Cuộc
Tông Du Phi châu:
Cuồng
nhiệt bất ngờ trong
khu Hồi Giáo ở Bangui
khu Hồi Giáo ở Bangui
"Bởi vì Thiên
Chuá là 'Salam'" ĐGH sử dụng tiếng Ả Rập có nghĩa là Hoà Bình.
Khu PK-5
Ngay những phút
trước khi ĐTC bắt đầu cuộc thăm viếng ngôi đền thờ Hồi Giáo ở khu PK-5, người
ta vẫn khuyên ĐTC là không nên đi tới nơi này.
Đây là tiết mục
rủi ro nhất cuả cuộc tông du Phi Châu, một cuộc tông du sẵn được mô tả là đầy
không khí căng thẳng và nguy hiểm.
Khu PK-5 là chiến
khu cuả người Hồi Giáo ngay giữa lòng thủ đô Bangui, Cộng Hoà Trung Phi. Những
người Hồi Giáo ở đây đang bị vây hãm bởi một vòng đai cuả nhiều nhóm Anti-Balaka
khác nhau.
Cộng hòa Trung
Phi rơi vào tình trạnh hỗn loạn từ năm 2013 sau khi các phiến quân cuả một nhóm
thiểu số Hồi giáo có tên là Seleka lật đổ Tổng thống Francois Bozize và áp dụng
một chính sách tàn bạo để cưỡng bức Hồi Giáo hoá toàn thể đất nước. Nhiều nhóm
'dân quân tự vệ' ô hợp gọi chung là Anti-Balaka đã tự động nổi dậy chống lại họ
và họ đã phải từ bỏ chánh quyền một năm sau.
Nhưng những phản
ứng dữ dội, nhanh chóng và khủng khiếp đã diễn ra để trả thù. Những người Hồi
giáo, dù có liên quan hay không, đã trở thành mục tiêu.
Trong những
tháng đầu năm 2014, Anti-Balaka đã tấn công vào mọi người Hồi giáo, chặt đầu,
chặt chân tay hay hoả thiêu họ ngay trên đường phố. Các cửa hàng cuả người Hồi
Giáo bị đốt phá. Hàng chục ngàn thường dân Hồi giáo đã phải bỏ chạy sang hai nước
láng giềng Chad và Cameroon.
Tại thủ đô
Bangui, vốn từng có tới 122.000 cư dân Hồi giáo thì nay chỉ còn khoảng 15.000
người. Họ đã chạy đến khu PK-5 để tử thủ, tạo ra một khu tị nạn với nhiều ngàn
người sống trong lều ở chung quanh ngôi đền thờ chính và ngôi trường Koudoukou.
Họ sống qua ngày nhờ những viện trợ nhỏ gịot cuà LHQ. Khu PK-5 trước đây từng
là một khu thị tứ sinh động với nhiều cửa hàng sang trọng do ngưòi Hồi làm chủ,
nay chỉ còn là một đống gạnh vụn.
Những nhóm dân
quân tử thủ cuả Hồi giáo không cho phép ai đi vào, và cư dân ở đó cũng không thể
đi ra ngoài.
Hai loại dân
quân Anti-Balaka và dân quân Hồi giáo tử thủ giao tranh với nhau hàng ngày, lấy
mạng đổi mạng, răng đổi răng.
Cuộc viếng thăm
ĐGH Phanxicô đã
khăng khăng đòi đến khu phố PK5 để thỉnh nguyện cho hòa bình.
Dù cho nơi đây
là một khu cực kỳ nguy hiểm, ĐTC vẫn tới trên chiếc xe popemobile hai bên để trống.
Nhân viên an
ninh cuả Vatican và lính bảo an cuả LHQ chạy sát hai bên để bảo vệ Ngài. Nhiều
lính bắn sẻ cuả LHQ cũng được bố trí trên những tháp chuông nhìn xuống đám đông
ở dưới.
Có khoảng 200
người ngồi bên trong đền thờ chờ đợi ĐGH đến, nhưng hàng ngàn ngươi khác thì
quây quần chung quanh đền thờ và trong sân trường học để theo dõi trên nhiều
màn ảnh TV.
Ngỏ lời với vị
lãnh tụ Hồi giáo, ĐTC nhấn mạnh rằng người Hồi giáo và Kitô hữu đều là anh em
và cần phải cư xử với nhau như là anh em.
"Kitô hữu và người Hồi giáo củng như
các thành viên của các tôn giáo truyền thống đã sống một cách hòa bình trong
nhiều năm," Ngài nói.
"Vậy cùng với nhau, chúng ta phải
nói 'Không' với hận thù, với trả thù và với bạo lực, đặc biệt là 'Không' đối với
những tàn bạo nhân danh Thiên Chuá hay một tôn giáo."
"Bởi vì Thiên Chuá là 'Salam'" ĐGH sử dụng tiếng Ả Rập có nghiả là Hoà
Bình.
Francis kêu gọi
cộng đồng quốc tế phải làm tất cả để đem đất nước này ra khỏi chu kỳ bạo lực,
nói rằng cuộc xung đột hiện nay chỉ là một thời điểm trong một lịch sử lâu dai
- ". Một giây phút đau lòng, một khoảnh khắc đáng tiếc, nhưng chỉ cần một
khoảnh khắc như thế thì đã quá dài"
"Vâng, tôi xác nhận," ĐGH nói, "các Kitô hữu và người Hồi giáo của đất
nước này bị kết án phải sống chung với nhau và yêu thương nhau."
ĐGH nhắc nhở những
người Hồi giáo rằng nguồn gốc của xung đột không phải là tôn giáo và kêu gọi họ
phải đặt lợi ích riêng của họ sang một bên.
"Chúng ta phải liên kết để ngăn chặn bất
kỳ hành động từ cả hai phía đã làm méo mó khuôn mặt của Thiên Chúa và ngăn chặn
những bạo lực có mục đích là phục vụ cho một lợi ích cá nhân bất kể sự mất mát
về công ích," Ngài nói.
Vị đạo trưởng
là Tidiani Moussa Naibi đã đáp lời cảm ơn ĐTC vì đã thực hiện chuyến viếng
thăm, ông nói đây là "một biểu tượng mà tất cả chúng ta đều hiểu được."
Ông lập lại ý
tưởng cuả DGH, ông bảo đảm với Ngài là: "Những
mối dây liên hệ giữa những người anh em Kitô hữu và Hồi Giáo thì sâu xa đến nỗi
những âm mưu nhằm chia rẽ nó thì không thể nào thành công được."
Đức Giáo Hoàng
Phanxicô đã tháo giày, cúi đầu và lặng lẽ đứng ở mihrab, là nơi trong đền thờ Hồi
giáo để hướng về thánh địa Mecca.
Phản ứng
Phản ứng cuả những
người Hồi Giáo thì được mô tả là 'cuồng nhiệt'.
"They love him" (họ yêu Ngài), nhiều tờ báo báo cáo như thế.
Trong bối cảnh
giữa những hận thù chồng chất và nhiều nhóm dân quân quá khích đang tìm cách
phá hoại nỗ lực hoà bình cuả ĐTC, thì đã có nhiều người bày tỏ một cách công
khai sự ủng hộ với ĐGH trong khu PK-5.
Có nhiều bích
chương giương lên một cách đột ngột "Hãy
nói Có để có đối thoại liên tôn."
Một phụ nữ vừa
khóc vừa tuyên bố là đại diện cho một nhóm phụ nữ và giương cao một biểu ngữ
nhân danh những người phụ nữ Hồi Giáo tị nạn chào đón Đức Giáo Hoàng.
Một thanh niên
Hồi giáo tên là Abakar Babikir đã can đảm giơ cao một cây Thánh Giá lên, anh giải
thích cha anh là một Kitô giáo và cây thánh giá là vật kỷ niệm chuyến viếng
thăm cuả Đức Giáo Hoàng John Paul II năm 1985. "Tôi kính mến Giáo hoàng Phanxicô ! " anh nói, rồi để nhấn
mạnh hơn, anh kêu to lên bằng tiếng Anh. "I
really love you!" ("Tôi thật sự yêu bạn!")
Babikir cho biết
mẹ anh là người Hồi giáo và anh theo đạo cuả bà mẹ, nhưng thông điệp hiệp nhất
và hòa bình của ĐGH Phanxicô đã tạo ra một tiếng vang cho anh. "Đức Thánh Cha nói Công Giáo và Hồi
giáo phải yêu thương nhau và phát triển sự đoàn kết giữa nhau," anh la
hò như thế.
Khi ĐGH rời khu
PK-5, bỗng nhiên có hàng trăm người đã ồ nhau chạy theo, vượt qua cửa sân trường
và tạo nên những đám mây bụi mờ. Họ chạy theo Ngài, dắt theo con cái hoặc chở
nhau đến ba bốn người trên một chiêc xe gắn máy, đến tận sân vận động nơi Ngài
sẽ dâng lễ đại trào cuối cùng trước khi lên đường về Roma.
Vị đạo sĩ hồi
giáo cũng được ĐGH mời lên xe popemobile cùng tiến vào sân vận động.
Cùng lúc đó,
hàng ngàn người Hồi Giáo khác đã vượt qua những vòng đai 'không người' và la to
lên khẩu hiệu "hết chiến tranh rồi". Đây là lần đầu tiên trong nhiều
tháng trời họ đã dám vượt qua những vòng đai 'xạ thủ' để đi xa hơn vào những
khu vực Kitô giáo chung quanh...và không có một tiếng súng nổ để ngăn chặn họ.
Cô Fatou Asham,
một cư dân của PK-5, bày tỏ mong muốn một cuộc sống mà người Hồi giáo có thể một
lần nữa đi thăm bạn bè hoặc thành viên gia đình theo đạo Thiên Chúa. "Cuộc sống ở đây rất khó khăn,"
cô nói. "Tôi sẵn sàng tha thứ tất cả
những bạo lực trong quá khứ. Chúng ta nên quên đi và di chuyển về phía trước."
Lúc đó trong
sân vận động, Đức Giáo Hoàng Francis đã ban phép lành cho một thanh niên bị mất
chân phải trong một cuộc tấn công bằng lựu đạn của phiến quân Hồi giáo. Anh
Stanislas Redepouzou, mới có 28 tuổi, cho biết cuộc tấn công tháng 12 năm 2013
cũng đã giết chết cha mẹ cuả anh.
Anh Redepouzou
đã đi vào sân vận động với chiếc xe lăn, trang trí bằng những lá cờ của Cộng
hòa Trung Phi, và đã được Đức Giáo Hoàng để ý khi Ngài đi vòng quanh. Đám đông
đã vỗ tay vang dội, khi anh biểu diễn một màn ngoạn mục bằng cách xoay xe quay
tít vòng quanh.
"Tôi sẵn sàng tha thứ cho những người
đã làm tổn hại tôi," Redepouzou nói. "Tôi sẵn sàng
hòa giải với họ."