ĐẶC ÂN “VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI”
Đặc ân “Vô Nhiễm Nguyên Tội” là một biểu hiện cụ thể
và tròn đầy kết quả viên mãn của ơn cứu độ do Đức Kitô mang lại cho phần tử ưu
tú nhất của nhân loại.
Phụng
vụ đang ở giữa chặng đường Mùa Vọng. Thời gian chuẩn bị đón mừng mầu nhiệm Con
Thiên Chúa đến trần gian. Giữa “màu tím đợi chờ và hy vọng” chợt bừng lên “màu
trắng tinh tuyền” của ngày lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm. Ý nghĩa phụng vụ gắn liền với thời
điểm quan trọng của lịch sử cứu rỗi. Cánh cửa thiêng liêng mở ra cho Dân Chúa bước
tới cử hành mầu nhiệm Nhập Thể.
Trong
hai thế kỷ sau cùng của thiên niên kỷ thứ hai, liên tiếp có hai chân lý về Đức
Maria đã được Giáo Hội định tín. Đó là: tín điều “Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội”
(8.12.1854) và tín điều “Đức Maria Hồn Xác Lên Trời” (1.11.1950).
Qua
hai tín điều này, Giáo Hội tuyên tín và khái quát về toàn bộ chương trình cứu độ
của Thiên Chúa ở hai tận cùng của lịch sử. Một khởi đầu sáng tạo với vẻ đẹp
“Vô Nhiễm Nguyên Tội”, và cuối cùng, với công trình Nhập Thể-Cứu Chuộc của Chúa
Con, toàn thể nhân loại lại được nâng lên trong ánh quang phục sinh như “Đức
Maria hồn xác lên trời”.
Lòng
sùng kính Đức Maria là cả một cảm nghiệm sâu xa của niềm tin Dân Chúa qua dọc
dài lịch sử với nền tảng Thánh Kinh và Thánh Truyền.
Sách
Sáng thế kể rằng: con người được tạo dựng trong yêu thương và được ân ban cuộc
sống hạnh phúc ngay từ thuở ban đầu. Tuy nhiên, “địa đàng hạnh phúc ấy không may đã khép lại với nguyên tổ.” Đánh mất
địa đàng, con người cũng mất luôn hạnh phúc được chia sẻ sự sống thân mật và vĩnh
hằng với Thiên Chúa. Cái chết đã trở thành một bản án chí tử. Thiên Chúa tình
yêu đã hé mở chân trời hy vọng: “Ta sẽ đặt
mối thù nghịch giữa mi và người phụ nữ, giữa miêu duệ mi và miêu duệ người đó. Người
miêu duệ đó sẽ đạp nát đầu mi.” Đó chính là “Tin Mừng đầu tiên,” Tin Mừng
nguyên thủy. Niềm hy vọng trải dài xuyên suốt lịch sử con người từ buổi hồng
hoang cho đến ngày Lời hứa được thực hiện.
Từ cuộc
“đổ vỡ ban đầu” của Nguyên tổ, Thiên Chúa đã quyết định thực hiện một chương
trình cứu rỗi diệu kỳ. Đức Maria đã được chọn từ muôn thưở: “Ta sẽ đặt mối thù nghịch giữa mi và người
phụ nữ.” Thánh Phaolô đã khẳng quyết: “Khi
đến thời viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con của Người, sinh bởi người nữ, sinh dưới
quyền lề luật, để cứu chuộc những kẻ dưới quyền lề luật, ngõ hầu ta được chịu lấy
quyền nghĩa tử” (Gl 4, 4). Chính người Con đó, Đức Giêsu Kitô, sẽ thực hiện
lời hứa “đạp dập đầu con rắn” mà Thiên Chúa đã công bố thuở xưa. Người nữ đó
chính là Đức Trinh Nữ Maria, Mẹ Đấng Cứu Chuộc. Đức Trinh Nữ ấy đã được Đức Piô
IX long trọng công bố trong tín điều Vô Nhiễm: “Ta tuyên bố rằng Đức Trinh Nữ rất thánh đã được gìn giữ khỏi mọi tì ố
tội tổ tông… ngay từ buổi đầu tượng thai”.
Như
thế, rõ ràng mầu nhiệm “Vô Nhiễm Nguyên Tội” là một lộ trình đức tin của Dân
Chúa. Đặc ân này, huyền nhiệm này nắm giữ một vai trò, một ý nghĩa, một điều kiện
có tính quyết định trong con đường dẫn tới hạnh phúc vĩnh hằng của nhân loại. Nói
cách khác, Đặc ân “Vô Nhiễm Nguyên Tội” của Đức Trinh Nữ Maria chính là “Tin mừng
về cuộc chiến thắng của tình yêu cứu độ của Thiên Chúa”.
Tín điều
Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội bắt nguồn từ trong Thánh Kinh và lớn lên trong đức
tin đơn thành và bình dân của tín hữu thời Giáo Hội Sơ Khai. Ngay từ thế kỷ thứ
II, các Thánh Giáo Phụ Justinô và Irénée de Lyon đã ngợi khen sự thánh thiện của
Đức Maria. Giáo Hội Đông Phương đã mừng Lễ Mẹ Vô Nhiễm từ thế kỷ thứ VII. Vào năm
1432, công đồng Bâle đã coi mầu nhiệm này như một tâm điểm của lòng tin. Vào thế
kỷ XIX, sau khi Đức Mẹ hiện ra với Thánh Catherine Labouré tại nguyện đường nhà
Dòng Nữ Tử Bác Ái năm 1830, sau đó Đức Thánh Cha Piô IX đã long trọng ban bố
tín điều Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội vào ngày 8.12.1854. Bốn năm sau đó, vào
ngày 25.3.1858, Đức Mẹ hiện ra tại hang đá Massabielle Lộ Đức, với thánh nữ
Bernadette Soubirous. Đức Mẹ đã xác nhận tín điều trên đây khi tự xưng mình là
“Ta là Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội.”
Đặc
ân “Vô Nhiễm Nguyên Tội” tô thắm vẻ đẹp tuyệt mỹ của Đức Mẹ. Mẹ đầy ơn Chúa. Sứ
Thần cung kính thưa với Mẹ rằng: “Mừng
vui lên, hỡi Ðấng đầy ơn phước, Thiên Chúa ở cùng bà!" (Lc 1, 28). "Ðấng
đầy ơn phước" là tên gọi đẹp nhất của Mẹ Maria, tên gọi mà Thiên Chúa đã
ban cho Đức Mẹ, để chỉ cho biết rằng từ muôn thuở và cho đến muôn đời, Đức Mẹ
là Ðấng được yêu thương, được Thiên Chúa tuyển chọn, được tiền định để đón nhận
hồng ân quý giá nhất, là Chúa Giêsu, "tình
thương nhập thể của Thiên Chúa" (x. Thông điệp Thiên Chúa là tình yêu,
số 12). Tước hiệu “Bà đầy ơn phước” xác nhận lòng Đức Mẹ không có chỗ dành cho
tội lỗi vì luôn được đầy tràn ơn phước của Thiên Chúa. “Thiên Chúa ở cùng Bà”: Ở
đâu có Thiên Chúa, ở đó bóng tối của tội lỗi không thể có mặt. Mẹ luôn sống
trong ân sủng và tình yêu của Thiên Chúa. “Bà có phúc hơn mọi người phụ nữ” vì
Mẹ là người duy nhất không vướng mắc tội tổ tông. Mẹ đẹp thánh thiện. Mẹ đẹp
cao quý. Mẹ tuyệt mỹ vì niềm tin đơn sơ và cuộc sống khiêm nhường. Nét đẹp ấy
thoang thoảng như như một hương thơm hảo hạng toả ra lôi cuốn. Nét đẹp ấy mặn
mà như thứ muối thiêng liêng. Nét đẹp ấy lung linh như ánh sáng dịu mát. Nét đẹp
ấy huyền diệu như âm nhạc dịu êm mời gọi con người nâng tâm hồn lên tới Chúa.
Đặc
ân “Vô Nhiễm Nguyên Tội” là một biểu hiện cụ thể và tròn đầy kết quả viên mãn của
ơn cứu độ do Đức Kitô mang lại cho phần tử ưu tú nhất của nhân loại. Đức Maria
gắn bó mật thiết với mầu nhiệm “Con Chúa xuống thế làm người”, như sách Giáo Lý
chung của Hội Thánh đã viết: “Để làm Mẹ Đấng
Cứu Thế, Đức Maria “đã được Chúa ban cho nhiều ơn xứng với nhiệm vụ cao cả ấy.”
Những đặc ân của Đức Maria chính là kết quả đi trước của cuộc Vượt Qua của Đức
Kitô, như sách giáo lý xác tín: “Mẹ có được
sự thánh thiện tuyệt vời, có một không hai “ngay từ lúc tượng thai” hoàn toàn
là do Đức Kitô: Mẹ được cứu chuộc cách kỳ diệu nhờ công nghiệp Con của Mẹ”
(GLCG # 56). Ngoài ra, Đặc ân Vô Nhiễm cũng còn tiên báo hình ảnh đích thực của
Hội Thánh vào ngày cánh chung, ngày mà Dân Chúa sẽ được tác thành như “một
trinh nữ vẹn toàn.” Tất cả những nội dung đó đã được tóm kết trong kinh Tiền Tụng
lễ Mẹ Vô Nhiễm hôm nay: “Chúa đã gìn giữ Đức
Trinh Nữ Maria rất thánh khỏi mọi vết nhơ nguyên tội, để chọn Người đầy ơn phúc
xứng đáng làm Mẹ Con Chúa, và chỉ cho chúng ta thấy nơi Người là khởi điểm Hội
Thánh xinh đẹp, không vết nhăn, là bạn Con Chúa.”
Mẹ
Maria chính là thụ tạo đầu tiên hưởng được lời hứa cứu độ mà Thiên Chúa công bố
ngay buổi đầu với Nguyên tổ. Với Đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội, Mẹ Maria trở thành
một chứng nhân cụ thể cho tình yêu bao la của Thiên Chúa dành cho toàn thể nhân
loại. Chính vì thế, trong ngày lễ hôm nay, Giáo Hội đã mượn lời Thánh Vịnh 97 để
cùng hát lên trong hân hoan cảm tạ: “Hãy
ca tụng Chúa một bài ca mới. Vì Người đã thực hiện những việc lạ lùng… Chúa đã
công bố ơn cứu độ, đã tỏ sự công chính Người trước mặt chư dân… mọi dân trên khắp
cùng bờ cõi trái đất đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta…”
Với đặc
ân Vô Nhiễm Nguyên Tội, Mẹ Maria được quyền năng và tình yêu Thiên Chúa đổ
tràn. Mẹ được khỏi tội tổ tông và được đầy ơn ơn sủng ngay từ trong lòng mẹ. Quyền
năng và tình yêu Chúa bao phủ suốt cả đời Mẹ trên từng ý nghĩ, từng tình cảm, từng
mỗi hành động, từng mỗi bước đi... khiến cho tâm hồn Mẹ luôn hướng về Chúa mà tạ
ơn và ngợi khen liên lỉ. Đặc ân cao trọng này chính là sự thánh thiện tinh tuyền
của Mẹ, vốn đã được “Thánh Thần ngự xuống
trên bà, và quyền năng Đấng Tối Cao rợp bóng trên bà” (Lc 1, 35).
Giáo
hội cùng hiệp ý chung lời với Mẹ ngợi khen tạ ơn Thiên Chúa: “Linh hồn tôi ngợi khen Đức Chúa, thần trí tôi
hớn hở vui mừng vì Thiên Chúa Đấng cứu độ tôi. Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái
thương nhìn tới, từ nay, hết mọi đời sẽ khen tôi diễm phúc”.
Những
lời ngợi ca đó nói lên tất cả tâm hồn của Mẹ. Đó là toát lược cả cuộc đời Mẹ, cả
chương trình sống của Mẹ, là con đường tu đức của Mẹ: mãi mãi là người nữ tỳ
khiêm tốn, luôn phó thác hoàn toàn trong tay Chúa toàn năng và nhân hậu, hằng
dâng lời ngợi khen tạ ơn Chúa trong mọi hoàn cảnh cuộc sống.
Cử
hành lễ Mẹ Vô Nhiễm giữa Mùa Vọng, cộng đoàn chúng ta được nhắc nhở thêm nữa về
thái độ sửa dọn tâm hồn xứng đáng để đón mừng mầu nhiệm Giáng Sinh, nhất là để
từng ngày cộng tác với ân sủng hầu biến cuộc sống trở thành một mảnh đất tốt để
Lời Chúa kết trái đơm hoa, như mảnh đất tâm hồn trong trắng của Đức Maria,
tinh hoa của bao ngàn năm mong đợi. Đức Mẹ đã chuẩn bị một lễ Giáng sinh đẹp nhất,
công phu nhất, dài nhất bằng chín tháng cưu mang trong tình yêu. Xin Mẹ cũng
giúp chúng ta chuẩn bị mừng lễ Giáng sinh với tâm tình yêu mến như Mẹ.
LM
Giuse Nguyễn Hữu An