CHÚA NHẬT 1 MÙA CHAY A
Lời Chúa: St 2,7-9; 3,1-7; Rm 5,12-19; Mt
4,1-11
MỤC
LỤC
Chúa Giêsu chịu cám dỗ 1 Lm
Giuse Đinh tất Quý
Chúa Giêsu chịu cám dỗ 2 Lm
Giuse Đinh tất Quý
1. Cám dỗ
Con người ngay từ buổi đầu được dựng nên, đã
bị cám dỗ và con người đã sa ngã trong cơn cám dỗ ấy. Lịch sử của dân Do Thái,
từ sa mạc cho đến miền đất hứa là một chuỗi những bất trung không ngừng. Là
người tín hữu, chúng ta không xa lạ gì với những thử thách và cám dỗ, bởi vì
chính Chúa Giêsu cũng đã trải qua cái kinh nghiệm sống động ấy. Với những cám
dỗ gặp phải, Chúa Giêsu cho chúng ta thấy mức độ dấn thân làm người của Người,
đồng thời tăng thêm sức mạnh để chúng ta lướt thắng những gian nguy thử thách
giữa lòng cuộc đời.
Con đường cứu độ của Chúa không phải là một
con đường trải thảm, không phải là một con đường với những hoa thơm cỏ lạ,
nhưng là một con đường đấu tranh đầy cam gọ, đầy lựa chọn. Những cơn cám dỗ
Chúa Giêsu đã gặp phải là của cải, danh vọng và quyền lực. Đó cũng là những cám
dỗ muôn thuở của con người, cũng như của bản thân chúng ta.
Tuy nhiên điều đã trở thành niềm tin, và cũng
là bài học cho chúng ta, đó là Chúa Giêsu đã chiến thắng những cám dỗ nói trên.
Người đã có những chọn lựa của Người đứng trước những cảnh huống đòi phải chọn
lựa. Thực vậy, trước cơn cám dỗ về của ăn, Người đã trả lời: Người ta sống
không nguyên bởi bánh mà còn bởi những lời do miệng Thiên Chúa phán ra. Trước
cám dỗ về quyền lực, Người đã khẳng định: Hỡi Satan, ngươi phải thờ lạy và
phụng sự một mình Thiên Chúa. Và Người cũng đã có câu trả lời dứt khoát khi
Satan cám dỗ Ngài về sự ỷ lại có tính cách thách thức Thiên Chúa.
Tin Mừng còn cho thấy Người đã chọn lựa không
phải bằng những lời tuyên bố suông, mà là bằng chính mạng sống của Người. Người
đã phải trả giá cho điều Người lựa chọn bằng chính cái chết nhục nhã trên thập
giá. Sự chọn lựa của Chúa Giêsu cũng phải là sự lựa chọn của mỗi người chúng
ta. Không chấp nhận miếng ăn ngon, nhà cao cửa rộng, tiền bạc đầy túi, địa vị
cao sang bằng cách gian tham, bóc lột và chà đạp kẻ khác. Phải biết chia sẻ và
giúp đỡ người khác với tâm tình tôn trọng phẩm giá và quyền lợi của họ. Phải
biết sử dụng địa vị và quyền hành của mình hầu góp phần xây dựng cho xã hội
này, cho giáo xứ mỗi ngày một tốt đẹp hơn. Có vượt qua cám dỗ như thế, thì rồi
chúng ta mới được chia sẻ phần vinh quang phục sinh với Ngài.
2. Người ta sống
Người ta sống không nguyên
bởi bánh.
Chúa Giêsu người đã nói câu đó, không phải là
một kẻ mơ mộng hoặc chỉ sống bằng những lý tưởng cao đẹp, hoặc đã có dư ăn dư
mặc để có thể dễ dàng lên mặt dạy đời về sự tầm thường của vật chất. Ngài hiểu
rõ giá trị của đồng tiền bát gạo vì đã khó nhọc làm ăn nuôi sống gia đình. Ngài
biết rằng có thực mới vực được đạo, bằng chứng là có lần Ngài đã phải nuôi ăn
cho một đám đông đói khát sau những ngày tìm đến với mình để được nghe giảng
dạy. Ngài cũng biết rằng bần cùng sinh đạo tặc, bởi vì Ngài đã thường xuyên lui
tới với những đám người khốn khổ nhất của xã hội, biết rõ hoàn cảnh đời sống
của họ. Thế nhưng Ngài vẫn nhất định không để cho nhu cầu thiết yếu và căn bản
ngự trị trên các nhu cầu khác của con người. Ngài nhất định không coi của cải
vật chất là tất cả đến nỗi phải làm bất cứ cách nào cho có được.
Người ta sống không nguyên bởi cơm bánh.
Có một thời cách đây không lâu, chúng ta ngơ
ngác không hiểu tại sao thanh niên Âu Mỹ lại chán chường, nổi loạn, phá phách
hay làm những chuyện điên rồ, có vẻ vô nghĩa, khi mà họ đã có thừa mứa mọi tiện
nghi hưởng thụ. Sở dĩ như thế vì lớp thanh niên này có mọi thứ, nhưng lại thiếu
lý tưởng, thiếu lẽ sống, thiếu cái gì cao cả để mà vươn lên. Thời ấy, chúng ta
nghe, nhưng vẫn cảm thấy đó là những điều hơi xa lạ và viễn vông. Bây giờ, khi
nhìn thấy một lớp trẻ sống thực dụng, không lý tưởng, bất chấp đạo nghĩa, đặc
biệt là những hạng con ông cháu cha trong xã hội, thì chúng ta mới thực sự thấm
thía. Cha ông chúng ta vốn thường dạy: Tốt danh hơn lành áo. Chết vinh hơn sống
nhục. Ở đời muôn sự của chung, hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi. Còn giới
trẻ hôm nay thì đã phản ứng ngược lại.
Thầy giáo kể lại câu chuyện về cha Maximilien Kolbê, người đã
tình nguyện chết thay cho một bạn tù, là người cha còn trẻ trong gia đình, bị
Đức quốc xã giam cùng trại với cha. Vị linh mục nói: Tôi già rồi nếu có sống
thì cũng không có lợi ích và cần thiết bằng người cha gia đình này. Nghe xong,
một cậu học trò đã phê bình một câu sắc như nhát chém: Sao mà ngu thế.
Ngoài cơm bánh, chúng ta còn đói khát rất
nhiều thứ khác, chẳng hạn như đói khát sự thật, đói khát tình thương, đói khát
tự do, đói khát phẩm giá, đói khát lòng kính trọng, đói khát kiến thức, đói
khát lẽ sống và lý tưởng.
Chúng ta cần phải giúp cho bản thân cũng như
cho người khác, để chúng ta cùng nhau vươn lên, vươn lên mãi, cho đến khi gặp
được nguồn chân thiện mỹ mới thôi.
3. Cám dỗ.
Adong Eva được Thiên Chúa đặt ở vườn địa đàng,
sống trong hạnh phúc và tình nghĩa với Chúa. Hai ông bà không biến đến đau khổ,
bệnh tật và chết chóc. Trái lại hai ông bà là những người bạn,là những người
con của Thiên Chúa bởi vì mỗi khi chiều xuống, Ngài thường hiện ra đàm đạo với
hai ông bà. Chính vì vậy, mà quỷ đã ghen tương và muốn phá huỷ cái thế cân bằng
hài hoà ấy. Nó đã cám dỗ hai ông bà về tội kiêu ngạo, muốn trở nên bằng Thiên
Chúa. Và rồi hai ông bà đã nghe theo lời quyến rủ đường mật ấy, phản bội cùng
Thiên Chúa qua hành động giơ tay bứt trái cấm mà ăn, để rồi phải cúi đầu nhận
lãnh hình phạt của đau khổ và chết chóc. Và tệ hại hơn cả là đã làm mất đi tình
nghĩa với Thiên Chúa, làm mất đi ơn thánh tức là sự sống của Ngài trong tâm
hồn. Cái hậu quả thảm khốc này được truyền cho nhân loại trong suốt dòng thời
gian.
Thế nhưng rất may mắn cho chúng ta, bởi vì
Thiên Chúa là Đấng nhân từ và giàu lòng thương xót, Ngài không muốn để chúng ta
sống trong sự đau khổ và tuyệt vọng, vì thế ngay sau khi hai ông bà sa ngã,
Ngài đã hứa ban cho nhân loại một Đấng cứu thế, tức là Đức Kitô. Ngài sẽ đến để
sửa lại những hậu quả thảm khốc do tội Adong gây nên, Ngài sẽ đến để nối lại
nhịp cầu cảm thông giữa trời và đất, giao hoà chúng ta lại với Thiên Chúa. Bởi
đó, trong đêm thánh vọng phục sinh, chúng ta đã gọi tội Adong là tội hồng phúc
vì nhờ đó mà chúng ta có được Đấng Cứu thế.
Cũng trong chiều hướng ấy thánh Phaolô đã
viết: Bởi một người mà tội lỗi đã đột nhập vào thế gian, và cùng với tội lỗi là
sự chết. Thì cũng vậy, bởi một người mà sự công chính đã ngự trị trên thế gian,
và cùng với sự công chính là sự sống. Sự sống này được chuyển thông cho hết
thảy mọi người. Ba chữ "bởi một người" đã trở nên một điệp khúc được
lặp đi lặp lại. Thực vậy, bởi một người mà nhân loại đã bị dẫn vào vòng tội
lỗi, nhưng đồng thời cũng bởi một người mà nhân loại được dẫn vào miền đất
sống. Thánh Phaolô đã đưa ra sự tương phản giữa Adong và Chúa Giêsu. Adong thì
kiêu ngạo, còn Chúa Giêsu thì khiêm nhường. Adong thì sa ngã, còn Chúa Giêsu
thì chiến thắng. Kết quả là Adong thì dẫn đến sự chết, còn Chúa Giêsu thì dẫn
đến sự sống. Và thánh Phaolô đã kết luận: Nơi nào tội lỗi ngập tràn thì ân sủng
lại càng tràn ngập hơn.
Qua đoạn Tin Mừng vừa nghe, chúng ta nhận thấy
Satan đã cám dỗ Chúa Giêsu cũng với cái chiến thuật mà nó đã dùng để dụ dỗ hai
ông bà nguyên tổ. Từ của ăn vật chất, đến khát vọng kiêu căng muốn thử thách
Thiên Chúa và trở nên ngang hàng với Ngài.
Chúa Giêsu đã chiến thắng và nêu gương cho
chúng ta. Bởi đó mỗi khi gặp phải những cám dỗ và thử thách, chúng ta hãy xin
Chúa nâng đỡ, để chúng ta cũng sẽ chiến thắng, hầu nhờ đó mà trung thành với
Chúa mãi mãi.
4. Những cơn cám dỗ – ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
Có nhiều người thắc mắc: Ăn chay là gì? Phải
chăng là để dằn vặt thân xác, hành khổ con người cho Chúa vui lòng? Hỏi như vậy
là chưa hiểu đạo, chưa hiểu hết ý nghĩa của việc ăn chay. Chúa đâu phải quá độc
ác, bệnh hoạn, vui lòng khi thấy con người chịu khốn khổ. Ăn chay một phần để
hy sinh đền tội, nhưng mục đích chính của việc ăn chay là để thao luyện tâm hồn
chống lại quỷ dữ.
Ngày nay người ta quên sự có mặt của ma quỷ.
Nhưng ma quỷ vẫn có đó và và vẫn tích cực hoạt động nhằm phá huỷ thế giới, tiêu
diệt con người. Ma quỷ rất tinh ma xảo quyệt nên người ta khó nhận ra âm mưu,
dấu vết của chúng.
Nhìn vào ba cuộc ma quỷ cám dỗ Đức Giêsu, ta
thấy ma quỷ rất tinh khôn. Nó có kế hoạch, có chiến thuật, tấn công nhiều đợt,
nhiều bước.
Thoạt tiên ma quỷ tấn công vào những bản năng
sơ đẳng nhất nơi con người: bản năng sinh tồn, bản năng thống trị, bản năng đối
nghịch. Những bản năng ấy gắn liền với những nhu cầu căn bản, chính đáng của
con người.
Kéo chú ý của người ta vào những nhu cầu rồi,
ma quỷ tiến bước thứ hai, đó là phóng đại những nhu cầu đó lên, làm cho người
ta lầm tưởng rằng, đó là những nhu cầu cấp bách, phải thoả mãn ngay tức khắc.
Khi ta đã hoàn toàn mê mẩn vì cái bẫy nhu cầu,
ma quỷ mới đẩy ta đến bước thứ ba, đó là tìm thoả mãn những nhu cầu theo ý
riêng mình. Cách giải quyết đó ngược lại với ý muốn của Thiên Chúa. Mục đích
sau cùng của ma quỷ là xúi giục ta phản loạn, không sống tâm tình người con
hiếu thảo với Chúa, chống lại Chúa và sau cùng lìa xa Thiên Chúa.
Ông bà nguyên tổ đã rơi vào bẫy của ma quỷ nên
đã không sống tâm tình của người con hiếu thảo, muốn lìa bỏ cha mình, muốn
ngang bằng cha mình, muốn chống lại cha mình.
Chúa Giêsu, trái lại, đã sáng suốt vạch trần
âm mưu của ma quỷ và kiên quyết sống tâm tình của người con hiếu thảo.
Khi ma quỷ phóng đại nhu cầu, muốn cho Chúa
Giêsu tưởng rằng con người chỉ là vật chất, chỉ sống nhờ bánh vật chất, vật
chất là tất cả đời sống. Chúa Giêsu đã sáng suốt chỉ cho ta thấy vật chất không
phải là tất cả, bánh vật chất của trần gian là cần, nhưng bánh tinh thần của
trời cao còn cần hơn.
Khi ma quỷ thúc giục Chúa Giêsu hãy thoả mãn
tức khắc nhu cầu của mình, Chúa Giêsu đã biết kiên nhẫn chờ đợi. Khi ma quỷ
khích Chúa Giêsu dùng quyền năng riêng của mình để thoả mãn nhu cầu, Chúa Giêsu
đã từ chối. Người muốn vâng phục Đức Chúa Cha, tin tưởng phó thác vận mệnh
trong tay Chúa Cha, để mặc Chúa Cha quyết định.
Tuy đã thắng trong cuộc đọ sức đầu tiên, Chúa
Giêsu vẫn tiếp tục bị ma quỷ cám dỗ trong suốt cuộc đời. Cơn dỗ khi thì đến từ
những người tin theo Chúa, muốn tôn Chúa làm vua để được ăn no nê bánh vật
chất, khi thì đến từ những người chống đối đòi xin phép lạ từ trời xuống. Có
lúc ma quỷ mượn chính những người thân tín như Phêrô để ngăn cản Chúa Giêsu
thực hành ý Chúa Cha. Có lúc ma quỷ dùng cái chết ghê sợ để uy hiếp tinh thần,
mong Chúa Giêsu lùi bước để tìm ý riêng mình. Chúa Giêsu đã chiến thắng mọi cơn
cám dỗ vì Người luôn tìm thánh ý Chúa Cha. Dù khi phải chiến đấu trong mồ hôi
pha máu, Người vẫn nói: “Lạy Cha, xin đừng theo ý Con, xin vâng theo ý Cha mà
thôi”.
Ma quỷ vẫn đang tiếp tục tạo nên những cơn cám
dỗ. Và nhiều khi chúng ta đã mắc bẫy ma quỷ. Ta mắc bẫy ma quỷ khi mải mê đuổi
theo những nhu cầu tiêu thụ quá đáng. Ta rơi vào âm mưu ma quỷ khi ta muốn có
tất cả và có tức khắc. Ta hoàn toàn nằm trong vòng tay ma quỷ khi ta dùng mọi
phương tiện để thoả mãn những nhu cầu, bất chấp ý Thiên Chúa.
Thay vì tuân phục ý Chúa, tôi luôn luôn bắt
Chúa làm theo ý tôi. Thay vì vâng lời Chúa, tôi luôn luôn muốn sai bảo Chúa.
Mùa Chay này, Chúa kêu gọi tôi trở về với Chúa.
Muốn trở về với Chúa, tôi phải chiến đấu chống lại ma quỷ. Muốn đủ sức chống
lại ma quỷ, tôi phải luyện tập bỏ ý riêng mình và tìm vâng phục ý Chúa.
Hãy đặt ra cho mình một chương trình sống Mùa
Chay bằng tăng cường hy sinh, cầu nguyện, ăn chay và làm việc bác ái.
Thiên Chúa Cha, Đấng giàu lòng thương xót đang
chờ đón tôi trở về, và sẽ ban sức mạnh để tôi đủ sức chống lại mọi chước cám
dỗ, nếu tôi biết sống trọn tình con thảo, tin cậy phó thác vào Người.
Lạy Thiên Chúa là Cha của con, xin đón nhận tâm hồn khiêm nhường
sám hối của con.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1) Theo bạn, ngày nay ma quỷ còn hoạt động
trong thế giới không? Nếu có, bạn cho một ví dụ.
2) Bạn thường thua hay thắng cuộc khi gặp phải
cám dỗ. Thua, tại sao? Thắng, nhờ đâu?
3) Đâu là âm mưu của ma quỷ che dấu đàng sau
những cơn cám dỗ?
5. Quỷ bỏ Người mà đi.
(Trích trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Sống là chịu tác động của hoàn cảnh bên ngoài.
Có những điều nâng đời sống của ta lên, và cũng có những điều khiến ta ngã qụy.
Chấp nhận làm người là chấp nhận bị cám dỗ.
Cám dỗ từ bên ngoài, từ quỷ dữ, từ tha nhân... Cám dỗ từ bên trong, từ đòi hỏi
của bản năng tự nhiên, của thân xác, từ sự khép kín của trí tuệ và lạnh giá của
con tim.
Phận người chênh vênh vì luôn bị cám dỗ, nhưng
phận người lại cao cả hào hùng vì con người có thể thắng được mọi cơn cám dỗ
bằng một lựa chọn đầy tự do.
Nhìn lại ba cơn cám dỗ tiêu biểu của Đức
Giêsu, ta thấy chúng có một mẫu số chung. Đó là Ngài bị lôi kéo sống cho mình,
lo cho mình, xây đắp cho mình. Dù là dùng quyền năng Cha ban để biến đá thành
bánh ăn cho đỡ đói. Dù là nhảy xuống từ nóc Đền thờ như một thách đố đối với
Thiên Chúa yêu thương, hay như một biểu diễn ngoạn mục để thu hút quần chúng.
Dù là sấp mình bái lạy Satan để được nắm mọi quyền hành trên muôn nước.
Giàu sang, quyền lực, khoái lạc vẫn là những
cám dỗ muôn thuở, cho mọi người, mọi tập thể đạo đời.
Đức Giêsu đã thắng được các cơn cám dỗ.
Cơn cám dỗ lớn nhất là quay vào mình, chọn
mình thay vì chọn Chúa và anh em.
Chúng ta cần nhận ra những cơn cám dỗ hiền
lành, mang một lớp vỏ bên ngoài vô hại.
Một số bạn trẻ Thái Lan mơ ước có được 7 điều,
tất cả đều bắt đầu bằng chữ C theo tiếng Anh: xe hơi, điện thoại di động, quần
áo, máy vi tính, một căn hộ sang trọng, thẻ tín dụng, thuốc ngừa thai.
Không phải vật chất là điều xấu. Nhưng nếu con
người bị ám ảnh bởi vật chất và coi đó là mục đích duy nhất của đời mình, thì
cuộc sống sẽ nghèo nàn biết chừng nào!
Sống đâu phải chỉ để hưởng thụ, mà còn để hiến
trao. Con người đâu phải chỉ là thân xác, mà còn là tinh thần. Cuộc sống đâu
phải chỉ ở đời này, mà còn ở đời sau.
Cần tập chiến thắng cơn cám dỗ bằng cầu
nguyện, hy sinh.
Hy sinh là làm chủ các giác quan và trí tưởng
tượng, là khiêm tốn nhận mình yếu đuối, mỏng dòn, là dám cương quyết từ chối:
"Hãy xéo đi, Satan."
Gợi Ý Chia Sẻ
Chúng ta thường đứng trước những chọn lựa:
chọn giữa cái tốt và cái xấu, giữa cái chính và cái phụ; chọn cái tốt hơn giữa
những cái tốt; chọn cách tốt hơn để làm một điều tốt... Có khi nào bạn bị giằng
co khi phải chọn lựa không?
Chúa có thể gửi đến cho ta những thử thách.
Nếu vượt qua được, chúng ta sẽ trưởng thành và lớn lên trong tình yêu. Bạn có
khi nào vượt được một thử thách nho nhỏ hay lớn lao không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, giàu sang, danh vọng, khoái lạc là những điều
hấp dẫn chúng con. Chúng trói buộc chúng con và không cho chúng con tự do ngước
lên cao để sống cho những giá trị tốt đẹp hơn.
Xin giải phóng chúng con khỏi sự mê hoặc của kho tàng dưới đất,
nhờ cảm nghiệm được phần nào sự phong phú của kho tàng trên trời.
Ước gì chúng con mau mắn và vui tươi bán tất cả những gì chúng
con có, để mua được viên ngọc quý là Nước Trời.
Và ước gì chúng con không bao giờ quay lòng trước những lời mời
gọi của Chúa, không bao giờ ngoảnh mặt để tránh cái nhìn yêu thương Chúa dành
cho từng người trong chúng con. Amen.
6. Những cuộc cám dỗ bất tận – R. Veritas.
(Trích từ ‘Sống Tin Mừng’)
Khởi đầu công cuộc cứu chuộc, Chúa Giêsu đã
trải qua biến cố chịu thử thách, chịu ma quỷ cám dỗ, nhưng Ngài đã chiến thắng.
Những cám dỗ của Chúa Giêsu xét cho cùng cũng có thể rút về hai điểm chính, là
cám dỗ về thực thể mình là ai? Đến sống trên trần gian này để làm gì?
Ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu về thực thể mình là
Con Thiên Chúa: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy biến những hòn đá này
thành thức ăn".
Thử thách đòi có dấu lạ để trắc nghiệm xem
mình có thật là Con Thiên Chúa hay không. Ma quỷ cám dỗ Chúa nghi ngờ thay đổi
sứ mạng đã lãnh nhận từ Thiên Chúa Cha: "Nếu ông sấp mình thờ lạy ta, thì
ta sẽ cho ông tất cả".
Sứ mạng của Chúa Giêsu là con người trở về
cùng Thiên Chúa, chứ đâu phải con người làm nô lệ cho tội lỗi để củng cố vinh
quang cho riêng mình Ngài. Chúa Giêsu nhắc lại: "Con chỉ tôn thờ một mình
Thiên Chúa mà thôi".
Sống vâng phục Thiên Chúa, thi hành thánh ý
Ngài đã là sứ mạng căn bản nhất của con người, của mỗi người chúng ta đã được
dựng nên giống hình ảnh Thiên Chúa và đã được Chúa Giêsu Kitô cứu chuộc để trở
thành con cái Thiên Chúa, được chia sẻ sự sống Thần Linh của Thiên Chúa. Chúng
ta được Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta con đường để chiến thắng những cám dỗ, và
chúng ta không thể nào tránh khỏi con đường này trong cuộc sống của mình, đó là
con đường vâng phục, lắng nghe Lời Chúa.
Hôm nay chúng ta bắt đầu Mùa Chay, và chúa
nhật thứ nhất Mùa Chay, chúng ta dốc quyết một điều cụ thể cho đời sống của
mình trong Mùa Chay này. Mỗi người chúng ta hãy nhìn về cuộc sống của mình, xem
mình đã có ý thức về thực thể mình là ai và xác tín mình là con của Thiên Chúa,
đã được Chúa Giêsu cứu chuộc hay không? Có ý thức rõ ràng là sứ mạng của mình
trên trần gian này là sống vâng phục Thiên Chúa, sống với Thiên Chúa không?
Chúng ta hãy dốc quyết một cách cụ thể trong
Mùa Chay này, đọc Lời Chúa, ít ra không đọc hàng ngày thì mỗi tuần một lần để
cho Lời Chúa chỉ dẫn cuộc sống chúng ta, nhắc cho chúng ta luôn luôn nhớ mình
là con cái Thiên Chúa và sống trên trần gian này bằng cuộc sống vâng phục thánh
ý Thiên Chúa.
7. Theo Ađam hay theo Chúa Giêsu?
(Trích từ ‘Cùng Đọc Tin Mừng’ – Lm Ignatiô
Trần Ngà)
Điều gì sẽ xảy ra nếu trái đất không đi đúng
quỹ đạo mà Thiên Chúa đã vạch ra cho nó? Trong trường hợp nầy, một thảm họa lớn
nhất trong lịch sử loài người và lịch sử vũ trụ sẽ xảy ra. Một trận hoả hoạn
toàn cầu khủng khiếp chưa từng thấy sẽ bùng lên thiêu rụi hết mọi thứ nếu trái
đất xích lại gần mặt trời hơn cự ly hiện nay, hoặc giá băng sẽ bao trùm trái
đất khiến sự sống của mọi sinh vật sẽ bị huỷ diệt nếu trái đất trệch ra xa mặt
trời hơn khoảng cách hiện tại.
Điều gì sẽ xảy ra nếu nước biển không tuân
theo quy luật là nước phải tụ về chỗ trũng thấp? Lúc đó, Thái Bình Dương thỉnh
thoảng tràn lên đến tận dãy Trường Sơn và toàn bộ phố xá ruộng vườn đều bị cào
xới bình địa, mọi cư dân đang sống trên đường đi của nó trở thành lương thực
cho các loài tôm cá.
Điều gì sẽ xảy ra nếu quy luật giao thông
không được người tham gia giao thông tuân giữ? Lúc đó, xe cộ sẽ trở thành vũ
khí huỷ diệt hàng loạt trên toàn cầu và đường sá trở thành nơi ngốn nhiều nhân
mạng hơn hết thảy mọi cuộc chiến tranh.
Điều gì sẽ xảy ra nếu ngữ pháp không được
người ta tôn trọng lúc giao tiếp? Khi đó, chỉ có người nói mới hiểu mình nói gì
và người chung quanh không thể hiểu được điều ta nói.
Điều gì sẽ xảy ra nếu loài người không đi theo
con đường mà Đấng sáng tạo đã vạch ra cho mình? Lịch sử Hội Thánh cho thấy
nguyên tổ loài người đã đi trật đường Chúa... và phải lãnh lấy hậu quả là đau
khổ và chết chóc.
Nói tóm lại, mọi sự đều phải vận hành theo quy
luật mà Thiên Chúa đã an bài thì sự sống mới được duy trì và khi quy luật không
được tôn trọng thì thảm hoạ sẽ xảy ra cho vũ trụ, cho thế giới, cho mọi loài.
Bài trích sách sáng thế được công bố trong
phụng vụ hôm nay khẳng định lại chân lý nầy. Khi hai ông bà nguyên tổ đi trệch
đường lối Thiên Chúa (được minh hoạ bằng việc Chúa truyền đừng ăn trái cấm mà
hai ông bà bất tuân) thì hậu quả đau thương đã đến với hai ông bà và lan truyền
đến toàn thể nhân loại.
Qua bài đọc thứ hai, thánh Phao-lô khẳng định
lần nữa chân lý nầy: Vì một người (là Ađam) đã không đi theo đường lối Thiên
Chúa mà muôn người trở thành tội nhân (Rôma 5, 19) và tội lỗi đã gây nên sự
chết! (Rôma 5, 12).
Khốc liệt thay hậu quả của việc bất tuân, của
việc đi lệch ra ngoài quỹ đạo!
* * *
Vì loài người đi lệch quỹ đạo của Thiên Chúa,
không đi theo đường lối Thiên Chúa, nên đau khổ và sự chết là hậu quả tất nhiên
đã đến với mọi người.
Để cứu vớt loài người, Thiên Chúa Cha đã cho
Ngôi Hai xuống thế, trở thành một Ađam mới, sửa lại những sai lệch do Ađam cũ
gây nên, hầu cứu nhân loại khỏi vòng huỷ diệt.
Cũng như Ađam cũ, Ađam mới cũng bị Sa-tan cám
dỗ đi trệch đường của Thiên Chúa với hy vọng một khi 'Đầu Tàu' bị trật bánh thì
toàn thể đoàn tàu cũng sa xuống vực sâu. Ba lần cám dỗ trong hoang địa mà Tin
Mừng hôm nay thuật lại là tổng hợp của 'trăm chiều thử thách' (Do-thái 4, 15)
mà Ađam mới là Chúa Giêsu phải đương đầu trong cuộc đời dương thế.
Nhưng khác với Ađam cũ nông nổi nghe lời
Sa-tan xúi giục đi trệch đường lối Thiên Chúa, Đức Giêsu đã kiên quyết tuân
theo đường lối Chúa Cha không hề sai lệch, cho dù phải chấp nhận thập giá và
cái chết vô cùng đau thương (Pl 2,8). Nhờ thế, Ngài đã nắn lại những sai trật
do Ađam gây ra và đã lôi kéo được nhân loại về với Thiên Chúa.
Hôm nay, mỗi người chúng ta cũng phải đương
đầu với những cám dỗ, thử thách mà Ađam cũ cũng như Ađam mới là Chúa Giêsu đã
gặp hôm xưa.
Bước theo vết chân của Ađam cũ (tức là nghe
theo lời mời mọc của Sa-tan) để rồi phải lâm vào cảnh đau thương chết chóc hay
kiên quyết chống cự để trung thành với đường lối của Thiên Chúa là chọn lựa mà
mỗi người chúng ta phải lặp lại mỗi ngày. Bao lâu còn mang thân phận con người,
bấy lâu chúng ta còn phải chịu thử thách và chiến đấu.
Đường vào thiên quốc hay lối xuống địa ngục,
cửa sinh hay cửa tử đang mở ra trước mặt mọi người. Xin Chúa thương giúp chúng
ta đừng mê muội đi vào cửa tử nhưng khôn ngoan sáng suốt chọn bước vào cửa
sinh, theo gót Chúa Giêsu là Đấng đã vinh thắng khải hoàn.
8. Chiến thắng cám dỗ – Lm Giuse Tạ Duy Tuyền
(Trích từ ‘Cùng Nhau Suy Niệm’)
Trong những câu chuyện thường tình khi gặp
nhau người ta thường hỏi nhau về cuộc sống, việc công việc làm ăn, về sức khoẻ,
về gia đạo... Chúng ta luôn mong muốn cho người thân của chúng ta được bình an,
được thịnh vượng. Đó chính là những ước mơ thật bình thường của con người. Và
Thiên Chúa, Ngài cũng luôn chúc lành cho những ước mơ của chúng ta. Ngài luôn
mong muốn con người được an khang thịnh vượng. Thiên Chúa không muốn con người
đau khổ. Ngài tạo dựng con người để được sống trong hạnh phúc. Ngài cho con
người trông coi và hưởng dùng gia sản thiên nhiên mà chính Ngài đã tạo dựng.
Thế nhưng, ma quỷ luôn len lỏi vào những ước
mơ thật chính đáng đó để xúi giục con người loại trừ Thiên Chúa ra khỏi cuộc
đời của mình. Ma qủy luôn khuyến dụ con người làm theo ý mình và tôn vinh chính
mình. Ma qủy luôn đẩy con người đến lòng tham vô độ về danh lợi thú đến đánh
mất tình liên đới với đồng loại và với Thiên Chúa. Ba cám dỗ mà Chúa Giêsu đã
chiến thắng cũng là ba cám dỗ mà ma qủy vẫn tiếp tục gieo vào tâm hồn con người
hôm nay.
Cám dỗ thứ nhất đó chính là của cải và cơm bánh hằng ngày. Cha ông ta vẫn nói:
"Có làm thì mới có ăn
Không dưng ai dễ mang phần cho ta"
Đó chính là sự công bằng đích thực. Có làm có
hửơng. Có những ngày tháng lặn lội ngược xuôi bôn ba nơi chốn chợ hay dầm mưa
dãi nắng nơi nương đồng mới có ngày nhàn hạ hưởng dùng hoa trái mình làm nên.
Nhiều người đã không ý thức điều đó. Vì thói tham lam và lười biếng họ muốn
"ngồi nhà mát ăn bát vàng". Họ đang tâm làm giầu bằng thủ đoạn, bằng
lừa gạt. Họ vì tiền mà đánh mất tình bạn. Họ vì miếng cơm manh áo mà đánh mất
lương tri. Họ muốn biến đá thành bánh mà chẳng cần lao động cực nhọc. Lòng tham
đã khiến họ quên đi phẩm giá cao đẹp của loài người là hình ảnh của Thiên Chúa,
thế nên cần phải tìm kiếm những gì cao siêu hơn là những miếng bánh mau hư nát
và cũng chẳng bao giờ thoả mãn lòng tham con người.
Cám dỗ thứ hai chính là tính đòi hỏi người khác phục vụ cho những đam mê sở
thích của mình. Đó là lối sống hưởng thụ và thác loạn. Ngày nay người ta vẫn sợ
các cậu ấm cô chiêu. Từ nhỏ đã được cha mẹ cưng phụng, chiều chuộng nên chỉ
biết đua đòi, phóng khoáng. Sống ngông cuồng đến độ bất tuân phục lề luật. Sống
hành xử theo ý mình, cho dù đó là những trò mạo hiểm gây hại cho bản thân và
cho đồng loại như: xì kè, ma túy, mại dâm, đua xe, lạng lách... Đó chính là con
đường mà ma qủy đã gieo vào lòng người: "cứ gieo mình xuống đi . .. . và
mọi sự sẽ có các thiên sứ lo liệu...". Lời Chúa hôm nay là lời nhắc nhở
họ: "chớ thử thách Thiên Chúa". Thiên Chúa là Đấng công thẳng. Mọi
việc con người làm hôm nay đều phải trả lẽ trước mặt Chúa trong ngày sau nơi
toà phán xét chí công của Thiên Chúa.
Cám dỗ thứ ba chính là lòng tự mãn, kiêu căng của con người. Ma qủy luôn cám
dỗ con người "coi trời bằng vung". Họ hành động như thể không có
Thiên Chúa. Họ sống theo ý mình, tệ hại nhất chính là sự nuông chiều theo những
đam mê sở thích của mình. Ma qủy luôn làm cho con người cảm thấy thoả thích
trong những vinh hoa phú qúy trần gian. Nó dẫn con người đi trong những đam mê
bất chính, những hưởng thụ lầm lạc. Con người vì kiêu căng muốn hưởng thụ tất
cả nên dễ dàng bỏ Chúa, bỏ lề luật để tôn thờ những con bò mộng, lợn vàng là
danh lợi thú trần gian. Tôn thờ những tạo vật thấp hèn nên con người cũng có
những lối hành xử đê tiện và thấp hèn.
Chúa Giêsu Ngài đã chiến thắng ba cám dỗ đó
trên nền tảng căn tính của con người. Con người là hình ảnh Thiên Chúa và vượt
xa muôn loài thụ tạo nên chẳng có vật gì đáng cho con người phải bán rẻ lương
tâm để tôn thờ. Chỉ có Thiên Chúa là Đấng đã tạo dựng nên con người, mới đáng
để con người phải cúi mình tôn thờ. Thế nên, chỉ khi con người sống tôn thờ
Thiên Chúa, con người mới sống đúng phẩm giá của mình hơn, vì "nhân linh ư
vạn vật". Chỉ khi con người thoát ra khỏi sự ràng buộc khỏi những tham sân
si, con người mới sống an bình hơn.
Ước gì Mùa chay sẽ giúp chúng ta tìm lại đúng
phẩm gía cao đẹp của chính mình. Xin Chúa Giêsu là Đấng đã chiến thắng sự dữ
nâng đỡ và giúp chúng ta chiến thắng những cám dỗ đang đeo đuổi và ràng buộc
tâm hồn chúng ta. Xin Chúa giúp cho mỗi người chúng ta biết thanh luyện chính
mình để mỗi ngày nên hoàn thiện như cha chúng ta ở trên trời là Đấng hoàn
thiện. Amen.
9. Những cuộc cám dỗ bất tận – Cố Lm. Hồng Phúc
Con người phải luôn luôn chiến đấu, chiến đấu
với ngoại cảnh, với chính mình. Thánh Kinh gọi chung là chiến đấu với sự dữ.
Nhưng bên sau bối cảnh chiến đấu ấy, ẩn hiện chập chờn một nhân vật mà Kinh
Thánh gọi là kẻ thù. Ấy là Satan, là ma quỉ. Ai sẽ cứu thoát nhân loại khỏi
nanh vuốt của Satan?
Từ
thuở ban đầu, sách Khải Nguyên cho biết, nguyên tổ vừa sa ngã thì Thiên Chúa đã
hứa ban ơn cứu rỗi và ơn cứu độ sẽ đến từ giòng họ Adam. Lời hứa sẽ được thực
hiện nơi Chúa Giêsu, “sinh bởi người phụ nữ” (Gal 4, 4), “sẽ đạp đầu con rắn”.
Sau khi chịu phép rửa của Gioan ở sông Giođan,
Thánh Thần hướng dẫn Ngài vào trong hoang địa để chịu ma quỉ cám dỗ. Thật là
huyền diệu. Thiên Chúa mà phải đối đầu trực diện với ma quỉ? Đó cũng là gương
mẫu cho chúng ta biết chống lại ma quỉ.
“Ngươi hãy biến những hòn đá này trở nên bánh,
ăn cho khỏi đói” –Không. “Người ta sống không nguyên bởi bánh, nhưng bởi Lời
của Thiên Chúa”.
“Ngươi hãy gieo mình xuống vực thẳm đi, Thiên
Thần sẽ nâng đỡ và ông sẽ được vinh quang” –Không. “Ngươi đừng thử thách Thiên
Chúa là Chúa ngươi”.
“Ngươi
hãy sấp mình thờ lạy ta, ta sẽ cho ngươi tất cả” –Không. “ Phải thờ lạy Thiên Chúa và phụng sự một mình Ngài”.
Ba tiếng “không” vọng lên như vũ bão đánh bại
Satan.
Cuộc cám dỗ của Chúa Giêsu cũng là cuộc cám dỗ
của chúng ta. Và cuộc chiến thắng của Chúa cũng là của chúng ta. Ai lại không
trải qua ba cơn cám dỗ ấy?
Cơn cám dỗ thứ nhất là cuộc giao tranh ngàn
đời giữa xác thịt và thần trí. Giác quan của chúng ta đói khát bánh tình nhục
dục. Nhưng, loài người “không sống nguyên bởi bánh mà thôi”.
Cơn cám dỗ thứ hai tế nhị hơn hướng về “cái
tôi” của mình, mình phải là trên hết, tài giỏi hơn cả, ai cũng phải nể nang
kính phục.
Cơn cám dỗ thứ ba là mộng đô hộ thế giới bằng
tiền tài danh vọng, tự cho mình là Chúa, ngoài ra không có Chúa nào cả.
Như Chúa, chúng ta hãy chống lại Satan và trả
lời bằng ba chữ “không”: Không chiều theo đòi hỏi của xác thịt, không chiều
theo sự tự tôn và không đặt mammon làm Chúa tể.
Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta hằng gặp
sự cám dỗ. Tiếng của thần dữ vẫn còn vọng lên: ngươi sẽ trở nên như Chúa. Chúa
Giêsu mời gọi chúng ta trở nên Con Thiên Chúa sống thân mật với Ngài. Thần dữ
mời gọi ăn quả cấm. Chúa Giêsu khuyên ta lắng nghe lời Chúa và đem thực hành.
Chính Ngài là Lời của Thiên Chúa, là của ăn nuôi linh hồn chúng ta. Vì thế, đầu
mùa Chay, Phụng vụ dạy chúng ta cầu nguyện: “Xin Chúa cho chúng con được đói
khát chính Đấng là Bánh trường sinh chân thật và được sống nhờ mọi lời từ miệng
Chúa phán ra” (Lời nguyện Hiệp lễ).
Ngày nay, có một số người, khi nghe nói đến ma
quỉ cám dỗ, họ bỉu môi cho là việc tưởng tượng. Cha Ravignan, nhà diễn giả trứ
danh nói rằng: Cái khôn ngoan của ma quỉ thời nay là làm cho người ta tin tưởng
rằng nó không có, để dễ dàng hoạt động.
10. Cám dỗ – ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt.
Cám dỗ là chuyện xưa như trái đất. Từ khi có
con người, đã có cám dỗ. Hẳn ta không thể quên chuyện hai ông bà nguyên tổ sa
chước cám dỗ của ma quỷ. Dân Do Thái, khi bị nô lệ dưới ách người Ai cập thì muốn
được tự do. Nhưng khi lang thang 40 năm trong sa mạc, phải chịu đói khát, lại
bị cám dỗ quay trở lại Ai cập để được no ấm. Nhưng có thể nói, 3 cơn cám dỗ mà
Đức Giêsu phải đương đầu hôm nay gồm tóm tất cả mọi thứ cám dỗ mà ta thường
gặp.
+ Cơn cám dỗ thứ nhất: thoả mãn tức khắc mọi nhu cầu.
Sau khi Đức Giêsu ăn chay 40 đêm ngày. Ma quỷ
đề nghị Người biến đá thành bánh mà ăn. Thật là một đề nghị hợp lý. Đói thì
phải ăn. Muốn ăn thì phải có bánh. Nhưng có bánh bằng cách nào mới là vấn đề.
Không phải cứ có nhu cầu là phải thoả mãn ngay. Và nhất là không được dùng
những cách không hợp đạo lý để thoả mãn những nhu cầu của mình. Cơm bánh tượng
trưng cho những nhu cầu thiết yếu của con người. Nhu cầu của con người thì có
nhiều và có khuynh hướng ngày càng gia tăng. Vì thế cơn cám dỗ thoả mãn nhu cầu
ngày càng lớn.
+ Cơn cám dỗ thứ hai: muốn có quyền lực thống trị.
Ma quỷ biết Đức Giêsu muốn cứu độ loài người,
nên đề nghị tặng Người tất cả các nước trên trần gian. Có lẽ nhiều người nghĩ
rằng đề nghị của ma quỷ là hợp lý. Cứ có quyền thống trị trên hết mọi dân nước
rồi nói gì người ta chẳng nghe. Chúa sẽ không phải mất công chịu đau khổ chịu
chết. Chỉ cần quỳ xuống thờ lạy ma quỷ, vua quan dân chúng các nước sẽ răm rắp
tuân theo. Thật là tiện lợi. Quyền lực là một cơn cám dỗ muôn đời của nhân
loại. Từ ngàn xưa, vua chúa các nước đã không ngừng gây chiến để tranh giành
quyền lực. Ngày nay, trong các cuộc chiến mới, người ta không còn giết nhau
bằng gươm đao, súng đạn, nhưng bằng quyền lực kinh tế, khoa học, kỹ thuật. Tuy
êm đềm nhưng cuộc chiến vô cùng khốc liệt. Cơn cám dỗ về quyền lực thống trị
không những không suy giảm mà còn mãnh liệt hơn.
+ Cơn cám dỗ thứ ba: tìm những điều kỳ lạ.
Muốn những chuyện thần kỳ. Muốn làm được những
việc kinh thiên động địa. Muốn có những thành công lẫy lừng. Cơn cám dỗ này
thúc đẩy người ta đổ xô đi tìm phép lạ. Cơn cám dỗ xây tháp Ba ben từ ngàn xưa
vẫn còn tiếp diễn. Xuyên qua những cơn cám dỗ ấy ta thấy ma quỷ thật vô cùng
tinh khôn và hiểm độc.
Với cơn cám dỗ thứ nhất, ma quỷ muốn xô đẩy con người làm nô lệ cho dục vọng. Xúi giục
con người chỉ tìm thoả mãn những bản năng thấp hèn. Giới hạn con người vào sự
sống xác thịt. Đức Giêsu đã vạch trần âm mưu của ma quỷ khi Người cho biết con
người không chỉ có đời sống thể lý mà còn có đời sống tâm linh. Người nâng cao
phẩm giá con người khi quyết tâm chống lại cơn cám dỗ thoả mãn những nhu cầu
thân xác để chăm lo cho sự sống tâm linh.
Với cơn cám dỗ thứ hai, ma quỷ muốn biến con người thành nô lệ cho tham vọng, nô lệ
cho ma quỷ. Vì ham hố chức quyền, vì mưu cầu danh vọng mà đánh mất tự do của
mình, cam tâm làm nô lệ cho ma quỷ. Vì tham vọng mà đánh mất chính mình. Đức
Giêsu vạch trần âm mưu đen tối của ma quỷ khi cương quyết chối từ danh vọng
quyền thế. Người còn chỉ cho ta con đường duy nhất phải theo đó là thờ phượng
Thiên Chúa. Chỉ có thờ phượng Thiên Chúa mới đem đến cho con người tự do đích
thực, tự do trong tâm hồn, không bị nô lệ một tham vọng nào.
Với cơn cám dỗ thứ ba, ma quỷ đẩy con người vào nô lệ cho cuồng vọng. Điên cuồng đến
chống lại Thiên Chúa. Dùng Thiên Chúa để phục vụ cho những ước vọng ngông cuồng
của mình. Không đến với Chúa trong tâm tình của người con thảo đối với Cha
hiền. Đức Giêsu đã vạch trần âm mưu của ma quỷ. Người chỉ cho ta con đường của
người con hiếu thảo. Người con hiếu thảo tin cậy phó thác và luôn làm theo ý
Cha, chứ không bao giờ dám thách thức Cha. Người con hiếu thảo vâng lệnh Cha
sai bảo chứ không bao giờ dám sai bảo Cha.
Cám dỗ của ma quỷ hiểm độc vì nó tiến từng
bước: Từ hạ thấp phẩm giá con người khi khiến con người làm nô lệ cho dục vọng
đến cướp mất tự do của con người khi xúi giục con người nô lệ cho ma quỷ. Và
sau cùng đi đến chỗ tận cùng là chối bỏ Thiên Chúa, không coi Thiên Chúa là
cha. Cám dỗ càng hiểm độc vì ma quỷ đã khéo léo học những âm mưu thâm hiểm
trong lớp vỏ nhung lụa, êm ái, hợp lý và đầy quyến rũ của những nhu cầu, quyền
lực và uy tín.
Ngày nay, những cơn cám dỗ của ma quỷ vẫn như
những chiếc bẫy giăng ra để trói buộc con người trong vòng nô lệ. Cám dỗ càng
ngày càng tinh vi và càng ngọt ngào hơn nên càng hiểm độc hơn. Muốn chống trả
được những cơn cám dỗ, ta phải bắt chước Đức Giêsu dùng những vũ khí sắc bén,
đó là ăn chay cầu nguyện, thấm nhuần Lời Chúa và luôn sống tâm tình của người
con thảo đối với Chúa.
Lạy Chúa, xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng
con cho khỏi sự dữ. Amen.
Cầu Nguyện:
Lạy Chúa, xin đừng để chúng con sa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng
con cho khỏi sự dữ. Amen.
11. Đứng về phía Chúa Giêsu để chống lại tên cám dỗ
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
Bước vào Mùa Chay Thánh, Giáo hội quen gọi là
mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng với những việc tốt lành theo truyền thống
là ăn chay, cầu nguyện và bố thí. Chúa nhật thứ I Mùa Chay hôm nay, thánh
Matthêu trình bày cho chúng ta cơn cám dỗ của Chúa Giêsu: "Chúa Giêsu được
Thánh Thần hướng dẫn vào hoang địa để chịu ma quỷ cám dỗ" (Mt 4,1), cho
thấy dù là Con Thiên Chúa, Ngài đã nhận lấy thử thách, chiến đấu với chống lại
tội lỗi để cứu chúng ta là kẻ có tội. Sau khi Chúa Giêsu đã nhịn chay bốn mươi
đêm ngày, Ngài cảm thấy đói, ma quỷ bắt đầu cám dỗ (x. Mt 4, 2), nó bắt Ngài
lựa chọn giữa những gì có thể. Cảnh đối nghịch giữa tên cám dỗ và Chúa Giêsu
thể hiện rõ căn tính và nguồn gốc của Chúa Giêsu trong lịch sử Israel.
Ba phen cám dỗ
Trình thuật ghi rõ "Ma quỷ lìa bỏ
Người" (Mt 4,11) Điều này muốn nói rằng, cuộc chạm trán giữa Chúa Giêsu và
tên cám dỗ được lặp lại, nhưng chắc chắn kết thúc và phần thắng thuộc về Chúa
Giêsu qua việc thánh hiến, hoàn tất bằng cuộc khổ nạn và Phục sinh.
Ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu theo một trình tự rõ
ràng. Một bên Chúa Giêsu, bên kia là ma quỷ. Cả hai nhân vật không cần giới
thiệu. Chúa Giêsu được độc giả biết đến khi tin vào Ngài. Ma quỷ là thành phần
của thế giới quen thuộc nơi người Dothái. Ma quỷ tiếng Dothái là "Satan"
(tiếng Hylạp là "Quỷ") ám chỉ tên đối phương. Đó là một nhân vật mà
bản tính là đối đầu. Nó đối đầu với ai? Với Thiên Chúa trước hết.
Phen thứ nhất (c. 1-4)
Khung cảnh diễn ra tại samạc. Samạc tự nhiên
gợi lên thời Xuất hành và sự đối diện giữa Thiên Chúa và dân Ngài. 40 ngày nhắc
lại 40 năm trong samạc và 40 ngày Môsê ở trên núi. Chúa Giêsu ăn chay 40 ngày.
Chúa Giêsu đang ở trong tình trạng cần thiết "Người cảm thấy đói" (Mt
4,2). Ma quỷ đặt vấn đề: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy khiến những hòn
đá này biến thành bánh" (Mt 4,3). Như là một gợi ý cho Con Thiên Chúa.
- Ma quỷ cám dỗ Chúa về quyền lực: "hãy
khiến những hòn đá này...". Đá chỉ đá và bánh chỉ là bánh, Ma Quỷ yêu cầu
Chúa làm trái tự nhiên "khiến đá thành bánh". Khi từ chối khiến đá
thành bánh, Chúa Giêsu mạc khải rõ Ngài là Con Thiên Chúa.
- Chúa ra lệnh: "Có lời chép rằng: ‘Ngươi
phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa ngươi’"(Mt 4,10). Nó ẩn chứa một cách hành
văn theo kiểu Sách Thánh để làm sáng tỏ thái độ. Đây là cả một chương trình,
Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, đúng như lời Kinh Thánh, Ngài đã trở nên người
vâng lời Thiên Chúa Cha, chấp nhận đói để mạc khải cho con người biết rằng,
cuộc sống của họ còn đói một thứ rất quan trọng, đó là: đói Lời Chúa. Thật vậy,
"Người ta sống không nguyên bởi bánh" (Mt 4, 4).
Phen thứ hai (c. 5-7)
Ma Quỷ đưa Chúa Giêsu lên nóc Đền thờ
Giêrusalem, đặt Chúa vào một vị trí ngược lại với bản chất của Ngài: mục tiêu
tối hậu của nó là chỉ cho Ngài thấy rõ Đền thờ Giêrusalem, thử thách Ngài về
thực tại quyền lực, yêu cầu Ngài gieo mình từ Đền thờ xuống để chiếm được ngay
lập tức với sự giúp đỡ tuyệt vời của các Thiên Thần, và qua sự thể hiện uy
quyền đó, người Do thái nhận biết Ngài là Con Thiên Chúa.
Ma Quỷ biện minh rõ về danh tính của nó là kẻ
chống đối Thiên Chúa. Lời đề nghị của nó rất thô thiển. Khi ấy, phải đặt sự cám
dỗ vào đâu và tại sao Chúa Giêsu lại đẩy lùi cơn cám dỗ? Nếu Chúa Giêsu chịu
thua tên cám dỗ, thì Ngài trở về với những niềm mong đợi của dân chúng, họ đi
tìm một Đấng Messia huy hoàng và quyền lực. Chúa Giêsu đã từ chối Messia theo
kiểu trên. Con đường mà Ngài chọn bao hàm sự chôn vùi trong nhân thế. Thái độ
của Chúa Giêsu thật rõ ràng: được mời gọi xác định căn tính tiên tri của mình.
Ngài khẳng định cách từ chối của mình thật tuyệt vời lạ thường khi đặt ra một
khoảng cách căn bản giữa quyền lực thế gian và nước Thiên Chúa .
Phen thứ ba (c. 8-11)
Cuối cùng ma quỉ đưa Chúa Giêsu lên núi cao.
Sau cuộc cám dỗ lần thứ nhất về kinh tế, lần thứ hai về tôn giáo và lần thứ ba
cám dỗ về chính trị. Tư thế ở đây chuyển biến cách đột ngột. Từ trên cao sấp
mình xuống (trả lại) sự thống trị cho Ma Quỷ. Ma quỷ chỉ cho Đức Giêsu xem thấy
mọi nước thế gian và vinh quang (trong chốc lát), nó hứa "Tôi sẽ cho ông
tất cả những cái đó, nếu ông sấp mình xuống thờ lạy tôi" (Mt 4,9).
Nếu ông là con Thiên Chúa (4,3)
Nếu ông thờ lạy tôi (4,9).
Ở đây, ma quỷ tự vạch trần Con Thiên Chúa mà
nó thách thức và mời gọi tôn thờ nó, có nghĩa là bắt Chúa Giêsu tôn thờ thần
tượng thế gian.
Với lời đề nghị này, Chúa Giêsu đặt ma quỷ vào
vị trí của nó: " Ngươi phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa người, và chỉ phụng
sự một mình Ngài"(Mt 4,10).
Phần kết:
Cuộc gặp gỡ của Chúa Giêsu và tên cám dỗ kết
thúc bằng sự chiến thắng của Chúa Giêsu: "Ma quỷ lìa bỏ Người. Và các
thiên thần tiến lại hầu hạ Người".
Đứng về phía Chúa Giêsu
Chúa Giêsu bị Ma Quỷ cám dỗ đủ cả ba phen, đó
cũng là những cơn cám dỗ của chúng ta ngày hôm nay. Chúng ta được Thiên Chúa
phú ban cho tự do lựa chọn giữa ý Chúa và ý chúng ta, chúng ta ngần ngại giữa
thiện và ác. Chúa Giêsu hoàn toàn chiến thắng điều ác vì Ngài đã vâng lời Chúa
Cha vô điều kiện.
Chúa nhật này đưa chúng ta vào ngay trung tâm
của mầu nhiệm vượt qua: "Cũng như do một người mà tội lỗi đã nhập vào thế
gian, và do tội lỗi mà có sự chết, và thế là sự chết đã truyền tới mọi người,
vì lẽ rằng mọi người đã phạm tội" (Rm 12, 17). Và đây, phía sau của mầu
nhiệm: Nhưng "Vì như bởi tội không vâng lời của một người mà muôn người
trở thành những tội nhân thế nào, thi do đức vâng lời của một người mà muôn
người trở thành kẻ công chính cũng như thế." (Rm 12, 19) Tất cả lịch sử
nhân loại trải dài giữa hai sự kiện này: trước là tội nguyên tổ, ảnh hưởng đến
chúng ta; sau là mầu nhiệm cứu chuộc được ban tặng cho chúng ta trong Chúa
Giêsu Đấng Cứu Thế.
Bước vào Mùa Chay Thánh, mùa chiến đấu thiêng
liêng, vậy chúng ta đứng về phía nào, đứng về phía Chúa Giêsu là chắc rồi. Đứng
về phía Ngài, lắng nghe lời Ngài để chống lại tội lỗi, đương đầu với trận chiến
thiêng liêng chống lại thần dữ, ba thù: Ma Quỷ, thế gian và xác thịt.
Lạy Mẹ Maria và Thánh Cả Giuse, xin giúp sức cho chúng con trong
suốt Mùa Chay Thánh này. Amen.
(Trích trong “Như Thầy Đã Yêu”)
Đời Tam quốc, Quan Văn Trường bị thất thủ thảm bại ở Hạ Bì. Thân
đơn nhất mã, phò hai người chị dâu (tức vợ của Lưu Bị) qua nương tựa nhà Tào
Tháo. Đêm đến, Tào Tháo cho ba người ngủ chung một phòng, dụng tâm là muốn cho
chị em loạn luân, chúa tôi phải thất lễ.
Quan Văn Trường một dạ thẳng ngay không để tà tâm vật dụng quyến
rũ, tay cầm đuốc, tay cầm sách Xuân Thu đọc đến sáng.
Mọi người thấy vậy khen Văn Trường là người chính trực. Từ đó
danh từ “Nguọn đuốc Văn Trường” được dùng để ám chỉ những kẻ ngay thẳng, không
để vật dục quyến rũ lòng mình.
***
Những con người anh dũng lướt thắng cám dỗ như
Quan Văn Trường quả là hiếm. Càng hiếm hơn nữa, những con người không để cho
vật dục quyến rũ. Vì người ta đã quen lối sống dễ dãi, thích hưởng thụ, ham
khoái lạc. Cho nên, tâm trí họ lúc nào cũng là là mặt đất, không đủ sức bật để
vượt qua những cám dỗ thử thách, mà vươn lên những ý tưởng cao thượng, những ý
nghĩ thánh thiêng.
Dù thế nào đi nữa, cám dỗ vẫn là số phận của
con người. Đối với người Kitô hữu, cám dỗ càng đeo đuổi họ như hình với bóng,
nó chỉ buông tha khi họ đã đi hết cuộc hành trình trần gian. Tuy nhiên, thành công
hay thất bại cũng tùy thuộc họ chiến thắng hay đầu hàng các cơn cám dỗ. Số phận
đời đời cũng sẽ căn cứ vào việc họ đã vượt qua cơn thử thách hay buông xuôi bỏ
cuộc
Cuộc đời Đức Giêsu không thiếu những cơn cám
dỗ, có lúc nhất thời, có khi dai dẳng. Những cơn cám dỗ ấy hoặc đến từ ma quỷ,
hoặc từ người ta, hay có khi lại ngay trong bản thân Người.
Tin mừng hôm nay thuật lại các cơn cám dỗ từ
ma quỷ: Chúng dụ dỗ Ngưòi biến thành bánh mà ăn, vì Người đã ăn chay ròng rã
bốn mươi đếm ngày. Chúng khiêu khích Người hãy gieo mình xuống từ nóc cao đền
thờ. Chúng hứa cho Người vinh hoa lợi lộc các nước, nếu Người sấp mình bái lạy
chúng. Cuối cùng, Đức Giêsu đã oanh liệt chiến thắng các cơn cám dỗ ấy, nhờ
trưng dẫn các câu Kinh Thánh. Thật vậy, cám dỗ nào cũng bị Người đánh bại bởi
các lời Kinh thánh.
Kinh thánh chính là khiên thuẫn cho người tín
hữu trong mọi cơn cám dỗ. Một khi Lời Chúa đã thấm nhiễm vào con tim, khối óc,
và toát ra trong các hành vi người tín hữu, trhì không một cơn cám dỗ nào mà họ
không thể vượt qua, không một thử thách nào mà họ không lướt thắng.
Cám dỗ nào cũng dẫn chúng ta đến một chọn lựa.
Hoặc là chọn Thánh ý Chúa hoặc là chọn chính mình. Người không có Lời Chúa
hướng dẫn, thường hay chọn mình lắm: họ chọn danh vọng cho mình, giàu sang cho mình,
khoái lạc cho mình. Khi “cái tôi” đã đầy ứ trong lòng thì Thiên Chúa phải đội
nón ra đi.
Đức Giêsu đã không thể thắng các cơn cám dỗ,
nếu Người chỉ qui hướng về mình. Người sẽ thua ma quỷ nếu Người tìm vinh danh
mình khi hóa đá thành bánh, Người sẽ bị sập bẫy Satan khi nhảy xuống từ nóc cao
đền thờ để được khen ngợi tung hô. Người sẽ thất bại thảm thương khi quỳ lạy ma
quỷ để được vinh hoa thế gian. Nhưng không, không bao giờ Người làm thế, vì
tinh thần chủ đạo của Người, vũ khí sắc bén của Người chính là: “Thánh Ý Chúa”.
Người suy nghĩ, nói năng, hành động bất cứ điều gì cũng là để theo Thánh Ý Cha.
Chính trong cơn cám dỗ khốc liệt nhất của Người trước cái chết, Người cũng chỉ
thốt lên: “Cha ơi, nếu được, xin cho chén này rời khỏi con. Nhưng xin đừng theo
ý con, mà theo ý Cha” (Mt 26,39).
Muốn vâng theo ý Cha, cần phải cầu nguyện và
ăn chay, hy sinh và hãm mình. Trước khi chịu ma quỷ cám dỗ, Đức Giêsu đã chẳng
ăn chay, cầu nguyện suốt bốn mươi đêm ngày đó sao?
Mùa chay là mùa dọn mình để chiến đấu với các
cơn cám dỗ. Cám dỗ từ ma quỷ, từ nơi người khác, và nhất là từ ngay chính bản
thân. Có bao nhiêu giác quan là có bấy nhiêu cửa ngõ cho cám dỗ đi vào.
Nếu so sánh vũ khí để chiến đấu với cơn cám dỗ
là “cung và tên” thì “cung” chính là lòng khiêm tốn nhận mình yếu hèn cầu nhờ
ơn Chúa, và “tên” chính là ý chí cương quyết nói “Không” trước cơn thử thách.
Trong các kế sách để thắng cám dỗ chỉ có duy nhất một diệu kế. Đó là kế “Đào vi
thượng sách”.
Dù bầu trời đen mênh mông bao trùm địâ cầu,
thì trong một bờ đá nào đó, canh hoa mảnhmai vẫn hồn nhiêu nơ trong đêm khuya.
Canh hoa mỏng manh là thê mà sao dũng mạnh hơn tâm hồn chúng ta nhiều quá! nếu
hoa lá là ngôn sứ của thiên Chúa, thì sứ điệp của chúng là: Hãy mềm mại để cho
Lời Chúa đưa chúng ta vượt qua đêm mưa bão của cám dỗ, thử thách. Và ngày mai
trời lại sáng.
***
Lạy Chúa, ai trong chúng con cũng có những kinh nghiệm của những
sa ngã tồi tệ. Sa ngã này chưa vực dậy được, thì sa ngã khác lại vùi dập chúng
con xuống.
Xin cứu giúp chúng con và ban cho chúng con tình thần kiên vững
của Đức Kitô, luôn sống theo Lời Chúa và tuan theo Thánh ý Người. Amen.
13. Cám dỗ của ngày hôm nay – An Phong
Lời Chúa hôm nay đưa chúng ta về nguồn cội của
thân phận con người: tội lỗi. Nguyên tổ Adong, Evà đã sa chước cám dỗ của
Satan, và tội lỗi đã đột nhập vào thế gian. Chính đó là nguyên nhân của biết
bao khốn cực trong cuộc sống nhân loại: "Chỉ vì một người, tội lỗi đã xâm
nhập trần gian, và tội lỗi gây nên sự chết; như thế, sự chết đã lan tràn tới
mọi người, bởi vì mọi người đã phạm tội" (bài đọc 2).
Nhưng Lời Chúa hôm nay không dừng lại ở vấn đề
tội lỗi, mà muốn trình bày cho chúng ta biết Ơn Cứu độ trong Đức Giêsu Kitô…
"… nhờ một người thực hiện lẽ công chính, mọi người cũng được Thiên Chúa
cho trở nên công chính, nghĩa là được sống" (Bài đọc 2).
Đây là một lời khẳng định có liên quan đến tất
cả nhân loại: tất cả mọi người đều bị chi phối dưới quyền lực của tội lỗi; chỉ
có một con đường giải thoát dành cho con người, đó là Ơn Cứu độ trong Đức Giêsu
Kitô.
Con đường mà cả nhân loại đã đi và đã thất
bại, thì nay chính Đức Giêsu đã đi lại con đường đó, con đường làm người, chấp
nhận mọi tội lụy của con người; và Ngài đã chiến thắng cám dỗ của Satan.
Cám dỗ ngày hôm nay cũng vẫn còn đầy dẫy: đó
là những cám dỗ của nẻo đường Satan, cám dỗ muốn theo cách thức của Satan để
giải quyết cuộc đời mình, cám dỗ tìm niềm vui và sự thành đạt cuộc đời trong
lạc thú, quyền lực và của cải.
Người kitô hữu chỉ có thể chiến thắng Satan
khi hiệp thông vào cuộc chiến thắng của Đức Giêsu; nhờ tin vào sự hướng dẫn của
Lời Chúa, trông cậy nơi quyền năng của Ngài, và hết lòng yêu mến phụng thờ
Ngài: “Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên
Chúa phán ra".
"Ngươi chớ thử thách Thiên Chúa là Chúa
của ngươi ngươi phải thờ lạy Thiên Chúa là Chúa của ngươi". (Chúa Giêsu
muốn nhắc nhủ người bị cám dỗ những lời này)
Hỡi con nhỏ của Cha
Cha ở đây, Cha đâu có bỏ con
Sao con kém tin thế!
Con đã quá tự phụ!
Con vẫn còn tin cậy ở con!
Nếu con muốn lướt thắng tất cả các chước cám dỗ,
Mà không sa ngã, không suy nhược,
Con phải ý thức rằng con chưa đủ vững mạnh,
Con phải để mình được dẫn dắt
như một trẻ nhỏ, hỡi con nhỏ của Cha!
…
Con phải rất bé nhỏ, hoàn toàn bé nhỏ
Vì Cha chỉ yêu thương những trẻ nhỏ.
Michel Quoist
14. Hãy chọn Chúa – Lm Giuse Tạ Duy Tuyền
Có một người nói với tôi: Cô A hay cám dỗ các cha, các thầy lắm
đấy!
Tôi nói: cha, thầy làm sao cám dỗ được, vì họ đã chọn Chúa hơn
mọi quyến rũ trần gian rồi. Họ đâu còn thèm những đam mê trần tục.
Người ấy nói: Nhưng vậy mà cũng khối cha, thầy bị cám dỗ đấy.
Tôi nói: Thực ra, nếu “Bụt ở trên cao, gà nào dám mổ”. Sở dĩ có
những người bị sa ngã là họ tự bước xuống nên mới bị sa vào sự dữ. Nếu “Bụt” cứ
ở trên cao, thì gà đâu với được. Nếu những người đi tu không tự mình mở đường
để xuống thì các cô đâu dám đến gần, và cũng chẳng cám dỗ nào làm gì được các
ngài.
Ví dụ:
+ Nhiều lần tôi vẫn đi qua biết bao hàng quán, họ bày bán đủ thứ
bánh, đủ thứ đồ ăn, nhưng tôi không thèm, thì những cái bầy ra ấy cũng bằng
không. Chúng chả có giá trị gì nếu bản thân tôi không có nhu cầu.
+ Nhiều lần tôi vẫn đi qua những con phố với biết bao cô gái
đứng đường nhưng không phải ai đi đường cũng dừng lại để mua vui. Chúng chẳng
cám dỗ được ai, nếu một ai đó không tự mình dừng lại để mua vui.
Thực ra, thế gian thì muôn màu muôn vẻ. Thế
gian bày ra trước mắt biết bao cao lương mỹ vị. Nhưng không phải loại nào cũng
phù hợp, cũng có lợi cho cơ thể, thế nên phải biết chọn lọc, biết dùng những
cái được phép cho cơ thể khỏe mạnh, cho tâm hồn thanh sạch.
Thế nhưng, con người thường tham lam ôm đồm.
Thích mọi sự, thích mọi cái. Dù biết rằng nó chẳng có lợi cho con người. Dù
biết rằng có thể gây nên tai họa chết người. Con người vẫn thích cái mới, cái
lạ nên tự mình sa vào sự dữ và chết trong đam mê tội lỗi.
Trong muôn vàn cám dỗ thì cám dỗ về danh lợi
thú dễ đánh đổ lòng người nhất. Đó cũng chính là ba nguyên nhân gây nên biết
bao khổ đau cho nhân thế. Vì nó mà nhiều người “thân tàn ma dại”, đánh mất tình
người. Vì nó mà bao gia đình đau khổ, chia ly. Nhìn vào xã hội, ở nơi này nơi
kia đang xảy ra những bất hoà, tranh chấp, có khi giết hại lẫn nhau và làm khổ
cuộc đời nhau cũng chỉ vì tiền, tình và quyền. Ngay trong gia đình cũng có thể
bị đảo lộn những nề nếp gia phong bởi quá tôn thờ nó. Con cái bỏ cha mẹ, cha mẹ
từ chối con cái. Vợ kết án chồng, chồng ruồng bỏ vợ. Anh em bạn hữu bất hoà với
nhau cũng chì vì tình, vì tiền và vì quyền. Vì nó mà người ta chà đạp lên nhau,
người ta làm khổ nhau và làm hại lẫn nhau.
Ở đời, có những kẻ vì tiền mà mê muội. Có
những người vì tình mà hoá dại. Có những người vì quyền mà đánh mất tính người.
Họ đã sa vào cạm bẫy dẫu biết rằng: “một phút huy hoàng đau khổ cả đời”. Họ vẫn
nhắm mắt để tìm hạnh phúc dẫu thoáng qua trong những danh lợi thú trần gian.
Ma qủy năm xưa cũng bày ra trước mắt Chúa
Giêsu những thứ rất hấp dẫn về danh lợi thú. Nó đã mời mọc Chúa ăn đi để quay
lưng lại với Chúa Cha như Adam đã làm năm xưa. Nó hướng mở cho Chúa một tương
lai đầy hứa hẹn không chỉ có của ăn dư đầy từ những hòn đất, hòn đá cũng biến
thành của ăn. Nó còn hứa hẹn cho Chúa nắm gọn trong tay cả và dân thiên hạ. Có
kẻ hầu người hạ. Có cơ hội hưởng dùng mọi vinh hoa phú quý trần gian.
Nhưng xem ra Chúa Giêsu đã không có những nhu
cầu ấy. Ngài cần Thiên Chúa và tìm kiếm thực thi ý Chúa hơn là những phù hoa
trần gian. Ngài đến trần gian không phải vì những thứ ấy mà là vì muốn ý Chúa
Cha nên trọn. Những cám dỗ ấy dù được bày ra thật hấp dẫn nhưng chỉ là sản phẩm
của ma quỷ nên thường là gỉa tạo và mau qua. Chỉ có Thiên Chúa mới là thật, mới
trường tồn qua mọi thời gian nếu con người biết vâng nghe lời Thiên Chúa.
Có một điều là chúng ta thường đi ngược lại
với chọn lựa của Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã khước từ danh lợi thú mau qua để
chọn vâng theo thánh ý Chúa Cha, còn chúng ta lại tự đi tìm danh lợi thú mà sẵn
sàng bỏ Chúa, bỏ lề luật của Chúa. Nhiều người đã vì danh lợi thú mà bán rẻ
lương tâm, mà xem thường đạo lý, và bất chấp luật Chúa. Chính vì những danh lợi
thú mà nhân loại đã gây nên biết bao tang thương cho nhau qua lường gạt, tranh
giành, có khi còn giết hại lẫn nhau.
Sứ điệp lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta “hãy
chọn Chúa”. Hãy chọn Chúa thay vì mải mê đi chọn những ảo ảnh trần gian. Hãy
chọn Chúa để mang lại một thế giới thanh bình thay cho một thế giới chiếm đoạt,
tranh giành lẫn nhau. Xin đừng vì những danh lợi thú mau qua mà chà đạp lên
nhau và gây đau khổ cho nhau. Ước gì mỗi người chúng ta luôn biết tâm niệm:
“tiên vàn hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa còn những sự khác hãy để Thiên Chúa định
liệu phần tốt nhất cho ta”. Amen.
15. Vượt thắng cám dỗ – Lm Giuse Nguyễn Hữu An
Trước khi bắt đầu sứ vụ rao giảng Tin Mừng,
Chúa Giêsu được Thánh Thần thúc đẩy đi vào hoang địa. Sau bốn mươi đêm ngày ăn
chay và cầu nguyện, Người cảm thấy đói. Satan xuất hiện, mon men lại gần để cám
dỗ. Chúa đã chiến thắng Satan bằng sức mạnh Thánh Thần và Lời Thiên Chúa.
1. Ba cơn cám dỗ
- Cơn cám dỗ I phát xuất từ cái đói. Ma quỷ
gợi ý cho Chúa Giêsu “Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy truyền cho những hòn đá
này hóa bánh đi” (Mt 4,3). Cơn cám dỗ về bánh nói lên ước muốn căn bản nhất là
bản năng sinh tồn của con người. Thân xác với những khát khao thèm muốn luôn
đòi hỏi phải được nuôi nấng, chiều chuộng và vỗ về.
- Trong cơn cám dỗ II, ma quỷ đưa Chúa Giêsu
lên thượng đỉnh đền thờ và nói: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy gieo mình xuống
coi! Bởi đã có lời chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ lo cho bạn,
thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khỏi vấp chân vào đá” (Mt 4,5). Ma quỷ
dùng Tv 91,11 để gợi ý cho Chúa Giêsu nhảy từ nóc đền thờ xuống, xem Thiên Chúa
có biểu lộ quyền năng của Người hay không. Cám dỗ thách đố Thiên Chúa biểu lộ
quyền năng để tìm vinh quang cá nhân. Đó là bản năng đối kháng lại những giới
hạn của cuộc sống nhân sinh. Con người thường muốn quên đi những điều kiện sinh
sống giới hạn của mình. Họ muốn cất cánh bay lên cõi thần tiên bằng men rượu,
ma túy, lạc thú…
- Trong cơn cám dỗ III, ma quỷ đem Chúa Giêsu
lên một ngọn núi cao và chỉ cho Người thấy các nước thiên hạ và các thứ phú
quý, rồi nói: “Tôi sẽ cho ông tất cả những cái ấy, nếu ông sấp mình thờ lạy tôi…”
(Mt 4,9). Một cơn cám dỗ đã hằng theo đuổi dân Israel, chẳng những trong thời
gian hành trình sa mạc mà cả khi định cư trên đất Palestina. Đó là thờ lạy các
tà thần mong được giàu sang, quyền thế, có khả năng thống trị các quốc gia
khác. Bản năng thống trị, cái “ý chí quyền lực” nằm sẵn trong mỗi một con
người. Người ta thường muốn cai trị và sai khiến những người yếu hơn mình. Xưa
dân Do thái đã tạc tượng bò vàng và thờ lạy nó. Ngày nay, ngẫu tượng hay bò
vàng chính là tiền tài, danh vọng, lạc thú, vật chất, tiện nghi, sắc dục.
Ba cơn cám dỗ của Chúa Giêsu đều đã bắt đầu
bằng chữ “nếu”. Chúng khởi sự bằng một lý luận với những lý do có vẻ chính
đáng, hợp lý và đáng ao ước để tấn công vào những đòi hỏi của bản năng con
người Giêsu.
Tuy là ba cơn cám dỗ, nhưng vẫn chỉ là một.
Bởi trọng tâm của vấn đề chính là gieo rắc sự khủng hoảng của niềm tin. Chúa
Giêsu bị cám dỗ nghi ngờ về căn tính Con Thiên Chúa của chính mình. Cả ba Phúc
âm Mátthêu, Máccô, Luca đều mô tả cơn cám dỗ ngay sau khi Chúa chịu phép Rửa ở
sông Giođan, và có tiếng từ trời phán “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng
về Người” (Mt 3.17). Ma qủy cám dỗ Chúa Giêsu quay lưng lại với sứ mạng đã nhận
từ nơi Chúa Cha (GLTC #394).
Cơn cám dỗ Chúa Giêsu cũng giống như cơn cám
dỗ của Ađam và Eva trong bài đọc một (St 2,7-9;3,1-7). Ma qủy gieo sự nghi ngờ
và mất niềm tin nơi những kẻ được gọi là con cái Thiên Chúa. Qua bản năng ăn
uống thèm khát của thể xác, nó khơi dậy bản năng phản kháng bất tuân lệnh Chúa
và sau cùng, con người sa ngã ở “ý chí quyền lực”, bản năng đòi bá chủ và thống
trị vì muốn ngang hàng với Thiên Chúa.
Thụ tạo đầu tiên trong hàng các thiên thần đối
diện với cám dỗ là Lucifer. Không vượt qua được cơn cám dỗ, Lucifer đã trở
thành Satan.
Thụ tạo đầu tiên trong con người là Ađam và Evà
cũng đã nếm mùi cám dỗ. Và hai Nguyên Tổ này cũng đã gục ngã thảm thương trước
cám dỗ.
Như vậy cám dỗ là một cái gì hết sức mạnh mẽ,
hết sức lôi cuốn, và rất khó chống cự.
Chúa
Giêsu sau khi đã trải qua những cám dỗ và thắng các cám dỗ cũng thấy được điều
này, nên Người đã dạy các môn đệ không được coi thường bằng cách dựa vào sức
lực, tài trí, và khả năng của riêng mình. Người dạy phải cầu nguyện và xin ơn
Chúa Thánh Thần: “Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ. Nhưng cứu chúng con
khỏi sự dữ”.
2. Sức mạnh nào giúp vượt thắng cám dỗ?
Cả ba Phúc Âm đều đề cập đến một chi tiết rất
thú vị, đó là Chúa Giêsu không đi vào hoang địa một mình, nhưng mà Người đi
cùng với Chúa Thánh Thần.
- “Bấy
giờ Đức Giêsu được Thần Khí dẫn vào hoang địa, để chịu quỷ cám dỗ” (Mt 4,1)
- “Thần Khí liền đẩy Người vào hoang địa.
Người ở trong hoang địa bốn mươi ngày, chịu Satan cám dỗ, sống giữa loài dã
thú, và có các thiên sứ hầu hạ Người” (Mc 1,12-13).
- “Đức
Giêsu được đầy Thánh Thần, từ sông Giođan trở về. Suốt bốn mươi ngày, Người
được Thánh Thần dẫn đi trong hoang địa và chịu quỷ cám dỗ” (Lc 4,1-2).
Khi vào hoang địa, khi bị ma quỷ cám dỗ, Chúa
Giêsu cần đến sự nâng đỡ của Chúa Thánh Thần. Chúa Giêsu đã dựa vào sức mạnh
của Chúa Thánh Thần và Lời của Thiên Chúa để đối đáp với ma quỷ và đã chiến
thắng.
Khi chúng ta lâm vào những cuộc thử thách,
phải đối diện với những mưu chước của Satan, rất cần ơn Chúa Thánh Thần trợ
lực. Chúa Giêsu mà còn cần đến Chúa Thánh Thần nữa, thì huống hồ là chúng ta.
Cần phải cầu nguyện (Lc 22,40; Cv 2,42; LGTC #
2612,2742). Nhờ cầu nguyện, Chúa Giêsu đã không cô đơn một mình, nhưng “được
Thánh Thần hướng dẫn” (Mt 4,1). Nhờ cầu nguyện chúng ta được liên kết với sức
mạnh của Thánh Thần và với các thánh trên trời.
Vai trò của Chúa Thánh Thần thật quan trọng
trong đời sống của chúng ta. Những lúc bị cám dỗ, những khi sống trong cô đơn,
buồn chán và thất vọng…hãy cậy trông và khẩn cầu với Chúa Thánh Thần xin ơn phù
trợ. Chúa Giêsu đã hứa: “Đấng Bảo Trợ là Thánh Thần mà Chúa Cha sẽ sai đến nhân
danh Thầy, Đấng đó sẽ dạy các con mọi điều” (Ga 14,26).
3. Cầu khẩn và kêu xin Chúa Thánh Thần bằng cách nào?
- Khi thằng quỷ dâm ô xúi tôi mở những emails
lạ, dụ dỗ tôi tò mò đi vào những websites của Trư Bát Giới… Tôi phải mau mắn và
thành tâm xin Chúa Thánh Thần soi lòng mở trí để tôi nhận ra rằng: “Ai nhìn
người phụ nữ mà thèm muốn, thì trong lòng đã ngoại tình với người ấy rồi. Nếu
mắt phải của anh làm cớ cho anh sa ngã, thì hãy móc mà ném đi; vì thà mất một
phần thân thể, còn hơn là toàn thân bị ném vào hoả ngục (Mt 5,28-29).
- Khi thằng quỷ gian dối xúi tôi nói dóc, nói
xạo, nói quanh co, nói sai sự thật, lừa bịp thiên hạ … tôi phải lập tức xin
Chúa Thánh Thần ban ơn khôn ngoan để tôi có thể nhớ lời của Chúa Giêsu phán dạy
tôi rằng: “Hễ ‘có’ thì phải nói ‘có’, ‘không’ thì phải nói ‘không.’ Thêm thắt
điều gì là do ác quỷ mà ra!” (Mt 5,37).
- Khi thằng quỷ kiêu căng, ngạo mạn xúi tôi
phê bình chỉ trích người này, xét đoán người kia, lên án người nọ … thì tôi
phải lập tức xin Chúa Thánh Thần giúp tôi nhớ rằng: “Anh em đừng xét đoán, thì
anh em sẽ không bị Thiên Chúa xét đoán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị
Thiên Chúa lên án” (Lc 6,37).
- Khi bị thằng quỷ dâm ô xúi tôi ly dị, bỏ
chồng, phụ vợ, làm giấy ly dị giả … tôi phải cầu xin với Chúa Thánh Thần ngay
để Ngài giúp cho tôi hiểu rằng “[Tôi và người bạn đời của tôi] không còn là hai
[nữa], nhưng chỉ là một xương một thịt. Vậy, sự gì Thiên Chúa đã phối hợp, loài
người không được phân ly” (Mc 10,8-9).
- Khi thằng quỷ kiêu căng xúi tôi khoe khoang,
tự kiêu tự đại … thì tôi xin Chúa Thánh Thần nhắc nhở cho tôi rằng: “Kiêu hãnh
đi liền với ô nhục … kiêu căng đưa đến sụp đổ, ngạo mạn dẫn đến té nhào” (Cn
11,2; 16,18).
- Khi thằng quỷ giận hờn xúi tôi giận người
này, ghét người kia, thù người nọ … thì tôi phải cần đến sự trợ lực của Chúa
Thánh Thần, xin Ngài soi sáng để tôi hiểu rằng: “Ai giận anh em mình, thì đáng
bị đưa ra toà. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì đáng bị đưa ra trước Thượng
Hội Đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lửa hoả ngục
thiêu đốt (Mt 5,22).
- Khi thằng quỷ dâm dục xúi bẩy tôi đi ngoại
tình, ăn chơi trác táng, quan hệ bừa bãi … tôi phải van nài Chúa Thánh Thần,
xin Ngài nhắc nhở cho tôi nhớ rằng: “Thân xác [của con] là Đền Thờ của [Ta đấy
nhé! Chớ có làm cho nó ra ô uế!]” (1 Cr 6,19). (x. Suy niệm Mùa Chay, Lm Ansgar
Phạm Tĩnh).
Sau khi chịu phép Rửa tội để trở nên một Kitô
hữu, chúng ta dấn thân vào đời với nhiều thử thách của niềm tin, phải chịu
nhiều cám dỗ của phận người lữ thứ. Nếu chúng ta tin rằng “Thiên Chúa đã tuôn
đổ đầy tràn ơn Thánh Thần xuống trên chúng ta, nhờ Đức Giêsu Kitô, Đấng cứu độ
chúng ta” (Tt 3,6) thì hãy vững tâm và tin tưởng tuyệt đối vào quyền năng của
Chúa Thánh Thần. Ngài sẽ không bao giờ xa rời chúng ta đâu! Điều quan trọng là
chúng ta có thánh tâm để cầu xin và nhờ cậy Ngài, hay là không thôi!
Hãy tin tưởng và trông cậy vào Chúa Thánh
Thần. Bảy hồng ân của Chúa Thánh Thần luôn trao ban cho người: ơn khôn ngoan,
ơn hiểu biết, ơn nhận thức, ơn chỉ bảo, ơn dũng mạnh, ơn thánh thiện và ơn kính
sợ Thiên Chúa.
Hãy mở
rộng tâm hồn đón nhận ơn Chúa Thánh Thần và hăng hái cộng tác với chương trình
của Ngài, nhờ đó “Hoa trái của Thần Thần là bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn
nhục, nhân hậu, từ tâm, trung tín, hiền hòa, tiết độ” (Gl 5,22-23) sẽ tràn đầy trong tâm hồn và đời
sống của chúng ta.
Việc gặp gỡ Chúa Thánh Thần rất dễ dàng. Chỉ
cần hồi tâm lại, ý thức Ngài đang hiện diện ngay trong bản thân mình, và muốn
được tan hòa vào trong Ngài. Chúa Thánh Thần sẽ mở tung cánh cửa ích kỷ. Ngài
sẽ phá tan cánh cửa hẹp hòi. Ngài sẽ ban thêm sức mạnh. Ngài sẽ quét sạch mọi
lớp bụi bặm rêu phong. Ngài sẽ đổ tràn vào hồn chúng ta nguồn sống mới giúp
chúng ta chiến thắng mọi cám dỗ và hăng hái lên đường.
Hãy cầu nguyện với Chúa Thành Thần bằng tâm
tình của Thánh Augustinô : "Lạy Chúa là vẻ đẹp ngàn đời, vẻ đẹp cổ xưa
nhưng vẫn luôn luôn mới mẻ. Con đã chạy tìm những cái đẹp bên ngoài vốn chỉ là
phản ánh èo uột của vẻ đẹp vĩnh hằng. Chúa là vẻ đẹp vĩnh hằng ở trong con thì
con lại không kiếm tìm. Vì thế, xin Chúa cho con biết trở về với chính lòng
mình mỗi ngày, để ở đó con gặp được Chúa, hít thở Chúa. Con đón nhận dòng nước
ân sủng và lòng con được đốt cháy ngọn lửa Thánh Thần. Amen.".
16. Phương thế chiến thắng cám dỗ
(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Hữu An)
Phụng vụ Giáo hội đã bước vào Mùa Chay Thánh.
Mùa Chay trải dài 40 ngày. Thời gian này nhắc
lại 40 năm của dân Israel trong sa mạc trước khi đến Đất hứa, 40 ngày ngôn sứ
Êlia ở trên núi Horeb, 40 ngày Chúa Giêsu ăn chay cầu nguyện trong hoang
địa.Thời gian 40 ngày là con số tượng trưng nói lên thời gian thử thách và
thanh luyện.Trên con đường về Nước Trời, chúng ta trải qua những thử thách và
thanh luyện.Thời gian 40 ngày chay tịnh thật quí giá để mỗi người nhìn lại bản
thân, đánh giá lại chính mình để sám hối canh tân.
Hàng năm, Phúc Âm Chúa Nhật I Mùa Chay đều nói
về cám dỗ. Chúa Giêsu vào hoang địa. Sau 40 đêm ngày ăn chay và cầu nguyện,
Satan xuất hiện và cám dỗ. Chúa Giêsu đã chiến thắng Satan.
1. Chịu cám dỗ
Làm người ở đời là chấp nhận thân phận chịu
cám dỗ. Thánh Kinh đã ghi nhận, từ buổi đầu sáng tạo đã có cám dỗ. Thụ tạo đầu
tiên trong hàng các thiên thần đối diện với cám dỗ là Lucifer, một thiên thần
sáng láng đã không vượt qua được cơn cám dỗ, và đã trở thành Satan tăm tối.
Tiếp đến, thụ tạo đầu tiên trong con người là Adong và Evà cũng đã nếm mùi cám
dỗ. Nguyên Tổ đã gục ngã thảm thương trước cám dỗ cho nên đau khổ sự chết đã
tràn vào thế gian.Trong hành trình về Đất Hứa, dân Israel đi trong sa mạc và đã
gặp nhiều cám dỗ: cám dỗ trở lại Ai cập để có bánh ăn; cám dỗ thờ tượng con bê
vàng; cám dỗ thử thách Thiên Chúa.Vua Đavit sa ngã trước cám dỗ sắc dục nên đã
phạm tội cướp vợ của Uria và đã giết chết người anh em này.Giuđa Iscariốt chỉ
vì tham tiền nên đã phản bội Thầy và bán Thầy giá 30 đồng bạc bằng nụ hôn giả
dối…Các chước cám dỗ của Satan đều chung quy về ba mục tiêu: danh, lợi, thú.
Thiên Chúa cho phép ma qủy cám dỗ để thử thách
xem con người ta có trung tín hay không, và để cho con người có cơ hội lập công
phúc, để họ có thể chứng minh đức tin của mình.
Thiên Chúa cho có sự cám dỗ để cho con người
phấn đấu thanh luyện mình, và đồng thời, khi Ngài cho phép như thế, ma qủy cũng
lợi dụng triệt để mà cám dỗ con người. Mỗi ngày, chúng bày ra những chước độc
mưu thâm, mỗi lúc một tinh vi xảo quyệt, lắt léo khôn khéo để cám dỗ người ta.
Thiên Chúa ban ơn thêm sức để con người chúng
ta có thể chống lại những cơn cám dỗ ấy. Không khi nào Chúa để con người phải
chịu những cơn cám dỗ qúa sức mình chịu đựng được. Như vậy, chúng ta phải chiến
đấu với những cơn cám dỗ. Điều cần thiết là chúng ta phải phân định được ma qủy
với những hành động cám dỗ xấu xa của nó để chống trả và xa lánh.
2. Ma qủy thường cám dỗ như thế nào?
Ma quỷ lừa dối con người.Ai cũng có trí khôn,
biết phân biệt điều nào là xấu, là nguy hại và chẳng nên làm. Nhưng ma qủy lừa
dối cho rằng việc làm đó là có lợi, là cần thiết nên người ta mới dấn sâu vào.
Khi cám dỗ Evà, ma qủy không nói rằng ăn trái cấm đó là chống lại Thiên Chúa,
nó chỉ nói rằng ăn trái này thì Bà sẽ được trở nên thông minh như Thiên Chúa. Có
nhiều người bước vào nghiện ngập bằng những phút giây sảng khoái thăng hoa lừa
dối. Nếu người ta biết sự xấu xa của tội thì có lẽ không ai lại đi phạm tội,
nhưng người ta tưởng lầm, hoặc bị cám dỗ coi đó là hạnh phúc. Nếu người ta nhìn
thấy những hình khổ nơi hỏa ngục thì chằng ai dám phạm tội. Ma qủy khiến người
ta phạm tội bằng cách dẫn người ta một cách từ từ. Không khi nào có ai có thể
phạm tội trọng ngay tức khắc, tội trọng chỉ bắt đầu bằng những tội nhẹ. Người
ta thường nói, khi còn bé ăn trộm một qủa trứng, rồi khi lớn lên sẽ ăn trộm cả
một con bò. Những tội trọng bắt đầu từ những nết xấu hay những tội nho nhỏ. Ma
qủy cũng vậy, nó dẫn dắt người ta từ chỗ tưởng chừng vấp phạm những điều nhỏ
tới phạm những điều lớn. Không ai nghiện thuốc ngay từ điếu hút đầu tiên, không
ai nghiện rượu ngay khi uống chén đầu tiên. Nhưng dần dần nếu lập đi lập lại
nhiều lần sẽ dẫn đến chỗ nghiện ngập (x. Buồn vui cùng kiếp người, ĐTGM Ngô
Quang Kiệt, trang 33).
Chuyện kể rằng: khi ông Nôe trồng nho, Satan lấy làm lạ nên tiến
lại gần hỏi:
- Ông đang trồng cây gì thế?
- Cây nho.
- Nó có lợi gì không?
- Có chứ. Trái nó vừa đẹp mắt, vừa ngon miệng. Từ trái nho ta
còn có thể làm ra rượu giúp lòng người hưng phấn nữa.
- Vậy thì để tôi giúp ông.
Satan liền giết một con chiên, một con sư tử, một con lừa và một
con heo. Lấy máu của chúng tưới gốc cây nho. Thế là cây nho lớn nhanh. Nôe lấy
trái nho làm rượu.
Từ đó trở đi khi người ta uống một chút rượu vào thì sẽ vui vẻ
dễ thương như con chiên; uống thêm chút nữa thì mạnh bạo như sư tử; nếu uống
thêm thì sẽ ngu như lừa; nếu uống nữa thì... hoàn toàn như con heo vậy. (Truyện cổ Nước Pháp).
Ma quỷ luôn lừa dối con người. Chúng ta phải
luôn cảnh giác.
3. Phương thế chiến thắng cám dỗ.
Noi gương Chúa Giêsu, chúng ta phải biết chống
cự lại những cơn cám dỗ. Muốn chống lại, phải có những phương thế để có thể
chiến thắng.
a. Lời Chúa.
Ma qủy cám dỗ Chúa Giêsu từ những điều thường
nhất là cơm bánh hàng ngày. Chúa nhịn ăn 40 đêm ngày, đói thì cần ăn, đó là
điều rất đổi bình thường.Ma qủy lợi dụng điều đó để cám dỗ, sau đó mới cám dỗ
những những điều mạnh hơn là thử thách Thiên Chúa và chống lại Ngài. Chúa Giêsu
dùng Lời Chúa để chiến thắng.
Gương của Chúa Giêsu được Tin Mừng Thánh Luca
kể rõ: mỗi lần ma qủy đưa ra một chước cám dỗ thì Chúa Giêsu lại lấy một lời
của Kinh Thánh mà đẩy lui chước cám dỗ ấy:
- Có lời chép rằng: người ta không sống bằng
cơm bánh mà còn bằng lời của Thiên Chúa nữa.(Lc 4,5)
- Có lời chép rằng:ngươi phải thờ lạy Chuá là
Thiên Chúa ngươi và chỉ phụng thờ một mình Người.(Lc 4,8)
- Có lời chép rằng: ngươi đừng thử thách Chúa
là Thiên Chúa ngươi.(Lc 4, 11).
“Sau khi đã xoay hết cách để cám dỗ Người, quỷ
bỏ đi, chờ đợi thời cơ". Satan tạm lánh vào bóng tối, khi có thời cơ thuận
tiện sẽ quay lại tiếp tục tấn công. Có lần, Satan dùng miệng lưỡi của Phêrô để
cám dỗ Chúa đừng lên Giêrusalem chịu khổ nạn. Chúa quay lại quát nạt: “Satan,
hãy lui ra đằng sau, đừng gây cớ cho Ta vấp phạm”. Thời cơ ma quỷ chờ đợi chính
là lúc Chúa Giêsu trải qua cuộc Khổ Nạn. Trong vườn Giêtsêmani, khi đối diện
với cái chết đang cận kề, Chúa Giêsu không khỏi sợ hãi đến nổi “mồ hôi đổ ra
như máu”. Người đã thân thưa cùng Chúa Cha đến hai lần: “ Lạy Cha, nếu có thể
được, xin cho con khỏi phải uống chén này. Tuy vậy, xin đừng theo ý con, mà xin
theo ý Cha” (Mt 26, 39b); “Lạy Cha, nếu con cứ phải uống chén này mà không sao
tránh khỏi, thì xin vâng ý Cha” (Mt 26, 42b). Cao điểm là khi Chúa bị treo trên
thập giá, Satan dùng miệng lưỡi kẻ qua người lại để cám dỗ Chúa xuống khỏi thập
giá: “Ông Kitô vua Israel, cứ xuống khỏi thập giá ngay bây giờ đi để chúng ta
thấy và tin”. Trong suốt cuộc đời dương thế, Chúa Giêsu đã phải chiến đấu chống
lại nhiều cơn cám dỗ. Người thực sự là Thiên Chúa nhưng đồng thời Người cũng
hoàn toàn là con người nên "Người cũng phải chịu trăm chiều thử thách y
như ta" (Dt 4,15). Chúa Giêsu đã chiến thắng tất cả. Không một cám dỗ,
không một thách thức nào có thể khiến Người lùi bước.
Lời Chúa là sức mạnh tâm linh, là lẽ sống thần
linh và là lời ban sự sống. Đọc và suy gẫm Thánh Kinh sẽ đem lại cho chúng ta
sức mạnh để chiến thắng tội lỗi.
b. Ăn chay cầu nguyện.
Ăn chay cầu nguyện giúp con người chế ngự bản
thân.Tội lỗi của con người là do không biết chế ngự bản thân. Ăn chay cầu
nguyện giúp chúng ta biết thanh luyện con người mình, chế ngự bản thân, hãm dẹp
dục vọng. 40 ngày Mùa Chay nhắc nhớ về 40 ngày đêm chay tịnh của Chúa Giêsu
trong hoang địa, nhắc lại 40 năm dân Do thái lưu đày trong sa mạc chuẩn bị về
Đất hứa. Mùa Chay là mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng, giúp chúng ta trở
nên người thiện chiến, biết chế ngự và làm chủ bản thân.
Cầu nguyện là nhờ sức mạnh của Chúa Thánh
Thần. Khi vào hoang địa, khi bị ma quỷ cám dỗ, Chúa Giêsu cần đến sự nâng đỡ
của Chúa Thánh Thần. Người đã dựa vào sức mạnh của Chúa Thánh Thần và đã chiến
thắng cám dỗ.
Khi chúng ta lâm vào những cuộc thử thách,
phải đối diện với những mưu chước của ma quỷ, rất cần ơn Chúa Thánh Thần trợ
lực. Chúa Giêsu mà còn cần đến Chúa Thánh Thần nữa, thì huống hồ là chúng ta!
Cần phải cầu nguyện (Lc 22,40; Cv 2,42; GLGH
#2612,2742). Nhờ cầu nguyện, Chúa Giêsu đã không cô đơn một mình, nhưng “được
Thánh Thần hướng dẫn” (Mt 4,1). Nhờ cầu nguyện, chúng ta được liên kết với sức
mạnh của Thánh Thần và với Các Thánh trên trời.Vai trò của Chúa Thánh Thần thật
quan trọng trong đời sống của chúng ta. Những lúc bị cám dỗ, những khi sống
trong cô đơn, buồn chán và thất vọng…hãy cậy trông và khẩn cầu với Chúa Thánh
Thần xin ơn phù trợ. Chính Chúa Giêsu đã hứa: “Đấng Bảo Trợ là Thánh Thần mà
Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, Đấng đó sẽ dạy các con mọi điều” (Ga
14,26).
Chúng ta đang sống trong một xã hội có quá
nhiều cám dỗ. Một xã hội đầy dẫy các tệ nạn và có nhiều lối sống buông thả. Đó
là môi trường là cơ hội thuận tiện cho ma quỷ ẩn núp và tấn công. Cám dỗ ngày
càng nhiều và ngày càng tinh vi dưới muôn hình dáng vẻ. Vì thế, lời dặn dò của
Chúa Giêsu ngày càng khẩn thiết: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa chước
cám dỗ". Cơn cám dỗ độc hại nhất mà con người cần phải luôn tỉnh thức canh
phòng và trường kỳ chiến đấu bằng mọi cách, chính là lòng ích kỷ, quan niệm
sống hẹp hòi, thiển cận của chính mình, chỉ biết có mình mà quên kẻ khác, chỉ
biết thu vén lợi ích cho riêng mình mà quên quyền lợi kẻ khác.
Để tỉnh thức và cầu nguyện, chúng ta cần sống
theo sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần và ánh sáng soi dẫn của Lời Chúa, thực
thi những việc đạo đức của Mùa Chay.
Chúa Giêsu đã từng căn dặn các Tông Đồ:
"Hãy tỉnh thức". Tỉnh thức để nhận ra mưu mô của ma quỷ, tỉnh thức
trước những lôi cuốn của thế gian, tỉnh thức trước những yếu đuối của con người
xác thịt.
Mùa Chay là thời gian đặc biệt để sám hối canh
tân bản thân dưới ánh sáng Lời Chúa và thực hành ăn chay cầu nguyện theo gương
Chúa Giêsu, nhờ đó mỗi người chúng ta sống đẹp lòng Thiên Chúa hàng ngày.
17. Chúa Giêsu bị cám dỗ
và Ngài đã vượt qua thành
công.
(Suy niệm của Lm. Laurensô Chu Văn Quang)
Trình thuật cơn cám dỗ của Chúa Giêsu được đặt
trong bối cảnh cuộc đời của Chúa Giêsu trước khi Ngài bắt đầu sứ vụ rao giảng
công khai. Địa điểm của chỗ cám dỗ này là Núi Quruntur vẫn còn ngày nay, một
vùng núi đá chập chùng nằm giữa Jericho và Jerusalem. Nếu một người vào tu viện
và leo lên đỉnh núi, họ có thể nhìn thấy rõ Đền Thờ Jerusalem từ đây. Chúa
Giêsu bị cám dỗ để chọn lựa cách cứu chuộc con người: Cách dễ nhất và nhanh
nhất để con người tin vào Ngài là làm phép lạ cho dân có của ăn và ban cho họ
tất cả những gì họ muốn như của cải, danh vọng, uy quyền..., như sau khi Chúa
làm phép lạ nuôi 5000 người, họ đã toan tính tôn Ngài làm vua nên Ngài phải bảo
các môn đệ xuống thuyền qua bờ bên kia, giải tán dân chúng, còn Ngài lên núi
cầu nguyện (Jn 6:); Cách khó nhất và lâu nhất là giáo dục để họ nhận ra sự
thật, giúp họ kiên nhẫn thực hành, và vượt qua đau khổ để đạt tới ơn cứu độ;
cách này đòi hỏi Ngài phải hy sinh đến giọt máu cuối cùng trên Thập Giá để mang
lại ơn cứu độ cho con người.
1/ Ba cơn cám dỗ của Chúa Giêsu.
(1) Cám dỗ thứ nhất về sự ăn uống: Trình thuật kể “Người ăn chay ròng rã bốn
mươi đêm ngày, và sau đó, Người thấy đói.” Bấy giờ tên cám dỗ đến gần Người và
nói: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì truyền cho những hòn đá này hoá bánh
đi!" Quỉ biết Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, nó cũng biết Ngài mang bản
tính con người nên cảm thấy đói sau khi ăn chay, và nó biết để bảo vệ sự sống,
một người sẽ không nghĩ tới gì khác hơn là tìm được của ăn cho đỡ đói, nên nó
cám dỗ Ngài làm phép lạ bằng cách hóa đá thành bánh ăn.
Nhưng Chúa Giêsu đáp lời quỉ và dạy chúng ta
một bài học quan trọng: "Đã có lời chép rằng: Người ta sống không chỉ nhờ
cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra." Con người là
một tổng hợp của hồn và xác, như thân xác cần bánh ăn mới có thể sống cách thể
lý, linh hồn cũng cần được nuôi dưỡng bởi Lời Chúa thì mới có thể sống về
phương diện tâm linh được. Sống phần tâm linh quan trọng hơn sống phần xác, vì
đó là cuộc sống đời đời. Thế mà biết bao nhiêu người sống như không có hồn, như
không phải chết, qua việc họ dành trọn vẹn thời giờ cho việc mưu sinh và bỏ qua
việc học hỏi Lời Chúa. Chẳng lạ gì mà họ bị rơi vào hết cơn cám dỗ này đến cơn
cám dỗ khác, và quằn quại trong đau khổ.
(2) Cám dỗ thứ hai về làm phép lạ: Sau đó, quỷ đem Người đến thành thánh, và đặt
Người trên nóc đền thờ, rồi nói với Người: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì
gieo mình xuống đi! Vì đã có lời chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ
lo cho bạn, và thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khỏi vấp chân vào đá."
Quỉ biết người Do-thái rất thích chứng kiến hay được hưởng phép lạ, và đa số
dân chúng, nhất là dân Việt-nam rất thích phép lạ. Nếu muốn con người tin,
Thiên Chúa chỉ cần cho họ thấy phép lạ!
Chúa Giêsu trả lời quỉ và dạy con người bài
học thứ hai: "Nhưng cũng đã có lời chép rằng: Ngươi chớ thử thách Đức Chúa
là Thiên Chúa của ngươi." Phép lạ được làm là để khơi dậy đức tin trong
tâm hồn con người: nếu một người đã có niềm tin, phép lạ không còn cần nữa;
nhưng nếu một người cứng lòng, dù có chứng kiến biết bao phép lạ họ vẫn không
tin. Chúng ta thấy rõ điều này nơi các người trong Thượng Hội Đồng, họ vẫn
không tin Chúa và còn tìm cách hủy diệt Người. Hơn nữa, niềm tin dựa trên phép
lạ không vững bền; nếu không thấy phép lạ nữa, con người sẽ đánh mất đức tin.
Họ muốn biến và điều khiển Thiên Chúa thành máy làm phép lạ thay vì họ phải
biết tin tưởng vào tình yêu và sự quan phòng của Thiên Chúa, như những gì quỉ
nói: “Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ lo cho bạn, và thiên sứ sẽ tay đỡ tay
nâng, cho bạn khỏi vấp chân vào đá.”
(3) Cám dỗ thứ ba cho giàu sang phú quí: Quỷ lại đem Người lên một ngọn núi rất cao, và
chỉ cho Người thấy tất cả các nước thế gian, và vinh hoa lợi lộc của các nước
ấy, và bảo rằng: "Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái
lạy tôi." Cám dỗ này cho chúng ta thấy rõ ràng sự gian dối của ma quỉ, vì
tất cả những thứ quỉ hứa cho thuộc về Thiên Chúa, không thuộc về chúng.
Chúa Giêsu trả lời quỉ và dạy con người bài
học thứ ba: "Satan kia, xéo đi! Vì đã có lời chép rằng: Ngươi phải bái lạy
Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà
thôi." Đây là điều răn thứ nhất và quan trọng hơn cả. Có thể nói không một
tín hữu nào không biết điều răn này; nhưng thực hành giới răn này trong cuộc
sống thì không dễ dàng, vì biết bao người đã vì lợi lộc không chịu thờ phượng
Thiên Chúa, lại quì sụp lạy ma quỉ. Cám dỗ này phải mở mắt cho con người hiểu
rõ họ được sở hữu điều gì hoàn toàn là do bởi Thiên Chúa, chứ không từ ma quỉ,
hay do bởi sức mình, hay bởi những thế lực khác.
2/ Những điều căn bản cần thiết để vượt qua chước cám dỗ
Trước tiên, kiến thức về Thiên Chúa và về con
người là điều kiện chủ yếu để vượt qua cám dỗ. Để có kiến thức này, các tín hữu
cần bỏ thời giờ để học hỏi về Thiên Chúa qua Thánh Kinh và những giáo huấn của
Giáo Hội. Không biết Kinh Thánh là không biết Thiên Chúa và không biết những dự
tính và đường lối của Thiên Chúa dành cho con người. Biết những điều này, con
người sẽ nhận ra ngay những cạm bẫy gian dối của ma quỉ và không dễ rơi vào.
Thứ đến, niềm tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa cũng không kém quan trọng.
Con người phải vững tin Ngài sẽ không bỏ mặc con người phải đương đầu với ma
quỉ, nhưng sẽ sai các thiên thần và những người tốt lành đến giúp đỡ và bảo vệ
các con cái của Ngài, như đã sai các thiên thần đến nâng đỡ và bảo vệ Chúa
Giêsu sau cuộc cám dỗ. Sau cùng, nhược điểm của con người là nghi ngờ sự hiện
hữu, tình thương, và sự quan phòng của Thiên Chúa. Nhiều người lo sợ không biết
có Thiên Chúa hay không, và nếu có, không biết Ngài có để mắt săn sóc đến họ
không; vì thế, họ nghĩ phải tự mình lo liệu lấy cho chắc ăn.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
- Chúng ta chỉ là loài thụ tạo vì yêu thương
Thiên Chúa đã dựng nên, và có rất nhiều giới hạn. Chúng ta phải diệt trừ tội
kiêu ngạo và bất tuân bằng cách tập luyện cho có được hai nhân đức khiêm nhường
và tuân phục như Đức Kitô đã làm gương cho chúng ta.
- Chúng ta cần phải loại trừ cách nhìn ích kỷ
và cá nhân của thế gian để học cái nhìn xả kỷ và tập thể của Thiên Chúa. Một
người phạm tội, mọi người đều chịu; một người làm phúc, mọi người đều thông
phần. Chỉ một lối sống như thế mới giúp chúng ta loại bỏ mọi cãi cọ, ghen tương
tranh dành, ly dị, chiến tranh và đáp ứng được giới luật yêu thương như lời
Chúa truyền dạy.
- Mọi cám dỗ đều có thể thắng vượt được nếu
chúng ta chịu khó học hỏi Lời Chúa, và tập luyện để làm cho đức tin cho chúng
ta mỗi ngày một thêm vững mạnh và kiên cường hơn.
18. Cám dỗ – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Chúng ta bắt đầu bước vào Mùa Chay Thánh, câu
truyện của sách Sáng Thế Ký dẫn chúng ta trở lại sự khởi nguyên của dòng dõi
loài người. Thiên Chúa sáng tạo con người từ bùn đất và thổi sinh khí ban cho
con người có sự sống. Thiên Chúa đặt sẵn một mảnh vườn tuyệt đẹp để con người
được vui hưởng hạnh phúc. Ngay từ giây phút đầu tiên, Thiên Chúa đã nhắc nhở
hai ông bà tổ tiên Ađam và Evà về sự chọn lựa giữa sự sống và sự chết. Con rắn,
biểu hiện của ma quỉ, đã cám dỗ lòng thèm khát của ông Ađam và bà Evà muốn trở
nên giống Chúa qua sự hiểu biết về sự lành và sự dữ. Ma quỉ mon men dụ dỗ người
đàn bà trước, Người nữ nói với con rắn: "Chúng tôi được ăn trái cây trong
vườn; nhưng trái cây ở giữa vườn thì Thiên Chúa bảo: 'Các ngươi đừng ăn, đừng
động tới nó, nếu không sẽ phải chết'" (Stk 3, 2-3). Bà Evà đã sa ngã nghe
theo lời cám dỗ và cùng kéo lôi Ađam vào bẫy của ma quỉ. Ông bà đã chọn lựa sự
bất tuân lệnh của Chúa và trong phút chốc sự ngây thơ vô tội đã biến mất.
Cám dỗ là sự ước muốn một hành động mà chúng
ta có thể hưởng lạc ngay trong khoảnh khắc nhưng sau đó lại hối hận. Cám dỗ là
hướng chiều về tội. Cám dỗ cũng là dịp hay cơ hội dẫn đến những ước muốn tò mò
thực hiện những hành động xấu. Những đòi hỏi ước muốn của bản năng len lỏi vào
mọi khía cạnh của cuộc sống. Chúng ta không thể nào thỏa mãn tất cả mọi khao
khát của lòng ham muốn hay dục vọng. Lòng ước muốn có thể là điều tốt hoặc xấu
và điều phải hoặc trái. Chúng ta có quyền chọn lựa thái độ sống tốt. Dịp tội
đưa dẫn chúng ta thỏa mãn sự tò mò của tâm trí và đáp ứng những khao khát của
ngũ quan thèm muốn. Vì nhùng nhằng với cơn cám dỗ, bà Evà bị rơi vào bẫy xập
của ma quỉ. Người nữ thấy trái cây đẹp mắt, ngon lành và thèm ăn để nên thông
minh. Bà hái trái cây ăn, rồi lại cho chồng, người chồng cũng ăn (Stk 3, 6).
Hậu qủa của sự tò mò tìm kiếm những kinh nghiệm sống thực là: Mắt họ liền mở ra
và họ nhận biết mình trần truồng, nên kết lá vả che thân (Stk 3,7). Bài học
kinh nghiệm sống đời giống như thế đã gây nên biết bao nhiêu thất bại nơi nhiều
người. Thôi lỡ rồi!
Trong Kinh Lạy Cha, Chúa dạy chúng ta cầu xin:
Xin chớ để chúng con xa chước cám dỗ, nhưng cứu chúng con cho khỏi sự dữ. Chúng
ta khó có thể tránh khỏi các cơn cám dỗ, vì nó xảy đến bất ngờ mọi nơi và mọi
lúc dưới nhiều hình thức. Điều quan trọng là chúng ta phải biết tỉnh thức phấn
đấu và thắng vượt. Thường thì các cơn cám dỗ đến rất nhẹ nhàng và xem ra hợp
tình hợp lý. Nó đáp ứng đúng những nhu cầu đòi hỏi của lòng ao muốn thỏa mãn
thân xác và tâm linh. Muốn thắng các cơn cám dỗ, chúng ta cần tỉnh thức cầu
nguyện và ăn chay hãm mình. Đôi khi chúng ta còn phải trốn chạy, người ta nói:
Đào vi thượng sách là thế! Chúng ta phải biết lượng sức mình, nếu chúng ta coi
thường mà cứ quanh quẩn trong thách đố, ma quỉ sẽ không buông tha cho chúng ta.
Chúng ta thường đối diện với những cám dỗ về danh vọng, ham muốn quyền lực, đức
công bằng, sự tham lam của cải vật chất, sự ghen tương, thù ghét, và lòng ước
muốn dâm dục.
Ma quỉ đã cám dỗ Chúa Giêsu về những ước muốn
thỏa mãn của ăn vật chất, quyền lực và danh vọng. Chúa Giêsu đã dứt khoát chống
trả các chước cám dỗ một cách mau lẹ bằng cách dựa vào lời Kinh Thánh: Nhưng
Chúa Giêsu đáp lại: "Có lời chép rằng: 'Người ta sống không nguyên bởi
bánh, nhưng bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra'"(Mt 4,4). Lời Chúa là
lẽ sống và là khí giới vạn năng giúp chúng ta chiến đấu thắng vượt những cạm
bẫy của ma quỉ. Với sức riêng, chúng ta khó vượt qua các mưu mô của quỉ dữ.
Chúng ta cần phải cậy nhờ vào ơn Chúa và luôn tỉnh thức. Hằng ngày chúng ta đối
diện với rất nhiều cơn cám dỗ. Trong khi lựa chọn thái độ sống là khi chúng ta
chạm trán với sự cám dỗ giữa lành và dữ, tốt và xấu. Bảy mối tội đầu là bảy
loại cám dỗ hay xuất hiện: Tội kiêu ngạo, hà tiện, dâm dục, hờn giận, mê ăn
uống, ghen ghét và lười biếng phụng thờ Thiên Chúa.
Tập trung hướng nhìn về Chúa và chỉ tôn thờ
một mình Ngài. Chúa Giêsu thắng vượt các cơn cám dỗ dễ dàng bởi sự tỉnh thức và
ăn chay nguyện cầu. Chúa đã dùng lời Kinh Thánh để đối đáp với những lạm dụng
của ma quỉ: Bấy giờ Chúa Giêsu bảo nó rằng: "Hãy lui đi, hỡi Satan! Vì có
lời đã chép: 'Ngươi phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa ngươi, và chỉ phụng sự một
mình Ngài'" (Mt 4, 10). Ma quỉ cũng thấu đạt lời Kinh Thánh, cũng khéo léo
áp dụng, tuy nhiên không đúng nơi đúng chỗ và không có ý hướng ngay lành. Ma
quỉ đã thất bại và bỏ cuộc. Lời Chúa là vũ khí rất lợi hại giúp chúng ta vượt
thắng những mời mọc và khiêu khích của ma quỉ. Trong mùa chay thánh này, chúng
ta hãy cố gắng đọc, học hỏi, suy niệm và tin vào lời Chúa. Nghi thức xức tro
mời gọi: Hãy sám hối và tin vào Phúc âm.
Lòng con người hay hướng chiều về điều dữ là
do bởi bản tính mỏng dòn ô nhiễm bởi tội nguyên tổ. Thánh Phaolô tông đồ trong
thở gởi cho giáo đoàn Rôma đã viết: Anh em thân mến, cũng như do một người mà
tội lỗi đã nhập vào thế gian, và do tội lỗi mà có sự chết, và thế là sự chết đã
truyền tới mọi người, vì lẽ rằng mọi người đã phạm tội (Rm 5, 12). Nếu ai nói
rằng mình không bao giờ phạm tội, đó là người nói dối và lừa đảo chính mình.
Đôi khi chúng ta chỉ xét mình một cách hời hợt bên ngoài và chỉ xưng thú một vài
lỗi lầm quen thuộc. Thí dụ: Một năm chúng ta có cơ hội xưng tội vào mùa chay,
khi vào tòa cáo giải, có người xưng: Thưa cha, trong năm qua con có bỏ lễ Chúa
Nhật 2 lần, xin hết. Có lẽ chúng ta chưa xét mình cho đủ. Không dám nhìn vào
đời sống nội tâm và không biết cách xét mình. Chúng ta có thể xét mình bằng
cách dựa vào 10 giới răn của Chúa và 6 điều răn của Hội Thánh. Chúng ta có thể
xét mình về những tội trong tư tưởng, lời nói, việc làm và những điều thiếu
xót. Chúng ta có thể xét mình về bổn phận đối với Chúa, với tha nhân và với
chính mình. Càng xét mình kỹ, càng xưng thú rõ ràng và thật lòng ăn năn chừa
cải, chúng ta mới có cơ hội thăng tiến trên đường nhân đức.
Truyện minh họa: Có một thiếu phụ đem quần áo ra giếng chung để
giặt nhưng vì sợ người ta thấy quần áo mình quá dơ bẩn, nên vội vàng giặt sơ sơ
rồi gấp mang về phơi. Vì thế, quần áo không có cái nào sạch cả. Ngày nay, nhiều người cũng làm như thế trước
mặt Chúa và trong tòa cáo giải với linh mục. Vì sợ linh mục nghe biết tội mình
quá ô uế, nên họ không dám xưng từng tội một và chỉ trình bày cách tổng quát.
Họ giấu những tội trọng hay cố tình nói cho nhẹ bớt, nên linh hồn họ dơ vẫn
hoàn dơ.
Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa đã xuống trần hy
sinh chịu chết trên thập giá để cứu độ. Chúa có uy quyền để tha thứ mọi tội lỗi
của chúng ta đã phạm. Vì như bởi tội không vâng lời của một người mà muôn người
trở thành những tội nhân thế nào, thì do đức vâng lời của một người mà muôn
người trở thành kẻ công chính cũng như thế (Rm 5, 19). Chúa đến để cứu độ, chứ
không phải để luận phạt chúng sinh. Khi đi rao giảng Tin mừng nước trời, Chúa
Giêsu đã tha tội cho nhiều người: Chúa tha tội cho người đàn bà tội lỗi khi xức
dầu chân Chúa, tha tội cho phụ nữ Samaria tại giếng Giacob, tha tội cho người
bất toại và tha tội cho kẻ trộm bị đóng đinh cùng… Chúa cũng đã trao quyền tháo
cởi cho thánh Phêrô, các tông đồ và những người kế vị. Chúng ta tin tưởng vào
quyền năng tha thứ của Chúa.
Lạy Chúa, bước vào Mùa Chay Thánh là chúng con bắt đầu bước vào
mùa tập luyện. Xin cho chúng con biết can đảm xét mình và nhận diện tình trạng
tâm hồn yếu đuối và tội lỗi. Chúng con là kẻ tội lỗi cần đến lòng thương xót
của Chúa. Xin Chúa xót thương và tha thứ tội lỗi chúng con.
19. Suy niệm của Achille Degeest.
(Trích trong ‘Lương Thực Ngày Chúa Nhật’)
KHÔNG ĐỂ CHO LÒNG TRUNG TÍN VỚI CHÚA
BỊ ĐEM RA TRANH LUẬN
Đức Kitô đã muốn biết đầy đủ về thân phận làm
người, kể cả cám dỗ; ngoại trừ tội lỗi. Nhân tiện, cũng nên ghi chú rằng cám dỗ
không phải là tội lỗi; trái lại, khi đã vượt qua được, thì cơn cám dỗ lại tăng
cường lòng trung tín và làm cho Thiên Chúa càng thêm lòng nhân từ đối với ta
(với điều kiện là ta đã không dại dột gieo mình vào cơn cám dỗ). Người ta có
thể thấy sự khác biệt trong thái độ của Chúa và thái độ của Adong khi đối diện
với ma quỷ: Chúa không tranh luận với nó. Chúng ta biết được các cơn cám dỗ của
Chúa là nhờ chính Người tiết lộ ra. Có thể là các nhà chép Phúc Âm đã cô đọng
lại trong một bài tường thuật mầu mè, nhiều cơn cám dỗ khác nhau mà Đức Kitô đã
gặp. Ta không biết dưới hình dạng nào hay nhờ phương cách nào satan đã thử
thách Chúa. Điều cốt yếu nằm trong bài học vô cùng quan trọng rút ra từ câu
chuyện cám dỗ và bài học ấy kết thúc bằng lời khẳng định mặc nhiên rằng Chúa
Giêsu là Con Thiên Chúa và các thiên thần phục dịch Người.
Đoạn Tin Mừng này gợi lên vài ý tưởng:
1) Khi muốn chịu cám dỗ,
mặc dù biết mình không sa ngã được, Chúa lưu ý chúng ta rằng mối nguy thất bại
đe dọa số phận chúng ta. Ta không thiếu phương tiện đối phó, nhưng ta phải biết
rằng thực tại là thực tại.
Thực
tại ấy bị sự thâm độc của ‘thủ lãnh thế gian này’ (ma quỷ) nhiễm vào; chủ tâm
của nó là đưa ta xa lìa Thiên Chúa. Chúng ta càng coi sự đe dọa này là huyền
thoại, lại càng dễ bị sa ngã hơn. “Chúng con hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa
chước cám dỗ” (Mt 26,41).
2) Chúa chống lại một
cách dứt khoát cái tiến trình mà satan muốn đặt vào trong Người. Satan khêu gợi
bằng những mục tiêu giả dối đầy vẻ quyến rũ. Nó muốn nhân đó khơi dậy một điều
ham muốn và lòng chiều theo ham muốn đó, tức là tội lỗi. Mỗi lần như thế, Chúa
đều nghiêm khắc xua đuổi nó đi.
3) Cơn cám dỗ thứ ba đáng
cho ta suy nghĩ cách riêng. Satan tìm cách hạ ơn gọi của Đức Kitô xuống hàng
một với ‘thuyết cứu thế’ mang tính chất chính trị. Nó thử làm cho Chúa Giêsu
thờ lạy một sự vật nào khác thay vì Thiên Chúa. Đó là một quyến rũ gần giống
tội phạm tới Chúa Thánh Thần, là tội duy nhất không được tha. Tội phạm tới
Thánh Linh là sự đồi bại có ý thức, được mong muốn, được chấp thuận, -sự đồi
bại của trí khôn con người hết còn chịu được ‘thuyết cứu thế’ đích thực, bởi vì
nó đã quyết định rằng sự cứu rỗi của con người hoàn toàn nằm trong tay con
người. Như thế là chuyển sự thờ phượng từ Thiên Chúa qua một đối tượng khác. Mà
lẽ ra “ngươi hãy thờ lạy một mình Chúa là Thiên Chúa
ngươi”.
4) Trong khi chống trả
chước cám dỗ, Chúa Giêsu dựa vào uy thế của Người là Thiên Chúa. Trong cơn
chiến đấu với cám dỗ, chúng ta được sự trợ giúp của Chúa Giêsu.
20. Khởi đầu từ điều nhỏ mọn.
(Trích trong ‘Niềm Vui Chia Sẻ’)
Hắn là một tên sát nhân. Hắn đã giết một cảnh
sát viên. Bây giờ hắn phải trả giá bằng hình phạt: Người ta cột hắn vào ghế
điện trong nhà tù.
Người ta buộc những miếng kim khí vào cái vòng
trên đầu hắn vào bắp chân hắn. Một lát nữa, dòng điện mạnh sẽ chạy qua thân xác
hắn, đủ gây nên sự mất ý thức ngay lập tức và chết luôn. Viên chức phụ trách
bởi tên tử tội xem hắn có muốn nói lời gì cuối cùng không. Hắn nói buột ra với
giọng điệu đớn cực độ: “Đây, tất cả đã khởi đầu khi tôi ăn cắp 1 đồng 5 xu ở
túi áo của mẹ tôi. Rồi tôi ăn cắp 2 đồng 5 xu. Sau đó, tôi đã bắt đầu ăn cắp đồ
vật ở trường học, ở tiệm tạp hóa, tiệm thuốc. Rồi, với hai đứa bạn, tôi bắt đầu
tập luyện, món kiếm được càng ngày càng lớn hơn. Cuối cùng, chúng tôi quyết
định cướp ngân hàng, và lần đó tôi đã bắn viên cảnh sát. Đó, tất cả bắt đầu với
1 đồng 5 xu”.
Thưa anh chị em,
Đó là câu chuyện thường của tội ác. Đó là câu
chuyện thường của lỗi lầm, nó thường khởi sự bằng một điều nhỏ mọn – 1 đồng 5
xu – một điếu thuốc, một ly rượu, một tư tưởng không tốt, một ước muốn dơ bẩn
hay sự tò mò, đánh người nhỏ tuổi, không vâng lời trong những điều nhỏ mọn. Khi
không được ngăn chặn, nó sẽ dẫn tới vụ ăn cướp, lạm dụng ma túy, nghiện ngập
say sưa, trụy lạc đủ loại, bạo lực hành hung…
Tin mừng hôm nay kể lại việc Chúa Giêsu bị ma
quỷ cám dỗ. Qua đó, chúng ta thấy được chiến thuật quỷ quyệt ngàn đời của ma
quỷ: Hắn luôn luôn bắt đầu tấn công con người ở khía cạnh thấp hèn nhất: sự
tham ăn hay nói cách khác, sự tìm kiếm thỏa mãn xác thịt với những dục vọng đê
tiện. Sau khi tấn công khía cạnh xác thịt đê hèn của con người. Một khi đã mù
quáng trong những dục vọng đê tiện của thể xác, con người sẽ đánh mất đi mọi ý
hướng, mọi ý chí tốt lành để chỉ biết ngụp lặn trong việc tìm kiếm danh vọng,
chức quyền và của cải, tức là con người đi vào vòng nô lệ của những ước vọng
hão huyền.
Đây cũng là chiến thuật cũ của ma quỷ để tấn
công Chúa Giêsu. Thế những, nếu hắn đã thành công với hai ông bà nguyên tổ loài
người thì hắn ta đã thất bại nặng nề với Chúa Giêsu, Ađam mới của loài người.
Ba đợt cám dỗ của Satan đều nhằm đánh lạc hướng sứ mạng cứu thế của Chúa Giêsu.
Satan đã khôn khéo đưa ra dụ dỗ Chúa ba kế hoạch hấp dẫn để chinh phục dân
chúng dễ dàng: Trước hết là cứ việc biến sỏi đá thành cơm bánh, cứ việc làm
phép lạ cho dân chúng được ăn no thì ai lại không ham, ai lại không muốn chạy
theo Ngài. Rồi đến kế hoạch thứ hai có vẻ hấp dẫn hơn trò xiếc quốc tế: đó là
chỉ cần Chúa biểu diễn quyền phép của Thiên Chúa cho dân chúng thấy mà lóe mắt
thán phục, bằng một pha nhào lộn ngoạn mục từ trên tháp đền thờ Giêrusalem xuống
đất mà không sợ gãy cổ què chân, vì đã có các Thiên Thần nâng đỡ Ngài. Cuối
cùng Satan lại bày ra một kế hoạch thứ ba, đó là chỉ cần Chúa quỳ xuống phục
lạy hắn ta một cái là sẽ đổi lấy tất cả danh vọng, giàu sang, quyền thế, thống
trị muôn dân nước trên thế giới, bá chủ hoàn cầu…
Trước các đợt tấn công của Satan, Chúa Giêsu
đã dứt khoát gạt bỏ cả ba kế hoạch hấp dẫn, dễ dàng đó. Chúa không muốn chinh
phục người ta bằng miếng ăn, bằng quyền năng thần thánh hay bằng vinh quang vật
chất trần gian. Chúa đến trần gian nầy là để thi hành sứ mạng cứu độ trần gian
theo kế hoạch của Thiên Chúa Cha. Kế hoạch đó là Ngài phải mang lấy thân phận
con người sống kiếp người nghèo khổ và phải đi đến tận cùng con đường gian khổ,
đến cuộc tử nạn Thập giá. Đó là kế hoạch kỳ diệu của Thiên Chúa Cha mà Chúa
Giêsu phải thực hiện đến hoàn thành để đưa Ngài lên đến tột đỉnh vinh quang của
cuộc chiến thắng phục sinh, nhờ đó mà loài người được cứu chuộc.
Anh chị em thân mến,
Ngày nay, Satan không hiện nguyên hình để dụ
dỗ chúng ta, nhưng nó ngụy trang dưới nhiều hình thức tinh vi và tràn ngập
chung quanh chúng ta, để lôi kéo chúng ta ra khỏi con đường của Chúa, để sống
phóng đãng theo ý muốn của mình. Đi theo Chúa Giêsu, chúng ta chỉ có một con
đường Chúa Giêsu đã chọn và chúng ta phải chọn lại luôn từng ngày, từng giờ
trước những cám dỗ của miếng ăn, của tiền của, của danh lợi, của quyền thế:
“Con người không chỉ sống nhờ cơm bánh mà còn phải được Lời Chúa nuôi dưỡng
nữa”.
Chúng ta quyết tâm biến Mùa Chay nầy thành một
cuộc chiến đấu và chiến thắng vẻ vang như Chúa Giêsu. Đôi khi chúng ta phải
đương đầu với những cám dỗ lớn lao, nhưng thường ra, chúng ta gặp những cám dỗ
nhỏ hơn, nhất là lúc khởi đầu bao giờ cũng là chuyện nhỏ mọn. Nhưng hãy kháng
cự ngay lúc khởi đầu, để được tăng sức chống lại những tấn công lớn hơn sau này
của ma quỷ.
Cũng vậy, nếu muốn làm điều gì lớn lao cho
Chúa, chúng ta hãy khởi đầu từ điều nhỏ mọn: một tư tưởng, một ước muốn, một
lời cầu nguyện. Hãy tìm cách nói hay làm những điều tốt lành. Hãy chia sẻ chút
ít cho người đang túng thiếu. Hãy đi dự Thánh lễ thường xuyên đều đặn. Mỗi ngày
hãy dành ít phú đọc và suy niệm Tin Mừng. Hãy tìm ra phương thế cụ thể để nên
giống Chúa Giêsu. Hãy bắt đầu bằng những việc nhỏ mọn nhưng rõ rệt. Rồi chúng
ta có thể nói: “tôi đã làm được điều đó hôm qua, tôi có thể làm được hôm nay,
tôi sẽ còn có thể làm được ngày mai”.
Tất cả chúng ta muốn đứng về phía người chiến
thắng. Chúa Kitô luôn chiến thắng. Ngài chiến thắng trong trận chiến chống
Satan. Ngài đã chiến thắng vào lễ phục sinh đầu tiên. Chúng ta hãy đứng về phía
Ngài trong Mùa Chay và chắc chắn chúng ta sẽ chiến thắng với Ngài vào lễ Phục
Sinh.
21. Cám dỗ
Có hai người buôn ngọc quí gặp nhau tại một sa mạc vắng vẻ.
Người nào cũng muốn khoe sự giàu sang của mình bằng cách, trong lúc chuyển hàng
từ lưng lạc đà xuống, làm bộ đánh rơi những viên ngọc của mình. Thế là chẳng ai
bảo ai, cả hai đều cúi xuống nhặt những viên ngọc ấy, rồi trao lại cho khổ chủ
và không ngớt ca tụng sự giàu sang của nhau.
Một người mục tử theo dõi thái độ của họ, bèn cười thầm trong
bụng. Ông bắt một con bê béo làm thịt, rồi mời cả hai người lái buôn đến dùng
bữa với mình. Khi rượu đã sưởi ấm cõi lòng, người mục tử mới đem câu chuyện của
mình ra mà kể lại cho hai người lái buôn cùng nghe:
Trước kia tôi cùng là một người buôn ngọc quí như hai ông. Thế
rồi một ngày nọ, khi băng qua sa mạc, tôi bị cuốn tung trong một cơn lốc xoáy.
Gió mạnh đến nỗi cuối cùng tôi đã bị lạc mất đoàn lạc đà và những người cùng đi
với tôi.
Lang thang giữa sa mạc, tôi không còn biết đâu là phương hướng
để trở về. Đến lúc kiệt sức vì đói lả, tôi mở cái túi mà tôi vẫn mang theo bên
mình. Tôi hy vọng có thể tìm thấy một chút nước hay một mẩu bánh. Thế nhưng,
ngón tay run rẩy của tôi chỉ chạm tới những đồ vật mà lúc bấy giờ tôi đã chán
ngán, đó là những hạt ngọc quí mà trước kia tôi đã từng nâng niu.
Từ câu chuyện trên, chúng ta đi vào đề tài
chia sẻ hôm nay: Vậy đâu là cơn cám dỗ, đâu là thần tượng của mỗi người chúng
ta?
Thánh Kinh kể lại rằng: Giũa lúc lang thang
trong sa mạc, dân Do Thái đã gom góp tất cả vàng bạc và nữ trang để đúc thành
một con bò, rồi quì gối sụp lạy nó. Về sau, việc thờ phượng con bò vàng ấy còn
được tái diễn nhiều lần, mỗi khi dân Do Thái từ bỏ Thiên Chúa để tìm đến với
những thần minh khác của các dân tộc chung quanh.
Sự bất trung này thường kéo theo những thảm
họa mà họ phải gánh chịu. Đất nước họ thì bị ngoại bang chiếm đóng, bản thân họ
thì bị đi lưu đày với một kiếp sống lầm than cực khổ.
Thờ lạy con bò vàng, đó cũng là cơn cám dỗ
triền miên của nhân loại. Nó không phải chỉ là việc khước từ Thiên Chúa, mà còn
là việc khước từ chính bản thân mình.
Thực vậy, khi con người loại bỏ Thiên Chúa ra
khỏi cuộc sống, để chạy theo những thần tượng giả trá, thì con người cũng đánh
mất chính bản thân. Và ở bất cứ thời đại nào, chúng ta cũng thấy có những con
bò vàng mà con người quì gối thờ lạy và dám hy sinh cả mạng sống mình vì chúng
Những con bò vàng của thời đại mới là tiền
tài, danh vọng, quyền lực và lạc thú… Càng chạy theo những thần tương giả trá
này, con người càng chuốc lấy cho mình khổ cực. Bởi vì có tiền của nào khả dĩ
lấp đầy túi tham của lòng người. Có danh vọng nào khả dĩ thỏa mãn được tự ái
không biên giới của con người. Có quyền bính nào khả dĩ mang lại cho con người
sự bình an đích thực. Có lạc thú nào khả dĩ làm cho con người được hạnh phúc.
Mùa Chay là mùa của sa mạc, là mùa của thử
thách và cám dỗ, nhưng đồng thời cũng là mùa của ơn sủng, là mùa của tình
thương và kết hiệp mật thiết với Chúa. Những cố gắng chúng ta thực hiện từng
ngày sẽ giúp chúng ta định hướng lại cuộc đời và xác định lại xem đâu là hạnh
phúc và đâu là giá trị đích thực chúng ta cần phải theo đuổi trong cuộc sống
hôm nay? Đâu là lý tưởng của cuộc đời và đâu là chỗ đứng của Chúa trong tâm hồn
chúng ta.
Trái đất xoay quanh mặt trời thế nào, thì cuộc
đời chúng ta cũng phải xoay quanh Thiên Chúa như vậy. Chiếc kim địa bàn luôn
hướng về phương bắc, thì bản thân chúng ta cũng phải hướng về Thiên Chúa như
vậy. Chúng ta chỉ sống với Ngài và chỉ làm vinh danh cho Ngài, như lời Đức Kitô
đã xác quyết:
- Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa
của ngươi và phải thờ phương một mình Ngài mà thôi.
22. Là người thật và là Thiên Chúa thật
Trước khi thuật lại hoạt động và việc giảng
dạy của Chúa Giêsu, các thánh sử muốn chúng ta hiểu rõ hơn Ngài là ai. Chúa
Giêsu không phải là một nhân vật lịch sử trong số nhiều nhân vật khác; người ta
sẽ không gợi lại một chuỗi lịch sử giữa hàng trăm nhân vật khác. Người ta sắp
nói đến một ai đó tuyệt đối duy nhất và về một biến cố đảo lộn lịch sử đến độ
từ nay về sau người ta sẽ nói một sự kiện nào đó xảy ra “Trước Giêsu Kitô” và
“Sau Giêsu Kitô”.
Đó là
lý do tại sao đã có tiếng chuông này: “Lúc bấy giờ Chúa Giêsu xuất hiện!”. Và việc tỏ bày thiên tính lúc chịu phép rửa
cùng với sự mạc khải phi thường này: “Đây là Con Ta”. Anh thanh niên 30 tuổi này, anh thợ mộc tầm thường người Nazarét
này là Con Thiên Chúa! Nhưng tức thì tiếng nói của quỷ dữ vang lên suốt những
thế kỷ ở nơi nào người ta nói về Giêsu: “Nếu Ngài là Con Thiên Chúa...”. Đó là tiếng đồn nghi ngờ.
Đó cũng
là tiếng nói của chúng ta. Chúng ta khó thích ứng với Chúa Giêsu. Chúng ta
không thực sự sống với Ngài theo cách của Ngài. Chúng ta thường lơ là đối với
Ngài, ít tin chắc vào Ngài. Và đột nhiên, theo kiểu của Satan, chúng ta bắt
Ngài chứng minh quyền lực của Ngài: “Xin Chúa làm cái này cho con, thay đổi cái
nọ, tỏ mình ra nhiều hơn nữa, chế ngự thế giới cho tốt hơn. Nếu Ngài thật sự là
Con Thiên Chúa”. Như vậy, khi chúng ta là quỷ đối với Chúa Giêsu, thì chúng ta
cũng là quỷ đối với chính chúng ta, chúng ta mất cơ may sống điều gì đó với
Ngài. Một ngày kia Ngài đã phải nói với Phêrô: “Hỡi Satan, hãy cút đi!” (Mt 16,23). Phêrô không muốn Chúa Giêsu phải đau khổ và phải
chết. Chúng ta muốn Chúa Giêsu như thế nào? Chúng ta xen vào lời này điều gì,
một lời có thể là ca tụng hoặc quỷ quái: “Vì Ngài là Con Thiên Chúa?”
Không
bao giờ chúng ta chú ý đủ đến Chúa Giêsu của Phúc Âm. Chính vì điều này mà các
Phúc Âm đã được viết ra, để cùng chiêm ngắm và suy niệm, chúng ta càng có thể
sống mầu nhiệm này: Thiên Chúa ở trong một con người. Bản văn nổi tiếng viết về
ba cám dỗ trước hết là để làm sáng tỏ con người của Chúa Giêsu. Ta đừng vội tìm
trong đó những cuộc đấu tranh của chính chúng ta. Chắc chắn chúng có trong đó,
vì rằng Chúa Giêsu là mẫu mực của chúng ta nơi mọi sự. Nhưng chúng ta trước hết
hãy xét đến cuộc đấu tranh của Ngài đã, chúng ta sẽ biết được nhiều điều về Ngài.
Trước
khi phát hiện Ngài qua thái độ và lời nói của Ngài, Ngài cho chúng ta thâm nhập
vào trong con tim của Ngài, nơi mà một con người thực hiện những lựa chọn quyết
định. Chúa Giêsu như thế nào lúc bị cám dỗ thì Ngài sẽ như vậy suốt cuộc đời
công khai của Ngài, không gì lay chuyển được. Do đó tầm quan trọng của đoạn văn
này không chỉ đơn giản là một khúc dạo đầu mà là một cuộc đấu tranh triệt để
trong đó chúng ta khám phá ra sức mạnh của một con
người trong sức mạnh của
Chúa Giêsu.
Phải,
Ngài là Con Thiên Chúa, nhưng cũng là người thật, và chúng ta khó lòng chấp
nhận Ngài. A! Nếu chúng ta có thể bịa ra Chúa Giêsu! “Vì Ngài là Con Thiên
Chúa, Ngài có thể làm được tất cả”. Không, Ngài không thể làm được tất cả,
không hơn gì chúng ta; những câu trả lời trong cuộc cám dỗ chứng tỏ Ngài thuộc
“thân phận con người”. Ngài sẽ sống trọn cuộc sống thực của con người bị hạn
hẹp và chuốc lấy thất bại.
Mặc
dầu có sự yếu đuối, sự yếu đuối thực sự của con người, Ngài sẽ chiến thắng bởi
vì Ngài hoàn toàn phó thác vào Cha Ngài. Chiêm ngắm Chúa Giêsu chính là được
nâng lên với Chúa Cha và bước vào niềm hy vọng. Trước giờ phút hoang mang cuộc
khổ nạn, Phúc Âm tức khắc muốn cho chúng ta một mẫu mực thân hữu với Chúa
Giêsu: chúng tôi hay lui tới
một kẻ chiến thắng. Vào lúc đen tối
nhất, Phúc Âm nói: “Hãy tin tưởng!”
Chúa Giêsu là người tin vào Chúa Cha và có sứ
mạng khắc sâu vào trí não chúng ta cũng niềm tin đó: tin vào Cha chúng ta ở
trên trời. Đó là điều mà các câu trả lời ngắn, chắc chắn và dứt khoát của Ngài
cho ta thấy. Ngài là Con (Thiên Chúa), vâng, và với tư cách là Con, Ngài chờ
đợi tất cả nơi Cha. Nhưng Ngài vất bỏ ý tưởng của Satan: cám dỗ sử dụng quyền
lực của Thiên Chúa cho riêng Ngài, cho cái đói, cho vinh quang của riêng Ngài.
Còn tệ hơn nữa là cho vinh quang của Satan! Ngài chỉ tìm cách vâng theo dự định
của Cha, và chính như thế mà Ngài mạc khải Cha cho chúng ta: điều mà Thiên Chúa
muốn sẽ nói cho chúng ta biết Thiên Chúa là như thế nào.
Cuộc
đấu tranh chống Satan làm chúng ta khám phá ra nơi Chúa Giêsu sự khôn ngoan Lời
Chúa và sự tuyệt đối trong niềm tin của Ngài: con người sống vì Thiên Chúa, con
người không thử quyền năng của Thiên Chúa và con người chỉ tôn thờ Thiên Chúa
mà thôi. Có được ba xác tín này. Chúa Giêsu có thể tiến bước trên những con
đường khó khăn nhất, cuộc sống của Ngài sẽ không được bảo vệ và dầu vậy cuộc
sống của Ngài sẽ vinh quang. Chúng ta sẽ khám phá ra chính sự trộn lẫn giữa
cuộc sống khó khăn và cuộc sống khải hoàn này khi đọc sách Phúc Âm. Chúng ta sẽ
biết được làm thế nào một con người có thể là Con Thiên Chúa: là người thật và là Thiên Chúa thật.
Thánh Phaolô đã khuyên nhủ chúng ta: Anh em
hãy cầm lấy khí giới của Thiên Chúa mà chống cự với ma quỷ, vì đây là một cuộc
chiến đấu chống lại với thủ lãnh của thế gian.
Lời khuyên nhủ này, cho đến ngày hôm nay, vẫn
không mất đi giá trị của nó. Thực vậy, ma quỷ hay Satan không phải là một nhân
vật huyền thoại hoang đường để hù dọa con nít. Sự hiện diện và quyền năng của
chúng là một tín điều căn bản của Kitô giáo.
Bài Tin mừng hôm nay đã để lại một dấu ấn sâu
đậm. Ma quỷ đã dùng ba phương tiện để tấn công Chúa Giêsu, Giáo hội và cá nhân
mỗi người chúng ta.
Trước hết là Chúa Giêsu.
Thánh Phaolô đã viết: Đức Kitô cần phải nên
giống anh em trong mọi hoàn cảnh, nhờ đó Ngài trở thành vị Thượng tế đầy lòng
thương xót và trung thành trước tôn nhan Thiên Chúa, cốt để xá tội cho dân
chúng.
Chính Ngài cũng đã từng bị thử thách, cũng đã
từng bị cám dỗ, nên Ngài có dư tình thương để cảm thông với chúng ta và có dư
quyền năng để giúp đỡ chúng ta, như chúng ta thường nói: Có đau khổ thì mới dễ
dàng cảm thông với người khổ đau vì đoạn trường ai có qua cầu mới hay.
Nơi hoang địa, ma quỷ đã xuất hiện để cám dỗ
Chúa Giêsu. Cơn cám dỗ thứ nhất được coi như là bình thường, bởi vì đói thì
phải ăn, khát thì phải uống. Đói khát và no thỏa là những cảm giác rất tự
nhiên. Chúa Giêsu có quyền làm phép lạ, nhưng Ngài đã không làm. Sau này Ngài
mới làm để nuôi sống dân chúng qua phép lạ bánh hóa nhiều. Ngài không lợi dụng
quyền năng để thủ lợi, bởi vì Ngài luôn chu toàn thánh ý Chúa Cha hơn là làm
dịu bớt cơn đói khát của riêng tư.
Tiếp đến, ma quỷ đã gợi lên sự kiêu ngạo, đòi
Chúa Giêsu phải thực hiện những việc phi thường cho bản thân mình. Thế nhưng,
Chúa Giêsu thì khác. Ngài không muốn được người ta ca tụng, cũng không muốn
được người ta tuôn đến chỉ vì những dấu lạ cho thỏa tính tò mò. Và thế là Ngài
đã không chiều theo lời xúi giục của ma quỷ.
Sau cùng, ma quỷ đã dùng tới tham vọng cá
nhân. Chúng sẽ cho Ngài mọi vương quốc trần gian, nếu Ngài quì gối xuống thờ
lạy chúng. Đây chính là một ý đồ nham hiểm. Thế nhưng, Chúa Giêsu đã dứt khoát:
- Hãy cút đi, hỡi Satan.
Tiếp đến là Giáo hội.
Thực vậy, qua dòng thời gian ma quỷ cũng đã
tấn công Giáo hội. Đây là một sự thật đã được Chúa Giêsu nói trước cho các môn
đệ:
- Satan đòi sàng các con như sàng gạo.
Thế nhưng, Chúa Giêsu luôn ở với Giáo hội để nâng
đỡ chở che va đem lại chiến thắng:
- Trên đá này, Thầy sẽ xây Giáo hội của Thầy
và các cửa hỏa ngục sẽ không thắng nổi.
Sau cùng là cá nhân mỗi người chúng ta.
Kinh nghiệm cho thấy: con người qua dòng thời
gian vẫn không thay đổi là mấy, nên ma quỷ cho tới ngày hôm nay vẫn dùng những
độc chiêu cũ, đó là đói khát, tham vọng và uy quyền để cám dỗ. Ba khuynh hướng
này đã làm đổ biết bao nhiêu máu và nước mắt trong dòng lịch sử.
Thánh Phêrô với kinh nghiệm bản thân cũng đã
nhắc nhở chúng ta phải đề cao cảnh giác: Ma quỷ như sư tử lượn quanh tìm mồi
cắn xé. Vì thế hãy tỉnh thức và luôn bước đi dưới sự soi dẫn của Chúa.
Kể từ khi Adong Eva sa ngã, con người luôn
hướng chiều về tội lỗi. Nhưng kể từ Chúa Giêsu, con người sẽ chiến thắng tội
lỗi. Bây giờ là lúc Ngài xét xử trần gian và thủ lãnh trần gian đã bị đánh bật
ra ngoài. Chúa Giêsu đã chiến thắng ma quỷ. Chúng ta hãy bắt chước Ngài, chiến
đấu một cách quyết liệt trước mọi cơn cám đỗ, để rồi chúng ta luôn trung thành
cùng Chúa và cũng sẽ được chiến thắng như Ngài.
Chàng thanh niên vừa lên 18 tuổi khi giết viên cảnh sát. Trước
khi tuyên án, quan tòa đã hỏi anh có muốn nói điều gì không. Bằng một giọng nức
nở, anh đã nói lên một sự thật kín đáo chưa bao giờ tiết lộ: “Thưa quan tòa,
tôi rất ân hận vì việc tôi đã làm. Tất cả mọi sự đã bắt đầu khi tôi ăn cắp một
đô la trong bóp đựng tiền của mẹ tôi. Rồi tôi ăn cắp hai đô, năm đô, rồi 10 đô,
và mỗi lần số tiền ăn cắp cứ tăng lên. Tôi đã bắt đầu lấy trộm đồ dùng của nhà
trường và cửa hàng tạp hóa. Một ngày nọ, tôi đã gia nhập vào một nhóm du đãng.
Sau cùng chúng tôi quyết định ăn cướp ngân hàng. Đó là khi tôi bắn ông cảnh sát
chết. Tất cả mọi sự đã bắt đầu khi tôi ăn cắp một đô la trong cái bóp đựng tiền
của mẹ tôi.
Đây chính là câu chuyện diễn tả cơn cám dỗ đã
ảnh hưởng đến đời sống của chúng ta như thế nào. Một cách rất chậm chạp và từ
từ, nó đã làm cho chúng ta đi vào con đường sai lạc và tội lỗi. Bài Phúc âm hôm
nay, diễn tả rất chi tiết cơn cám dỗ của Chúa Giêsu sau bốn mươi ngày ăn chay,
cầu nguyện. Suy niệm về cơn cám dỗ của Chúa Giêsu, văn hào Dostoievesky đã viết
rằng ba cơn cám dỗ được diễn tả trong Phúc âm thống trị toàn thể lịch sử nhân
loại và vạch ra những mâu thuẫn đối nghịch trong bản năng của mỗi người chúng
ta.
“Nếu là Con Thiên Chúa, hãy khiến những hòn đá
này biến thành bánh”: Cơn cám dỗ về bánh nói lên cái ước muốn căn bản nhất, bản
năng sinh tồn của con người. Thân xác với những sự khát khao thèm muốn luôn đòi
hỏi phải được nuôi nấng, chiều chuộng và vỗ về.
Sau đó ma quỷ đưa người lên nóc đền thờ: “Nếu
ông là Con Thiên Chúa, hãy gieo mình xuống đi…” Con người thường muốn quên đi
những điều kiện sinh sống giới hạn của mình, muốn tránh khỏi thực tại phũ
phàng. Họ muốn cất cánh bay lên cõi thần tiên bằng men bia rượu, thuốc lá, á
phiện, thuốc kích thích… Ngay cả trẻ con cũng say mê những chuyện thần tiên,
mộng mị, và muốn làm siêu nhân, thần thánh. Tất cả đều nói lên cái bản năng đối
kháng lại những giới hạn của cuộc sống nhân sinh.
Sau cùng, ma quỷ lại đưa Chúa Giêsu lên đỉnh
núi cao xem thấy mọi nước thế gian cùng vinh quang của chúng và nói: “Nếu ông
sấp mình thờ lạy tôi…” Bản năng thống trị, cái “ý chí quyền lực” nằm sẵn trong
mỗi người chúng ta. Người ta thường muốn cai trị và sai khiến những người yếu
hơn mình. Bắt đầu từ tội nguyên tổ muốn ngang bằng Thiên Chúa, bạo lực lan tràn
trên khắp thế giới.
Ba cơn cám dỗ của Chúa Giêsu đều đã bắt đầu
bằng chữ “nếu”. Chúng khởi sự bằng một lý luận với những lý do có vẻ chính
đáng, hợp lý và đáng ao ước để tấn công vào những đòi hỏi của bản năng con
người Giêsu. Tuy là ba cơn cám dỗ, nhưng vẫn chỉ là một. Bởi trọng tâm của vấn
đề chính là gieo rắc sự khủng hoảng của niềm tin. Chúa Giêsu bị cám dỗ nghi ngờ
về căn tính Con Thiên Chúa của chính mình. Cả ba Phúc âm, Matthêu, Marcô và
Luca, đều mô tả cơn cám dỗ ngay sau khi Chúa Giêsu chịu phép rửa ở sông
Giocđan, và có tiếng từ trời phán: “Đây là Con yêu dấu của Ta, Ta hài lòng về
Người”. Ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu quay lưng lại với sứ mạng đã nhận được từ nơi
Chúa Cha.
Cơn cám dỗ của Chúa Giêsu cũng giống như cơn
cám dỗ của ông Adong và bà Eva trong bài đọc thứ nhất, trích từ sách Sáng Thế
Ký. Ma quỷ gieo sự nghi ngờ, và mất niềm tin nơi những kẻ được gọi là con cái
Thiên Chúa. Qua bản năng ăn uống thèm khát của thể xác, nó khơi dậy bản năng
phản kháng bất tuân lệnh Chúa, và sau cùng, con người sa ngã ở “ý chí quyền
lực”, bản năng đòi bá chủ và thống trị vì muốn ngang hàng với Thiên Chúa.
Sau khi chịu phép rửa tội để trở nên một Kitô
hữu, chúng ta dấn thân vào đời với nhiều thử thách của niềm tin. Ở đó chúng ta
phải chịu nhiều cám dỗ. Những cám dỗ của chúng ta đều là những thử thách của
niềm tin, của căn tính người Kitô hữu, con cái Thiên Chúa, môn đệ Chúa Giêsu.
Trong một khu phố nơi thường có những chiếc xe hơi phóng rất
nhanh qua những con đường yên tĩnh gây nguy hiểm cho trẻ em, người già và khách
bộ hành qua lại, những người dân cư ngụ tại đây rất lo lắng cho tính mạng của
thân nhân và chính họ. Họ họp nhau lại, làm đơn thỉnh nguyện lên trạm cảnh sát,
yêu cầu cảnh sát phải thường xuyên tuần tiễu trong khu vực và phạt những tài xế
vượt quá tốc độ ấn định. Bởi đó, cảnh sát phải chấp hành theo lời yêu cầu của
người dân trong vùng. Vào ngày đầu tiên, cảnh sát bắt được năm tài xế chạy quá
tốc độ. Tuy nhiên, tất cả năm tài xế này đã nổi giận vì hình như cả năm người
đều đã ký tên trên thỉnh nguyện thư yêu cầu phải áp dụng luật giao thông và
phạt gắt gao những ai đã vi phạm.
Biết mình là những con người yếu đuối. Giáo
Hội dùng Mùa Chay để giúp chúng ta ăn năn sám hối tội lỗi, và ý thức về ơn gọi của
mình hơn. Chúng ta là ai? Sống để làm gì? Có mục đích gì? Hy vọng của ta là gì?
Có những người mà thánh Phaolô gọi là: “Những người sống đối nghịch với thập
giá của Đức Kitô”, “Chúa của họ thờ là cái bụng, và cái họ lấy làm vinh quang
lại là cái đáng hổ thẹn. Họ là những người chỉ nghĩ đến những sự thế gian”, vì
thế, “chung cục của họ là sự diệt vong”. Chúng ta có phải là những người này
không? Chúng ta có là một người Kitô hữu đích thực, người công dân của Vương
Quốc Thiên Chúa đang sống và tuân giữ những luật lệ yêu thương của Người, thờ
phượng một mình Thiên Chúa và phụng sự Người không?
Theo gương chiến thắng của Chúa Giêsu trong
cơn cám dỗ, các nhà tâm lý đạo đức thường khuyên chúng ta những điều thực hành
như sau:
1. Không bao giờ đối chọi một mình với cơn cám dỗ.
Cần phải cầu nguyện. Cuộc đời của Chúa Giêsu
từ lúc nhập thể cho đến lúc lên trời luôn được các thiên thần bao quanh và thờ
lạy, vì Ngài luôn liên kết với Thiên Chúa Cha. Nhờ cầu nguyện Chúa Giêsu đã
không cô đơn một mình, nhưng “được Thánh Thần hướng dẫn”. Nhờ cầu nguyện chúng
ta được liên kết với sức mạnh của Thiên Chúa và với các thánh trên trời.
Đừng để ma quỷ tấn công bạn một mình. Trước
khi xa cách Thiên Chúa, người ta thường bị cám dỗ rằng mình không cần đến người
khác giúp đỡ, hay cho rằng những người đi nhà thờ đi lễ chỉ là những người đạo
đức giả, hoặc nghĩ rằng bạn cũng có thể là một người Kitô hữu tốt mà không cần
phải đến nhà thờ. Cô lập hóa là chiến lược của ma quỷ. Bởi Thiên Chúa không cứu
rỗi một cách riêng lẻ những ai thiếu liên kết. Hãy liên kết chặt chẽ với gia
đình của Thiên Chúa là Giáo Hội.
2. Đừng đùa giỡn với cám dỗ.
Nó rất nguy hiểm và chết người. Chúng ta
thường nghĩ rằng cám dỗ phải lén lút và rón rén đến cửa sau nhà chúng ta. Có
thể là như vậy nhưng không hẳn. Nhiều khi nó đến ngay trước cửa nhà. Chúng ta
biết đó là sai và không nên làm. Nhưng chúng ta tự nhủ: đâu có sao, nhằm nhò
gì, đâu có ai biết. Hay tệ hại hơn, chúng ta lại tự biện minh rằng thực sự đâu
có gì là sai. Con người có một tài năng vô cùng khéo léo để lý lẽ và biện minh
cho cái cách mình phạm tội. Hãy nhận diện ra sự nguy hiểm của cám dỗ ngay khi
nó mời gọi và quyết định dứt khoát.
3. Hãy nương tựa vào Chúa mà chống trả với cơn cám dỗ.
Chúa Giêsu đã dựa vào sức mạnh của Chúa Thánh
Thần và Lời của Thiên Chúa để đối đáp với ma quỷ. Ngoài những nhu cầu vật chất,
con người còn cần đến những nhu cầu tinh thần, những truyền thống tốt đẹp, và
những kho tàng thiêng liêng mà Thiên Chúa đã ban cho nhân loại như Công đồng
Vatican II đã khuyên dạy trong Hiến Chế Gaudium et Spes, đoạn 86.
Thiên Chúa muốn chúng ta có đời sống tốt đẹp,
làm việc lành thánh thiện, bác ái yêu thương, để cảm nghiệm sự trọn vẹn hoàn
hảo của cuộc sống, chứ không phải chỉ sống dựa vào những lời hứa trống rỗng và
dối trá của ma quỷ. Do đó, Ngài luôn giúp đỡ chúng ta chống lại cơn cám dỗ, và
nhất là việc biết quay trở về với Ngài sau khi đã lỡ sa ngã phạm tội. Ở cuối
bài Phúc âm hôm nay, Thánh Kinh viết: “Và các thiên thần tiến lại, hầu hạ
Người”. Các thiên thần ở đó để giúp đỡ Ngài cũng như giúp đỡ chúng ta. Hãy tin
tưởng rằng Thiên Chúa của chúng ta là Thiên Chúa của tình yêu thương nhân hậu.
Một Thiên Chúa biết rõ sự yếu đuối và thất bại của chúng ta, nhưng vẫn yêu
thương chúng ta.
Có một
nhóm người leo núi chuyên nghiệp. Đang khi leo lên lưng chừng núi, họ gặp một
ông lão đốn củi với cây rìu trên vai. “Ông lão đi đâu vậy?” những người leo núi
hỏi ông. “Ta leo lên đỉnh núi để chặt cây về sửa lại nhà”. “Nhưng tại sao ông
lại phải leo lên tới đỉnh núi làm gì?” họ nghi ngờ hỏi lại. “Có rất nhiều cây
gỗ lớn ở xung quanh đây, leo lên cao làm gì cho tốn sức!” “Ta biết chứ”, ông
lão nói, “nhưng ta cần một loại gỗ cứng và tốt, nó chỉ mọc trên những đỉnh núi
cao nhất, nơi đó những cây gỗ quý đã bị thử thách và dẻo dai chịu đựng được
thời tiết nắng mưa gió bão. Càng mọc trên cao, cây gỗ càng cứng chắc”.
Thiên Chúa muốn chúng ta là những cây gỗ quý
cứng cáp và mạnh mẽ để phục vụ Thiên Chúa trong đức tin, đức cậy và đức mến.
Hãy gắn bó chặt chẽ với nhau, tham dự các buổi thờ phượng đạo đức thường xuyên
của Giáo Hội, tránh né mọi dịp cám dỗ khi xảy đến, và đổ đầy tâm trí chúng ta
Lời Chúa. Được như vậy chúng ta sẽ đứng vững như Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta
đã chịu cám dỗ của ma quỷ và đã chiến thắng.
26. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Huy Điệp
Với thứ Tư Lễ Tro, Mùa Chay Thánh đã khai mạc.
Mùa Chay, theo Năm phụng vụ, là thời gian chuẩn bị cử hành Lễ Vượt Qua. Cuộc
Khổ Nạn và Phục Sinh của Chúa Giêsu là giá cứu chuộc cho tình trạng xa cách của
con người đối với Thiên Chúa và chính mình; và khởi điểm cho tình trạng xa cách
này là sự xuất hiện của tội lỗi nơi con người. Phân tích như thế để thấy được
chúng ta phải khởi đầu từ đâu để đón nhận Ơn Cứu Độ Của Thiên Chúa, và sống Ơn
đó trong suốt cuộc đời làm Kitô hữu của mình.
1. Tự do và yếu đuối nơi con người – Nỗ lực tấn công của ma quỉ.
Qua bài đọc 1 (St 2,7 - 9; 3, 1 – 7 ): Ngay từ
đầu, khi con người được dựng nên theo hình ảnh của Thiên Chúa, ma quỉ cũng đã
xuất hiện dướt lốt con rắn già.
Một
trong những hình ảnh của Thiên Chúa nơi con người là sự tự do. Khi trao ban sự
tự do, Thiên Chúa đã muốn trân trọng giá trị của con người. Con người đến cùng
Thiên Chúa với tất cả ý thức và tự do. Hai ông bà đã rất thanh thản và tự nhiên
khi tiếp xúc với Thiên Chúa. Nhưng cuối cùng, cả hai đã không còn thanh thản tự
nhiên nữa, vì sự tự do đã được xử dụng không đúng. Có lẽ ông bà chưa ngộ ra: Sự
tự do Chúa ban phát xuất từ nơi Thiên Chúa, và cũng là hiện thân của chính
Người. Nếu ông bà xử dụng đúng tự do của Thiên Chúa, thì cũng đồng nghĩa với
tiếng “không” trước trái cây “biết lành biết dữ”. Vì thế, khi đưa tay hái “trái
cấm”, ông bà đã xử dụng tự do theo ý mình, theo hình ảnh không còn là của Thiên
Chúa, mà là của chính mình. Chắc hẳn hai ông bà không muốn “gây hấn” với Thiên
Chúa, nhưng đã mắc mưu con rắn. Ma quỉ, tên cám dỗ, đã thành công, khi đề ghị
một tự do “giả hiệu”, và chúng đã không ngừng làm điều đó cho đến hôm nay. Chỉ
mình Thiên Chúa mới có, và mới là sự Tự Do tuyệt đối đúng đắn. Con người phải
xử dụng tự do Chúa ban theo đúng ý của Người, cho dù nhiều lúc cảm thấy như nó
không như không phục vụ lợi ích của mình. Bài học của vườn địa đàng đã rất rõ,
nhưng ma quỉ cũng rất tinh khôn và đánh lừa được nhiều người.
Trong Tin Mừng, Chúa Giêsu đã khẳng định: “
Thầy là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống” ( Ga 14, 6 ). Như thế, để thỏa mãn nỗi
khát vọng sâu xa của con người là Chân Lý, Sự Sống và Hạnh Phúc, thì không thể
tìm kiếm nơi đâu ngoài Chúa, hay nói cách khác, Thiên Chúa chính là đối tượng
của khát vọng đó.
Cuộc sống gắn bó và liên kết với Chúa là điều
rất quan trọng, không thể tách rời, không thể nghi nan, cho dù con người phải
đi qua muôn nẻo đường đời, qua bao gian nan và thử thách. Về phần mình, ma quỉ
cũng tận dụng mọi thời cơ để chuyển đổi đối tượng của tự do, chân lý, tình yêu,
hạnh phúc…ra ngoài Chúa. Và nỗi buồn của vườn địa đàng vẫn kéo dài đến hôm nay,
nơi từng người và từng lúc.
2. “Ở đâu tội lỗi đã lan tràn, ở đó Ân sủng càng chứa chan gấp
bội”.
Hình ảnh của Ađam và Chúa Giêsu, của tội lỗi
và ân sủng, hủy diệt và giải thoát, giết chết và cứu sống… đã sóng đôi nhau
trong cuộc chiễn đấu nên thánh của mỗi người chúng ta. Phần thắng luôn thuộc về
Thiên Chúa, cho dù là cửa hỏa ngục cũng không thể thắng được. Tự do mà Chúa ban
cho chúng ta không phải là muốn làm gì thì làm, nhưng tự do là được lựa chọn.
Con người được hoàn toàn tự do lựa chọn một trong hai đối tượng và tình trạng
của các cặp sóng đôi ở trên. “Thật vậy, cũng như vì một người duy nhất đã không
vâng lời Thiên Chúa, mà muôn người trở thành tội nhân, thì nhờ một người duy
nhất đã vâng lời Thiên Chúa, muôn người sẽ thành người công chính” ( Rm 5, 12 –
19 ).
3. “Thế rồi ma quỉ bỏ người mà đi, và có các sứ thần đến hầu hạ
Người”.
Nếu Thiên Chúa, để giải thoát con người, đã từ
trời hoặc từ xa, chỉ đưa ra những mệnh lệnh hoặc chỉ dẫn cho con người khắc
phục tình trạng suy thoái, và biết đường mà về với Chúa và về trời, thì cuộc
chiến giữa áng sáng và bóng tối vẫn sẽ có nhiều cam go, thậm chí con người sẽ
cảm thấy bất lực và bơ vơ khủng khiếp. Khởi đi từ Mầu nhiệm Nhập Thể của Ngôi
Hai Thiên Chúa, Chúa Giêsu Kitô đã soi sáng cho chúng ta ý định và chương trình
thật tuyệt vời và gần gũi của Thiên Chúa. Chúa không vô hình, nhưng thật hữu
hình, Chúa không xa cách, nhưng thật gần gũi. Và nhất là, Chúa không đóng vai
quan tòa nghiêm khắc xét xử, nhưng mặc lấy thân phận con người, đồng hành với
con người tội lỗi và yếu đuối. Qua đó, Chúa Giêsu đi trước, tay Ngài cầm tay
con người, để dẫn đưa con người về bến bình an. Vì thế:
Ngài đã sinh xuống làm người như mọi người (
Lc 2,1 – 14 ).
Ngài đã chịu bách hại bởi vua Hêrôđê ( Mt 2, 1
– 12 ) .
Ngài đã được cha mẹ dâng cho Thiên Chúa theo
luật Môisen ( Lc 2, 22 – 32 ).
Ngài đã xếp hàng chờ được chịu phép rửa của
Gioan Tẩy Giả ( Mt 3, 13 – 17 )…
Và
trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu chấp nhận để cho ma quỉ cám dỗ, y như cảnh ngộ
của mọi người chúng ta ( Mt 4, 1 – 11 ). Hình dung lại bối cảnh của Chúa Giêsu
ăn chay 40 ngày và chịu cám dỗ trong hoang địa. Hình ảnh của “tên cám dỗ” mon men lại gần để thủ thỉ, để khêu gợi, và để
đánh bóng những vui thích cơ bản của cuộc sống con người. Trong lúc cám dỗ, nó
cũng thật thiện chí và năng động, tỏ ra quan tâm và săn sóc đặc biệt: bưng mâm
cỗ, phục vụ tối đa nhu cầu của quí khách, mà theo ngôn ngữ của thương trường là
“ thượng đế”. Sơ hở một chút là con người dễ dàng cảm thấy như “được đưa lên
mây”, nhưng theo ngôn ngữ của ma quỉ là “bị hạ gục”. Một lần nữa, Chúa cho thấy
những cách thức phải học nằm lòng để “tỉnh thức và đứng vững”: Luôn sống trong
tình trạng làm chủ được bản thân: Nhờ ăn chay và cầu nguyện.
Lời Chúa phải là đèn soi cho con bước, là ánh
sáng chỉ đường con đi ( Tv 119,105 ).
Phát huy sự tự do đúng đắn Chúa ban, là chỉ
lựa chọn những gì Chúa chọn: Chúa và anh em, đặc biệt những người nghèo và bất
hạnh.
Vì thế, khởi đi từ tình trạng tội lỗi yếu đuối
là âm hưởng của nguyên tổ Ađam, Ađam “mới”, là Chúa Giêsu, đã hoạch định một lộ
trình giải thoát và phục hồi hình ảnh cao đẹp mà Thiên Chúa có khi dựng nên con
người. Lộ trình ấy được diễn tả qua lời cầu nguyện của thánh Augustinô: Lạy
Chúa, Chúa đã dựng nên con cho Chúa, và con chỉ được an nghỉ khi trở về với
Chúa.
Mỗi
lần bước vào Mùa Chay Thánh, người Kitô hữu lại đươc mời gọi kiểm tra lại bước
đi của mình, xem có đang đi trong quĩ đạo của hành trình của Chúa không?, ý
thức rõ hơn về sự hiện diện của “tên cám dỗ”, không phải là thiểu số và thầm
lặng ( Mc 5, 1 – 20 ). Nhìn vào thực trạng đời sống đạo của nhiều người Kytô
hữu hôm nay, chúng ta cũng dễ thấy ma quỉ vẫn còn chiếm được nhiều ưu thế. Cũng
chỉ vì sự lơ là, tự mãn, và ngủ quên trên những “lãnh địa an toàn và giả hiệu”.
Chúa đã gửi một ngôn sứ cho Giáo Hội: Đức Thánh Cha Phanxicô. Với những hành
động ngoạn mục, ngài đang mạnh mẽ thúc đẩy một sự cảnh tỉnh ngay trong lòng
Giáo Hội, nơi tất cả mọi thành phần của Dân Chúa.
27. Chúa Nhật I Mùa Chay – Lm Nguyễn Bình An
Một Marylyn Moroe đẹp một hai "nghiêng nước nghiêng
thành" của thập niên 60 tại Hoa Kỳ đã rơi vào cạm bẫy của thần vệ nữ và
trở thành "đồ chơi" của giới trưởng giả và chính trị gia. Cái đẹp hấp
dẫn, nẩy lửa và mời gọi ấy còn ám ảnh tâm tưởng nhiều cố nhân, nên dù không là
anh hùng dân tộc, Monroe vẫn được sủng ái và trở thành "chim câu giao
liên" tại Hoa Kỳ hôm nay.
Cái tài đảm lược "chinh đông phục tây" và "trị
quốc an dân" của Caesar đã biến ông thành người kiêu ngạo khó thương và
phách lối. Ông ao ước được phong thần và trở thành hoàng đế La Mã. Nguyên lão
nghị viện đã ám sát ông dưới chân tượng bại tướng Pompey là kẻ thù của ông.
Các "đồ tể" và "tay sai" đâm thuê, giết mướn
đã hạ sát Tổng Thống Diệm. Họ huyên hoang tự phong là "anh hùng dân
tộc" hay "chính trị gia đại tài". Họ thay nhau một thời vơ vét
để "vinh thân phì gia". Quả báo là họ đã nếm mùi cùng cực của kẻ mất
chức, trốn chạy, qui hàng tủi nhục và tù tội đau thương.
Ba mươi năm ẩn dật tại Nazareth, Đức Kitô đã
sống quá tầm thường và khiêm tốn. Không hơn không kém, Ngài chỉ là con bác thợ
mộc nghèo khó, vất vả kiếm ăn từng ngày. Họ hàng không ai rõ, bạn bè chẳng ai
hay một điểm phi thường nào nơi Giêsu. Ngài chỉ thực sự biến đổi sau cuộc gặp
gỡ với Gioan Tẩy Giả bên sông Giordan. Ra khỏi nước, Chúa Cha tuyên phong Ngài
là "Chiên Thiên Chúa" và Thần Linh Chúa đưa Ngài vào hoang địa lập
chí. Tại đây Ngài chìm trong đắm suy tư và cầu nguyện. Cũng tại đây, Ngài hình
thành chương trình giải phóng, chọn lựa phương thế tuyệt hảo để hành động và
mục đích tối hậu phải nhắm tới. Đối thủ nghi vấn về con người dị kỳ và đặc biệt
này. Đối thủ nhận ra những khả năng phi thường, sự khôn ngoan tuyệt đối và
những nhân đức tuyệt vời của con người này. Nhưng đối thủ vẫn không nhận ra
chân tướng "cứu thế" của Ngài. Đối thủ vì thế mon men đến làm quen và
truyện trò.
Thánh kinh ghi lại 3 thách đố hay 3 trò chơi
đối thủ đưa ra liên hệ đến tiền, danh, chức để thử Ngài hầu "tri kỷ tri
bỉ, bách chiến bách thắng". Ngài đã khôn ngoan đối đáp một là "Người
ta sống không nguyên bởi bánh, nhưng bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán
ra", hai là "Đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa ngươi" và ba là
"Ngươi phải thờ lạy Chúa là Thiên Chúa ngươi, và chỉ thờ phượng duy mình
Chúa mà thôi".
Tiền Ngài không ham, danh Ngài không thích,
chức Ngài không thèm. Ba cái nghiệp chướng ấy: thứ nhất đã đưa đẩy nhân loại
vào đường dối trá, biển lận và tham lam; thứ hai đã biến đổi tâm tính con người
từ bất lực, hẹp hòi và giới hạn thành tự đắc, kiêu căng và phách lối; thứ ba đã
tạo những con người được hình thành từ bụi đất, nay còn mai mất và bất toàn nên
những người lạm dụng quyền bính, bất nhân và vi phạm quyền sống, lạm dụng tự do
và bình đẳng của con người.
Vương quốc của Đức Kitô lấy công bình, bác ái,
và yêu thương làm phương châm và ơn cứu rỗi làm cùng đích, nên tiền, danh, chức
chỉ là phương tiện: "Ai muốn làm lớn, phải làm tôi mọi người".
Đời chúng ta vì thế dẫy đầy những cạm bẩy và
mâu thuẩn cần chế ngự. Thoát cạm bẫy của "danh, lợi, dục" là được
trưởng thành trong ơn thánh, trở nên vĩ nhân của Nước trời, vui sống tự do,
hưởng công lý, an bình và bác ái. Như Đức Kitô, chúng ta phải sáng suốt và tự
do chối từ những cạm bẫy do đối thủ giăng ra để sống thánh thiện và hy sinh
tuyệt đối cho Thiên Chúa và tha nhân; để chết an bình và được tái sinh khải
hoàn với Đức Kitô.
Thắng đối thủ và thoát tục là không tìm hư
danh hão huyền. Sống trưởng thành là cộng tác và hy sinh cho tha nhân. Nên
thánh thiện là biết thưa "Con chỉ chu toàn phận sự được giao phó".
Như thế thì danh, chức, lộc không còn ở thế thượng phong, mà chỉ là phương tiện
để tín hữu yêu thương, cộng tác, thông cảm và tha thứ. Tuyệt vời thay!
Đời sống của chúng ta là một cuộc thử thách,
là một cơn cám dỗ triền miên, từ ngày này qua ngày khác. Chúng ta sẽ gặp phải
những khó khăn, chúng ta sẽ phải đương đầu với những quyến dũ, để rồi cuối
cùng, nếu trung thành với Chúa, chúng ta sẽ được Ngài yêu thương và ân trao ban
phần thưởng Nước trời.
Vì thế, thử thách và cám dỗ là một cái gì gắn
liền với bản tính nhân loại, nó làm thành thân phận của mỗi người chúng ta. Và
nếu đọc lại Kinh thánh, chúng ta thấy thử thách và cám dỗ đã xuất hiện ngay từ
những trang đầu tiên, vào một thuở rất xa xưa.
Thực vậy, các thiên thần lúc ban sơ cũng đã bị
thử thách về lòng trung thành của mình đối với Thiên Chúa. Chúng ta không biết
rõ cuộc thử thách ấy như thế nào, nhưng theo tương truyền, thì Lucifer, vị
thiên thần mang ánh sáng, thấy mình vinh quang rực rỡ, nên đã ngang nhiên tuyên
bố:
- Tôi không phục tùng Thiên Chúa nữa.
Một số các thiên thần khác về hùa với Lucifer
đã quay lưng chống lại Thiên Chúa. Trong khi đó tổng lãnh thiên thần Micae cùng
với các thiên thần lành thánh đã khiêm nhường xác định lập trường của mình qua
lời nói bất hủ:
- Ai bằng Thiên Chúa.
Và hình phạt nào đã dành cho ma quỷ, nếu không
phải là hình phạt hỏa ngục đời đời.
Thứ đến là Adong Eva. Sách Sáng thế ký kể lại
rằng: ngay từ đầu, Thiên Chúa đã dựng nên và cho hai ông bà được sống trong
vườn địa đàng, có nghĩa là sống trong tình yêu thương và hạnh phúc tuyệt vời
của Thiên Chúa.
Tuy nhiên, để xứng đáng lãnh nhận tình yêu và
hạnh phúc, hai ông bà đã cũng đã phải trải qua một cuộc thử thách. Và thử thách
đã có mặt qua lệnh truyền của Thiên Chúa:
- Ngươi được ăn mọi thú trái cây trong vườn,
ngoại trừ cây biết lành và dữ, vì ngày nào ngươi ăn trái cây ấy, ngươi sẽ phải
chết.
Thế nhưng, ma quỷ dưới vóc dáng của một con
rắn, đã cám dỗ hai ông bà:
- Ngày nào ăn trái cây ấy, mắt các ngươi sẽ mở
ra và các ngươi sẽ biết được điều lành điều dữ.
Và như chúng ta đã biết: hai ông bà đã nghe
lời dụ dỗ của ma quỷ, vi phạm lệnh truyền của Thiên Chúa, giơ tay ngắt trái cấm
mà ăn. Bản chất của tội nguyên tổ không phải chỉ là một sự tham ăn bình thường,
hay một khuynh hướng đam mê về tình dục mà hình ảnh trái cấm là một biểu tượng.
Nhưng hơn thế nữa, bản chất thực sự của tội nguyên tổ chính là sự kiêu ngạo,
muốn trở nên bằng Thiên Chúa, muốn tự giải thoát mình khỏi quyền năng của Ngài.
Hậu quả của hành vi bất trung ấy là gì nếu không phải là hai ông bà đã bị đuổi
ra khỏi vườn địa đàng, sống trong tình trạng thù nghịch cùng Thiên Chúa, phải
cúi đầu lãnh nhận bản án của đau khổ và chết chóc. Cái chết phần xác cũng như
cái chết phần hồn. Án phạt này còn được lưu truyền cho con cái loài người.
Từ hai sự kiện trên, chúng ta thấy: phản bội
cùng Thiên Chúa thì sẽ bị trừng phạt, trái lại trung thành với Ngài thì sẽ được
ân thưởng.
Abraham ngày xưa đã vâng nghe lời Chúa, từ bỏ
quê hương xứ sở, lên đường theo tiếng gọi của Chúa, tới một vùng đất xa lạ mà
Ngài sẽ ban cho làm sản nghiệp, sẵn sàng sát tế Isaac, người con trai duy nhất
trong tuổi già, làm lễ vật dâng kính Ngài. Vì thế, lời hứa đã được thực hiện:
- Ông đã trở thành cha của một dân tộc hùng
mạnh và đông đúc như sao trên trời và như cát biển, cũng như ông đã có một mảnh
đất chảy sữa và mật làm sản nghiệp.
Rồi ông Gióp, đang sống trong tình trạng giàu
sang: lắm của nhiều con, thế nhưng, chỉ trong một ngày tất cả đều đã tiêu tan.
Con cái bị giết chết, tài sản bị cướp bóc hay bị thiêu rụi, còn bản thân ông bị
ghẻ lở nhức nhối. Thế nhưng, ông vẫn luôn trung thành cùng Chúa để rồi cuối
cùng ông đã được Chúa yêu thương và trao ban cho gấp bội.
Sự thử thách không phải chỉ có trong phạm vi
cá nhân, mà hơn thế nữa, còn có cả trong phạm vi dân tộc và nhân loại nữa. Lịch
sử dân Do thái là một bằng chứng cụ thể. Bao lâu trung thành phụng thờ Chúa, họ
được sống trong thanh bình và hạnh phúc, trái lại nếu xa lìa và phản bội Ngài,
lập tức bản thân họ bị đau khổ và đất nước họ bị tan hoang.
Thế nhưng, như chúng ta thường nói:
- Lửa thử vàng, gian nan thử đức.
Cám dỗ và thử thách, tự bản chất, không phải
là một cái gì xấu xa, trái lại nó còn là một cái gì hữu ích, giúp thanh luyện
tâm hồn và làm cho chúng ta được trở nên trưởng thành, đồng thời gia tăng công
nghiệp cho chúng ta.
Chính vì thế, Chúa Giêsu cũng đả chấp nhận bị
cám dỗ và thử thách. Phúc âm kể lại: sau khi ăn chay bốn mươi đêm ngày, Chúa
Giêsu cảm thấy đói và ma quỷ đã cám dỗ Ngài. Tuy nhiên, cơn cám dỗ cam go nhất
đối với Ngài chính là cái chết trên thập giá. Ngài cũng đã phải trải qua những
giây phút lo sợ và giàng co, để rồi cuối cùng thánh ý Chúa Cha đã được thực
hiện và chương trình cứu độ được hoàn tất:
- Xin đừng theo ý Con, một theo ý Cha mà thôi.
Sống là chọn lựa. Không phải chọn lựa một lần
thay cho tất cả, nhưng phải chọn lựa luôn mãi trước mỗi công việc cũng như
trước những thử thách và cám dỗ. Chúa đòi chúng ta trung thành với Ngài, không
phải chỉ trong những việc lớn lao, mà còn trong những việc tầm thường và nhỏ
mọn.
Có như vậy, trong ngày sau hết chúng ta mới
được nghe những lời nói ân tình của Chúa:
- Hỡi đầy tớ trung thành và khôn ngoan, vì
ngươi đã trung thành trong việc nhỏ, Ta sẽ đặt ngươi coi sóc việc lớn. Hãy vào
vui hưởng hạnh phúc của chủ ngươi.
29. Cám dỗ, nguy cơ và cơ may
(Suy niệm của Lm Pietro Nguyễn Hương)
Với Chúa nhật I mùa Chay năm A, phụng vụ Lời Chúa
hướng sự chú ý của chúng ta tới một chủ đề chính đáng suy nghĩ đó là CÁM DỖ.
Chủ đề này như là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tất cả các bài đọc. Nếu ma quỉ xuất
hiện như làm một kẻ thù rất nguy hiểm của con người, thì Đức Giêsu là người
chiến thắng tất cả các cám dỗ và cạm bẫy của Ma quỉ, trở thành khuôn mẫu và là
Đấng cứu độ duy nhất và phổ quát của nhân loại.
Bài
Đọc I từ Sách Sáng Thế (St 2,7-9. 3,1-7), kể cho chúng ta nghe lại câu chuyện
sa ngã của tổ tiên chúng ta do những lời mời mọc ngọt ngào của con rắn. Adam va
Eva bị cám dỗ ăn trái cấm của “cây biết lành biết dữ” (St 3,2). Họ đã sa ngã, xa rời Thiên Chúa,
đánh mất sự sống và sự hiệp thông mật thiết với Thiên Chúa, Đấng là nguồn mạch
của mọi sự thiện hảo. Câu chuyện này cũng nhắc nhở chúng ta về một sự kiện lịch
sử là nhân loại ngay từ đầu đã phạm tội và không có khả năng giải phóng mình
khỏi tội lỗi và sự giữ. Nhân loại cần đến ơn cứu độ, sự hoàn nguyên đến từ
Thiên Chúa.
Thánh Phaolô trong thư gửi các tín hữu Rôma
(Rm 5,12-19), cho chúng ta lời giải đáp về mầu nhiệm cứu độ của nhân loại mà
Đức Kitô đã mang lại qua mầu nhiệm thương khó, tử nạn và phục sinh của Đức
Kitô: «Thật vậy, cũng như vì một người duy nhất đã không vâng lời Thiên Chúa,
mà muôn người thành tội nhân, thì nhờ một người duy nhất đã vâng lời Thiên
Chúa, muôn người cũng sẽ thành người công chính» (Rm 5,19).
Bài Tin mừng (Mt 4,1-11) giới thiệu với chúng
ta kinh nghiệm của Đức Giêsu trong sa mạc, nơi Người bị cám dỗ và chống lại
Satan như thế nào.
Chúng
ta hãy nhìn vào ba cơn cám dỗ của Đức Giêsu: cơn cám dỗ thứ nhất, trong lúc đói lã, Ma quỉ đề nghị Người biến những viên đá
thành bánh để ăn. Đấy là cám dỗ đặc trưng về vật chất. Nhưng Đức Giêsu trả lời:
«Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa
phán ra» (Mt 4,4). Đức Giêsu đã từ chối cám dỗ này và sống phó thác vào Chúa
Cha, vì đối với Người có một thức ăn quan trọng hơn “bánh mì” đó là Lời Chúa và
thi hành theo Ý Cha.
Trong cơn cám dỗ thứ hai: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì gieo mình xuống đi!» (Mt
4,6). Đây là cám dỗ về lòng kiêu ngạo. Ma quỉ gợi lên sự ngờ vực, thách thức về
Tình Yêu của Chúa Cha đối với Người, và để nghị Người sử dụng quền của mình để
làm những cảnh ngoạn mục, tìm kiếm sự vỗ tay của đám đông. Trong câu trả lời:
«Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi», Chúa Giêsu cho thấy
Người là Con đích thực của Thiên Chúa, đã chọn một cách sống trong khiêm tốn,
trong ẩn dật, và không cần phải bắt Thiên Chúa làm theo ý mình để biểu lộ tình
yêu đối với mình. Cách đơn giản Người sống tin tưởng vào Cha.
Cuối
cùng, Cám dỗ thứ ba liên quan đến sự khát khao quyền lực:
"Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi. (Mt
4,9). Một cách công khai Ma quỉ để lộ mục đích của nó: hãy thờ lạy tôi chứ
không phải Thiên Chúa, bạn sẽ có tất cả. Chúa Giêsu trả lời bằng một lối sống
thực sự chỉ có tôn thờ và phục vụ một mình Thiên Chúa mà thôi.
Quả thật, cả ba cám dỗ của Đức Giêsu là “ba
con đường dễ dãi để không trải qua Thập Giá” (Fulton Sheen), nhưng Đức Giêsu đã
chấp nhận con đường Thập Giá, với một tình yêu và lòng phó thác hoàn toàn vào
Cha. Như thế, Người đã chiến thắng và như thế qua Thập Giá, Người cứu độ chúng
ta.
Cũng như Đức Giêsu, ngày hôm nay chúng ta sống
trong thế giới này, một thế giới đầy cám dỗ, và cám dỗ hôm nay được mặc nhiều
dáng vẽ hấp dẫn và đẹp đẽ. Đằng sau những cám dỗ là Ma quỉ, kẻ thù luôn dấu
mặt. Kẻ được định nghĩa bởi Gioan như là cha đẻ của sự dối trá (Gv 8,44), một
kẻ thù rất nguy hiểm không bao giờ ngủ, luôn sẵn sàng để thử thách chúng ta. Và
như nhà thơ Baudelaire nói: “Sự quỉ quyệt nhất của ma quỉ là làm cho con người
không tin rằng nó hiện hữu”.
Chúng ta đừng có sợ hãi vì Đức Kitô đã chiến
thắng Satan để giải thoát ta khỏi Satan. Chúng ta hãy học hỏi từ Đức Giêsu, để
chiến đấu với Ma quỉ bằng sức mạnh của Lời Chúa, và khí cụ của việc ăn chay,
cầu nguyện và việc bác ái. Hãy học nơi Người để tĩnh thức luôn, để nói KHÔNG
với từng cơn cám dỗ và nói VÂNG với Thiên Chúa. Đặc biệt là như Đức Giêsu, hãy
để cho Chúa Thánh Thần hướng dẫn cuộc đời chúng ta, hãy trở nên nhảy cảm và dễ
bảo với Người. Tôi xác tín rằng, nếu chúng ta bước đi trong sự hướng dẫn của
Chúa Thánh Thần, chúng ta sẽ chiến thắng các cám dỗ, và qua những thử thách đó
chúng ta sẽ trưởng thành trong Đức Tin và trong Tình Yêu với Thiên Chúa và với
mọi người. Đó là tin vui và cùng với niềm vui đó chúng ta bắt đầu hành trình
Mùa chay hướng về niềm vui phục sinh của Đức Kitô, Chúa Chúng ta. Amen!
30. Cám dỗ – Lm Trần Xuân Lãm
Thánh sử Mat-thê-ô, một người Do- thái, nhắm
trước hết vào các độc giả Do-thái, ông muốn nhắc nhở: dân Do Thái đã sa chước
cám dỗ khi họ sống trong hoang địa 40 năm trường, còn Chúa Giêsu đã chiến thắng
các cám dỗ của ma quỷ, sau khi ăn chay 40 ngày nơi rừng vắng.
Có tất cả 3 cám dỗ nặng nề:
1- Cám dỗ cơm bánh hay vật chất: Trong hoang địa, dân Do thái kêu ca vì thiếu
tiện nghi và lương thực. Chúa cho manna để nuôi họ. Nhưng họ nhàm chán thứ bánh
họ ăn hằng ngày. Lương thực nói đây tượng trưng nhu cầu vật chất chúng ta muốn
hưởng thụ. Trong cơn cám dỗ vật chất, Chúa Giêsu đã trưng lời sách Đệ nhị luật:
“Người ta sống không chỉ bởi bánh, nhưng bởi lời từ miệng Thiên Chúa”. Mặc dù
Chúa Giêsu cảm thấy đói, nhưng sự đói khát nghe lời Thiên Chúa còn quan trọng
hơn là nhu cầu về cơm bánh. Ngài hơn hẳn dân Do thái xưa, Ngài tìm ý Thiên Chúa
hơn là tìm sự thỏa mãn cho riêng Ngài.
2- Cám dỗ về sự thử thánh quyền năng Thiên Chúa: Dân Do thái luôn yêu cầu Chúa ban những dấu lạ
điềm thiêng, nhưng Chúa từ chối vì họ không thực tâm tin vào Ngài, mà đơn thuần
chỉ để thách thức Chúa. Hôm nay, khi ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu gieo mình xuống
khỏi đền thờ, Ngài đã trả lời bằng cách trưng dẫn sách đệ nhị luật: “Ngươi đừng
thử thách Thiên Chúa”. Những gì dân Do Thái khiêu khích Thiên Chúa nơi hoang
địa, nơi đây ta thấy Chúa Giêsu đã chẳng hề làm.
3- Cám dỗ hạ mình thờ lạy ma quỷ: Xưa dân Do thái đã tạc tượng bò vàng và thờ
lạy nó. Ngày nay, ngẫu tượng hay bò vàng chính là tiền tài, danh vọng, thú vui,
vật chất, tiện nghi, sắc dục đem chúng ta xa lìa Chúa và dẫn ta đến chỗ thỏa
hiệp, phạm tội. Chúa Giêsu chẳng màng bất cứ điều gì ma quỷ trưng dẫn, kể cả
vương quốc nó muốn dâng tặng Ngài. Ngài đã chẳng cúi đầu thờ lạy nó, trái lại
Ngài dõng dạc tuyên bố: “Ngươi chỉ thờ lạy một mình Thiên Chúa” (Đnl 6:13).
Thánh Mat-thê-ô chỉ ra rằng, trong khi dân Do
thái đã ngã thua cám dỗ trong sa mạc, thì trái lại, Chúa Giêsu đã chẳng hề sa
ngã. Bởi đó, Chúa Giêsu, là dân Is-diên mới, là con thật của Thiên Chúa, là
thừa kế chính truyền của vương quốc Thiên Chúa. Những ai theo gương Ngài, sẽ
vượt qua cám dỗ trong cuộc đời, và trở nên con cái đích thực của Thiên Chúa.
31. Đương đầu với cám dỗ
(Ttích trong ‘Tin Vui Xuân Lộc’)
Người ta kể câu chuyện: trong ngày họp tổng kết cuối năm, báo
cáo của các quỷ đều sút giảm việc lôi kéo con người, do đó Luxife đã yêu cầu
các thành viên hiến kế làm thế nào để có thể cám dỗ hiệu quả nhất, và lôi kéo
được nhiều người nhất. Một tên nói: Tôi sẽ hiện nguyên hình hoặc tạo ra những
chuyện lạ lùng để làm lung lạc đức tin của người tín hữu. Tên thứ hai nói: Tôi
sẽ lấy những hình ảnh các cô gái đẹp, các chàng trai hấp dẫn, tạo nên những chỗ
vui chơi khiến cho các tín hữu mất cảnh giác. Cả hai ý kiến đều rất hay và được
tất cả hội nghị vỗ tay. Tên thứ ba góp ý: Tôi sẽ nói cho mọi người tin là không
có ma quỷ, cũng chẳng có cám dỗ, cuộc sống con người làm ra tiền thì phải hưởng
thụ. Ý kiến này thật xuất sắc và nguy hiểm và được cả hôi nghị vỗ tay tán
thưởng và chọn để hành động.
Thưa qúy OBACE, câu chuyện ấy cho thấy một sự
thật, đó là ma quỷ có rất nhiều mưu mô, các cám dỗ thì muôn hình muôn vẻ, và
cám dỗ nào cũng nguy hiểm nếu chúng ta không sẵn sàng để đương đầu với nó, nó
sẽ hạ gục chúng ta.
Ngày xưa khi Thiên Chúa dựng nên con người, và
cho con người được hưởng hạnh phúc trong vườn Địa Đàng, thì dường như Satan đã
tức tối với Thiên Chúa, ghen tị với con người nên nó tìm mọi cách để tách con
người ra khỏi Thiên Chúa. Câu chuyện trong sách Sáng Thế hôm nay đã dùng những
hình ảnh hết sức đơn sơ để nói lên sự thất bại của nguyên tổ loài người trước
sự tấn công của ma quỷ. Mượn hình ảnh con rắn là loài xảo quyệt, ma quỷ đã dụ
dỗ Evà, và bà đã để mình mất cảnh giác trước những lời đưa đẩy ngọt ngào của
nó.
Trước hết nó gieo vào trong bà Evà sự nghi ngờ
Thiên Chúa: Có phải Thiên Chúa cấm các ngươi không được ăn mọi trái cây trong
vười không? Qua một câu nói vu vơ như thế nó khiến cho bà Evà nghĩ rằng chắc
Thiên Chúa không yêu con người, Ngài còn muốn giữ riêng cho Ngài điều gì đó,
Ngài không muốn ban tất cả cho con người. Kế đến Satan nói với bà: Không chết
chóc gì đâu, ăn trái cây vào, mắt ông bà sẽ mở ra và ông bà sẽ trở nên như thần
linh. Với lời cám dỗ tiếp theo này, nó càng làm gia tăng sự nghi ngờ của bà
Evà, và nó còn đưa ra một cái cám dỗ sâu xa hơn, đó là đụng chạm đến cái khát
khao trở nên như thần linh trong mỗi con người, muốn biết trước được tương lai,
muốn biết điều lành điều dữ, sẽ trở nên quyền phép ngang hàng như Thiên Chúa,
muốn tự định đoạt cho tương lai của mình mà không cần đến Thiên Chúa, không
phải lệ thuộc Thiên Chúa nữa. Bà Evà và đã xiêu lòng trước cám dỗ ngọt ngào
này, bà nhìn trái cây thì đẹp mắt, ăn thì ngon, và đáng quý vì làm cho mình nên
tinh khôn. Bà đã hái trái mà ăn, rồi còn đưa cho chồng nữa. Cái tội ông bà
nguyên tổ gây ra nó không phải bởi hái một trái táo, mà nó là cái tội nghi ngờ
tình yêu của Thiên Chúa, và muốn đặt mình ngang hàng với Thiên Chúa. Lúc bà
tưởng mình nên như thần linh thì cũng là lúc bà thấy mình thất bại, mắt bà mở
ra nhưng không biết được điều lành điều dữ trong tương lai, mà Thánh Kinh ghi
lại, ông bà nguyên tổ chỉ nhìn thấy sự trần trụi, xấu hổ của mình mà thôi.
Nếu như nguyên tổ loài người đã thất bại trước
cám dỗ của Satan, thì tin Mừng cho thấy Đức Giêsu là Adam mới đã không cậy dựa
vào sức mình, nhưng Ngài đã dùng Thánh Thần và Lời Chúa làm vũ khí chống lại ma
quỷ, và Ngài đã chiến thắng.
Trước
khi bắt đầu sứ vụ công khai, sau khi chịu phép rửa, Thánh Thần đã dẫn đưa Ngài
vào sa mạc, nơi đó, Ngài sống chay tịnh và chịu ma quỷ cám dỗ. Cám dỗ đầu tiên chính là cám dỗ về vật chất,
cám dỗ về bản năng. Ma
quỷ nhắm đến việc thỏa mãn cho cơn đói, nên nó nói với Chúa: Nếu ông là Con
Thiên Chúa thì hãy truyền cho những hòn đá này nên bánh đi. Nó muốn Chúa Giêsu
nhân danh Thiên Chúa để thỏa mãn cho nhu cầu cái bụng của mình, và dùng quyền
năng để tìm kiếm, thỏa mãn nhu cầu vật chất, để từ đó dùng vật chất để phục vụ
cho nhiệm vụ Mesia của mình. Như thế có nghĩa là sẽ sự thành công sau này sẽ
không phải bởi Thiên Chúa, mà do vật chất đem lại. Thấy được mưu mô của nó,
Chúa Giêsu đã trả lời: Người ta sống không nguyên bởi bánh, như còn bởi mọi lời
do miệng Thiên Chúa phán ra.
Cám dỗ tiếp theo: Nếu ông là Con Thiên Chúa thì hãy gieo mình xuống đi, vì Thiên
Chúa sẽ cho Thiên thần đưa tay nâng đỡ ông mà! Cám dỗ này như con dao hai lưỡi,
nếu từ chối, thì có nghĩa là không tin Thiên Chúa sẽ đưa tay ra nâng đỡ, và nếu
nghe theo, thì sẽ rơi vào tình trạng muốn thử thách tình yêu của Thiên Chúa.
Qua cám dỗ này, ma quỷ nó cám dỗ Chúa dùng quyền năng của Thiên Chúa để phục vụ
cho chính mình, để tạo ra những điều hấp dẫn ngoan mục thu hút dân chúng, làm
những việc nổi tiếng để thuyết phục người nghe. Nhưng Đức Giêsu đã trả lời cho
ma quỷ: Ngươi đừng thử thách Chúa là Thiên Chúa của ngươi.
Cám dỗ thứ ba trầm trọng hơn, khi nó tự nhận tất cả mọi vinh quang thế gian là
của nó, và nó nói: Nếu ông sấp mình thờ lạy tôi, tôi sẽ cho ông tất cả. Với cám
dổ này, ma quỷ muốn đặt Đức Giêsu về phía đối nghịch với Thiên Chúa, dùng quyền
bính Mesia để giành lấy vinh quang, danh vọng, quyền lực về cho mình. Sấp mình
thờ lậy nó, thì có nghĩa là hoàn toàn lệ thuộc vào nó, chịu sự chi phối của nó,
tức là hạ bệ Thiên Chúa và đặt ma quỷ vào vị trị của Thiên Chúa. Với cám dỗ
này, Chúa Giêsu đã có một phản ứng mạnh mẽ và quyết liệt: Satan, hãy cút đi, vì
có lời chép rằng: ngươi phải thờ lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của người và chỉ
thờ phượng một mình Ngài mà thôi. Chúa giêsu đã cương quyết không dung túng cho
ý nghĩ sai lạc này, Ngài đã xua đuổi Sa tan và đã khẳng định vị trí và vai trò
độc nhất của Thiên Chúa trong cuộc đời mình.
Thưa quý OBACE, cám dỗ chưa phải là điều
tội, nó chỉ trở thành tội khi chúng ta chấp nhận chiều theo nó. Tuy nhiên với
sư mưu mô xảo quyệt của ma quỷ và sự tinh vi của các cơn cám dỗ, chúng ta sẽ
khó có thể đương đầu với nó nếu chúng ta không cậy dựa vào sức mạnh của Lời
Chúa. Đó cũng là điều Tin Mừng muốn minh chứng cho chúng ta, vì chính Chúa
Giêsu khi đương đầu với cám dỗ, Ngài không cậy dựa vào sức riêng của bản thân,
nhưng Ngài đã cậy dựa vào lời Kinh Thánh làm vũ khí để đánh bại mọi cám dỗ ma
quỷ bày ra nhằm làm chệch hướng sứ vụ Mesia của Ngài.
Ngày xưa ma quỷ đã thất bại trong việc cám dỗ
Chúa Giêsu, ngày nay ma quỷ nó cũng không buông tha những người tin theo Ngài.
Ngày nay nó không cám dỗ chúng ta cách rõ ràng, nhưng nó rất kiên nhẫn để đi
từng bước khiến chúng ta chệch đường, sai hướng và rơi vào bẫy của nó. Chắc
chắn nó không dùng những hình ảnh hết ghê sơ để cám dỗ hay hù dọa chúng ta,
nhưng nó dùng những thứ tưởng chừng như vô hại, những lời lẽ ngọt ngào, những
thói quen không tốt tích tụ từ ngày này qua ngày khác khiến chúng ta mất cảnh
giác.
Nó cũng đang nhắm vào các bậc cha mẹ với lý do
cơm áo gạo tiền để từ chối đến với Chúa, để nhắm mắt làm ngơ trước những giới
răn lề luật của Thiên Chúa, sống xao nhãng xa lìa Thiên Chúa và để cho gia đình
mình trở nên nguội lạnh vắng tiếng đọc kinh thiếu giờ cầu nguyện, từ đó trở nên
mảnh đất tốt cho ma quỷ gieo vào đó sự bất hòa cãi vã sự gian dối lươn lẹo, sự
bất đồng bất hòa trong gia đình. Nó cũng đang cám dỗ nhiều người chỉ lo làm
giàu mà quyên mất sự hiện diện và quyền năng của Thiên Chúa, muốn tự mình quyết
định cho tương lai của mình mà không cần đến Thiên Chúa, nó cám dỗ nhiều người
muốn biến mình trở nên như thần linh, muốn biết trước về tương lai của mình,
biến mình trở nên những vị thày khôn ngoan đạo đức để lôi kéo người khác và
khiến các tín hữu chạy đến với các thày bói toán để hỏi ý kiến thay vì đến với
Thiên Chúa.
Nhiều bạn trẻ và nhiều người khác đang bị ngã
gục bởi cám dỗ về vật chất danh vọng và quyền lực, họ đã tìm kiếm vật chất,
danh vọng và quyền lực bằng mọi giá, thích nổi danh nổi tiếng, kể cả việc dẫm
đạp lên phẩm giá của mình và giẫm đạp lên anh em, sẵn sàng cúi xuống để thờ lậy
ma quỷ và đồng minh của nó là thế gian và dục vọng xác thịt, và quay lưng lại
với giới răn lề luật của Thiên Chúa. Những cám dỗ mời chào của ma quỷ, của
những trào lưu trong xã hội ngày nay, nó như viên đạn bọc đường vô cùng nguy
hiểm, nó sẽ hủy hoại và giết chết nhiều tâm hồn không biết cậy dực vào Chúa mà
chỉ cây dựa vào chính mình.
Xin cho chúng ta biết học nơi Chúa Giêsu, dùng
Lời Chúa làm sức mạnh chống lại với cám dỗ của ma quỷ, và xin cho chúng ta biết
noi gương Đức Maria là Evà mới luôn sẵn sàng thưa tiếng xin vâng để phó thác
cuộc đời cho tình yêu và sư bảo vệ của Chúa. Amen.
32. Liên hệ – Lm. Vũ Đình Tường
Chương đầu sách Sáng Thế Ký tường thuật sự
việc Chúa tạo dựng con người phỏng theo hình ảnh Chúa. Trình thuật cho biết từ
nguyên thuỷ Chúa lấy bùn đất tạo nên con người và thở hơi vào lỗ mũi ban Thần
Khí Chúa cho con người. Nhờ Thần Khí đó mà con người có sự sống.
Nguyên việc sáng tạo cũng đủ cho biết con
người có quan hệ rất mật thiết với vũ trụ do Chúa tạo dựng. Đây là lí do chính
giải thích tại sao con người lại có khuynh hướng yêu mến, quyến luyến trần thế.
Nguyên do
Ngoài ra, thân xác con người bởi đất mà ra.
Con người nhận biết mình là bụi tro và sau cuộc đời khổ ải này sẽ trở về bụi
tro. Nói cách khác thân xác con người là một phần của vũ trụ do Chúa tạo thành.
Yêu thích vật chất, của cải thế gian chính là yêu thích cái cội nguồn thân xác
trần thế của chính mình.
Chúa phán cho nhân loại con người hãy làm chủ
chim trời, cá biển và những sinh vật trên mặt đất. Con người thi hành giáo huấn
tích cực đến độ cạnh tranh, tranh nhau làm chủ và ngay cả tàn sát nhau để được
quyền làm chủ trên đất, biển và không gian. Thực ra con người được mời gọi làm
quản gia, chứ không phải là chủ gia. Nhiệm vụ của quản gia là bảo quản, coi
sóc, bảo vệ, canh tác và hưởng thành quả của lao tác. Đòi làm chủ vượt quá
quyền hạn của quản gia. Mầm mống của phản loạn chống lại chủ nhân vũ trụ, chống
lại Đấng sáng tạo ra vũ trụ. Mình Chúa làm chủ tất cả. Mọi người đều là quản
gia, công nhân của vườn nho Chúa.
Con người nhận biết của cải, vật chất trần thế
rất thực tiễn. Hữu dụng cho cuộc sống và thoả mãn những nhu cầu con người.
Chính những gì trái đất cung cấp làm con cho người trở nên thèm khát và muốn chiếm
đoạt, chiều theo lòng ham muốn của cải.
Đam mê
Khuynh hướng đam mê của cải, chức tước tác
động mãnh liệt cho một số thành phần vì họ khát khao có chúng. Với họ bao nhiêu
vật chất cũng chưa vừa, sống bao lâu cũng chưa đủ. Vì ham của cải, vật chất
trần thế nên họ chối bỏ Đấng sáng tạo vũ trụ. Đơn giản nhất là chối bỏ Ngài
hiện hữu, để thay Ngài làm chủ vũ trụ. Từ đó họ tự do xưng mình là chủ mọi
loài, kể cả sự sống. Tự trao trong tay quyền ban phát sự sống cho người khác.
Để ai sống người đó sống, bắt ai chết người đó chết. Quả là lộng quyền, lộng
ngôn. Ngày nào đó họ cũng chết, không cứu được mình. Phúc Âm vạch rõ ma quỉ cầm
đầu kẻ lộng quyền, lộng ngôn khi nó hứa cho Đức Kitô vinh quang phú quí trần
thế. Nó không có gì để cho ngoại trừ gian dối, lừa gạt. Chính lừa gạt, gian dối
này mà nó hứa cho cả những gì nó không có. Điều ngạc nhiên là có người tin lời
hứa hão huyền. Sẵn sàng gây chiến với anh em. Dùng thủ đoạn đối xử với nhau.
Thủ đoạn đi chung với chém giết, thủ tiêu, khai trừ. Chết chóc, khổ đau, goá
bụa, con côi, phát sinh từ lòng tham, từ đam mê làm chủ sinh ra.
Vũ trụ do Chúa tạo dựng là nơi con người sống
và là nơi cung cấp nguồn thực phẩm cho thân xác. Vì thế con người cố gắng làm
chủ càng nhiều của cải càng tự tin. Họ tin vật chất bảo vệ sự sống vì nó nuôi
và làm đẹp thân xác. Chúa trao quyền cho con người làm chủ chim trời cá biển và
mọi sinh vật trong mặt đất. Lời chúc phúc này chung cho mọi người, không riêng
cho một cá nhân, tập thể nào. Mọi cố gắng tranh giành cho riêng mình, tập thể
mình đều sai. Tranh chấp, bất hoà và tàn sát lẫn nhau vì của cải, vật chất;
danh vọng, chức tước vì thiếu ơn Chúa và sa vào cạm bẫy, chước cám dỗ của
satan.
Cám dỗ
Ma quỉ biết rõ lịch sử hình thành nhân loại ra
sao. Bởi đất mà ra nên chúng dùng miếng ăn, hoa mầu ruộng đất và vinh quang phú
quí trần thế cám dỗ con người. Cả ba chước cám dỗ đều có chung mục đích là lo
cho thân xác: thực phẩm nuôi thân, mong nổi tiếng và lắm vàng, nhiều bạc. Vừa
có tiếng vừa có miếng quả là một thách đố lớn. Tiếng và miếng đều đến từ môi
miệng. Ma quỉ dậy con người quên đi con tim và nhắm vào hầu bao và bao tử.
Chúng cố tình làm ngơ sự sống Chúa ban cho con người vì mục đích chúng là bóp
nghẹt sự sống trường sinh.
Đức Kitô
Đức Kitô nhắc cho ma quỉ biết ngoài phần thân
xác ra Chúa còn in dấu ấn tình yêu Ngài vào trong con tim ta. Nhờ dấu ấn tình
yêu này mà con người có sự sống. Khi tạo dựng con người bằng bùn đất. Bùn đất
đó chưa có sự sống. Sự sống chỉ xuất hiện khi Chúa thở hơi vào hình bụi đất đó.
Từ đó bụi đất có sự sống do Chúa ban. Vì thế đừng quá lo lắng cho thân xác bụi
đất mà hãy chú trọng vào sự sống trường sinh, cõi lòng con người. Đức Kitô nhắc
con người ta sống không chỉ bởi cơm bánh mà còn do lời Chúa nữa. Cơm bánh cần
cho thân xác; Lời Chúa cần cho tâm linh. Cơm bánh nuôi thân xác; Lời Chúa nuôi
tâm linh.
Ngôn ngữ của môi miệng không mang lại sự sống;
ngôn ngữ của con tim nối kết tình Chúa, tình người. Thiếu ngôn ngữ của con tim
mọi sự sẽ trở về hư vô. Hỡi người hãy nhớ mình là bụi tro, khi qua đời thân xác
cũng sẽ trở về nguồn gốc của chúng là bụi tro. Sự sống trường sinh đến từ Chúa
sẽ trở về với Chúa. Vì phát xuất từ Chúa nên tâm linh ví như cành cần thường
xuyên liên kết với thân là Chúa để nhận sự sống, được thánh hoá hầu sống mạnh
khoẻ, tinh tuyền.
Đức Kitô xua đuổi ma quỉ và nhắc cho chúng
biết Thiên Chúa có quyền bắt chúng phải tùng phục Ngài. Ngài nhắc con người cần
để ý, lưu tâm đến phần tâm linh nhiều hơn vì đó là sự sống trường sinh. Thần
khí đó không bao giờ chết. Một là sống thảnh thơi trong tình yêu Chúa. Hai là
lạc xa tình yêu Chúa. Bị lạc nó sống trong đau khổ, khắc khoải, nửa sống nửa
chết, vì nó luôn muốn tìm về cội nguồn mà không được.
33. Cám dỗ tại hoang địa – Lm FX. Vũ Phan Long
1.- Ngữ cảnh
Đoạn văn này nằm trong Phần Mở của Tin Mừng
Mt, mà chúng ta có thể xác định vị trí theo lược đồ sau đây:
A = Lời rao giảng của Gioan Tẩy Giả và câu
trích Is 40,3 (3,1-4)
B = Gioan và Đức Giêsu: cuộc đối đầu giữa các
niềm hy vọng Đấng Mêsia (3,5-15)
C = Con yêu dấu của Thiên Chúa Cha đăng quang
Mêsia, với câu nhắc đến Is 42,1 (3,16-17)
B’= Đức Giêsu và ma quỷ: Loại trừ niềm hy vọng
Đấng Mêsia trần tục (4,1-11)
A’= Lời rao giảng của Đức Giêsu và câu trích
Is 8,23–9,1 (4,12-17). Kết luận và chuyển mạch (4,18-25).
Trong phân đoạn này, tác giả Mt đã vận dụng
các đoạn Cựu Ước mà ta có thể thấy qua bảng đối chiếu sau:
Mt
4,1 - Đnl 8,2-3
Mt
4,2 - Xh 34,28; x. Đnl 9,9
Mt
4,4 - Đnl 8,3
Mt
4,6 - Tv 91,11-12 (LXX)
Mt
4,7 - Đnl 6,16
Mt
4,8 - Đnl 34,1
Mt 4,10 - Đnl
6,13
Mt 4,11 - Xh
11,14; x. Đnl 32,11; Tv 91,10-11
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thành năm phần:
1) Mở (4,1-2);
2) Cám dỗ thứ nhất (4,3-4);
3) Cám dỗ thứ hai (4,5-7);
4) Cám dỗ thứ ba (4,8-10);
5) Kết (4,11).
3.- Vài điểm chú giải
- Thần Khí dẫn vào hoang địa (1): Chính là Thần Khí đã xuống trên Đức Giêsu
tại sông Giođan nay dẫn (anagô) Người vào hoang địa.
- hoang địa (1): Đây là một đề tài quan trọng của Kinh Thánh, vì hoang địa
gây ảnh hưởng trong suốt lịch sử Dân Thiên Chúa. Lịch sử này đã ghi lại hai kỷ
niệm có vẻ mâu thuẫn nhau, nhưng thật ra là hai mặt của cùng một hoàn cảnh. (1)
Thời gian ở trong hoang địa trước tiên được trình bày như là thời kỳ sống lý
tưởng của Dân được Thiên Chúa tuyển chọn. Trong thời kỳ này, lý tưởng tôn giáo
của họ phát triển phong phú và họ sống lý tưởng này ở mức hoàn hảo. (2) Thời kỳ
này cũng còn được coi như một thử thách, thậm chí một hình phạt dành cho tội
lẩm bẩm kêu ca và bất phục tùng. Quả thật, hoang địa vừa là nơi con người tách
mình khỏi trần thế để được thanh luyện, vừa là nơi thử thách.
- để chịu quỷ dữ cám dỗ (1): Đây là một sự chọn lựa nằm trong chương trình của Thiên
Chúa. Tư cách Mêsia của Đức Giêsu cần được thử thách. Và sự thử thách này là
một chặng cần thiết trong ơn gọi của Đức Giêsu, trong tư cách Israel mới.
- quỷ dữ (1): Từ ngữ Hy Lạp
diabolos có nghĩa là “kẻ vu khống”, “kẻ tố cáo” (động từ diaballô, “tố cáo”;
“kết án”). Bản LXX đã dùng diabolos để dịch từ Híp-ri satan (HL satanas). Trong
Kinh Thánh, “quỷ” xuất hiện ra như là kẻ
tố cáo (x. Dcr 3,1-5; G 1–2; Tv 109,6), ông hoàng của thế gian (Ga 12,31;
14,30), tên cám dỗ (G 1,8-12; 2,1-6; 2 Sm 24,1tt; 1 Sb 21,1; Kn 2,24; 1 Tx 3,5;
1 Cr 7,5; 2 Cr 11,3-15; Rm 16,17-20…). Dù với tên gọi nào, “quỷ” cũng là một “đối thủ” (nghĩa nguyên thủy của từ satan), một kẻ thù
của Thiên Chúa và của loài người, nghĩa là chống lại sự thiện. Xem trong Mt:
6,13; 8,28; 12,22; 12,24; 13,25; 16,23…
- Người ăn chay suốt bốn mươi ngày bốn mươi đêm (2): Con số 40 chỉ một thời gian khá dài và có
sắc thái là một sự hoàn tất với kết quả tích cực là giải phóng và xây dựng con
người. So với Lc, Mt thêm “bốn mươi đêm” để ám chỉ thời gian Đức Giêsu ở trong
hoang địa tương đương với thời gian Môsê ăn chay trên núi cao để rồi sau đó
được Đức Chúa ban cho các điều khoản của Giao ước (Xh 34,28; x. Xh 25,18).
Nhưng cũng có thể Mt muốn ám chỉ đến Êlia nữa (x. 1 V 19,8: ăn chay trong hành
trình tiến về núi Khôrép). Hai dung mạo vĩ đại này, đại diện cho Lề Luật và các
Ngôn sứ, sẽ tái xuất hiện trong cuộc Hiển Dung của Đức Giêsu (cuộc Hiển Dung
này chính là cuộc thần hiển. Sau đó sẽ có việc thiết lập Giao Ước mới nhờ cuộc
Khổ Nạn–Phục Sinh của Đức Giêsu). Có lẽ Mt muốn nói rằng việc Đức Giêsu ăn chay
đã tóm kết cách nào đó kinh nghiệm của Môsê và Êlia, cũng như các cám dỗ sẽ tóm
kết lịch sử của Israel tại hoang địa.
- Nếu ông là Con Thiên Chúa (3): Cám dỗ này do bởi quỷ và thử thách dưới
chân thập giá do bởi người Do Thái (Mt 27,40) song song với nhau: chúng nhắm
đến tư cách Mêsia của Đức Giêsu. Đây cũng là một lời thách thức Đức Giêsu làm
lại các cử chỉ của Môsê, để chứng tỏ thời đại thiên sai đã đến. Không có lời
nhắc đến man-na, nhưng câu trả lời của Đức Giêsu khiến nghĩ đến man-na.
- đã có lời chép rằng (4): Gegraptai là thì hoàn thành (perfect) ở thái bị động của
động từ graphô, “viết”. Thái bị động này thay tên Thiên Chúa, nên có thể hiểu
là “Thiên Chúa đã viết”.
- vinh hoa của các nước ấy (8): Doxa (HL), “vinh quang”, đây là một từ ngữ Kinh Thánh để
chỉ sự lộng lẫy huy hoàng hoặc giàu sang, sung túc, được tỏ ra bên ngoài.
4.- Ý nghĩa của bản văn
* Mở (1-2)
Bản văn này được liên kết với bài tường thuật
về phép Rửa. Tại sông Giođan, Thần Khí Thiên Chúa đã được ban cho Đức Giêsu,
nay cũng Thần Khí ấy lại dẫn Người vào hoang địa. Chiều hướng của bản văn là:
Bởi vì Đức Giêsu đến hoàn tất nỗi chờ mong của dân Người, nhất thiết Người phải
đảm nhận mọi chiều kích của lịch sử dân Người: ở tại Ai Cập (2,13-15), đi qua
sông Giođan (3,13-17), cám dỗ trong hoang địa (4,1-11). Qua các cám dỗ, Đức
Giêsu cho thấy Người chấp nhận trọn vẹn thánh ý Chúa Cha; Người loại trừ mọi thứ
cung cách Mêsia mà Thiên Chúa không muốn (mà chính Gioan Tẩy Giả đã hình dung),
để chấp nhận làm một Mêsia chịu đóng đinh.
Tất cả bài tường thuật về ăn chay và cám dỗ
tập trung vào các biến cố của cuộc Xuất Hành. Dân Israel cũng là “con yêu dấu
của Thiên Chúa”, nhưng tất cả hành trình trong hoang địa cho thấy họ đã là một
đứa con nổi loạn và thất trung (x. Đnl 6,16; 17,2.7; ch. 32–34; Ds 14,22; các
Tv: Tv 78,18-41; 81,11; 95,8; 96,6; các ngôn sứ: Gr 7,22; Ed 20,5; Is 63,10.
Xem các tác giả Tân Ước: Dt 3,16; Gđ 5). Quả thật, ngôn ngữ của câu đầu đã
khiến chúng ta nhớ đến Đnl 8,2 (LXX) và như ám chỉ đến hoàn cảnh của Israel tại
hoang địa: “… Thiên Chúa đã dẫn (êgagen; Mt: an-ago) …, như vậy Người thử thách
(ekpeirasê; Mt: peirasthênai)…”. Bản văn Đnl nói rằng Thiên Chúa “thử thách”
dân để “biết lòng dạ anh em, xem anh em có giữ các mệnh lệnh của Người hay
không”. Còn ở đây, trong bản văn Mt, “thử thách” là để phá hỏng và kẻ “thử
thách” là quỷ, chứ không phải là Thiên Chúa. Tại hoang địa, Đức Giêsu vừa tóm kết
kinh nghiệm của Môsê và Êlia, vừa tóm kết lịch sử của dân Israel trong hoang
địa.
Sức con người có thể nhịn ăn nhịn uống được
đến thế? Chắc chắn là có, như trường hợp thánh Phanxicô Assisi sau này. Nhưng ở
đây, tác giả còn muốn nói một điều khác: cũng như trong trường hợp Môsê, ở đây
chính Thiên Chúa nâng đỡ Đức Giêsu, vì Người tin tưởng gắn bó với Thiên Chúa.
Nếu như thế, cảm giác đói sau bốn mươi ngày, chính là một thử thách: Phải chăng
Thiên Chúa đã bỏ rơi Đức Giêsu? Cám dỗ thứ nhất được tháp vào điểm này.
* Cám dỗ thứ nhất (3-4)
Trong cám dỗ này, quỷ thách thức Đức Giêsu lặp
lại các cử chỉ của Môsê, nhưng không phải bằng cách làm mưa man-na, nhưng bằng
cách rút bánh ra từ các tảng đá. Đây cũng là một thách thức nhắm vào tư cách
Mêsia của Đức Giêsu. Từ ngữ “nếu” nhằm gieo một sự hoài nghi vào tâm trí Đức
Giêsu (x. Mt 27,40). Trong cả hai trường hợp, ở đây và trên thập giá, quỷ (ở
đây; trên đồi Sọ: quỷ hiện thân nơi “những người qua lại”) thúc đẩy Đức Giêsu
sử dụng những quyền lực thiên sai để thoát khỏi một hoàn cảnh nguy hiểm (đói ở
hoang địa; chết trên thập giá).
Thiên Chúa đã để cho Israel đi qua thử thách
là cái đói, để kiểm chứng lòng tín thác của họ (x. Đnl 8,2-3). Họ đã lẩm bẩm
kêu ca, tiếc nuối Ai Cập. Đức Giêsu cũng cảm thấy đói; Người có thể nghĩ rằng
Thiên Chúa đã bỏ rơi mình. Quỷ gợi ý cho Người, trong tư cách là “Con Thiên
Chúa”, tin vào quyền năng làm phép lạ của mình, và như thế là xúi giục Đức
Giêsu nghi ngờ và bất phục tùng Thiên Chúa. Đức Giêsu dứt khoát dựa vào Kinh
Thánh (sách Đnl; gegraptai) để nói “không” với quỷ; Người tiếp tục cậy dựa hoàn
toàn vào Thiên Chúa (x. 27,43). Sách Khôn ngoan nói rằng: “Lời Ngài mới giữ gìn
chăm sóc những ai hằng tin tưởng vào Ngài” (Kn 16,26). Tin Mừng Gioan cho thấy
là lương thực mà Đức Giêsu, Con Thiên Chúa, vẫn dùng chính là thi hành ý muốn
của Chúa Cha (x. Ga 4,34). Đấng Mêsia không có nhiệm vụ vun trồng những ảo
tưởng dễ dãi, nhưng thức tỉnh niềm tin tưởng nơi Thiên Chúa.
* Cám dỗ thứ hai (5-7)
Sau cám dỗ thứ nhất, Đức Giêsu đã náu mình vào
trong sự che chở của Thiên Chúa. Với câu Tv 91,11, quỷ đề nghị Người, vẫn trong
tư cách “Con Thiên Chúa”, gieo mình từ nóc Đền Thờ xuống đất: đây hẳn là đáp
lại sự chờ đợi của dân chúng, vì họ được loan báo là Đấng Mêsia sẽ xuất hiện
trên núi Sion, cũng được đồng hóa với Đền Thờ (các sách ngụy thư Ét-ra IV
[13,34-37]; Khải huyền Barúc [40,12]). Dù sao đây cũng vẫn là xúi Đức Giêsu vận
dụng sự che chở của Thiên Chúa vào hướng xấu, như Israel đã làm, khi đòi hỏi
Thiên Chúa can thiệp (x. Xh 17,1-7; Ds 14,22; Đnl 6,16; Tv 95,8-11). Đây chính
là áp đặt ý muốn của con người cho Thiên Chúa. Cùng một chiều hướng như thế,
trong Mt, có các truyện các đối thủ Đức Giêsu xin những dấu lạ từ trời
(12,38-42) hoặc đề nghị Người xuống khỏi thập giá (27,49); trong Lc, có giai
thoại các môn đệ muốn xin lửa xuống thiêu hủy thành không hiếu khách (Lc 9,56).
Đức Giêsu vẫn dứt khoát trả lời “không”, bằng câu Đnl 6,16. Người không muốn ép
Thiên Chúa phải can thiệp khi mà Thiên Chúa không định như thế; Người vẫn tiếp
tục tín thác vào Thiên Chúa.
Chúng ta ghi nhận trong hai cám dỗ đầu, quỷ
quy về tư cách “Con Thiên Chúa”, như thế là xác nhận lời công bố tại sông
Giođan (x. 3,17).
* Cám dỗ thứ ba (8-10)
Cám dỗ cuối cùng không còn chút che đậy nào
nữa: quỷ đề nghị Đức Giêsu thờ phượng nó. Cám dỗ này gồm tóm khát vọng cổ xưa
nhất của Israel (sở hữu đất Canaan). Để làm thế, hẳn là nó bày ra trong trí của
Đức Giêsu tất cả quang cảnh các nước thế gian, như xưa kia Môsê đứng trên đỉnh
Nơvô mà nhìn vào Đất Hứa (x. Đnl 31,1-4) và gợi ý cho Đức Giêsu một giải pháp:
bái lạy nó. Đây là cám dỗ con bê vàng, muốn tự tạo cho mình một thần linh mà
mình có thể điều khiển. Đức Giêsu vẫn dứt khoát nói “không”, bằng câu Đnl 6,13:
Thiên Chúa không phải là một Đấng mà người ta có thể mặc cả với; Ngài đòi hỏi
tin tưởng và vâng phục vô điều kiện. Dĩ nhiên, Đức Giêsu, Tôi Trung của Thiên
Chúa, không từ bỏ kế hoạch chinh phục thế giới, nhưng chinh phục bằng thập giá.
Đất Hứa là lãnh địa bao la mà Người sẽ nhận khi sống lại (x. 28,18: theo lời
hứa ở Tv 2,6-8). Sau này, chúng ta thấy các môn đệ Người không hiểu được chọn
lựa này (Phêrô: Mt 16,23). Đức Giêsu sẽ chấp nhận cái đói, các nỗi nhục nhã,
những thất bại, cái chết, để chu toàn ý muốn của Thiên Chúa.
* Kết (11)
Câu kết của bản văn là một ghi chú thần học
hơn là một sứ điệp lịch sử. Sự thống trị mà Đức Giêsu đã từ chối nay vẫn được
ban cho Người. Trong tâm thức dân gian, các thiên sứ là những tôi tớ của Thiên
Chúa (x. Mt 16,27), bây giờ đến phục vụ Đức Giêsu, lệ thuộc Người. Đức Giêsu
không nhận một vương quyền trần thế, nhưng chia sẻ chính quyền thống trị của
Thiên Chúa.
Rõ ràng Nước Trời đã đến gần loài người, bởi
vì thiên triều đang vây quanh Người Con yêu dấu của Thiên Chúa. Nhưng các thiên
sứ chỉ can thiệp sau khi Đức Giêsu đã chiến thắng cám dỗ. Sau này, khi Người đã
thắng được cám dỗ muốn vận dụng “hơn mười hai đạo binh thiên thần” (26,53) để
tránh thoát thập giá, khi Người vẫn phó thác cuộc đời vào tay Chúa Cha, các
thiên sứ lại đến hầu hạ Người, qua việc loan báo tin mừng Phục Sinh cho các môn
đệ (x. 28,2-7).
+ Kết luận
Các cám dỗ nhắm tấn công Đức Giêsu trong tư
cách Mêsia và Người Con vâng phục và trung thành của Thiên Chúa. Quỷ xúi Đức
Giêsu lạm dụng lời quyền năng của Người, rồi xúi Người ỷ lại vào quan hệ giữa
Người với Thiên Chúa, và cuối cùng, xúi Người bỏ đi lòng trung nghĩa với Thiên
Chúa. Chiến thắng của Người rất quan trọng. Nó xóa đi những bóng tối đã tích tụ
lại trong lịch sử dân Thiên Chúa và nó cũng gợi ra chiều hướng dấn thân phục vụ
ơn cứu độ. Thay vì chọn làm một Mêsia-Phù thủy hay một Mêsia-Thủ lãnh, Đức
Giêsu chọn làm Mêsia-Tôi tớ khiêm nhường. Khi đó, Người vẫn là Người Con vâng
phục, và cũng là Israel chân chính và hoàn hảo.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Trung thành đọc và suy gẫm Lời Chúa, chúng
ta sẽ khám phá ra liên tục lòng nhân ái của Thiên Chúa đối với chúng ta. Từ đó,
chúng ta có thể yên tâm phó thác cuộc sống cho Ngài, không phải tính toán để
bảo vệ cuộc sống mình, để rồi rơi vào các cám dỗ. Cám dỗ luôn luôn xoay quanh
Lời Chúa, hoặc để vi phạm hoặc để lái Lời Chúa khỏi ý nghĩa đúng đắn. Con rắn
mưu mô trong St 3 đã bóp méo Lời Chúa: “Có thật Thiên Chúa bảo: ‘Các ngươi
không được ăn hết mọi trái cây trong vườn không? … ‘Chẳng chết chóc gì đâu!
Nhưng Thiên Chúa biết ngày nào ông bà ăn trái cây đó, mắt ông bà sẽ mở ra…” (St
3,1.5). Tên cám dỗ trong bài Tin Mừng Mt đã bảo Đức Giêsu dùng Lời Chúa để biến
đá thành bánh hoặc đã uốn nắn ý nghĩa của Thánh vịnh để đưa Đức Giêsu đến chỗ
thử thách Thiên Chúa. Đức Giêsu không áp đảo Lời Chúa; Người vâng phục Lời
Chúa, Người nhận Lời Chúa từ Thiên Chúa.
2. Quỷ đã đề nghị cho Ađam trở thành Thiên
Chúa (St 3,5). Nó cũng gợi ý cho Đức Kitô sử dụng quyền lực thiên sai của mình
như một đặc quyền hay như một vũ khí. Nói cho cùng, tội lỗi luôn luôn là một ý
chí hùng cường. Thế mà Thiên Chúa lại cứu con người khỏi tội lỗi bằng sự yếu
đuối của Đức Kitô. Muốn được Thiên Chúa can thiệp tức khắc vào đời sống mình có
nghĩa là nghi ngờ sự quan phòng thông thường của Ngài, nghi ngờ quyền năng và
lòng nhân lành của Ngài. Ai thử thách Thiên Chúa, thì không có đức tin hoặc có
một đức tin đang chao đảo, nên mới chờ đợi các phép lạ.
3. Các cám dỗ không chỉ là chuyện một ngày hay
bốn mươi ngày, mà là cả đời Đức Giêsu. Luôn luôn có những sức mạnh bên ngoài,
như các môn đệ (Mt 16,22), các kẻ thù (12,38; 27,41), và cả những khát vọng của
bản thân Người (26,39; 27,46) tìm cách đưa Người đi theo nẻo đường quỷ vạch ra
cho Người. Người đã chọn, Người sẽ phải liên tục chọn nói “không” với quỷ và
thưa “xin vâng” với Chúa Cha (x. Dt 5,8).
4. Đức Giêsu nói “không” với quỷ, nhưng cũng
phải nói “không” với chính mình, bởi vì con đường Người theo kềm hãm các khát
vọng và những đòi hỏi của bản tính tự nhiên. Các phản ứng của Người trước đau
khổ, những tủi nhục, những thất bại, thì cũng giống như mọi người. Người không
thể phạm tội, nhưng Người có thể chọn con đường chung của mọi người, là sự thỏa
thuê. Vinh quang không phải là một tội, mà còn là một quyền Người có thể dùng.
Sự rút lui của quỷ chứng tỏ đây không những là một chiến thắng của chủ trương
Mêsia khiêm nhường và phục vụ như tôi tớ, mà còn là một chiến thắng riêng của
Đức Giêsu. Người đã không nhường bước cho một nẻo đường tiện nghi thoải mái, đã
không muốn hưởng trước một thành công; nhưng Người đã tôn trọng con đường đã
được chọn cho Người dù phải hy sinh, thiệt thòi. Rời khỏi hoang địa, không những
Người được thánh hiến mà còn đủ tư cách Mêsia.
34. Chú giải của Noel Quession
Năm A này dành hết cho việc đọc sách Tin Mừng
theo thánh Matthêu về những cám dỗ của Đức Giêsu và sự biến hình của Người.
Rồi, chúng ta sẽ có ba tin mừng lớn của Thánh Gioan, theo truyền thống, chuẩn
bị cho ‘lễ thanh tẩy’: nước hằng sống của người nữ Samari, người mù từ lúc mới
sinh được sáng mắt và Ladarô sống lại. Hôm nay, đây là cuộc chiến đấu lớn lao
của Đức Giêsu…sự mời gọi khẩn thiết đi vào trong cuộc chiến đấu riêng của chúng
ta trong Mùa Chay.
Bấy giờ Đức Giêsu được Thần Khí dẫn vào hoang địa, để chịu quỷ
cám dỗ.
Ba tác giả Tin Mừng nhấn mạnh đến mối liên hệ
giữa sự cám dỗ Chúa và phép rửa của Người. Về lịch sử, chắc rằng Đức Giêsu đã
muốn thực hiện một thứ "tĩnh tâm" trước khi khởi đầu tác vụ của mình.
"Hoang địa" là nơi đã tìm thấy thật sự hay dành cho việc đó: nỗi cô
liêu và thanh tĩnh mà con người thấy mình đối diện một cách khắt khe với chính
mình, mà không có lối tránh né, và tất cả những mặt nạ mà xã hội đem đến cho
ta. Matthêu cũng như hai tác giả Tin Mừng kia, đều nhấn mạnh là Đức Giêsu được
Thần Khí dẫn đến hoang địa này. Cám dỗ là một phần trong dự tính của Thiên Chúa
cho Con Người. Và ở đây chúng ta cũng vậy, chúng ta được cho biết là phép thanh
tẩy không làm cho một ai trong chúng ta được miễn trừ không phải chịu các thử
thách.
Quả thực, ngoài ý nghĩa có phần ngây thơ của
từ "cám dỗ", Kinh Thánh sử dụng từ này để chỉ "thử thách".
Theo nghĩa này, cám dỗ có một cái gì tích cực. Không phải là một tình yêu được
thử thách để biết xem nó có thực sự vững bền và chân thật sao? Như thế Đức
Giêsu sắp chịu thử thách bởi chính Thánh Thần của Thiên Chúa, cũng như thể xưa
kia dân Do Thái trong hoang địa với cuộc Xuất Hành: "Thiên Chúa của anh em
đã dẫn anh em đi suốt bốn mươi năm nay trong sa mạc, để bắt anh em phải cùng
cực; như vậy người thử thách anh em để biết lòng dạ anh em, xem anh em có giữ
các mệnh lệnh của người hay không? (Đnl 8,2).
Xin Thánh Thần giúp chúng ta xem xét những thử
thách của chúng ta theo cách thế tích cực này; trong khi nghĩ rằng Đức Giêsu,
người Con hoàn toàn, người công chính vẹn toàn, đã tìm thấy trong những thử
thách của con người, sự nâng cao chính tình yêu của Người, của lòng trung tín
của Người với Chúa Cha.
Người ăn chay ròng rã bốn mươi ngày và sau đó Người thấy đói.
Trong câu truyện của Matthêu, ta không phải
tìm trước hết một sự mô tả cụ thể về "điều đã xảy ra". Đàng sau những
chi tiết, ta cần khám phá ra một ý nghĩa thần học. Matthêu rõ ràng đã đạo diễn,
trong khúc đầu cuộc đời công khai của Đức Giêsu, những cám dỗ mà thực sự người
đã cảm nghiệm trong suốt cuộc đời mình: lúc nào cũng vậy, Đức Giêsu phải tự
bênh vực khi sử dụng thiên tính của mình để tránh cho mình khỏi những lo âu của
con người (Mt 12,24-30; 16,23; 26-59 - 27-40).
Kiểu nói “bốn mười ngày và bốn mươi đêm"
chẳng hạn, là một phần của kiểu nói biểu tượng của Kinh Thánh: con số ước lệ
chỉ thời gian cần thiết cho sự trưởng thành của đời người. "Bốn mươi"
là thời gian Israel ở trong sa mạc, thời gian đi của ngôn sứ Elia đến Núi Chúa,
thời gian của Đấng Phục sinh hiện ra. (Đnl 8,1-5; 1V 19,8; Cv 1,3).
Bấy giờ tên cám dỗ đến gần Người và nói: Nếu ông là Con Thiên
Chúa, thì truyền cho những hòn đá này hóa bánh đi!
Không cần phải làm dịu Tin Mừng đi; ngay như
nếu có thể giải thích bằng nhiều cách, để có thể áp dụng vào cuộc sống chúng ta
trên nhiều diện khác nhau, sự cám dỗ đầu tiên này của Đức Giêsu, chẳng hạn,
không có lý do nào để nghĩ rằng nó chỉ có tính cách thiêng liêng mà thôi: Đức
Giêsu đã thực sự thấy đói, trong quá trình cuộc đời mình. Người đã bị đụng chạm
đến, bị nao núng, bị dày xé ở ngay chính thân xác mình... và không phải chỉ
trong quá trình một cuộc ăn chay khắc khổ trong hơn một tháng. Cám dỗ đầu tiên
là cám dỗ chống lại sự cậy trông: người ta lồng lộn trước thử thách, trước đau
khổ; người ta xin Chúa bỏ đi tất cả những gì gây đau khổ cho chúng ta. Sự xấu
mà chúng ta phải chịu, sự xấu tác động đến những kẻ vô tội, cái đói bất công
của một bộ phận trong nhân loại, đấy là sự phản kháng lớn lao và sự phản kháng
đầu tiên chống lại Thiên Chúa. Lúc đó người ta bị cám dỗ cáo giác Thiên Chúa...
hoặc là xin Người giải quyết trực tiếp những vấn đề của chúng ta.
Cám dỗ đầu tiên có thể được giải thích qua
cuộc tranh chấp giữa xác thịt và tinh thần. Các giác quan của chúng ta cảm thấy
đói, và chúng ta đi tìm các thực phẩm trần thế để làm dịu cơn đói. Và đó là
điều tốt, làm đẹp lòng Thiên Chúa. Nhưng trong lãnh vực này đặc biệt, chúng ta
biểu sự tự chủ cạnh ta: sự vui thỏa dễ dãi không nỗ lực xây dựng những người
đàn ông và đàn bà có một giá trị.
Xã hội tiêu thụ với chủ nghĩa duy vật thực
tiễn, có nguy cơ hạ thấp con người xuống ngang mức với tầm vóc sơ đẳng nhất.
Nhưng Người đáp: "Đã có lời chép rằng: Người ta sống không
chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời Thiên Chúa phán ra" (Đnl 8,3).
Ba câu trả lời Của Đức Giêsu cho kẻ cám dỗ
được rút ra từ trong sách Đệ Nhị Luật. Kinh Thánh đề ra một cách đọc lại thần
học về 40 năm cuộc đời trong sa mạc Sinai, và những đòi hỏi của Giao ước. Đức
Giêsu được giới thiệu đây như một Israel mới. Nhưng Đức Giêsu là người chiến
thắng, trong khi dân Thiên Chúa, bị thử thách vì đói và khát, đã sa ngã trong
khi lẩm bẩm kêu trách Chúa (Xh 6,8). Câu trả lời của Đức Giêsu luôn luôn có
tính thời sự, và chất vấn chúng ta một cách mạnh mẽ: chúng ta cảm thấy đói cái
gì nhất? Những thỏa mãn trần thế có thể sẽ khiến chúng ta hư mất? Hay lời Thiên
Chúa có thể cứu chúng ta khỏi mọi thử thách? Lạy Chúa, xin giúp chúng con, tin
cậy vào Chúa cho đến cùng. Xin ban cho chúng con lòng cậy trông.
Sau đó quỷ đem Người đến thành thánh, và đặt Người trên nóc đền
thờ, rồi nói với Người: Nếu ông là Con Thiên Chúa. thì gieo mình, xuống đi! Vì
đã có lời chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyền thiên sứ lo cho bạn, và thiên sứ sẽ
tay đỡ tay nâng cho bạn thỏi vấp chân vào đá (Tv 91,11-12). Nhưng cũng có lời
chép rằng: Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi (Đnl 6,16)
Nếu sự đau khổ (cơn đói) thử thách lòng tin
của chúng ta vào Chúa, thì bây giờ đây là cám dỗ thứ hai, có tính điển hình của
dân Chúa, của Đức Giêsu, Con Thiên Chúa, và của những tín hữu chúng ta; đó là
thử thách về lòng tin. Israel trong sa mạc 40 năm đã xin Chúa cho những dấu
hiệu lạ lùng để Thiên Chúa chứng tỏ là mình có hiện hữu không! Chúa có ở với
chúng tôi không, có hay không? (Xh 17,1-7). Và Đức Giêsu, suốt cuộc đời Người
đã bị cám dỗ thoát ra khỏi thân phận con người của mình, đạt tới kết quả sau
cùng của sứ mệnh Người bằng các phương tiện dễ dãi là phép lạ: công luận của
thời đại người ta trông đợi một Đấng Mêsia siêu việt, Người sẽ tỏ ra một cách
rõ ràng quyền năng của Thiên Chúa; có lời cho những tín hữu bằng cách thực hiện
những dấu hiệu chói lòa: họ xin Đức Giêsu cho họ một dấu chỉ xuống từ trời (Mt
16,1; 12,39; 24,3).
Bằng tất cả sức mạnh sống động của con người
trai trẻ và năng động, Đức Giêsu đã luôn bị cám dỗ để làm ra vẻ Thiên Chúa Toàn
Năng. Và không phải là không bị dày xé mà Người đã chọn làm Đấng Mêsia nghèo
nàn, bị hạ nhục bị đè nén bởi đám đông và những nhà chức trách ở thời Người.
Mọi tín hữu đến lượt mình đều phải chờ đợi lúc
mình phải chịu cám dỗ "chống lại lòng tin" này: đó là sự cám dỗ và sự
chân không, cái ấn tượng gieo mình vào chân không khi người ta tin vào Chúa.
Người ta có lẽ muốn rằng Thiên Chúa phải hiển nhiên hơn. Và Người là Thiên Chúa
ẩn giấu. Có lẽ người ta muốn cảm nghiệm sự hiện diện của Thiên Chúa trong những
kinh nguyện hay trong việc phụng tự của chúng ta. Và Thiên Chúa thinh lặng...
và sự "tự mập mờ" không làm cho người ta thích thú. Thiên Chúa không
gây thú vị lắm bởi vì Người không đáp ứng cho họ những chuẩn mực của chúng ta.
Có lẽ người ta muốn tác động lên Người, làm ra một Thiên Chúa phục vụ chúng ta,
một Thiên Chúa có lẽ làm chân chúng ta khỏi vấp vào đá trên đường đi. Và Thiên
Chúa để cho chúng ta tự trị và tự chịu trách nhiệm: chính bạn, bạn hãy tránh
những hòn đá và nếu bạn vấp phải, đừng chờ phép lạ: nhưng không phải vì thế mà
Tôi không hiện hữu... bởi vì Tôi là thực thể hoàn toàn khác. Lạy Chúa, xin giúp
con tin tưởng. Xin cho chúng con đức tin.
Quỷ lại đem Người lên một ngọn núi rất cao và chỉ cho Người thấy
tất cả các nước thế gian, và vinh hoa lợi lộc của các nước ấy, và bảo rằng: Tôi
sẽ cho ông tất cả những thứ đó nếu ông sấp mình bái lạy tôi. Đức Giêsu liến
nói: Xatan kia, kéo đi! Vì đã có lời chép rằng: Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là
Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi. Thế rồi quỷ bỏ
Người mà đi, và có các thiên sứ tiến đến hầu hạ Người.
Ta hãy lột bỏ tất cả những tưởng tượng về các
biểu tượng ấu trĩ quá đơn giản. Thật hiển nhiên là Matthêu, không hơn chúng ta,
đã không bị lừa về ngôn từ của nó. Không có ngọn núi nào ở thế gian mà từ đó
người ta có thể trông thấy "tất cả" các nước trên trái đất! Đó là một
cách nói. Đó là một thị kiến nội tâm, mà không phải là một hiện tượng vật lý.
Sau thử thách về lòng cậy trông và lòng tin, thì đây có lẽ là ‘thử thách về
tình yêu’. Dân Israel trong cuộc xuất hành của mình, bị cám dỗ bỏ giao ước, một
hôn ước tình yêu với Thiên Chúa thật, để hiến thân cho các "thần tượng”
ngoại tình một cách nào đó (Xh 23,20-33). Thứ ngôn từ biểu trưng của Matthêu, nó
có sức gợi cảm mạnh mẽ biết mấy! Xatan đã đòi các vương quốc trên thế gian làm
tài sản riêng của nó. Nó là chủ, là ông hoàng của thế giới này. Đức Giêsu đã
lột mặt nạ đối phương. Ở đây Chúa Giêsu, chỉ thẳng tên Xa-tan; đó là một tên
phản Thiên Chúa! Chính y là kẻ đòi loài người phải thờ phụng y.
Đúng thế, chúng ta bị cám dỗ Thiên Chúa hóa
tất mọi sự vật. Đông đảo biết bao các thần tượng của chúng ta. Tất cả những thứ
luôn cố đoạt lấy địa vị của Thiên Chúa: tiền bạc, tiện nghi, uy tín, thống trị,
quyền lực, thú vui, các ý thức hệ, môi trường của chúng ta... hay là nhiều thứ
ba láp này kia mà chúng ta gán cho tầm quan trọng lớn lao biết bao!
Chỉ một mình Thiên Chúa là Thiên Chúa. Mùa
chay này được ban cho chúng ta để chúng ta được giải thoát những thần linh giả.
35. Trông bạn khác quá - Mark Link
Chủ đề: Các cơn cám dỗ Đức
Giêsu trải qua chứng tỏ Ngài là Con Thiên Chúa, là "Adam mới" trong
cuộc tân tạo của Thiên Chúa
Cách đây một số năm, Doug Alderson có viết một
bài rất hay trong tạp chí Campus Life mô tả cuộc đi bộ suốt hai ngàn dặm xuống
dãy núi Appalachi (Appalachian Trail) của ông.
Lúc đó Doug vừa mới tốt nghiệp trung học thôi
nhưng đã tự đặt cho mình một số câu hỏi chưa được ai trả lời cho, chẳng hạn: Có
Thiên Chúa hay không? Mục đích cuộc sống là gì? Khi bình luận về tất cả những
vấn nạn này, Doug viết: "Phải có cái gì đó đáng sống hơn là tiền bạc,
truyền hình, tiệc tùng và đua tranh... Cuộc đi bộ lâu ngày của tôi chuyến này
là một cuộc đi tìm an bình nội tâm, là một cuộc hành trình khám phá chính mình".
Cuộc hành trình gian khổ hơn Doug dự tính. Có
đôi chỗ, đường dốc đứng rất là nguy hiểm. Ban ngày lại thường hay mưa. Áo quần
Doug bị sũng ướt nước, chân cẳng thì ướt át, thân thể thì rét run và đau nhức
vào ban đêm. Nhưng Doug đã không đầu hàng. Những giờ phút đi bộ và leo trèo
giúp Doug có cơ hội suy nghĩ, đồng thời nhờ đó cậu hiểu mình hơn, vì chung
quanh chẳng có ai tác động lên cậu hết.
Năm tháng sau, Doug về đến nhà. Cậu đã trở
thành một người thay đổi khác. Ngay chính con chó của cậu cũng lạ lùng ngó cậu
như muốn nói rằng: "Cậu đã đi đâu và đã làm gì thế? Trông cậu khác
quá!".
Doug quả là có khác trước. Cậu đã gặp được
điều cậu kiếm tìm, đó là có một vị Thiên Chúa: đời sống có mục đích và cậu có
vai trò trong cuộc sống ấy. Doug tóm tắt kinh nghiệm của mình bằng giòng chữ
sau: "Tôi không còn là tôi như trước đây nữa, tôi yêu thích cái mà tôi
nhìn thấy được trong chính tôi".
Doug Alderson thuộc về số người trong lịch sử
đã từng đi tìm cô tịch để suy tư về ý nghĩa và mục đích của đời sống. Môisê đã
từng làm thế. Các tiên tri từng làm thế. Gioan Tẩy Giả từng làm thế, và trong
Phúc âm hôm nay, Đức Giêsu cũng làm thế. Suốt bốn mươi ngày dài trong cô tịch,
Chúa Giêsu đã trải qua bao cơn cám dỗ dữ dội. Chúng ta có thể so sánh ba cơn
cám dỗ với đoạn duyệt ở đầu một cuốn phim. Đoạn duyệt này trình bày cho chúng
ta khá đầy đủ về cuốn phim khiến chúng ta chú ý vào phim ấy mà vẫn không làm
cho chuyện phim sau đó bị mất hay đi.
Cơn cám dỗ Chúa Giêsu đã trải qua cũng tương
tự như thế. Chúng kể cho chúng ta khá đủ về Chúa Giêsu để khiến chúng ta chú ý
đến Ngài mà không làm cho câu chuyện Phúc âm nhạt nhẽo đi. Chẳng hạn, các cơn
cám dỗ ấy giúp chúng ta biết sơ qua bản thân Chúa Giêsu và công việc mà Ngài
đến để chu toàn.
Chúng ta hãy xem điểm thứ nhất liên quan đến
bản thân Chúa Giêsu: Chúa Giêsu là ai?
Thoạt tiên, các cơn cám dỗ cho chúng ta thấy
Chúa Giêsu đã cảm nghịêm trận chiến nội tâm giữa điều thiện và điều ác giống
hệt chúng ta. Ngài cũng cảm thấy cuộc tranh chấp bên trong giữa điều phải và
điều trái giống hệt chúng ta. Điều này cho thấy Chúa Giêsu cũng là con người
như chúng ta.
Nhưng các cơn cám dỗ không chỉ nói lên điều
đó. vì dù bị cám dỗ giống hệt chúng ta nhưng Chúa Giêsu đã phản ứng lại cơn cám
dỗ khác với chúng ta. Ngài không hề giao động hay do dự khi đương đầu với cám
dỗ. Ngài không nhượng bộ cám dỗ một chút nào hết. Điều này cho thấy điểm đặc
biệt nơi con người Chúa Giêsu. Điểm đặc biệt ấy là gì?
Chính ma quỷ đã cho chúng ta thấy một mối khi
nó nói với Chúa Giêsu: "Nếu ngươi là Con Thiên Chúa..." ma quỷ gợi cho
chúng ta biết Chúa Giêsu không chỉ là một con người, mà Ngài còn là Con Thiên
Chúa đến sống giữa chúng ta. Nhiều năm sau đó, trong thư gởi tín hữu Philipphê,
Thánh Phaolô đã cắt nghĩa bản tính của Chúa Giêsu như sau: "Chúa Giêsu vốn
bản tính là Thiên Chúa, nhưng Ngài... Đã trở nên giống như loài người và đã
xuất hiện như một con người" (Pl 2: 6-7). Như vậy các cơn cám dỗ Chúa
Giêsu đã trải qua giúp chúng ta nhìn thấy trước câu trả lời cho vấn nạn
"Chúa Giêsu là ai?" hay nói cách khác, Chúa Giêsu có sứ mệnh gì trên
trần gian?
Các cơn cám dỗ ấy cũng giúp ta thấy trước câu
trả lời cho vấn nạn vày. Để thấy rõ điểm này, chúng ta cần nhớ lại bài đọc thứ
nhất hôm nay. Ngày sau khi Adam được Chúa tạo dựng, ma quỷ liền cám dỗ ông ta
và Adam đã sa ngã. Kể từ lúc đó, tất cả mọi người đều làm nô lệ cho ma quỷ. Giờ
đây ma quỷ lại cám dỗ Chúa Giêsu. Tuy nhiên, không như Adam sa ngã, Chúa Giêsu
đã đứng vững. Điều này cho thấy Chúa Giêsu đến để giải thoát chúng ta khỏi vòng
nô lệ, Ngài đã đến để điều chỉnh sai lầm nơi tội lỗi đầu tiên của Adam. Trong
bài đọc thứ hai hôm nay, Thánh Phaolô đã bình luận về sứ vụ này của Chúa Giêsu
như sau: "Cũng như tội lỗi của một người đã kết án toàn thể nhân loại thế
nào, thì hành vi công chính của một người cũng giải thoát và đem lại nguồn sống
cho nhân loại như thế ấy. Nói cách khác, Chúa Giêsu là "Adam thứ
hai". Ngài đã đến để sửa lại lầm lỗi cho "Adam thứ nhất". Đó
chính là cách thức Thánh Phaolô giải thích về sứ mệnh của Chúa Giêsu trong thư
gởi tín hữu Corintô: "Cũng như mọi người phải chết vì liên kết với Adam
thế nào, thì mọi người cũng được sống nhờ kết hiệp với Chúa Giêsu như thế...
Adam thứ nhất bởi đất, Adam thứ hai bởi trời.. Như chúng ta đã mặc lấy hình
tượng con người bởi đất thế nào thì chúng ta cũng sẽ mặc lấy hình tượng của CON
NGƯỜI đến từ trời như thế" (1 Cr 15,22.47-49).
Nói cách khác, Chúa Giêsu đã đến trần gian để
trở thành "Adam mới" của một nhân loại mới.
Như thế, để kết luận, chúng ta thấy rằng các
cơn cám dỗ trong hoang địa Chúa Giêsu trải qua cho chúng ta thấy trước hai sự
kiện quan trọng về Chúa Giêsu:
Thứ nhất, Chúa Giêsu là con Thiên Chúa làm
người. Thứ đến Ngài là Adam mới mang sứ mệnh phục hồi sự sống mới cho nhân
loại. Các bài đọc hôm nay thật thích hợp để dẫn nhập chúng ta vào mùa chay.
Chúng làm nổi bật được nội dung của Mùa chay. Mùa chay giúp ta sống lại kinh
nghiệm trong hoang địa của Chúa Giêsu xưa kia về việc chống lại ma quỷ cám dỗ.
Nhưng không chỉ có thế, mùa chay còn cử hành
mừng chiến thắng của Chúa Giêsu trên ma quỷ. Và bao lâu chúng ta biết kết hợp với
Chúa Giêsu trong trận chiến chống quỉ thì chúng ta cũng sẽ chia xẻ niềm vui
chiến thắng của Ngài.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa là con Thiên Chúa làm
người. Chúa đã vào hoang mạc để chịu ma quỷ cám dỗ, và để bắt đầu sứ mệnh như
một Adam mới. Xin giúp chúng con cùng đi vào hoang mạc với Chúa. Xin giúp chúng
con biết chia sẻ trận chiến mùa chay với Chúa ngõ hầu chúng con cũng được chia
sẻ chiến thắng Phục sinh với Chúa.
36. Sống Mùa Chay – Lm. Vũ Thái Hoà
Từ lễ Tro vừa qua, chúng ta bước vào Mùa Chay
để chuẩn bị mừng lễ Phục Sinh. Mùa Chay kéo dài 40 ngày, tương ứng vời 40 ngày
cầu nguyện và chay tịnh của Đức Giêsu trong sa mạc trước khi Người bắt đầu cuộc
đời công khai rao giảng Tin Mừng. Tại đây, Người chịu quỷ cám dỗ ba lần: hóa đá
thành bánh, làm phép lạ phi thường, cho mình là vua thiên hạ
Dân Do thái mong chờ Đấng Mêsia thực hiện
những điều đó. Họ muốn Người cung cấp cho họ mọi nhu cầu vật chất, làm những
điều kỳ diệu và bành trướng quyền thế của Người trên khắp địa cầu. Nhưng Đức
Giêsu không làm như thế. Người chỉ thi hành ý muốn của Thiên Chúa Cha.
Trong hoang địa cũng như nhiều lần khác mà Tin
Mừng đã kể lại, Đức Giêsu chống trả những cơn cám dỗ. Thí dụ: sau khi Người làm
phép lạ hóa bánh ra nhiều, dân chúng muốn tôn Người làm vua, nhưng Người lánh
mặt, lên núi một mình (Ga 6:15); nhưng người Pharisêu muốn Người cho một dấu lạ
từ trời (Mt 16:1); Người bị cám dỗ không đi Giêrusalem vì biết sẽ phải chịu
nhiều đau khổ và bị giết. Chính ông Phêrô ngăn cản Người thực hiện điều đó và
bị Người khiển trách: "Sa tan, lui lại đàng sau Thầy!" (Mt 16:
21-23). Tại vườn Ghếsêmani, Đức Giêsu bị cám dỗ nặng nề: "Cha ơi, nếu
được, xin cho chén này rời khỏi con..." (Mt 26:39). Và trên thập giá,
Người bị nhục mạ: "Hắn cứu được thiên hạ, mà chẳng cứu nổi mình. Hắn là
vua Israel! Bây giờ hắn cứ xuống khỏi thập giá đi, thì chúng ta tin hắn
liền!" (Mt 27:42)
Đức Giêsu đã thật sự bị cám dỗ, nhưng Người
luôn trung thành với Chúa Cha và với sứ vụ mà Cha Người giao phó. Vào đầu Mùa
Chay, Tin Mừng muốn chúng ta noi theo Đức Giêsu chống trả và chiến thắng những
cơn cám dỗ này:
1/ Cám dỗ về cơm bánh hằng ngày hoặc cám dỗ về nhu cầu vật chất.
Con người cần phải ăn uống và cần phải có
những nhu cầu vật chất tối thiểu để sống. Điều đó rất tốt. Nhưng chúng ta
thường bị cám dỗ chỉ sống dựa vào những nhu cầu vật chất của thân xác mà thôi.
Nhiều khi chúng ta lo kiếm ăn đến nỗi không còn nghĩa đến việc tìm kiếm những
giá trị tinh thần và đạo đức nữa, không còn giờ để đọc kinh, cầu nguyện, suy
gẫm Lời Chúa, ngay cả việc tham dự thánh lễ Chúa nhật!
Trong mùa Chay này, chúng ta hãy suy gẫm Lời
Chúa: "Người ta không chỉ sống nhờ cơm bánh"
2/ Cám dỗ về sự thành công
Thành công trong cuộc sống là một điều rất tốt
và phải làm. Nhưng chúng ta thường bị cám dỗ chỉ sống để thành công, muốn thành
công với bất cứ giá nào, mặc dầu phải làm những chuyện không tốt như lừa dối,
chà đạp người khác...; thành công để vênh vang, tự đắc, để giữ thể diện và thỏa
mãn tự ái của mình
Ngay ngày đầu của Mùa Chay, Đức Giêsu mời gọi:
"Khi làm việc lành phúc đức, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy... đừng
cho tay trái biết việc tay phải làm... Khi cầu nguyện, anh em đừng làm như bọn
giả hình... Thiên Chúa thấu suốt những gì kín đáo" (Mt 6:1-6)
3/ Cám dỗ về quyền hành hoặc tham vọng thống trị.
Mỗi người trong chúng ta đều có một trách
nhiệm, một quyền hành nào đó mặc dù là khiêm tốn. Có quyền hành, có trách nhiệm
là để phục vụ và bênh vực công lý. Nhưng chúng ta thường bị cám dỗ là lẫn lộn
giữa quyền hành và lòng tham vọng thống trị. Nếu những nhà lãnh đạo các quốc
gia đều có tinh thần phục vụ dân chúng, thì bộ mặt thế giới sẽ khác hẳn!
Trong Mùa Chay này, chúng ta hãy kiểm điểm lại
tinh thần trách nhiệm và phục vụ của mình trong gia đình, trong nhóm, trong
cộng đoàn...
Những cơn cám dỗ mà Đức Giêsu chịu trong sa
mạc cũng là những cơn cám dỗ của mỗi người chúng ta về vật chất, hào nhoáng bên
ngoài và quyền hành. Đức Giêsu đã chiến thắng. Người cũng muốn chúng ta tham dự
vào chiến thắng của Người bằng cách bước theo đường của Người và noi gương
Người. Đó là mục đích của mùa Chay.
Kính chúc mọi người chúng ta sống Mùa chay
thánh thiện và đón nhận nhiều hồng ân của Chúa.
37. Cám dỗ – Lm. Bùi Quang Tuấn
"Lửa thử vàng, gian nan thử đức". Có
qua cám dỗ mới biết được ai là người thánh thiện, ai là kẻ đê hèn. Waterstone
có viết: "Đầu hàng cám dỗ là hành động của thú tính, chiến thắng nó mới là
con người".
Cám dỗ chưa phải là xấu. Nó có thể giúp người
ta trở nên tốt hơn. Cám dỗ không phải là tội. Nó sẽ giúp thấy rõ hơn sự thánh
thiện nơi một con người. Cám dỗ cũng không phải là hình phạt, song nó sẽ là
triều thiên vinh quang cho những ai chiến thắng (W. Barclay).
Bị cám dỗ cũng có nghĩa là đứng trước một lựa
chọn: tốt hay xấu, chiến đấu hay đầu hàng, theo ý Chúa hay thuận ý Satan.
Bậc anh hùng là người nếm chiến thắng và cái
giá phải trả cho cuộc chiến. Chẳng ai trao huy chương cho kẻ bỏ cuộc, nhưng là
con người đã can đảm chống lại kẻ thù.
Trong cuộc sống, chẳng ai tránh được cám dỗ.
Chính Đức Giêsu còn bị cám dỗ, tức phải làm những cuộc chọn lựa và quyết định
trong đời, huống hồ là tôi. Nơi con người, ai cũng có các động lực vị kỷ, thiển
cận, ngại khó, thích nhàn, thúc đẩy một chọn lựa sai lạc mà kết quả là nỗi niềm
bất hạnh. Adong và Evà đã nếm mùi xấu hổ, khổ đau, và chết chóc vì đã chọn lựa
sai lầm. Bởi chọn theo ma quỷ, chống lại luật Chúa, tôn thờ cái tôi mà thương
đau đã lan tràn đến khắp nhân loại.
Thế nhưng, "nếu bởi sự sa ngã của một
người mà nhiều người phải chết... và do sự bất tuân của một người mà nhiều
người bị liệt hàng tội nhân, thì cũng nhờ sự vâng phục của một người (Đức Giêsu
Kitô) mà nhiều người sẽ được liệt hàng công chính" (Rm 5:12-19).
Chính Đức Giêsu, qua các cơn cám dỗ trong sa
mạc, đã khẳng định nguồn ơn cứu thoát cho nhân loại bằng việc lấy chính Lời
Chúa làm ánh sáng soi dẫn đường đi, lấy việc tùng phục thánh ý Thiên Chúa để
thánh hóa con người trở nên "người" hơn, và lấy việc tôn thờ Thiên
Chúa trên mọi tạo vật như giá trị tuyệt đối và hạnh phúc chân thực của cuộc
đời.
Mỗi một ngày sống trên trần gian, tôi sẽ phải
không ngừng chọn lựa. Một chọn lựa ngay chính sẽ giúp cho việc chọn lựa ngay
chính kế tiếp của tôi dễ dàng hơn. Trái lại, một sự nhu nhược đầu hàng cũng dễ
kéo theo những đầu hàng nhu nhược tiếp theo. Và rồi tôi sẽ khó tránh khỏi tình
trạng "cây xiêu bên nào sẽ đổ về bên đó".
Không phải là "thánh" nghĩa là không
bị cám dỗ tấn công. Đức Giêsu là Đấng Thánh, ấy thế mà Ngài cũng phải trải qua
kinh nghiệm của xung khắc giữa sự lành và sự ác. Thư Do thái ghi nhận rõ ràng:
"Không phải Ngài là người không thể cảm thông với nỗi yếu hèn của chúng
ta, song là Đấng đã dãi dầu bao cơn thử thách, đủ điều như chúng ta" (Dt
4:15). Và thái độ chọn lựa của Ngài đã làm nên hy vọng lớn lao cho con người
mong manh của tôi. Ấy là "nếu tôi cùng chết với Ngài, tôi sẽ cùng Ngài
phục sinh; nếu tôi chịu khổ với Ngài, tôi sẽ cùng Ngài thống trị" (1 Tim
2: 11-12).
Đứng trước những lời mời gọi ngọt ngào của thế
gian và bao hấp lực quay cuồng của xác thịt, sự từ khước hay vượt thoát nào
cũng hàm ngậm một cân lượng khổ đau, nếu không nói là "chết" trong
lòng ít nhiều. Bất cứ sự thắng vượt gian dối, điêu ngoa, dục tình, tức giận,
ích kỷ, kiêu căng, hay ươn lười nào cũng đòi hỏi một cuộc chiến gay go, lắm khi
phải rướm máu con tim chứ chẳng chơi.
Thế nhưng, cần phải chiến đấu để có thể chiến
thắng! Cho dù thử thách và cám dỗ nặng nề đến đâu tôi vẫn xác tín như Thánh
Phaolô: "Thiên Chúa trung tín sẽ không để con người bị cám dỗ quá sức.
Trái lại, cùng với cám dỗ Ngài sẽ chừa cho lối thoát để có thể chịu đựng
nổi" (1 Cor 10:13).
Sự "chịu đựng" đến khi chiến thắng
chỉ có thể đạt tới nhờ liên kết chân thành với Thiên Chúa. Không gì tạo nên gắn
bó cho bằng cầu nguyện. Chính nhờ cầu nguyện mà Chúa Giêsu đã có sức mạnh chịu
đựng và chiến thắng tên Cám Dỗ ngay từ phút đầu.
Bước vào hành trình mùa Chay, tôi được kêu mời
tu chỉnh lại đời sống cầu nguyện, để nhờ đó sức mạnh của Đức Kitô luôn ở trong
tôi, giúp tôi can đảm chọn lựa những gì thuộc về Thiên Chúa, vững bước vượt bao
chông gai trong đời, tiến đến đích cùng của bình an và hạnh phúc chân thật.
38. "Ngươi phải bái lạy Đức Chúa..." - Chiara Lubich
“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của
ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi” (Mt 4,10)
Trong mùa chay, Hội Thánh nhắc nhở ta rằng đời
ta là một cuộc hành trình hướng đến Phục Sinh, hướng đến thời điểm Đức Giêsu,
qua cái chết và sự phục sinh của Người, sẽ dẫn đưa ta vào cuộc sống đích thực,
vào cuộc gặp gỡ với Thiên Chúa. Đó là một cuộc hành trình đầy khó khăn và thử
thách, rất giống với chuyến đi qua sa mạc.
Chính nơi sa mạc mà, đang khi tiến về đất hứa,
dân Israel đã lãng quên trong chốc lát Thiên Chúa của họ và bắt đầu thờ lạy con
bò vàng.
Đức Giêsu cũng đi qua sa mạc, và Người cũng bị
Xa-tan cám dỗ thờ lạy quyền lực và thành công. Tuy nhiên, Đức Giêsu đã dứt
khoát khước từ mọi quyến rũ của ma quỷ và cương quyết hướng về sự thiện đích thực
duy nhất:
“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của
ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi”.
Điều đã xảy ra với dân Israel và với Đức Giêsu
thì cũng xảy ra với chúng ta. Trong cuộc sống hàng ngày, ta cũng bị cám dỗ lựa
chọn một giải pháp dễ dãi hơn. Những cám dỗ này hứa hẹn với ta hạnh phúc và mời
mọc ta hãy coi trọng những gì là hiệu quả nhất, những gì là đẹp nhất và những
gì là khoái lạc, và hãy muốn sở hữu của cải và có quyền lực. Những điều này tự
bản thân chúng có thể là tích cực, nhưng chúng cũng có thể bị tuyệt đối hóa và
thường được xã hội của chúng ta đề cao như những ngẫu tượng đích thực.
Khi ta không nhận biết và chẳng thờ lạy Thiên
Chúa, thì tất yếu những “thần” khác xuất hiện, và những kiểu thờ phượng như
chiêm tinh và ma thuật bắt đầu tái xuất hiện.
Đức Giêsu nhắc nhở ta rằng ta nên tìm sự thành
toàn của mình không không phải ở nơi những cái chung cuộc sẽ qua đi, mà ở việc
đặt mình trước mặt Thiên Chúa, Đấng tác tạo mọi loài, và nhận biết Người là
Đấng Tạo Hoá, là Chúa của lịch sử, là Mọi Sự cho ta, là Thiên Chúa!
Nếu ở trên Trời, nơi chúng ta đều đang hướng
về, ta sẽ không ngừng ca tụng Người thì tại sao ta không bắt đầu ngay ở đây và
bây giờ việc ca tụng đó?
Đôi khi ta cảm thấy một nỗi khao khát muốn thờ
lạy Người bằng cách ca tụng Người tận trong đáy lòng ta, trong sự hiện diện
thinh lặng của Người nơi nhà tạm và trong việc cử hành phụng vụ Thánh Thể.
“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của
ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi”.
Nhưng
“thờ lạy” Thiên Chúa nghĩa là gì? Đó là một thái độ ta cho phép mình chỉ hướng
về Người mà thôi. Thờ lạy nghĩa là thưa với Thiên Chúa: “Chúa là mọi sự”, nghĩa
là “Chúa là Chúa”, và con được ban ơn, đặc ân trong đời là nhận biết Chúa.
Thờ lạy cũng có nghĩa là nói: “Con là hư vô”.
Và ta không chỉ nói suông. Để thờ lạy Thiên Chúa, ta cần phải đặt bản thân sang
một bên và để cho sự hiện diện của Người hiển trị nơi ta và trên thế gian. Điều
này hàm nghĩa một cuộc chiến không ngừng nhằm chống lại những thần tượng giả mà
chúng ta bị cám dỗ dựng nên trong cuộc sống của ta.
Cách thế chắc chắn nhất để trở nên một thí dụ
sống động rằng ta là hư vô và Thiên Chúa là mọi sự, là hãy hết sức tích cực. Ta
có muốn hãm dẹp tư tưởng của ta qua một bên không? Ta chỉ cần nghĩ đến Thiên
Chúa và sống theo những tư tưởng của Người được mạc khải trong Phúc Âm.
Ta có muốn chết đi cho ý riêng của mình không?
Ta chỉ cần ôm chặt lấy thánh ý của Người được bày tỏ cho ta trong mọi giây phút
hiện tại.
Ta có muốn từ bỏ những ước muốn hỗn độn không?
Ta cần đổ đầy tâm hồn của ta lòng yêu mến Thiên Chúa và yêu thương những người
bên cạnh bằng cách chia sẻ những lo âu, những khổ đau, những vấn đề, và những
niềm vui của họ.
Nếu ta biết yêu thương, thì việc tự xóa mình
đi lúc nào cũng xảy ra mà ta chẳng hay. Bằng cách sống sự hư vô của mình, cuộc
đời ta khẳng định sự vĩ đại của Thiên Chúa và chứng tỏ rằng Người là mọi sự.
Việc này tự nhiên dẫn đưa ta đến sự thờ lạy chân chính đối với Thiên Chúa.
“Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của
ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi”.
Cách đây nhiều năm, khi chúng tôi khám phá ra
rằng thờ lạy Thiên Chúa nghĩa là công bố sự vĩ đại của Người trên sự hư vô của
mình, chúng tôi đã sáng tác bài ca này:
“Nếu sao tắt ngấm trên trời,
Nếu mỗi ngày đều kết thúc,
Nếu sóng tiêu tán trong biển,
Không bao giờ trở lại,
Thì tất cả điều này là vì vinh quang của Chúa.
Ước gì mọi thụ tạo ca tụng Chúa:
“Chúa là mọi sự!”
Và mọi sinh vật nói với mình:
“Tôi là hư vô!”
Kết quả của việc ta trở nên hư vô vì tình yêu
là sự hư vô của ta liền được lấp tràn bởi Đấng là Mọi Sự, bởi Thiên Chúa, Đấng
chiếm hữu tâm hồn ta.
39. Không chỉ bằng cơm bánh
(Suy niệm của Lm Nguyễn Hồng Giáo)
Ngoài cơm bánh, con người còn đói khát nhiều
thứ: sự thật, tình thương, phẩm giá, tự do, lòng kính trọng, kiến thức, lẽ
sống, lý tưởng... Các tôn giáo sẽ làm gì trước tình trạng đạo đức xã hội chúng
ta đang sa sút?
"Người ta sống không nguyên bằng cơm bánh
mà thôi..."
Đức Giêsu, người đã nói ra câu đó, không phải
là một kẻ mơ hồ hoặc sống toàn bằng những lý tưởng cao đẹp hoặc đã có dư ăn dư
mặc để có thể dễ dàng lên mặt dạy đời về sự tầm thường của vật chất. Ngài hiểu
rõ giá trị của đồng tiền bắt gạo và đã khó nhọc làm ăn, nuôi mình và nuôi gia
đình mình. Ngài biết rằng có thực mới vực được đạo, bằng chứng là có lần Người
đã phải cho ăn một đám đông đói khát sau những ngày tìm kiếm đến với mình để
nghe thuyết pháp. Ngài cũng biết nữa rằng bần cùng sinh đạo tặc bởi đã thường
xuyên lui tới với đám người khốn khổ nhất của xã hội, biết rõ hoàn cảnh sống
của họ. Nhưng Đức Giêsu nhất định không để cho nhu cầu ăn uống, dù là một nhu
cầu thiết yếu căn bản, ngự trị trên các nhu cầu khác của con người; Ngài nhất
định không coi của cải vật chất là tất cả, đến nỗi đã phải bất cứ cách nào cho
có được.
"Người ta sống không nguyên bằng cơm
bánh..."
Có một thời cách đây không xa lắm, chúng ta
không khỏi ngạc nhiên tự hỏi tại sao thanh niên Âu Mỹ lại chán chường, hoặc nổi
loạn phá phách, hoặc làm những chuyện điên rồ, có vẻ vô nghĩa khi mà họ đã có
thừa mứa mọi thứ tiện nghi hưởng thụ, và xã hội đồng loã xoá cho họ nhiều thứ
rào cản về mặt luân lý hoặc luật lệ (như tự do quan hệ tình dục trước hôn nhân,
phá thai...). Người ta giải thích cho chúng ta rằng sở dĩ như thế là vì lớp
thanh niên đó có mọi thứ nhưng lại thiếu lý tưởng, thiếu lẽ sống, thiếu cái gì
đó cao cả để vươn tới... Thời ấy chúng ta nghe, nhưng vẫn cảm thấy đó là điều
hơi xa lạ, viễn vông.
Bây giờ nhìn thấy một lớp tuổi trẻ sống vô lý
tưởng, sống thực dụng, bất chấp đạo nghĩa, đặc biệt những con ông cháu cha ngay
trong xã hội Việt Nam, chúng ta mới thực sự thấm thía. Và trước viễn ảnh xã hội
mở cửa ngày càng rộng rãi, chính chúng ta bắt đầu biết lo, biết sợ. Do đó mà có
phong trào "trở về nguồn" và "bảo vệ văn hoá dân tộc".
"Người ta sống không nguyên bằng cơm
bánh...".
Cha ông ta vẫn hiểu điều đó khi nói, chẳng
hạn:
- Tốt danh hơn lành áo
- Chết vinh hơn sống nhục
- Ở đời muôn sự của chung,
hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi...
Và điều đó, hẳn là mọi người có lương tri cũng
đều hiểu. Bởi thế tôi đã gần như bàng hoàng khi nghe một cô giáo trường B. T. X
ở Tp Hồ Chí Minh kể lại rằng: hồi ấy, nhân dịp học sinh tới nhà cô chơi, cô ta
kể cho học sinh câu chuyện về Cha Maximilien Kolbe đã tình nguyện chết thay cho
một người cha gia đình con trẻ, bị Đức Quốc Xã giam cùng trại với cha, vì cha
nói: "Tôi già rồi, nếu có sống cũng không có ích và cần thiết bằng người
cha gia đình này". Nghe xong, một nam học sinh đã phê phán một câu sâu sắc
như nhát chém: "Đồ ngu!". Tôi lại sửng sốt khi đọc báo trong báo
Thanh Niên số tân niên (tháng 2/92) ý kiến cô Tố Loan, 18 tuổi, làm nghề chiêu
đãi viên và "đã có quan hệ tình dục với nhiều người". Loan chẳng lo
lắng gì về sự lựa chọn này. Vẫn vui vẻ và có ý định tiếp tục. Loan cũng không
mong gì hơn là có thật nhiều tiền, "có tiền người ta không khinh mình",
cô nói. Hôn nhân đối với Loan không quan trọng. Ở được với nhau trăm năm thì ở,
không thì chia tay cũng được, không việc gì phải nặng nề (tr. 21).
"Người ta sống không nguyên bằng cơm
bánh..."
Ngoài cơm bánh, con người còn đói khát rất
nhiều thứ: sự thật, tình thương, phẩm giá, tự do, lòng kính trọng, kiến thức,
lẽ sống, lý tưởng... Có lẽ hơn bất cứ tổ chức xã hội nào, các tôn giáo chân
chính hiểu rõ điều đó vì tôn giáo chân chính nào cũng nhằm đưa con người vươn
lên, vươn lên khỏi chính mình, và cứ vươn xa hơn mãi, cao hơn mãi, hướng tới
cái Toàn Chân, Toàn Thiện, Toàn Mỹ...
Các tôn giáo sẽ làm gì trước tình trạng đạo
đức xã hội chúng ta đang sa sút?
40. Thử thách và lựa chọn – G. Nguyễn Cao Luật
Trình thuật về các lần cám đỗ được coi như
phần mở đầu giúp người tín hữu hiểu được điều sâu kín nhất trong tâm hồn Đức
Giêsu. Đó là một bản Tin Mừng thu gọn, một thứ hướng dẫn. Những ai muốn hiểu rõ
về cuộc đời công khai của Đức Giêsu, cần phải để ý điều này: nếu muốn hiểu biết
điều gì trong đó, hãy luôn nhớ lại 3 lựa chọn căn bản này của Đức Giêsu, những
điều Người còn lựa chọn lại trong suốt cả cuộc đời.
Cuộc thử thách và lòng trung thành
Thời gian 40 đêm ngày Đức Giêsu trải qua trong
sa mạc đánh dấu việc khởi đầu một cuộc phiêu lưu, cuộc phiêu lưu của Giao Ước
Mới. Cuộc phiêu lưu này tái hiện quãng thời gian 40 năm dân Do-thái đã trải qua
trong cuộc Xuất hành, đồng thời nhắc lại 40 ngày đêm ông Mô-sê đã ở trên núi
Xi-nai.
Còn hơn thế nữa, khoảng thời gian này không
chỉ là một cuộc khởi đầu, nhưng còn là một cuộc sáng tạo với những yếu tố như
cuộc sáng tạo vũ trụ: sa mạc (miền đất trống rỗng, hoang vu), và sự thử thách.
Trong cuộc sáng tạo, A-đam đã phải chịu thử
thách, đã đứng trước một lựa chọn, trong đó ông phải bày tỏ tự do của mình.
Cũng vậy, với biến cố hôm nay, với cuộc thử thách và lựa chọn trong sa mạc, Đức
Giêsu đã bày tỏ tự do của mình, đã thể hiện sự gắn bó với Thiên Chúa, và cho
thấy bản tính sâu xa của Người: Con Thiên Chúa và Con Loài Người.
Thực vậy, sa mạc và thử thách luôn là những cơ
hội để bày tỏ lòng trung thành hay thái độ bất trung (A-đam, sự kiện con bò
vàng ...). Lần đầu tiên trong suốt lịch sử cứu độ, Đức Giêsu thực hiện điều mà
trước đây, cả A-đam lẫn ÍT-RA-EN không thể thực hiện: lòng trung thành với
Thiên Chúa.
Nhờ sự trung thành với căn tính Con Người và
Con Thiên Chúa, Đức Giêsu mở ra con đường cho Giao ước Mới, con đường đặt nền
tảng trên lòng trung thành, một yếu tố mà con người có thể thực hiện được với
nỗ lực và tự do của mình. Và lòng trung thành này được biểu hiện qua việc nhìn
nhận Lời Chúa là của ăn, nhìn nhận thánh ý Chúa Cha có giá trị ưu tiên tuyệt
đối, nhìn nhận Thiên Chúa là Chúa duy nhất.
Một cuộc chiến đấu
Con người vẫn thường nghĩ về Đức Giêsu như
Đấng có uy quyền, Đấng bày tỏ các mầu nhiệm và thực hiện những điều lạ lùng. Về
phần mình, Đức Giêsu lại đề ra một cuộc chiến đấu.
Quả thực, qua các cám dỗ tại sa mạc, Đức Giêsu
đã thể hiện trọn vẹn tính cách con người. Mặc dù có thể, Người đã không sử dụng
các phép lạ cho riêng mình để loại bỏ đi những yếu tố vẫn gắn liền với thân
phận con người.
Đức Giêsu muốn uống lấy chén đắng, Người muốn
cứu nhân loại chứ không cứu lấy bản thân mình. Chính ý tưởng này còn đưa đến
cho Người nhiều thử thách khác, không kém phần cam go, nhưng Người đã vượt qua.
Thử thách cuối cùng là cái chết, Người cũng đã đón nhận, bởi vì Người hiểu
rằng, chính trong tâm tình tự hiến vì yêu thương, Người nhận lấy vinh quang của
cuộc chiến đấu, đồng thời đem lại vinh quang cho tất cả những ai bền lòng vững
chí.
Suốt cuộc đời của Đức Giêsu là một cuộc chiến
đấu liên lỉ chống lại sự dữ, chống lại quyền lực xấu xa đang đè nặng trên cuộc
sống của con người. Người muốn giải phóng họ khỏi những quan niệm, những cách
sống đang làm vướng bận mối tương giao của họ với Thiên Chúa, hay làm cho mối
tương giao đó không được trong sáng, không đạt tới ý nghĩa thâm sâu. Chẳng hạn
như sau khi chứng kiến phép lạ hoá bánh ra nhiều, dân chúng đã muốn tôn Người
làm vua, nhưng Người đã lánh đi (Ga 6,15) hoặc khi Phê-rô lên tiếng can ngăn
Đức Giêsu, xin Người đừng lên Giê-ru-sa-lem, Người đã không xiêu lòng trước thử
thách, nhưng đã quyết liệt khước từ và nặng lời trách móc Phê-rô (x. Mt 16,23).
Như thế, Đức Giêsu không muốn sống an toàn,
trái lại, Người lao vào một cuộc đấu tranh, chấp nhận những mất mát thua thiệt
về phía mình, kể cả sự sống. Người hiểu rằng, để khai sinh một nhân loại mới,
một ý nghĩa mới cho cuộc sống của con người, cần phải chiến đấu, phải hi sinh,
phải liều lĩnh. Nếu không có can đảm vượt lên trên cái nhìn bình thường, vượt
lên trên sự an toàn cho riêng mình, thì nhân loại không thể nào được cứu vớt,
được giao hoà với Thiên Chúa.
Cuối cùng, cuộc chiến đấu này đã dẫn đưa Người
tới cái chết trên thập giá, và Người đã chiến thắng nhờ sự Phục sinh. Sự kiện
này cho thấy rằng cuộc chiến đấu của Người không phải là vô nghĩa, và con người
có thể đạt tới chiến thắng vinh quang nhờ lòng trung thành, nhờ thái độ tuân
phục thánh ý Thiên Chúa.
Vì vậy, xét theo cái nhìn bình thường, Đức
Giêsu đã hành động như là không yêu mến con người; Người đã mở ra một cuộc
chiến và mời gọi họ dấn thân, chứ không đem đến cho họ sự an toàn. Tuy nhiên,
chính cuộc chiến do Đức Giêsu khởi đầu lại là con đường duy nhất để đạt tới
vinh quang đích thực. Trong cuộc chiến đấu của mình, Đức Giêsu đã liên đới với
tất cả những người đau khổ, liên đới với thân phận làm người của nhân loại;
Người hành động như thế vì yêu mến họ, yêu mến cách tận tình, muốn đưa họ tới
sự sống chân thật. Bình an do Đức Giêsu đem đến là bình an được chiếm đoạt bàng
sức mạnh, bằng sự trung tín với Lời Chúa.
Chiến dấu từng ngày và suốt đời
Ba cám dỗ, hay ba chọn lựa, vẫn thường xảy ra
trong suốt dòng lịch sử. Mỗi người sẽ gặp phải những thử thách và họ sẽ ngã gục
như A-đam và dân It-ra-en, nếu họ không nhìn vào Đức Giêsu, và không noi theo
gương của Người.
Cuộc chiến đấu ấy, thử thách ấy vẫn diễn ra
cách này cách kia theo nhiều hình thức khác nhau; mỗi thời mang một vẻ khác,
mỗi giai đoạn lại có vẻ tế nhị hơn, quyết liệt hơn, nhưng bao giờ cũng vẫn là
sự chọn lựa giữa Thiên Chúa và trần gian. Đó là một cuộc chiến đấu dài, rất dài,
không bao giờ chấm dứt; người ta phải chiến đấu đến giây phút cuối cùng, mà
không được quyền bỏ cuộc, rút lui.
Vậy, đâu là những thử thách vẫn thường xảy ra
và không khi nào Đức Giêsu nhượng bộ?
Thứ nhất: Con người được dựng nên không phải
chỉ vì những lương thực trần gian. Họ còn có những lương thực thiêng liêng và
chính thứ lương thực này mới cần thiết.
Thứ hai: Con người được dựng nên không phải để
cảm nghiệm về Thiên Chúa mà thôi. Họ cần phải hiệp thông với Người, như một đứa
con, với lòng tin tưởng tuyệt đối. Đó không phải là mối tương giao đặt nền tảng
trên lòng yêu mến. Họ ở trong Người, không một chút nghi ngờ, không một khoảng
cách.
Thứ ba: Con người được dựng nên không phải để
thống trị anh em mình, không phải để bắt người khác thần phục mình. Trái lại,
mọi người đều là con một Cha; tất cả đều quy hướng về Thiên Chúa. Hơn nữa, họ
không được dựng nên để phục lạy các ngẫu tượng, nhưng là để thờ phượng Thiên
Chúa:
Như vậy, vấn đề được đặt ra chính là căn tính
của con người. Họ được sáng tạo theo hình ảnh của Thiên Chúa Ba Ngôi và Ba Ngôi
Chí Thánh không ngừng làm cho họ nên giống hình ảnh của Người. Đó là chương
trình đã có từ thời sáng thế, và hôm nay vẫn đang được thực hiện. Chương trình
này vẫn đang bị đe doạ vì những ham muốn chống đối của con người, và Thiên chúa
không ngừng bày tỏ lòng yêu thương của Người:
Chính trong việc cử hành Thánh Thể,
Đức Kitô ban mình làm lương thực để nuôi sống
con người.
Đức Kitô xoá tan mọi khoảng cách và nghi ngờ,
Ngài đến ở với chúng ta qua việc rước lễ.
Đức Kitô quỳ gối trước mặt chúng ta,
rửa chân cho chúng ta,
biến chúng ta thành một dân biết phục vụ,
sắn sàng quỳ gối để rửa chân và giúp đỡ người
khác.
Con người không được dựng nên cho riêng mình.
Cộng đoàn ngày Chúa Nhật là cơ hội để chúng ta thấy rõ căn tính của mình. Trong
cộng đoàn này, chúng ta chia sẻ với nhau những thành quả do cuộc chiến đấu của
Đức Kitô, đồng thời trở nên hình ảnh của Thiên Chúa.
Đi vào Mùa Chay
là cùng với Đức Kitô
lao vào cuộc chiến đấu.
để bày tỏ lòng trung thành
đặt nền tảng trên Lời Chúa.