“Tên cháu là Gio-an”
Thật ra thì cái tên ‘יוחנן – Yohanan’
trong tiếng Hip-ri cũng chẳng có gì là mới mẻ. Nó khá phổ thông trong dân gian
và có nghĩa là ‘Gia-vê có lòng tốt, từ bi, nhân từ, độ lượng, khoan dung’
(Yahweh is gracious). Thế nhưng trong trường hợp cụ thể này, nó được xác định
như một tên thiên định được đặt cho con trẻ vì nội dung của nó nói lên một thực
tế mà, cho tới lúc đó, vẫn còn mơ hồ và tiềm ẩn, thì nay đang trở thành hiện thực
và bộc lộ. Những người trực tiếp trong cuộc của biến cố gia đình này như
Da-ca-ri-a, Ê-li-da-bét, Ma-ri-a chắc chắn hiểu được ý nghĩa thâm sâu của cái
tên này, đối với cá nhân họ cũng như đối với lịch sử toàn dân tộc. “Không được,
phải đặt tên cháu bé là Gio-an”.
Thực vậy, cái tên Yohanan đối với họ là
cả một niềm tin, một niềm hy vọng lớn lao và một tin vui tột độ. Nó mạnh tới độ
có thể mở miệng một Da-ca-ri-a câm ním trong suốt chín tháng trời để cất tiếng
chúc tụng ngợi khen. “Chúc tụng Đức Chúa là Thiên Chúa Ít-ra-en đã viếng thăm cứu
chuộc dân Người!” Như nhiều người Do Thái, từ lâu ông đã biết rõ Gia-vê là Đấng
từ bỉ và khoan dung, ‘như Người (mới chỉ) dùng miệng các vị thánh ngôn sứ mà
phán hứa tự ngàn xưa’, thì nay, ông nắm chắc, điều này không còn phải là một lời
hứa suông mà đã, và đang trở thành một hiện thực, ‘Người đã cho xuất hiện Vị Cứu
Tinh quyền thế để giúp ta’. Vị Cứu Tinh này chính là hiện thân của Gia-vê nhân
từ và độ lượng ‘sẽ giải phóng ta khỏi tay địch thù, và cho ta chẳng còn sợ
hãi’. Đã tới lúc ‘Thiên Chúa đầy lòng trắc ẩn’ thực hiện kế hoạch mạnh mẽ của
Người, ‘Người sẽ cứu độ là tha cho họ hết mọi tội khiên’ bằng cách đích thân xuất
hiện để ‘viếng thăm ta, soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối và trong bóng tử thần,
dẫn ta bước vào đường nẻo bình an’. Cái tên ‘Gio-an’, đối với nhóm ‘anawim’
này, thật cao đẹp biết bao, và đứa bé được sinh ra và chịu cắt bì hôm đó phải
mang cái tên này, vì cùng với nó bức màn của tấn tuồng cứu độ vĩ đại đang được
vén lên. “Tên cháu là Gio-an!’
Mừng lễ Sinh Nhật Gio-an Tiền Hô hôm
nay, hoặc tôi có tâm tình của nhóm thân tộc gần nhất của gia đình Da-ca-ri-a,
nhìn thấy tỏ tường bảo chứng Thiên Chúa nhân từ và độ lượng, hoặc nằm trong số
các láng giềng xa gần đến chung vui, chỉ kinh ngặc nhìn vào các dấu lạ xảy ra
quanh đứa bé rồi ‘suy nghĩ và tự hỏi: đứa trẻ này rỗi ra sẽ thế nào đây?’ Trong
tư cách Ki-tô hữu, niềm tin của tôi phải đủ mạnh để giãi ánh sáng giúp tôi nhìn
vào hài nhi được đặt tên là Gio-an ấy mà nhận ra dung mạo Thiên Chúa từ nhân
đang ngày càng trở thành một hiện thực và rõ nét hơn trong đời sống cá nhân
tôi, cũng như trong tất cả các diễn biến của lịch sử nhân loại. Đã có một
Gio-an ‘ngôn sứ của Đấng Tối Cao… báo cho dân Chúa biết’, thì cũng có một
Gio-an đứng dưới chân thập giá, là môn đệ Chúa yêu, nhận ra và làm chứng rằng
Thiên Chúa là tình yêu. Cả hai Gio-an đều cao trọng và thiết yếu, nhưng quan trọng
hơn hết vẫn là nhìn nhận ra được Yohanan – God is gracious – Thiên Chúa đầy từ
tâm và hay thương xót, cho chính mình, cho mọi con người, và cho toàn lịch sử
nhân loại.
Lạy Chúa là Đấng từ bi và hay thương
xót, xin cho con được, cùng với Da-ca-ri-a, dâng lời ca khen cảm tạ lòng từ bi
hải hà Chúa. Ngày sinh nhật của Gio-an mới chỉ là khởi đầu cho nhận biết thực tại
lớn lao này. Hiến tế thập giá mới thực sự nói rõ cho con tất cả chiều dài, rộng,
cao, sâu của thực tại từ nhân đó. Xin cho con biết biến Thánh Lễ thập giá thành
lời ca tụng tri ân khôn cùng. Amen
Lm Gioan Nguyễn Văn Ty SDB