"TÔI NÊN MẮT CHO KẺ MÙ LOÀ,
thành chân cho người què quặt"
Trên đây là chủ đề
của sứ điệp của Đức Giáo Hoàng Phanxicô cho Ngày Quốc Tế Bệnh Nhân ngày 11
tháng 2 năm 2015.
Anh chị em thân
mến,
Ngày Quốc Tế Bệnh
Nhân đã được thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II khởi xướng nay đã được 23 năm.
Trong lần tổ chức lần thứ 23 này, cha hướng đến tất cả anh chị em, những người
đang phải mang gánh nặng bởi bệnh tật, và bằng nhiều cách, đang được kết hợp với
thân thể của Đức Kitô chịu đau khổ, cũng như hướng tới những chuyên gia và những
tình nguyện viên trong lãnh vực chăm sóc y tế.
Chủ đề của năm
nay mời gọi chúng ta suy tư về một câu được trích từ sách Ông Gióp: "Tôi nên mắt cho kẻ mù lòa, thành chân
cho người què quặt" (29, 15). Cha muốn tìm hiểu câu này từ viễn cảnh của
"sapientia cordis" - sự khôn ngoan của
trái tim.
1. "Sự khôn ngoan" này không phải
là sự hiểu biết mang tính lý thuyết và trừu tượng, không phải là kết quả của
suy luận. Hơn thế nữa, như thánh Giacôbê mô tả trong thư của ngài, "sự khôn ngoan" đó là "sự thanh khiết, là hiếu hoà, khoan
dung, mềm dẻo, đầy từ bi và sinh nhiều hoa thơm trái tốt, không thiên vị, cũng
chẳng giả hình" (3, 17). Đó là cách nhìn các sự vật được Thánh Thần
phú bẩm trong tâm trí và trái tim của những người biết nhạy cảm trước những khổ
đau của anh chị em mình và nhận ra nơi họ hình ảnh của Thiên Chúa. Vậy, chúng
ta hãy dâng lên lời cầu nguyện của tác giả Thánh Vịnh: "Xin dạy chúng con đếm tháng ngày mình sống, ngõ hầu tâm trí được
khôn ngoan" (90, 12). Sự khôn ngoan của trái tim là một ân ban của
Thiên Chúa, là một bản tóm tắt những hoa trái của ngày Quốc Tế Bệnh Nhân.
2. Sự khôn ngoan của trái tim có nghĩa là
việc chúng ta phục vụ anh chị em
mình. Những lời của
ông Gióp: "Tôi nên mắt cho kẻ mù
lòa, thành chân cho người què quặt", cho thấy sự phục vụ mà người công
chính này hưởng được một quyền hạn nhất định và một vị thế quan trọng giữa những
vị bô lão của thành phố nơi ông sinh sống, ông đã phục vụ những người có nhu cầu.
Sự cao thượng về đạo đức của ông được biểu hiện ở sự giúp đỡ của ông dành cho
người nghèo, những người đã tìm được từ nơi ông sự giúp đỡ và sự chăm sóc của
ông dành cho những trẻ mồ côi và góa bụa (Gióp 29, 12-13).
Ngày nay cũng vậy,
bao nhiêu Kitô hữu, không phải bằng những lời nói nhưng bằng đời sống được bén
rễ sâu trong một đức tin tinh tuyền, chỉ cho thấy rằng, họ là "đôi mắt cho kẻ mùa lòa", và
là "đôi chân cho người què quặt"!
Họ gần gũi những bệnh nhân đang cần được chăm sóc liên tục và sự giúp đỡ, như tắm
rửa, thay quần áo và cho ăn uống. Việc phục vụ này, đặc biệt khi nó kéo dài, có
thể trở nên mệt mỏi và nặng nề. Tương đối là dễ dàng để giúp đỡ một người nào
đó cho một vài ngày, nhưng thật là khó khi phải chăm sóc cho một người trong
nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm, trong một số trường hợp khi người bệnh đó
không còn có khả năng bày tỏ lòng biết ơn. Tuy nhiên, đây quả là một con đường tuyệt hảo để nên thánh! Trong những lúc khó khăn này, chúng ta có
thể cậy dựa vào một cách thức đặc biệt trên sự gần gũi của Chúa, và chúng ta trở
thành phương tiện trợ giúp cho sứ vụ của Giáo Hội.
3. Sự khôn ngoan của trái tim còn nghĩa là ở cùng với anh chị em của chúng ta. Thời gian được dành cho những bệnh nhân
là thời gian thánh. Đó là cách để ca ngợi Thiên Chúa là Đấng làm cho chúng ta
nên giống hình ảnh của Con Một Ngài, Đấng "đã
đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến mạng sống
mình làm giá chuộc muôn người" (Mt 20, 28). Chính Chúa Giêsu đã nói: "Thầy ở giữa anh em như người phục vụ"
(Lc 22, 27).
Với đức tin sống
động, chúng ta hãy xin Chúa Thánh Thần ban cho chúng ta ân sủng để hiểu rõ giá
trị của việc chúng ta âm thầm dành nhiều thời gian với những anh chị em, những
người mà, nhờ vào sự gần gũi và tình cảm của chúng ta, cảm thấy được yêu thương
hơn và an ủi nhiều hơn. Mặt khác, quả là một sự lừa dối ghê gớm, ẩn núp đằng
sau những cách diễn đạt nhất định, quá nhấn mạnh vào tầm quan trọng của
"chất lượng cuộc sống" mà chúng làm cho mọi người nghĩ rằng cuộc sống
bị ảnh hưởng bởi căn bệnh nghiêm trọng là không đáng sống!
4. Sự khôn ngoan của trái tim có nghĩa là
đi ra khỏi chính mình để đến với anh chị em của
chúng ta. Đôi khi thế
giới của chúng ta quên đi giá trị đặc biệt của thời gian được dành để ở bên cạnh
những bệnh nhân, bởi vì bị thúc ép và bị lôi cuốn vào sự say mê làm việc, chúng
ta quên đi bổn phận chăm sóc những người khác. Bên cạnh thái độ này, thường là
một đức tin nguội lạnh, lãng quên những lời của Chúa: "Các ngươi đã làm điều đó cho chính Ta" (Mt 25, 40).
Vì lý do này, một
lần nữa cha muốn nhấn mạnh đến 'sự ưu tiên
tuyệt đối của việc 'đi ra khỏi chính mình để đến với những anh chị em của chúng
ta' như một trong hai giới răn trọng nhất đặt nền tảng cho mọi luật luân lý và
như là dấu chỉ rõ ràng nhất cho việc phân định sự trưởng thành tâm linh trong
việc đáp trả lại ân ban hoàn toàn nhưng không của Thiên Chúa"
(Evangelii Gaudium, 179). Bản chất truyền giáo của Giáo Hội là suối nguồn của "lòng bác ái hiệu quả và một lòng
thương cảm luôn thấu hiểu, nâng đỡ và thăng tiến" (ibid).
5. Sự khôn ngoan của trái tim nghĩa là bày tỏ tình liên đới với anh chị em của chúng ta mà không kết án họ. Lòng bác ái cần thời
gian. Thời gian để chăm sóc bệnh nhân và thời gian để thăm viếng họ. Thời gian
để ở bên cạnh họ như những người bạn của ông Gióp: "Rồi họ ngồi xuống đất, bên cạnh ông, suốt bảy ngày đêm, chẳng nói
với ông một lời, vì họ thấy rằng nỗi đau khổ của ông quá lớn" (Gióp 2,
13). Tuy nhiên những người bạn của ông Gióp đã ngấm ngầm kết án chống lại ông:
họ nghĩ rằng sự bất hạnh của ông là một hình phạt từ Thiên Chúa vì tội lỗi của
ông. Lòng bác ái đích thực là một sự chia sẻ mà không xét đoán, không đòi hỏi sự
biến đổi của người khác; lòng bác ái thì vượt qua khỏi sự khiêm nhường giả tạo,
một sự khiêm nhường luôn hạ mình xuống, tìm kiếm sự khen ngợi và tự hài lòng về
những điều tốt mình làm.
Kinh nghiệm về
đau khổ của ông Gióp chỉ tìm được câu trả lời xác thực nơi thập giá của Chúa
Giêsu, hành động cao thượng của tình liên đới của Thiên Chúa với chúng ta, tự
do hoàn toàn và phong phú bởi lòng thương xót. Phản ứng này của tình yêu trước
thảm kịch của đau khổ của con người, đặc biệt là đau khổ vô tội, vẫn còn mãi dấu
tích trên thân thể của Chúa Phục Sinh; những vết thương vinh quang của Ngài là
một thử thách về đức tin nhưng cũng là bằng chứng về đức tin (Bài giảng ngày lễ
phong thánh Đức Gioan XXIII và Gioan Phaolô II, 27 tháng 4 năm 2014).
Ngay cả khi bệnh
tật, sự cô đơn và sự bất tài làm cho chúng ta khó đến được với những người
khác, thì kinh nghiệm về đau khổ có thể trở thành một phương cách đặc quyền
của việc truyền tải ân sủng và là một nguồn lợi và trưởng thành trong sự khôn
ngoan của trái tim. Vào lúc cuối của kinh nghiệm của ông Gióp, chúng ta hiểu được
ông đã có thể nói với Thiên Chúa: "Trước
kia, con chỉ được biết về Ngài nhờ người ta nói lại, nhưng giờ đây, chính mắt
con chứng kiến" (42, 5). Con người đã dìm mình trong mầu nhiệm của nỗi
thống khổ và sự đau đớn, khi họ chấp nhận những đau khổ đó trong đức tin, có thể
chính họ trở thành những chứng nhân sống động của một đức tin có khả năng ôm lấy
những đau khổ, ngay cả khi họ không thể hiểu được ý nghĩa tròn đầy của đau khổ.
6. Cha phó dâng Ngày Quốc Tế Bệnh Nhân cho
sự chở che từ mẫu của Mẹ Maria, người đã đón nhận và sinh ra hiện thân của Sự
Khôn Ngoan: Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta.
Lạy Mẹ Maria,
Tòa Đấng Khôn Ngoan, Mẹ chúng con, xin Mẹ cầu bầu cho tất cả những bệnh nhân và
cho tất cả những ai đang chăm sóc họ! Xin Mẹ ban ơn, để qua việc chúng con phục
vụ những anh chị em đang gặp đau khổ, và qua kinh nghiệm của chính sự đau khổ,
chúng con có thể đón nhận và nuôi dưỡng sự khôn ngoan đích thực của trái tim!
Với lời cầu
nguyện trên, cha ban phép lành Tòa Thánh cho anh chị em.