YÊU THƯƠNG – PHỤC VỤ
Con
đường phục vụ mà Chúa Giêsu đã trải qua cũng là con đường mà Giáo Hội phải đi
hôm nay.
Năm 1997 là năm của hai người phụ nữ nổi tiếng thế giới.
Đó là Mẹ Têrêxa Calcutta và Công nương Diana. Vào ngày 05/9/1997, Mẹ Têrêxa đã
qua đời tại Calcutta, Ấn Độ. Cả thế giới đã xúc động trước cái chết của Mẹ. Và
trước đó một tuần, Công nương Diana của nước Anh đã qua đời trong một tai nạn
xe hơi thảm khốc tại nước Pháp. Thế giới cũng xôn xao về cái chết của vị công
nương lừng danh này.
Trong thời gian đó, một số tờ báo trên thế giới đã đăng một
tấm hình đầy ý nghĩa về hai người phụ nữ được nhiều người biết đến này. Đó là tấm
hình chụp Mẹ Têrêxa đứng bên cạnh Công nương Diana trong một lần hai người đi
làm việc từ thiện. Đó là một hình ảnh hoàn toàn tương phản nhau. Công nương
Diana cao lớn, xinh đẹp và quý phái, đứng bên cạnh Mẹ Têrêxa thấp bé, xấu xí và
hèn kém.
Tuy nhiên, ở nơi Mẹ Têrêxa, một người nhỏ bé và hèn mọn,
người ta đã tìm thấy một cái gì đó thật lớn lao và vĩ đại. Mẹ
Têrêxa tuy là “người bé nhất” nhưng thật ra lại là “người lớn nhất.” Bởi vì Mẹ
đã thực hiện lời Chúa Giêsu dạy trong bài Tin Mừng theo thánh Marcô hôm nay:
“Ai muốn làm lớn nhất, hãy tự làm người rốt hết và làm đầy tớ mọi người.”
Con đường tự hạ
Có một điều nghịch lý giữa Thiên Chúa và con người trong
mầu nhiệm Cứu chuộc: Đó là trong khi Thiên Chúa cao cả đã xuống thế “làm người”
thì con người thấp hèn lại muốn tôn mình lên “làm Thiên Chúa.” Chúng ta có thể
tìm thấy điều nghịch lý đó trong câu chuyện Tin Mừng hôm nay.
Khi đi ngang qua xứ Galilêa, Chúa Giêsu một lần nữa lại
loan báo về cuộc khổ nạn của Ngài cho các môn đệ. Đây là lần loan báo thứ hai về
con đường đau khổ mà Chúa phải trải qua trước khi bước vào vinh quang Phục Sinh:
“Con Người sẽ bị nộp vào tay người ta và
họ sẽ giết Ngài. Khi đã bị giết, ngày thứ ba, Ngài sẽ sống lại.”
Con đường tự hạ đó đã được Chúa Giêsu loan báo cho các
môn đệ để chuẩn bị tâm hồn các ông vững vàng
đón nhận những đau khổ sắp tới cùng với Thầy mình. Thế nhưng, các môn đệ đã
không hiểu những lời tiên báo của Chúa Giêsu. Hay đúng hơn, các ông vẫn còn
mang những ảo tưởng về con đường theo Chúa: đó là con đường vinh quang của
quyền bính, con đường đem đến những lợi lộc trần thế.
Chính vì sống trong ảo tưởng như thế, trên đường đi, các
môn đệ đã tranh luận với nhau xem ai là người lớn nhất. Có lẽ họ có ý tranh
giành nhau địa vị và chức quyền trong ánh hào quang họ tưởng tượng ra khi Chúa
Giêsu chiến thắng người La Mã và đem lại sự hưng thịnh cho người Israel. Chúa
Giêsu đã đọc thấy rõ những ý nghĩ sai lầm đó của các môn đệ, nên Ngài đã dạy họ
một bài học thật sâu sắc: “Ai muốn làm lớn
nhất, hãy tự làm người rốt hết và làm đầy tớ mọi người.”
Trở nên người hèn mọn như một người tôi tớ đó là con đường
mà Chúa Giêsu đã đi. Ngài đã đi đến tận cùng con đường của người Tôi Tớ Giavê,
khi Ngài trở thành Người Công Chính bị bách hại mà bài đọc I, trích sách Khôn
Ngoan đã mô tả. Ngài đã mang lấy dung mạo của Người Công Chính bị kết án và chết
cách nhục nhã trên cây thánh giá để đem ơn cứu chuộc cho nhân loại. Chúa còn thực
sự muốn trở thành kẻ bé mọn khi Ngài đồng hóa mình với một em bé: “Ai đón nhận một trong những trẻ nhỏ như thế
này vì danh Thầy, tức là đón tiếp chính mình Thầy.”
Hôm nay, con đường tự hạ đó vẫn tiếp tục mở ra để mời gọi
chúng ta bước vào. Và một điều quan trọng nhất ta cần ý thức: chỉ qua con đường
tự hạ đó, chúng ta mới thực sự bước vào vinh quang Phục Sinh.
Con đường phục vụ
Qua bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu còn khẳng định một
nguyên tắc, cũng là một chân lý nền tảng: quyền bính chính là để phục vụ.
Trong xã hội cũng như trong Giáo Hội đều cần có quyền
bính. Thế nhưng, quyền bính trong Giáo Hội được thực thi khác với quyền bính
trong xã hội. Trong xã hội, quyền bính là thống trị, là dùng quyền lực để điều
khiển và chi phối người khác. Nhưng trong Giáo Hội, quyền bính chỉ là phương tiện
hay là công cụ để người ta phục vụ và phục vụ như chính Chúa đã phục vụ: Con
Người đến để phục vụ chứ không phải để được người ta phục vụ. Và đỉnh cao của
tinh thần phục vụ nơi Chúa Giêsu chính là Ngài đã hiến trao mạng sống mình cho
nhân loại. Sự phục vụ cao cả và trọn vẹn nhất là Ngài đã chết trên Thánh Giá để
mang lại sự sống đời đời cho nhân loại.
Con đường phục vụ mà Chúa Giêsu đã trải qua
cũng là con đường mà Giáo Hội phải đi hôm nay. Chúa Giêsu đã phân định một cách
rõ ràng con đường phục vụ dành cho Giáo Hội khác hẳn con đường của quyền lực và
thống trị: “Các con biết rằng: thủ lãnh
các dân thì lấy quyền mà thống trị. Những người làm lớn thì dùng uy quyền mà
cai quản. Giữa các con thì không được như thế. Ai muốn làm lớn phải là người phục
vụ, ai muốn làm đầu thì phải làm đầy tớ mọi người” (Mt 20, 26-28).
Đi theo con đường phục vụ ấy, Giáo Hội hôm nay đang tiếp
tục “rửa chân cho nhau” và còn cúi xuống rửa chân cho những người khác nữa
trong tinh thần khiêm tốn của một người tôi tớ. Tinh thần phục vụ ấy được thể
hiện qua những đôi tay yêu thương của các chị nữ tu đang xoa dịu những vết
thương thể xác nơi các bệnh nhân. Tinh thần phục vụ ấy còn được thể hiện qua những
đôi chân thừa sai không biết mệt mỏi của các nhà truyền giáo đang bước đi gieo
vãi Tin Mừng trong âm thầm lặng lẽ. Còn tinh thần phục vụ của chúng ta sẽ được
thể hiện như thế nào?
Các Đức Giáo Hoàng Rôma thường tự nhận cho mình tước hiệu
“Đầy tớ của các đầy tớ Chúa.” Điều đó luôn được thể hiện trong cuộc đời Đức Cố
Giáo Hoàng Gioan Phaolô II. Nhất là ngài đã lặp lại hành động của Chúa Giêsu được
diễn tả trong bài Tin Mừng hôm nay: Chúa Giêsu đã ôm lấy một em bé để dạy các
môn đệ biết tiếp nhận những người bé nhỏ nghèo hèn.
Đó là vào ngày 17/9/1987, trong chuyến viếng thăm San
Francisco, Hoa Kỳ, Đức Cố Giáo Hoàng đến thăm tu viện Dolores, nơi chăm sóc các
nạn nhân Aids. Đang bước đi chầm chậm để ban phép lành cho mọi người, ngài bỗng
nghe thấy tiếng đứa bé: “Con chào Đức
Thánh Cha.” Quay lại, ngài nhìn thấy một em bé xanh xao gầy còm đang bò tới
bên ngài. Đôi mắt xanh của em bé đang nhỏ lệ. Ngài dừng lại, cúi xuống bế lấy đứa
bé và ôm vào lòng. Đó là bé Brendan, 4 tuổi, nạn nhân của bệnh Aids. Người ta
chụp được bức ảnh ngài đang ôm đứa bé vào lòng. Và người ta đã bày tỏ cảm nghĩ:
“Đức Thánh Cha muốn chứng tỏ trước hết rằng:
khi giúp đỡ một người đau khổ, việc đầu
tiên là hãy ôm lấy họ.” Hai năm
sau, em bé Brendan đã qua đời. Nhưng có lẽ em rất hạnh phúc vì đã được ở trong
vòng tay yêu thương của vị đại diện Đức Kitô ở trần gian.
Hành động của Đức Cố Giáo Hoàng như một lời nhắc nhở dành
cho chúng ta hôm nay: hãy biết mở rộng vòng tay để đón nhận những người đau khổ
và bất hạnh.