Thứ Tư Lễ Tro
HÃY XÉ
LÒNG
Nhịn ăn một miếng thịt không bằng nhịn đi một
cử chỉ xúc phạm đến anh em. Nhịn một bữa cơm ngon không bằng nhường nhịn, tha
thứ, làm hoà với nhau.
Một vị ẩn tu sống đơn độc trên ngọn núi
cao. Ngày đêm ông ăn chay cầu nguyện. ông ăn chay rất nghiêm ngặt và cầu nguyện
rất tha thiết. Để thưởng công, Chúa cho xuất hiện một ngôi sao trên đầu núi.
Khi ông ăn chay và cầu nguyện ít, ngôi sao mờ đi. Khi ông ăn chay nhiều và cầu
nguyện nhiều thì ngôi sao càng sáng lên.
Một hôm ông muốn leo lên đỉnh cao nhất của
ngọn núi. Khi ông chuẩn bị lên đường thì một bé gái trong làng đến thăm và ngỏ
ý muốn đi cùng ông. Thầy trò hăng hái lên đường, đường càng lên càng dốc rất
khó đi. Mặt trời càng lúc càng nóng gắt. Cả hai thầy trò ướt đẫm mồ hôi và cảm
thấy khát nước. Nhưng không ai dám uống. Em bé không dám uống trước khi thầy uống.
Vị ẩn tu không dám uống vì sợ mất công phúc trước mặt Chúa. Nhưng nhìn thấy bé
gái mỗi lúc mệt thêm, thầy ẩn tu thấy thương, nên mở nước ra uống. Lúc ấy cô bé
mới dám uống. Uống nước xong, cô bé mỉm cười rất tươi và cám ơn thầy. Thầy ẩn
tu len lén nhìn lên đầu núi. Thầy sợ ngôi sao biến mất vì thầy đã không biết
hãm mình. Nhưng lạ chưa, trên đầu núi thầy thấy không phải một mà có đến hai
ngôi sao xuất hiện. Thì ra, để thưởng công vì thầy biết nghĩ đến người khác,
Chúa đã cho xuất hiện một ngôi sao nữa, sáng không kém gì ngôi sao kia.
Mùa chay được mở đầu bằng nghi thức xức tro
và một ngày ăn chay kiêng thịt. Có lẽ có nhiều người thắc mắc tại sao ngày xưa
người Do Thái rắc đầy tro trên đầu, ngồi cả trên đống tro, mà ngày nay ta chỉ xức
một chút ít tro, và tại sao ngày xưa ăn chay trong bốn mươi ngày, mà ngày nay
chỉ còn ăn chay có 2 ngày Thứ Tư lễ Tro và Thứ Sáu tuần thánh? Thưa vì Giáo hội
muốn ta càng ngày càng đi vào tinh thần hơn là chỉ giữ hình thức bên ngoài.
Mục đích của Mùa Chay là giúp ta trở về với
Chúa và với anh em bằng sám hối nhìn nhận tội lỗi của chính mình. Việc xức tro,
ăn chay, cầu nguyện, làm việc thiện, chỉ là những phương tiện.
Xức tro là để tỏ lòng sám hối. Xức
nhiều tro mà trong lòng không thật tình sám hối thì có ích gì. Ngày nay, Giáo hội
chỉ dùng một chút tro tượng trưng để nhắc nhớ ta. Xức tro trên đầu không quan
trọng bằng xức tro trong tâm hồn. Hãy xức tro vào tâm hồn để ta thấy tâm hồn
mình đã ra hoen ố vì tội lỗi. Hãy xức tro vào tâm hồn để ta thấy rõ ta đã bôi
tro trát trấu vào khuôn mặt Thiên Chúa, làm lem luốc khuôn mặt Giáo hội, làm ô
danh cho đạo thánh của Chúa. Hãy xức tro vào tâm hồn để ta thấy rõ ta đã làm
cho mối quan hệ với tha nhân bị vẩn đục vì những tham vọng, những ích kỷ, những
nhỏ nhen của ta. Hãy xức tro vào tâm hồn để lòng ta xót xa, đau đớn, hối hận vì
những tội lỗi đã phạm.
Ăn chay không phải là một hình thức làm cho
qua lần, chiếu lệ. Ăn chay không phải chỉ là nhịn ăn một hai bữa cơm. Ăn chay
có mục đích nhắc nhớ ta hãy biết hãm dẹp
thân xác, hãm dẹp những tính mê tật xấu, hãm dẹp những gì làm mất lòng Chúa và
làm phiền lòng anh em. Giáo hội giản lược việc ăn chay vào 2 ngày trong một
năm, không phải vì coi nhẹ việc ăn chay, nhưng vì Giáo hội muốn tránh thái độ
ăn chay hình thức, để tập trung vào việc ăn chay trong tâm hồn. Nhịn ăn một bát
cơm không bằng nhịn nói một lời có
thể làm buồn lòng người khác. Nhịn ăn một miếng thịt không bằng nhịn đi một cử chỉ xúc
phạm đến anh em. Nhịn một bữa cơm ngon không bằng nhường nhịn, tha thứ,
làm hoà với nhau. Kềm chế cơn đói không bằng kềm chế cơn nghiện rượu,
nghiện ma tuý, nghiện cờ bạc. Kềm chế cơn khát không bằng kềm chế dục vọng,
tính tham lam, thói kiêu ngạo.
Chính vì thế mà tiên tri Dô-el đã kêu gọi
dân chúng: "Hãy xé lòng chứ đừng xé áo.” Người Do thái có tục lệ khi ăn
chay, thống hối thì xé áo ra. Đó là một hình thức biểu lộ sự thống hối. Điều
quan trọng là có tâm hồn thực sự sám hối. Xé áo không bằng xé lòng ra khỏi những
tham lam, bất công. Xé áo không bằng xé lòng ra khỏi thói lười biếng, khô khan,
nguội lạnh. Xé áo không bằng xé lòng ra khỏi những dính bén trần tục. Xé áo
không bằng xé lòng ra khỏi thói gian dối, giả hình. Chỉ khi thực sự xé lòng ra
như thế, ta mới gạt bỏ được những chướng ngại ngăn cản ta đến với Chúa. Chỉ khi
thực sự xé lòng ra như thế, ta mới đến gần Chúa, sống tình thân mật với Chúa,
hưởng được tình yêu thương của Chúa.
Để ăn chay trong tinh thần và để thực sự hướng
về tha nhân, nhiều nước trên thế giới đã biến việc ăn chay
thành những hành động bác ái cụ thể. Mỗi ngày trong mùa chay, họ bớt chi tiêu
một chút, gửi tiền tiết kiệm giúp những nơi nghèo khổ, bị thiên tai. Nhờ thế,
việc ăn chay của họ không còn là hình thức, nhưng là những hi sinh thực sự và
trở nên những việc làm đầy tình bác ái huynh đệ.
Bây giờ thì chúng ta đã hiểu thế nào là ăn
chay và sám hối đẹp lòng Chúa. Mỗi người hãy tự đặt ra cho mình, cho gia đình
mình một chương trình sống Mùa Chay. Ước gì mùa Chay năm nay sẽ là khởi điểm của
một đời sống mới, giúp mỗi người chúng ta thực sự thay đổi đời sống, mến Chúa
hơn, yêu người hơn.
Lạy Chúa, xin thương xót con, vì con là kẻ
tội lỗi. Amen.