc khải của Thiên
Chúa. Đức tin là ân sủng nhưng không do Chúa ban tặng. Thiên Chúa lại là Đấng
giàu lòng từ bi, nhân ái. Người muốn mọi người nhận biết chân lý để được cứu
rỗi. Thánh Tông đồ dân ngoại khẳng định sự thật này với môn đệ Timôtê (x. Tim
2,3-4 ). Thiên Chúa, Đấng chẳng nể vì hay tây vị một ai, Đấng rộng tay cho mưa
rơi đều trên người lành lẫn kẻ dữ, Đấng làm cho mặt trời mọc lên soi sáng người
công chính lẫn kẻ bất lương, chắn chắn Người chẳng hẹp hòi với bất cứ ai. Tiên
tri Isaia công bố rằng mọi người sẽ được Chúa dẫn lên Núi thánh, cho họ hân
hoan bước vào Nhà cầu nguyện, vì Nhà Chúa là nhà cầu nguyện của muôn dân nước (
x.Is 56,6-7 ).
Đức tin là do Chúa ban tặng. Thế nhưng đức tin không phải là một
món quà cụ thể được trao ban một lần tức thời, nhưng thường là dần dần qua
những điều kiện tự nhiên khách quan lẫn chủ quan. Một trong những điều kiện tự
nhiên ấy chính là những mối tình chân chính bình thường của kiếp người: Tình
phụ tử, mẫu tử, tình phu thê, tình bằng hữu... Một người mẹ, một phụ nữ xứ
Canaan, một lương dân hay ngoại giáo đã bày tỏ niềm tin sắt đá khiến Chúa Giêsu
phải khâm phục. Đấng Thiên sai cũng đã từng khâm phục lòng tin của một viên sĩ
quan bách quản đến nỗi Người khẳng định rằng chưa thấy có lòng tin nào mạnh mẽ
như thế trong Israel ( x. Mt 8,10 ).
Viên sĩ quan bách quản và người mẹ xứ Canaan trên đã sớm chân
nhận căn tính Thiên Sai của Chúa Giêsu chăng? Điều này chúng ta không thể trả
lời cách chắc chắn. Nhưng một điều thật hiển nhiên ta có thể khẳng định, đó là
tấm lòng của người phụ nữ ngoại giáo dành cho đứa con và tấm lòng của viên sĩ
quan bách quản dành cho người đầy tớ thật sâu đậm và dạt dào. Vì thương con,
chị phụ nữ kiên trì lẽo đẽo theo chân Thầy Giêsu. Cũng vì thương con, chị đã
vượt qua chướng ngại của sự tự ái, đồng thời bày tỏ sự khiêm nhu: "Vâng,
thưa Ngài, dẫu sao, chó con cũng được hưởng những mãnh vụn từ bàn rơi
xuống" ( Mt 15,27 ). Vì thương người đầy tớ, viên sĩ quan bách quản không
ngại ngần đến gặp Chúa Giêsu, một người Do Thái vốn là dân đang bị cai trị,
đồng thời lại bày tỏ sự khiêm nhu: " Thưa Ngài, tôi chẳng đáng Ngài vào
nhà tôi..." ( Mt 8,8 ).
Theo tiến trình tự nhiên, thì không phải nhờ đã có lòng tin nên
ta biết yêu, mà ngược lại nhờ biết yêu thương thì lòng tin của ta dần dà nên
vững mạnh. Chúng ta dễ nhận ra hiện thực này qua tương quan đôi lứa. Vì yêu
nhau nên đôi bạn trẻ ngày càng tin tưởng nhau hơn là vì đã tin tưởng nhau nên
họ yêu nhau. Như thế niềm tin thường khởi đi từ trái tim hơn là từ khối óc. Quả
thật. lịch sủ Hội Thánh minh chứng rằng người ta đến với đức tin thường là do
cảm nhận một mối tình, một nghĩa cử nào đó hơn là do "bị thua lý".
Xét theo chiều ngược lại, khi niềm tin của một Kitô hữu ngã nghiêng, chao đảo
hay khô cằn, thì lý do thường thấy là vì đời sống luân lý sa sút hơn là do
thiếu hiểu biết, mặc dù ta không thể loại trừ hay giảm nhẹ vai trò của lý trí
trong việc gìn giữ và củng cố đức tin.
Trong thời gian rao giảng tin mừng, Chúa Giêsu thường bày tỏ
tình yêu của Người qua việc thi ân giáng phúc rồi sau đó mời gọi người ta tin
vào Người. Phép lạ hóa bánh ra nhiều nuôi no đủ gần cả vạn người cũng như nhiều
phép lạ khác như chữa lành người mù từ thưở mới sinh... là một minh chứng ( Ga
6,35; 9,35 ). Ngay đêm Tiệc lý, sau khi cử hành "Lễ tạ ơn" và rửa
chân cho các môn đệ Chúa Giêsu tha thiết: "Anh em hãy tin vào
Thầy..." ( Ga 14,1 ).
Là những người đã lãnh nhận hồng ân đức tin và được xem là người
có đức tin, ước gì chúng ta biết củng cố niềm tin của mình bằng chính những
nghĩa cử bác ái yêu thương. "Đức tin không có việc làm là đức tin
chết" ( Gia 2,17 ). Khi khẳng định chân lý này thánh Giacôbê tông đồ trước
tiên muốn nói đến hành vi bác ái mà Kitô hữu cần thường xuyên thực thi. Vì
trước đó Ngài nói: "Giả như có người anh em hay chị em không có áo che
thân và không có đủ của ăn hằng ngày mà có ai trong anh em lại nói với họ: 'Hãy
đi bình an, mặc cho ấm và ăn cho no', nhưng lại không cho họ những thứ thân xác
họ cần, thì nào có ích lợi gì?" ( Gia 2,15-16 ).
Một sứ vụ gắn liền với căn tính của Kitô hữu, đó là rao giảng
tin mừng, là chia sẻ niềm tin mình đã lãnh nhận. Có nhiều cách thế để thực thi
sứ mạng truyền giáo, tuy nhiên cách thế xem ra thiết thực nhất, để khởi đầu
việc gieo hạt giống đức tin đó là rộng tay chia sẻ tấm lòng của mình qua các
mối tình nhân loại chính đáng và phải đạo. Dĩ nhiên không phải dùng của cải vật
chất như chiêu bài để câu tín hữu như đã có một thời với "chuyện đạo gạo,
đạo bộp bắp, bột xép...", nhưng phải phát xuất từ một tấm lòng yêu thương
chân thật.
Biết yêu thương, dù với những nghĩa cử thường tình của tình nhân
loại, thì niềm tin sẽ được củng cố. Được yêu thương thì niềm tin sẽ được gợi mở
và dệt xây. Thiên Chúa sẵn sàng đón nhận những ân tình bình thường của ta để
tuôn ban ân sủng đức tin. Có đức tin thì sẽ có sự sống đời đời. Xin đừng quên
lời cảnh báo của Thầy chí thánh: "Từ phương Đông phương Tây, nhiều người
sẽ đến cùng dự tiệc cùng các tổ phụ Abraham, Isaac va Giacop trong Nước Trời.
Nhưng con cái Nước Trời thì sẽ bị quăng ra chỗ tối tăm bên ngoài, ở đó người ta
sẽ phải khóc lóc nghiến răng (Mt 8,11-12).
18. Sống niềm tin – Radio Veritas Asia
(Trích trong ‘Mỗi Ngày Một Tin Vui’)
Mahatma Gandhi, người có công giành độc lập cho Ấn Độ bằng con
đường bất bạo động, đã có lần tuyên bố: "Tôi yêu mến Chúa Kitô, nhưng tôi
không phục những người Kitô hữu". Câu nói của con người đã từng lấy giáo
lý của Chúa Kitô làm nền tảng cho chủ trương bất bạo động đáng làm cho chúng ta
suy nghĩ.
Giáo lý của Chúa Kitô thì cao đẹp, nhưng nhiều Kitô hữu làm cho
bao nhiêu người xa lánh Giáo Hội, chỉ vì cuộc sống của họ đi ngược lại với
những gì họ tuyên xưng. Người ta thường nói: "Bà con xa không bằng láng
giềng gần". Đôi khi chúng ta cảm thấy gần gũi với những người láng giềng
hơn là với những người thân thuộc. Trong liên hệ với Chúa Giêsu cũng thế, có
biết bao người chưa từng được nghe nói đến Chúa Giêsu, có biết bao người không
mang danh hiệu Kitô, nhưng lại gần gũi với Chúa Kitô và sống tinh thần Kitô hơn
chính những người Kitô hữu.
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đề cao lòng tin của người đàn
bà xứ Canaan, tức là một người ngoại giáo. Một trong những điều hẳn sẽ làm
chúng ta ngỡ ngàng, đó là trên Thiên đàng, chúng ta sẽ gặp gỡ những người chúng
ta chưa từng quen biết, ngay cả những người chưa một lần mang danh hiệu Kitô
hay đặt chân đến nhà thờ.
Thời Chúa Giêsu, có biết bao người ngoại giáo có lòng tin sâu
sắc hơn cả những người Do thái. Trước hết, tiên tri Isaia đã từng khiển trách
lòng giả dối của người Do thái: "Dân này thờ Ta ngoài môi miệng, nhưng
lòng họ thì xa Ta". Thời Chúa Giêsu, có biết bao người bị loại ra khỏi xã
hội, bị đặt bên lề Đền thờ, và có lẽ cũng không hề thuộc toàn bộ lề luật của
Môsê, nhưng lại có lòng sám hối và tin tưởng sâu xa hơn. Nói với những người
chỉ giữ đạo một cách hình thức, Chúa Giêsu đã cảnh cáo: "Không phải những
ai nói: Lạy Chúa, lạy Chúa, là được vào Nước Trời; nhưng là những kẻ thực thi ý
Chúa".
Người đàn bà Canaan có lẽ không hề biết đến lề luật Môsê, nhưng
đã sống niềm tin của mình một cách mãnh liệt. Lòng tin đó được thể hiện qua
việc phó thác hoàn toàn vào quyền năng của Chúa Giêsu. Trong tình thế hầu như
tuyệt vọng, bà đã chạy đến với Chúa Giêsu; sự van nài của bà cho thấy sự kiên
nhẫn và lòng tin sắt đá của bà. Sự khác biệt cơ bản giữa một người có niềm tin
và một người không có niềm tin, không hệ tại ở danh hiệu Kitô hay những thực
hành đạo đức, mà chính là lòng tin. Tin vào sự hiện diện quyền năng của Thiên
Chúa trong cuộc sống, tin vào tình yêu vô biên của Ngài, tin vào ý nghĩa của
cuộc sống, tin vào tình người, đó là sắc thái chủ yếu của người có niềm tin:
chính trong niềm tin đó, con người gặp gỡ Chúa Giêsu.
Trong một hoàn cảnh mà cái nhìn của con người có thể cho là
tuyệt vọng, người Kitô hữu hơn bao giờ hết được mời gọi để nêu cao niềm tin của
mình. Đây là thời điểm để họ chứng tỏ bản sắc đích thực của mình. Trong cuộc
sống chỉ có nghi kỵ và hận thù, họ được mời gọi để đốt lên ngọn đuốc của yêu
thương. Trong một xã hội bị gậm nhấm bởi chán nản tuyệt vọng, họ được mời gọi
để mang lại niềm hy vọng. Chỉ khi nào giữ đúng vai trò đó, người Kitô hữu mới
thực sự xứng đáng với danh hiệu của mình.
19. Bài học về đức tin
Đã đành đức tin là một ân ban, một tặng phẩm mà Chúa trao cho
con người một cách nhưng không. Nhưng đức tin ấy có lớn mạnh và vững vàng hay
không là tùy thuộc chính yếu vào con người. Hạt giống đức tin mà Chúa gieo
trong tâm hồn chúng ta thì cũng rất cần sự cộng tác của ta trong việc làm cho
nó lớn lên và trổ sinh hoa trái. Cũng như vàng cần được lửa thử luyện để đạt
tới độ tinh khiết của vàng ròng, thì đức tin của con người cũng cần được thanh
luyện qua những thử thách và gian nan trong cuộc đời này để có được đức tin
chân thật và trưởng thành. Ta hãy nhớ lại hành trình đức tin của các tổ phụ
chúng ta để rút ra bài học cho mình.
Câu chuyện người đàn bà Canaan ngoại giáo trong Tin mừng hôm nay
để lại cho chúng ta nhiều bài học thâm thúy về một đức tin trưởng thành, mạnh
mẽ và chân thật.
1. Lòng tin lớn lao và chân thật là biết kiên
trì khi Chúa im lặng.
Ta không biết được nhờ đâu mà người đàn bà dân ngoại có đứa con
gái bị quỷ ám biết được Đức Giêsu. Tin mừng không nói đến điều đó, nhưng có lẽ
bà đã biết được Danh Đức Giêsu nhờ những lời truyền khẩu về Ngài qua những phép
lạ Ngài làm. Bởi lẽ, Bà là người Canaan , thuộc Dân ngoại. Còn Đức Giêsu là
người Do thái, nên ít khi Ngài đến vùng đất quê hương của bà. Nhưng khi thấy
Đức Giêsu, bà tin rằng cơ may đã đến với bà. Con gái bà hoàn toàn có hy vọng
được khỏi bệnh.
Với tất cả tấm lòng thành, bà đến với Đức Giêsu để xin Ngài nhìn
đến nỗi đau của một bà mẹ. Bà đau vì nỗi đau của đứa con mà bà đã cưu mang và
sinh hạ. Tấm lòng mẫu tử thôi thúc bà vượt qua bao nhiêu rào cản để đến với Đức
Giêsu, để đặt hy vọng vào Ngài. Nhưng Đức Giêsu đã không đáp lại một lời. Một
thử thách quá lớn đối với một người mới có đức tin. Rất nhiều người trong chúng
ta thắc mắc: "Tại sao Chúa lại hành động như vậy? Đâu rồi hình ảnh một
Thiên Chúa tình thương mà biết bao người đã ca tụng như thế?" Phải chăng
Chúa Giêsu vô cảm và lạnh lùng trước nỗi đau của người khác? Phải chăng Ngài vô
tâm và lãnh đạm trước những việc Ngài có thể làm được? Và chắc chắn còn rất
nhiều những câu hỏi rất hợp lý được đặt ra trước thái độ im lặng của Đức Giêsu
trước lời kêu xin của người đàn bà ngoại giáo này. Lắm khi, chúng ta cũng gặp
sự thinh lặng nặng nề như thế. Chúng ta khắc khoải tự hỏi: "Chúa có nghe
gì không? Chúa có thấy gì không?" Nhưng đức tin chân thật là biết kiên trì
khi Chúa im lặng. Không kiên trì sẽ mất đức tin, mất tất cả.
2. Lòng tin lớn lao là biết kiên trì khi bị từ
chối.
Người đàn bà ngoại giáo này không nản lòng trước thái độ im lặng
của Chúa Giêsu. Bà đã vượt qua được một giai đoạn quan trọng để làm cho hạt
giống đức tin của bà lớn lên. Dù Chúa Giêsu im lặng, người đàn bà cứ đi theo
sau Ngài mà kêu xin. Bà kêu xin hoài, kêu mãi khiến các môn đệ Chúa Giêsu cảm
thấy bực bội: "xin Thầy bảo bà ấy về đi". Chắc bà cũng nghe được
những lời bực bội ấy của các môn đệ, nhưng bà không nản lòng và không chịu
thua. Bà trực tiếp giáp mặt Chúa Giêsu và nài xin Ngài cứu giúp. Nhưng kết quả
là một lời từ chối không khoan nhượng, nếu không muốn nói là làm xúc phạm đến
người xin: Không nên lấy bánh của con cái mà ném cho chó con". Bà có sốc
không khi Chúa Giêsu ví Dân ngoại, ví bà với chó con nuôi trong nhà, không đáng
được hưởng phần ăn của con dân Israel? Điều đáng khen và đáng mừng là bà đã
không thất vọng trước lời từ chối này. Bà đã vượt qua được một giai đoạn cực kỳ
quan trọng trong hành trình đức tin. Đây là một giai đoạn khó khăn vô cùng. Đã
có rất nhiều người không thể vượt qua được giai đoạn này nên bỏ cuộc. Còn chúng
ta thì sao? Nếu chúng ta để cho cái tôi của mình quá lớn, chúng ta sẽ có nguy
cơ mất đức tin. Thực tế là đã có nhiều người bỏ đạo vì cha sở, cha phó hay ông
thầy nói những lời làm họ tự ái.
3. Lòng tin lớn lao là biết khiêm tốn, khiêm
hạ:
Bà mẹ này đã chấp nhận lối so sánh của Chúa Giêsu. Bà chấp nhận
mình chỉ là chó con và chỉ dám trông chờ những mảnh bánh vụn rơi xuống từ bàn
ăn của chủ. Bà không dám mong được ăn phần ăn của các con cái trong nhà. Sự
khiêm hạ của bà đã giúp bà về đích cách thành công. Trong cuộc hành trình đức
tin, sức mạnh của lòng tin nằm ở sự khiêm tốn. Với sự khiêm tốn của người đàn
bà dân ngoại này, Chúa Giêsu đã ngạc nhiên về bà và khen bà là người có đức tin
lớn lao. Lòng tin lớn lao của bà khiến bà: "muốn sao thì sẽ được như
vậy" Xin chúc mừng bà. Bà là người đã giành được "vòng nguyệt
quế" chiến thắng.
Qua hành trình đức tin gian khó của người đàn bà ngoại giáo này,
chúng ta thấy được rằng: tin thật sự không phải là đòi hỏi Chúa làm điều này
điều nọ cho chúng ta, nhưng là chờ đợi tất cả từ tay Chúa và đón nhận tất cả
như quà tặng tình yêu của Chúa. Tất cả là hồng ân, là tình thương của Chúa.
Sứ mạng của Chúa Giêsu là làm theo ý của Chúa Cha. "Thầy
chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà Israel mà thôi". Nhưng
Chúa Giêsu không cứng nhắc trong nguyên tắc. Ngài tin rằng: Cha vẫn ở với Ngài
và nói với Ngài qua những hoàn cảnh khác nhau, nên Ngài đã để cho trái tim của
Ngài được tự do vươn rộng ra. Ngài tin rằng điều Ngài sắp làm cho người đàn bà
có lòng tin mạnh mẽ là hợp với thánh ý của Chúa Cha. Chúa Giêsu là hiện thân
của Thiên Chúa tình yêu, đã rất trung thành và uyển chuyển để có thể nắm bắt
được thánh ý của Chúa Cha vừa hé lộ cho Ngài.
Ước gì chúng ta luôn có được lòng tin sắt đá vào Thiên Chúa qua
từng ngày sống của chúng ta. Chúng ta cũng cầu xin Chúa cho chúng ta biết để
Chúa Cha dẫn chúng ta đi từng ngày và mở lòng chúng ta ra với những chân trời
mới của lòng tin yêu và phó thác.
20. Suy niệm của Lm. Phêrô Nguyễn Hương
KHÔNG AI BỊ LOẠI TRỪ KHỎI TRÁI TIM CỦA THIÊN CHÚA
Không ai xa lạ, không một ai bị loại trừ khỏi trái tim và lòng
thương xót của Thiên Chúa. Đó là chủ đề chính mà phụng vụ lời Chúa hôm nay muốn
giới thiệu với chúng ta.
Extra ecclesiam nulla salus? (Ngoài Giáo hội không có sự cứu
rỗi?)
Ngày xưa, Giáo Hội Công giáo chúng ta cũng có quan niệm rằng:
"Extra ecclesiam nulla salus: ngoài Giáo Hội thì không có ơn cứu độ"
(san Cipriano). Quan niệm này đã bị hiểu cách méo mó và cũng đã tồn tại trong
Giáo hội rất lâu hàng thế kỷ. Phải chờ đến Công Đồng Vatican II mới cho ta một
cái nhìn quân bình và mới mẽ về ơn cứu độ của những người ngoài Giáo hội.
Trong hiến chế Lumen Gentium Ánh Sáng Muôn Dân, số 16 nói đến
những người sau đây dù không thuộc về Giáo hội một cách hữu hình nhưng vẫn hy
vọng được cứu độ: trước hết phải kể đến những người tin nhận Thượng Đế và tôn
thờ Người như là đấng Tạo Hóa của đời mình, họ là những người Do thái và Hồi
giáo. Kế đến là những người vô tình không biết Tin Mừng Đức Kitô và Giáo hội,
nhưng thành tâm tìm kiếm Thiên Chúa và sống theo tiếng lương tâm ngay thẳng,
thì có thể được cứu độ. Một cách vô hình họ cũng thuộc về Giáo hội.
Cái nhìn này có nền tảng Kinh thánh và thần học rất vững chắc:
Thiên Chúa muốn tất cả mọi người nhận biết chân lý và được cứu độ (1 Tm 2,4).
Thiên Chúa có những cách thế riêng để cứu độ họ.
Và đây cũng là cái nhìn của Lời Chúa hôm nay: ở bài đọc I, Isaia
cho biết: Thiên Chúa không chỉ muốn cứu độ Israel - Dân riêng, Ngài còn muốn
đón nhận và cứu độ tất cả những ai "giữ luật và thực thi công bình",
cả những người "ngoại bang theo Chúa để phụng sự Chúa và yêu mến danh
Người vì "nhà Ta là nhà cầu nguyện cho mọi dân tộc". Nói như Thánh
vịnh là: Thân Lạy Chúa, hết thảy chư dân hãy ca tụng Ngài (Tv 66,6). Thánh
Phaolô quả quyết: "Thiên Chúa ban ơn và kêu gọi ai, thì Người không hề hối
tiếc" (Rm 11, 13-15).
Đức Giêsu trong bài Tin Mừng cũng xác nhận Ngài được sai đến
cùng chiên lạc nhà Israel, nhưng Ngài cũng đến để cứu độ Dân Ngoại, khi Ngài
công khai khen ngợi đức tin của người đàn bà Canaan và nhờ đức tin mạnh mẽ và
kiên nhẫn của Bà, Chúa chữa lành con gái của bà bị quỷ ám. Đức tin đó mang lại
ơn cứu độ, Đức tin đó khiến Chúa thực hiện những điều kỳ diệu cho Bà.
Vâng, chúng ta phải xác tín rằng: ý định của Thiên Chúa là cứu
độ hết mọi người, ơn cứu độ của Đức Kitô mang đến là cho tất cả, không lại trừ
ai, không giới hạn bởi khu vực, chủng tộc, quốc gia. Đức Kitô chết cho hết mọi
người không loại trừ ai. Đó là niềm hy vọng lớn lao nhất cho tất cả chúng ta và
cho những ai không thuộc về Giáo hội. Thiên Chúa không loại trừ ai, chỉ có con
người loại trừ nhau. Thiên Chúa không có kỳ thị và phân biệt ai, chỉ có con
người mới kỳ thị nhau và tạo ra những hàng rào ngăn cách. Vì thế hôm nay, tất
cả chúng ta được mời gọi mở rộng cái nhìn của mình theo cách nhìn của Thiên
Chúa, là biết kính trọng và biết đón nhận sự khác biệt và sự đa dạng phong phú
của những người khác, của tôn giáo khác. Đồng thời tất cả chúng ta cũng được
mời gọi truyền giáo và rao truyền những gì tốt đẹp của Tin Mừng cho những người
xưng quanh, nhất là những người chưa biết Chúa.
Câu chuyện sau đây cũng diễn tả được điều mà chúng ta vừa nói:
Ngày nọ, Chúa đến một hội chợ, không phải hội chợ thương mại, mà là Hội chợ Tôn
giáo. Nhưng những người tham dự luôn tỏ ra hung bạo và tuyên truyền ầm ĩ.
Tại quầy hàng của người Do thái, người ta treo quảng cáo:
"Chúa là Đấng thương xót và dân Do thái là dân được Ngài tuyển chọn. Ngoài
những người Do thái, không ai khác được chọn như họ".
Tại quầy hàng của người Hồi giáo, thì rao rằng: "Chúa đầy
lòng khoan dung và Mohammed là ngôn sứ duy nhất của Ngài. Sự cứu độ đến nhờ
việc nghe ngôn sứ duy nhất của Chúa".
Tại quầy hàng của người Kitô giáo, thì trưng bày: "Chúa là
tình yêu và không có sự cứu độ ở ngoài giáo hội. Hoặc gia nhập Giáo hội hoặc là
mất linh hồn đời đời".
Trên đường trở ra, có người hỏi Chúa: "Ngài nghĩ gì về những
điều nói về Chúa?"
Chúa trả lời: "Ta không tổ chức hội chợ đó. Ta thấy xấu hổ
ngay cả khi đến thăm nó"!!!
21. Ai là người Israel – Lm. Vũ Đình Tường
Nếu mỗi lần muốn sao được vậy có lẽ cuộc đời sẽ không lắm ưu
phiền vì muốn thế nào thì được như thế ấy. Suy nghĩ như thế có vẻ không ổn thoả
chút nào vì điều ước muốn thì vô vàn, không bao giờ cùng. Những gì vô cùng thì
không thể thoả mãn. Vì thế tư tưởng muốn sao được vậy có lẽ làm cho cuộc đời
phiền toái nhiều hơn là làm cho cuộc đời đơn giản hơn. Cái nghịch lí thứ hai
trong việc muốn sao được vậy là vấn đề ai đủ khả năng thoả mãn điều ước muốn.
Ngoài Chúa ra, mọi người phàm đều có giới hạn nên điều ước muốn không thể thực
hiện. Vừa lo thoả mãn ước muốn của mình vừa lo thoả mãn ước muốn của người quả
là một việc làm ngoài khả năng.
Ước muốn vì thiếu thốn, khao khát, muốn có điều chưa có hay có
nhưng chưa cảm thấy đủ. Ước muốn theo nghĩa đó nói lên cái nghèo nàn trong cuộc
sống hay cái nghèo trong tâm hồn hoặc cả hai cùng. Nghèo từ trong ra ngoài. Một
khi đầy đủ thoả mãn, đâu cần ước muốn. Trường hợp bà mẹ thành Canaan là trường
hợp bà ước muốn điều cao thượng. Cao thượng vì bà không ước muốn cho chính mình
nhưng vì tình thương mến cho người con. Lòng mến của bà mãnh liệt đến độ không
nề hà, sẵn sàng van nài nơi công cộng. Bà dẹp bỏ tự ái, danh dự cá nhân vì hạnh
phúc của người con. Phúc âm thuật lại bà van nài mãi mà Đức Kitô không đáp lại.
Lời van nài khẩn thiết, dai dẳng đến độ các tông đồ không vì ngại ngùng cũng vì
ngượng ngập, hoặc ngay cả muốn được yên thân. Cũng có thể các ngài nghe lời van
xin cảm động chạnh lòng thương lên tiếng xin dùm bà ta.
Xin Thầy thương để bà ấy về đi, vì bà cứ theo chúng ta mà kêu
mãi.c.23
Đức Kitô giải thích lí do tại sao Ngài không đáp lại lời bà kêu
cầu, van nài.
Thầy chỉ được sai đến cùng chiên lạc nhà Israel.c.24
Câu trả lời khá mạch lạc, rõ ràng. Bà không phải là chiên lạc
nhà Israel nên chưa đến lượt bà xin. Bà là dân ngoại. Ưu tiên một dành cho
chiên lạc nhà Israel.
Nghe lời đó bà không nản lòng, chán nản, tiếp tục van xin. Từ
van xin câu chuyện chuyển sang đối thoại. Sự việc diễn tiến có nhiều hy vọng
hơn. Từ im lặng không đáp, chuyển sang đáp. Từ đáp chuyển sang đối thoại. Từ
đối thoại chuyển sang giúp chỉ còn là một bước nhỏ.
Nơi đây chúng ta tìm gặp một tấm lòng chân thành, khiêm nhường
hết mực. Bà đáp, Thưa Ngài đúng lắm. Ưu tiên một dành cho con cái trong nhà,
chiên lạc nhà Israel. Mẹ con chúng tôi không dám xin chia phần dành riêng đó.
Chúng tôi chỉ dám xin mảnh vụn, phần dư thừa, phần không dùng đến cũng chẳng để
lại tích trữ. Phần đó xin dành cho mẹ con chúng tôi.
Điểm thứ hai, ngôn từ bà xử dụng cho biết bà có một tâm hồn
trong sáng, kính trọng người khác hết lòng. Bà luôn đáp lại Đức Kitô bằng câu
'Thưa Ngài', 'Lậy Ngài'. Từ nói lên lòng kính trọng, tôn kính.
Điểm thứ ba, 'Lậy Ngài', xin cứu giúp tôi. Bà vừa bái, lậy, vừa
xin cứu vừa xin giúp. Chỉ một câu ngắn gọn trên cho chúng ta hình dung ra một
người đàn bà, trên đường phố, giữa đám đông người chân quì, tay chắp bái, lậy,
miệng van xin điều muốn xin.
Thứ tư, đau đớn, bệnh tật, khổ sở của con bà được bà coi như của
chính cá nhân mình. Bà không phải xin cứu giúp con bà nhưng xin cứu giúp tôi.
Chữ tôi cho biết bà sẵn sàng mang lấy bệnh tật, khắc khoải của con bà.
Thứ năm, Đức Kitô nhìn bà với con người đức tin, người có lòng
tin mãnh liệt, vững vàng trong cơn thử thách. Cơn thử thách đây lại đến từ
chính Đức Kitô.
Bấy giờ Chúa trả lời cùng bà ấy. Này bà, bà có lòng mạnh tin. Bà
muốn sao thì được vậy. Và ngay lúc đó, con gái bà đã được lành.c.28.
Bà là người ngoài, là dân ngoại không thuộc vào chiên lạc nhà
Israel. Những người ngoài Israel không được Đức Kitô cứu chữa. Nhưng trường hợp
của bà Đức Kitô cứu chữa. Như vậy câu hỏi đặt ra cho chúng ta. Ai là người
Israel? Thưa dân Israel là dân Chúa chọn. Một dân Chúa mong muốn họ sống đời
sống hết mực khiêm nhường, đầy yêu thương, giầu bác ái. Một dân đặt trọn niềm
tin vào Chúa. Bà phụ nữ thành Canaan đang từ dân ngoại biến thành dân Israel,
dân Chúa chọn, nên Ngài chữa bệnh cho con bà theo lời bà cầu xin.
Như thế dân Israel là bất cứ ai sống đời sống hết mực khiêm
nhường, đầy yêu thương, giầu bác ái và có lòng tin vững mạnh đều là dân Chúa
chọn. Những người đó khi kêu cầu Chúa sẽ nhận lời cầu xin. Chúng ta cầu xin
sống trung thành điều Chúa mong muốn, mời gọi.
22. Kỳ thị – Lm. Vũ Đình Tường
Dân Israel kì thị dân thờ ngẫu tượng, cho họ là những người tội
lỗi và coi họ như kẻ thù. Câu chuyện Đức Kitô chữa con gái bà goá thành
Canaanite cho biết Đức Kitô không kì thị bất cứ ai. Trong quá khứ bà thờ ơ tôn
thờ Thượng Đế nhưng tôn trọng thờ thần ngoại bang. Con gái bà bệnh không thuốc
chữa bà van nài ngẫu thần đến mệt mỏi vẫn không được đáp trả. Cuối cùng không
còn cách nào khác bà đến nài xin Đức Kitô chữa và Đức Kitô đáp lời bà nài van
sau cuộc đối thoại giữa Ngài và bà.
Khởi đầu cuộc đối thoại người ta có cảm tưởng như Đức Kitô từ
chối, xua đuổi bà. Nhận xét đó đến từ phán đoán cục bộ, nhìn từ bên ngoài.
Người ta phải đợi đến cuối cuộc đàm thoại mới biết rõ. Kết quả cho thấy Đức
Kitô đón nhận bà với tình yêu của một Thiên Chúa đầy yêu thương. Qua cuộc đối
thoại Đức Kitô muốn cho mọi người tại hiện trường nhận biết sức mạnh của lòng
tin. Những ai đặt trọn vẹn niềm tin nơi Đức Kitô sẽ không bao giờ phải thất
vọng, dù họ phải trải qua thử thách nhưng thử thách làm cho đức tin phát triển,
lớn mạnh trong Ngài. Bà nhận biết Đức Kitô thuộc dòng dõi vua Đavid và bà may
mắn cũng đến từ dòng dõi vinh quang đó và là con dân của đức vua. Vì thế bà tin
rằng con dân, dù hoang đàng, khi trở lại, thống hối, cũng đáng hưởng ân lộc vua
ban.
Bà rất kiên nhẫn xin Đức Kitô cứu con bà. Kiên nhẫn nài van đến
độ làm cho các môn đệ Đức Kitô phải lên tiếng. Có thể các ông cảm thấy phiền
toái nhưng với Đức Kitô ơn kiên nhẫn trên lại là bằng chứng rõ ràng cho biết
niềm tin trọn vẹn của bà. Bà thực sự từ bỏ ngẫu thần và đặt trọn vẹn niềm tin
nơi Thiên Chúa. Việc chữa lành cho con gái bà là khởi đầu việc giao hoà rạn nứt
giữa người Israel and dân tôn thờ ngẫu tượng. Ngoài Đức Kitô ra không một ai
khác có thể đong đầy hố ngăn cách lịch sử này. Bà goá tin một mình Đức Kitô có
thể làm được việc đó và bà đặt trọn niềm tin vào Ngài. Việc dân Israel coi bà
là người ngoài không làm bà chùn bước trong việc xin Đức Kitô chữa cho con bà;
trái lại bà tin là những ai đặt niềm tin vào Đức Kitô đều là con cái Chúa và
con cái thì nhận đuợc yêu thương từ cha mẹ.
Dân Israel là dân tuyển chọn nhưng chính dân này lại từ chối đón
nhận Đức Kitô là Đấng Thiên sai và còn mong đợi một đấng khác sẽ đến; trong khi
bà goá bị coi là người ngoại bang lại vui lòng đón nhận Đức Kitô là Đấng Thiên
Sai và đặt trọn niềm tin vào Đấng đó. Có lẽ bà goá được nghe ít nhiều về phép
lạ Đức Kitô hoá bánh ra nhiều. Điều này càng làm cho bà vững tin hơn con bà sẽ
được Đức Kitô chữa lành bệnh.
Chia rẽ hoặc đòi đặc quyền, đặc lợi và kì thị xuất hiện khắp nơi
nhưng điều này trở nên khủng khiếp khi nó xảy ra trong gia đình hay trong chủng
tộc. Kì thị tôn giáo hiện đang hoành hành gây tai hại ở thời đại chúng ta sống.
Mãnh liệt và kinh khủng nhất là nó đang xảy ra tại Iraq nơi nhiều ngàn người là
nạn nhân của kì thị tôn giáo. Thật là tệ hại khi người ta nhân danh Thượng Đến
giết chết những người tin theo Thượng Đế. Nhà thờ, nơi thờ phượng bị phá tan
tành, ảnh tượng các thánh và ảnh Chúa bị chà đạp dưới gót giầy của kẻ có vũ khí
trong tay. Trường học bị phá sập, nhà cửa bị đốt cháy thành tro bụi và đoàn
người tay xách, nách mang kéo nhau chạy trốn trong vùng xa mạc ngày nóng cháy
da, đêm lạnh thấu xương, không lương thực. Tai hoạ đến chỉ vì kì thị tôn giáo.
Nó xảy ra khi một cá nhân hay một nhóm người tự nhận mình là công chính, còn kẻ
không theo họ là bất chính và kẻ công chính thì tự cho quyền chà đạp kẻ cưỡng
lại họ. Tự nhận mình công chính để hại người khác. Đức Kitô có lần cho biết
trên cõi đời này không ai công chính trừ một mình Thiên Chúa. Mat 19,16. Tự
nhận nhóm mình là công chính là một sai lầm và kẻ lầm đường, tương tự như người
say, thường không bao giờ nhận mình lầm.
Đức Kitô đón nhận và tha cho bà goá khi bà tỏ lòng thống hối ăn
năn, đón nhận bà vào gia đình Chúa. Điều này cho biết Chúa đến để thu tóm không
phải chia rẽ.
23. Tâm hồn khiêm tốn – Radio Veritas
Asia
(Trích trong ‘Mỗi Ngày Một Tin Vui’)
Biến cố chúng ta vừa đọc lại trên đây cho thấy Chúa Giêsu đã
vượt qua một biên giới, và đến gần vùng đất của dân ngoại. Và tại đây Ngài đã
gặp một người đàn bà được hưởng lấy lợi ích từ tác vụ của Chúa Giêsu, tự lãnh
nhận những hồng ân Thiên Chúa như những người con Do Thái đồng hương. Vừa bước
vào vùng đất mới, Chúa Giêsu nghe được lời kêu van của một người đàn bà đang
gặp thử thách: "Lạy Ngài, con vua Đavít, xin dủ lòng thương tôi. Đức con gái
tôi bị quỉ ám khổ sở lắm". Nhưng Chúa Giêsu không đáp lại một lời. Trước
lời kêu xin tha thiết như vậy, tại sao Chúa không đáp lại? Chúa là Đấng nhân
từ, đầy cảm thông trước cảnh cùng khổ của những ai đến với Chúa và đã dạy các
tông đồ: "Hãy cầu nguyện thì sẽ được. Hãy gõ cửa thì sẽ mở cho". Thế
mà tại sao Chúa lại làm thinh, không trả lời cho người đàn bà đang thành tâm
kêu xin? Hẳn có lý do.
Các tông đồ không hiểu được thái độ của Chúa và cũng không muốn
bị quấy rầy nên đã nói với Chúa như sau: "Xin Thầy bảo bà ấy đi đi, kẻo bà
ấy cứ theo chúng ta mà kêu mãi". Các tông đồ hiểu lầm thái độ im lặng của
Chúa như một sự từ chối và các ngài cũng muốn phủi tay: "Xin Chúa đuổi bà
ấy đi cho, đừng để bà ấy quấy rầy nữa". Chúa Giêsu không chỉ im lặng mà
Ngài còn lên tiếng nói lời chối từ như sau: "Ta chỉ được sai đến để cứu
những con chiên lạc của nhà Israel mà thôi".
Chúng ta nên học hỏi thái độ khiêm tốn
và kiên trì của người đàn bà: "Lạy Thầy, xin cứu giúp
tôi". Bà không bực tức, không nổi giận, không trách móc Chúa tại sao thế
này, tại sao thế nọ. Chúa càng im lặng thì bà càng khiêm tốn hơn nữa. Không
những bà chỉ nói mà còn van xin bằng cả con người của mình. Bà sụp lạy Chúa
Giêsu và nói: "Xin Ngài thương xót con". Sự im lặng của Chúa là một
thử thách, thử thách trong đức tin, thử thách trong việc cầu nguyện Chúa Giêsu
thử thách nhiều hơn nữa: "Không được lấy bánh dành cho con cái mà đem ném
cho chó". Đây là thử thách ở mức độ cuối cùng, ai có thể vượt qua được.
Người đàn bà xa lạ và thuộc dân ngoại khiêm tốn thưa cùng Chúa Giêsu:
"Thưa Thầy, đúng thế, nhưng mà những con chó con cũng được ăn những mảnh
vụn từ trên bàn chủa rơi xuống". Có thể nói tâm hồn khiêm tốn đã giúp
người đàn bà vượt qua được thử thách và trưởng thành trong đức tin. Chúa Giêsu
trấn an bà như sau: "Này bà, lòng tin của bà thật mạnh. Bà muốn sao thì sẽ
được như vậy". Người đàn bà chỉ xin Chúa cho lợi lộc thông thường cho con
bà khỏi bị quỉ ám và bà được nhận lời.
Chúng ta có thể tượng tưởng người đàn bà sẽ vui mừng biết bao
hơn nữa khi lãnh nhận được ơn Chúa. Cuối đoạn đường gian nan nhìn lại, chúng ta
sẽ thấy rõ những giây phút Chúa xem ra im lặng là những giây phút quí trọng vô
cùng vì những im lặng và từ chối này của Chúa giúp đức tin của chúng ta được
trưởng thành. Khi đi qua đoạn đường gian nan, chúng ta có thể hiểu được chương
trình của Chúa dành cho cuộc đời mình. Thử hỏi, chúng ta còn đủ nghị lực để đi
qua đoạn đường nhiều gian nan thử thách hay không.
Lạy Chúa,
Xin thương ban cho tất cả những ai chọn theo Chúa có được tâm hồn
khiêm tốn để lãnh nhận những mầu nhiệm ân sủng của cuộc đời.
Lạy Chúa,
Xin thương nâng đỡ chúng con và củng cố đức tin cho chúng con.
24. Tình Mẹ cao quý
(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Hữu An)
Tình mẹ thương con, bao la như trời như biển. Không có thứ tình
cảm nào đậm đà và cao quý như tình mẹ thương con. Đã có biết bao nhiêu thi ca
nhạc phẩm, đã có vô vàn câu hò điệu hát ca tụng tình mẹ thiêng liêng.
“Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình dạt dào.
Tình mẹ tha thiết như dòng suối hiền ngọt ngào.”
Với giai điệu mượt mà sâu lắng, với ca từ thấm đẫm chất thơ gợi
lên những hình ảnh bình dị, gần gũi, nhạc sĩ Y Vân đã viết ca khúc tuyệt vời ca
ngợi tình mẹ.
Thương con mẹ nào có quản nắng mưa, có ngại gì sớm khuya vất vả… Tình mẹ mãi mãi là như thế. Dẫu ở thời nào, dẫu
thuộc nền văn minh văn hóa nào và dẫu ở đâu, tình mẹ muôn đời vẫn thế.
Vào tháng 12 năm 1987 một cơn động đất lớn đã xảy ra ở xứ Armênia
thuộc Liên Xô cũ, đã chôn vùi hằng ngàn người. Trong số những người bị chôn
dưới đống gạch vụn có hai mẹ con bà Suzanna. Hai mẹ con may mắn nằm lọt vào
trong một khoảng trống nhỏ. Tất cả lương thực họ có chỉ là một hủ mứt nhỏ.
Nhưng chẳng bao lâu hũ mứt cũng hết sạch. Lúc đó đứa con 4 tuổi kêu lên:
"Mẹ ơi con khát quá". Bà Suzanna không biết tìm đâu ra nước cho con.
Nhưng tình mẫu tử đã gợi cho bà một sáng kiến táo bạo: bà dùng một miếng kính
vỡ cắt đầu ngón tay mình cho máu chảy ra và đưa vào miệng đứa con cho nó mút.
Một lúc sau nữa nó lại kêu khát, bà lại cắt một đầu ngón tay nữa. Cứ như thế
cho đến cuối cùng người ta cứu hai mẹ con ra. Sau khi ra ngoài, bà mẹ cho biết
rằng: "Lúc đó tôi biết thế nào tôi cũng chết. Nhưng tôi muốn con tôi
sống".
Bà mẹ Armênia trong câu chuyện và bà mẹ Canaan trong bài Tin
Mừng Chúa nhật hôm nay là một hình ảnh sống động minh họa cho tình mẫu tử
thiêng liêng cao cả.
Thương đứa con gái bị quỷ ám, bà đã lặn lội đi tìm Chúa Giêsu,
nài nỉ van xin, bị xua đuổi bà vẫn kiên trì, bị nói nặng là "đồ chó",
bà vẫn không nản. Kiên trì và khiêm tốn chứng tỏ nơi bà có một tình yêu mãnh
liệt và một lòng tin mạnh mẽ.
Thật cảm động trước tình thương dạt dào của người mẹ Canaan.
Thật cảm phục một lòng tin kiên vững của người phụ nữ ngoại giáo. Tình yêu và
lòng tin ấy cứ xoắn quyện với nhau. Tình yêu dẫn đến lòng tin. Tình yêu kiện
cường lòng tin. Biểu lộ của lòng tin cũng chính là biểu lộ của tình yêu. Lòng
tin và tình yêu đi đôi với nhau giúp cho con người một sức mạnh để can đảm,
kiên trì và khiêm tốn.Lòng tin và tình yêu cho bà mẹ Canaan có được một sức
mạnh thật kỳ diệu, vượt thắng mọi thử thách và đi đến cùng trong việc cứu chữa
con gái.
Thương con,bà đã chạy thầy chạy thuốc khắp nơi. Không rõ nhờ đâu
mà bà biết được Chúa Giêsu, nhưng khi thấy Người bà tin rằng cơ may đã đến. Bà
gọi Người là Con Vua Đavít, bà đặt trọn niềm tin vào Người, vị cứu tinh duy
nhất của bà.
Dẫu biết rằng bà thuộc dân ngoại, còn Chúa Giêsu là người Do
Thái, hai dân tộc có mối thù truyền kiếp không giao du tiếp xúc với nhau, nhưng
lòng thương con đã khiến bà bất chấp ranh giới cấm kỵ hận thù để đến với Chúa
trong tư thế một người xin ơn.
Thương con nên khổ vì con. Người mẹ Canaan xin với Chúa Giêsu:
“Xin dủ lòng thương tôi! Đứa con gái tôi bị quỉ nhập khổ sở lắm.” Đứa con bị quỉ
nhập khổ sở là đúng rồi. Thế nhưng thực tế ai khổ hơn ai, đứa con hay bà mẹ?
Con đau khổ một, còn mẹ khổ mười. Mỗi lần con rên, con quằn quại là lòng mẹ
quặn đau như muối xát, mẹ ước gì được lãnh lấy mọi cơn đau của con. Chắc hẳn,
các bà mẹ đều đã trải qua những kinh nghiệm như thế. Chính vì thế thay vì nói
“Xin dủ lòng thương con tôi” bà lại nói: “Xin dủ lòng thương tôi!”
Bà xin Chúa nhìn đến nỗi đau của một bà mẹ, đau vì nỗi đau của
đứa con. Nhưng Chúa Giêsu không đáp lại một lời. Tại sao Chúa lại lãnh đạm với
nổi đau của con người như vậy? Chúa thinh lặng để bà thấm thía được sự bất lực
của mình, và nhờ đó mà thấy được rõ hơn rằng, Thiên Chúa là nơi nương tựa duy
nhất của con người.
Bà chẳng ngã lòng trước thái độ lạnh lùng của Chúa Giêsu. Bà cứ
lẽo đẽo theo sau mà nài nẵng xin mãi xin hoài đến nổi các môn đệ không chịu
được những lời lẽo nhẽo ấy nên trình với Chúa để đuổi bà về.
Mặc kệ thái độ khó chịu của các môn đệ, bà trực tiếp giáp mặt
Chúa Giêsu và nài xin cứu giúp. Lần này thì bà lãnh đủ một gáo nước lạnh:
“Không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con.”. Sao lạ vậy? Chúa
Giêsu mới làm phép lạ hóa bánh ra nhiều nuôi năm ngàn người, vậy mà Người lại
nhẫn tâm khước từ mẩu bánh nhỏ cho người đàn bà khốn khổ này ư? Những lời khó
nghe Chúa dùng cũng là lời nói với mọi người, để cho ai cũng thấy được ơn cứu
độ là một hồng ân Chúa ban bởi lòng thương xót, chứ không phải bởi sự xứng đáng
của bất cứ ai.
Câu chuyện đã đi đến cao điểm, thử thách đã đến cùng tột. Chính
trong cơn thử thách như thế ta mới thấy hết vẻ đẹp của tình mẫu tử và lòng tin
của bà.
Bà chấp nhận lối so sánh của Chúa. Bà không dám mong được những
ân huệ như dân Do Thái, bà chỉ xin chút vụn vặt thừa thãi cho con bà, bởi vì
“lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống.”
Đến đây thì Chúa Giêsu chẳng còn lý do gì để chối từ, Người nói:
“Này bà, lòng tin của bà mạnh thật! Bà muốn sao thì được như vậy.” Nhận biết
mình hèn mọn nên hoàn toàn cậy dựa vào lòng trắc ẩn của Chúa. Đó là sức mạnh
của người mẹ Canaan. Thiên Chúa đầy lòng thương xót không thể từ chối lời nài
van của một người không sao tìm ra một nơi nương tựa nào khác ngoài lòng trắc
ẩn của Ngài, và Chúa Giêsu nói: “Bà muốn thế nào, sẽ được như vậy”.
Làm sao mà Chúa có thể chối từ được trước tình yêu bao la và
niềm tin mạnh mẽ đến vậy. Không phải Người đã từng bảo: “Hãy xin thì sẽ cho,
hãy tìm thì sẽ gặp, hãy gõ thì sẽ mở” đó sao? Hơn nữa,
Người cũng có một bà mẹ là Đức Maria. Rồi sẽ có ngày Mẹ Người sẽ khổ đau đi
theo con trên chặng đường thương khó, trái tim Mẹ như bị lưỡi gươm đâm thâu khi
đứng dưới chân thập giá. Có lẽ nổi đau khổ của bà mẹ Canaan này khiến Chúa
Giêsu chạnh nghĩ đến mẹ của mình. Người hiểu tấm lòng của các bà mẹ, nên chẳng
nỡ chối từ những gì các bà mẹ trong cơn đau khổ cầu xin.
Lòng tin và tình yêu giống như đôi cánh đã giúp người mẹ Canaan
bay lên rất cao và bay đi rất xa. Cao lên tới Thiên Chúa. Xa khỏi những ngăn
cách trắc trở. Đến với Chúa Giêsu bằng lòng tin và tình yêu, người mẹ Canaan
nhận được một tình yêu quyền năng. Thánh Phaolô chia sẽ kinh nghiệm này: “Tôi
có thể làm được mọi sự nhờ Đấng ban sức mạnh cho tôi” (Pl 4,13).
Bà mẹ Canaan là tấm gương cho các bậc làm cha làm mẹ. Cha mẹ nào
mà chẳng thương con. Vì thương con nên mới khổ vì con. Chắc hẳn, con đau bệnh
không làm khổ lòng cha mẹ cho bằng con hư hỏng. Bao cha mẹ đã bạc mái đầu vì
những đứa con ngỗ nghịch hư hỏng, bao bà mẹ đã khóc hết nước mắt vì có đứa con
lỡ vướng vào các tệ nạn vào ma tuý… Trong trường hợp đó, lòng thương con của
các bậc cha mẹ có xoắn quyện chặt chẽ với lòng tin mạnh mẽ vào Thiên Chúa hay
không? Các bậc cha mẹ đã làm hết cách, đã tha thiết cầu xin, đã kiên tâm cầu
khẩn, đã tin tưởng cầu nguyện như người mẹ Canaan này chưa?.
Chúa Giêsu đã khen ngợi đức tin của người đàn bà ngoại giáo.
Chúa đã đánh giá lòng kiên nhẫn của bà là một bằng chứng đức tin. Chúa đề cao
một mẫu gương về đức khiêm tốn, kiên trì và phó thác hoàn toàn nơi Thiên Chúa.
Tình mẹ cha yêu thương với tất cả hy sinh chịu đựng luôn đóng ấn
và trải dài suốt những năm tháng của cuộc đời con.
Tình mẹ thương con là tình cảm thiêng liêng cao quý nhất. Chính
Con Một Thiên Chúa Nhập Thể làm người cũng đã nhận lấy con đường bình thường mà
trân quý ấy. Maria, người nữ Sion đã vâng phục ngay từ ngày đầu khi thiên sứ
truyền tin. Từ đó, Mẹ đã nhận lấy những nhọc nhằn vất vả của vai trò làm mẹ. Mẹ
đã đảm nhận trọn vẹn thiên chức cao quý nhưng không thiếu gian truân khổ đau
như bất cứ người mẹ nào trong nhân loại. Trong lòng tin, người Mẹ ấy đã âm thầm
vâng phục, đón nhận, lắng nghe và bước theo Con của mình trong hành trình cứu
độ. Cuối cùng, người nữ ấy được Thiên Chúa đoái thương cất nhắc về Trời cả hồn
lẫn xác, một trong bốn đặc ân cao cả Thiên Chúa đã ban cho Mẹ.
Mẹ Maria đang được hưởng niềm vui thiên quốc. Mẹ hằng yêu thương
con cái trên đường hành hương về quê trời. Trong cuộc hành hương nội tâm hay lữ
hành nơi dương thế, chúng ta tin rằng có Mẹ Maria luôn cầu bầu che chở.Trong
niềm hy vọng sẽ được về trời với Mẹ, chúng ta nhìn lên Mẹ như mẫu gương của
lòng cậy trông, kiên nhẫn với tin yêu và hy vọng.
25. Người nghèo
Thời Chúa Giêsu, Tia và Xiđon - ngày nay là miền nam Libăng -
được xem là miền đất dân ngoại. Vì thế, việc Chúa Giêsu và các môn đệ lui về
đây không chỉ để tránh tai mắt của nhóm Biệt phái hay tránh sự cuồng nhiệt của
dân chúng muốn tôn Ngài làm vua ngay sau sự kiện hoá bánh ra nhiều (x. Ga 6,
15), mà còn mang một ý nghĩa thần học theo dụng ý của tác giả Mátthêu. Theo đó,
ơn cứu độ lẽ ra chỉ dành cho Israel, nhưng vì họ từ chối, thì nay ơn cứu độ đó
được mang đến cho dân ngoại mà người phụ nữ Canaan là một đại diện.
Trước khi đến gặp Chúa Giêsu, chắc hẳn người phụ nữ Canaan đã
lường trước những thách đố mà mình sẽ gặp khi "chạm trán" với những
người mà bà biết họ chẳng ưa thích gì khi có sự hiện diện của mình. Nhưng biết
làm sao được. Bởi động cơ dẫn lối đưa đường bà đến gặp Chúa Giêsu chính là cô
con gái yêu quý của bà đang ngày đêm khổ sở vì bị quỷ ám. Vì tình mẫu tử, bà đã
vượt qua mọi cản ngăn để đến gặp Chúa Giêsu với hy vọng Người sẽ cứu giúp con
bà. "Lạy Ngài là con vua Đavít, xin dủ lòng thương tôi! Đứa con gái tôi bị
quỷ ám khổ sở lắm". Không một lời lên tiếng. Im lặng bao trùm. Quả đúng
như những gì bà đã lường trước. Người bà đang cần sự giúp đỡ chẳng mặn mà gì.
Sự im lặng của Người đến khó hiểu. Còn các môn đệ của Chúa Giêsu xem ra cũng
khó chịu khi có sự hiện diện của bà, nên không ngừng hối thúc Thầy mình đuổi bà
ấy về cho khỏi chướng tai gai mắt. Mặc dù vậy, người phụ nữ Canaan vẫn kiên
trì. Bà biết mình phải làm gì trong trường hợp không lấy gì làm dễ chịu này.
"Lạy Ngài, xin cứu giúp tôi". Tiếng bà lại vang lên
khi toàn thân bà phục xuống bái lạy Chúa Giêsu với hy vọng Người sẽ đoái
thương. Phủ phàng thay, câu trả lời của Chúa Giêsu, vô hình trung, như gáo nước
lạnh giữa trời đông xối vào mặt bà. "Không nên lấy bánh của con cái mà ném
cho lũ chó con". Cho đến lúc này, Chúa Giêsu vẫn trung thành với điều mà
Người đã nói trong lúc khai mạc sứ vụ rao giảng Tin mừng. Theo đó, sứ mệnh của
Người chỉ dành cho "con chiên lạc nhà Israel" mà thôi. Vì thế, câu
nói của Chúa Giêsu xem ra sỗ sàng, khiến người khác phật lòng nhưng lại nói lên
lòng mong mỏi của Người dành cho nhà Israel.
Liên tiếp phải hứng chịu sự thật phủ phàng, người phụ nữ Canaan
không mảy may dao động hoặc tức giận tháo lui. Trái lại, bà còn dùng ngay chính
sự thật phủ phàng này để trả lời Chúa Giêsu một cách hết sức khôn khéo và tế
nhị. "Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn
trên bàn chủ rơi xuống". Câu nói của bà như một lời tuyên xưng niềm tin
của bà đối với người mà bà đang đối diện. Chính niềm tin mãnh liệt của bà đã
làm cho Chúa Giêsu kinh ngạc nếu không nói nó gây nên một cú xốc cho Người. Và
Đức Giêsu chỉ còn cách bằng lòng "Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà
muốn sao thì sẽ được vậy". Lời của Chúa Giêsu không chỉ là lời tán thưởng,
lời ban bình an và xua đuổi tà thần mà còn là lời xoá đi mọi ngăn trở, mọi thứ
lề luật nhỏ nhen thấp hèn do con người tạo nên. Từ đây, nhờ niềm tin, người phụ
nữ Canaan, dân ngoại, một kẻ dơ bẩn được Thiên Chúa đón nhận, cho làm bạn nghĩa
thiết với Người. Niềm tin mãnh liệt đó đã làm cho bà trở nên người đáng được
tôn vinh, làm cho bà từ một khách lạ trở thành người nhà của Thiên Chúa và còn
hơn thế nữa.
Lạy Chúa, trong cuộc sống Ngài ban cho con rất nhiều ơn lành,
nhưng đôi lúc con lại không biết quý trọng. Chắc chắn những hành động của con
như thế đã làm cho Chúa buồn. Xin cho con biết nhận ra những ơn lành của Chúa
như một ơn ban không thể thiếu. Amen.
26. Một con chó biết ơn.
Bà ấy liền bái lạy và thưa với Người rằng: “Lạy Ngài, xin cứu
giúp tôi!” Người đáp: “Không lên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó
con.” Bà ấy nói: “Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những
mảnh vụn trênbàn chủ rơi xuống.” Bấy giờ Đức Giêsu đáp: “Này bà, lòng tin của
bà mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ được vậy.” Từ giờ đó con gái bà được khỏi.
(Mt. 15, 25-28)
Thái độ của Đức Giêsu trong đoạn Tin Mừng này không được đáng
mền. Những câu: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật, bà muốn sao thì sẽ được
vậy.” Cho người ta thấy Đức Giêsu rất cảm thương, tốt lành và kính chuộng những
kẻ hèn mọn và nghèo khổ.
Thánh Mátthêu cho chúng ta thấy một Đức Giêsu có óc bè phái:
“Thầy chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà Israel mà thôi.” Có óc
kinh bỉ: “Không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con.”
Nhưng kìa: Đức Giêsu hoàn toàn không phải thế, Thánh sử muốn dạy
chúng ta biết lắng nghe và hiểu rõ bài học này.
Có nhiều người lương dân biết xưng tụng, kêu van danh Đức Kitô,
trong khi những Kitô hữu nghe danh người xưa kia mà nay lại không biết kêu cầu
Người. Hay ngay cả khi họ nghĩ đến Người, hiểu biết Người bây giờ, họ vẫn điếc
chẳng nghe Tin Mừng của Người, mù không thấy những phép lạ của Người, sự phục
sinh của Người, câm không nói về Người.
Chó con trong nhà.
Chó con được ăn những đồ thừa, không những nó bằng lòng mà còn
tỏ niềm vui mừng và biết ơn nữa. Trẻ con trong nhà thì sao? Không phải lúc nào
chúng cũng biết ơn, cảm ơn dù chúng được chăm lo rất nhiều, chúng không thấy vì
được quá nhiều đặc ân, quá thường xuyên.
Bà lương dân này chẳng được dạy dỗ, chẳng được ân huệ gì, bà lại
có niềm tin thật mạnh đó là điều thiết yếu Đức Giêsu muốn Người không nói bà
phải tỏ ra ngoan ngoãn phục tùng, Người không tra hỏi về đời tư của bà. Như bất
cứ một kẻ nào đó đến với Người, cầu khẩn Người, với cảnh cùng khổ của mình, với
lòng tin cậy được nhận lời.
Chúng ta hãy thành khẩn.
Còn chúng ta ngày nay thì sao?
Không còn đề cập đến vấn đề đức tin nữa, nó làm chúng ta mù
quáng bằng đủ mọi thứ bào chữa để che đậy lòng thiếu đức tin của chúng ta.
Nếu người lương dân biết tin vào Đức Kitô thì càng có lý mạnh mẽ
đòi chúng ta càng xây dựng niềm tin vào Đức Kitô biết bao! và phải làm cho
Người trở lên sống động nơi chúng ta và nơi mọi người đến chừng nào! vì chúng
ta hiểu biết Người hơn lương dân gấp bội.
27. Bước đột phá của lòng tin
Người ta thường nói "có gan mới làm giàu". Đúng vậy,
trong đời sống khi muốn tốt hơn thì lắm lúc ta cần phải có sự liều lĩnh. Liều
lĩnh để vượt qua những khó khăn thử thách. Liều lĩnh để có thể vượt qua những
rào cản của dư luận ... Dĩ nhiên, sự liều lĩnh ấy cần được đặt trên một tiêu
chuẩn nào đó. Một trong những tiêu chuẩn cần thiết là lòng tin. Khi có lòng tin
người ta mới dám thực hiện bước đột phá.
Đoạn Tin mừng Chúa nhật hôm nay cho ta chiêm ngắm một bước đột
phá của người đàn bà xứ Canaan . Như ta biết, thời Chúa Giêsu người Do thái và
người ngoại giáo có một sự ngăn cách rất lớn. Họ rất ngại tiếp xúc với nhau.
Thế nhưng người đàn bà này dường như không cần chú ý đến điều ấy. Bà ta đến
thưa với Chúa Giêsu: "Lạy Ngài là con vua Đa-vít, xin dủ lòng thương tôi!
Đứa con gái tôi bị quỷ ám khổ sở lắm!". Sau một hồi thinh lặng Chúa Giêsu
trả lời: "Thầy chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà Ít-ra-en
mà thôi.". Bà ta vẫn tiếp tục nài xin "Lạy Ngài, xin cứu giúp
tôi!". Như một gáo nước lạnh Chúa Giêsu tiếp tục nói với bà: "Không
nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con". Nếu như với người
khác, có thể họ đã bỏ ra về. Nhưng bà không ngần ngại trả lời:"Thưa Ngài,
đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi
xuống." . Với câu trả lời này có thể nói được là Chúa Giêsu phải "tâm
phục khẩu phục" nên đã nói: "Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà
muốn sao thì sẽ được vậy."
Như thế, ta thấy nếu không có lòng tin mạnh vào Chúa thì người
đàn bà này đã không thể nào thực hiện được bước đột phá này. Nhờ đó, con của bà
đã được chữa khỏi.
Những ngày gần đây, ở miền Bắc nước ta xảy ra nhiều thiên tai do
bão và lũ gây ra. Thông thường những cây nào sau những trận mưa bão mà còn trụ
lại được thì những cây đó mới thực sự có giá trị. Thánh Giacôbê đã nói:
"Anh em hãy tự cho mình là được chan chứa niềm vui khi gặp thử thách trăm
chiều.Vì như anh em biết: đức tin có vượt qua thử thách mới sinh ra lòng kiên
nhẫn" (Gc 1, 2 - 3).
Có thể nhiều lúc trong đời sống đức tin ta thấy dường như Chúa
hoàn toàn thinh lặng thậm chí không ngó ngàng gì tới mình. Hãy tin là những lúc
ấy chính là những cơ hội Chúa đang chờ ta thực hiện những bước đột phá như
người đàn bà này. Chắc chắn Chúa sẽ không quên ta trong những lúc ấy.
28. Ơn cứu độ được ban cho mọi
người
(Suy niệm của Lm. Giuse Đỗ Đức Trí)
Trong tập sách “Những mẩu bánh vụn” của Tôi Tớ Chúa, Đức Hồng Y
Fx. Nguyễn Văn Thuận, đã kể lại một câu chuyện: Một người bạn tù với Ngài là
người ngoại giáo, nhưng ông ta rất cảm mến Đức Hồng Y. Ông ta được ra tù trước
và sau này kể lại: Nhà ông ở gần Trung tâm Lavang, vì thế mỗi ngày, ông đều đến
với Đức Mẹ Lavang để cầu nguyện cho Đức Hồng Y Thuận. Khi được hỏi: Ông là
người ngoại, ông cầu nguyện thế nào? Ông đáp: Tôi nói với Bà Ấy (Đức Mẹ) rằng:
Thưa bà, tôi chưa biết Bà là ai, song tôi đến đây để cầu xin Bà thương đến một
người bạn của tôi là ông Thuận còn ở trong tù, xin Bà thương cứu giúp ông ấy.
Thế là không bao lâu sau, Đức Hồng Y Thuận cũng được ra tù và hai người gặp lại
nhau trong sự xúc động.
Người ngoại có tin Chúa và có cầu nguyện không? Trong thực tế,
có nhiều người được gọi là ‘bên lương”, là dân ngoại, song họ lại có một niềm
tin mạnh mẽ vào Thiên Chúa, mặc dù họ chưa thực sự theo Chúa. Đối với những
người dân ngoại này, chỉ cần một lòng tin đơn sơ chân thành, thì Thiên Chúa vẫn
ghi nhận sự chân thành ấy và ban ơn trợ giúp cho họ. Nếu có dịp đến Lavang,
Tàpao, chúng ta có thể dễ dàng nhận ra sự thành tâm của những người ngoài Công
Giáo. Họ đến đây với lòng tin vào quyền năng của Thiên Chúa và sự trợ giúp của
Đức Mẹ. Họ thành tâm xin Chúa và Đức Mẹ che chở, chữa lành.
Có một suy nghĩ thường xảy ra nơi người Do Thái và nơi chúng ta
hôm nay, đó là chúng ta thường đóng khung Thiên Chúa trong những người có đạo,
cho mình là những người độc quyền chiếm giữ Thiên Chúa và loại trừ người khác
ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa. Tuy nhiên Lời Chúa hôm nay cho thấy, Thiên
Chúa không hề giới hạn tình yêu của Ngài. Bất cứ ai, dù là là dân ngoại hay Do
Thái, nếu tin tưởng vào Thiên Chúa, thì đều được Ngài ra tay cứu độ. Tiên tri
Isai đã loan báo về ơn cứu độ của Thiên Chúa ban tặng cho nhân loại, không chỉ
người Do Thái, mà người ngoại bang nào gắn bó cùng Đức Chúa, phụng sự Người và
yêu mến Thánh Danh, cũng trở nên tôi tớ của Người. Những ai tuân giữ lề luật, thì
cũng được lên núi thánh của Chúa… và Thiên Chúa sẽ ưng nhận lễ toàn thiêu của
họ. Với lời này của Isai, quả thật đã phá đổ hoàn toàn suy nghĩ của người Do
Thái, vì họ tự hào mình là dân riêng của Chúa, và ngược lại, Chúa là của riêng
Israel mà thôi. Isai cho thấy, Thiên Chúa không hề bị giới hạn, hay nói đúng
hơn, ơn cứu độ của Thiên Chúa được ban tặng không chỉ cho Israel, mà là cho tất
cả nhân loại. Những ai tin và tuân giữ giới răn lề luật của Chúa thì trở thành
dân của Chúa.
Câu chuyện Thánh Matthew thuật lại hôm nay khiến cho nhiều người
thắc mắc: Chúa Giêsu đi về vùng Tia và Sidon, tức là vùng đất của dân ngoại,
thì có một người đàn bà chạy đến và kêu lên: Lạy Ngài là Con vua Đavít, xin dủ
lòng thương tôi! Đứa con gái tôi bị quỷ ám khổ sở lắm. Với lời kêu cầu này, bà
đã thể hiện lòng tin vào Đức Giêsu. Bà tin Đức Giêsu là Con vua Đavít, tức là
Đấng cứu thế. Tuy nhiên Thánh Matthew cho thấy, Chúa Giêsu dường như dửng dưng
trước lời kêu cầu này. Khi các môn đệ lên tiếng giùm bà, thì Chúa Giêsu còn trả
lời: Thày chỉ được sai đến với con chiên lạc nhà Israel thôi. Đến khi bà ấy nài
nỉ thì Chúa đã nói với bà: Không nên lấy bánh của con cái mà ném cho chó con.
Có nhiều nhà chú giải đã cố gắng giải thích những lời lẽ xem ra
từ chối nặng nề này của Chúa Giêsu. Chúng ta không đi sâu và những giải thích
này, nhưng chúng ta nhìn vào đức tin và sự kiên nhẫn của người phụ nữ trong khi
cầu xin. Người đàn bà này đang gặp đau khổ, đó là con bà đau bệnh gần chết.
Trong lúc tuyệt vọng, bà chỉ còn biết chạy đến với Thày Giêsu, mà có lẽ bà đã
từng nghe biết về Ngài. Tuy nhiên khi đến với Chúa Giêsu, bà dường như lại gặp
một thử thách khác, đó là sự im lặng làm ngơ của Thiên Chúa trước lời cầu xin
của bà. Người phụ nữ này vẫn không thất vọng, dù có lúc bà như bị Thiên Chúa không
chỉ im lặng mà còn từ chối thẳng thừng lời cầu xin của bà. Thế nhưng, bà vẫn
kiên trì trước câu trả lời của Chúa, bà thưa lại với Chúa: Thưa Ngài đúng thế,
nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống. Với câu
trả lời này, bà đã thể hiện lòng tin của bà nơi Chúa Giêsu dù trước đó bà đã bị
từ chối.
Người phụ nữ Canaan không hề tự ái trước lời từ chối của Chúa.
Trái lại, bà càng khiêm tốn hơn để “lý lẽ” với Chúa như thế,
vì tin rằng con của bà chỉ có thể được chữa lành nhờ quyền năng “dư thừa” của
Thày Giêsu. Bà còn nhận mình không xứng đáng được đồng bàn hoặc được chia sẻ
tấm bánh ân phúc của Chúa, mà chỉ dám nhận mình là đám chó con, chờ đợi và cầu
xin một chút ân lộc dư thừa từ bàn ăn của chủ rơi xuống, chứ cũng không dám mong
được ông chủ ném cho một miếng bánh. Chúa Giêsu hết sức ngạc nhiên trước lý lẽ
và lòng tin của bà và ngài đã không thể không đáp ứng lời cầu xin của bà: Này
bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn thế nào, sẽ được như vậy. Từ giờ đó, con
gái bà được khỏi bệnh. Có thể nói, Chúa Giêsu đã phải xiêu lòng và chịu thua
trước đức tin mạnh mẽ của một người phụ nữ như thế.
Thánh Phaolô đã nhận ra sự kỳ diệu trong kế hoạch của Thiên
Chúa, khi dân ngoại được mời gọi chia sẻ niềm tin và thừa hưởng lời hứa ban ơn
cứu độ của Thiên Chúa dành cho người Do Thái. Mặc dù dân Do Thái đã được Thiên
Chúa yêu thương và tuyển chọn để thừa hưởng gia nghiệp Nước Trời, thế nhưng
dường như, họ đã coi thường ân phúc này. Họ đã từ chối ân huệ của Thiên Chúa,
nên Thiên Chúa đã dành ân huệ ấy cho dân ngoại và cho tất cả những ai có lòng
tin. Phúc lành mà Thiên Chúa hứa ban cho dân Do Thái qua các tổ phụ, giờ đây
lại được ban cho dân ngoại. Theo Thánh Phaolô, những người Do Thái muốn được
hưởng ân phúc này đòi phải có một điều kiện tiên quyết, đó là quay trở lại với
thái độ vâng phục Thiên Chúa.
Thưa quý OBACE, cũng đã có một thời, vì tự mãn với ơn gọi làm
con Thiên Chúa, được hưởng ơn cứu độ của Thiên Chúa qua Giáo Hội, chúng ta cũng
rơi vào tình trạng cực đoan, loại trừ những người dân ngoại, khi tuyên bố rằng:
Ngoài Giáo Hội không có ơn cứu rỗi. Từ quan niệm này, nhiều người sống đạo
không khác gì dân Do Thái, tức là giữ đạo thụ động, không cố gắng, không hoán
cải. Nhiều người khác rơi vào tình trạng giữ đạo theo công thức, theo thói
quen, thiếu chiều sâu của đức tin, không thực hành đạo, vì thế khi gặp khó khăn
thử thách, họ thất vọng oán trách Thiên Chúa.
Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta nhìn vào đức tin của những
người bị coi là dân ngoại, để biết tôn trọng đức tin chân thành của họ và còn
để rà xét lại đời sống đạo và đức tin của mình. Thiên Chúa cho chúng ta rất
nhiều cơ hội và ân phúc, nhưng nhiều khi chúng ta lại coi đó là những điều tự
nhiên, may mắn, hơn là nhận ra tình yêu thương ban tặng của Chúa. Giống như
người Do Thái, chúng ta thờ ơ với ơn cứu độ của mình, từ chối lời mời gọi của
Thiên Chúa. Nếu chúng ta không hoán cải đời sống, thì cũng sẽ có ngày người từ
đông chí tây được mời vào dự tiệc nước Thiên Chúa, còn chúng ta bị loại ra
ngoài.
Kế đến, hãy học nơi tấm gương tin tưởng kiên trì và khiêm tốn
của người phụ nữ Canaan hôm nay: đừng bao giờ thất vọng trước sự im lặng của
Thiên Chúa. Vì để tôi luyện, thử thách đức tin của chúng ta, đôi khi Chúa dường
như im lặng hoặc từ chối lời kêu cầu của chúng ta; nhưng nếu chúng ta cứ kiên trì,
cứ nài xin, chắc chắn Chúa sẽ ra tay và cho chúng ta được như sự thỉnh cầu.
Người phụ nữ hôm nay quả là tấm gương cho các bậc làm cha mẹ.
Nhiều người, nhiều gia đình đang rơi vào cảnh cùng quẫn, đau khổ vì vợ chồng
đau yếu, con cái ngỗ nghịch hư hỏng; nhiều người đã ngã lòng vì thấy lời cầu
xin của mình chưa được Chúa nhận lời. Họ trách Thiên Chúa: Tôi đi lễ mỗi ngày,
đã đi xin khấn ở nhiều nơi mà vẫn chẳng được… Nhiều người thì xin những người
đạo đức, thánh thiện thêm lời kêu khấn cho mình. Đó là điều tốt, thế nhưng đừng
quên chính bản thân cần phải hoán cải, cần lắng nghe để nhận ra tiếng nói và sự
chỉ dẫn của Chúa qua từng biến cố xảy ra trong cuộc sống. Hãy tin tưởng, kiên
trì để thưa với Chúa: Lạy Chúa, xin dủ lòng thương con và gia đình con. Chúa sẽ
nghe lời chúng ta.
Nhiều người trẻ vì bị mê hoặc bởi khoa học công nghệ, bị mãnh
lực của đồng tiền chiếm trọn cả thời giờ và ưu tư, khiến họ không còn chỗ cho
Thiên Chúa. Họ đã để cho đức tin của mình bị mờ nhạt, èo uột khi rời xa gia
đình hoặc khi lăn xả vào vòng quay của xã hội. Họ đánh mất thói quen cầu nguyện
mỗi ngày, bỏ qua việc xưng tội rước lễ, xa rời với những sinh hoạt của cộng
đoàn giáo xứ. Những dấu hiệu ấy cho thấy một đức tin đang bị khô héo, mất sức
sống. Chúng ta cùng cầu xin Chúa củng cố đức tin của chúng ta, đặc biệt cho
những người đang lung lạc đức tin vì thử thách, và xin Chúa giúp chúng ta luôn
tin tưởng, cậy trông nơi Chúa dù lúc vui hay lúc buồn, khi thành công hay thất
bại. Chúng ta tin rằng, Thiên Chúa luôn ở bên và sẵn sàng cứu giúp chúng ta.
Amen.
29. Lòng tin của bà mạnh thật.
Suy Niệm
Một người mẹ có đứa con gái bị quỷ ám. Bà là dân ngoại, còn Đức
Giêsu là người Do thái. Ít khi Ngài đến vùng đất quê hương của bà. Không rõ nhờ
đâu mà bà biết được Đức Giêsu. Khi thấy Ngài, bà tin rằng cơ may đã đến, con bà
hoàn toàn có hy vọng khỏi bệnh.
Đức Giêsu khen bà là người có lòng tin lớn lao. Khi đọc lại đoạn
Tin Mừng trên, chúng ta thấy điều đó.
Lòng tin lớn lao biết kiên trì khi Chúa thinh lặng.
Bà xin Ngài nhìn đến nỗi đau của người mẹ, đau vì nỗi đau của
đứa con. Nhưng Đức Giêsu không đáp lại một lời. Phải chăng Ngài lạnh lùng trước
nỗi đau, lãnh đạm trước điều Ngài có thể làm được? Lắm khi chúng ta cũng gặp sự
thinh lặng như thế. Chúng ta khắc khoải tự hỏi: Chúa có nghe gì không? Chúa có
thấy gì không?
Lòng tin lớn lao biết kiên trì khi bị từ chối.
Bà chẳng ngã lòng trước sự thinh lặng của Đức Giêsu. Bà cứ đi
sau mà kêu, kêu hoài, kêu mãi. Rồi bà trực tiếp giáp mặt Ngài, và nài xin Ngài
cứu giúp. Kết quả là một lời từ chối không khoan nhượng: "Không nên lấy
bánh của con cái mà ném cho chó con." Bà có bị sốc không khi Đức Giêsu ví
dân ngoại với chó con nuôi trong nhà không đáng được hưởng phần bánh của con
dân Israel? Chắc chắn bà đã chẳng thất vọng trước lời từ chối này.
Lòng tin lớn lao là lòng tin khiêm tốn.
Bà chấp nhận lối so sánh của Đức Giêsu. Bà chấp nhận mình chỉ là
chó con, chỉ dám trông chờ những vụn bánh từ bàn rơi xuống. Bà không dám mong
được phần ăn của các con. Sức mạnh của lòng tin ở nơi sự khiêm tốn.
Tin không phải là đòi hỏi. Tin là chờ đợi tất cả từ tay Chúa, và
đón lấy tất cả như hồng ân nhưng không.
Đức Giêsu từ chối giúp người phụ nữ dân ngoại vì Ngài thấy rõ sứ
vụ Cha giao cho Ngài: Ngài chỉ được Cha sai đến với người Israel thôi. Nhưng
Đức Giêsu không cứng nhắc trong nguyên tắc. Ngài tin Cha vẫn nói với Ngài qua
mọi cảnh ngộ, nên Ngài cứ để cho trái tim Ngài được tự do mở ra, ngỡ ngàng và
ngây ngất trước lòng tin của người phụ nữ. Ngài để cho mình bị chinh phục và
chấp nhận thay đổi quyết định ban đầu.
Thay đổi không phải là phản bội hay thiếu ý chí. Thay đổi là
trung thành và uyển chuyển để có thể nắm bắt được ý Cha mới hé lộ cho ta.
Ước gì chúng ta để Cha dẫn đi từng ngày, và mở chúng ta ra trước
những chân trời mới.
Gợi Ý Chia Sẻ
Lòng tin lớn lao của người phụ nữ dân ngoại đã khiến Đức Giêsu
đổi ý. Ngài đổi ý vì Ngài nghe thấy một lời mời gọi mới của Cha. Bạn là người
uyển chuyển hay là người có tính nguyên tắc? Làm sao để uyển chuyển không trở
thành thiếu kiên định, và tính nguyên tắc không trở thành cứng nhắc?
Bạn nghĩ gì về lòng tin của bạn hiện nay? Bạn có còn tin vào
Thiên Chúa không? Theo bạn, tin là gì?
Cầu Nguyện
Con tạ ơn Cha vì những ơn Cha ban cho con, những ơn con thấy được,
và những ơn con không nhận là ơn.
Con biết rằng con đã nhận được nhiều ơn hơn con tưởng, biết bao ơn
mà con nghĩ là chuyện tự nhiên.
Con thường đau khổ vì những gì Cha không ban cho con, và quên rằng
đời con được bao bọc bằng ân sủng.
Tạ ơn Cha vì những gì Cha cương quyết không ban bởi lẽ điều đó có
hại cho con, hay vì Cha muốn ban cho con một ơn lớn hơn.
Xin cho con vững tin vào tình yêu Cha dù con không hiểu hết những
gì Cha làm cho đời con.
30. Chúa cần một tấm lòng
Trình thuật Chúa Giêsu chữa khỏi quỷ ám cho con gái người phụ nữ
Canaan trong Tin Mừng Chúa nhật hôm nay bao hàm hai ý nghĩa: một đàng Chúa
Giêsu xác nhận Dân Israel chính là dân được tuyển chọn, dân của Lời hứa (x. Mt
15,24); đàng khác, ơn cứu độ đến từ Thiên Chúa, dành cho tất cả những ai có
lòng tin vào Người (x. Mt 15,28).
Là Đấng Thiên sai, Chúa Giêsu xác nhận Ngài là Mục Tử duy nhất được
Chúa Cha sai đến để chăn dắt Israel (x. Ez 34,23). Nhưng thái độ của Dân Do
Thái làm cho Chúa thất vọng. Họ tự phụ vào truyền thống là dân riêng, dân được
chọn của Chúa, nên thường không tin Ngài.
Chúng ta cũng thường tự hào mình là người Công giáo, những người
nắm giữ đức tin chân thật. Lý lịch công giáo của chúng ta được xác nhận qua Sổ
Rửa Tội, Thêm sức, Hôn phối. Chúng ta thuộc về một cộng đoàn Họ đạo. Chúng ta
giữ Lễ Chúa Nhật hàng tuần... rồi thôi. Chúng ta cho rằng mình chỉ cần giữ một
số Luật quy định thì đã xong bổn phận giữ đạo của mình rồi. Ngoài ra thì cuộc
sống của chúng ta chẳng thể hiện một đức tin tích cực nào cả: thiếu một tấm
lòng với Chúa và với anh em. Tóm lại, chúng ta là người Công giáo theo sổ sách,
nhưng không phải trong đời sống.
Chúa cần nơi mỗi người chúng ta một tấm lòng: "yêu Chúa hết
lòng và yêu anh em như chính mình". Chỉ có tấm lòng mới thể hiện đích xác
chúng ta là con cái Thiên Chúa. Bởi vì tin Chúa, có nghĩa là gắn bó toàn vẹn
con người chúng ta vào Chúa, sống theo và cho Chúa.
Người đàn bà Canaan được Chúa ban phép lạ theo lời khẩn cầu, vì
bà đã tin. Biết bao anh em lương dân chung quanh chúng ta, chưa nhận biết Chúa,
nhưng đời sống luân lý của họ nhiều khi tốt hơn chúng ta. Họ ăn ngay, ở lành,
thờ Trời và được bình an. Đời sống trong sáng của họ nên như nhắc nhở cảnh tỉnh
chúng ta. Cánh cửa ơn cứu độ của Chúa vẫn dành cho họ. Trách nhiệm của chúng ta
là phải sống xứng đáng, vì là con cái Thiên Chúa, và đem Tin Mừng Chúa đến cho
những ai chưa được diễm phúc biết Người.
Xin cho chúng con biết yêu Chúa hết lòng và yêu anh em như chính
mình. Amen.
31. Lòng tin của bà lớn thật.
Suy niệm:
Bài Tin Mừng hôm nay kể lại chuyện Đức Giêsu chữa bệnh từ xa,
tại Tia và Xiđon, vùng đất của dân ngoại.
Nhưng chuyện chữa bệnh không quan trọng lắm.
Chuyện quan trọng là lòng tin của người phụ nữ Canaan.
Hẳn bà biết ít nhiều về Do Thái giáo, khi gọi Đức Giêsu là Con
Vua Đavít.
Con Vua Đavít là tước hiệu người Do Thái dùng để chỉ Đấng Mêsia.
Bà tin Đức Giêsu có thể chữa lành con gái của bà.
***
Người phụ nữ trực tiếp gặp Đức Giêsu và ngỏ lời nài xin:
“Xin thương xót tôi… con gái tôi bị quỷ hành hạ dữ lắm.”
Người mẹ đau vì con của mình đau.
Bà kêu xin Đức Giêsu thương mình, bằng cách chữa lành cho cô con
gái.
Nhưng bà chỉ gặp sự thinh lặng như thể Người không nghe thấy.
Dầu vậy bà vẫn không ngừng đi sau và kêu to.
Tiếng kêu dai dẳng của bà đuổi theo các môn đệ khiến họ bực bội.
Khi không chịu nổi được nữa, họ mới chạy đến với Thầy Giêsu.
“Xin Thầy cho bà ấy đi đi, vì bà ấy cứ kêu sau lưng chúng ta
mãi.”
Có vẻ các môn đệ muốn Thầy gặp bà và cho điều bà cần.
Cho đến nay vẫn chưa có cuộc đối thoại giữa bà và Đức Giêsu.
Người phụ nữ vẫn là người độc thoại.
Nhưng Đức Giêsu vẫn chưa muốn nói chuyện với bà.
Người chỉ nói với các môn đệ và xác định sứ vụ của mình:
“Thầy chỉ được sai đến với những chiên lạc nhà Israel thôi.”
Đây là lời từ chối đầu tiên, rõ ràng và dứt khoát.
Nó như đặt một dấu chấm hết cho mọi hy vọng của người mẹ.
Đức Giêsu như muốn nói: Đừng kêu la vô ích.
Chị không phải là chiên của nhà Israel.
Dân ngoại lúc này không phải là sứ vụ của tôi,
vì Cha tôi chưa sai tôi đến.
***
Lòng tin của người phụ nữ bị thử thách đến tột độ.
Chắc bà bị cám dỗ bỏ đi vì sự thinh lặng lạnh lùng,
và sự từ chối cương quyết của Đức Giêsu.
Nhưng trái tim của một người mẹ không cho phép bà làm thế.
Bà trở nên táo bạo hơn và dám vượt lên trước để gặp Đức Giêsu.
Trong thái độ cung kính bái lạy, bà tiếp tục nài xin:
“Lạy Ngài, xin giúp tôi” (c. 25);
khác với lúc nãy: “Lạy Ngài, xin thương xót tôi” (c. 22).
Cả hai lời nài xin đều nhắm đến người con, dù có vẻ bà chỉ xin
cho bà.
Xin giúp tôi bằng cách giúp con tôi khỏi móng vuốt quỷ dữ.
Hạnh phúc của người mẹ gắn liền với hạnh phúc của con,
vì tình yêu nối kết cả hai nên một.
Tuy vậy lời nài xin này của trái tim người mẹ
dường như vẫn chưa đụng được vào trái tim Thầy Giêsu.
Người đưa ra lời từ chối thứ hai
quyết liệt hơn và có thể gây tổn thương nghiêm trọng:
“Không nên lấy bánh dành cho con mà ném cho chó.”
Con ở đây là dân Israel, là người trong nhà, có quyền hành.
Dân ngoại đôi khi được ví với chó nuôi trong nhà.
Hai bên không ở trên cùng một mặt phẳng.
Câu nói này của Đức Giêsu phản ánh cái nhìn của người Do Thái.
Họ tự hào về tính ưu việt của mình
trong tư cách là Dân riêng của Chúa.
Nói chung họ cho rằng chỉ họ mới xứng đáng hưởng ơn cứu độ.
***
Người phụ nữ không phản đối cái nhìn của Đức Giêsu
Bà không cảm thấy mình bị xúc phạm và giận dữ bỏ đi.
Trái lại, bà đón nhận cái nhìn ấy và tìm thấy một kẽ hở cho ơn
Chúa:
“Thưa Ngài đúng thế.
Nhưng chó con cũng được ăn các mảnh vụn rơi xuống từ bàn của
chủ.”
Bà chấp nhận mình chỉ là chó con nuôi trong nhà,
không phải là ông chủ đang ngồi tại bàn ăn.
Bà tin rằng dù mình không đủ tư cách
để ngồi dự bàn tiệc cánh chung như những người Do Thái,
bà vẫn có thể được hưởng chút vụn bánh từ bàn ăn rớt xuống.
Bà vẫn giữ niềm hy vọng ngay khi bị từ chối thẳng thừng.
Chính lời từ chối của Đức Giêsu lại mở ra niềm hy vọng.
***
Đức Giêsu bị ấn tượng bởi lòng tin của bà.
Người kêu lên: “Này bà, lòng tin của bà lớn thật.”
Đức Giêsu từng ngỡ ngàng trước lòng tin của viên bách quản (Mt
8,10-11).
Giờ đây Người đối diện với lòng tin của một người mẹ thương con.
Chính tình thương thêm sức mạnh cho lòng tin,
khiến lòng tin trở nên kiên trì, bất chấp thinh lặng và từ chối.
Lòng tin không mất hy vọng ngay khi có vẻ chẳng còn gì để hy
vọng.
Lòng tin mạnh mẽ và khiêm hạ của người mẹ đã chinh phục Đức
Giêsu,
và cuối cùng đã chạm được vào trái tim của Người.
Đức Giêsu đã để mình bị cuốn đi, ngỡ ngàng và ngây ngất…
***
Bây giờ Người mới thực sự nói chuyện với bà: “Này bà…”
Người sẽ làm điều trước đây Người không định làm.
Người sẽ đáp lại lòng tin của bà, lòng ao ước của bà
chỉ bằng một lời nói từ xa cho một cô bé chưa hề gặp mặt:
“Hãy xảy ra cho bà như bà muốn”.
***
Cô bé đã được chữa lành kể từ lúc đó.
Mẹ cô đã được thương xót và trợ giúp.
Đức Giêsu không cứng nhắc và bó hẹp trong sứ vụ Cha giao.
Người vẫn nghe tiếng kêu của con người và chấp nhận những ngoại
lệ.
Ngoại lệ cũng nằm trong Ý Cha.
Ý Cha vẫn mở ra mới mẻ từng ngày đòi ta phải tìm kiếm liên tục.
Ngoại lệ hôm nay sẽ mở đường cho sứ vụ ngày mai:
“Các con hãy đi, hãy làm cho mọi dân tộc thành môn đệ,”
để “nhiều người từ Đông sang Tây sẽ đến và dự tiệc trong Nước
Trời.”
***
Xã hội hôm nay không thiếu những bà mẹ khổ vì con mình bị ám.
Ám vì đủ thứ nghiện ngập do cuộc sống đem lại.
Các bà mẹ thấy mình bất lực, chỉ biết hy vọng vào Chúa.
Nhiều khi có cảm tưởng Chúa không nghe và lạnh lùng trước nỗi
đau.
Hãy có lòng tin lớn của người phụ nữ Dân ngoại,
tiếp tục tin, tiếp tục yêu, tiếp tục hy vọng
và biết mình có thể chạm được vào trái tim của Thiên Chúa.
***
Lời nguyện:
Lạy Chúa,
xin ban cho con đức tin lớn hơn hạt cải,
để con làm bật rễ khỏi lòng con
những ích kỷ và khép kín.
Xin cho con đức tin can đảm
để con chẳng sợ thiệt thòi khi trao hiến,
chẳng sợ từ bỏ những gì con cậy dựa xưa nay.
*
Xin cho con đức tin sáng suốt
để con thấy được thế giới
mà mắt phàm không thấy,
thấy được Đấng Vô hình,
nhưng rất gần gũi thân thương,
thấy được Đức Kitô nơi những người nghèo khổ.
Xin cho con đức tin liều lĩnh,
dám mất tất cả chỉ vì yêu Chúa và tha nhân,
dám tiến bước trong bóng đêm
chỉ vì mang trong tim một đốm lửa của Chúa,
dám lội ngược dòng với thế gian
và khước từ những mời mọc quyến rũ của nó.
*
Xin cho con đức tin vui tươi,
hạnh phúc vì biết những gì
đang chờ mình ở cuối đường,
sung sướng vì biết mình được yêu
ngay giữa những sa mù của cuộc sống.
*
Cuối cùng, xin cho con đức tin cứng cáp
qua những cọ xát đau thương của phận người,
để dù bao thăng trầm dâu bể,
con cũng không để tàn lụi niềm tin
vào Thiên Chúa và vào con người.
32. Suy niệm của ĐTGM. Giuse Ngô Quang
Kiệt.
TIN YÊU SỐNG BÍ TÍCH THÁNH THỂ THEO GƯƠNG ĐỨC MẸ
Đoạn Tin Mừng hôm nay thật lôi cuốn. Lôi cuốn trước hết ở diễn
tiến bất ngờ của phép lạ.Bất ngờ đầu tiên: người phụ nữ ngoại đạo dám đến xin phép lạ cho
con mình. Người ngoại với người Do Thái không bao giờ liên hệ với nhau. Với
người phụ nữ ngoại giáo, khoảng cách càng xa diệu vợi. Thế mà người phụ nữ này
dám vượt qua hết những rào cản để đến với Chúa.Bất ngờ thứ hai: Chúa đã có thái độ từ chối quyết liệt. Từ chối
bằng im lặng không trả lời. Từ chối thẳng thừng bằng lời nói quyết liệt: “Thầy
chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà Israel thôi”. Và căng thẳng
đến tàn nhẫn: “Không được lấy bánh của con cái mà ném cho lũ chó con”. Bất ngờ thứ ba: người phụ nữ chấp nhận tất cả
những thử thách, và đã có câu trả lời thông minh: “Thưa Ngài, đúng thế, nhưng
mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống”. Thật là
khiêm tốn, nhưng cũng đầy tin tưởng. Thật bất ngờ mà cũng thật đẹp đẽ.
Lôi cuốn ở nét đẹp tâm hồn người phụ nữ. Ẩn sâu trong vẻ đẹp của
thái độ người phụ nữ ngoại đạo, ta thấy nổi bật hai phẩm chất cao quí đó là: Tin và Yêu. Yêu con tha thiết nên bà không thể
nhẫn tâm ngồi nhìn ma quỷ hành hạ đứa con yêu quí. Yêu con tha thiết nên bà
không ngần ngại đi tìm thầy tìm thuốc ở khắp mọi nơi, kể cả những nơi bị coi là
cấm kỵ. Yêu con tha thiết nên bà chấp nhận tất cả, không chỉ sự mệt nhọc tìm
kiếm mà cả sự dửng dưng lạnh nhạt và nhất là sự khinh khi nhục mạ. Yêu con nên
bà tin Chúa. Tin Chúa có quyền năng thống trị ma quỷ. Tin Chúa có lòng thương
xót sẽ ra tay cứu chữa. Tin Chúa có trái tim rộng mở sẽ không phân biệt người
ngoại kẻ đạo. Tin và Yêu giống như đôi cánh đã giúp người phụ nữ bay lên rất
cao và bay đi rất xa. Cao lên tới Thiên Chúa. Xa khỏi những ngăn cách trắc trở.
Tin và Yêu giống như giòng thác nước. Càng gặp đập ngăn cản càng dâng lên cao.
Càng dâng lên cao sức mạnh càng tăng. Và khi đổ ào xuống sẽ phát sinh công hiệu
quả lớn. Tin và Yêu giống như chiếc chìa khoá vạn năng có thể mở được mọi cánh
cửa. Mở được cánh cửa Nước Trời. Mở được cả tâm hồn Thiên Chúa.
Trong bối cảnh của Năm Thánh Thể, thái độ người phụ nữ ngoại đạo
khiến ta liên tưởng đến Đức Mẹ, người phụ nữ Thánh Thể. Người phụ nữ ngoại đạo
này là một bà mẹ hiền. Vì thương con đói khổ nên bà đã lặn lội đi tìm tấm bánh
về nuôi con. Vì thương con nên bà chấp nhận tất cả mọi vất vả, khổ cực, nhục
nhã. Và Chúa đã thưởng công bà. Bà chỉ mong tìm được những mẩu bánh vụn dư thừa
từ bàn chủ rơi xuống. Nhưng Chúa đã ban cho bà trọn vẹn tấm bánh thơm ngon của
những đứa con. Bà chỉ mong được như lũ chó con chực chờ thức ăn dư thừa từ bàn
chủ rơi xuống. Nhưng Chúa đã cho bà và con gái bà được đồng bàn với con cái
Chúa. Chúa đã ban cho bà tấm bánh hạnh phúc. Đó là tấm bánh cứu độ. Cho bà được
gia nhập gia đình Chúa, trở nên con cái Chúa. Bà đã mở được đường lên Nước
Trời, đã làm cho Chúa thay đổi chương trình, thu nhận dân ngoại vào Nước Chúa.
Cũng thế, Đức Mẹ là người mẹ rất hiền từ. Vì thương yêu chúng ta
nên Mẹ cũng lặn lội đi tìm cho ta tấm bánh hạnh phúc. Mẹ đã trao ban cho ta tấm bánh cứu độ. Đó
chính là Chúa Giêsu Kitô. Nếu hiểu rằng Thịt Máu Chúa Giêsu Thánh Thể cũng
chính là thịt máu Mẹ đã cưu mang trong lòng, ta mới rõ Đức Mẹ là người Mẹ hiền
đã tìm cho con cái tấm bánh cứu độ thơm ngon hạnh phúc. Và để có được tấm bánh
đó, Đức Mẹ đã phải chịu rất nhiều vất vả, đau đớn, khổ nhục như lời tiên tri
Simêon tiên báo: “Một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà”. Chính nhờ Mẹ, ta được
ăn bánh các thiên thần, được đồng bàn với thần thánh, được nên con Thiên Chúa.
Không những ban cho ta tấm bánh cứu độ, Đức Mẹ còn dạy ta sống bí tích Thánh Thể trong đức tin và tình
yêu.
Đức Mẹ dạy ta hãy tin thật Chúa Giêsu trong bí tích Thánh Thể,
noi gương Mẹ khi xưa nghe lời thiên thần truyền tin đã hoàn toàn tin rằng bào
thai trong lòng Mẹ là Con Thiên Chúa.
Đức Mẹ dạy ta hãy tin vào quyền năng của Chúa. Như xưa tại tiệc
cưới Cana, Mẹ đã bảo các gia nhân: “Người bảo gì thì hãy cứ làm theo”. Hôm nay,
trong Năm Thánh Thể, Đức Mẹ cũng muốn nói với ta: Nếu Chúa đã dạy: “ Các con
hãy làm việc này mà nhớ đến Thầy”, thì hãy sốt sắng tin tưởng cử hành bí tích
Thánh Thể. Hãy vững tin vì Đấng đã có thể biến nước lã hoá thành rượu ngon cũng
có thể làm cho bánh và rượu trở nên Thịt Máu Người.
Đức Mẹ dạy ta hãy luôn hướng về bí tích Thánh
Thể như
xưa Mẹ đã theo Chúa Giêsu trên mọi bước đường, dù gian nan khổ cực.
Đức Mẹ dạy ta dâng mình làm hy lễ. Như xưa Mẹ đã đứng dưới chân
Thánh giá, cùng Chúa Giêsu dâng hiến những đau khổ làm hy lễ dâng Thiên Chúa
Cha.
Và cũng như xưa Đức Mẹ đã đem Chúa Giêsu đến với bà Elisabet,
đem lại niềm vui lớn lao cho bà, vì đã cho Thánh Gioan Baotixita được khỏi tổ
tông truyền khi còn trong lòng mẹ, Đức Mẹ cũng dạy ta khi sống bí tích Thánh Thể,
hãy trở nên những nhà tạm sống động đem Chúa Giêsu Thánh Thể đến khắp mọi nơi,
đem ơn cứu độ đến cho mọi người.
Hôm nay khi cho người phụ nữ ngoại đạo được tấm bánh của con
cái, được đồng bàn với con cái Chúa, Chúa cho bà được gia nhập dân riêng Chúa.
Điều đó nhắc nhở ta khi sống bí tích Thánh Thể cũng hãy chăm lo việc truyền
giáo, đi quy tụ nhiều người về bàn tiệc Thánh Thể, vào dự tiệc Nước Trời. Đức
Mẹ La Vang luôn quan tâm đến việc truyền giáo, nên Mẹ không ngừng yêu thương và
ban ơn lành cho những lương dân chạy đến với Mẹ. Trong những buổi cử hành sắp
tới, ta sẽ được nghe những chứng từ rất sống động về tình thương của Mẹ.
Đức Mẹ là thầy dạy về bí tích Thánh Thể một
cách tuyệt hảo. Chính vì thế, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô đệ nhị khuyên mời
ta hãy đến nơi trường của Đức Mẹ. Hôm nay, họp nhau đông đảo về đây, ta hãy tạ
ơn Mẹ La Vang đã ban cho ta Chúa Giêsu là tấm bánh cứu độ hạnh phúc. Ta hãy xin
Mẹ dạy ta biết sống bí tích Thánh Thể trong cuộc đời. Hãy noi gương Mẹ đem
Thánh Thể đến khắp các nẻo đường, quy tụ một dân đông đảo về dự tiệc Thánh Thể,
dự tiệc Nước Chúa.
Lạy Mẹ La Vang xin nhận lời chúng con. Amen.
GỢI Ý CHIA SẺ
1) Bí quyết nào khiến bà mẹ ngoại đạo đạt được ước nguyện?
2) Người phụ nữ ngoại đạo nêu gương cầu nguyện cho ta thế nào?
3) Đức Mẹ đã sống đức tin vào tình yêu thế nào trong cuộc đời?
33. Ơn Cứu Độ phổ quát.
Tại một làng bên Ấn Độ có một đạo sĩ thánh thiện, ai cũng tìm đến
xin đến ông cầu nguyện cho. Cứ mỗi lần có ai đến kêu cứu, vị đạo sĩ thường vào
rừng, tìm đến một nơi vắng vẻ và cầu nguyện. Lần nào Thiên Chúa cũng nhận lời
ông và độ trì cho dân chúng.
Khi nhà đạo sĩ qua đời, dân chúng trong làng cũng muốn có người kế
tục. Họ tìm được một người tuy không thánh thiện nhưng biết rõ nơi vị đạo sĩ
trước kia thường đến cầu nguyện cũng như thuộc lòng lời kinh của ông.
Người này nói với Chúa:
- Lạy Chúa, Chúa biết con không phải là người thánh thiện. Nhưng
con tin chắc rằng Chúa không nỡ bỏ rơi dân Chúa. Xin Chúa nhận lời con mà cứu
giúp họ.
Thiên Chúa đã nhận lời ông và cả dân làng đều được cứu giúp mỗi
khi đến nhờ ông cầu nguyện.
Khi người này qua đời, thì dân làng lại phải đi tìm một người khác
để thay thế. Họ tìm được một người. Người này thuộc lời cầu nguyện, nhưng lại
không biết chỗ cầu nguyện trong rừng.
Ông bèn thưa với Chúa:
- Lạy Chúa, con biết không màng đến nơi chốn. Nơi nào mà không có
sự hiện diện của Chúa. Vậy xin Chúa nhận lời con mà đến cứu giúp dân Chúa.
Thiên Chúa cũng đã nhận lời ông và cứu giúp tất cả những ai xin
ông cầu nguyện.
Thế nhưng đến lúc con người trung gian này cũng qua đời, dân chúng
lại phải đi tìm một người khác để thay thế. Nhưng kẻ kế vị này không biết chỗ
trong rừng lại cũng chẳng thuộc lời cầu nguyện.
Ông đã thưa Chúa:
- Lạy Chúa, con biết Chúa không màng đến công thức của lời kinh mà
chỉ lắng nghe nỗi thống khổ của dân Chúa. Xin Chúa nhận lời con mà cứu giúp họ.
Thế là một lần nữa Chúa cũng nhận lời cầu xin và độ trì dân chúng
trong làng. Nhưng sau khi người này qua đời thì dân chúng không còn biết chọn
ai thay thế nữa. Cuối cùng họ phải nài nỉ một người mà họ biết là không đạo đức
chút nào. Ông ta chỉ biết có tiền bạc. Ông càu nhàu với Chúa:
- Lạy Chúa, Chúa là ai mà cứ bắt con cầu nguyện rồi mới ra tay cứu
giúp. Bao nhiêu lời cầu cứu đây tôi xin giao cho Chúa tất cả. Tuy Chúa muốn làm
gì thì làm.
Nói xong ông quay trở lại với công việc của mình. Vậy mà Chúa cũng
nghe lời cầu nguyện của ông và dân chúng trong làng lúc nào cũng được cứu giúp.
Anh chị em thân mến, Thiên Chúa yêu thương con người bằng một
tình yêu không thể đo lường, tính toán hay tưởng tượng được. Lời kinh, nơi
chốn, ngay cả sự thánh thiện của con người không phải những gì cốt yếu để Thiên
Chúa có thể thi thố tình thương của Ngài. Điều cốt yếu hơn cả mà Thiên Chúa chờ
đợi nơi con người là niềm tin tưởng, phó thác trọn vẹn.
Trong Tin Mừng hôm nay, chúng ta thấy Chúa còn nghe lời kêu xin
của một phụ nữ ngoại đạo ở Canaan, vì nhận thấy lòng kêu xin của bà thật là
vững mạnh. Đức tin quả lấp đầy cái hố xem ra ngăn cách hồng ân Thiên Chúa với
các dân ngoại. Bà đã kêu cầu với Chúa Giêsu bằng danh hiệu “Con Vua Đavit”. Bà
có lòng trông cậy đặc biệt vào quyền năng cao cả của Ngài. Nhưng vì người ngoại
đạo nên bà không phải là người mà Đưc Giêsu phải đến thực hiện lời hứa dành cho
người Do Thái. Chúa làm thinh. Các môn đệ đã mau mắn can thiệp: “Bà đã làm cho
chúng tôi điếc tai mất, xin Thầy bảo bà ta yên cho chúng con nhờ!”. Câu trả lời
của Đức Giêsu “Thầy chỉ được sai đến cứu những con chiên lạc của nhà Israel mà
thôi”xem ra ăn khớp với yêu cầu của các môn đệ. Nhưng cũng cho thấy rằng, các
con chiên lạc của nhà Israel có thể đôi khi lại ít gắn bó với Đức Giêsu hơn là
những con chiên xa lạ trong dân ngoại. Quả thực, Đấng chăn chiên tốt lành đã
không từ chối người này hay người kia.
Nghe câu trả lời có vẻ dứt khoát, người đàn bà không ngã lòng và
cứ nài nẵng: “Lạy Ngài xin cứu giúp tôi”. Đến đây câu trả lời của Chúa lại có
vẻ khinh bỉ hơn: “Không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con”.
Ai cũng thấy rằng không nên so sánh như vậy, nhưng chắc cũng đoán ra rằng có lẽ
là một thử thách lòng tin. Người đàn bà ngoại giáo Canaan cũng có thái độ như
thế, bà đã chịu chơi không kém. Bà không phản đối mà còn tự nhận mình là “chó
con”trong nhà để đòi được ăn những mảnh vụn rơi xuống đất, nghĩa là đòi cho con
mình được khỏi bệnh. Đức Giêsu đọc rõ lòng tin tưởng của bà, Ngài như lấy làm
ngạc nhiên về lòng tin của bà và đã nhận lời cùng với lời ca ngợi: “Này bà,
lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ được vậy”.
Thưa anh chị em,
Thiên Chúa thấu suốt tận đáy lòng con người và Ngài muốn tìm ở
đấy trước hết là lòng tin. Với lòng tin chân thật thì bất cứ ai, dù là người
ngoại đạo, cũng được Thiên Chúa ban ơn cứu độ. Ơn cứu độ của Ngài là ơn phổ
quát, cho mọi dân tộc. Ngày nay Chúa dùng Giáo Hội của Đức Kitô để cứu độ nhân
loại qui tụ mọi dân tộc lại cho Ngài. Đức Giêsu Kitô là Đấng cứu độ chung và
duy nhất của cả nhân loại. Thánh Phaolô trong bài đọc thứ hai hôm nay cũng đã
cho thấy: Thiên Chúa đầy lòng thương xót và muốn ban ơn cứu độ cho tất cả mọi
người. Vì thế, Thánh Phaolo đã quyết định đi tới dân ngoại để đem lại cho Tin
Mừng cứu độ. Rồi đây Do Thái và dân ngoại sẽ gặp nhau trong Giáo Hội của Đức
Giêsu như một đàn chiên dưới sự chăn dắt của một Chủ Chiên.
Thánh lễ tái diễn mầu nhiệm cứu độ của Thiên Chúa. Nhớ đến tình
thương và ơn huệ lớn lao Ngài đã ban cho chúng ta qua Đức Kitô, chúng ta hãy
cảm tạ Chúa và cùng với Ngài mở rộng cõi lòng yêu thương đến với hết mọi người,
để ơn cứu độ phổ quát của Chúa có thể đến được với mọi dân tộc trên thế giới.
34. Đức Kitô không để người nào ở
ngoài.
(Trích trong ‘Mở Ra Những Kho Tàng’ của – Charles E. Miller)
Đôi khi có vẻ như thời đại này có nhiều cuộc tranh cãi nhất bên
trong Giáo Hội. Những người Công giáo tranh cãi với nhau về nhiều điều và
phương tiện truyền thông đại chúng giống như thế gian tin rằng nước Mỹ chống
lại mọi điều Đức Thánh Cha đã nói. Khi những cuộc tranh cãi kết thúc trong oán
ghét và chia rẽ, chúng ta biết rằng chúng thật tai hại.
Thật sự là không có gì trong Giáo Hội hiện nay của chúng ta có
thể so sánh với sự tai hại và cay đắng trong cuộc tranh cãi nơi Giáo Hội tiên
khởi giữa người Do thái và dân ngoại trở lại với đức tin. Những người Kitô hữu
Do thái, những người được gọi là “những người nhiệt thành” tin rằng những người
dân ngoại muốn trở thành môn đệ của Chúa Giêsu, họ phải được cắt bì và theo
luật Môisen. Nói cách khác, họ phải trở thành người Do thái trước đã. Những
người dân ngoại thì nhấn mạnh là Chúa Giêsu đã thực hiện mọi việc mới rồi.
Người đã mở rộng sự mời gọi cho tất cả mọi người, không phân biệt chủng tộc để
thân mật với Thiên Chúa của Israel, Đấng là Thiên Chúa thật.
Sự mời gọi của Người đã được tiên báo trong sách tiên tri Isaia.
Bài đọc chúa nhật hôm nay được lấy từ phần thứ ba trong sách tiên tri Isaia.
Đoạn văn ấy nói về những người Do thái trở về sau cuộc lưu đày ở Babylon, họ
thấy quê nhà của họ đã bị những người ngoại quốc xâm chiếm và họ rất phẫn nộ.
Những người Do thái trở về luôn bị cám dỗ phải đánh đuổi những người ngoại quốc
hoặc họ phải nghe theo lời giảng dạy của tiên tri isaia, lời ấy nói rằng những
người ngoại quốc ấy có thể hợp làm một với họ và đáng được Thiên Chúa chấp
nhận. Chúa nói qua miệng tiên tri rằng: “Nhà Ta sẽ được gọi là nhà cầu nguyện
cho mọi dân nước”.
Chủ nghĩa đại kết là một bài học khó nhai đối với người Do thái.
Đó là lý do vì sao vào thời Chúa Giêsu và ngay sau đó diễn ra một cuộc tranh
cãi mạnh mẽ về chỗ của người dân ngoại. Người đàn bà xứ Canaan trong bài Phúc
Âm hôm nay không phải là người Do thái, bà ta là người dân ngoại. Các môn đệ
của Chúa Giêsu muốn Người đừng làm gì cho bà ta và muốn đuổi bà ấy đi. Khi
người đàn bà cự lại và xin Chúa Giêsu chữa bệnh cho con gái bà, Chúa Giêsu đáp:
“Không lý gì lại lấy thức ăn của con cái mà ném cho chó”. Tại sao Chúa Giêsu
lại nói nặng lời như thế và điều đó có ý nghĩa gì? Thật ra những lời của Người
chỉ là tiếng vang của những người Giuđa không muốn Người làm gì cho dân ngoại
và coi dân ngoại như chó vậy. Thánh Mathêu khi viết Phúc Âm, ngài đã hy vọng
rằng khi nghe những lời nặng nề khó nghe trên môi miệng của Chúa Giêsu sẽ làm
cho những người nghe bị sốc vì sự loại bỏ dân ngoại đến cỡ nào. Người đàn bà
với đức tin của mình đã chiếm được ân sủng nơi Chúa Giêsu.
Ngày nay, chúng ta không nghĩ rằng mọi người phải trở thành
người Do thái trước khi trở thành người Công giáo nữa. Nhưng chúng ta có thể
thực hành những hình thức khác của sự loại trừ. Trong một số vai trò hình thức
cũ đã trở lại “chống chủ nghĩa Semit” ngày nay đã thay thế “chủ nghĩa bài dân
ngoại” của thế kỷ Kitô giáo đầu tiên. Chủ nghĩa chủng tộc là một vấn đề nghiêm
trọng nơi xã hội của chúng ta ngày hôm nay. Oán ghét dân nhập cư, nhiều người
trong những phong trào đó, mang danh là người công giáo, đã được gán cho một từ
rất lạ, chủ nghĩa “bài ngoại”.
Từ mà chúng ta sẽ tập trung chú ý là “người Công giáo”. Từ đó
nhắc nhở chúng ta rằng chúng ta là một Giáo Hội toàn cầu, bao gồm cả thế giới,
Giáo Hội thân thiết với mọi dân tộc. Mọi nhà thờ công giáo đều là nhà cầu
nguyện cho tất cả mọi người. Ở đó Thiên Chúa đã tự hiến vì tất cả chúng ta,
không phải là những bánh vụn rơi từ bàn ăn nhưng là Thịt và Máu Chúa. Chúa đã
đến với chúng ta trong Bánh Thánh, là Chúa của mọi dân tộc. Trở nên tín hữu của
Người là chấp nhận tất cả mọi người không loại trừ một ai hết.
35. Hỡi người đàn bà kia, đức tin của ngươi rất mạnh!
Người đàn bà xứ Canan là một người mẹ. Chúa Giêsu nhìn thấy mẹ
Maria đàng sau mỗi người mẹ. Ngài không quở mắng bao nhiêu mẹ của Giacôbê và
của Gioan khi bà xin cho họ làm bộ trưởng (Mt 20, 20). Ngài âu yếm chữa lành
cho nhạc mẫu của Phêrô. Ngài bối rối do bà goá thành Naim vừa mất đứa con trai
của mình. Tôi nghĩ rằng điều này làm ta hiểu rõ hơn điều sắp xảy ra giữa Chúa
Giêsu và người mẹ xứ Canan.
Ngài là người Do thái đứng trước người phụ nữ ngoại đạo, Ngài
không muốn có chuyện rắc rối với bà. Thật là khổ sở, nhất là đối với những
người trẻ không chịu đựng nổi những câu chuyện giữa các chủng tộc và những tôn
giáo khác nhau: Thiên Chúa có được dành cho tất cả mọi người hay không?
Sự phổ quát của Chúa, rất cảm động, vẫn có nguy cơ chỉ là lý
thuyết. Chúng ta không thể dễ dàng lấn sang những khác biệt đến thế. Phải thoả
hiệp dần dần. Chúa Giêsu đã chấp nhận mọi thứ của thân phận con người, kể cả
những giới hạn, và việc tìm kiếm ý của Chúa Cha đôi khi rất là khó.
Chúng ta xét đoán Thiên Chúa rất nhanh: Tại sao lại có một dân
tộc được chọn? Tại sao Chúa Giêsu muốn bỏ rơi người đàn bà Canan? Bởi vì, là
người Do thái, Chúa Giêsu đi vào trong chương trình cứu độ như Ngài biết chương
trình đó qua Thánh Kinh của dân tộc Ngài, và chương trình cứu độ bao gồm hai dữ
kiện rất rõ ràng: 1/ Thiên Chúa muốn cứu chuộc tất cả mọi người; 2/ Qua dân Do
thái. Vào lúc này đây, Chúa Giêsu chỉ nghĩ Ngài được phái đến “vì các con chiên
lạc nhà Israel” mà thôi.
Tuy nhiên có người mẹ này đây. Một số người đã nghĩ rằng Ngài tỏ
ra dửng dưng (“thậm chí Ngài không trả lời”) để làm cho đức tin của người đàn
bà Canan này tăng lên! Nói như thế là chối bỏ mầu nhiệm Nhập thể. Chúa Giêsu là
một con người và đơn giản là Ngài bối rối giống như một con người. Xua đuổi bà
ta sao? Thoả mãn bà ấy để cho bà ấy về như các môn đệ gợi ý hay sao? Các môn đệ
khó chịu và khinh khi hơn là quan tâm đến các chương trình của Thiên Chúa.
Đây là một bà mẹ, Chúa Giêsu bắt đầu khuất phục và ít ra là cho
bà ấy điều mà Ngài có thể cho: sự tử tế của một cuộc đối thoại. Trước tiên hãy
để cho con cái ăn no nê đã. Đừng quá vội vàng mang ơn cứu độ đến cho những người
không được chuẩn bị, những con chó con.
Người đàn bà Canan hoàn toàn nắm được nét thân hữu trong những
lời của Chúa Giêsu: người ta rất yêu quí những con chó nhỏ nuôi trong nhà. Bà
thật sắc sảo, bà là mẹ, bà quyết tâm đến với người có thể cứu con gái của bà:
“Những con chó nhỏ cũng được ăn những mảnh vụn”.
Lời nói tin tưởng này mở lòng Chúa Giêsu. Người đàn bà Canan vừa
xoá bỏ một lằn ranh nơi Ngài. Với một đức tin khiêm hạ và sâu sắc đến nỗi bà
không nói với Ngài: “Thầy hãy làm trái lại”. Bà đã hiểu. Bà cùng Ngài đi vào
trong những dự định của Chúa Cha: “Phải, lạy Chúa, xin Ngài trước tiên hãy nghĩ
đến con cái, nhưng xin đừng chậm trễ nghĩ đến những con chó con có thể còn tin
tưởng nơi Chúa nhiều hơn nữa”.
Thế là Chúa Giêsu làm một cử chỉ đánh dấu tính hoàn toàn ưu việt
của đức tin. Điều xảy ra với người đàn bà Canan chứng tỏ rằng từ nay tất cả đều
tùy thuộc vào đức tin. Người Do thái có sự ưu tiên, người đàn bà Canan là một
người mẹ làm xáo trộn tất cả, nhưng đã có một điều duy nhất đáng kể, từ nay sẽ có
một điều đáng kể mà thôi: “Hỡi đàn bà kia, đức tin của bà rất mạnh”
36. Nỗi lòng người mẹ.
Qua đoạn Tin Mừng vừa nghe, tôi muốn chia sẻ về tình thương của
một người mẹ.
Người đàn bà xứ Canaan hẳn đã đau khổ rất nhiều, khi đứa con của
mình bị quỉ ám. Nghe đồn về Chúa Giêsu, ngày hôm nay bà đã tìm đến gặp Ngài để
xin Ngài cứu chữa đứa con yêu dấu của bà. Bà nói:
- Lạy Ngài là con vua Đavid, xin thương xót tôi bởi vì đứa con
gái của tôi bị quỉ ám khốn cực lắm.
Thế nhưng Chúa Giêsu đã yên lặng, khiến cho các môn đệ cũng phải
lên tiếng can thiệp. Lần thứ hai bà lại kêu cầu:
- Lạy Ngài, xin hãy cứu giúp tôi.
Thái độ của Chúa Giêsu khiến cho chúng ta cũng phải sững sờ ngạc
nhiên. Ngài bảo:
- Chớ lấy bánh của con cái mà vứt cho chó.
Nếu như chúng ta, rất có thể chúng ta đã bực bội tức tối vì cho
rằng lời nói đó có tính cách mỉa mai và hạ nhục. Nhưng người phụ nữ ngoại giáo
này, chắc hẳn lúc bấy giờ đã nghĩ tới nỗi khốn cùng của đứa con, nên bà vẫn
kiên trì kêu xin. Bà thưa cùng Chúa Giêsu:
- Vâng, lạy Ngài, vì chó con cũng được ăn những mảnh vụn từ bàn
chủ rơi xuống.
Tới lúc này chúng ta có thể nói:
- Niềm tin cậy trông và tình thương của một người mẹ đã thắng,
bởi vì Chúa Giêsu đã phải lên tiếng ca ngợi bà và làm phép lạ như lòng bà mong
ước. Ngài phán:
- Này bà, bà có một lòng tin mạnh mẽ. Bà muốn sao thì được như
vậy.
Và đoạn Tin Mừng đã kết luận: Ngay lúc đó, con gái bà đã được
chữa lành. Chắc hẳn lúc bấy giờ bà đã vui mừng hớn hở, bà đã quì xuống cảm tạ
Chúa rồi vội vã trở về với đứa con của mình đã được chữa khỏi.
Từ câu chuyện trên, chúng ta hãy nghĩ đến người mẹ của mình.
Người mẹ ấy cũng đã phải vất vả vì chúng ta, suốt chín tháng cưu mang, ba năm
bú mớm, rồi lại còn nuôi dưỡng chúng ta cho tới ngày hôm nay. Người mẹ ấy đã
phải lo lắng mỗi khi chúng ta đau yếu. Và không chừng người mẹ ấy cũng đã khổ
đau mỗi khi chúng ta ngỗ nghịch ương bướng.
Từng ngày và từng đêm, người mẹ ấy luôn cầu xin Chúa nâng đỡ và
phù trợ cho chúng ta để chúng ta có được một tương lai tươi sáng. Trên đời này
không có gì quí giá cho bằng tình thương của người mẹ.
Chính vì thế mà nhạc sĩ Y Vân đã có lý khi ca tụng tình thương
ấy:
- Lòng mẹ bao la như biển thái bình dạt dào.
Phải, lòng mẹ chính là nơi trú ẩn an toàn nhất cho mỗi đứa con.
Tác phẩm tuyệt vời nhất của Thượng đế là trái tim của người mẹ. Bởi đó, chúng
ta hãy biết ơn và trọng kính người mẹ của chúng ta. Tất cả những gì chúng ta
làm được trong suốt cả cuộc đời cũng không đủ để báo đáp công ơn của người mẹ
hiền.
Một ngày kia, khi người mẹ không còn nữa, chúng ta mới cảm
nghiệm được rằng mình đã mất đi một kho tàng quí giá. Lúc bấy giờ nếu chúng ta
có hối hận về cách cư xử tệ bạc của mình thì đã quá muộn.
Bởi đó, để kết luận tôi xin nhắc lại nơi đây câu ca dao của
người Việt Nam chúng ta:
Công cha như núi thái sơn,
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Một lòng thờ mẹ kính cha,
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con.
37. Một đức tin mới mẻ và mãnh liệt
(Suy niệm của Achille Degeest – Trích trong ‘Lương Thực Ngày
Chúa Nhật’)
Miền Tyrô và Siđôn nói chung là phần đất cuối cùng ở miền tây
bắc xứ Palestina. Đa số dân chúng ở đây là người Do thái sinh sống tại vùng
này, vì thế dân ngoại cũng chịu ảnh hưởng ít nhiều về phương diện hiểu biết lề
luật của Chúa nên chúng ta không ngạc nhiên mấy nếu một vài người ngoại đạo lại
biết vài đoạn Kinh Thánh nho nhỏ. Điều này giải thích danh từ ‘con vua Đavít’
mà người phụ nữ Canaan đã dùng để thưa với Chúa. Tại sao Chúa Giêsu lại đi lên
tới vùng này? Có lẽ là để đi xa xứ Galilêa một ít vì nơi đây tính cách đại
chúng của Người có thể lam cho nhiều tâm hồn nghĩ lầm về một Đấng Cứu Thế trần
gian. Cũng có lẽ Người lên đây là để đào tạo các môn đệ cách thong thả hơn.
Nhất là qua cách Người cư xử với người phụ nữ Canaan Người muốn dậy các môn đệ
một bài học thường thức. Họ sẽ nhớ lại khi đặt vấn đề người ngoại giáo gia nhập
Giáo Hội, gia nhập Nước Trời và họ sẽ biết là không thể nào từ chối không cho
người ngoại giáo gia nhập được. Nói chung thì đoạn Tin Mừng này tuy bề ngoài có
vẻ cứng cỏi, nhưng cho thấy rõ là Chúa Giêsu quan tâm đến người ngoại giáo cách
sâu xa và Người hằng yêu mến họ. Nó cũng chứng tỏ người ngoại giáo có một khả
năng mới mẻ và mãnh liệt để đón nhận đức tin. Đức tin của người phụ nữ Canaan
đánh động chúng ta ở những điểm nào?
1) Đây là một đức tin khiêm tốn. Người phụ nữ bất hạnh có người con gái bị
ốm, đau khổ đến nỗi kêu tới Chúa Giêsu, nhưng tiếng kêu của bà ta không có vẻ
hiếu thắng. Bà ta không ý thức là đang nêu ra một quyền lợi. Trái lại khi nghe
Chúa bảo là tình thế muốn Ngài hoạt động ở Israel chứ không phải nơi người
ngoại giáo, bà ta đã trả lời với một cung cách làm nổi bật mức độ của lời cầu
xin. Bà ta cầu xin và bà đặt mình ngang hàng với đàn chó con sống bằng những
mụn bánh dư thừa từ bàn ăn rơi xuống. Người phụ nữ Canaan đã gắn bó cho đức tin
cái tính chất khiêm nhượng, khiến Chúa phải xiêu lòng. Đức tin vẫn là một tiếng
kêu hồn nhiên. Nếu phải phân tích ta sẽ thấy trong đó dấu hiệu của một sự đau
khổ lớn lao, một sự choáng váng vì trông cậy đột ngột và kẻ đó là một sự an tâm
đầy tin tưởng. Hình như người phụ nữ Canaan khi được Chúa trả lời và như thế là
được Người quan tâm đến, đã nắm chắc phần thắng. Một cách chắc chắn, bà ta cảm
thấy là Chúa sẽ chữa lành cô con gái của bà.
2) Đây là một đức tin nài nỉ. Đức tin dừng lại cách mạnh mẽ ở một điểm rõ
ràng: Chúa Giêsu có thể chữa lành đứa bé đang bị ốm. Trước mặt Chúa, người phụ
nữ Canaan đã nhấn mạnh và nhắc lại lòng tin tưởng của bà vào quyền năng và lòng
nhân từ của Chúa. Lúc đầu bà ta bị xua đuổi một cách cứng rắn, nhưng bà ta vẫn
kiên nhẫn và tỏ ra ngoan cố, cái ngoan cố đặc biệt của bà mẹ. Trên bình diện
tâm lý đức tin này có tính cách hiện sinh vì nó đi từ kinh nghiệm đau khổ và từ
hy vọng sẽ được chữa lành. Trên bình diện thiêng liêng sâu xa, người ta có thể
nghĩ rằng Chúa đã đặt vào trong tâm hồn người phụ nữ Canaan một ơn riêng (một
ơn huệ) để bà bám chắc lấy Chúa và tin tưởng vào Người.
3) Đây là một đức tin mới mẻ và vươn xa. Đức tin không vướng
mắc bởi các vấn đề, những vấn đề từ nơi khác tới. Từ các tông đồ khi các Ngài
cho rằng cách làm của người phụ nữ Canaan chỉ nỗi quấy rầy và từ nơi Chúa Giêsu
khi Người nêu ra vấn đề quyền ưu tiên của dân Israel. Đức tin của người phụ nữ
Canaan lật đổ các vấn đề để đi thẳng tới đối tượng, điều này làm chúng ta phải
suy nghĩ. Thực vậy, từ lâu chúng ta thường được nuôi dưỡng bằng rất nhiều ơn
huệ của Chúa trong vụ trụ đức tin. Tuy thế đức tin của chúng ta có giữ được vẻ
mới mẻ, sức vươn xa và sự khiêm tốn mà nó phải giữ hay không? Phải chăng chúng
ta bị vướng mắc bởi những vấn đề thường làm suy yếu đức tin của chúng ta?
38. Lời cầu xin của bà được toại nguyện
Bài Tin Mừng hôm nay tiếp tục trình bày việc Chúa Giêsu vượt qua
biên giới để tiến vào vùng đất của dân ngoại, và một người trong dân là người
đàn bà xứ Canaan sắp sửa được dự phần vào tác vụ của Ngài, đó là được lãnh nhận
hồng ân như những người Do Thái. Đây là điểm khởi đầu, một dấu chỉ mời gọi để
rồi sau này các tông đồ được Chúa Thánh Thần soi sáng vượt qua ranh giới hạn
hẹp của quốc gia để đi đến tận cùng bờ cõi trái đất rao giảng Tin Mừng cho mọi
dân tộc.
Khi bước vào vùng đất mới, Chúa Giêsu gặp những lời kêu van của
người đàn bà đang bị thử thách: "Lạy Con Vua David, xin dủ lòng thương
tôi, đứa con gái tôi bị quỉ ám khổ sở lắm". Nhưng Chúa Giêsu không đáp lại
một lời nào, và trước lời khẩn cầu tha thiết như vậy lại sao Chúa Giêsu không
đáp lại
Lời cầu nguyện của người đàn bà thật cảm động, thật chân thành,
thế mà lại sao Chúa lại không đáp trả. Chúa là Đấng nhân từ trước những người
cùng khổ chạy đến kêu cầu Ngài. Hơn nữa, Ngài đã dạy cho các đồ đệ cầu nguyện
rằng: “Hãy gõ cửa thì sẽ mở cho, hãy xin thì sẽ được", thế mà lại sao
trong lúc này Chúa tặng thinh không trả lời người đàn bà, hẳn phải có lý do nào
đó mà Ngài không trả lời.
Thật vậy, các tông đồ không thể hiểu được thái độ của Chúa và cũng
không muốn bị quấy rầy, nên nói với Thầy mình: "Xin Thầy bảo bà ấy về đi,
kẻo bà ấy cứ theo sau chúng ta mà kêu xin mãi". Các đô đệ hiểu tầm thái độ
im tặng của Chúa như một sự chối từ nên các ông cũng muốn phủi tay: “Xin Chúa
đuổi bà ấy đi cho rảnh, đừng để bà ấy quấy rầy nữa". Không những Chúa im
tặng mà Ngài còn lên tiếng chối từ lời van xin của người đàn bà trong cơn thử
thách: "Ta chỉ được sai đến với chiên lạc của nhà Israel".
Đứng trước một thách thức về lòng tin như vậy, người đàn bà xứ
Canaan đã không ngã lòng trước lời từ chối của Chúa, bà đến sụp Lạy dưới chân
và thưa với Ngài rằng; "Lạy Ngài, xin thương giúp tôi". Bà không thắc
mắc, không giận dỗi hay trách móc Chúa thế này thế nọ, nhưng bà khiêm tốn hạ
mình hơn nữa. Bà không những van xin bằng lời nói mà còn van xin bằng cả con
người, bà sụp Lạy trước Chúa Giêsu và nói: "Xin Ngài thương cứu giúp
tôi". Sự im tặng của Chúa, sự chối từ của Ngài là một thử thácho Thử thách
trong đức tin, thử thách trong việc cầu nguyện, Ngài muốn thử thách người đàn
bà van xin nhiều hơn nữa: "Không được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho
con chó". Lời nói cứng cỏi này xem ra không phù hợp với một con người nhân
từ đầy yêu thương như Chúa. Và rồi thử thách đã đến mức độ cuối cùng, ai có thể
vượt qua được, nhưng người đàn bà dân ngoại này đã vượt qua, bà đã thưa với
Chúa Giêsu như sau: "Thưa Ngài đúng tắm, nhưng các chó con cũng được ăn
những vụn bánh từ nơi bàn ăn của chủ rơi xuống". Tâm hồn khiêm tốn đã giúp
người đàn bà vượt qua được thử thách và trưởng thành trong đức tin. Giờ đây
Chúa Giêsu mới trả lời: "Này bà, đức tin của bà đã được chấp nhận, bà muốn
sao thì được vậy". Người đàn bà đã xin được Chúa Giêsu cho con mình khỏi
bị quỉ ám.
Thái độ của Chúa Giêsu từ im tặng đến chối từ đã hướng dẫn bà
đến mức độ trưởng thành của lòng tin: "Lòng tin của bà vững mạnh, bà muốn
sao thì được như vậy". Sự thử thách đã đến lúc chấm dứt, và cuối đoạn
đường gian nan, khi nhìn lại xem ra như Chúa im tặng hay từ chối trước lời ta
cầu xin, nhưng giây phút đó là những giây phút quí báu vô cùng, vì những phút
im tặng và chối từ ấy giúp lòng tin của ta được trưởng thành. Như vậy, vào cuối
đoạn đường gian nan ta mới hiểu được phần nào chương trình của Chúa cho cuộc
đời của mình. Nhưng liệu ta có đủ sức để đi đến cuối con đường, đến nơi mà Chúa
muốn chúng ta trưởng thành trong đức Tin hay không? Đó là một đức tin mà giờ
đây chúng ta cùng nhau tuyên xưng qua kinh Tin Kính.
39. Đau khổ.
Người đàn bà ngoại giáo, có đứa con đau yếu đã đến tìm gặp Chúa
Giêsu. Lần thứ nhất bà kêu xin, nhưng Ngài đã thinh lặng khiến các môn đệ phải
lên tiếng can thiệp. Lần thứ hai bà kêu xin, thì bị Chúa Giêsu trả lời: Đừng
lấy bánh của con cái mà ném cho chó. Thế nhưng bà vẫn không mất lòng cậy trông
khi thưa cùng Chúa: Lạy Thầy, nếu như vậy thì con chó cũng được hưởng những
mảnh vụn từ bàn rơi xuống chứ. Cuối cùng Chúa Giêsu đã phải ca ngợi niềm tin
của bà và đã làm phép lạ cho con bà được khỏe mạnh.
Từ câu chuyện này chúng ta rút ra được một bài học, một thái độ
sống giữa những khổ đau và bất hạnh, giữa những gian nguy và thử thách chúng ta
gặp phải giữa lòng cuộc đời. Như chúng ta đã biết: đau khổ và thử thách là như
một cái gì gắn liền với thân phận con người: thoạt sinh ra thì đà khóc chóe,
đời có vui sao chẳng cười khì. Giáo lý nhà Phật đã gọi đời là bể khổ mà mỗi
người chúng ta là một cánh bèo trôi dạt trên đó.
Còn trong kinh Lạy Nữ Vương, chúng ta vốn thường cho rằng đời là
nơi khổ ải, nơi khóc lóc, đời là thung lũng nước mắt. Đứng trước những khổ đau
và thử thách, người thì can đảm chấp nhận, không kêu ca, không oán trách, kẻ
thì hậm hực tức tối, khóc lóc than van, dường như ở trên đời này chỉ mình họ là
khổ đau mà thôi. Nếu có dịp, chúng ta hãy ghé thăm những bệnh viện và chúng ta
sẽ thấy những khổ đau chúng ta đang phải chịu, chẳng thấm tháp vào đâu so với
những khổ đau của người khác.
Ngày kia đức Khổng Tử gặp Vĩnh Khải Kỳ, tay cầm đèn, vừa đi vừa
hát một cách vui vẻ. Khổng Tử bèn hỏi: Hôm nay có chi mà tiên sinh mừng vui
thế. Vĩnh Khải Kỳ trả lời: Trời sinh ra muôn vật, mà loài người là loài trọng
nhất, bỉ nhân đây là loài người, thì làm sao chẳng vui cho được. Trong loài
người thì đàn ông hơn đàn bà. Bỉ nhân đây được may mắn là đàn ông, thì làm sao
chẳng vui cho được. Sinh ra có kẻ mù lòa câm điếc hay què quặt, bỉ nhân đây
không mù lòa, không câm điếc cũng chẳng què quặt, thì làm sao chẳng vui cho
được. Còn nếu như nghèo nàn, bệnh tật và chết chóc là số phận chung của mọi
người, không ai có thể tránh thì việc gì mà phải buồn phiền lo lắng.
Tuy nhiên, điều quan trọng đối với chúng ta, những người luôn
tin tưởng và cậy trông vào Chúa thì những khổ đau chúng ta chịu sẽ không kéo
dài quá thời gian cuộc sống chúng ta. Chắc chắn một ngày nào đó nó sẽ chấm dứt.
Người giầu và kẻ nghèo rồi thì cũng phải chết, cũng như ông phú hộ và người ăn
xin tên là Lagiarô. Thế nhưng sau cái chết là cuộc sống đời đời, là tương lai
vĩnh cửu sẽ mở ra cho chúng ta tùy theo như những việc lành dữ chúng ta đã làm
khi còn sống ở trần gian này. Vì thế, chúng ta phải cố gắng biến những khổ đau
chúng ta gặp phải trở thành nguồn ơn phúc, đem lại lợi ích cho chúng ta như lời
thánh Gioan Kim Khẩu đã nói: Được chịu gông cùm vì Chúa, tôi lấy làm hãnh diện
hơn là ngồi trên 12 tòa các tông đồ mà xét xử muôn dân. Tại sao thế? Bởi vì đau
thương là đường lên ánh sáng, gian khổ là đường về vinh quang và thập giá là
đường tiến tới Phục sinh.
40. Vững vàng tin tưởng.
Có một giai thoại kể rằng: Có một thanh niên thích chơi những trò
chơi mạo hiểm. Hôm đó anh mang một chiếc dù lớn đến bên bờ một vực thẳm tính để
chơi cho thoả chí mạo hiểm của anh, không biết loay hoay thế nào, anh trượt
chân té xuống vực thẳm. May quá, anh bám được một nhánh cây chìa ra trên bờ
vực. Khi đã nắm được nhánh cây kia, anh thở phào một cái, tuy nguy hiểm vẫn
chưa qua, nhưng anh nghĩ như thế này là có hy vọng sẽ được cứu.
Anh ngước mắt nhìn lên bờ vực, không thấy có bóng dáng một ai, cúi
xuống, anh nghĩ chỉ còn cách cầu nguyện. Thế là anh cầu xin: “Lạy Chúa, xin cứu
con, con xin hứa con sẽ làm bất cứ điều gì Chúa muốn”. Bỗng có tiếng Chúa từ
trời vọng xuống: “Được, Ta sẽ cứu con, nhưng trước khi cứu con, Ta muốn con có
thực sự tin Ta có thể cứu con được không”. Anh thưa ngay: “Lạy Chúa, con tin
chứ, con tin chắc là Chúa cứu được con, Chúa cứu con ngay đi con mỏi tay lắm
rồi”. Chúa nói: “Được, nếu con tin thì con cứ buông tay con đang bám vào nhánh
cây đó đi”. Chàng thanh niên vẫn bám chặt vào nhánh cây chứ không chịu buông
tay ra, rồi chàng ngẩng nhìn lên bờ cố la lớn: “Có ai ở trên bờ không, cứu tôi
với”. Giả
sử chúng ta là chàng thanh niên trên đây, liệu chúng ta có dám buông tay ra
không? Đức tin của chúng ta có đủ mạnh để tin vào quyền năng của Chúa qua những
nghịch cảnh xảy ra trong cuộc sống của chúng ta không? Điều Thiên Chúa muốn là
chúng ta phải tuyệt đối tin tưởng vào Chúa. Lòng tin tưởng của chúng ta phải
như em bé trong câu truyện sau:
Cách đây ít lâu, báo chí tường thuật lại một sự kiện: Vào một đêm
kia, một đám cáy bùng lên tại một ngôi nhà trong khi ngọn lửa đang phừng phừng
bốc lên, người ta trông thấy người cha, người mẹ và mấy đứa con hấp tấp chạy ra
tức khắc, họ buồn rầu nhìn ngôi nhà mình bốc cháy. Bất chợt họ nhận ra mình
thiếu đứa con nhỏ nhất, một đứa bé trai năm tuổi. Đứa bé lúc đó chạy ra, thấy
khói lửa nghi ngút, nó hoảng sợ lùi lại rồi leo lên tầng trên. Mọi người nhìn
nhau: không thể liều lĩnh đi vào trong nhà bây giờ chỉ còn là một lò lửa hừng
hực. Thì kìa, một khung cửa trên kia mở toang, đứa bé giơ tay kêu cứu.
Cha nó thấy nó, ông quát to: “Nhảy xuống đi”. Đứa bé chỉ thấy khóí
lửa mịt mù, nhưng nó nghe ra tiếng cha nó, nó liền đáp: “Ba ơi, con không thấy
ba đâu cả”. Cha nó lại quát: “Ba thấy con, nhảy đi”, đứa bé đã nhảy, và đã bình
an vô sự rơi vào vòng tay cha nó, vì ông kịp đỡ lấy nó.
Đứa bé đứng trong ngôi nhà bốc cháy ấy lại không phải là hìng
ảnh diễn tả người Kitô hữu đứng trước mặt Thiên Chúa sao? Trong cơn khốn quẫn,
chúng ta nghe ra tiếng Chúa bảo mình: “Hãy tin tưởng vào Ta, hãy nhảy vào vòng
tay của Ta”, và rất nhiều phen chúng ta đã trả lời: “Chúa ơi, con chẳng thấy
Chúa đâu cả”, và đã tưởng rằng Chúa bỏ rơi mình. Có bao giờ chúng ta
nghĩ như thế không hay nghĩ tương tự như thế không? Dường như Chúa đi đâu vắng
lúc chúng ta cần đến Ngài.
Bài Tin Mừng hôm nay,một lần nữa, nhắn nhủ chúng ta về giá trị
của đức tin. Đức tin có sức mạnh, có khả năng đảo ngược được tình cảnh trong
đời người, giúp chúng ta vượt được gian khó, và làm được những việc quá sức tự
nhiên của mình. Ngưòi phụ nữ ngoại giáo trong Tin Mừng đã có một đức tin như thế,
nên bà đã nhận được điều bà muốn xin. Tuy con gái bà bị quỷ ám khốn cực và các
thầy thuốc đã vô phương cứu trị, tức là tình cảnh của bà đã tuyệt vọng về mặt
tự nhiên, nhưng bà đã tin Chúa có thể cứu chữa được con bà, nên bà đã đến kêu
xin Chúa, và dù Chúa thử thách bà, bà vẫn kiên nhẫn hết lòng tin tưởng. Chính
vì lòng tin vững mạnh đó, Chúa đã làm phép lạ cứu chưã con gái bà.
Có lẽ sau đức tin của viên đại đội trưởng ở Caphácnaum thì phải
kể đến đức tin của người phụ nữ Canaan này, là người ngoại giáo nhưng hết lòng
tin tưởng vào quyền phép của Chúa Giêsu. Đây là tấm gương và bài học cho chúng
ta khi cầu nguyện: Chúng ta hãy kiên nhẫn, cầu xin chưa được, cầu xin tiếp, cầu
xin mãi, đừng bao giờ nản lòng, vì ai kiên nhẫn và tin tưởng cầu xin, sẽ được như
ý.
Trước Công đồng Vatican II, những người tín hữu có đời sống luân
lý công khai bê bối, nhưng không chịu ăn năn trở lại, khi chết thường bị các
cha sở cấm không cho chôn cất trong nghĩa trang của nhà thờ, vì nghĩa trang
Công giáo là phần đất đã được thánh hiến, chỉ dành cho những người tín hữu có
đời sống xứng đáng mà thôi.
Có một ông cụ già sống bê bối về luân lý, say sưa cờ bạc, ăn ở
lung tung… Khi chết, cha sở ra lệnh cho người nhà phải chôn cất ông ở ngoài
hàng rào của nghĩa trang trong xứ. Sau nhiều năm, cha sở đã đổi đi nơi khác,
người con gái của ông già trở về nhà thờ cũ để thăm mộ và xin lễ cầu nguyện cho
ông. Bà đi kiếm mộ cha mình ở bên ngoài hàng rào nghĩa trang nhưng chẳng thấy.
Bà đành phải đi tìm người trông coi nghĩa địa ngày xưa để hỏi xem chuyện gì đã
xảy ra. Người trông coi nghĩa địa đã dẫn bà ra đúng mộ của thân phụ, nhưng đã
nằm ở bên trong hàng rào nghĩa trang. Bà ngạc nhiên hỏi, “Tại sao ông lại dời
mộ của thân phụ tôi?” Người trông coi nghĩa trang mỉm cười trả lời: “Chúng tôi
đã không dời mộ của ông cụ, nhưng vì bên trong nghĩa trang không còn đủ chỗ
chôn cất nữa, nên phải mở rộng nghĩa trang ra. Chúng tôi chỉ dời hàng rào ra mà
thôi”.
Đây là điều Chúa Giêsu đã làm trong bài Phúc Âm hôm nay, khi
chữa bệnh cho con gái của người đàn bà xứ Canaan. Người đàn bà Canaan đến với
Chúa là người ở bên ngoài những hàng rào ranh giới do sự kỳ thị phân biệt của
xã hội.
Đối với những người Do thái, sự trong sạch và nhơ bẩn được phân
định rõ ràng. Nếu là người Do Thái và biểu tỏ đức tin qua việc giữ luật Do
Thái, người đó được coi là trong sạch. Nếu là ngoại kiều, hay là Do Thái mà
không tuân giữ luật lệ Do Thái, đó là người dơ bẩn. Sự phân định ranh giới này
rất đơn giản và rõ ràng!
Có hai điều làm cho người đàn bà xứ Canaan bị loại trừ trong bậc
thang phân định giá trị của người Do Thái: đàn bà và dân ngoại. Trong xã hội Do
Thái thời Chúa Giêsu, người đàn bà bị lãng quên. Trong bài Phúc Âm Mt 14,
13-21, Chúa Giêsu hoá bánh ra nhiều cho 5000 người ăn uống no nê, “không kể đàn
bà và trẻ con”. Đàn bà và trẻ con không được kể đến, coi như không có giá trị.
Hôm nay một lần nữa, thánh Matthêu nói đến người đàn bà xứ Canaan, mà không
nhắc đến tên của bà. Điều này có ý nghĩa. Chắc chắn bà phải có tên. Nhưng không
được nhắc đến tên chứng tỏ bà đã bị xã hội thời đó khinh bỉ và loại trừ.
Điểm thứ hai, bà là người dân ngoại xứ Canaan. Đối với người Do
Thái, dân ngoại là xấu. Người Canaan, kẻ thù truyền kiếp của tổ tiên người Do
Thái, còn xấu hơn nữa. “Không nên lấy bánh của con cái mà vứt cho chó”. Chúa
Giêsu đã sử dụng phong tục và lối nói quen thuộc của người Do Thái để so sánh
những người dân ngoại giống như chó. Xã hội Do Thái thời xưa không cưng chiều
và quý trọng chó như xã hội tây phương thời nay. Gọi ai bằng chó là một điều sỉ
nhục. Vì chó liếm những vết ghẻ chốc, và mang bệnh truyền nhiễm như trong câu
chuyện người phú hộ và ông Ladarô.
Theo William Barclay, bởi lòng kiêu căng, người Do Thái đã gọi
dân ngoại là “những con chó ngoại đạo”, “những con chó vô tín ngưỡng”. Sau này
họ gọi những người theo Kitô giáo là “những con chó Kiô hữu”. Một sự diễn tả
đầy khinh bỉ! Trong cuốn tự thuật của Mahatma Gandhi, vị thánh của người An Độ
giáo, ông kể lại rằng trong thời gian còn là học sinh, ông đã đọc Phúc Am và
nhìn thấy trong những lời giảng dạy của Chúa Giêsu câu trả lời cho vấn nạn lớn
lao của người dân An Độ phải giải quyết với chế độ đẳng cấp. Đang khi suy nghĩ
một cách nghiêm chỉnh về đức tin Kitô giáo, một buổi sáng Chúa nhật, Gandhi
bước vào nhà thờ với ý định sẽ bàn thảo với mục sư về tư tưởng của mình. Tuy
nhiên, vừa bước vào trong nhà thờ, người dẫn chỗ ngồi đã từ khước không tìm chỗ
và đề nghị ông nên bước ra ngoài đi đến nhà thờ dành riêng cho giai cấp của
ông. Gandhi đã bỏ nhà thờ và không bao giờ trở lại nữa. Sau này ông nói: “Nếu
những người Kitô hữu cũng có những đẳng cấp khác nhau, thì tốt hơn tôi nên ở
lại với An Độ giáo”. Vì sự kỳ thị và phân biệt mà người đàn bà Canaan và ông
Gandhi đã bị loại trừ. Nhưng Chúa Giêsu đã chứng tỏ cho mọi người nhìn thấy
rằng ân sủng và tình yêu của Thiên Chúa vượt qua tất cả mọi hàng rào ranh giới
của con người dựng nên.
Người ta kể về một người đàn bà ở bãi biển. Bà ấy vừa già, lại dơ
bẩn và ăn mặc dị hợm. Bà đi bộ lang thang dọc theo bờ biển, thỉnh thoảng ngừng
lại cúi xuống nhặt một cái gì đó bỏ vào trong túi sách. Khi bà đi ngang qua đám
trẻ con đang đùa vui trên cát biển, cha mẹ của những em bé này liền gọi các em
lại để khỏi gần gũi với bà. Họ lo lắng và sợ hãi vì không biết bà có thể làm
điều gì gây nguy hại cho các em. Họ căn dặn con cái: “Không có việc gì phải
liên hệ với bà ta cả”. Sau này, họ khám phá thấy rằng bà lão đi dọc theo bờ
biển và nhặt những miếng kính vỡ bỏ vào trong túi xách để trẻ em không bị đứt
chân chảy máu khi chạy vui đùa trên bãi biển.
Nếu chúng ta bước theo Chúa Giêsu, chúng ta phải sẵn sàng dẹp bỏ
những hàng rào ngăn cách. Điều này được thể hiện bằng thái độ nhìn tất cả mọi
người bình đẳng như nhau, không còn phân biệt kỳ thị nam nữ, giàu nghèo, sắc
tộc, màu da, hay tôn giáo. Và trong ánh sáng đức tin, phải nhìn mọi người là
anh chị em của mình, là con cái của Chúa Cha trên trời. Thánh Phaolô đã nhắc
nhở chúng ta điều này trong thư gửi tín hữu Galát: “Không còn chuyện phân biệt
Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tự do, đàn ông hay đàn bà; nhưng tất cả anh em
chỉ là một trong Đức Kitô”.
Đối với những người ngoài Kitô giáo, trong tuyên ngôn về liên
lạc của Giáo Hội với các tôn giáo ngoài Kitô giáo, Nostra Aetate, đoạn 5, Công
Đồng Vatican II đã nói: “Chúng ta không thể kêu cầu Thiên Chúa là Cha mọi người
nếu chúng ta không muốn xử sự như anh em đối với một số người, cũng được tạo
dựng giống hình ảnh Chúa. Liên lạc giữa con người với Thiên Chúa là Cha và giữa
con người với anh em mình, có liên quan mật thiết với nhau như lời Thánh Kinh:
“Ai không yêu thì không nhận biết Thiên Chúa”.
Do đó, mọi lý thuyết hay hành động đưa đến kỳ thị về phẩm giá
con người và những quyền lợi do phẩm giá đó mà ra, kỳ thị giữa con người với
nhau, giữa dân này với dân khác, sẽ không có nền tảng.
Vì thế, Giáo Hội bác bỏ mọi sự kỳ thị hoặc đàn áp chủng tộc hay
màu da, giai cấp hay tôn giáo, vì thái độ ấy xa lạ với tinh thần Chúa Kitô. Do
đó, thánh Công đồng theo chân thánh Phêrô và Phaolô, khẩn thiết kêu mời các
Kitô hữu: “Hãy sống ngay lành giữa người lương dân”, nếu có thể được, tuỳ khả
năng mà sống hoà thuận với hết mọi người như những người con một Cha trên
trời”.
Đối với những người Kitô hữu, trong tinh thần hiệp nhất, Công
đồng nói: “Thánh công đồng này khuyến khích tất cả mọi người Công giáo hãy nhận
ra các dấu chỉ thời đại để khéo léo tham gia vào công cuộc hiệp nhất”.
Đối với những anh chị em ly khai, Công đồng Vatican II nói:
“Người Công giáo cần phải vui mừng nhìn nhận tôn trọng những giá trị thật sự
Kitô giáo, xuất phát từ cùng một gia sản chung được tìm thấy nơi các anh em ly
khai. Nhìn nhận những kho tàng phong phú của Chúa Kitô và những hoạt động của
quyền lực Người trong đời sống của những kẻ đang làm chứng về Người – và có khi
phải đổ máu mới nói lên được chứng tá ấy – quả là chính đáng và có giá trị cứu
rỗi: vì Thiên Chúa luôn đáng khâm phục và việc Người làm bao giờ cũng kỳ diệu”.
Nhìn vào tấm gương của người đàn bà Canaan, chúng ta cũng rút ra
được bài học quý giá trong đời sống đức tin. Với tình yêu lớn lao của một người
mẹ đối với con gái đang đau nặng, người đàn bà Canaan đã vượt qua mọi ranh giới
kỳ thị của xã hội – đàn bà và dân ngoại – để kiên trì tin tưởng vào lòng nhân
lành của Chúa Giêsu. Tình yêu là động lực dẫn đến đức tin.
Trong cuốn truyện “Anh em nhà Karamazốp”, Dostoevski kể về câu
chuyện của một bà lão đang bị khủng hoảng về tinh thần và thể lý. Ngày nọ bà
đến bàn luận vấn đề này với linh mục Zossima. Bà tâm sự về sự yếu kém của đức
tin, cùng nỗi nghi ngờ về sự hiện hữu của Thiên Chúa và đời sống mai sau.
Linh mục Zossima thông cảm lắng nghe, rồi khuyên bà rằng chẳng có
cách nào minh chứng rõ ràng về những điều này, nhưng vẫn có thể làm cho đức tin
của bà chắc chắn hơn bằng tình yêu thương tha nhân. Hãy cố gắng yêu người láng
giềng cho thật tình. Càng yêu thương, bà sẽ càng tin tưởng chắc chắn hơn về sự
hiện hữu của Thiên Chúa và về đời sống sau khi chết. Càng yêu mến, đức tin của
bà càng trở nên mạnh mẽ, và làm tiêu tan hết những nỗi nghi ngờ. Bà đã thử
nghiệm và thấy có kết quả.
Linh mục Mark Link S.J., trong bài giảng Chúa nhật XX hôm nay,
đã ví tình yêu và đức tin đi đôi với nhau không khác gì như hai đường rầy xe
lửa. Tìm được cái này sẽ thấy cái kia. Đức tin và tình yêu liên kết với nhau
như xác với hồn. Cha cũng dùng lời của bác sĩ truyền giáo Albert Schweitzer,
trong cuốn sách có nhan đề “Reverence for Life” – “Kính trọng Cuộc Sống” như
sau:
“Bạn có muốn tin vào Chúa Giêsu không? Bạn có thực sự muốn tin
Ngài không? Như thế bạn phải làm một điều gì đó cho Ngài. Trong thời buổi đầy
ngờ vực này thì không có cách nào khác đâu. Nếu vì Ngài mà các bạn cho kẻ khác
đồ ăn, nước uống hoặc áo mặc, những nghĩa cử này Chúa Giêsu đã hứa chúc phúc
như là làm cho chính Ngài, thì lúc đó bạn sẽ thấy rằng mình đã thực sự làm điều
ấy cho Ngài. Chúa Giêsu sẽ mặc khải chính Ngài cho bạn như thể Ngài là một người
vẫn còn sống”.
Các bậc cha mẹ cần củng cố đức tin hãy bắt chước người đàn bà
Canaan, đến với Chúa Giêsu với lòng yêu thương con cái tha thiết. Và tất cả mọi
người, muốn cảm nghiệm được sự hiện diện của Thiên Chúa trong cuộc đời, hãy mở
rộng tâm hồn để chấp nhận những người anh chị em không cùng tôn giáo, lập
trường chính trị, văn hoá, sắc tộc hay ngôn ngữ. Bởi “Ai không yêu thì không
nhận biết Thiên Chúa”.
43. Chứng nhân bằng cuộc sống.
(Suy niệm của Lm. Đinh Quang Vinh)
Sau buổi cơm chiều, vị linh mục già với tràng chuỗi trên tay đang
gõ đều những nhịp chân trên dãy hành lang của nhà xứ. Bỗng một loạt chuông dài
từ phía cổng vang lên, không chút đắn đo, vị linh mục tiến về cổng chính. Cánh
cửa bật mở, một khuôn mặt thật tiều tụy xuất hiện, kèm theo lời kêu cứu:
"Linh mục ơi! Xin cứu gia đình con với"; với giọng ôn tồn ngài nói:
"Mời chị vào phòng khách, có điều chi hãy từ từ giải bày".
Đón lấy ly nước mát lạnh từ tay ngài, người phụ nữ chỉ nhấp đôi
chút và vội vàng cất tiếng với giọng nói thật thống thiết: "thưa linh mục,
xin ngài cứu gia đình con với, xin cứu người chồng đáng thương của con. Anh ấy
ngã bệnh đã hai năm nay, con đã cố gắng hết sức mình, ngay cả gia tư vốn liếng
con cũng chẳng tiếc chi. Nhưng cho đến nay, mọi chuyện như muối đổ bể: bệnh tình
của nhà con chẳng đỡ chút nào, còn gia đình con thì lại rơi vào khánh
kiệt". "Vậy giờ đây chị muốn tôi giúp gì cho chị? Chị cứ nói, trong
khả năng của tôi, tôi xin sẵn sàng giúp chị", vị linh mục cất tiếng nói.
Xúc động bởi sự chân tình của vị linh mục trong tiếng nghẹn ngào chị ta bộc
bạch: "thưa linh mục, gia đình con là gia đình cách mạng, chúng con là
những đảng viên, tuy chúng con không biết về Chúa, cũng chẳng quen biết linh
mục, nhưng nhờ những người hàng xóm Công Giáo gần nhà giới thiệu, cho nên con
mạnh dạn đến đây để nhờ linh mục cầu nguyện cho nhà con qua khỏi cơn nguy biến
này". Vẫn với giọng nói thật chân tình, vị linh mục hỏi: "Chị tin vào
lời cầu nguyện của tôi ư?" chị đáp lời: "Thưa linh mục, giờ con biết
làm gì hơn ngoài điều này; vả lại có tin con mới đến đây để cậy nhờ linh
mục". "Thế thì chị hãy an tâm, tôi hứa ngay từ chiều hôm nay sẽ cầu
nguyện cho chồng của chị". Cảm động bởi tấm lòng cao thượng của vị linh
mục, chị ta còn chỉ biết tạ ơn và cáo biệt ngài ra về cho kịp chuyến xe chiều.
Hai tháng sau, người phụ nữ ấy trở lại với người chồng của mình để tạ ơn vị
linh mục. Và cũng từ đó khơi mào cho hành trình niềm tin của hai vợ chồng.
Câu chuyện trên đây cũng phần nào diễn tả Lời Chúa ngày hôm nay:
Niềm tin của người phụ nữ xứ Canaan. Người phụ nữ ấy đã tin vào Đức Giêsu Kitô:
Lạy Ngài là Con Vua Đavít (Mt 15,22); dẫu chỉ nghe nói về Ngài qua những người
chung quanh. Niềm tin ấy được diễn tả ngày càng mạnh mẽ, nhất là khi Đức Kitô
nói với chị ta: "không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó
con" (c.26). Đáp lời Ngài, chị ta nói: "thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà
lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống". Đây phải
chăng là lời vặn vẹo hay tranh luận với Chúa Giêsu? Thưa không, lời nói của chị
đượm nét khẩn cầu của một kẻ đầy lòng khiêm nhường, cúi mình trước Đấng Tối
Cao; chính câu trả lời của chị như thêm một lần nữa xác tín niềm tin của mình
vào Con Vua Đavít, vì chị tin rằng Ngài luôn thương đến những kẻ mọn hèn, dẫu
cho là những chú "chó con" (ngôn từ mà người Do Thái thời xưa dùng để
ám chỉ dân ngoại). Đọc được những tâm tình sâu thẳm ấy, Chúa Giêsu đã chạnh
lòng thương và chữa lành cho con gái chị.
Lời Chúa hôm nay còn muốn diễn tả sứ vụ của Đức Kitô: Được sai
đến với những chiên lạc nhà Israel (c.24). Thực vậy, có những con chiên mà đôi
lúc do những hiểu lầm hoặc chưa được nghe Lời Chúa đã không ở trong một đàn.
Trong và qua Tình Yêu Thập Tự Đức Kitô đã muốn quy tụ tất cả về trong một đàn
chiên duy nhất, sống sự hiệp thông, tình yêu, bình an; Ngài muốn dẫn đưa tất cả
chúng ta lên Núi Thánh Ngài (Is 56,7). Sứ vụ ấy được ủy thác lại cho các Tông
Đồ khi Ngài về trời, và cho chính mỗi người chúng ta, những thành phần của Hội
Thánh (Đến với muôn dân, 2).
Trăn trở trước sứ vụ thật cao cả ấy, đôi lúc chúng ta cũng tự
đặt câu hỏi cho mình: "Đâu là cách thế để loan báo Tin Mừng cho thế giới
ngày nay?". Tôi muốn mượn lời của ĐGH Gioan Phaolô VI để trả lời cho vấn
nạn này: "Người đương thời sẵn sàng nghe những chứng nhân hơn là những
thầy dạy", thế nên "Tin Mừng trước tiên phải được công bố bằng cách
làm chứng, một đời sống làm chứng bao hàm sự hiện diện, chia sẻ, liên đới"
(Loan báo Tin Mừng, 21;41).
Lời Chúa hôm nay cho chúng ta những bài học quý giá. Qua hình
ảnh người phụ nữ xứ Canaan ta học được bài học về sống niềm tin. Chính niềm tin
hun đúc và giúp chúng ta bước đi cách vững chắc trong hành trình hướng về quê
trời, dẫu cho hành trình đó còn vương đầy sỏi đá; chính lối sống tín thác vào
Đức Kitô, khiến ta trở thành những chứng nhân sống động của Tin Mừng, của tình yêu:
rao giảng không những bằng lời nói, nhưng còn bằng chính đời sống. Thiết nghĩ
khi thực thi được những điều đó ta đã thực thi phần nào sứ mạng mà Chúa uỷ thác
cho mỗi người chúng ta.
44. Khi đời không mỉm cười – Thiên Phúc
(Trích trong ‘Như Thầy Đã Yêu’)
Chuyện kể rằng: một em bé vâng lời mẹ xách giỏ ra tiệm tạp hóa. Em
cẩn thận đọc cho người bán hàng tên của từng món đồ mà mẹ em đã ghi trên mảnh
giấy. Người bán hàng nhìn em và để ý theo dõi từng cử chỉ cẩn thận của em một cách
thích thú.
Sau khi đã xếp gọn các món vào giỏ cho em, ông dẫn em đến trước
cái hộp đầy kẹo. Vừa mở nắp hộp ông vừa bảo em thò tay vào lấy kẹo. Em bé vui
mừng rút ra một viên kẹo. Người bán hàng bèn khích lệ em và nói:
- Cháu hãy bốc cho đầy lòng bàn tay của cháu đi.
Em bé mỉm cười đáp:
- Vậy ông hãy bốc kẹo giùm con.
Người bán hàng ngạc nhiên hỏi:
- Tại sao vậy?
Em bé dí dỏm trả lời:
- Tại vì bàn tay của ông lớn hơn bàn tay của con rất nhiều.
***
Như em bé nhìn nhận cái bé nhỏ của mình trước sự lớn lao của
người khác, nên đã được ban cho dư đầy, thì người đàn bà ngoại giáo xứ Canaan
cũng khiêm tốn nhận mình nhỏ bé như “chó con” được ăn “những mảnh vụn trên bàn
chủ rơi xuống”.
Bà còn hết lòng tin tưởng vào bàn tay lớn lao quyền phép của
Thiên Chúa, nên bà xứng đáng lãnh nhận hồng ân cao cả, là con bà tức thì được
chữa khỏi quỉ ám.
Đó chính là thái độ cần phải có khi cầu nguyện.
Chỉ có những lời cầu nguyện khiêm tốn, nhận mình là không và
Chúa là tất cả, chẳng đòi hỏi gì mà chỉ trông đợi lòng thương xót Chúa, mới là
những lời cầu nguyện đẹp nhất.
Chỉ có những lời cầu nguyện kiên trì, không bao giờ thất vọng
nản chí cả khi Chúa xem ra như bỏ quên, như chối từ, mới là những lời cầu
nguyện phát sinh sức mạnh.
Sức mạnh của lời cầu nguyện chính là đức tin. Sau khi đã chối từ
lời cầu xin của người đàn bà ngoại giáo với lý do chính đáng: “Thầy chỉ được
sai đến với những con chiên lạc nhà Israel”, thậm chí Người còn nặng lời với
bà: “Không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con”. Thế mà Đức
Giêsu, cuối cùng đã để bà chinh phục: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật, bà
muốn sao thì sẽ được vậy”. Đứng trước lòng khiêm tốn, kiên trì và phó thác,
Thiên Chúa sẽ không nỡ chối từ. Đức Giêsu không những đã ban cho người đàn bà
được thỏa lòng mong ước mà còn công khai khen ngợi đức tin mạnh mẽ của bà trước
các môn đệ.
Nếu Đức Giêsu đã không tiếc lời khen ngợi đức tin của người đàn
bà ngoại giáo, hẳn là Người muốn đưa ra một mẫu gương khi cầu nguyện: khiêm
tốn, kiên trì và phó thác hoàn toàn nơi Thiên Chúa.
Nếu người đàn bà ngoại giáo cầu xin mà cũng được nhận lời, thì
chứng tỏ Chúa không bị giới hạn trong phạm vi Giáo Hội, mà Người muốn ban ơn
cho ai là tùy ý Người.
Có thể nói, đức tin là một hồng ân nhưng không của Thiên Chúa,
vì thế, nhà toán học kiêm triết gia Pascal đã nói: “Để có đức tin, con người
phải quỳ gối cầu xin”. Cầu xin là nhìn nhận Chúa là tất cả, là đặt thánh ý Chúa
trên hết, là nhận biết mình yếu đuối, và chỉ cậy trông một mình Người mà thôi.
***
Lạy Chúa, có ai khiêm tốn cầu xin mà Chúa chẳng nhận lời, có ai
kiên trì phó thác mà chúa chẳng ban ơn. Xin thêm Đức Tin cho chúng con, để
chúng con luôn tin tưởng cả khi Chúa xem ra như thinh lặng, để chúng con cậy
trông cả khi cuộc đời không mỉm cười với chúng con. Vì chúng con tin chắc rằng
cuối cùng Chúa vẫn luôn chọn phần tốt nhất cho chúng con. Amen.
45. Người nghèo.
Câu chuyện Tin Mừng hôm nay rất lạ lùng,và đối với chúng ta,
cũng rất quen thuộc. Nó thuật lại một cuộc gặp gỡ một người đi xin xỏ. Thật
vậy, người đàn bà Canaan không xin tiền bạc. Nhưng bà đi xin một ân huệ. Có
những lúc, chúng ta gặp những người ăn xin, hoặc ở nơi bậc cửa nhà mình hoặc
trên đường phố. Người ta tự hỏi Đức Giêsu xử sự ra sao trong những hoàn cảnh
như thế.
Đức Giêsu đã cùng các môn đệ lui về miền Tia và Xiđon, đó là
miền đất của dân ngoại. Dường như Người lui về đó để nghỉ ngơi. Tuy nhiên, ngay
sau khi đến đó có một người đàn bà đi theo quấy rầy Người, xin Người chữa lành
cho con gái của bà.
Phản ứng của chúng ta thế nào, khi chúng ta gặp một người nào đó
xin xỏ? Tôi nghĩ rằng ít người trong chúng ta từ chịu bố thí, mà được như thế
thì quá tốt. Thông thường chúng ta từ chối giúp người khác. Chúng ta biện minh
sở dĩ chúng ta không có khả năng và tốt hơn hết là không cho họ thứ gì bởi vì
khi cho, chúng ta nuôi dưỡng tâm lý xin xỏ, dựa giẫm, ỷ lại.
Tuy nhiên, chúng ta có thể rút ra một niềm an ủi từ bài Tin Mừng
hôm nay. Phản ứng của các Tông đồ không khác phản ứng của chúng ta. Đối với họ,
người đàn bà Canaan là một kẻ quấy rầy, phiền nhiễu. Họ chỉ muốn Đức Giêsu tống
khứ bà ấy càng nhanh càng tốt.
Dĩ nhiên, phản ứng của Đức Giêsu làm chúng ta ngạc nhiên. Trước
hết, Người không biết bà ấy. Vì thế, Người từ chối bà và cố gắng thoái thác.
Tuy nhiên bà là một phụ nữ có rất nhiều quyết tâm và không chịu chấp nhận một
câu trả lời không. Sau cùng, Người phải thỏa mãn lời cầu xin của bà.
Từ đó, người ra rút ra điều gì: chúng ta sợ tiếng kêu của người
nghèo. Gặp gỡ với một người ăn xin có thể là một kinh nghiệm quấy rầy phiền
nhiễu. Nó có thể làm lộ ra những điều đáng ghét trong chúng ta. Nó làm nổi lên
trong chúng ta những cảm giác mâu thuẫn về lòng thương xót, bực bội, tức giận
và phạm tội. Chúng ta ghét điều mà chúng ta khám phá về mình. Và nếu không thận
trọng, chúng ta có thể hướng lòng thù hận về người nghèo bất hạnh đã dám đến
gần chúng ta.
Gặp gỡ một người nghèo có thể là một kinh nghiệm làm người ta
khiêm nhường bởi lẽ nó làm chúng ta nhận ra sự nghèo nàn của chính chúng ta.
Chúng ta nhận thức rằng trong lúc người ăn xin nghèo nàn về mặt vật chất, thì
chúng ta nghèo nàn trong một ý nghĩa khác. Chúng ta nghèo nàn lòng thương xót,
nghèo nàn sự sẵn sàng giúp nghèo nàn lòng thương xót, nghèo nàn sự xẵng sàng
giúp đỡ một người khác, nghèo nàn khả năng yêu thương.
Tuy nhiên, dù gặp gỡ một người nghèo có thể làm phiền chúng ta,
nó cũng có thể sinh ra ích lợi. Qua người nghèo, chúng ta khám phá sự yếu đuối
và thương tật của chúng ta mà xét cho cùng, chúng ta là như thế. Điều đó có
nghĩa là chúng ta không nên đeo mặt nạ và gán cho mình điều mình không có. Có
như thế, chúng ta mới đạt đến sự giải phóng nội tâm sâu xa. Nó đặt chúng ta vào
sự tiếp xúc với sự thật về chính mình.
Gặp gỡ ấy cũng có thể làm thức tỉnh và bộc lộ tâm hồn. Nó có thể
đánh thức trong chúng ta cảm giác dịu dàng và thương xót, nhân từ và hiệp
thông. Nó cho chúng ta thấy có thể hiện hữu nhiều hơn, yêu thương nhiều hơn, và
dâng hiến chính mình nhiều hơn. Nó có thể thay đổi chúng ta. Nó phát huy chúng
ta và kêu gọi chúng ta đến với nhân loại. Vì thế nó có thể dẫn đến một sự bắt
đầu mới.
Và nó nhắc nhở chúng ta rằng trước mặt Thiên Chúa, tất cả chúng
ta đều nghèo. Vị linh mục cầu nguyện trong thánh lể với đôi tay dang rộng. Cầu
nguyện trong thánh lễ với đôi tay dang rộng. Cầu nguyện như thế là biết rằng
trước mặt Thiên Chúa, chúng ta đều nghèo và chúng ta đặt như cầu hàng ngày của
chúng ta vào lòng thương xót và tình yêu của Người. Vì thế chúng ta như người
ăn mày đưa cái bát trống rỗng cho những khác qua đường. Thực tế chúng ta đã
nói: “Lạy Chúa, trước mặt Ngài, con nghèo nàn như một người hành khất”.
46. Những bia đá niềm tin.
Đến viếng mộ cha Trương Bửu Diệp ở Tắc Sậy, Cà Mau, hay toà
thánh Martin ở nhà thờ Ba Chuông, Sàigòn, người ta thấy những tấm bảng đá gắn
đầy tường. Phần đông người tạ ơn đề tên gọi, không có tên thánh, chứng tỏ người
lương được ơn cứu giúp nhiều hơn người Công giáo.
Tại sao vậy?
Chúng ta thật khó trả lời. Có lẽ câu trả lời của ta là: Ta đã
được nhiều ơn Chúa rồi. Còn họ bây giờ mới được! Có lẽ Chúa muốn lôi cuốn họ
trở về với Chúa, nên cho họ được ơn cứu giúp rõ ràng.
Không, đó là câu trả lời của ta, ngầm chứa một sự tự phụ, một sự
bào chữa, cho mình là hơn người ngoại.
Chỉ có Chúa mới trả lời thật chính xác: “Lòng tin của bà mạnh
thật, bà muốn sao được vậy, ngay lúc đó con bà được khỏi quỷ ám” (Mt. 15,18).
Thế là quá rõ: họ được ơn cứu giúp chính vì họ có lòng tin mạnh thật. Còn ta,
ta không được ơn cứu giúp, vì ta kém lòng tin, không xứng đáng nhận được ơn
Chúa.
Ơn Chúa dồi dào cho mọi người, như Chúa Giêsu đã nói: “Ta đến
cho họ được sống và được sống dồi dào” Người còn giải thích bằng những hình ảnh
rất rõ: “Thiên Chúa đã cho mặt trời mọc lên soi sáng cho kẻ xấu cũng như kẻ
tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt. 5, 45).
Ơn Chúa tràn ngập khắp vũ trụ như ánh sáng mặt trời, nhuần thấm
cùng cõi trái đất như mưa sa. Công thần Nguyễn Công Trứ ở thời cấm đạo khốc
liệt mà còn nhận thấy “Của trời trăng gió kho vô tận” hay: “Của trời muôn sự để
chung, hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi”. Đúng vậy, của trời thì vô tận chỉ
hơn nhau có lòng tin anh hùng mà người này thì được ơn dồi dào, người kia thì
không được, chứ không phải mang danh có đạo là được ơn. Tiên tri Isaia đã được
Chúa tỏ cho biết rõ: Những người ngoại bang nào gắn bó cùng Chúa, phụng sự và
yêu mến danh Người, thì được nên tôi tớ của Người... “Ta sẽ dẫn họ lên núi
thánh của Ta và cho họ hân hoan bước vào nhà cầu nguyện của Ta…” (Bài I - Is.
56, 6-7).
Thế là Thiên Chúa không tây vị ai, chỉ nể vì: “Bà có lòng tin
mạnh thật”. Đó là lý do chính xác nhất mà Chúa Giêsu đã tuyên bố rõ ràng.
Lý do thứ hai tuy Chúa Giêsu không nói ra, nhưng sau này Thánh
Phaolô đã nêu trong bài đọc II:
“Trước kia anh em không vâng phục Thiên Chúa, nay được xót
thương... để cho chính họ cũng được xót thương” (Rm. 15, 30- 31). Họ đây là dân
mới có đạo, tức là: dân ngoại đã có lòng tin mạnh mẽ nên được ơn Thiên Chúa
thương xót, để cho dân Do Thái, dân đã có đạo lâu đời, thấy mình không được ơn
thương xót cứu giúp vì kém lòng tin, nên phải lo có lòng tin mạnh mẽ mới mong
được ơn thương xót của Chúa.
Lòng thương xót của Chúa đối với dân ngoại là một đòn bẩy gián
tiếp bẩy dân có đạo noi gương lòng tin mạnh thật của dân ngoại, đánh thức lòng
tin của ta, khuyến khích ta gia tăng lòng tin thêm mạnh mẽ, mới mong nhận được
ơn cứu giúp như bà dân ngoại xứ Canaan.
Lòng tin mạnh thật của bà thế nào?.
Trước nhất, bà cầu nguyện với Đức Giêsu bằng nhận biết Ngài là
con vua David: “Lạy Ngài là con vua David”. Người Do Thái mong đợi con vua
David đến giải phóng đế quốc hơn là đến cứu độ. Vì thế khi Chúa Giêsu vào thành
Giêrusalem họ đã hoan hô Ngài như một David chiến thắng dũng tướng Goliad (Mt.
21, 9). Còn bà dân ngoại, bà tin Đức Giêsu là Đấng Cứu thế đến “Đem Tin Mừng
cho người khốn khó, ân xá cho kẻ tù đày, cho người đui mù được thấy, cho kẻ áp
bức được tự do, loan báo năm hồng ân của Chúa” (Lc. 4, 18-19). Lòng tin của bà
giống như lòng tin của bà góa tại Sarepta thời tiên tri Elisa và Naaman người
Syri thời tiên tri Elisa.
Như vậy lòng tin của bà vào lòng thương của Thiên Chúa, chứ
không phải vào tài thao lược của một tướng quân như David. Bà kêu khấn: “Xin dủ
lòng thương tôi”. Chính vì tin vào lòng thương xót của Chúa, lòng thương không
giới hạn, vượt biên giới Israel mà bà đã đến với Đức Giêsu, dù bà biết mình là
dân ngoại và dù Người nói chỉ đến với chiên lạc nhà Israel.
Thứ đến, lòng tin mạnh thật của bà tỏ ra rất kiên trì và khiêm
tốn. Bà kiên trì cứ theo sau các Ngài đến nỗi môn đệ không thể chịu đựng nổi
nữa. Có lẽ các ông đã đuổi bà đi nhiều lần mà không xong, đành phải xin Thầy
bảo bà ấy đi đi. Nhưng bà quyết tâm kêu nài bằng được, đến nỗi Ngài phải nặng
lời xỉ vả theo thói dân Do Thái khinh bỉ dân ngoại coi họ như chó má: “Không
được lấy bánh dành cho con cái mà ném cho lũ chó con”. Bà đang sụp lạy trước
mặt Người hơn con chó nằm chực chờ vụn bánh trên bàn chủ rơi xuống, nên không
lạ gì bà đã thưa lại: “Thưa Ngài, đúng thế, nhưng lũ chó con lại được ăn những
vụn bánh trên bàn rơi xuống”. Thật đáng kinh ngạc! Không ai trong dân Israel
hay dân có đạo lại khiêm tốn, hạ mình xuống đến thế trước mặt Ngài.
Lòng tin khiêm tốn mạnh thật của bà đã sai khiến được lòng
thương của Thiên Chúa: “Này bà, lòng tin của bà mạnh thật, bà muốn sao thì được
vậy”. Ngay lúc đó con gái của bà được khỏi quỷ ám.
Lạy Chúa, xin cho con biết noi gương lòng tin mạnh mẽ, kiên trì,
khiêm tốn sâu thẳm của bà dân ngoại xứ Canaan. Con đã quá quen với ơn phúc tràn
đầy của Chúa, đúng là “gần chùa gọi bụt bằng anh”. Xin đánh thức lòng con biết
nhiệt tâm tin mạnh mẽ vào lòng thương xót vô bờ của Chúa, biết luôn luôn sấp
mình trước tôn nhân hiền từ của Chúa để van nài: Lạy Chúa, xin cứu con như cứu
lấy con bà Canaan xưa khỏi bị khổ sở của quỷ ám.
47. Người ngoại ở cửa bên cạnh.
Glady bị mù từ lúc mới sinh. Vậy mà cô đã nhập trường Đại Học. Cô
có thể tìm đường đi bất cứ chỗ nào trong khu vực nhà trường mà không cần ai
giúp đỡ, trừ khi cô đi vội vàng. Thế rồi có một cô gái cần giúp đỡ. Một đêm
điện bị cúp. Phòng ngủ tối đen như mực. Các cô sờ soạn tìm lối đi, vấp ngã và
va chạm ở những dãy hành lang. Nhưng Glady ở đúng trong môi trường của mình. cô
sống trong bóng tối luôn mãi nên cô có thể dẫn các bạn của cô an toàn chắc chắn
đi mọi chỗ họ muốn tới. Glady thực sự hình thành chính mình đêm đó.
Tin Mừng hôm nay nói về người đàn bà khác gặp cản trở và đã hình
thành chính mình khi gặp Chúa Giêsu. Người đàn bà Canaan gặp cản trở vì phải là
người Do thái. Bà ấy thuộc về một dân tộc không những là dân ngoại, nhưng từ
lâu còn là địch thù của dân được Thiên Chúa tuyển chọn. Thế mà bà cứ kêu to nài
xin cứu chữa con bà bị quỉ ám.
Bà mẹ ở Canaan này là người dân ngoại. Bà ấy biết ít hay không
biết gì về Đấng là Thiên Chúa thật. Tuy nhiên, rõ ràng là bà đã nghe biết những
phép lạ của Chúa Giêsu, bà lớn tiếng: “Lạy Ngài là con vua David, xin thương
xót tôi”. Tóm lại, bà mẹ này không tin rằng Chúa Giêsu là Thiên Chúa, nhưng bà
tin Ngài là một người khác thường và có quyền năng tuyệt vời.
Các môn đệ muốn đuổi bà ấy đi, còn Chúa Giêsu thì thoái thác.
Nhưng bà mẹ khôn ngoan và kiên trì này không thất vọng. Bà kêu lớn tiếng: “Lạy
Ngài, xin giúp tôi”. Bà ấy biện hộ rằng: bà thỏa mãn với những mảnh bánh vụn
chứ không cần phải là được cả năm chiếc bánh. Chúa Giêsu khen ngợi lòng tin của
bà và đã chữa lành con gái bà ngay tức khắc.
Cũng có hơn một tỷ người như bà mẹ này trên thế giới. Ngay ở Hoa
Kỳ, dù rằng 90% tuyên bố rằng: họ tin vào Thiên Chúa mà chỉ 50% chính thức lưu
tâm đến Thiên Chúa. Dĩ nhiên chúng ta phải lưu tâm đến hàng triệu người không
được gặp Chúa Kitô. Nhưng tôi muốn làm tiêu tan về cá nhân, như bà mẹ ở Canaan,
họ không thuộc về gia đình Thiên Chúa nhưng như bà, họ rộng mở đối với Chúa
Kitô và Giáo Hội của Ngài.
Mỗi người chúng ta biết một vài người hay gia đình, một người
láng giềng, một người bạn công nhân, một người quen thuộc, xem ra họ ít hay
không lưu tâm tới Thiên Chúa. Họ không phải là người xấu đâu. Thực vậy, họ có
thể có đức tính tự nhiên trổi vượt, như tính chân thật, sự ân cần. Nhưng họ là
nhưng người xa lạ đối với Chúa Kitô.
Chúng ta có thể làm được nhiều điều cho họ, chân thành và đều
đặn xin Chúa Kitô lôi kéo họ về cùng Ngài. Các bạn hãy dâng thánh lễ này, hãy
nói về họ với Chúa Giêsu khi hiệp lễ, hãy giới thiệu cho họ những sách báo công
giáo, hãy mời họ tham dự một vài buổi lễ đặc biệt như lễ Giáng sinh, phục sinh,
nhất là các bạn hãy tỏ cho họ thấy rằng: Chúa Kitô có ý nghĩa rất lớn đối với
các bạn. Ngài cũng có ý nghĩa rất lớn đối với họ. Ngài đã đổ máu ra vì mọi
người. Các bạn đừng đẩy người ngoại đi như các tông đồ làm. Hãy đem họ lại cùng
Chúa Kitô.
Xin Chúa chúc lành cho các bạn.
48. "Này bà, bà có lòng mạnh
tin".
(Suy niệm của Lương Văn Liêm – Don Bosco)
Trong thư gởi cho giáo đoàn Rôma, Thánh Phaolô đã nhắc nhở: “Người Do thái muốn nên công chính, nhưng không thực hiện được bởi
họ tìm cách nên công chính nhờ luật, những người ngoại họ nên công chính được
là vì họ tin” hoặc “Đức tin là bằng chứng cho
những gì anh em không thấy, là bảo chứng cho những gì anh em trông đợi”
Quả thật nhờ lòng tin, người đàn bà xứ Canaan cứu được người con
gái bà bị quỷ ám đã nhiều năm phải sống trong tình trạng rất khổ sở, đức tin
của bà đã được chính Đức Giêsu khen “Bà có lòng tin mạnh thật”. Nhưng lòng tin
mạnh mẽ của bà do đâu và vì đâu? Với những suy nghĩ hạn hẹp mình viết lên đôi
dòng cảm nghĩ do đâu và vì đâu, mong được sự đóng góp của tất cả các bạn trẻ.
Đức tin mạnh nhờ lắng nghe và đi tìm.
Xứ Canaan là nơi mà người Do thái xưa kia cho là dân ngoại,
không hề biết đến Thiên Chúa, nếu có biết thì cũng chỉ thoảng qua. Người đàn bà
xứ Canaan chắc chắn không biết Đức Giêsu xuất thân từ đâu và cũng không thể nào
biết Đức Giêsu có một quyền năng siêu phàm cải tử hoàn sinh, là thần y chữa bá
bệnh để rồi tự tìm đến với Chúa, có phải chăng bà đã nghe những người Do thái
truyền miệng cho nhau về Đức Giêsu, từ lắng nghe, bà cất bước đi tìm để rồi
những cố gắng của bà đã được toại nguyện. những diều đó đều khởi đi từ Thiên
Chúa, Ngài đã gieo vào lòng con người từ khai thiên lập địa, khi con người biết
lắng nghe và cất bước đi tìm Ngài sẽ tỏ lộ cho mọi người biết Ngài qua mọi sự
việc, biến cố.
Đức tin mạnh khởi đi từ tình yêu.
Vào thời cựu ước ông Áp-ra-ham đã yêu mến Đức Chúa hết lòng và
khởi đi từ tình yêu đó mà ông đã tin tưởng tuyệt đối vào Thiên Chúa và trở
thành Cha già các dân tộc tin vào Thiên Chúa. Mẹ Maria cũng một lòng yêu mến
Thiên Chúa một cách tuyệt đối, cũng chính tình yêu đó, Mẹ Maria đã tin tuyệt
đối vào lời mời gọi Mẹ cộng tác vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa điều này
đã được chính Bà Ê-li-sa-bét chúc mừng Mẹ “Em thật có phúc vì đã tin những gì
Thiên Chúa thực hiện nơi em”
Nói về người đàn bà xứ Canaan trong Tin Mừng hôm nay, cũng khởi
đi từ tình yêu nhưng không phải tình yêu của bà dành cho Thiên Chúa vì bà có
biết Đức Giêsu là Chúa đâu, bà yêu người con gái của mình, đó là giọt máu của
bà, là niềm vui của bà trong cuộc sống “con đau mẹ cũng đau”, chính cái đồng
cảm trong tình yêu mẫu tử, bà đã mạnh dạn đến để xin cùng Đức Giêsu chữa cho
con bà và chính tình yêu đó thúc đẩy bà tin Chúa sẽ thực hiện điều bà mong ước
là cho con gái được khỏe mạnh. Từ tình yêu dành cho con dẫn đến lòng tin, bà đã
được Chúa đáp trả.
Đức tin mạnh khởi đi từ sự khiêm nhường.
Bắt nguồn từ sự lắng nghe, đi tìm, đồng thời kết hợp với tình
yêu dành cho người con thúc đẩy, người dàn bà xứ Canaan đã đặt niềm tin vào Đức
Giêsu. Ngoài những điều đó bà còn tỏ ra rất khiêm nhường, khiêm nhường lắng
nghe những lời miệt thị của người Do thái, khiêm nhường khi chính Đức Giêsu
lặng im với lời van xin, khiêm nhường chịu đựng khi các tông đồ nói bà nhiều
lời và khiêm nhường chấp nhận mình chỉ là con chó con dưới bàn ăn của chủ.
Chính nhờ lòng tin trong sự khiêm nhường đó mà bà đã được thỏa lòng mong ước.
Đức tin mạnh khởi đi từ lòng kiên nhẫn
Thánh Mátthêu đã trình thuật một cách tỉ mỉ về sự kiên nhân của
người đàn bà xứ Canaan: Lần đầu bà van xin, Chúa như vờ không nghe thấy. Lần
hai chính các môn đệ thưa với Chúa nhưng chúa đáp lại với các môn đệ một cách
như vô tình “Thầy chỉ được sai lạc nhà Israel mà thôi”. Lần ba bà lại van xin
một cách tha thiết nhưng chính Đức Giêsu đáp lại
“Không thể lấy bánh của con mà ném cho chó” với lòng kiên nhẫn
bà đã đáp lại “Nhưng thưa Ngài! Chó con cũng được thừa hưởng những miếng bánh
vụn từ bàn ăn rơi xuống”. Quả thật điều bà xin với Chúa rất chính đáng và đó
cũng là những lời giáo huấn của Đức Giêsu, bà không xin cho chính bà, bà xin
cho người con đang rất cần tình yêu liên đới của mọi người và cũng từ nơi Chúa.
nếu không có sự kiên nhẫn liệu bà ta có được những điều mình mong ước ngay lúc
hiện tại và tương lai? Chính do lòng kiên nhẫn bà đã thành công một cách mỹ mãn
đem lại cho chính bà niềm vui, đem lại cho con gái bà một sức sống mới và đem
lại vinh quang cho Thiên Chúa qua Đức Giêsu
Cầu nguyện
Lạy Chúa! Chúng con cảm tạ vì Chúa đã ban nhưng không Đức tin
cho chúng con, nhưng vì thiếu lắng nghe, đi tìm, thiếu tình yêu, thiếu sự kiên
nhẫn mà đức tin của chúng con không đủ mạnh vì thế mà lời cầu nguyện của chúng
con chưa thấu đến tai Chúa, giữa cuộc sống đầy những cám dỗ, sóng gió tứ bề
luôn phủ lấp cuộc đời chúng con.
Xin cho chúng con có được sự lắng nghe qua lời của Chúa, qua lời
mời gọi, giáo huấn của các bậc bề trên, biết đi tìm Chúa mọi lúc, mọi nơi, luôn
có một tình yêu như Chúa đã yêu chúng con và cuối cùng xin cho chúng con có
lòng kiên nhẫn, chờ đợi Chúa trong đời sống cầu nguyện. Nhờ đó mà chúng con có
được sự bình an, niềm vui của Chúa và giúp chúng con luôn làm sáng danh Chúa
trong đời sống thường ngày. Amen.
49. Suy niệm của Lm Đinh Minh Tiên.
"Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ được
vậy."
1/ Thái độ kiên trì của người đàn bà Dân
Ngoại: Trong
cuộc đời hành đạo, Chúa Giêsu rất ít ra khỏi lãnh thổ của Palestine. Trình
thuật hôm nay là một ngoại lệ, thánh Matthew tường thuật: "Ra khỏi đó, Đức
Giêsu lui về miền Tyre và Sidon, thì này có một người đàn bà Canaan, ở miền ấy
đi ra, kêu lên rằng: "Lạy Ngài là con vua Đavít, xin dủ lòng thương tôi!
Đứa con gái tôi bị quỷ ám khổ sở lắm!"
Người đàn bà Canaan này phải đương đầu với ít nhất 3 thử thách
lớn như sau:
(1) Nạn kỳ thị chủng tộc: Người Do thái khinh thường những người
Dân Ngoại, họ không muốn có bất cứ liên hệ gì với Dân Ngoại cả. Bà phải can đảm
lắm mới vượt qua được bức tường kỳ thị chủng tộc này.
(2) Các môn đệ coi Bà như một gánh nặng cần trút bỏ càng sớm
càng tốt: Thấy Chúa Giêsu không đáp lại một lời, các môn đệ thưa với Ngài:
"Xin Thầy bảo Bà ấy về đi, vì Bà ấy cứ theo sau chúng ta mà xin mãi!"
Chúa Giêsu tỏ thái độ cho các môn đệ và cho cả Bà: "Thầy chỉ được sai đến
với những con chiên lạc của nhà Israel mà thôi."
(3) So sánh Bà với chó: Đây có lẽ là một thử thách to lớn nhất
về đức tin. Nhiều nhà chú giải có khuynh hướng làm dịu lại bằng cách đề cập tới
chó nhà hay chó con; nhưng điều chính yếu là con người phải làm chứng cho đức
tin cho dù bị xỉ nhục. Hãy nghe lời Bà đối thoại với Chúa Giêsu:
- Bà ấy đến bái lạy mà thưa Người rằng: "Lạy Ngài, xin cứu
giúp tôi!"
- Người đáp: "Không nên lấy bánh dành cho con cái mà ném
cho lũ chó con."
- Bà ấy nói: "Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng
được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống."
2/ Sự ngạc nhiên của Chúa Giêsu: Lời đối đáp của
Bà nói lên một sự thật: mặc dù không được ăn bánh dành cho con cái, nhưng
"lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống." Tuy
Chúa Giêsu không trực tiếp rao giảng cho Dân Ngoại, nhưng Ngài đang huấn luyện
các môn đệ để làm việc đó. Trong Kế Hoạch Cứu Độ của Thiên Chúa, Ngài muốn chọn
dân Do thái trước khi bành trướng ơn cứu độ đến tất cả Dân Ngoại.
Vì Bà biểu lộ đức tin cách vững chắc, nhiệt thành, và khôn
ngoan; nên Đức Giêsu trả lời Bà: "Này bà, lòng tin của bà mạnh thật. Bà
muốn sao thì sẽ được vậy." Từ giờ đó, con gái bà được khỏi.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
- Chúng ta phải trải qua gian khổ trước khi đạt tới vinh quang
Nước Trời. Nếu chúng ta cùng chịu gian khổ với Đức Kitô, chúng ta sẽ cùng thống
trị vinh quang với Ngài.
- Chúng ta phải nghe lời Đức Kitô để đi qua đường hẹp; vì đường
rộng rãi thênh thang chỉ dẫn tới diệt vong. Cuộc đời chúng ta có thể ví như
cuộc đời con cái Israel 40 năm trong sa mạc.
50. Ra khỏi đó, Đức Giêsu lui về - Noel
Quesson.
Chúng ta đã nhận thấy, vào cuối cuộc đời Người, Đức Giêsu
"rút lui", "lánh mặt" ở vùng đất của dân ngoại. Đã hẳn có
nhiều lý do được đưa ra. Dẫu sao, đây là một khúc quanh trong sứ vụ của Người.
Từ khi hóa bánh ra nhiều, Đức Giêsu cảm nhận một cách xót xa sự hiểu lầm của
dân chúng. Thật ra họ không biết sứ mạng thật của Người.
Từ nay, Người tránh họ, để chuyên tâm đào tạo nhóm nhỏ các môn
đệ. Vả lại, như mỗi người trong chúng ta, Người không tránh khỏi sự mệt mỏi thể
xác và tâm lý, và Người cảm thấy nhu cầu được yên tĩnh, nghỉ ngơi, cầu nguyện,
xa khỏi các đám đông.
Đức Giêsu lui về miền Tia và Xiđon, thì này có
một người đàn bà Canaan, ở miền ấy đi ra, kêu lên rằng...
Vậy để được yên tĩnh, Đức Giêsu phải vượt qua một biên giới. Và
này Người đi dọc theo bờ biển tuyệt đẹp miền nam xứ Libăng với những vách đá
màu vàng chạy xuôi ra Địa Trung Hải, và những vườn cây ăn trái xum xuê.
Vùng đất này, lẽ ra là một ốc đảo bình yên lại thường bị các
cuộc chiến huynh đệ tương tàn làm xáo động. Tại đây, Đức Giêsu gặp tôn giáo
‘thờ thần’ của dân ngoại. Tia và Xiđon không còn nằm trong phần đất của Israel.
Đó là hai thành phố cảng thương mại lớn, có cư dân hỗn hợp. Nhưng danh tiếng
của Đức Giêsu đã vượt qua biên giới. Và đây là một phụ nữ mà Matthêu giới thiệu
rõ ràng là "người đàn bà Canaan" để nhắc chúng ta nhớ lại những kẻ
thù đầu tiên của Israel đã tiến vào Đất Thánh. Người đàn bà ấy đang kêu lên...
“Lạy Ngài là con vua Đavít, xin rủ lòng thương
tôi? Đứa con gái tôi bị quỷ ám khổ sở lắm!"
Theo thói quen thường có, Matthêu cho lời cầu xin của người đàn
bà một phong cách hoàn toàn "phụng vụ”: Lạy Ngài, xin rủ lòng
thương tôi" dịch chính xác ra tiếng Hy-lạp là: "Kyrie éléisòn
mé". Về chữ "Con vua Đavít" đây rõ ràng là một tước hiệu của
Đấng Mêsia.
Vậy quả là một nghịch lý đáng kinh ngạc: Đức Giêsu vừa có một
cuộc tranh luận, khi còn ở trên đất Israel, với các kinh sư và Pharisêu từ
Giêrusalem đến (Mt 15,1-20); và chính trong vùng đất ngoại bang này, Người nhận
được một lời cầu nguyện của đức tin do một người đàn bà. Đức Giêsu sẽ đón nhận
lời cầu nguyện tốt đẹp, chân thành và cảm động ấy như thế nào, Người đã từng
nói: “Anh em cứ xin thì sẽ được… cứ gõ cửa thì sẽ được mở cho" (Mt 7,7).
Nhưng Người không đáp lại một lời.
Lạy Chúa Giêsu, tại sao Người không đáp lại lời cầu xin của một
người mẹ đáng thương trong cảnh khốn khố? Tuy nhiên đó là một lời cầu xin rất
tinh tuyền: bà xin Ngài "cứu con gái bà khỏi bị quỷ ám”. Lạy Chúa tại sao
Ngài dường như rất hay im lặng khi chúng con cầu xin sự giải thoát chúng con,
và giải thoát những người mà chúng con yêu mến?
Tạm thời trong lúc chờ đợi lịch sử chấm dứt sẽ soi sáng thêm cho
chúng ta, có lẽ chúng ta nhớ lại ràng Đức Giêsu thường rất dè dặt trong việc
làm phép lạ. Người không muốn bị coi như một người chuyên làm các phép lạ.
Một cách bình thường, Thiên Chúa để cho các quy luật của vũ trụ
diễn ra và Người không muốn làm ngược lại bất cứ lúc nào. Những lần chữa bệnh
hay làm phép lạ nào đó mà Đức Giêsu đã thực hiện thì không nhiều và trước tiên
luôn luôn là những "dấu chỉ". Nhưng mọi “dấu chỉ" đều mơ hồ và
đều phải được giải thích. Nhiều người Pharisêu khinh thường những phép lạ của
Đức Giêsu bằng cách cho rằng các phép lạ ấy thuộc quyền lực của ma quỷ (Mt
12,24)... còn với các đám đông, các phép lạ ấy thường chỉ ở trong bình diện của
thầy trị bệnh và thầy pháp, điều này khiến Người phải chạy trốn (Mt 14,22) đến
nỗi. Đức Giêsu thường cấm người ta nói ra những phép lạ Người làm (Mc 1,34-44;
7,36; 8,26; 9,9).
Các môn đệ lại gần xin với Người rằng:
"Xin Thầy bảo bà ấy về đi, vì bà cứ theo sau chúng ta mà kêu mãi”.
Rõ ràng đây là một giải pháp dễ dãi. Nhưng như thế chẳng phải là
làm ngưng mọi cuộc đối thoại đó sao? Người ta thoát khỏi sự phiền phức. Thế là
xong. Rồi người ta được yên tĩnh.
Chúng ta cũng thế, như các Tông đồ, chẳng phải chúng ta cũng
thường đi đến một thái độ cuối cùng như thế, và do đó cắt đứt mọi dự định trao
đổi đó sao?
Người đáp: “Thầy chỉ được sai đến với những
con chiên lạc của nhà Israel mà thôi”.
Người bắt đầu không đáp một lời. Rồi giờ đây một sự từ khước dứt
khoát. Lạy Chúa, tại sao vậy? Tại sao Chúa nói không với người đàn bà đang cầu
xin Chúa? Tuy nhiên, chúng con biết rằng Chúa có trái tim nhân hậu và hay chạnh
lòng thương xót. (Mt 9,36; 14,14; 15,32).
Nhưng rõ ràng, trước sự khắt khe này của Đức Giêsu chúng ta cảm
thấy bị tổn thương.
Khi chúng ta biết được sự dịu dàng của Đức Giêsu đối với những
người nghèo, chúng ta không thể nghĩ rằng những sự từ chối bề ngoài này không
bao hàm một ý nghĩa. Chúng ta hãy thử vượt qua cảm tưởng ban đầu để khám phá ý
nghĩa bao hàm trong công thức: "Thầy chỉ được sai đến với những con chiên
lạc của nhà Israel mà thôi". Bởi công thức này, Đức Giêsu nói lại với
chúng ta tình yêu của Người theo thánh ý Chúa Cha: Người đã được Chúa Cha sai
đến vì một nhiệm vụ chính xác và hạn chế. Mọi đời sống con người được đóng
khung trong không gian và thời gian. Người ta không thể ở khắp nơi và làm mọi
việc.
Đức Giêsu không tự mình quyết định sứ mạng của Người: Người đã
được sai đi. Chính Chúa Cha đã giới hạn môi trường hoạt động trong phạm vi mà
một con người có thể hoàn thành trong một cuộc đời ngắn ngủi. Chúng ta cũng
thế, thay vì bám víu những mơ ước của chúng ta, chúng ta phải chấp nhận thân
phận con người có giới hạn, bị gắn chặt vào một nơi nào đó ngõ hầu làm tròn
nhiệm vụ riêng của mình và chỉ có chúng ta mới có thể làm được. Chúng ta luôn
luôn bị cám dỗ mơ mộng đến một đời sống khác... đời sống của những người khác?
Thật vậy Đức Giêsu, ngoại trừ những cuộc du hành ít ỏi (và rất
có ý nghĩa), hiếm khi Người ra khỏi biên giới của xứ Palestine, Người dành phần
chính của sứ vụ cho những người đồng hương Do Thái của Người. Những người khác,
các môn đệ, sẽ đi khắp thế gian (Mt 28,19), nhưng chỉ sau khi Người đã dược
trao toàn quyền trên trời tức là sau cái chết và sự sống lại của Người (Mt
28,18).
Trong lúc này, Đức Giêsu bằng lòng đảm nhận một cách khiêm tốn
nhiệm vụ "nhỏ bé" giới hạn đã được trao cho Người, và Người định
nghĩa sứ mạng của Người khi tóm tắt lời tiên tri tuyệt vời trong đó Thiên Chúa
tự giới thiệu như một Mục Tử Nhân Từ, đích thân đến để quy tụ và chữa lành
những con chiên lạc (Ed 34,1-31). Nhưng dù bà mẹ đáng thương có hiểu biết viễn
cảnh lịch sử ấy… bà có bằng lòng không?
Bà ấy đến bái lạy mà thưa Người rằng: “Lạy
Ngài, xin cứu giúp tôi!”
Ôi quả là một lời khẩn nài tuyệt diệu!
Thêm vào những lời đáp lại trước đó, câu này há chẳng phải là
một lời đáp lại lý do tại sao của chúng ta đó sao?
Những thử thách của đức tin, những thử thách của việc cầu nguyện
há chẳng phải là một sự thanh luyện đức tin và làm tăng giá trị của sức mạnh
cho sự cầu nguyện chân thực. Giữa người đàn bà Canaan và Đức Giêsu có một quan
hệ mầu nhiệm gây ngạc nhiên trong giây phút ấy: theo vẻ bề ngoài, đó là mối
quan hệ bị phá vỡ, một lời từ chối, một sự bỏ rơi... nhưng bên trong những tấm
lòng, chính những kh6 khăn của hoàn cảnh lịch sử làm nẩy mầm một quan hệ sâu xa
nhiều hơn giữa hai người. Cũng như thế, trên núi; một đập nước dường như chận
dòng nước lại… nhưng gây ra sự dâng lên cho đến lúc tạo ra những điều kỳ diệu.
Còn chúng ta? Chúng ta có biết giải thích những thử thách của
chúng ta không? Thay vì để chúng ta bối rối bởi những khó khăn, chúng ta có
biết "nâng cấp" mối quan hệ của chúng ta với Thiên Chúa không? Trước
sự bền đỗ tuyệt diệu này của người đàn bà ngoại giáo, Thầy chúng ta sẽ đáp lại
gì?
Người đáp: "Không nên lấy bánh dành cho
con cái mà ném cho lũ chó con”.
Quả là khắc nghiệt! Lạy Chúa, Chúa vừa hóa bánh ra nhiều. Thế mà
Chúa từ khước mẩu bánh nhỏ mà người đàn bà nghèo khổ ấy cầu xin. Không thể như
thế. Hãy đọc cho đến phần cuối của câu chuyện này…
Bà ấy nói: “Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ
chó con cũng được ăn những mảnh vụn trên bàn chủ rơi xuống".
Không để cho mình chán nản, người đàn bà đã nắm lấy trái bóng và
với sự hóm hỉnh, trả trái banh lại cho Đức Giêsu. Nhưng Đức Giêsu thực ra đã
chẳng muốn cứu giúp người đàn bà ấy hay sao? Ở Phương Đông gọi một người nào đó
là con chó là một sự nguyền rủa nặng nề. Nhưng khi dùng chữ chó con Đức Giêsu
muốn gợi ra tính chất của thú nuôi trong nhà, chúng hoàn toàn thuộc về những
thành viên trong nhà như các con cái.
Đức Giêsu đáp: "Này bà, lòng tin của bà
mạnh thật. Bà muốn sao thì sẽ được vậy". Từ giờ đó, con gái bà được khỏi.
Rõ ràng đây là chỗ mà câu chuyện phải đi đến. Một niềm hy vọng
to lớn được mở ra xuyên qua Tin Mừng này nhờ đức tin của người đàn bà ngoại
giáo ấy. Nếu Đức Giêsu khiêm nhường giới hạn mình nơi những con chiên lạc của
nhà Israel thì ở đây, Người cho thấy rằng sứ điệp và ơn cứu độ của Người là
dành cho tất cả mọi người. Và chúng ta phải để cho chính Tin Mừng tra vấn chúng
ta. Tại sao tôi may mắn có được đức tin? Tại sao tôi là một người có đặc ân,
được ăn "bánh của con cái Thiên Chúa"? Có phải tôi không quên, mà
quên thì rất thường xảy ra, đám đông nhiều vô kể đang chờ những mảnh vụn từ bàn
ăn của Thiên Chúa? Mọi sự tuyển chọn của Thiên Chúa cũng là một sứ mạng hoàn vũ…
Nếu Thiên Chúa chọn "một số người", chính là để sai họ
đi đến với mọi người khác. Israel là dân tộc đầu tiên được chọn, phải là dân
tộc đầu tiên tiếp nhận sự trung tín tuyệt vời của Thiên Chúa với những lời
Người hứa, không quên mục đích sau cùng: Mọi người phải được cứu chuộc! “Toàn
cõi đất đều là của Ta. Ta sẽ coi các ngươi là một vương quốc tư tế"... cho
những người khác (Xh 19,5-6).
51. Chú giải của Lm. FX. Vũ Phan Long.
NGƯỜI PHỤ NỮ CANAAN
1.- Ngữ cảnh
Trong các bản văn trước, ta thấy, sau khi Đức Giêsu bị dân
Nadarét loại trừ và Gioan Tẩy Giả bị chém đầu, Đức Giêsu đã hoàn toàn tập trung
vào việc giáo huấn các môn đệ; Người có chữa bệnh, nhưng không còn ngỏ lời với
đám đông nữa. Tuy nhiên, các tranh luận với người Pharisêu vẫn còn, ngày càng
gay gắt hơn. Đức Giêsu trách họ là đã thêm quá nhiều quy tắc vào Luật Môsê khiến
cho Luật này trong thực tế không còn giá trị nữa; cùng lắm chỉ một số chuyên
viên rất rành các truyền thống tiền nhân mới giữ được mà thôi. Đức Giêsu phản
ứng bằng cách đưa Luật Môsê trở lại với sự đơn giản ban đầu, để toàn dân có thể
tuân giữ.
Trong bản văn đi trước sát đoạn văn của chúng ta, Đức Giêsu còn
đi xa hơn. Trong một dịp tranh luận với người Pharisêu về món ăn trong sạch và
không trong sạch, dường như Người gợi ý là người ta có thể ăn mọi thức mà chính
Luật Môsê cấm! Thế mà điều này đã từng là một trong những lý do gây chia rẽ Do
Thái và Dân ngoại. Vậy Đức Giêsu dường như đang quay về với một thái độ mềm dẻo
hơn đối với Dân ngoại. Chính trong khung cảnh này mà ta đọc được truyện
"Người phụ nữ Canaan". Tác giả Mt trình bày cho thấy Đức Giêsu đã làm
một phép lạ theo lời thỉnh cầu của một phụ nữ ngoại giáo. Đứng trước sự cứng
lòng tin của dân Người và sự chống đối ngày càng gia tăng của giới lãnh đạo tôn
giáo, phải chăng Đức Giêsu đã quyết định bỏ mạc Israel mà quay sang hẳn với
người ngoại?
2.- Bố cục
Bản văn được bố trí thành những đoạn đối thoại với Đức Giêsu,
như những bậc đi lên tới một cao điểm:
* Mở: Hoàn cảnh (15,21);
1) Đoạn một: Đức Giêsu và người phụ nữ: Đức Giêsu làm ngơ = từ
chối (15,22-23a);
2) Đoạn hai: Đức Giêsu và các môn đệ: Đức Giêsu trả lời = từ
chối (15,23b-24);
3) Đoạn ba: Đức Giêsu và người phụ nữ: Đức Giêsu trả lời = từ
chối (15,25-26);
4) Đoạn bốn: Đức Giêsu và người phụ nữ: Đức Giêsu khen ngợi =
đồng ý (15,27-28).
3.- Vài điểm chú giải
- Đức Giêsu lui về miền Tia và Xiđôn (21): Ghi chú về
nơi chốn này có tính cách thần học. Tác giả Mt cho thấy Đức Giêsu tiếp xúc với
Dân ngoại cư ngụ trong vùng này. Cụm từ "Tia và Xiđôn" thường được
dùng để gọi vùng Dân ngoại cư ngụ ở về phía biên giới tây bắc Paléttina; nơi
này cũng còn được gọi là Phênikia. Dân Phênikia tự gọi mình là "dân
Canaan", và Cựu Ước cũng như Tân Ước đã lấy lại tên gọi đó.
- ở vùng ấy đi ra (22): Giải thích
như BJ (1998) rằng "ân huệ cuối cùng được Đức Giêsu ban cho người phụ nữ
ngoại giáo này rất có thể sẽ là trong đất Israel", hay như Bd CGKPV
(2004): "Mátthêu hình như muốn ngụ ý rằng, sở dĩ người đàn bà ngoại giáo
biết tuyên xưng Chúa Giêsu là Con vua Đavít là vì bà đã đi ra khỏi miền dân
ngoại và chỉ trong đất Israel bà mới được Chúa thi ân" dường như có phần
ép nghĩa. Nhưng c. 21 lại cho hiểu rằng chính Đức Giêsu mới đi ra khỏi đất
Israel để đi vào vùng Dân ngoại. Trong thực tế, các biên giới địa lý, chính trị
và dân tộc giữa Galilê, Xyri và Phêniki cũng chẳng rõ ràng gì. Đàng khác động
từ "đi ra" (exelthousa) và giới từ apo cũng rất có thể chỉ liên hệ
đến xuất xứ ngoại giáo của bà ấy mà thôi. Vì thế, giáo sư Guillemette đề nghị
dịch là "... thì này có một người đàn bà Canaan của vùng ấy...". Dịch
như thế, thì hài hòa với câu trước (c. 21). TOB (1994) dịch là "này đây
một người đàn bà Canaan đến từ đó...".
- Con vua Đavít (23): Vì danh
tiếng Đức Giêsu đã lan tới các vùng này, người ta biết các tên của Người. Do
đó, không chắc là khi gọi Người như thế, người phụ nữ đã tin Người là Đấng
Mêsia. Rất có thể bà gọi Người như thế là chỉ bắt chước người Do Thái. Tuy
nhiên, lời kêu của bà cũng vẫn là một lời trách gửi đến cho dân Do Thái vì họ
đã không biết nhận ra Đức Giêsu là Đấng Mêsia.
- Thầy chỉ được sai đến với những con chiên
lạc của nhà Israel mà thôi (24): "Chỉ được sai đến" là một thái bị động
thay tên Thiên Chúa (= Thiên Chúa chỉ sai Thầy đến với...). Đức Giêsu nhắc lại
một bài sai rất phù hợp với các sấm ngôn nói rằng sẽ đến một ngày Yhwh đuổi các
mục tử giả hiệu ra khỏi Israel và trao nhiệm vụ chăn dắt cho Đấng Mêsia (x. Ed
34,23). Nay Người loan báo rằng giờ đó đã đến. Người có vai trò tái lập Israel
thành một đoàn chiên duy nhất, trung thành với Yhwh. Khi dân Israel đã được quy
tụ lại rồi, khi họ đã lại đi theo vị mục tử chân thật của Thiên Chúa rồi, chỉ
khi ấy các dân trên thế giới mới có thể được quy tụ lại quanh Thiên Chúa chân
thật. Nhưng giai đoạn hai này của chương trình cứu độ không trực tiếp liên hệ
đến sứ mạng của Người là Mêsia. Về chú giải, "những con chiên lạc nhà
Israel" (ta probata... oikou Israêl) cũng có thể là một thuộc-cách giải
nghĩa (epexegetical genitive), và có nghĩa là "những con chiên lạc là nhà
Israel".
- Chó con (26): Từ Hy Lạp
kynarion ("chó con") là dạng giảm nhẹ của từ kyôn ("chó").
Người Do Thái thường gọi Dân ngoại là "chó" (Híp-ri keleb). Phải
chăng Đức Giêsu dùng từ ở dạng giảm nhẹ để giảm bớt tính khinh bỉ trong từ
"chó"? Không chắc, bởi vì: 1) Trong Hy Lạp koinê (bình dân), không
chắc là dạng giảm nhẹ ấy có giá trị là một sự giảm thiểu; 2) Ngôn ngữ A-ram
không có dạng từ tương ứng với "chó con". Do đó, hẳn là Đức Giêsu đã
dùng từ A-ram truyền thống là kalơbâ' (chó) để gọi Dân ngoại.
4.- Ý nghĩa của bản văn
Phải chăng Đức Giêsu đã quyết định bỏ mạc Israel mà quay sang
hẳn với người ngoại? Bản văn Mt đọc hôm nay trả lời với chúng ta rằng đấy không
phải là ý định của Đức Giêsu. Quả thế, Đức Giêsu đã chỉ chấp nhận làm phép lạ
sau khi đã từ chối lâu dài, y như thể Người đã chấp nhận cực chẳng đã. Chúng ta
tìm hiểu bản văn.
Người phụ nữ đã thưa với Đức Giêsu: "Lạy Ngài là Con vua
Đavít, xin rủ lòng thương tôi" (c. 22). Khi nói" Xin rủ lòng thương
tôi", bà đã dùng ngôn ngữ Kinh Thánh lấy từ các Thánh vịnh (Tv 6,3; 9,14;
26,7; 30,10; 40,56; 85,.3; 122,3; v.v.). Đây là ngôn ngữ quen thuộc với Hội
Thánh. "Ngài/Chúa, kyrie", là danh hiệu các môn đệ và những người cầu
xin thường dùng để thưa với Đức Giêsu. Khi gọi Người là "Con vua
Đavít", cho dù đức tin của bà chưa rõ ràng, bà cho thấy bà đang quay về
với Đấng Mêsia của Israel, Đấng đã chữa lành nhiều người đau ốm trong dân. Như
vậy, bà biết rằng Đức Giêsu được gửi đến với con cái Israel; độc giả thấy được
đức tin của bà ở chỗ là, dù biết như thế, bà vẫn kêu cầu Người.
Các môn đệ tìm cách đuổi bà ấy đi. Các ông đóng một vài trò tiêu
cực, giống như ở 14,15; 19,13. Các ông giải thích xấu tiếng kêu la của người
phụ nữ; các ông không nghe ra được nỗi cùng quẫn của bà, mà chỉ thấy là bà đang
đi theo nhóm và làm phiền bằng tiếng kêu la. Lời đáp của Đức Giêsu nằm trong
ngữ cảnh này: "Thầy chỉ được sai đến với những con chiên lạc của nhà Israel
mà thôi" (c. 24); Người tuyên bố như vậy trước mặt các môn đệ và trong
hoàn cảnh dân Do Thái khép lòng lại trong thái độ cứng tin. Điều này, chính
Người đã một lần nói lên khi sai phái Nhóm Mười Hai (x. 10,6). Như thế Người hỗ
trợ cho việc dứt khoát từ chối người phụ nữ và còn cho thấy điều này thuộc về
lịch sử cứu độ. Nếu vậy, sau này khi Đức Giêsu truyền dạy các môn đệ đi đến với
muôn dân (28,18-20), điều này có nghĩa là có một sự thay đổi căn bản trong
chương trình của Thiên Chúa. "Các con chiên lạc của nhà Israel" không
phải chỉ là "các con chiên đen" tại Israel, nhưng có thể hiểu là toàn
thể dân Thiên Chúa mà Đức Giêsu được gửi tới. Câu trả lời của Đức Giêsu cho
thấy Người không dành cho người phụ nữ một chút quan tâm nào nữa. Thế nhưng bà
vẫn quay về Đức Giêsu và bái lạy Người (x. 8,2; 9,18). Một lần nữa, bà gọi
Người là "Ngài/Chúa, kyrie", và một lần nữa, bày nài xin Người với
những lời lấy từ các Thánh vịnh (Tv 43,27; 69,6; 78,9; 108,28). Một lần nữa,
Đức Giêsu từ chối bằng lời lẽ rất mạnh: "Không nên lấy bánh dành cho con
cái mà ném cho lũ chó con" (c. 26). Người muốn nói rằng Tin Mừng chỉ được
nhắm phân phát cho "con cái", tức là dân tộc Do Thái, những người
thừa kế lời Thiên Chúa hứa. Không chắc người phụ nữ hiểu được ý này, khi bà trả
lời: "Thưa Ngài, đúng thế, nhưng mà lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn
trên bàn chủ rơi xuống" (c. 27). Có lẽ phải nói rằng bà tự gọi mình là
"chó" không phải là một sự khiêm nhường, nhưng là để bẻ lại Đức
Giêsu: Trong gia đình, nhưng con chó cũng được hưởng những mảnh vụn từ bàn chủ
rơi xuống. Dù bị từ chối nhiều lần, người phụ nữ vẫn không nản chí, bà vẫn tiếp
tục cầu xin. Thế là Đức Giêsu chấp nhận lời bà thỉnh cầu.
Đức Giêsu mô tả sự tin tưởng vô điều kiện của người phụ nữ, được
diễn tả bằng những lời xin được lặp lại liên tục, là "lòng/đức tin"
(x. 8,10.13; 9,22.29). Đức tin có nghĩa là người ta không có bất cứ điều gì
ngoại trừ sự tin tưởng đặt nơi Đức Giêsu. Câu truyện kết thúc giống như truyện
viên sĩ quan ở Caphácnaum. Lời thỉnh cầu không ngơi nghỉ của bà đã được chấp
nhận. Con gái bà được khỏi (c. 28).
Việc Đức Giêsu chấp nhận lời thỉnh cầu của bà trở thành một lời
gián tiếp kết án sự công chính và sự an toàn mà dân Do Thái nghĩ là họ đang có,
dựa trên truyền thống và tư cách thừa kế lời Thiên Chúa hứa cho tổ phụ Abraham:
họ không còn biết đón nhận ơn Thiên Chúa tuyển chọn trong đức tin nữa. Còn bà
Canaan, bà đã đạt được điều bà muốn có, là bởi vì bà ở trước nhan Thiên Chúa
trong tư thế chờ đợi khiêm tốn như những người được nói đến trong các Mối Phúc.
Bà đã tỏ ra như là một người hành khất dưới chân Đức Giêsu, cứ không ngừng cầu
xin, cứ hy vọng ngược lại mọi hy vọng, giống như Abraham, như bà góa trong dụ
ngôn Lc (Lc 18,1-8), như những người biết dùng sức mạnh mà vào Nước Trời (Mt
11,12). Lời bà cầu xin chính là hình thái cụ thể và sống động của niềm tin bà.
Đức Giêsu thấy "lòng tin của bà mạnh thật" (c. 28), bởi vì lòng tin
của bà là trọn vẹn, nó cho thấy một con tim không chia sẻ đang chờ đợi được no
lòng thỏa dạ từ sự hào phóng của Thiên Chúa, từ ý muốn của Chủ. Đồng thời,
chính đức tin này càng cho thấy là sự mù quáng và định kiến của dân Do Thái đối
với Đức Giêsu thật thê thảm, vì họ đã từ khước nhìn nhận Người là Đấng Mêsia,
trong khi "con chó" ngoại giáo này đã biết nhận ra Người là "Con
vua Đavít" (c. 22). Sự tin tưởng vô điều kiện đặt nơi Đức Chúa và Con vua
Đavít cũng hàm chứa kinh nghiệm cụ thể về sự chữa lành.
+ Kết luận
Truyện người phụ nữ Canaan hàm chứa hai khẳng định bề ngoài mâu
thuẫn nhau: sự tuyển chọn Israel làm dân riêng của Thiên Chúa và Thiên Chúa
hoàn toàn tự do trong việc thực hiện chương trình cứu độ. Ta vẫn có thể đọc
truyện bà Canaan để ghi nhận sứ điệp cứu độ và hy vọng, nhưng cũng phải luôn đề
phòng xu hướng duy tín hoặc cuồng tín. Nếu bà ấy cuối cùng đã được Đức Giêsu
lắng nghe, tác giả vẫn không có ý nói rằng bất cứ ai có đức tin y như đức tin
của bà thì luôn luôn đạt được thành công như thế. Các mầu nhiệm của Thiên Chúa
không phải bao giờ cũng trở nên minh bạch khi con người thỉnh cầu Ngài.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Bản văn hôm nay cho hiểu rằng tư cách của chúng ta là
người đã được rửa tội không phải là một quyền để chúng ta có thể phê phán hoặc
khinh bỉ người khác. Tư cách này thật ra là một ơn Thiên Chúa ban cho chúng ta.
Riêng Ngài, Thiên Chúa không hề bị ràng buộc vào bất cứ cấu trúc tôn giáo nào
hay bất cứ tư cách nào của con người cả. Ngài vẫn đang thấy có "lòng tin
mạnh thật" nơi những người mà chúng ta coi thường. Ngài vẫn có thể làm dấy
lên một dân mới cho Ngài.
2. Bà Canaan này đã vượt qua được mọi trở ngại, bằng sự kiên trì,
bằng khả năng thuyết phục riêng của phái nữ: nhẹ nhàng, bình thản, nhưng cương
quyết. Bà đã vượt qua được các trở ngại bằng trí thông minh đầy khiêm tốn, chứ
không phải bằng sự ngạo mạn khiêu khích, hoặc bằng thái độ quỵ lụy, hạ mình,
cầu cạnh. Để làm được như thế, trước tiên bà phải rất thương yêu đứa con của
bà. Bà thương yêu đứa con nhỏ yếu đuối, không có thể tự làm gì để cứu mình. Bà
trở thành đại diện cho nó; bà cũng trở thành đại diện cho những người không thể
tự mình diễn tả ra vấn đề của họ. Bà là phát ngôn viên của những người cô thế
cô thân, những người yếu đuối. Bà hiểu vụ việc của bà, bà xác tín bà có lý, bà
chắc chắn là bà có quyền xin được cứu giúp. Không phải bà chỉ muốn bày tỏ
nguyện vọng của mình, còn đáp ứng thế nào thì tùy Đức Giêsu; bà đã có cách xin
khiến Đức Giêsu không thể từ chối được.
3. Không biết là bà có linh cảm được rằng Đức Giêsu thế nào
cũng chấp nhận lời bà thỉnh cầu chăng. Không biết là bà có đã nghe biết nhiều
về Đức Giêsu chưa. Không biết là bà có hiểu biết phần nào nhân cách của Người
chăng. Nhưng cách bà xin cho thấy là bà biết là bà có thể cậy dựa vào Đức
Giêsu. Dù sao người phụ nữ cũng có linh cảm sắc bén hơn về con người, có cảm
thức rất chính xác về từng con người họ gặp gỡ. Chắc chắn bà này đã được hỗ trợ
bằng sự linh cảm rất nữ tính này. Khi biết rằng bà xin không phải cho bà, khi
biết rằng con người mà bà đến gặp để thỉnh cầu là con người có lòng nhân ái,
thì bà chẳng có gì để sợ mất. Bà đã xin, xin mãi. Ta có thể nhớ đến dụ ngôn Đức
Giêsu kể về bà góa nhất định xin ông quan toà bất nhân cứu xét cho vụ việc của
mình ở chương 18 của Tin Mừng Luca. Dường như sự kiên trì là một đức tính chủ
yếu của phái nữ.
4. Dường như tôi dễ buông xuôi trước một khó khăn dù bé nhỏ.
Dường như tôi không có xác tín mãnh liệt về ơn gọi của tôi để sống cho đến mức
độ cuối cùng. Dường như tôi không có cảm thức rằng số phận của người khác liên
hệ đến cách tôi sống ơn gọi của tôi. Quả thật, tôi lùi bước tức khắc khi vừa bị
từ chối. Có mấy khi tôi kiên trì cầu xin Chúa cho một người đã cậy nhờ tôi cầu
nguyện cho đâu. Dường như tôi chẳng dám lên tiếng cho những người cô thế cô
thân, vì tôi sợ liên lụy đến tôi, tôi sợ mất quyền lợi, mất chỗ đứng, mất sự
tín nhiệm... Có khi chỉ nguyên nghĩ rằng tôi chẳng đạt được kết quả gì đâu, là
tôi đã cảm thấy tê liệt, chân tôi không sao nhúc nhích được nữa rồi. Người phụ
nữ Canaan này, một người ngoại, cho tôi thấy rằng kiên trì là một nhân đức, bởi
vì nó lay chuyển được lòng của Thiên Chúa! Bà ý thức rằng bày tỏ nguyện vọng
tốt lành, nhất là để trợ giúp kẻ khác, thì không phải là chuyện xấu để phải cả
nể, để phải giữ kẽ, để phải nổi tự ái lên.
5. Hội Thánh sống giữa Dân ngoại có nhiệm vụ công bố sứ điệp
của Đức Giêsu cho họ: Đức Giêsu không giam hãm Thiên Chúa bên trong biên cương
của Israel, nhưng đã để chính mình được đánh động bởi lòng tin của người phụ nữ
ngoại giáo. Đối với cộng đoàn đã tách khỏi Israel, giai thoại này cho thấy các
tín hữu có thể tìm được một cuộc sống mới và một vùng dấn thân mới giữa các Dân
ngoại.
52. Đức tin cần được tôi luyện qua
thử thách
(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngọc Biển)
Lời tiên báo về tiên tri Giêrêmia thời Cựu Ước: “Ta đặt ngươi
làm ngôn sứ cho chư dân”(Gr 1,5) và niềm hy vọng mà muôn dân đặt nơi danh Người
(x. Mt 12, 21) hôm nay đã được ứng nghiệm qua sự hiện diện của Đức Giêsu.
Bài Tin Mừng hôm nay nhấn mạnh đến ý định cứu độ phổ quát của
Đức Giêsu, tức là ơn cứu độ của Ngài không chỉ dành riêng cho dân Israel, mà là
cho cả dân ngoại qua hình ảnh người đàn bà góa thành Canaan. Mặt khác, qua sự
xuất hiện của bà và niềm tin mà bà đặt nơi Đức Giêsu, Ngài đã khen ngợi đức tin
của bà, đồng thời mời gọi chúng ta noi gương bà, vượt qua mọi thử thách để tiến
bước trên hành trình theo Chúa.
Trước tiên, chúng ta cùng tìm hiểu về ơn cứu độ phổ quát và đức
tin qua hình ảnh người phụ nữ thành Canaan.
1. Ơn cứu độ phổ quát của Đức Giêsu và niềm
niềm tin nơi người đàn bà dân ngoại
Khi nói về sứ mạng truyền giáo, chúng ta sẽ khởi đi từ lệnh
truyền của Đức Giêsu trước khi về trời: "Thầy đã được trao toàn quyền trên
trời dưới đất. Vậy anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép
rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần” (Mt 28, 18-19); và
khi đề cập đến tính phổ quát của ơn cứu độ, chúng ta thấy Đức Giêsu nói: “Anh
em hãy đi khắp tứ phương thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho mọi loài thọ tạo"
(Mc 16, 15). Rồi trong hành trình loan báo Tin Mừng của chính Đức Giêsu, Ngài
đã nhiều lần đích thân đến với dân ngoại như: câu chuyện người đàn bà Samaria
bên bờ giếng Giacóp; hay như hôm nay, Ngài tiếp xúc với người đàn bà thành Canaan.
Như vậy, chúng ta hiểu: Thiên Chúa không muốn dành riêng ơn cứu
độ cho một dân tộc, một thế hệ, hay một thành phần nào, mà là dành cho hết mọi
người. Vì thế, ơn cứu độ được lan tỏa khắp nơi không phân biệt màu da, ngôn
ngữ, hay chức vị…
Trình thuật Tin Mừng hôm nay cho thấy, Đức Giêsu rời khỏi nơi mà
các Pharisêu và mấy kinh sư chất vấn Ngài về việc các môn đệ không giữ truyền
thống của tiền nhân khi ăn uống. Nhưng họ đã bị Đức Giêsu khiểm trách vì sự giả
hình của họ. Sau đó, Ngài và các môn đệ đi sang thành Tia và Xiđôn.
Tưởng cũng nên nhắc lại, theo truyền thống thì đây là vùng đất
của dân ngoại dọc theo biên giới bắc - đông bắc của Palestine, mà ta cũng còn
gọi là xứ Phênixia.
Vì thế, dân ở vùng này bị coi là dân ngoại. Vào thời điểm đó,
dân ngoại bị coi là một lớp người bị Thiên Chúa nguyền rủa và không được cứu
độ. Họ bị khinh miệt đến nỗi, trong lối suy nghĩ của người Dothái, họ là “lũ
chó”. Đây là ngôn ngữ mang tính miệt thị.
Tại sao vậy? Thưa, vì từ xa xưa, người ta vẫn hiểu dân Dothái là
dân riêng, được Thiên Chúa ưu tuyển. Các vùng phụ cận khác không thuộc về lãnh
thổ Dothái thì đều bị khinh miệt, coi thường và nguyền rủa.
Khi Đức Giêsu dùng từ “chó con” để ám chỉ về người đàn bà, Ngài
không có ý miệt thị, nhưng mục đích của Ngài là xem lòng tin của bà như thế
nào! Ngài đã thử thách bà tận căn khi nói: "Không nên lấy bánh dành cho
con cái mà ném cho lũ chó con" (Mt 15, 26). Đây là thử thách mang tính
quyết định về lòng khiêm nhường.
Nhưng người đàn bà đã không xấu hổ và tủi nhục, ngược lại, bà đã
can đảm, mạnh dạn để tuyên xưng niềm tin của mình vào Thiên Chúa qua trung gian
Đức Giêsu. Vì thế, bà đã thưa: "Lũ chó con cũng được ăn những mảnh vụn
trên bàn chủ rơi xuống" (Mt 15, 27)
Dù là bị khước từ, miệt thị , nhưng với tình yêu và lòng tin vào
quyền năng của Thiên Chúa qua Đức Giêsu, bà đã hoàn toàn khiêm tốn chấp nhận
tất cả, kể cả sự ưu tiên cho dân Do Thái và sự miệt thị của dân Do Thái. Chính
vì vậy, bà đã được Đức Giêsu khen ngợi và ra tay cứu giúp: "Này bà, lòng
tin của bà mạnh thật" và hẳn nhiên là Chúa phán "Bà muốn sao thì sẽ
được vậy" (x. Mt 15, 28).
Qua biến cố này, chúng ta thấy: trật tự cứu rỗi được tôn trọng,
nhưng khi Đức Giêsu đến, Ngài cũng sẽ gây dựng một Israel mới từ những kẻ có
lòng tin như vậy. Vì ơn cứu rỗi phải đến với mọi dân trên toàn cõi trái đất.
2. Khám phá sứ điệp Lời Chúa
Sứ Điệp Lời Chúa hôm nay dạy cho chúng ta bài học về sự kiên trì
khi gặp thử thách, đồng thời trung thành trong đức tin thì sẽ được Thiên Chúa
ân thưởng.
Thật vậy, trong cuộc sống, rất nhiều khi ta bị thất bại. Sự thất
bại này có thể đến từ sự thiếu hiểu biết của chúng ta, khiến công việc trở nên
thất bại. Nhưng nhiều khi lại đến từ chính Thiên Chúa. Tức là Thiên Chúa để cho
chúng ta thất bại và rơi vào tình trạng cùng khốn. Đôi khi những thử thách đó
lên đến mức khủng khiếp. Câu chuyện của ông Gióp, tiên tri Hôsê hay của người
đàn bà Canaan là một thí dụ.
Tuy nhiên, như người đàn bà trong câu chuyện Tin Mừng hôm nay,
dù bị thử thách, bà vẫn nhận ra tình thương của Thiên Chúa với mình, mặc dù bà
không xứng.
Thật vậy, Thiên Chúa như người cha, Ngài không bao giờ nỡ để con
cái của mình phải đi vào ngõ cụt. Nhưng Ngài muốn chúng ta được sống và sống
dồi dào. Tuy nhiên, để được hưởng trọn niềm sung mãn, hạnh phúc... thì đôi khi
cần phải có thử thách từ phía người ban ơn và sự cảm nghiệm của người lãnh
nhận. Có thế thì món quà của người trao ban mới trở nên cao trọng và người nhận
mới trân quý.
Trong đời sống đức tin cũng vậy. Nếu không có thử thách, thì đức
tin ấy vẫn chỉ là đức tin trong “giấy khai sinh”, nơi “sổ rửa tội” mà thôi. Như
thế, thử hỏi, chúng ta đang sống trong một xã hội với những tiến bộ vượt trội
và rất nhiều cạm bẫy, thì liệu đức tin non nớt kia có đủ vững để đối diện với
những thực tại của cuộc sống không? Thưa, hẳn là không.
Vì thế, trong đời sống siêu nhiên, đôi khi Chúa phải thử thách
để đức tin của chúng ta được lớn lên ngay trong thử thách, hầu chúng ta mới can
đảm, trung thành với niềm tin của mình ngay trong một thế giới đang tìm mọi
cách lôi kéo chúng ta xa dần Thiên Chúa và niềm hy vọng của chúng ta đặt để nơi
Ngài.
3. Sống sứ điệp Lời Chúa
Sống sứ điệp Lời Chúa là chúng ta sống định luật: vĩnh biệt,
chia ly:
Vĩnh biệt – chia ly sự nghi ngờ, kiêu ngạo, tự phụ để kết duyên
với lòng mến, cậy trông, trung thành, kiên trì, tín thác nơi Chúa.
Vĩnh biệt – chia ly sự hiếu tri thuần lý, tức là chỉ dùng lý trí
để suy luận những chân lý đức tin, thay cho lòng khiêm tốn trong tâm tình của
người biết lắng nghe và mau mắn thi hành.
Vĩnh biệt – chia ly sự tự tin quá dáng vào bản thân, đến nỗi ân
sủng của Thiên Chúa đến với ta không thể thẩm thấu vào trong tâm hồn được vì
chúng ta đã dùng cái “tôi” ích kỷ đậy lại.
Vĩnh biệt – chia ly lối sống đạo hình thức bên ngoài, vụ luật,
cứng ngắc để thay vào đó là sống đạo của niềm tin, yêu thương và cảm thông.
Vĩnh biệt – chia ly cung cách coi thường, miệt thị những người
kém may mắn, không cùng niềm tin, để thay vào đó là lời cám ơn Thiên Chúa, vì
Ngài yêu thương chúng ta vô bờ, đến lượt mình cũng phải sống sự yêu thương như
Chúa.
Vĩnh biệt – chia ly thái độ “đèn nhà ai nấy rạng”, chỉ biết sống
cho riêng mình, để thay vào đó là tinh thần liên đới và khao khát cho mọi người
cũng được hạnh phúc như mình.
Cuối cùng, vĩnh biệt – chia ly sự hờ hững, nông nổi, thiếu sự
kiên trì, và thất trung, thành một con người kiên tâm, vượt lên trên những thử
thách để đạt được mục đích cuối cùng là Nước Trời.
Như vậy, Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta luôn đặt niềm tin tưởng
vào Chúa, vì: trong mọi gian nan thử thách, chúng ta luôn tin tưởng rằng Chúa
luôn ở bên chúng ta để nâng đỡ, khích lệ mặc dầu chúng ta không trông thấy.
Đồng thời, khi đã được Thiên Chúa yêu thương, hẳn chúng ta cũng phải yêu thương
mọi người như Chúa đã yêu thương mình.
Mong sao, trong mọi cảnh huống của cuộc đời, chúng ta luôn hướng
về Chúa như người mẹ hiền ấp ủ con thơ. Nếu thử thách có đến thì cũng như là
người mẹ hiền đang tập cho con bước đi để vững bước tiến vào đời trong tương
lai.
Lạy Chúa, xin ban thêm đức tin cho chúng con, để chúng con có thể
kiên trung trong mọi thử thách. Amen.
(Suy niệm của Lm. Giacôbê Phạm Văn Phượng)
Có một giai thoại kể rằng: Có một thanh niên thích chơi những trò
chơi mạo hiểm. Hôm đó anh mang một chiếc dù lớn đến bên bờ một vực thẳm tính để
chơi cho thỏa chí mạo hiểm của anh, không biết loay hoay thế nào, anh trượt
chân té xuống vực thẳm, may quá anh bám được một nhánh cây chìa ra trên bờ vực.
Khi đã nắm được nhánh cây kia, anh thở phào một cái, tuy dù nguy hiểm vẫn chưa
qua, nhưng anh nghĩ như thế này là có hy vọng sẽ được cứu.
Anh ngước mắt nhìn lên bờ vực, không thấy có bóng dáng một ai, cúi
xuống, anh thấy choáng váng mặt mày vì vực thẳm sâu, anh cũng biết rõ là không
thể bám vúi như thế này mãi được, vì thế, anh nghĩ chỉ còn cách cầu nguyện. Thế
là anh cầu xin: "Lạy Chúa, xin cứu con, con xin hứa con sẽ làm bất cứ điều
gì Chúa muốn". Bỗng có tiếng Chúa từ trời vọng xuống: "Được, Ta sẽ
cứu con, nhưng trước khi cứu con, Ta muốn biết con có thực sự tin là Ta có thể
cứu con được không". Anh thưa ngay: "Lạy Chúa, con tin chứ, con tin
chắc là Chúa cứu được con, Chúa cứu con ngay đi, con mỏi tay lắm rồi".
Chúa nói: "Được, nếu con tin thì con cứ buông tay con đang bám vào nhánh
cây đó đi". Chàng thanh niên vẫn bám chặt vào nhánh cây chứ không chịu
buông tay ra, rồi chàng ngẩng nhìn lên bờ cố la lớn: "Có ai ở trên bờ
không, cứu tôi với".
Giả sử chúng ta là chàng thanh niên trên đây, liệu chúng ta có
dám buông tay ra không? Đức tin của chúng ta có đủ mạnh để tin vào quyền năng
của Chúa qua những nghịch cảnh xảy ra trong cuộc sống của chúng ta không? Điều
Thiên Chúa muốn là chúng ta phải tuyệt đối tin tưởng vào Chúa. Lòng tin tưởng
của chúng ta phải như em bé trong câu chuyện sau:
Cách đây ít lâu, báo chí tường thuật lại một sự kiện: Vào một đêm
kia, một đám cháy bùng lên tại một ngôi nhà, trong khi những ngọn lửa phừng
phừng bốc lên, người ta trông thấy người cha, người mẹ và mấy đứa con hấp tấp
chạy ra tức khắc, họ buồn rầu nhìn ngôi nhà mình bốc cháy. Bất chợt họ nhận ra
thiếu đứa con nhỏ nhất, một đứa bé trai năm tuổi. Đứa bé lúc đó chạy ra, thấy
khói lửa nghi ngút, nó hoảng sợ lùi lại, rồi leo lên tầng trên. Mọi người nhìn
nhau: không thể nào liều lĩnh đi vào, trong nhà bây giờ chỉ còn là một lò lửa
hừng hực. Thì kìa, một khung cửa sổ trên kia mở toang, đứa bé giơ tay kêu cứu.
Cha nó thấy nó, ông quát to: "Nhảy xuống đi". Đứa bé chỉ
thấy khói lửa mịt mù, nhưng nó nghe ra tiếng cha nó, nó liền đáp: "Ba ơi,
con không thấy ba đâu cả". Cha nó lại quát: "Ba thấy con, nhảy
đi", đứa bé đã nhảy, và đã bình an vô sự rơi vào vòng tay cha nó, vì ông
kịp đỡ lấy nó.
Đứa bé đứng trong ngôi nhà bốc cháy ấy lại không phải là hình
ảnh diễn tả người Kitô hữu đứng trước mặt Thiên Chúa sao? Trong cơn khốn quẫn,
chúng ta nghe ra tiếng Chúa bảo mình: "Hãy tin tưởng vào Ta, hãy nhảy vào
vòng tay của Ta", và rất nhiều phen chúng ta đã trả lời: "Chúa ơi,
con chẳng thấy Chúa đâu cả", và đã tưởng rằng Chúa bỏ rơi mình. Có bao giờ
chúng ta nghĩ như thế không hay nghĩ tương tự như thế không? Dường như Chúa đi
đâu vắng trong lúc chúng ta thật cần đến Ngài.
Bài Tin Mừng hôm nay, một lần nữa, nhắn nhủ chúng ta về giá trị
của đức tin. Đức tin có sức mạnh, có khả năng đảo ngược tình cảnh trong đời
người, giúp chúng ta vượt được gian khó, và làm được những việc quá sức tự
nhiên của mình. Người phụ nữ ngoại giáo trong Tin Mừng đã có một đức tin như
thế, nên bà đã nhận được điều bà muốn xin. Tuy con gái bà bị quỷ ám khốn cực và
các thầy thuốc đã vô phương chữa trị, tức là tình cảnh của bà đã tuyệt vọng về
mặt tự nhiên, nhưng bà tin Chúa có thể cứu chữa được con bà, nên bà đến kêu xin
Chúa, và dù Chúa thử thách bà, bà vẫn kiên nhẫn và hết lòng tin tưởng. Chính vì
lòng tin vững mạnh đó, Chúa đã làm phép lạ cứu chữa con gái bà.
Có lẽ sau đức tin của viên đại đội trưởng ở Ca-phác-na-um thì
phải kể đến đức tin của người phụ nữ Ca-na-an này, là người ngoại giáo nhưng
hết lòng tin tưởng vào quyền phép của Chúa Giêsu. Đây là tấm gương và bài học
cho chúng ta khi cầu nguyện: Chúng ta hãy kiên nhẫn, cầu xin chưa được, cầu xin
tiếp, cầu xin mãi, đừng bao giờ nản lòng, vì ai kiên nhẫn và tin tưởng cầu xin,
sẽ được như ý.