(1207-1231)
Thánh nữ luôn bắt chước gương khiêm tốn của
Ðức Mẹ và sống cuộc sống nghiệm nhặt của các vị tu hành.
Elisabeth sinh năm 1207
trong một cung điện vua André đệ nhị nước Hung Gia Lợi. Tuy còn ít tuổi, nhưng
lòng đạo đức của Elisabeth đã làm nhiều người phải chú ý. Dù ở trong cung điện
nguy nga nhưng ngài chỉ muốn sống một cuộc đời giản dị và giàu lòng thương người.
Lớn lên, ngài kết bạn với hoàng tử Louis nước Ðức. Thánh nữ luôn bắt chước
gương khiêm tốn của Ðức Mẹ và sống cuộc sống nghiệm nhặt của các vị tu hành.
Sau khi vua cha băng
hà, hoàng tử Louis lên thế ngôi, thánh nữ đã xin với tân vương cho cất một bệnh
viện ngay tại cạnh hoàng cung để có dịp thường xuyên săn sóc các bệnh nhân.
Ngài rất quảng đại trong việc chăm sóc các cô nhi và những người nghèo khó.
Nhưng cuộc đời ngài cũng không thiếu những thử thách: khi vua Louis tử trận năm
1227 trong cuộc thánh chiến thì người em là Henri lên kế vị. Ông này đã trục xuất
thánh nữ cùng với các hoàng tử ra khỏi hoàng cung vì sợ sau này mình sẽ mất
ngôi. Bơ vơ không tìm được chỗ nương thân, ngài đã phải tạm trú trong một chuồng
ngựa và còn phải đi ăn xin để nuôi bốn người con. Trong hoàn cảnh đắng cay này,
ngài đã vui lòng chấp nhận để được nên giống như Chúa xưa.
Khi đoàn quân viễn
chinh trở về, họ đã bắt buộc Henri phải trả lại ngai vàng cho người cháu, nên
thánh nữ đưa các con trở lại hoàng cung. Ít lâu sau, ngài ẩn tu trong nơi hẻo
lánh, sống cuộc đời âm thầm cầu nguyện trong tinh thần nghèo khó của dòng
Phanxicô. Ngài an nghỉ trong Chúa năm 1231.
Năm 1235, Ðức Giáo
Hoàng Grêgoriô IX đã phong ngài lên bậc Hiển Thánh.
Nhóm Châu Kiên Long, Ðà Lạt
Vietnamese Missionaries in Asia
Thánh Nữ Elisabeth thành Thüringen - Đức
- Ngày lễ kính hàng năm trong Giáo Hội: 17
tháng 11
- Ngày lễ kính tại Giáo Hội Đức: 19 tháng
11
- Sinh năm 1207 tại Sárospatak miền Bắc
Hung Gia Lợi
- Qua đời ngày 17-11-1231 tại Marburg - Đức
- Tên Elisabeth có nghĩa theo tiếng Do
Thái: Thiên Chúa là sự giàu có
- Phong thánh vào năm 1235 bởi ĐGH Gregor
IX.
Elisabeth là con gái đức
vua Andreas II của Hung Gia Lợi. Trong năm sinh của Elisabeth có một cuộc giao lưu
thi hòa nhạc nổi tiếng trong thành Wartburg gần thành phố Eisenach thuộc miền
Thüringen. Tương truyền trong thơ phú và huyền thoại cho rằng lúc đó có mặt của
các tài danh Hung Gia Lợi và nơi đây nói về tương lai của công chúa Elisabeth.
Vào năm 4 tuổi
Elisabeth đã được hứa hôn với quận chúa Herman lúc đó 11 tuổi. Từ đó Elisabeth
được giáo dục theo lối người Đức và sau đó Elisabeth được gửi đến Thüringen dưới
sự dẫn dắt của mẹ chồng tương lai là bà Sophie. Cách thế này đã có người dì ruột
(em của mẹ) của Elisabeth đã làm gương, đó là quận chúa Hedwig của Schlesien
(sinh năm 1174 và qua đời ngày 15.10.1243, sau này được phong thánh và là vị nữ
thánh nổi tiếng của người Đức, Thánh Hedwig được kính vào ngày 16 tháng 10).
Nhưng vào năm 1216 Herman chết sớm khi Elisabeth mới được 9 tuổi. Năm sau cha của
Herman cũng qua đời. Việc nối ngôi cai trị vùng Thüringen được trao cho người
em là Ludwig lúc đó còn là vị thiếu niên. Đến lúc trưởng thành Ludwig lên ngôi
và lấy danh hiệu Ludwig IV. Elisabeth khi ấy còn nhỏ và vẫn sống trong dinh quận
chúa. Elisabeth sống đời đạo hạnh, hiền từ và có vẻ đẹp nhu mì. Điều này làm
cho quận vương Ludwig để ý đến chị. Từ khi Herman qua đời cho đến lúc này thì
có sự quyết định đưa Elisabeth trở về Hung Gia lợi. Nhưng Ludwig nhung nhớ yêu
thương Elisabeth và tỏ ý cầu hôn giữ chị lại trong thành Wartburg. Năm 1221
Ludwig cưới Elisabeth lúc đó đúng 14 tuổi.
Một gia đình trẻ hạnh
phúc và Elisabeth sinh được 3 người con. Vào năm 1225 các cha dòng Phanxicô đến
Eisanach giảng dạy. Elisabeth thích đường lối nhà dòng là sống không cần của cải.
Từ đó chị Elisabeth chăm sóc đến người bệnh hoạn, nghèo khó, thăm viếng các khu
nhà ổ chuột. Việc này được chồng chị ủng hộ, nhưng họ hàng bên chồng chê bai
cho là hoang phí tiền của. Họ nhà chồng vu oan chị lan ra những vùng xung
quanh, nhưng chị luôn can đảm xác tín việc mình làm.
Truyền thuyết tường
truyền rằng khi chị chăm sóc một người bệnh cùi và bị người nhà bắt gặp. Chị dấu
người cùi trong chiếc mền đắp, người nhà lật tung lên và lúc đó chỉ thấy một
cây thánh giá Chúa Giêsu bị đóng đinh trong chiếc mền ấy. Khi nạn đói vào năm 1226
xảy ra trong vùng, chị Elisabeth đã lấy hết thóc gạo và tiền của trong quỹ trợ
giúp người nghèo. Lúc này nhà chồng khắc nghiệt lên án chị, thì chính lúc đó tự
nhiên trong sân rơi đầy và phủ kín những hạt lúa mì. Người ta chất chứa vừa đủ
vào các kho nẫm như cũ. Khi vua Friedrich II đến thăm Wartburg và quận chúa
Ludwig tổ chức tiệc đón chào nhà vua thì lúc đó Elisabeth không còn chiếc áo đẹp
nào cả để mặc chào đón đức vua, khi ấy có một thiên thần hiện đến trang điểm
cho chị Eliasabeth lộng lẫy nhất trong bữa tiệc.
Phép lạ giỏ hoa hồng
nổi tiếng nhất được truyền tụng cho đến ngày nay khi nói về
Thánh Nữ Elisabeth. Người chồng Ludwig bị họ hàng lung lạc và reo vãi sự nghi kỵ
về sự hoang phí nơi chị Elisabeth. Một hôm Elisabeth từ trên thành đi xuống với
chiếc giỏ được cất dấu bánh mì vào trong đó. Bỗng chị nghe được tiếng của chồng:
“Em đang mang gì vậy?”. Ludwig vội vàng đến bên chi hất tung tấm khăn che chiếc
giỏ và chỉ thấy những cánh hồng đẹp nằm gọn trong đó. Tương truyền này được vẽ
thành những bức họa chiếc giỏ bông hồng tượng trưng cho Thánh Nữ Elisabeth.
Vào năm 1227 Quận chúa
Ludwig tham dự vào đoàn quân thứ 5 của Thập Tự Quân tại vùng Brindisi của Ý.
Nơi đây ông ngã bệnh và qua đời sau 6 năm thành hôn với Elisabeth. Chị thật đau
khổ thổn thức: "Với người chồng thương yêu một thế giới đã chết trong tôi”. Đau
khổ hơn nữa, khi chưa đón được xác chồng từ mặt trận thì chị Elisabeth bị em chồng
là Heinrich Raspe xua đuổi khỏi thành Wartburg với lý do phung phí tài sản
chung vì người nghèo. Xuống phố Eisenach không tìm được chỗ nương náu, chị và 3
đứa con phải tá túc trong một chuồng nuôi heo. Sau một thời gian đoàn quân viễn
chinh trở về với hài cốt của chồng cũng như chiếc nhẫn cưới được bảo quản trao
lại cho Elisabeth. Sau khi chôn cất và qua sự can thiệp của ĐGH Gregror IX chị
Elisabeth và 3 con được hưởng một phần gia tài.
Năm 1229 theo lời
khuyên của cha linh hướng dòng Phanxicô là linh mục Konrad, chị Elisabeth rời
Eisanach đến Marburg sinh sống theo tinh thần khó nghèo dòng Ba Phanxicô và hãm
mình theo luật dòng. Chị đi gõ cửa từng nhà để xin ăn. Chị từ chối tất cả của cải
mình được hưởng. Tuy nhiên theo sự hướng dẫn của cha linh hướng chị Elisabeth
dùng gia sản này xây dựng một nhà thương lớn phục vụ người nghèo tại Marburg
vào năm 1229 và đặt tên là nhà thương Thánh Phanxicô. Nơi đây chị phục vụ người
nghèo như là một y tá cho đến khi qua đời.
Vào tháng 11 năm 1231 sức
khỏe của Elisabeth yếu đuối và sa sút. Vài ngày trước khi qua đời chị được nhìn
thấy một viễn tượng: một con chim bay đến gần chị hót vang như muốn mời gọi chị
cùng hát lên. Khuôn mặt chị trở nên tươi sáng và trút hơi thở cuối cùng lúc 24
tuổi. Một cuộc sống kết thúc vì hy sinh tận tụy vì người nghèo, vì lo lắng cho
người khác. Chị Elisabeth được chôn cất ngay trong nhà thương Thánh Phanxicô tại
Marburg.
Chỉ 4 năm sau, vào năm
1235 công cuộc phong thánh đã được thực hiện nhanh chóng cho chị Elisabeth bởi
ĐGH Gregor IX vì những nhân đức tuyệt vời phục vụ tha nhân. Người cùng thời là
thánh nữ Mechthild von Magdeburg (von Helfta) - sinh năm 1208 và mất năm 1282
đã nhận định về chị Elisabeth như sau: “Đây là một sứ giả cho giới phụ nữ với
cuộc sống tiết hạnh, tránh xa được lối cuốn xa hoa, diệt trừ các ích kỷ nhỏ
nhen. Elisabeth được sinh ra như thế. Chị là gương mẫu cho những người nữ, là mẫu
đo về sức mạnh và ý muốn”.
Tôn Kính Chị Thánh Elisabeth tại Đức
- Năm 1245 trên hộp đựng xương thánh của Elisabeth được khắc ghi
các dòng chữ “Gloria Teutonia” (Vinh danh nước Đức)
- Năm 1283 một đại thánh đường kiểu Gotik đầu tiên tại Đức thuộc
thành phố Marburg được xây dựng kính Thánh Nữ Elisabeth.
- Vào thế kỷ 13 những dòng thác hành hương đến Marburg kính
Thánh Elisabeth rất đông, người ta ví tầm quan trọng như nơi hành hương nổi tiếng
Santiago de Compostela, vì ảnh hưởng của Thánh Elisabeth thời đó rất rộng lớn.
- 1907 sự tôn kính Thánh Nữ Elisabeth được lan rộng trong vùng Đức
và Áo vào dịp mừng sinh nhật thứ 700 của chị Thánh.
- 2007 toàn nước Đức tổ chức năm hành hương Thánh Elisabeth tại
giáo phận Erfurt dịp mừng sinh nhật thứ 800 của chị Thánh.
- Thành phố Kosice, phiá bắc nơi Elisabeth sinh ra đã trở thành
một trung tâm tôn kính chị Thánh.
- Tại Đức hoa hồng là biểu tượng của Thánh Nữ Elisabeth
- Tại Đức nhiều địa danh và các hội đoàn nhận Thánh Nữ Elisabeth
làm bổn mạng bảo trợ: Tiểu bang Thüringen và Hessen, Caritas Đức, các lò bánh
mì, trẻ em mồ côi, người xin ăn, người bệnh nhân, người đau khổ, những người vô
tội bị bắt bớ.
- Caritas Đức mỗi năm đều tổ chức cho hàng trăm ngàn thành viên
thiện nguyện mừng lễ quan thày kính Thánh Nữ Elisabeth vào ngày 19 tháng 11.
Lm. Paul Phạm Văn Tuấn