KHÔNG
NGOẠI THƯƠNG,
NHƯNG NỘI THƯƠNG
NHƯNG NỘI THƯƠNG
Nói đến bạo hành, người ta
thường nghĩ ngay tới bạo hành thể lý (đánh đập, hành hạ,…).
Lời nói cũng khả dĩ bạo hành
với phụ nữ như “thượng cẳng chân, hạ cẳng tay”, và ngay cả cử chỉ hoặc thái độ
cũng vậy. Đó là… bạo hành tâm lý!
Khi người ta nghĩ đến một phụ nữ bị bạo
hành, hình ảnh đó thường là mặt tím bầm hoặc trầy xước thân thể mà không ai
giúp đỡ. Nhưng thực ra còn một dạng là bạo hành tâm lý (BHTL), không để lại những
vết thương thể lý nhưng vẫn rất nguy hiểm. BHTL là sử dụng những ngôn từ và động
thái mang tính kiểm soát, hăm dọa và gây tổn thương về tâm lý. Những người BHTL
luôn muốn kiểm soát và giành ưu thế đối với người bạn đời, họ dùng mọi chiến
thuật để đạt mục đích này.
Người BHTL có thể là nam hay nữ, đa số
là nam. Họ đè nén và áp chế người bạn đời, thường xuyên sỉ nhục để “đối phương”
mất vị trí riêng và cảm thấy “lép vế”. Họ tách biệt nạn nhân với gia đình và bạn
bè để kiểm soát mọi hoạt động của “đối phương”. Họ còn hăm dọa, đè nén cảm xúc
và tình cảm, cô lập hoàn toàn. Theo nghiên cứu của ĐH Nam Carolina ở 1.150 phụ
nữ (tuổi từ 18-65), có khoảng 15% bị BHTL và 54% bị bạo hành thể lý. Các phụ nữ
này thường bị các chứng như đau nửa đầu, ung nhọt, bệnh đại tràng, đau cổ và
đau lưng. Các phụ nữ bị bạo hành cảm xúc dễ bị các chứng như đau nhức mãn tính
và đau nửa đầu. Còn với chị Mai, chị than phiền về sự mệt mỏi thường xuyên và
chán nản trong quan hệ phu thê với anh Công.
MỞ ĐẦU CÂU CHUYỆN. Chị Mai 29 tuổi,
không có vẻ là nạn nhân của việc BHTL. Chị tự tin và năng động trước khi lấy chồng.
Chị gặp anh trong một lần đi biển ở Long hải. Anh Công 31 tuổi, công tử của một
gia đình khá giả, cao lớn và điển trai, thích nổ về những gì mình có. Mai bị
thu hút ngay trước vẻ sành điệu của Công.
Họ có vẻ rất xứng đôi. Nàng thích gì
chàng cũng thích, xem ra rất tâm đầu ý hợp. Nhưng chỉ 3 tháng sau ngày cưới,
quan hệ hôn nhân của họ bắt đầu rạn nứt, yêu thương nhòa nhạt, lãng mạn héo úa.
Mai tâm sự: “Ngay sau lễ cưới, tôi đã cảm thấy có điều bất ổn, rất khó tả”. Đêm
tân hôn, Công nói với Mai: “Mọi thứ đang thay đổi”. Mai bật khóc. Chị hồi tưởng:
“Trước đây tôi đã có linh cảm nhưng tôi không quan tâm. Nghe anh ấy nói rất lạ,
tôi đã sợ là linh cảm của tôi thành sự thật”. Và linh cảm của chị hoàn toàn
chính xác!
VỠ MỘNG. Càng ngày Công càng dữ tợn, độc
đoán. Vợ chồng thường xuyên “cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt”. Công phá bỏ các
quà cưới, cắt điện thoại, ăn nói thô lỗ với Mai. Quan ngại cho tương lai, Mai định
bỏ trốn nhưng bị Công phát hiện. Công đi biệt hai ngày, rồi trở về với vẻ hối hận
thực sự. Vợ chồng lại ngọt bùi ái ân. Và rồi Mai thấy mình mang thai.
Nhưng “núi non dễ chuyển, bản chất khó
dời”. Có lúc Công tỏ ra hiền như chiên, có lúc lại dữ như quái vật. Lúc thì không
tiếc lời tán dương vợ, lúc thì tàn nhẫn buông lời nguyền rủa vợ. Mưa nắng thất
thường. Để chắc ăn, Công bắt Mai phải ở nhà như tù giam lỏng, không được đi đâu
hoặc gặp ai, kể cả đi chợ. Mai hoàn toàn mất tự do! Công chất vấn Mai đủ điều
và luôn chê trách gia đình bên vợ hoặc bạn bè của Mai. Công thêu dệt: “Bạn bè
em xa cách em vì họ thấy em không có tiền, gia đình em cũng vậy”. Mai chỉ còn
biết khóc, không biết tỏ nỗi niềm cùng ai, gia đình chị ở xa…
Công biểu lộ bản chất gia trưởng đến mức
luôn kiểm soát mọi hoạt động của Mai, thậm chí đến cả đồ lót cũng bị kiểm tra.
Một sơ suất nhỏ cũng bị kết án là không chung thủy, mặc đồ gì cũng phải theo ý
chồng. Đúng là”nợ đời” mà!
KẾT LUẬN. Để phức tạp hóa vấn đề, người
bạo hành dùng mọi kiểu “bả” để đưa nạn nhân vào tròng, “ra đi thì ái ngại, ở lại
thì lo âu”. Nạn nhân cứ tiến thoái lưỡng nan, không đủ sức thẩm định chính
mình. Thời gian tăng dần, các phụ nữ bị BHTL luôn đinh ninh rằng họ thực sự
đáng bị bạo hành, cứ cho là tại số phận, là “hạt mưa sa” rơi vào “giếng khơi”
thì đành chịu. Bắt được nhược điểm đó của phụ nữ, các ông chồng có thói gia trưởng
càng được nước làm tới!
Cũng phải nói rằng phụ nữ “ưa” vật chất
và trọng bề ngoài nên dễ có nguy cơ “gặp” người chồng bạo hành. Vẻ sành điệu
khiến phụ nữ cứ ngỡ “bắt được vàng” giữa đường, ngỡ mình… gặp may! Khi bị BHTL,
phụ nữ cứ tưởng không nguy hại bằng bạo hành thể lý – vì không có ngoại thương.
Họ âm thầm chịu đựng, không cho ai biết, mà cũng không có gì chứng minh. Tuy
nhiên, BHTL có sức công phá âm ỉ khủng khiếp hơn chúng ta tưởng, nhất là khi đã
ngấm ngầm lâu. Đa số những người bạo hành là những người xuất thân từ các gia
đình có nạn bạo hành, từng chứng kiến bạo hành hoặc có cha mẹ không quan tâm
giáo dục con cái. Cần biết rõ chồng không thích vợ nói gì với mình để khả dĩ loại
trừ dần BHTL. Đừng để chiến tranh lạnh hoặc leo thang!
Mai nói sẽ ly hôn. Công tức giận và
không chịu, thậm chí Công còn đòi giết Mai nếu chị dứt khoát ly hôn. Nhưng rồi
Mai cũng thực hiện được ý định của mình để thoát ly BHTL. Đây là các dấu hiệu của
việc BHTL:
1. Anh ta tin tình yêu chiến thắng tất cả. Nghe chừng
lãng mạn nhưng chẳng đâu vào đâu. Đừng vội nhận lời tỏ tình!
2. Anh ta cảm thấy mọi điều xảy ra với mình đều là lỗi của
người khác. Người không nhận lỗi thì không đáng tin. Hãy tránh xa!
3. Anh ta nói: “Em thật hoàn hảo”. Nghe rất êm tai, nhưng
chẳng bao lâu sẽ xảy ra bạo hành khi anh ta nhận thấy cô gái mình yêu cũng bất
toàn. Cẩn tắc vô ưu!
4. Anh ta chỉ trích khi riêng có 2 người. Có thể đây là dấu
hiệu anh ta muốn cô lập cô gái để cô gái bị lệ thuộc mà dễ “điều khiển”.
Các chuyên gia cũng nhắc các bạn gái
nên coi chừng với việc chiều chuộn mọi ý muốn của người yêu vì sợ mất anh ta.
Điều này sẽ dễ dẩn đến chuyện ‘được voi đòi tiên’ và khi không được đáp ứng yêu
cầu sẽ nảy sinh BHTL.