CHÚA NHẬT VI PHỤC SINH NĂM A
I. Giáo Huấn Phúc Âm
Ai yếu mến Chúa là giữ những điều Chúa dạy. Nói khác đi, giữ
luật Chúa là yêu mến Chúa.
Thiên Chúa Cha yêu mến những ai yêu mến Thiên chúa Con.
Chúa Thánh Thần, Thiên chúa Ngôi Ba là Thần chân lý sẽ luôn hiện
hữu trong cuộc đời các tông đồ. Nên những ai theo Chúa sẽ không mồ côi, nhưng
sẽ luôn có Chúa Thánh Thần soi sáng hướng dẫn.
Cha – Con và Thánh Thần – Tam thể nhưng hoà nhập thành một Thiên
Chúa, luôn ở trong nhau “Thầy ở trong Cha Thầy..” hay “Thầy không để cho an hem
mồ côi”. Chúa Thánh Thần hiện diện nơi các tông đồ là chính chúa Giêsu ở giữa
các tông đồ.
II. Vấn nạn Phúc Âm
Diễn từ ly biệt của Chúa Giêsu chỉ được ghi lại trong Phúc Âm
Gioan.
Phúc Âm Nhất Lãm, Matthêô, Marcô và Luca đều tường thuật về bữa
tiệc ly của Chúa Giêsu và các tông đồ, cũng như việc thiết lập Bí Tích Thánh
Thể và cơn hấp hối trong vườn cây dầu. Tuy nhiên chỉ có Phúc Âm Gioan có diễn
từ biệt ly, dài tới bốn chương từ chương 14 đến chương 17. Tại sao?
Các tác giả Phúc Âm Nhất Lãm, chỉ có tông đồ Matthêô hiện diện
trong bữa tiệc ly đêm tối Thứ Năm. Đọc giả của Phúc Âm Thánh Matthêô là
những Kitô hữu Do Thái gắn liền với truyền thống Do Thái Giáo. Phúc Âm được
viết để đáp ứng nhu cầu phát triển của Giáo Hội Sơ Khai sau năm 70, tức sau biến
cố triệt hạ đền thờ Giêrusalem và phân tán Do Thái của đế quốc La Mã.
Phúc Âm Matthêô được biểu tượng bằng hình con người. Tác giả
Phúc Âm muốn diễn tả Chúa Giêsu là con Thiên Chúa, là Đấng đến từ dòng dõi
David chứ không nhằm diễn tả những ý niệm cao siêu và khá trừu tượng như trong
Phúc Âm về diễn từ ly biệt nói về tình yêu và về mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi
và sự thông hgiệp giữa Kitô hữu và mầu nhiệm hiệp nhất hoàn hảo nầy.
Các Phúc Âm khác như Phúc Âm Marcô hay Luca được coi như những
bản sao chép của Phúc Âm Matthêô. Nên đương nhiên không thể có diễn từ ly biệt
vì “bản gốc” đã không có.
Phúc Âm Gioan được viết sau cùng và có mặt ở cộng đồng Kitô hữ
vào đầu thế kỷ thứ hai. Vì thành hình sau cùng nên đầy đủ nhất và chứa đựng
nhiều yếu tố thần học, đặc biệt về Kitô học. Phúc Âm thứ tư được biểu tượng
bằng chim phượng hoàng, bay cao, xa và trên. Rất có thể Chúa Giêsu đã không có
diễn từ ly biệt rất dài đến bốn chương trong Phúc Âm Gioan. Rất có thể phần
chính trong diễn từ nầy đến từ những suy tư và đời sống tông đồ của Thánh
Gioan. Gioan muốn dạy cho giáo dân về giới luật yêu thươngf, về mầu nhiệm Thiên
Chúa Ba Ngôi và về sự liên kết giữa con người và Chúa Giêsu, nên Ông đã tận
dụng những nhắn nhủ của Chúa sau khi rửa chân cho các tông đồ, để đặt vào miệng
Chúa Giêsu bài diễn từ biệt ly trên.
Yếu tố chính trong diễn từ ly biệt đêm tiệc ly
Yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương các con:
Yêu thương nhau là luật Chúa. Luật Chúa được coi là bất khả di
dịch và không miễn trừ. Giới luật yêu thương có trong mười điều rằng Đức Chúa
Trời. Giới luật yêu thương có trong tất cả các tôn giáo. Giới luật yêu thương
được đặt định trong tâm hồn mọi người. Nên có tghể nói: Yêu thương là luật tự
nhiên. Ai cũng biết là mình phải yêu thương người khác và ai cũng cần người
khác yêu thương mình.
Nhưng phải làm như thế nào để thể hiện giới luật yêu thương?
“Yêu thương nhau như Thầy yêu thương các
con!”
Thế nào là như Thầy yêu thương các
con?
Vô điều kiện: Chúa Giêsu yêu các tông đồ không vì họ đáng
yêu.
Vô vị lợi: Chúa Giêsu yêu các tông d8ồ không vì họ mang lợi lộc
cho Chúa.
Vô giới hạn: Yêu thương đến chết và hy sinh tột cùng.
Nếu anh em yêu mến Thầy, anh em sẽ giữ các điều răn của Thầy.
Tuân giữ giới răn Chúa truyền: Yêu thương
nhau.
Đúng như Chúa đã trả lời cho thắc mắc: Đâu là giới răn cao trọng
nhất?
Yêu Chúa hết tâm hồn và hết trí khôn. Yêu người khác như chính
mình.
Hai điều trên gói trọn lề luật Chúa và các tiên tri.
Giới luật cốt lõi: Kính Chúa yêu người nầy làm người ta đi đến
thắc mắc về giáo huấn của Giáo Hội cũng như về số nhiều và phức tạp trong những
lề luật của Giáo Hội? Có nhiều người thắc mắc về vai trò của Giáo Hội trong
chương trình cứu độ. Kính Chúa và yêu người là đủ. Tại sao còn có 1752 khoản
Giáo Luật và vô số luật của Hội Đồng Giám Mục, của Giám Mục địa phận rồi ngay
các Cha sở cũng ra luật.
Để giải thích thắc mắc trên, tôi chỉ xin trưng dẫn khoản cuối
cùng trong Giáo Luật, điều 1752 nói như sau: “… đặt trước mắt luật tối cao
trong Giáo Hội, đó là phần rỗi các linh hồn” Nên Giáo Hội có bổn phận giáo huấn
tín hữu bằng những luật lệ hay chiỏ thị… Tuy nhiên, tất cả phải vì mang ích lợi
phần rỗi cho giáo dân, tức là phải vì tình yêu thương mà ban luật. Nên nhiều
giáo huấn và nhiều luật lệ để thể hiện tình bác ái cách cụ thể và thiết thực
hơn.
Chúa Thánh Thần luôn hiện diện và hướng dẫn Giáo Hội:
Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ
khác đến với anh em luôn mãi. Đó là Thần Khí sự thật, Đấng mà thế gian không
thể đón nhận, vì thế gian không thấy và cũng chẳng biết Người. Còn anh em biết
Người, vì Người luôn ở giữa anh em và ở trong anh em. Thầy sẽ không để anh em
mồ côi.
Chúa Giêsu đã thiết lập Giáo Hội trên tảng đá Phêrô. Giáo Hội có
tính cách trường tồn và dù cửa hoả ngục có phá cũng không thể lay chuyển. Tuy
nhiên Giáo Hội nầy cần đi đúng hướng. Giáo Hội cần thể hiện vai trò Mẹ và Thầy.
Nên Giáo Hội cần sự hiện diện và hướng dẫn ncủa Chúa Thánh Thần. Chúa Thánh
Thần là sự sống và là chân lý. Ngài hướng dẫn Giáo Hội đi theo Chúa Kitô, Đấng
sáng lập và là đường là chân lý và là sự sống.
Mầu nhiệm cao trọng và hiện thực của đời sống Kitô hữu: Chúa ba
Ngôi, tam thề nhất thiên, ba ngôi vị nhưng là một Chúa.
“Ngày đó, anh em sẽ biết rằng Thầy ở trong Cha Thầy, anh em ở
trong Thầy, và Thầy ở trong anh em. Ai có và giữ các điều răn Thầy, người
ấy mới là kẻ yêu Thầy. Mà ai yêu mến Thầy, thì sẽ được Cha của Thầy yêu mến.
Thầy sẽ yêu mến người ấy, và sẽ tỏ mình ra cho người ấy."
Người ta dùng hình tam giác đều để diễn tả mầu nhiệm một Chúa Ba
Ngôi nầy. Cả ba cạnh đều nhau và cả ba cạnh tạo thành hình tam giác. Không gọi
là Chúa Con, nếu không có Chúa Cha và Chúa Thánh Thần. Không chỉ có Chúa Thánh
Thần, nhưng là Thiên Chúa Ngôi Ba, được Cha sai đến với những ai yêu mến và
tuân giữ những điều truyền dạy của Chúa Con. Nên Chúa Thánh Thần tiếp nối và
hoàn tất chương trình cứu độ. Nên sáng at5o – Cứu độ và Thánh hoá là chương
trình của Ba Ngôi Thiên Chúa.
Tương lai bảo đảm: Sự sống trường cửu
“Phần anh em, anh em sẽ được thấy Thầy, vì Thầy sống và anh em
cũng được sống” hay những lời đầy an ủi khác “Anh em đừng xao xuyến! Hãy tin
vào Thiên chúa và tin vào Thầy… Nếu Thầy đi dọn chỗ cho anh em, thì Thầy lại
đến và đem anh em về với Thầy, để Thầy nở đâu, anh em cũng ở đó.” (Gioan
14,1-2) Lúc đầu các tông đồ theo Chúa để được ngồi bên tay phải và tay trái
trong nước Thiên Chúa. Nhưng rồi họ đã được hoán cải, từ những ham muốn trần
tục, từ những tham vọng sống trong vinh hoa phú quí sang việc chiếm hữu kho
tàng nước trời và mối mọt và trộm cướp không lấy đi được.
Chúng ta có thể nói tóm lại rằng: Diễn từ ly biệt trong Phúc Âm
Gioan là một đúc kết về những điều phải tin, phải giữ và sẽ được của môn đệ
Chúa. Chúa đã không nói tất cả nội dung diễn từ dài như Gioan, nhưng qua Gioan,
với đời sống lâu dài trong công việc tông đồ, Ngài đã nghiền ngẫm và đã phát
hoạ về mọi chiều kích trong đời sống Kitô hữu qua diễn từ ly biệt trên.
III. Thực hành Phúc Âm
Lời cầu nguyện thiết thực (internet)
Lạy Cha, xin cho con ý thức rằng:tấm bánh để dành của con thuộc
về người đói, chiếc áo nằm trong tủ thuộc về người trần trụi,tiền bạc con
cất giấu thuộc về người thiếu thốn.
Lạy Cha, có bao điều con giữ mà chẳng dùng, có bao điều con lãng
phí bên cạnh những Ladarô túng quẫn, có bao điều con hưởng lợi dựa trên nỗi đau
của người khác, có bao điều con định mua sắm dù chẳng có nhu cầu. Con hiểu rằng
nguồn gốc sự bất công chẳng ở đâu xa. Nó nằm ngay nơi sự khép kín của lòng con.
Con phải chịu trách nhiệm về cảnh nghèo trong xã hội.
Lạy Cha chí nhân,vũ trụ, trái đất và tất cả tài nguyên của nó là
quà tặng Cha cho mọi người có quyền hưởng.Cha để cho có sự chênh lệch, thiếu
hụt, vì Cha muốn chúng con san sẻ cho nhau. Thế giới còn nhiều người đói nghèo
là vì chúng con giữ quá điều cần giữ. Xin dạy chúng con biết cách đầu tư làm
giàu, nhờ sống chia sẻ yêu thương. Amen.