Lời Chúa cntn 18C _ các bài suy niệm

SUY NIỆM CHÚA NHẬT 18 THƯỜNG NIÊN - C
Gv. 1,2; 2,21-23; Cl. 3, 1-5.9-11; Lc. 12, 13-21
MỤC LỤC
 
1. Tiền của
2. Kính sợ Thiên Chúa
3. Sống là chuẩn bị chết
4. Khi đồng tiền lên ngôi? – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền
5. Gia tài – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
6. Tiền bạc và giàu sang
7. Suy niệm của ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
8. Những kho lớn hơn
9. Làm giầu trước Thiên Chúa
10. Cái tạm thời và cái bền vững
11. Nghệ thuật làm giàu – Thiên Phúc
12. Tích trữ kho tàng trên trời
13. Cuộc đời là phù vân
14. Hãy mặc lấy Đức Kitô
15. Đồ dại! – André Sève.
16. Làm giàu vì biết chia sẻ – Achille Degeest
17. Suy niệm của Charles E. Miller
18. Nguy hại của việc tham lam của cải – Veritas
19. Chuyện biết rồi vẫn cứ nói
20. Bao nhiêu mới đủ - McCarthy
21. Hạnh phúc không nơi tiền của
22. “Lấy gì mà đổi được linh hồn mình”
23. Xin Thầy bảo anh tôi chia phần gia tài cho tôi
24. Nghèo
25. Kho tàng
26. Khờ dại
27. Sự khôn ngoan đích thực – Lm. GB. Trần Văn Hào
28. Suy niệm của Lm. Uyen Nguyen
29. Suy niệm của Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm
30. Tích trữ của cải - Lm. Giacobê Tạ Chúc
31. Bảo hiểm linh hồn - Lm. Bùi Quang Tuấn
32. Có tiền mua tiên không được?
33. Suy niệm của Lm. Nguyễn Hữu Nghĩa
34. Đi tìm sự sống đời đời – Lm. An Phong
35. Lòng ham hố của cải - R. Gutzwiller
36. Suy niệm của Gp. Vĩnh Long
37. Chú giải của Noel Quesson
38. Chú giải của Lm. FX. Vũ Phan Long
Của cải đời này Lm Giuse Đinh tất Quý
Những của đời này Lm Giuse Đinh tất Quý
Tích lũy kho tàng trên trời Lm. Đaminh Lâm Quang Khánh
Những gì ngươi sắm sẵn đó... Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái
Cách dùng của đời này Lm Giuse Đinh lập Liễm
Kho tàng đích thực Lm, Gioan M. Nguyễn Thiên Khải, CMC
Làm chủ của cải Nữ Tỳ Thánh Thể
Coi chừng lầm lẫn Lm. Raphael Xuân Nguyên
Cuộc gặp gỡ Cha Mark Link, S.J.




1. Tiền của
Phần phụng vụ Lời Chúa hôm nay đề cập tới tiền bạc và của cải vật chất. Tôi muốn dừng lại và suy nghĩ về cách sử dụng, đó là đừng phú phí.
Sự phung phí là một hiện tượng đã có từ lâu đời, vẫn còn và có lẽ sẽ còn mãi mãi bao lâu con người hiện diện trên trái đất này. Nó là một hiện tượng phổ quát nhưng lại xuất hiện dưới nhiều hình thức và thường được che đậy bằng những danh hiệu, nếu không tốt đẹp thì ít ra cũng vô hại. Người ta ít ai ý thức rằng mình phung phí tiền bạc, nhưng bao giờ người ta cũng có đủ lý do để phung phí tiền bạc một cách bừa bãi. Điều đáng chú ý là không phải chỉ những kẻ dư tiền bạc mới phung phí, trái lại, những kẻ nghèo lại là những người phung phí nhiều nhất. Người ta kể lại, trên miền thượng, có một người đồng bào sắc tộc trúng số độc đắc, anh ta đã dùng cả mấy chục triệu bạc đó kể tổ chức nhậu nhẹt cho cả làng: ăn cho đến hết thì thôi. Nghe câu chuyện trên, chắc nhiều người tác lưỡi tiếc thầm: Giá mình trúng số thì hay biết mấy. Người ta có rất nhiều những dự định với cái “giá mà” kia. Nhưng điều quái lạ là người ta ít khi biết sử dụng cho đúng đắn, hợp lý những tiền bạc, không phải là của trời cho, mà do công lao khó nhọc, mồ hôi nước mắt mà có. Chẳng hạn hiện tượng ăn tết hay là những hội hè đình đám, những tổ chức làm đám ma, đám cưới, nhiều khi đưa các gia đình tới chỗ kiệt quệ, hay ít ra cũng lâm vào cảnh nợ nần. Dĩ nhiên việc ăn tết, tổ chức ma chay cưới hỏi là những việc làm tốt đẹp và cần thiết.
Vấn đề chúng ta đặt ra ở đây không phải là đưa tới cho huỷ bỏ những tập tục nói trên, nhưng là để cho thấy cách tiêu xài phung phí quá đáng. Nhu cầu tổ chức những hội hè đình đám là một nhu cầu tự nhiên của con người muốn thoát ra ngoài cuộc sống tẻ nhạt, thực hiện một thế quân bình tâm lý bằng cách làm giảm bớt hay quên đi những lao nhọc vất vả. Thực vậy, cuộc sống thường ngày luôn luôn là một sự tranh sống. Làm để mà ăn. Ăn để mà sống và sống để mà làm. Nếu cái vòng luẩn quẩn ấy cứ tiếp tục hoài, thì cuộc sống nếu không phi lý thì cũng buồn tẻ không đáng sống. Bởi đó ở mọi nơi và trong mọi lúc, con người luôn tìm cách vượt ra khỏi cái vòng lẩn quẩn kia bằng cách làm những gì không trực tiếp đáp ứng nhu cầu sinh tồn hơn là chỉ để lấp đầy sự đói khát của dạ dày. Do đó mới có những ngày lễ, những cuộc hội hè đình đám. Làm ở đây không còn là lắm ăn nữa và ăn ở đây không còn là để sống mà là ăn lấy thơm lấy tho, chứ không phải ăn cho no cho béo. Làm cho vui, ăn cho sướng.
Ngoài tính cách mua vui trong những hội hè đình đám, đối với người Việt Nam, thì đó còn là một dịp khoe giàu sang, khoe danh vọng. Từ đó xuất phát ra cái tục ăn khao ăn mừng. Vô vọng bất thành quan, kẻ làm quan kẻ đỗ đạt phải được trình diện xóm làng để làm vẻ vang cho gia đình họ hàng. Việc cưới hỏi ma chay cũng thế, đó thường là dịp cho các gia đình khoe khoang cái danh vọng, cái chữ hiếu của mình, được đánh giá bằng số mâm số cỗ và những người được mời. Thú ăn chơi cộng với tính khoe khoang đã làm cho nhiều người khánh kiệt điêu đứng hay ít ra cũng lâm vào cảnh nợ nần: Kiếm củi ba năm đốt một giờ. Bao nhiêu tiền dành dụm do mồ hôi nước mắt đổ ra, đổi lấy chút danh tiếng hão huyền. Tệ hơn nữa, nhiều gia đình thường phải vay mượn để tổ chức ma chay đình đám, rồi sau đó suốt bao nhiêu ngày tháng phải kéo cày trả nợ. Kẻ chết trở thành một gánh nặng mà gia đình phải gánh chịu nhiều năm và nụ cười trong đám cưới trở thành nếp nhăn trên khuôn mặt cặp vợ chồng trẻ trong một thời gian lâu dài. Bởi đó, cần phải tiều xaì tiền bạc một cách hợp tình và hợp lý để bảo đảm đời sống vật chất cho gia đình, và nhát là để mua lấy Nước Trời bằng những hành động bác ái yêu thương.


2. Kính sợ Thiên Chúa
Như chúng ta đã biết vua Salomon được coi như là người khôn ngoan nhất ở đời, bởi vì ông đã chỉ xin Thiên Chúa sự khôn ngoan mà thôi. Và Ngài đã cho ông được toại nguyện. Theo ông thì tất cả những cái chúng ta có đều là hồng ân của Thiên Chúa. Bởi vậy, khi chúng ta hưởng dùng những niềm hạnh phúc ấy chúng ta phải biết đem lòng kính sợ Thiên Chúa. Chỉ người nào kính sợ Thiên Chúa mới thực sự hạnh phúc. Và đầu mối của sự khôn ngoan cũng chính là lòng kính sợ Thiên Chúa.
Đây cũng là điều Đức Kitô muốn nói với chúng ta qua dụ ngôn người phú hộ. Ông ta không phải là kẻ hà hiếp bóc lột người khác, cũng không phải là kẻ gian lận hay có bất cứ hành vi xấu xa nào. Ông ta biết làm ăn và trở nên giàu có. Ông ta đáng được hưởng công lao do tay mình làm ra. Thế nhưng ông ta chỉ thiếu có một điều, đó là lòng kính sợ Thiên Chúa. Ông ta không ý thức được rằng hạnh phúc mà ông đang được hưởng là một hồng ân của Chúa. Hồng ân này chỉ được ban cho ông đời này mà thôi, nghĩa là ông ta sẽ chẳng thể đem được những thứ ông đang có sng thế giới bên kia.
Trong dụ ngôn này, chúng ta không thấy Chúa Giêsu gợi ý nên dùng của cải dư thừa làm gì, nhưng trong toàn bộ Tin Mừng, nhất là Tin Mừng theo thánh Luca, chúng ta thấy rõ khuynh hướng của Ngài là luôn khuyên chúng ta chia sẻ cơm ăn áo mặc cho người khác, thậm chí Ngài còn đòi hỏi những ai muốn theo làm môn đệ Ngài, phải bán tất cả tài sản mà phân phát cho người nghèo. Kết thúc dụ ngôn người quản gia bất lương, Ngài bảo các môn đệ: Hãy dùng tiền của bất chính mà mua bạn bè, phòng khi hết tiền bạc, họ sẽ đón rước anh em vào gia cư vĩnh cửu.
Chúa Giêsu không khinh ghét của cải bởi vì chính Ngài cũng đã lao động để làm ra của cải, nhưng Ngài không bao giờ để cho của cải chi phối, thống trị mình. Của cải vật chất là những phương tiện cần thiết cho cuộc sống của mỗi người, nó cũng là phương tiện để chúng ta thực hành lòng bác ái yêu thương. Nó chỉ trở nên xấu xa bất chính khi vì nó mà người ta chà đạp, bóc lột kẻ khác, hay là khi người ta sử dụng nó một cách ích kỷ, không đem chia sẻ cho những kẻ khó nghèo. Chúa Giêsu đã từ chối không làm phép lạ hoá đá thành bánh, nhưng Ngài lại không do dự làm cho bánh hoá nhiều để nuôi những kẻ đến nghe Ngài giảng dạy.
Trong thế giới chúng ta đang sống, không thiếu gì những ông phú hộ và những người ăn mày như Lagiarô. Những ông phú hộ là những kẻ làm giàu cho mình bằng đủ mọi mánh lới thủ đoạn, làm giàu trên mồ hôi nước mắt của kẻ khác. Trong khi đó hơn ba phần tư nhân loại ngày càng nghèo đói thêm. Vấn đề không phải là bảo những người giàu đừng làm giàu nữa, vì đó là điều không thực tế, nhưng là đòi hỏi họ phải chia sẻ những của cải dư thừa mà họ đang tích luỹ nhờ xương máu của chính những người nghèo, để giúp người nghèo khỏi chết đói.
Vấn đề còn là làm sao cho người giàu hiểu rằng bao nhiêu của cải họ đang khư khư nắm giữ cho mình sẽ vĩnh viễn tuột khỏi tay họ, khi họ nhắm mắt ra đi. Bởi vì chúng ta vào đời với hai bàn tay trắng, thì chúng ta cũng sẽ ra đi với hai bàn tay trắn, không còn khả năng nắm giữ nổi dù chỉ một hạt lúa mà thôi.


3. Sống là chuẩn bị chết
(Suy niệm của Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền)
Có người bi quan bảo rằng: “sống là chuẩn bị chết”. Mỗi ngày sống là một nhịp cầu tiến gần đến cái chết hơn nữa. Cái chết nó đến cũng thật bất ngờ. Bất ngờ như tên trộm đột nhập vào nhà và lấy đi sự sống của chúng ta. Cái chết nó cũng không chờ đợi lứa tuổi để mà có thể sống theo tuần tự: sinh - bệnh - lão - tử. Cái chết đến với người già cũng như người trẻ ngang nhau. Có người chết trẻ. Có người chết già. Có người chết bất thình lình. Có người chết từng giờ vì cơn bệnh nan y.
Vào ngày 10/04/2010 cả thế giới cũng ngỡ ngàng trước sự ra đi đột ngột của vợ chồng tổng thống Ba Lan cùng đoàn tuỳ tùng gần 200 người. Họ đã tử nạn trong một chuyến bay đến Nga để dự lễ kỷ niệm 70 năm ngày khoảng 22,000 binh sĩ Ba Lan bị sát hại. Chiếc máy bay đã không đưa họ đến nơi dự định mà đã đưa họ về với trời cao vào lúc 11g00 trưa cùng ngày. Họ đã kết thúc cuộc đời vào lúc mà họ không ngờ, và chắc chắn họ vẫn chưa chuẩn bị cho chuyến đi định mệnh một cách vĩnh viễn này.
Mỗi ngày chúng ta cũng chứng kiến biết bao cái chết tức tưởi bởi đột quỵ hay bởi tai nạn giao thông. Trung bình ở Việt Nam mỗi ngày có hơn 32 người chết bởi tai nạn giao thông. Mỗi năm thiên tai lũ lụt cũng gây nên biết bao cái chết oan khiên đắng cay. Pakistan mới trải qua cơn lũ kinh hoàng đã cướp đi hơn 1500 sinh mạng. Sự chết dường như không kiêng nể ai. Sự chết có thể đến với bất cứ ai và ở mọi nơi, mọi lúc.
Xem ra sự sống và sự chết không nằm trong những toan tính dự định của chúng ta. Chúng ta không có quyền chọn lựa để tiếp tục sống hay chết. Không có quyền chọn lựa về cách chết. Và càng không có quyền chọn lựa thời gian để chết. Sự chết dường như vượt ra ngoài tầm kiểm soát của chúng ta. Sự chết sẽ chấm dứt mọi sự nơi dương gian của chúng ta. Công danh, sự nghiệp. Giầu có hay khó nghèo cũng kết thúc như nhau với nấm mồ nhỏ bé bốn tấc đất như nhau.
Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta hãy tỉnh thức. Tỉnh thức để chờ đợi chủ trở về. Sự chờ đợi khôn ngoan là chăm chỉ làm việc bổn phận của mình. Sự chờ đợi tích cực là tích luỹ kho tàng không bao giờ bị hao hụt hay mối mọt phá hoại là những việc lành phúc đức. Sự chờ đợi trong kiên nhẫn, dầu là lúc đêm khuya hay lúc bình minh sắp ló rạng vẫn luôn tỉnh thức vì không biết chủ về vào lúc nào. Chủ về với hàm ý chính Thiên Chúa sẽ đến viếng thăm mỗi người chúng ta qua các ơn lành, qua các bí tích... Chủ về cũng có nghĩa là ngày Chúa đến để đưa linh hồn chúng ta ra khỏi thế gian. Chủ về cũng có nghĩa là ngày cánh chung, ngày đó sẽ khép lại toàn bộ lịch sử của nhân loại. Chủ sẽ vui mừng thấy chúng ta tỉnh thức hay chủ sẽ giận dữ thấy chúng ta đang u mê lười biếng. Chủ sẽ thưởng công hay luận phạt tuỳ theo thái độ sống của chúng ta.
Thế nên, sự khôn ngoan mời gọi chúng ta hãy sống giây phút hiện tại một cách tích cực. Hãy sử dụng thời gian một cách hợp lý. Ðừng dùng giây phút hiện tại để phạm tội. Ðừng lao vào những đam mê mù quáng. Hãy sống tích đức để mua lấy Nước Trời mai sau. Nhưng đáng tiếc cho nhân loại hôm nay vẫn còn đó những người sống thiếu tỉnh thức bằng đời sống lười biếng và thiếu trách nhiệm trong bổn phận của mình, vẫn còn đó những người sống ngụp lặn trong đam mê tội lỗi, vẫn còn đó những người sống tham lam bất chính hơn là tích đức cho đời sau. Họ sẽ mất cơ hội tham dự tiệc của tình yêu mà chính Thiên Chúa sẽ thiết đãi họ.
Ước gì mỗi người chúng ta hãy sống giây phút hiện tại như là giây phút cuối cùng của đời mình để chúng ta sống có trách nhiệm hơn, sống tỉnh thức hơn. Ước gì mỗi người chúng ta cùng được chủ vui mừng đón tiếp trong bữa tiệc vĩnh cửu nơi quê hương trên trời. Amen.


4. Khi đồng tiền lên ngôi? – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền
Nếu nhìn vào toàn cảnh Việt Nam, người ta thấy kinh tế càng ngày càng khó khăn. Đồng tiền kiếm được ít ỏi, lại mất giá. Giá xăng liên tục tăng, giá vàng lên xuống thất thường. Trong khi thông tin về tình hình kinh tế không mấy sáng sủa thì đồng thời, trên các phương tiện truyền thông lại liên tục cập nhật những vụ việc “mẹ tự thiêu vì con rể nợ 2 chỉ vàng”; “Bẻ gãy tay mẹ vì đòi chia tài sản”...
Ngày 08/7, báo Bà Rịa-Vũng Tàu đưa tin, người dân ở khu phố Hải Dinh, phường Kim Dinh hết sức bức xúc việc bà Nguyễn Thị Thanh (61 tuổi) bị con gái là Đặng Thị Thủy, đánh gãy tay, phải vào viện. Bà Thanh nói: “Nỗi đau của tôi không phải ở bàn tay bị gãy, mà ở sự hỗn hào, bất hiếu của con cái”
Theo lời bà Thanh, gần đây, Thủy muốn bà Thanh bán lô đất  trị giá hơn 1 tỷ để chia cho Thủy một phần, nhưng bà không đồng ý.
Thủy chửi bới, chì chiết, xưng hô mày tao với mẹ. Quá đau lòng, bà Thanh đã dùng tay tát Thủy, không ngờ bị con gái nắm được tay bà và bẻ ngang khiến bà Thanh bị gãy ngón tay giữa, phải đi bó bột ở bệnh viện Bà Rịa. “Nếu không có hàng xóm vào can ngăn thì có lẽ nó đã đánh chết tôi rồi”- bà Thanh xót xa nói.
Trước hành động quá đáng của con gái, bà Thanh đã gửi đơn lên phường mong xử phạt và răn đe, giáo dục con gái. “Máu chảy ruột mềm, thật lòng tôi chỉ muốn con gái tới xin lỗi mình, chứ không ai muốn con dính vào luật pháp, nhưng con nào có hiểu được lòng mẹ”- bà Thanh ngậm ngùi nói.
Câu chuyện đau lòng phải kể đến là trường hợp cụ bà Nguyễn Thị Bương (83 tuổi, trú thôn Phước Lương, xã Hòa Xuân Tây, Đông Hòa) đã tự thiêu bằng xăng ngay tại trước bậc sảnh Toà Án Nhân Dân huyện Đông Hòa (Phú Yên), ngày 05/7.
Theo người nhà cụ Bương, nhiều khả năng cụ tự thiêu vì bức xúc chuyện ông Lập, con rể, chưa trả hết 3 chỉ vàng đã mượn, lại còn lấy vợ khác.
Những câu chuyện đắng lòng khiến người ta phải đặt câu hỏi, phải chăng kinh tế khó khăn khiến tình người càng thêm cạn kiệt?
Đành rằng cuộc sống rất cần tiền, nhưng không phải nhờ tiền mà ta sống được lâu dài hơn. Không phải nhờ giầu có tiền của mà ta sống giá trị hơn. Điều quan trọng mà Chúa muốn nhắc chúng ta là phải làm giầu trước mặt Chúa. Làm giầu ở đây, không phải là giầu của cải vật chất, mà là giầu đức hạnh, giầu việc lành bác ái với tha nhân. Lòng tham con người vô đáy. Nếu cuộc sống chỉ theo đuổi tính tham lam của mình, con người sẽ trở nên bủn xín keo kiệt với anh em. Nếu cuộc sống con ngưởi chỉ biết nghĩ đến mình, con người sẽ sống trong ốc đảo cô đơn và tuyệt vọng.
Thế nhưng, con người ngày nay chỉ cần tiền. Họ quan tâm tới tiền. Họ sống vì tiền và họ đặt mọi quan hệ trên đồng tiền. Họ coi đồng tiền là phương tiện để họ gắn kết với nhau hơn. Thế nên, thế giới càng giầu của cải thì tình người càng cạn kiệt hơn. Người ta vì tiền mà phản bội nhau, lừa dối nhau và giết hại lẫn nhau. Vì tiền mà con người đánh mất tình người và đôi khi đánh mất chính bản thân mình đến nỗi vì tiền mà sống hèn hạ, mất danh dự nhân phẩm của một con người.
Có lẽ chúng ta đã không còn lạ về những câu chuyện bi thương giữa những người thân trong gia đình đã tàn sát lẫn nhau chỉ vì tiền, vì của cải, vì tài sản... Cha mẹ bỏ rơi con cái chỉ vì tiền. Con cái sát hại cha mẹ cũng vì tiền. Và vợ chồng bất trung với nhau cũng vì tiền. Đồng tiền lên ngôi là lúc tình người lại xuống thấp. Đề cao đồng tiền cũng đồng nghĩa giảm đi tình người.
Sự khôn ngoan mời gọi chúng ta hãy xét lại xem “nếu ngay trong đêm nay ta từ giã cuộc đời này ta sẽ được gì?” Đồng tiền có mua được bạn hữu khi ta đã nhắm mắt xuôi tay. Sự gian ác, tàn nhẫn, thiếu tình người chỉ vì coi trọng đồng tiền, có mang ta đi về thế giới đời sau trong an nhàn hạnh phúc hay lo âu sợ hãi khi phải đối diện với tử thần? Con người sinh ra, rồi cũng sẽ chết, nhưng cái chết đến, chúng ta sẽ mang theo được điều gì? Là tiền bạc hay việc làm phúc đức? Điều gì ta mang theo, sẽ mang lại cho chúng ta hạnh phúc ngàn thu?
Người đời hay có câu giỡn với nhau: “Làm chi cho nhiều, chết rồi cũng để lại cho ‘dượng’ nó xài, vợ con mình ‘dượng’ nó sai...”. Lời Chúa hôm nay thì bảo: “Đồ ngốc, Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai? Ấy, kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó.”
Có lẽ không ai muốn chết mà không có bạn bè, người thân bên cạnh trong lúc lâm chung? Có lẽ không ai muốn sau cái chết, là mất mát, là đau khổ? Vậy, chúng ta phải làm điều gì để có bạn bè, có người thân bên cạnh chúng ta hôm nay và mãi mãi? Thưa, đó chính là một cuộc sống đặt tình người lên trên của cải, và biết sống vì mọi người và cho mọi người. Một cuộc sống vị tha sẽ mang lại cho cuộc đời chúng ta thêm ý nghĩa và hạnh phúc. Đúng như Nguyễn Công Trứ đã nói:
“Người trồng cây hạnh, người chơi.
Ta trồng cây phúc để dành đời sau.”
Xin cho chúng ta luôn biết khôn ngoan chọn lựa cái vĩnh cửu hơn là những phù vân mau qua, biết chọn tình người hơn là của cải, và biết chọn Chúa hơn là danh lợi thú trần gian. Amen.


Người ta kể rằng ở miền rừng núi, dân Thượng có một lối bẫy khỉ rất đơn giản. Họ làm một cái lồng có nhiều lỗ nhỏ vừa tay con khỉ. Rồi họ buộc lồng vào một gốc cây và bỏ vào đó ít hạt bắp rang. Các chú khỉ ngửi mùi bắp thơm thì thò cả hai tay vào bốc. Lúc đó người bẫy khỉ ngồi xa xa cứ việc tiến lại bắt chú khỉ. Con khỉ cuống cuồng muốn thoát chạy nhưng không rút tay ra được. Lý do đơn giản là hai tay còn nắm chặt hai nắm hạt bắp.
Tác giả sách Giảng Viên đã suy gẫm sự đời một cách rất sâu lắng. Phản ánh một triết lý sống. Thực ra cuộc sống con người rất phức tạp và đa diện. Chúng ta nên quan sát và suy gẫm rất cẩn thận để tìm một hướng đi thích hợp. Trước khi chúng ta được mở mắt chào đời, vũ trụ và muôn loài đã có đó. Khi chúng ta nhắm mắt xuôi tay, muôn sự vẫn cứ tiếp tục hiện hữu. Cuộc đời của mỗi người xuất hiện đó, rồi biến mất. Không có gì tồn tại mãi ở trần gian này. Giảng Viên đã dạy rằng: Hư không trên các sự hư không, hư không trên các sự hư không và mọi sự đều hư không ((Gv 1,2). Hư không diễn tả một khía cạnh vô thường của cuộc sống này. Có nghĩa là mọi sự hiện hữu như gió thoảng mây bay. Giảng Viên chia sẻ kinh nghiệm sinh hoạt cuộc sống hằng ngày và gẫm suy: Vì kẻ này làm việc vất vả trong sự khôn ngoan, hiểu biết và lo lắng, rồi phải để sự nghiệp lại cho người ở nhưng không, thì thật là hư không và tai hại lớn lao (Gv 2, 21).
Chúng ta không nhìn cuộc sống một cách bi quan hay tiêu cực. Vì sự sống là một hồng ân. Chuỗi ngày sống là một chuỗi ân sủng nối tiếp. Sống là hiện hữu. Mọi sự hiện hữu đều hữu ích. Sự sống cần được sinh hoa kết trái. Thể xác con người cần được lớn lên và phát triển mỗi ngày. Đời sống tâm linh cũng được bồi dưỡng để tiến tới sự hoàn hảo hơn. Sinh ra là khởi đầu. Bắt đầu bước vào một cuộc lữ hành trần thế. Cuộc lữ hành cần có hướng đi và cùng đích. Trong các loài thụ tạo, sứ mệnh của con người thật cao quí. Vì con người được tạo dựng nên giống hình ảnh của Thiên Chúa. Thiên Chúa trao ban cho con người có ý chí, lý trí và tự do. Với những khả năng ưu việt, con người có bổn phận và trách nhiệm xây dựng một xã hội giầu mạnh, thịnh đạt và an bình. Với khối óc và bàn tay lao động, con người góp phần làm cho thế giới ngày tốt đẹp hơn.
Con người được trao quyền làm chủ trái đất và cai quản mọi loài. Làm chủ chứ không làm nô lệ cho của cải vật chất. Của cải trần thế là phương tiện thiết yếu giúp con người đạt tới cứu cánh. Con người dùng những sản phẩm do mình tạo ra để phục vụ đời sống. Con người không thể lệ thuôc làm tôi tớ cho của cải vật chất. Chúng ta không thể vừa làm tôi Thiên Chúa và vừa làm tôi tiền của. Chúa Giêsu nhắc nhở: “Các ngươi hãy coi chừng, giữ mình tránh mọi thứ tham lam: vì chẳng phải sung túc mà đời sống được của cải bảo đảm cho đâu” (Lc 12, 15). Tất cả vũ trụ đều đang thay đổi, nay còn mai mất. Của cải không thể bảo đảm kéo dài đời sống hạnh phúc. Các phương tiện vật chất chỉ giúp cho cuộc sống con người được thanh thản, thoải mái và tiện lợi hơn. Biết rằng ai cũng cần có tiền bạc của cải để nâng cao mức sống và đáp ứng những nhu cầu cần thiết.
Câu truyện Phúc âm, Chúa Giêsu giúp chúng ta nhận rõ về giá trị về việc tìm kiếm và sử dụng của cải trần đời. Cần có thái độ chọn lựa đối với vật chất phù vân. Chúng ta còn có gia sản tinh thần quí báu hơn. Hãy dùng của cải hay hư nát để mua Nước Trời. Hãy dùng tiền bạc thế gian để đổi lấy bạn hữu. Hãy dùng của giả để đổi lấy của thật. Hãy tráo đổi giá trị trần thế để mua gia sản nước trời. Đổi tiền giả ra tiền thật. Đó là dùng tiền bạc hay của cải để bố thí hoặc làm việc bác ái, chúng ta sẽ tích trữ được khó báu trên trời. Chúa Giêsu đã dậy: Phần Thầy, Thầy bảo cho anh em biết: Hãy dùng tiền của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền hết bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi vĩnh cửu (Lc 16, 9).
Điều quan trọng là chúng ta phải đặt đúng giá trị của sự việc. Tiền bạc của cải không thể trở thành chủ nhân ông. Đừng qúa tham lam thu tích của cải phù hoa thế trần, nhưng luôn ý thức hướng tới mục đích sau cùng. Chúa Giêsu cảnh báo: 'Hỡi kẻ ngu dại, đêm nay người ta sẽ đòi linh hồn ngươi, thế thì những của ngươi tích trữ sẽ để lại cho ai? (Lc 12, 20). Người đời nghĩ rằng phải cố gắng làm việc để trở nên giầu có và có của ăn của để, phòng khi hữu sự. Điều này thật phải lẽ! Đối với các tín hữu, chúng ta được mời gọi không chỉ làm giầu gia sản vật chất nhưng quan trọng hơn là làm giầu trước mặt Chúa. Chúa Giêsu nói tiếp: Vì kẻ tích trữ của cải cho mình mà không làm giàu trước mặt Chúa thì cũng vậy” (Lc 12, 21). Khi lao động làm việc hay kiếm sống bằng mồ hôi nước mắt, các thành qủa đều có giá trị giúp thăng hoa cuộc sống. Chúng ta không chỉ tích trữ gom góp tiền bạc để thụ hưởng riêng mình, nhưng sử dụng của cải để sinh hoa qủa cho tha nhân và xã hội. Biến đổi giá trị vật chất phàm hèn tới giá trị tinh thần cao siêu trước mặt Chúa.
Những lời huấn dụ trong Kinh Thánh xem ra khó áp dụng cuộc sống đời thường. Vì chúng ta thấy ai ai cũng đang mải mê lao động kiếm kế sinh nhai và vun đắp gia sản vật chất. Chúng ta nêu đủ lý do để biện minh cho sự tham lam và tích trữ của cải. Nói rằng nếu không cực lực lao động, lấy gì mà trả bills và các món nợ chồng chất. Chúng ta đầu tư mọi vốn liếng và khả năng để lo làm giầu mỗi ngày. Lòng tham vô đáy. Chúng ta chắt chiu từng đồng và thấy vẫn cần thiếu một xu. Chúng ta dần bị chìm đắm trong sự ham mê của cải vật chất. Thế là cuộc sống kéo lôi vào sự kiếm tìm không ngừng nghỉ. Biết rằng lao động kiếm sống là tốt. Dành dụm tiền bạc để tiêu xài cũng tốt. Nhưng điều quan trọng hơn là chúng ta hãy biết làm giầu trước mặt Thiên Chúa qua việc sử dụng tiền bạc của cải đúng cách để sinh hoa kết trái đời này và đời sau.
Truyện kể có người giầu có kia chết, chôn chưa được ba ngày, một tên đạo tặc giữa đêm lén đào mả lên, lột hết vàng bạc trong mình kẻ chết, rồi lại vác búa đập bể đầu, bể miệng. Sao lại thù hằn dữ vậy? Không, chỉ vì khi chôn, người ta cho ông ngậm viên ngọc quí đó thôi. Giầu có sống không yên, chết cũng chẳng yên.
Lợi lộc gì chứ khi chúng ta chỉ biết cắm đầu lo làm giầu sở hữu của cải vật chất. Hãy ngước nhìn lên và nhắm hướng về cùng đích. Cuộc đời của chúng ta có những gia trị cao quí hơn nhiều. Vì sự sống của chúng ta được chuộc lại bởi giá Máu châu báu của Chúa Giêsu. Thánh Phaolô diễn tả: Anh em thân mến, nếu anh em đã sống lại với Đức Kitô, anh em hãy tìm những sự trên trời, nơi Đức Kitô ngự bên hữu Thiên Chúa (Col 3, 1). Quê hương đích thực của chúng ta là trời cao. Tại sao chúng ta xả thân miệt mài thu tích của cải dưới đất nơi mối mọt rúc rỉa? Hãy tìm kiếm những sự cao siêu hơn: Anh em hãy nghĩ đến những sự trên trời, chứ đừng nghĩ đến những sự dưới đất (Col 3, 2).
Thánh Phaolô đã từ bỏ mọi sự để đi theo Chúa. Ngài đã trở thành con người mới hoàn toàn. Sống phó thác và tin tưởng vào Đấng tạo thành vũ trụ. Phaolô lên tiếng: Anh em chớ nói dối với nhau; anh em hãy lột bỏ người cũ cùng các việc làm của nó, và mặc lấy người mới, con người được đổi mới theo hình ảnh của Đấng đã tạo thành nó (Col 3, 9-10). Theo gương thánh Phaolô, tuy chúng ta còn khoảng cách rất xa trên con đường trọn lành. Mỗi người chúng ta có thể khởi đầu từ hôm nay để chọn lựa một thái độ và thực hành sống lời Chúa cách tích cực hơn.
Lạy Chúa, chúng con xin chọn Chúa làm gia nghiệp đời chúng con. Tiên vàn chúng ta hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và mọi sự Chúa sẽ ban thêm. Có Chúa, chúng con sẽ có tất cả.


6. Tiền bạc và giàu sang
Có người đã kết án: Kitô giáo là đạo của những người giàu và Giáo Hội thì chạy theo tư bản! Vậy đâu là thái độ của Chúa Giêsu và lập trường của Giáo Hội đứng trước vấn đề của cải và giàu sang? Như chúng ta đã biết Chúa Giêsu muốn sống thật nghèo hèn. Sinh ra không nơi ẩn trú, lớn lên không chốn tựa đầu và chết đi một cách trơ trụi trên thập giá, thế nhưng, Ngài cũng đã chấp nhận quyền tư hữu.
Thực vậy, trong 10 giới răn được công bố có giới răn thứ 7 và thứ 10 cấm chúng ta không được ước ao, lấy hay giữ của người khác một cách trái phép. Với chàng thanh niên giàu có, trước hết Ngài đã phán: Hãy tuân giữ những giới luật. Sau đó, Ngài thêm: Nếu con muốn trở nên trọn lành, hãy về bán tất cả những gì con có, phân phát cho người nghèo, rồi hãy đến mà theo Ta.
Chúa Giêsu luôn tỏ ra thương xót những kẻ nghèo hèn và cùng khốn, tuy nhiên Ngài cũng có những người giàu ở bên cạnh, chẳng hạn như Giakêu, như Giuse Arimathia. Ngài cũng đã vào nhà ông Simon, một người biệt phái giàu có.
Tuy nhiên Ngài đã cảnh giác: Sự giàu sang là một nguy hiểm cho phần rỗi linh hồn và người giàu có khó mà vào được Nước Trời. Ngài nói rằng khó chứ không bảo rằng không có thể. Theo Ngài, sự giàu có, hay nói đúng hơn lòng đam mê tiền bạc là như một bụi gai, bót nghẹt hạt giống lời Chúa được gieo trồng trong tâm hồn chúng ta.
Ngài không kết án sự giàu sang chính đáng, được tạo nên bởi mồ hôi nước mắt, bởi công lao vất vả của chúng ta. Điều Ngài kết án đó là lòng đam mê tiền bạc một cách mù quáng, đến nỗi quên mất cả Thiên Chúa và linh hồn của mình. Chính trong chiều hướng này mà Ngài đã nói: Khốn cho những kẻ giàu sang, vì không ai có thể vừa làm tôi Thiên Chúa, lại vừa làm tôi tiền bạc được. Ngài cũng căn dặn chúng ta về việc sử dụng tiền của: Hãy dùng tiền của mà mua lấy bạn hữu. Đồng thời Ngài đặc biệt nhắc bảo chúng ta hãy thu tích cho mình một kho tàng thiêng liêng, trộm cắp không thể lấy đi và mối mọt không thể gậm nhấm… bởi vì được lời lãi cả thế gian mà mất linh hồn thì nào có ích lợi chi. Và như thế dưới mắt Chúa Giêsu thì phần rỗi linh hồn quý trọng hơn mọi của cải vật chất.
Tiếp đến là Giáo Hội, noi gương Thầy chí thánh, Giáo Hội không kết án của cải tiền bạc nhưng kết án thói xa xỉ phung phá, lòng đam mê tiền bạc quá đáng, cũng như sự keo kiệt và cõi lòng chai đá. Theo giáo huấn của Giáo Hội, thì Thiên Chúa là chủ mọi tạo vật. Vì thế, con người sẽ phạm tội nếu không sử dụng của cải trong tinh thần công bằng và bác ái. Giáo Hội không ngừng khơi dậy một tình thương: Hỡi người người giàu hãy than khóc vì những tại hoạ đổ xuống, của cải sẽ mục nát, vàng bạc sẽ bị han rỉ, tiền công của thợ gặt mà các ngươi đã gian lận đang kêu lên và tiếng kêu ấy đã thấu tới Chúa. Các thánh giáo phụ cũng đã dùng những lời lẽ gay gắt để chỉ trích những kẻ cho vay nặng lãi và những kẻ bóc lột người nghèo. Rồi các Đức Giáo Hoàng gần đây không ngừng cổ võ cho một sự công bằng xã hội. Đức Thánh Cha Léo XIII trong thông điệp “Tân sự” đã bênh vực thợ thuyền và xác định những quyền lợi của giới công nhân. Tiếp đến, các Đức Thánh Cha Piô XI, Piô XII, Gioan XXIII, Phaolô VI cũng đi vào con đường đó, các ngài lên tiếng phải cải tạo xã hội dựa theo công bằng và tình thương Kitô giáo. Như thế chúng ta thấy cả Chúa Giêsu lẫn Giáo Hội đều không phải là những người chạy theo tư bản. Mặc dù bênh vực quyền tư hữu, nhưng luôn kết án lòng đam mê tiền bạc, hoang phí tiền của và cư xử bất công đối với những người nghèo. Vì thế, hãy tìm kiếm nước Thiên Chúa trước đã. Tiền bạc chỉ là phương tiện, chứ không phải là mục đích cuối cùng của đời sống chúng ta.


7. Suy niệm của ĐTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG
Từ khi cuộc chiến tranh lạnh kết thúc, thế giới ít chú ý đến chính trị. Mọi nỗ lực đều tập trung vào phát triển kinh tế. Xưa kia, nước mạnh dùng sức mạnh quân sự để áp chế những nước yếu. Ngày nay những nước giàu dùng sức mạnh kinh tế để chèn ép những nước nghèo. Kinh tế trở thành một sức mạnh. Tiền bạc trở thành một vũ khí lợi hại. Chính vì thế ai cũng mong làm ăn phát đạt để trở nên giàu có. Thế mà Lời Chúa trong các bài đọc hôm nay dường như đi ngược chiều với xã hội. Phải chăng Chúa chống lại sự phát triển, sự sung túc thịnh vượng của xã hội?
Nếu đọc kỹ Lời Chúa và quan sát đời sống của Chúa Giêsu, ta sẽ thấy.
1) Chúa Giêsu xuống trần gian không nhằm giải quyết vấn đề kinh tế.
Khi người thanh niên đến xin Người phân xử vụ chia gia tài, Người đã trả lời: “Ai đặt ta làm quan án cho các ngươi?” Người đến không phải để giải quyết các vấn đề kinh tế. Việc phân chia tài sản là việc giữa con người với nhau.
Sau khi chứng kiến phép lạ bánh hoá ra nhiều, dân chúng muốn tôn Đức Giêsu lên làm vua. Nhưng Người đã lánh đi nơi khác. Người muốn cho con người thoát ra khỏi lãnh vực vật chất trong cuộc sống.
2) Chúa Giêsu muốn nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tuy không quan tâm đến vấn đề kinh tế, nhưng Chúa Giêsu không chống lại việc làm giàu, tích lũy của cải. Người chỉ muốn cho việc tích lũy của cải có một ý nghĩa.
Khi nói với đám đông: “Anh em phải coi chừng, phải tránh xa mọi thứ tham lam, vì dẫu có dư giả thì mạng sống con người cũng không nhờ của cải mà được bảo đảm đâu”, Chúa Giêsu muốn cho ta hiểu: đời sống đâu chỉ gói gọn trong vấn đề cơm, áo, gạo, tiền. Đời sống còn là cái gì cao hơn thế, đẹp hơn thế.
Triết học phân chia con người ra hai phạm trù: “avoir” (có) và “être” (là). Tôi có gì thuộc phạm vi khối lượng. Tôi là gì thuộc phạm vi chất lượng. Những gì tôi có như của cải, quần áo, chỉ là những gì ở ngoài, không làm thành giá trị con người. Những gì tôi là mới tạo thành bản thân tôi, gắn bó thân thiết với tôi, tạo thành giá trị đời tôi.
Khối lượng không quí hơn chất lượng. Đừng lầm tưởng rằng ý nghĩa cuộc đời sẽ tăng theo khối lượng của cải. Chúa Giêsu muốn đời nghèo khổ, không của cải, nhưng không phải vì thế mà cuộc sống của Người không có giá trị. Giuđa chết khi túi đầy tiền bạc, nhưng không phải vì thế mà ông có giá trị hơn người khác.
Truyện kể: xưa có nhà hiền triết sống rất đơn sơ. Ông không cần quần áo, nhà cửa. Nhà của ông là một chiếc thùng phuy. Một hôm, vị hoàng đế đến thăm hỏi xem ông có cần gì không. Ông trả lời: “Tôi chỉ cần nhà vua đứng tránh ra, kẻo che mất ánh mặt trời của tôi”. Trong hai người ấy, ai cao quý hơn, ai đáng kính trọng hơn?
Chất lượng cuộc sống làm con người sống nên người hơn, cao quý hơn, sung mãn nhân cách hơn. Của cải chỉ có ý nghĩa khi giúp con người đạt được chất lượng cuộc sống. Của cải chỉ là phương tiện. Đừng biến phương tiện thành mục đích.
3) Chúa Giêsu mở tầm nhìn vô biên
Ông phú hộ trong bài Tin Mừng hôm nay đã coi của cải là mục đích. Có được của cải rồi, ông không còn biết làm gì hơn là hưởng thụ. Tầm nhìn của ông quá hạn hẹp. Chỉ biết có vật chất. Chỉ nhìn thấy đời này. Lời Chúa phán: “Hỡi đồ ngốc! Nội đêm nay người ta sẽ đòi mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sửa đó sẽ về tay ai” đã mở tầm nhìn ra vô biên. Người ta đâu sống mãi mà hưởng thụ. Khi chết thì của cải dù nhiều cũng tan theo mây khói.
Nhưng chưa hết, chết rồi người ta còn phải ra trước toà Chúa mà chịu phán xét. Chúa không đánh con người theo khối lượng những gì họ có, nhưng đánh giá theo chất lượng của đời sống. Theo cách đánh giá của Chúa, những gì ta thu tích cho bản thân sẽ hết, sẽ qua đi. Nhưng những gì ta cho đi sẽ tồn tại.
Lời Chúa hôm nay dạy ta đừng hạ thấp đời sống con người trong một tầm nhìn hạn hẹp vào việc thu tích của cải cho riêng mình. Nhưng hay nâng cao cuộc sống, mở rộng tầm nhìn để biết tích trữ những kho tàng nơi Thiên Chúa, kho tàng ấy sẽ không bao giờ mất được.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1- Tiền bạc cần thiết cho cuộc sống, nhưng tiền bạc cũng nguy hiểm. Theo bạn đâu là những nguy hiểm do tiền bạc?
2- Tham nhũng, hối lộ đang trở thành phổ biến, người tín hữu phải có thái độ nào đối với tiền bạc?
3- Bạn nghĩ gì về Lời Chúa: “Hãy dùng tiền của phi nghĩa mà mua lấy bạn hữu trên trời”?
4- Tiền bạc có phải là tất cả? Hay đời sống con người còn cần nhiều thứ khác cao quý hơn?


8. Những kho lớn hơn
(Trích dẫn từ ‘Manna’)
Suy Niệm
Cái kho là quan trọng. Kho bạc quan trọng đối với một đất nước. Kho lẫm cần cho người làm nghề nông.
Mỗi gia đình, mỗi công ty thường có kho riêng. Có thể là một tủ sắt để trong nhà hay ở ngân hàng.
Mọi lợi nhuận đều thu vào kho.
Ai cũng muốn cho kho của mình bành trướng.
Sau một vụ mùa bội thu, mối bận tâm lớn nhất của ông phú hộ trong dụ ngôn là tìm cho ra chỗ để tích trữ hoa màu của mình, vì những kho cũ không đủ sức chứa nữa. Cuối cùng ông đã tìm ra giải pháp này: phá những kho cũ, làm những kho mới lớn hơn, rồi bỏ tất cả hoa màu, của cải vào đó, khóa lại cho thật kỹ, đề phòng kẻ trộm.
Khi nhà kho đã an toàn thì tương lai của ông vững vàng ổn định. Nhiều của cải cho phép ông sống thoải mái trong nhiều năm. Những cái kho lớn cho ông tha hồ vui chơi, ăn uống. Ông thấy mình chẳng cần đến Chúa, chẳng cần đến ai. Của cải trong kho bảo đảm cho ông sống hạnh phúc. Những cái kho là nơi ông đặt lòng mình (x. Lc 12,34). Xin đừng ai xâm phạm vào chỗ thiêng liêng ấy.
Kho là nơi của cải đổ vào, sinh sôi nẩy nở. Kho không phải là chỗ chia sẻ cho người khác. Ông phú hộ sống cô độc, khép kín như cánh cửa kho. Ông sống với cái kho, sống nhờ cái kho.
Ông tưởng mình đã tính toán khôn ngoan, nhưng ông không ngờ cái chết đến lúc đêm khuya, hay có thể có biết bao rủi ro khác xảy đến. Ông chợt nhận ra mình phải bỏ lại tất cả. Cái kho không níu được ông, cũng không vững như ông nghĩ. Những gì ông thu tích như giọt nước lọt qua kẽ tay.
Ai trong chúng ta cũng có một hay nhiều kho. Có thể chúng ta ôm mộng làm giàu hay đang giàu lên, chúng ta định nới kho cũ hay xây kho mới. Chúng ta chăm chút cái kho cho con cháu mai này.
Thật ra của cải không xấu, xây kho cũng không xấu. “Nhưng phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam” (12,15).
Phải mở rộng những cánh cửa kho của mình, để kho không phải chỉ là nơi tích trữ cho tôi, nhưng là phương tiện để tôi giúp đỡ tha nhân. Đừng để nhà kho, két sắt, ví tiền thành mục đích.
Người giàu đáng yêu trước mặt Thiên Chúa là người biết mở kho để trao đi và thấy Thiên Chúa liên tục làm cho kho mình đầy lại. Làm thế nào để khi ra trước toà Chúa, chúng ta thấy kho của mình trống trơn vì vừa mới cho đi tất cả.
Gợi Ý Chia Sẻ
Đất nước chúng ta phải đối diện với nạn tham nhũng. Đất nước nghèo đi trong khi kho của một số người phình ra. Theo ý bạn, tôn giáo giúp gì để đẩy lui nạn tham nhũng?
Tiền bạc là điều cần thiết cho cuộc sống, nhưng tiền bạc cũng là điều nguy hiểm. Theo ý bạn, đâu là những nguy hiểm do tiền bạc của cải đem lại?
Cầu Nguyện
Lạy Cha, xin cho con ý thức rằng tấm bánh để dành của con thuộc về người đói, chiếc áo nằm trong tủ thuộc về người trần trụi, tiền bạc con cất giấu thuộc về người thiếu thốn.
Lạy Cha, có bao điều con giữ mà chẳng dùng, có bao điều con lãng phí bên cạnh những Ladarô túng quẫn, có bao điều con hưởng lợi dựa trên nỗi đau của người khác, có bao điều con định mua sắm dù chẳng có nhu cầu. Con hiểu rằng nguồn gốc sự bất công chẳng ở đâu xa. Nó nằm ngay nơi sự khép kín của lòng con. Con phải chịu trách nhiệm về cảnh người nghèo trong xã hội.
Lạy Cha chí nhân, vũ trụ, trái đất và tất cả tài nguyên của nó là quà tặng Cha cho mọi người có quyền hưởng. Cha để cho có sự chênh lệch, thiếu hụt, vì Cha muốn chúng con san sẻ cho nhau.
Thế giới còn nhiều người đói nghèo là vì chúng con giữ quá điều cần giữ. Xin dạy chúng con biết cách đầu tư làm giàu, nhờ sống chia sẻ yêu thương. Amen.


9. Làm giầu trước Thiên Chúa
(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
Đọc câu chuyện dụ ngôn về ‘nhà phú hộ lo thu tích’, tôi trộm nghĩ: Đức Giêsu đúng là một hiền triết thứ thiệt. Từ cổ chí kim các nhà hiền triết đều dạy các điều tương tự như thế. Không ai còn lạ gì với tư tưởng uyên thâm: mọi của cải vật chất chỉ là phù phiếm, có những của cải khác còn đáng giá hơn nhiều; “Phù vân, mọi sự chỉ là phù vân!” (Gv 1:2 và xem thêm 1:16-18)… Tư tưởng này biện minh cho thái độ khinh chê giàu sang phú quí được nhiều người đề cao, hầu có được tâm hồn thanh thoát chuyên chăm vào các việc khác cao thượng hơn, như thu thập kiến thức, sống lịch lãm quân tử, khổ luyện đắc đạo chân tu… hầu lưu danh lâu dài cho hậu thế. Tuy nhiên như tất cả chúng ta đều biết, Đức Giêsu đâu có tới trần gian để chỉ dạy một triết lý sống; người không cần làm điều đó, vì nó chẳng có gì là mới mẻ cả, biết bao người khác cũng đã từng dạy môn sinh của mình như thế! Vì thế tôi rất mừng vì: trong một dịp khác Người đã từ chối trở thành người cầm cân nảy mực cho công lý: “Ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh?” (Lc 12:14), cho dầu vào thời đại của Người, có lẽ xã hội đang rất cần những con người như thế (thử nghĩ tới những bóc lột, áp chế của đế quốc Rô-ma thống trị… , hay chế độ nô lệ bất nhân và hà khắc rất phổ biến). Không, Đức Giêsu không muốn được ai coi mình là thầy dạy luân lý; vì sứ mệnh của Người hoàn toàn khác!
Cái ‘triết lý’ xem ra Người muốn diễn đạt qua bài du ngôn dứt khoát phải theo định hướng Tin Mừng: Người muốn dẫn đưa con người tiến vào một tương quan đích thực với Thiên Chúa là Cha của Người. Theo Người: bất cứ cái gì cản trở mối tương quan đó đều phải dứt khoát loại bỏ. Dầu không sử dụng thành ngữ ‘làm nghèo trước mặt Thiên Chúa’, nhưng rõ ràng Đức Giêsu muốn ám chỉ điều đó khi Người nói: “Kẻ nào thu tích của cải cho mình mà không lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó”. Trong nội dung này thì ‘của cải’ ở đây phải bao gồm luôn cả kiến thức, thanh danh, đạo đức… được các triết lý sống khác thường đề cao. Ngoài việc nhắc nhở phải tránh lòng tham, bài học Đức Giêsu dạy còn liên quan tới một điều khác nữa tích cực hơn: làm cách nào để trở nên ‘giầu / nghèotrước mặt Thiên Chúa. Rất tiếc là bài Tin Mừng Chúa Nhật XVIII dừng lại ở câu 21; lẽ ra nó còn phải được tiếp tục tới đoạn sau, là mục tiêu chính của bài huấn dụ: sống hoàn toàn tin tưởng phó thác nơi Thiên Chúa là Cha. Qua hình ảnh người phú hộ lo thu tích, nội dung ‘làm nghèo trước mặt Thiên Chúa’ đã lộ rõ; “Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng người, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?... vì không lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa”.
Thế nhưng thế nào là ‘làm giầu’ trước mặt Thiên Chúa thì đoạn văn trên vẫn chưa làm sáng tỏ đủ? Ai có thể được coi là ‘giầu có’ trước mặt Thiên Chúa, phải chăng là các bậc tài cao học rộng, những người đạo đức thánh thiện, hay các vị chân tu đạo sĩ…? Đối với một thương nhân ‘giầu’ thì ‘làm giầu’ sẽ có nghĩa là làm ra lắm tiền nhiều của; đối với một nghệ nhân thì giầu là phát triển tài năng thiên phú; đối với nhà thông thái thì lại là trau dồi học thức uyên thâm v.v…; còn thì ‘làm giầu trước mặt Chúa’ thì cũng tùy thuộc rất nhiều vào quan niệm ta có về Thiên Chúa. Cựu Ước đề cao hình ảnh một Thiên Chúa quyền phép, thánh thiện, khôn ngoan, công minh; và thế là ta có các mẫu người ‘giầu trước mặt Thiên Chúa’ như Mô-sê hùng mạnh, như Ê-li-a thánh thiện, như Sa-lô-môn khôn ngoan, như Da-vít công minh…; vậy thì, Đức Giêsu khi kêu gọi ta ‘lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa’, Người đang có trong đầu hình ảnh nào về Thiên Chúa? Thiên Chúa mà Đức Giêsu phác họa chắc chắn không thiếu các nét trên vì Ngài bao gồn tất cả; tuy nhiên nét nổi bật và độc đáo nhất mà Cựu Ước chưa hề có, hoặc mới chỉ được các ngôn sứ phác thảo mờ mờ chưa rõ ràng đó là: Thiên Chúa nhân ái và đầy lòng xót thương, một Thiên Chúa cứu độ. Đây mới là nét chân dung trung thực nhất về Thiên Chúa mà Đức Kitô Giêsu, và chỉ duy nhất mình Người mà thôi, có thể vẽ lên. Đó đồng thời cũng là bản chất của ‘vương quốc’ giầu sang mà Người công bố và mời gọi chúng ta hết lòng chăm lo tìm kiếm cho bằng được (xem Lc 12:30).
Hiểu như thế: ‘làm giầu trước mặt Thiên Chúa’ theo cách nói của Đức Giêsu, còn cao xa hơn cả sống thánh thiện, khôn ngoan, công chính, làm phép lạ…, nó phải là nội dung trung thực nhất của đời sống Kitô hữu; đó chính là đón nhận lòng nhân ái xót thương vô điều kiện Thiên Chúa ban…, và rồi thực thi lòng nhân ái đó cách quảng đại đối với tha nhân. Đương nhiên đời sống tín hữu Kitô không được phép thua kém luật pháp Do Thái trong các khía cạnh luân lý đạo đức, tuy nhiên nó không dừng lại ở đó! Trong số các giá trị Tin Mừng thì đón nhận và sống lòng xót thương phải là cao trọng hơn tất cả! Kitô hữu phải đặt điều này lên tầm cao tuyệt đối, và rồi toàn tâm toàn lực thực thi nó; đó là mục tiêu cao cả nhất mà chỉ những ai dám đứt bỏ mọi thứ thu tích (=làm nghèo) mới có thể thực hiện nổi.
Thế nhưng ngay trong công tác ‘làm giầu trước mặt Thiên Chúa’ này, Đức Giêsu không quên khuyến cáo: không có gì phải lo lắng, phải gò ép, phải luyện tập…, chỉ cần một điều kiện duy nhất là tín thác trọn vẹn vào lòng nhân ái của Thiên Chúa: “Hỡi đoàn chiên nhỏ bé, đừng sợ, vì Cha anh em đã vui lòng ban Nước của Người cho anh em” (Lc 12:32).
Ôi, thật an ủi xiết bao!
Lạy Thiên Chúa từ nhân, cảm tạ Chúa đã đưa con vào vương quốc yêu thương của Người. Ngay từ khi trở thành Kitô hữu, con đồng thời đã trở nên giầu có vô song, vì được sở hữu cách trọn vẹn lòng Chúa xót thương; xin đừng bao giờ để con bị rơi trở lại vào tình trạng nghèo nàn cố hữu, khi chỉ chuyên lo thu tích các của cải vật chất cũng như tinh thần mong làm cho đời mình thêm phong phú. Xin cho con biết ngày càng làm cho mình nên giầu sang hơn cho ‘vương quốc Nước Trời’, nhờ thủ đắc ngày càng trọn vẹn hơn lòng lân tuất vô biên của Thiên Chúa cứu độ. Amen.


10. Cái tạm thời và cái bền vững
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
“Hư không trên các sự hư không”. Đây là lời của ông Cô-he-lét con vua Đa-vít trong sách Giảng Viên, (Bài đọc I). Cô-hé-let là một vị vua khôn ngoan, ông nhìn thế giới với cái nhìn hướng thượng và truyền lại cho các môn sinh. Một trong các môn sinh lấy lại lời dạy của Thầy và đào sâu hơn: “Hư không trên các sự hư không, và mọi sự đều hư không” (Gv 1,2). Sự khôn ngoan này đã trở thành cách ngôn dân gian để mọi người nhìn thế giới mình đang sống với sự tỉnh táo, không ảo tưởng, với hy vọng những cố gắng của con người sẽ không bị tiêu tan vô ích trong một thế giới thấp hèn!
Tuy nhiên, đây là dịp để chất vấn chúng ta về vị trí của mình trên trái đất này và cách thức chúng ta quản lý thế giới. Chính trong bối cảnh này mà Đức Giêsu ngang qua dòng người, ở giữa đám đông vây quanh, với tất cả khổ đau và kêu cứu, một người trong nhóm họ lên tiếng thưa: “Lạy Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi” (Lc 12, 13). Đức Giêsu bỗng dưng bị đặt làm trọng tài giữa hai người trong tương quan nhân loại. Có người hỏi: vì lý do gì mà người kia lại thưa với Đức Giêsu một điều như thế, Người đâu phải là một quan tòa chuyên xử các vụ chia cắt gia tài của các gia đình? Tuy nhiên chúng ta không vội kết án người này. Anh ta có hai lần đúng khi chạy đến nhờ Đức Giêsu. Trước hết bởi vì đối với Đức Giêsu không có gì vô nghĩa, thứ đến Đức Giêsu với tư cách là Thầy, Ngài hoàn toàn có quyền làm trọng tại để giải quyết cho anh vấn đề anh nêu ở trên, nên chạy đến Người cầu cứu!
Tuy nhiên Đức Giêsu nhanh chóng gạt đi và dứt khoát từ chối can thiệp vào những chuyện như thế: “Hỡi người kia, ai đã đặt Ta làm quan xét, hoặc làm người chia gia tài cho các ngươi?” (Lc 12,14). Đức Giêsu không can thiệp, nhưng Người lại chỉ cho cách cần phải giải quyết những vấn đề đó với tinh thần nào: “Các ngươi phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, vì không hễ ai được dư giả, thì mạng sống người ấy nhờ của cải mà được bảo đảm đâu” (Lc 12,15).
Trở lại bài đọc I ta thấy: “Kẻ này làm việc vất vả trong sự khôn ngoan, hiểu biết và lo lắng, rồi phải để sự nghiệp lại cho người ở nhưng không, thì thật là hư không và tai hại lớn lao” (Gv 1,3). Ở đây “kẻ làm việc vất vả trong sự khôn ngoan” phải kể đến là cha mẹ hai anh, nên hai anh có lý để tranh dành của cải họ được kế thừa.
Câu “Hư không trên các sự hư không” không thể hiện điều cam chịu nhưng mở ra con đường ân sủng cứu độ. Thật khôn ngoan khi biết rằng thế giới mà chúng ta đang sống không mang lại ý nghĩa tối hậu chúng ta tìm kiếm trong cuộc đời. Nhưng cũng thật sai lầm khi để mình bị giam hãm trong sự phi lí của thế gian này. Thánh Phaolô trong bài đọc II mời gọi chúng ta tìm kiếm những sự cao siêu trên trời (Cl 3, 1).
Câu hỏi được đặt ra cho chúng ta: chúng ta đang bám víu vào ai và cái gì? Dụ ngôn Đức Giêsu kể trên dành cho chúng ta là những kẻ đang ngồi đây, đang tiêu tán do những dự án và lo lằng mà không biết rằng thế giời này là hư không (ý nghĩa văn chương hư không có nghĩa là hơi nước đọng lại, phù du), chúng ta hy vọng sẽ thỏa mãn và ổn định lâu dài. Một ngày kia, người giầu tỉnh giấc, đau buồn vì của cải thế gian này không còn là của ông nữa.
Người nhà giầu bị trách, không phải vì ông thu góp của cải, những của cải, vật chất đời này không phải là xấu, nhưng tự bản chất, chúng không có giá trị bền vững. Xấu là ở chỗ lòng ông bám bíu trọn vẹn vào chúng, ông đã quên đi cái được cái mất và ý nghĩa cuộc đời. Ông muốn “nghỉ ngơi”, ông muốn bình an “trong nhiều năm” (x. Lc 12,19). Liệu có phải là mục đích cuộc đời của ông không? Tại sao? Ông có chắc rằng ông có thể tự cho mình nghỉ ngơi vui chơi không? Những thứ ông đang sở hữu có mang lại sự nghỉ ngơi, bình an và niềm vui không?” Đó chính là lý do mà Đức Giêsu cho ông là “kẻ ngu dại” (Lc 12,20). Vì hạnh phúc bền lâu không đến từ thế gian này mà đến từ Thiên Chúa. Ông đã nhầm khi chọn cái tạm bợ (đời này) làm chỗ dựa bền vững.
Mỗi lần “kẻ ngu dại” trong Tin Mừng xuất hiện là một lần Thánh Phaolô hỏi chúng ta về vấn đề này: trong cuộc đời, anh em có “bê tha, nhơ bẩn, dục vọng, ước muốn sấu và thèm khát hưởng thụ không”? Chúng ta có chắc rằng “Hư không trên hết các sự hư không”? Trong đời ta có còn những thần tượng tạm bợ ở đời này không? Đây là lúc chúng ta gạt bỏ “những thủ đoạn của người xưa”, vì ngu dại chọn lựa sự hư không khi Đức Kitô trao bạn cho chúng ta những phương tiện để xây dựng trên sự bền vững.
Phải chăng lời của ông Cô-he-lét trong sách Giảng Viên: “Hư không trên hết các sự hư không” (Gv 1,2), không phải là một tiếng kêu đầy thất vọng và chán chường sao? Tác giả của Sách Giảng Viên đã bày tỏ nỗi buồn và thất vọng của mình về sự đời, về những việc làm thuần túy nhân loại, vì chúng không mang lại lợi ích bền lâu cho những người ra công thực hiện chúng và chúng không hề có giá trị tồn tại vĩnh cửu.
Đức Giêsu và tác giả Sách Giảng Viên nhắn nhủ chúng ta hay rằng, tất cả là hư không, là lầm lẫn khi con người chỉ lo tìm địa vị, quyền hành và đặt hết tin tưởng của mình vào những sự vật chóng qua, mà lại sao nhãng việc tích trử các của cải thiêng liêng, thực thi các việc lành phúc đức bác ái, thì chỉ là những kẻ dại dột và thua thiệt. Vì một ngày kia, khi chết, chúng ta sẽ làm được gì với những thứ của cải vật chất kia mà chúng ta từng ký cóp cả đời? Chúng ta đã trang bị, sửa soạn cho mình được những gì khi phải ra đứng trước tòa Thiên Chúa? Mọi vất vả khó nhọc của những kẻ sống như thế sẽ hoàn toàn hư không!
Đây là một lời dạy khôn ngoan luôn mang tính cách thời sự. Vì trong thời đại chúng ta, con người đang bỏ quên đi các giá trị tinh thần vĩnh cửu và cố chạy theo tìm kiếm những tạm thời sẽ qua và sẽ hết.
Qua những suy tư trên, chúng ta thấy điều cơ bản cho cuộc sống vĩnh cửu mà con người cần phải tìm đạt tới, không phải là thế giới hữu hình, nhưng là những thực tại của Nước Thiên Chúa, những thực tại tinh thần chứa đựng các giá trị vĩnh cửu.


11. Nghệ thuật làm giàu – Thiên Phúc
(Trích dẫn từ ‘Như Thầy Đã Yêu’)
Một ngày nọ, vua Nghiêu đi tuần thú đất Hoa, viên quan địa phương đất ấy ra nghênh đón và chúc vua rằng: “Xin chúc nhà vua sống lâu”. Vua Nghiêu nói: “Đừng chúc thế!” Viên quan lại chúc: “Chúc nhà vua giàu có”. Vua Nghiêu lại nói: “Đừng chúc thế”. Viên quan chúc nữa: “Xin chúc nhà vua đông con trai”. Vua Nghiêu lại nói: “Đừng chúc thế”. Quan lấy làm lạ mới hỏi nhà vua: “Sống lâu, giàu có, đông con trai, ai cũng thích cả, sao nhà vua chẳng muốn?” Vua Nghiêu đáp: “Đông con trai thì sợ nhiều. Giàu có thì việc nhiều. Sống lâu thì nhục nhiều. Ba điều ấy không mang lại nhân đức nên ta từ chối.
Viên quan tâu: “Nhà vua nói thế thực là bậc quân tử. Nhưng trời sinh ra mỗi người phải có một việc. Nếu đông con trai, hãy cắt đặt mỗi người một nhiệm vụ thì có lợi chứ có gì mà sợ? Giàu có mà đem phân phát cho người nghèo thì còn công việc gì mà lo? Ăn uống có chừng mực, thức ngủ có điều độ, trong lòng thanh thỏa, thiên hạ tài giỏi thì vui cái vui của họ, trăm tuổi nhắm mắt về cõi trời. Một đời chẳng gây tai họa gì, hỏi có gì là nhục?”
Đứng trước tiền của, người ta có những thái độ rất khác nhau: Vua Nghiêu vì quá thận trọng chỉ nhìn thấy mặt trái của đồng tiền, nên của cải không sinh ích gì cho ông. Người phú hộ trong bài Tin Mừng hôm nay lại quá cậy dựa vào tiền của, nên khi thần chết bất ngờ đến thì tiền muôn bạc nén cũng không cứu được linh hồn ông. Duy chỉ có viên quan địa phương là có thái độ đúng mực về tiền bạc: Nếu giàu có thì đem chia sẻ cho người thiếu thốn. Đó chính là sứ điệp mà Chúa Giêsu muốn loan báo cho chúng ta hôm nay: Hãy dùng của cải đời này mà “làm giàu trước mặt Thiên Chúa” (Lc 12,21). Đó chính là nghệ thuật làm giàu đích thực.
Trước mặt Thiên Chúa, chúng ta chỉ là những con người nghèo khó. Cho dù có xây bao nhiêu kho lẫm, bao nhiêu két sắt, bao nhiêu tài khoản ngân hàng, cũng chỉ là con số không. Chúng ta chỉ thực sự giàu có trước mặt Thiên Chúa khi chúng ta dốc cạn kho cho người nghèo khó, mở hầu bao giúp kẻ khốn cùng. Chúa phán: “Hãy bán của cải mình đi mà bố thí. Hãy sắm lấy túi tiền chẳng bao giờ cũ rách, một kho tàng chẳng thể hao hụt ở trên trời, nơi trộm cắp không bén mảng, mối mọt cũng không đục phá” (Lc 12,33)
Quả thật, một kho lẫm dù có được khóa chặt đến đâu cũng không ngăn cản được kẻ trộm. Nhưng chỉ có những tài sản đích thực mà không ai có thể đánh cắp, chính là những tài sản thiêng liêng.
Thực ra, khi người giàu chia sẻ của cải cho kẻ nghèo, cũng chỉ là bổn phận của người quản lý mà thôi. Augier đã nói một câu chí lý: “Trong dự tính của Thiên Chúa, người giàu chỉ là viên thủ quỹ của người nghèo”. Vì thế, những ai “ê hề của cải, dư xài nhiều năm”  “cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã” (Lc 12,19) chính là những kẻ ăn cắp. Thánh Tôma Aquinô quả quyết: “Những người giàu đã đánh cắp của người nghèo khi họ tiêu xài phung phí những của cải dư thừa”.
Có thể nói, chúng ta đánh cắp của người nghèo khi chúng ta thu lợi quá mức trên sức lao động của kẻ khác.
Chúng ta đánh cắp của người nghèo khi chúng ta giữ lại đồ đạc tiện nghi mà chẳng bao giờ dùng đến.
Chúng ta đánh cắp của người nghèo khi chúng ta ăn chơi, mua sắm như ném tiền qua cửa sổ.
Thánh Basiliô không một chút ngần ngại nói với chúng ta rằng: “Tấm bánh mà bạn giữ lại là của người đói khổ, chiếc áo mà bạn cất trong vali là của kẻ trần trụi”.
Lạy Chúa, Chúa để 80% của cải trên thế gian này vào tay 20% những người giàu có, là để họ biết chia sẻ cho những người thiếu thốn, là để họ “làm giàu trước mặt Thiên Chúa”, chứ không phải để biến họ thành những kẻ đánh cắp.
Xin dạy chúng con chỉ nên giữ lại những gì cần thiết, và biết san sẻ hồng ân của Chúa cho mọi người, để thế giới này không còn cảnh bất công, nghèo đói, nhưng sẽ là một thế giới công bằng và yêu thương. Amen.


12. Tích trữ kho tàng trên trời
(Trích dẫn từ ‘Cùng Đọc Tin Mừng’ – Lm. Ignatiô Trần Ngà)
Có một vị lãnh chúa rất giàu có, gia sản ruộng vườn bao la. Gần nơi ông đang ở có một người nông dân nghèo nhưng lòng đầy tham lam. Ngày nọ, vị lãnh chúa nói với người nông dân: “Tôi sẽ cho anh tất cả những phần đất nào mà anh có thể chạy bao quanh, tính từ khi mặt trời bắt đầu mọc cho đến khi mặt trời lặn. Nếu anh trở về đến điểm xuất phát trước khi mặt trời chìm khuất sau đồi, thì anh sẽ làm chủ tất cả những vùng đất anh đã chạy bao quanh. Nếu không, anh chẳng được gì.”
Người nông dân nghe lời hứa đó mà tưởng như mơ! Đúng là một cơ hội ngàn vàng. Thế là đến sáng hôm sau, khi mặt trời vừa nhô lên khỏi rặng núi, anh bắt đầu cắm đầu cắm cổ chạy trối chết. Trước hết, anh chạy bao quanh một khu rừng già đầy gỗ quý. Thế là chỉ trong buổi sáng, anh đã trở thành một chủ nhân của hàng trăm mẫu rừng.
Mặt trời lên cao, nắng như đổ lửa, mồ hôi đầm đìa, nhưng anh vẫn tiếp tục chạy phăng phăng bao quanh đồng lúa phì nhiêu bao la bát ngát. Thế là đến trưa, anh đã là người điền chủ giàu có nhất vùng.
Mặt trời sắp lặn, chỉ cách ngọn đồi chỉ chừng một con sào, anh lại thấy một con suối lớn nước chảy lênh láng tràn bờ. Anh tự nhủ lòng: Nếu ta không làm chủ được con suối nầy thì toàn bộ cánh đồng mà ta vừa thu tóm được phải đành bỏ khô. Thế là anh dồn hết hơi tàn lực kiệt, quyết chạy bao quanh con suối.
Cuối cùng, lồng ngực như muốn vỡ tung ra, anh thở hồng hộc như con bò bị thọc tiết... Mặt trời bắt đầu lặn, chỉ còn là một vầng bán nguyệt đỏ ối sắp chìm xuống đỉnh đồi. Anh phải cố chạy nhanh cho tới nơi xuất phát, nếu không kịp thì chỉ còn là hư không.
Và rồi khi chỉ còn mươi bước nữa là tới đích, anh ngã gục xuống. Vỡ tim!
Thế là cuối cùng, anh chỉ còn được hưởng vài thước đất để chôn vùi thân xác!
(Phỏng theo câu chuyện nhan đề: “Chỉ cần ba tấc đất” của Văn Hào Leon Tolstoi)
* * *
Người phú hộ trong Tin Mừng hôm nay cũng học theo sách đó.
Khi ruộng nương sinh nhiều hoa lợi, ông “mới nghĩ bụng rằng: 'Mình phải làm gì đây? Vì còn chỗ đâu mà tích trữ hoa mầu!' Rồi ông ta tự bảo: 'Mình sẽ làm thế này: phá những cái kho kia đi, xây những cái lớn hơn, rồi tích trữ tất cả thóc lúa và của cải mình vào đó. Lúc ấy ta sẽ nhủ lòng: hồn ta hỡi, mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã!' Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta: 'Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?' Rồi Chúa Giêsu kết luận: “Ấy kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó.”
Xét cho cùng, trong thế giới hôm nay, những hạng người ngốc nghếch như vậy không hề thiếu.
Trong tôi vẫn có lòng tham của người nông dân ngu dại trên đây, hằng thúc đẩy tôi thu tóm, ky cóp cho thật nhiều, không bao giờ thấy đủ.
Trong tôi cũng có một gã phú hộ dại khờ, tìm cách cơi nới thêm kho lẫm để chất cho đầy của cải chóng qua.
Nếu chỉ biết thu gom, ki cóp của cải vật chất đời nầy, chỉ biết lo cho nhu cầu vật chất mà lãng quên linh hồn thì chúng ta cũng đang đi vào vết xe của người phú hộ đáng thương kia.
Tất nhiên là mỗi người cũng cần phải tạo thêm nhiều của cải để bảo đảm cho đời sống phần xác, cho mình và cho xã hội, nhưng nếu chưa tạo được kho báu thiêng liêng thì khác gì “dã tràng xe cát biển đông”!
Trái lại, nếu hôm nay chúng ta tích trữ thật nhiều của cải thiêng liêng, trở nên người giàu có trước mặt Thiên Chúa, thì chúng ta có thể an tâm tự nhủ lòng mình: Hồn ta ơi, hãy hoan lạc và mừng vui, vì ngươi đã có một kho báu trên trời. Mai đây tha hồ vui hưởng!


13. Cuộc đời là phù vân
(Trích dẫn từ ‘Cùng Nhau Suy Niệm’ – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền)
Cuộc đời là phù vân. Đó là một chân lý mà mỗi người chúng ta đều nhìn nhận. Không có gì trong cuộc đời là bền vững, là vĩnh cửu. Tất cả đều tàn phai theo thời gian. Tiền tài, danh vọng và sắc đẹp rồi cũng sẽ có một ngày vuột ra khỏi tầm tay của chúng ta. Thế nhưng, mỗi người lại sống cuộc đời gọi là phù vân này rất khác nhau. Có người nghĩ cuộc đời quá ngắn nên tranh thủ hưởng thụ bằng cuộc sống ăn chơi sa đoạ. Có người lại “tối mày tối mặt” để tích lũy cho mình thật giầu có. Có người tìm công danh. Có người trau truốt cho sắc đẹp. Có người đi tìm tình bạn. Có bao nhiêu người là có bấy nhiêu cách sống khác nhau.
Vua Salomon đã hiểu ý nghĩa cuộc đời là phù vân, nên ông đã thốt lên rằng: “Phù vân rất mực phù vân, khó nhọc vất vả thế rồi phải trao lại cho kẻ không vất vả hưởng”.
Lời Chúa hôm nay cho chúng ta thấy hai nhân vật tiêu biểu cho hai hạng người: tham quyền và tham tiền. Kẻ tham quyền thì dùng quyền bính để ăn chận tài sản người khác. Kẻ tham tiền thì lo vun quén cho đầy kho. Mẫu số chung của cả hai loại người này là ích kỷ, chỉ lo cho bản thân và không màng tới tha nhân, cho dù đó là người thân của mình. Người anh đã dùng quyền bính để khước từ việc chia gia sản cho người em. Người phú hộ vì tham tiền nên chỉ lo nghĩ đến việc tích góp của cải đến nỗi không còn thời giờ dành cho tha nhân. Xem ra cuộc đời của họ không có hạnh phúc vì họ không có tình bạn. Họ coi tha nhân là kẻ thù, là kẻ đang tranh giành địa vị và tiền tài với mình. Họ không cần tình bạn, họ chỉ cần tiền. Họ không cần người thân, họ chỉ cần lợi dụng người khác cho tham vọng của mình. Sống không có tình bạn như cây xanh thiếu lá, chỉ trơ trụi và khô cần. Cuộc đời của họ sẽ không có niềm vui và hạnh phúc. Cuộc đời của họ càng không có hậu. Vì họ không có gia sản để dành cho đời sau là những việc lành phúc đức trong cuộc đời hôm nay.
Nhưng tiếc thay, nhân loại hôm nay vẫn còn đó những con người như thế. Tiền và quyền luôn làm xa lìa tình người. Tiền và quyền luôn làm cho con người biến chất đến tha hoá không còn tính người. Xã hội vẫn đầy dẫy những bất công và bất nhân. Bất công vì kẻ đổ mồ hôi lao nhọc mà vẫn đói nghèo xác xơ trong khi đó lại có kẻ “ngồi nhà mát ăn bát vàng”. Các quan tham từ nông thôn đến thành thị đều rủng rỉnh bạc vàng còn dân lành lại lầm than cơ cực. Bất nhân vì thiếu tôn trọng lẫn nhau, đến nỗi coi mạng người như phương tiện để khai thác trục lợi. Xã hội hôm nay cho rằng sống là để tranh đấu. Tranh đấu nên có kẻ được người thua. Tranh đấu nên phải giành giựt lẫn nhau, nhanh thì được chậm thì mất. Cuộc sống trở nên một bãi chiến trường. Kẻ thắng thì cười. Người thua thì khóc. Tất cả như những con thiêu thân đang lao vào cuộc chơi mà không hề biết nguy hiểm đang chờ trước mắt, cái chết gần kề mà lời Chúa hôm nay nhắc nhở: “Hỡi kẻ dại khờ, nội trong đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi thì những gì ngươi sắm sẽ thuộc về ai?”.
Có ai đó đã ví von về cách tìm kiếm và sử dụng của cải đời này như sau:
“Người công nhân thì đổ mồ hôi để có được nó
Kẻ hoang phí thì đốt nó
Chủ ngân hàng đem nó đi vay
Đàn bà xài nó
Kẻ lưu manh làm giả nó
Nhân viên thuế vụ lấy nó
Người hấp hối lìa bỏ nó
Kẻ thừa kế tiếp thu nó
Người tiết kiệm thèm khát nó
Kẻ ăn trộm chộp lấy nó
Người giầu gia tăng nó
Người cờ bạc bị mất nó
Phần tôi thì dùng nó”.
Về phần tôi thì dùng nó, có lẽ đó là sự khôn ngoan mà Chúa Giêsu cũng mời gọi chúng ta: “Hãy làm giầu trước mặt Chúa”. Hãy sử dụng tiền bạc và quyền bính để mang lại lợi ích cho xã hội và cho con người. Đừng dùng nó cho bản thân của mình. Cũng đừng xem nó như cứu cánh đời mình. Của cải và danh vọng không thể sánh với con người nên đừng vì nó mà bán rẻ lương tri, đừng vì nó mà đánh mất tình người, đừng vì nó mà lãng quên tình Chúa. Tất cả chỉ là phù vân. Sự sống đời sau mới là vĩnh cửu. Và sự sống vĩnh hằng không thể mua bằng tiền bạc, càng không thể tìm kiếm bằng vũ lực mà bằng lòng nhân nghĩa. Lòng nhân nghĩa đối với đồng loại bao hàm tinh thần yêu thương và phục vụ. Yêu thương nên sẵn lòng dấn thân và phục vụ vì lợi ích của tha nhân. Yêu thương nên sẵn lòng nhường nhịn và chia sẻ lẫn nhau. Yêu thương nên sẵn lòng hy sinh bản thân mình để tìm niềm vui trong phục vụ tha nhân.
Ước gì mỗi người chúng ta luôn biết dùng gia sản là tài năng và khả năng của mình để mua lấy bạn hữu Nước Trời mai sau. Amen.


14. Hãy mặc lấy Đức Kitô
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
Đêm Cầu Nguyện 25-7-2013, tại bãi biển Copacabana, Rio de Janeiro, Đức Thánh Cha Phanxicô nói với giới trẻ rằng: “Hôm nay, cha muốn mỗi người chúng ta chân thành tự hỏi: Chúng ta đặt niềm tin của mình vào ai? Vào chính mình, vào vật chất, hoặc vào Chúa Giêsu? Tất cả chúng ta bị cám dỗ đặt mình ở trung tâm, nghĩ rằng mình là cái rốn của vũ trụ, tin rằng một mình mình, tự mình có thể xây dựng cuộc đời mình, hay nghĩ rằng đời sống mình chỉ có thể hạnh phúc nếu được xây dựng trên của cải, tiền bạc hay quyền lực. Nhưng tất cả chúng ta đều biết rằng không phải như thế! Chắc chắn rằng của cải, tiền bạc và quyền lực có thể cung cấp cho chúng một cảm giác sung sướng nhất thời, một ảo tưởng được hạnh phúc, nhưng chúng cuối cùng sẽ sở hữu chúng ta và làm cho chúng ta luôn luôn muốn có nhiều hơn, không bao giờ thỏa mãn. Cuối cùng, chúng ta được “đổ đầy” mà không bao giờ được nuôi dưỡng, và thật rất đáng buồn khi thấy những người trẻ “được đổ đầy” mà yếu đuối. Tuổi trẻ phải mạnh mẽ, phải được nuôi dưỡng bằng đức tin chứ không phải được đổ đầy bằng những thứ khác”.
Của cải, tiền bạc và quyền lực không phải là cùng đích của đời người. Tin Mừng hôm nay nói về dụ ngôn ông phú hộ dại khờ. Ông phú hộ nghĩ rằng: tiền bạc, của cải là tài sản có giá trị tuyệt đối. Với tài sản đồ sộ, ông tưởng rằng bản thân mình từ nay sẽ được sung sướng, được an toàn mạng sống. Ông tưởng mình đã tính toán khôn ngoan, nhưng ông không ngờ cái chết đến lúc đêm khuya, hay có thể có biết bao rủi ro khác xảy đến. Ông chợt nhận ra mình phải bỏ lại tất cả. Tài sản không níu được ông, cũng không vững như ông nghĩ. Những gì ông thu tích như giọt nước lọt qua kẽ tay. “Đồ ngốc! ngay đêm nay, người ta sẽ đòi ngươi trả lại hồn ngươi, mọi điều ngươi đã soạn kia sẽ về tay ai?”. Tiền bạc, của cải, quyền lực, danh vọng, cuối cùng vẫn chỉ là phù vân (Gv 1,2), chẳng có nghĩa lý gì hết, nếu người ta không biết sử dụng nó. “Vì không phải dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu” (Lc 12,15).
Nhưng những dự định ông phú hộ cho là khôn ngoan thì Chúa Giêsu lại bảo đó dại khờ.
Nhà phú hộ dại khờ vì không phân định đâu là tài sản đích thực và đâu là tài sản tạm thời chóng qua, mau hư nát. Dại khờ vì ông nghĩ rằng có thể xây dựng cuộc đời mình trên nền tảng của cải nhưng nó chỉ là những thứ chóng tàn phai, nay còn mai mất. Dại khờ vì ông chỉ nghĩ đến của cải vất chất mà quên mất Thiên Chúa.
Kết thúc dụ ngôn, Chúa Giêsu dạy: Hãy lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa.
Làm giàu trước mặt Thiên Chúa là trở nên giàu có như Chúa Giêsu, luôn “yêu thương, khiêm nhu, hiền từ, đại lượng” (Cl 3,12) và “trên tất cả là lòng mến, giềng mối của mọi trọn lành”. (Cl 3,14).
“Lắm của cải đâu quý bằng danh thơm tiếng tốt, vàng với bạc nào trọng bằng được mến được thương” (Cn 22,1). Trong cuộc đời này, có biết bao người giàu tình thương, chăm lo cho bệnh nhân, chăm sóc trẻ em tật nguyền, tiếp đón người khổ đau bất hạnh, ưu tư lo lắng cho người sầu khổ, dấn thân phục vụ cho các hoạt động xã hội, bác ái và thăng tiến con người...
Có thể nói được là không ai giàu có, tự do, và mạnh mẽ hơn ‘người giàu trước mặt Chúa”, người mà niềm tin vào Chúa giúp họ vượt lên trên mọi tài sản trần gian, vì đã có “Chúa là nơi họ ẩn náu”(Tv 13,6). Vì thế, mối phúc đầu tiên được dành cho người nghèo, người “đặt niềm tin vào Đức Chúa, và có Đức Chúa làm chỗ nương thân” (Gr 17,7). Người giàu trước mặt Chúa không phải là người có nhiều tài sản, mà là người tài sản chỉ đủ dùng nhưng biết lo tìm kiếm Nước Trời: “chúng ta đã không mang gì vào trần gian, thì cũng chẳng mang gì ra được. Vậy nếu có cơm ăn áo mặc, ta hãy lấy thế làm đủ”(1Tm 6,7-8).
Phải biết coi trọng con người hơn tiền bạc. Tình người đáng giá hơn giàu sang phú quý. Tiền bạc rồi sẽ hết. Chẳng ai mang theo gia tài khi chết. Có chăng là tình yêu thương đã chia sẻ với tha nhân nơi trần thế này để trở nên “giàu có trước mặt Thiên Chúa” trên Thiên Quốc. Hãy sống quảng đại, mở rộng quả tim, mở rộng bàn tay để chia sẻ và cảm thông với mọi người, như thánh Phaolô khuyên dạy: “Hãy làm ơn làm nghĩa, hãy giàu có việc lành, hãy hào phóng, rộng rãi chia sẻ để tích trữ vốn liếng cho cuộc đời mai sau”.
Để “giàu có trước mặt Thiên Chúa”, Đức Thánh Cha Phanxicô mời gọi các bạn trẻ đến với Đức Kitô, để sống đức tin, hy vọng và tình yêu.
“Hãy mặc lấy đức tin” và cuộc sống của các con sẽ có một hương vị mới, nó sẽ có một la bàn để chỉ đường cho các con.
“Hãy mặc lấy hy vọng” và mỗi ngày của các con sẽ được soi sáng và chân trời của các con sẽ không còn tăm tối, nhưng sáng sủa.
“Hãy mặc lấy tình yêu” và cuộc đời của các con sẽ như một căn nhà được xây trên đá, cuộc hành trình của các con sẽ là cuộc hành trình vui mừng, bởi vì các con sẽ gặp nhiều bạn bè để cùng hành trình với các con.
Nhưng ai có thể ban cho chúng ta tất cả những điều ấy? Đó chính là Chúa Giêsu, Đấng mang Thiên Chúa đến với chúng ta và mang chúng ta đến với Thiên Chúa. Với Người, toàn thể cuộc đời của chúng ta được biến đổi, đổi mới, và chúng ta có thể nhìn thực tại với cái nhìn mới, từ quan điểm của Chúa Giêsu, với đôi mắt của Người (x.TĐ Lumen Fidei,18).
“Hãy mặc lấy Đức Kitô” trong cuộc sống của các con, và các con sẽ tìm thấy một người bạn mà nơi Người các con luôn luôn có thể tin tưởng.
“Hãy mặc lấy Đức Kitô” và các con sẽ thấy đôi cánh hy vọng giang ra để các con hành trình với niềm vui hướng về tương lai.
“Hãy mặc lấy Đức Kitô” và cuộc đời các con sẽ tràn đầy tình yêu của Người; nó sẽ là một cuộc đời sinh đầy hoa trái. Vì tất cả chúng ta đều muốn một cuộc đời sinh hoa trái, một cuộc đời nói về sự sống với những người khác!
“Hãy mặc lấy Đức Kitô” trong cuộc sống của các con. Trong những ngày này, Người đang chờ các con: hãy cẩn thận lắng nghe Người và sự hiện diện của Người sẽ làm cho tâm hồn các con được hăng say.
“Hãy mặc lấy Đức Kitô”: Người đang chờ các con trong Bí Tích Hòa Giải, để lòng thương xót của Người chữa lành tất cả mọi vết thương gây ra bởi tội lỗi. Đừng sợ cầu xin ơn tha thứ của Thiên Chúa! Ngài không bao giờ biết mệt khi tha thứ cho chúng ta, như một người cha yêu thương chúng ta. Thiên Chúa là lòng thương xót tinh tuyền! “Hãy mặc lấy Đức Kitô”: Người đang chờ các con trong Thánh Thể, Bí Tích của sự hiện diện, và của sự hy sinh vì tình yêu của Người, và Người cũng chờ đợi các con trong lòng nhân đạo của nhiều người trẻ là những người sẽ phong phú hóa các con với tình bằng hữu của họ, khuyến khích các con bằng việc làm chứng cho đức tin của họ, và dạy các con ngôn ngữ của đức ái, sự tốt lành và phục vụ. Các người trẻ thân mến, các con cũng có thể làm những chứng nhân vui vẻ của tình yêu của Người, chứng nhân can đảm của Tin Mừng của Người, để mang đến trong thế giới này một chút ánh sáng của Người. Hãy để cho mình được Chúa Giêsu yêu thương, Người là người bạn không bao giờ lừa dối. (x.Bài giảng của Đức Thánh Cha Phanxicô trong buổi Cầu Nguyện ở Copacabana).
Giáo huấn của Thánh Phaolô trong bài đọc 2 gởi tín hữu Côlôsê là: anh em đã mặc lấy con người mới, con người hằng được đổi mới theo hình ảnh Đấng Tạo Hoá. Đấng Tạo Hoá là Chân Thiện Mỹ. Hướng về Chân Thiện Mỹ, mọi người đều được nâng cao, trở nên con người đúng nghĩa hơn, trọn vẹn hơn, gần với Thiên Chúa hơn, giống Chúa Giêsu hơn.


15. Đồ dại! – André Sève.
(Trích dẫn từ ‘Tin Mừng Chúa Nhật’)
Tôi lắng nghe người dại này đang suy tính như thể ông là người duy nhất trên thế giới và hoàn toàn làm chủ cuộc đời của mình: Tôi… tôi… Những kho lẫm của tôi, lúa gạo của tôi… Tích trữ, lợi dụng cuộc sống lâu dài, luôn mãi. Ông ta điên, ông ta làm tôi ghê tởm. Ông ta là người duy vật đến độ đó! Ăn uống phủ phê, từ chối nhìn xa hơn. Tôi vỗ tay khi Chúa la ông ta: “Đồ dại!” Thật là đúng. Nhưng thế giới đã trở nên một xã hội tiêu thụ trứ danh. Xã hội này có sản sinh loại người dốt đặc cán mai này hay không? Sự “Khắc Khổ” Tây phương dù sao thì cũng là sự dồi dào và tôi không thoát được sự tìm kiếm an ninh và tiện nghi như tất cả mọi người. Những ý tưởng của tôi là gì? Sức khoẻ, lương bổng, căn nhà phải trả góp, cái máy truyền hình phải đổi, chiếc xe hơi, số tiền hưu…
Những ý tưởng xấu chăng? Đúng, nếu đó là những ý tưởng hoàn toàn cai trị tôi, xua đuổi dần những ý tưởng Kitô lớn lao của tôi: Yêu mến Chúa, thay đổi thế giới, hiến thân cho anh em, dùng thì giờ để cầu nguyện.
Chúng ta là một chiến trường thật sự đối với hai loại ý tưởng độ lượng và ích kỷ, tin tưởng và duy vật. Khi Chúa thấy chúng ta đang sa lầy trong những dự định trong đó chỉ có vấn đề tham vọng và tiện nghi, làm sao Ngài không la lên “Đồ dại!” được? May cho người vừa nghe tiếng la này đúng lúc! Bởi vì có câu tiếp theo: “Đêm nay, linh hồn ngươi sẽ bị đòi lại”. Điều đó có lẽ không gây ấn tượng cho chúng ta. Toàn là thấy những người khác chết mà thôi. Tuy nhiên, rồi chúng ta cũng phải chết!
Nếu chúng ta để mình bị lây nhiễm; có ai mà hoàn toàn miễn nhiễm! - do thuyết định mệnh của người ngoại đạo, chúng ta hãy xem lời mắng của Chúa Giêsu là dành cho chúng ta: “Đồ dại!” Một người khôn, một Kitô hữu, không thể sống mà không nghĩ rằng cuộc sống của mình bao gồm hai giai đoạn: ở dưới thế này và vĩnh cửu. Cuộc sống trần thế của chúng ta chỉ huy cuộc sống vĩnh cửu của chúng ta. Thực sự là dại dột khi chỉ nghĩ đến những gì sắp diệt vong mà không chú ý tới những gì sẽ tồn tại. Chúng ta có nguy cơ chết như người đặt cuộc đời mình trên những vựa lúa: “Đó là điều xảy đến với kẻ thu tích của cải cho mình thay vì làm giàu trước nhan Thiên Chúa.”
“Trước nhan Thiên Chúa” Điều này cho chúng ta biết ý nghĩa của từ dại trong Thánh Kinh:“Người dại dột chính là kẻ quên lãng Thiên Chúa.” Chính vì thế, người ấy mất dần điều mà người ấy có được khi lui tới với Chúa nhờ sự khôn ngoan. Người ấy dấn sâu vào chủ nghĩa duy vật và sự bế tắc của tất cả những gì người ấy không thể để vào quan tài của mình.
Vở kịch nhỏ về tâm lý: tôi thấy mình đang nằm trên giường bệnh viện, đang hấp hối. Tôi mang gì theo lên trời? Người ta chỉ mang theo tình yêu thực sự đã được sống, thứ tình yêu dần dần dệt nên ở dưới thế này hữu thể vĩnh cửu của chúng ta. Lạy Chúa, xin hãy làm cho con từ bây giờ lại trở nên ham mê tình yêu chứ không phải của cải.


16. Làm giàu vì biết chia sẻ – Achille Degeest
(Trích dẫn từ ‘Lương Thực Ngày Chúa Nhật’)
Một trong những nét bất biến của tâm lý nhân loại là bất cứ điều gì cũng quy về mình. Chúng ta để sang một bên những khảo sát công phu chẳng ràng buộc gì hết, có thể được chú ý như một trò chơi luyện trí. Chúng ta tạm đứng ở tầm mức người ta cảm thấy cuộc sống cuộc sống mình, quyền lợi mình bị liên quan. Một lời giảng dạy cao siêu sẽ bị hiểu theo chiều nào thuận cho quyền lợi riêng. Ở đây cũng vậy.
Đức Giêsu vừa dạy rằng con người sống ở thế gian phải quan tâm đến sự phán xét của Thiên Chúa sau này. Một thính giả thấy vậy ngỏ lời: “Thưa Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài với tôi”. Nghe rõ lời Chúa, nhưng người ấy giải thích theo lòng tham, cho rằng: Rabbi này nói hay, hình như có uy quyền, ta xin Thầy can thiệp giải quyết dùm vấn đề tranh chấp gia tài. Lời dạy rất quan trọng của Đức Kitô lọt vào tai người ấy, biến thành một cách giải thích lợi cho mình, hợp với quyền lợi riêng tư.
Đức Giêsu trả lời như vẫn thường làm: Phải phân biệt chính yếu và phụ thuộc, vĩnh cửu và chóng qua, quan trọng và kém quan trọng. Gia tài, tư sản giúp được gì cho người ta khi đến trước tòa Thiên Chúa? Nguy cơ là muốn áp dụng lối giải thích vụ lợi, muốn thu hẹp lời dạy cao siêu của Phúc Âm. Chúng ta liệu có tránh được cám dỗ ấy không?
1) Điều quan trọng là không được biến Phúc Âm thành một bộ luật cách mạng xã hội, không được định nghĩa sứ mạng dưới thế của Đức Kitô như một cách mạng định kỳ với mục tiêu phân chia của cải. Phúc Âm chủ trương công bằng, nhưng đòi hỏi nhiều hơn nữa. Trong quan hệ người với người, công bằng chưa đủ, vì nhược điểm nhỏ nhất của nó là tính chất bấp bênh. Phúc Âm đi vào vấn đề chính yếu, bắt buộc con người phải ý thức rõ về mình trước con mắt Thiên Chúa. Đức Giêsu nói: “Hà tất tranh giành nhau về những của cải chóng qua, chóng hết? Tại sao có thể tự tại trong tình trạng an toàn vật chất giả dối? Chốc nữa đây, khi phải trả lời câu hỏi tối hậu của Thiên Chúa về cuộc đời mình, các ngươi sẽ ăn nói làm sao? Những câu hỏi này của Đức Kitô đặc biệt gửi đến những Kitô hữu và cả đến những xã hội, những nền văn minh nữa. Những kẻ có trách nhiệm trực tiếp nhất phải trả lời là những Kitô hữu. Chúng ta nhận xét thêm, sở dĩ một số cách mạng phát sinh bởi trước kia hoặc hiện nay người Kitô hữu không trả lời đúng cách những câu hỏi của Đức Kitô.
2) Đức Giêsu nói về sự cần thiết tránh tích trữ của cải cho chính mình, trái lại phải làm giàu theo ý định của Thiên Chúa. Ở đây Chúa nói ra một ý tưởng Người thường nhắc tới, là sự chia sẻ trong tình huynh đệ. Công bằng chỉ đưa ra những đòi hỏi giới hạn, công bằng là một thái độ đối xử tối thiểu. Vấn đề chính yếu trong con mắt Thiên Chúa là sự công bằng sung mãn liên kết người với người như anh em ruột thịt, nó hậu thuẫn cho tình yêu, cho bác ái. Không thể có tình huynh đệ nếu thiếu điều kiện tiên quyết là sự công bằng. Tuy vậy, công bằng mà tuyệt nhiên không thương yêu nhau thì cách đối xử công bằng cũng chẳng bền vững.
Chính tình yêu mở rộng tấm lòng để sẵn sàng chia sẻ, tình yêu khiến chúng ta trở nên giàu có trước con mắt Thiên Chúa.


17. Suy niệm của Charles E. Miller
(Trích dẫn từ ‘Giảng Lễ Chúa Nhật’)
CẦU NGUYỆN NHƯ NHỮNG NGƯỜI CÔNG GIÁO VỚI ĐỨC GIÁO HOÀNG.
Trong cuốn sách Bước qua ngưỡng cửa hy vọng, Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã trả lời câu hỏi: “Giáo Hoàng đã cầu nguyện như thế nào, cho ai và cầu nguyện những gì?” Ngài đã trả lời bằng một câu mở đầu của Hiến chế vè Giáo Hội trong thế giới ngày nay của Công đồng Vatican II, điều này không có gì ngạc nhiên bởi vì ngài là Giám mục của Công đồng, ngài có mặt trong một ủy ban soạn thảo tài liệu này và được viết bằng tiếng Latin là Vui Mừng và Hy Vọng. Đây là đoạn Đức Giáo Hoàng thuộc nằm lòng: “Niềm vui và hy vọng, đau thường và những lo âu của dân chúng trong thời đại này, đặc biệt là những người nghèo khổ hoặc bị đau buồn bởi bất cứ cách nào là niềm vui và hy vọng, những đau thương và lo âu của những người đi theo Đức Kitô”. Đây là tâm tình và sự hoàn hảo theo phẩm giá của Chúa Giêsu: “Hãy tránh tham lam trong mọi hình thức”. Tham làm thúc đẩy chúng ta cầu nguyện cho những lý do ích kỷ hơn là cầu nguyện cho những người có nhu cầu như Đức Giáo Hoàng đã làm.
Dĩ nhiên Đức Giáo Hoàng như là mục tử của Giáo Hội phổ quát, dĩ nhiên ngài không được quên bất cứ ai hoặc bất cứ nhu cầu nào có liên quan đến ngài, đặc biệt trong lời cầu nguyện của ngài. Và những gì là đúng cho Đức Giáo Hoàng thì điều đó cũng đúng với mỗi người chúng ta theo những cách thế riêng của mình khi chúng ta mang danh”là người Công giáo”, một danh xưng chỉ định rằng chúng ta là một Giáo Hội phổ quát và không giới hạn trong một dân tộc nào, một quốc gia nào, một văn hóa nào.
Chủ nghĩa Công Giáo của chúng ta và những nỗ lực của chúng ta để lướt thắng những tham lam được tỏ hiện bằng việc chúng ta cầu nguyện trong khi cử hành phụng vụ Thánh Thể. Điều đặc biệt ý nghĩa là lời kinh của các tín hữu. Danh xưng này chỉ định rằng, sự cầu nguyện là phần thực hành của chức linh mục cộng đồng, điều đó được tuôn tràn từ bí tích Rửa tội, chức linh mục cộng đồng đã được tuôn tràn từ bí tích Rửa tội. Được biết như là”sự cầu bầu phổ quát”. Danh xưng này chỉ định rằng chúng ta có bổn phận phải cầu nguyện cho tất cả mọi người chứ không phải chỉ đơn giản những nhu cầu riêng biệt của chúng ta. Chúng ta phải dâng lời cầu xin cho Giáo Hội tại địa phương cũng giống như trên khắp thế giới, cho các vị lãnh đạo đời, những người bị áp bức và những người có nhu cầu, cũng như cho tất cả mọi người được ơn cứu độ. (x.. lời giới thiệu chung của sách lễ Roma số 45).
Kinh nguyện Thánh Thể cũng liên hệ trong câu mở đầu của Hiến chế về Giáo Hội trong thế giới ngày nay. Lời kinh nguyện Thánh Thể thứ ba đã cầu nguyện một cách đặc biệt hầu như không bỏ sót hoặc quên bất cứ ai: “Lạy Chúa xin cho lễ hy sinh này tuôn đổ bình an và ơn cứu độ cho tất cả thế giới. Xin hãy cho tăng thêm sức mạnh cho đức tin và lòng mến… cho toàn thể mọi người mà con của Cha đã tụ họp lại. Trong tình yêu nhân từ và hợp nhất toàn thể con cái của Cha ở bất cứ nơi nào mà họ hiện diện… Xin hãy tiếp đón vào vương quốc của Cha… tất cả những ai rời bỏ thế gian này trong tình thân hữu với Cha”.
Dĩ nhiên, chúng ta có thể và sẽ cầu nguyện trong chính những nhu cầu của chúng ta, cho những người mà chúng ta yêu mến, chúng ta cũng cần nhắc nhở về lời của Thánh Phaolô rằng: “Chúng ta phải đưa tâm trí của chúng ta đến với những lãnh vực cao hơn. Chúng ta sẽ hướng tới những lãnh vực cao hơn khi chúng ta quảng đại và không ích kỷ trong lời cầu nguyện. Phải thêm rằng chỉ có kinh nguyện cho những người có nhu cầu thôi thì không đủ. Chúng ta cũng cần hành động, hành động đó đã được linh hứng và thúc đẩy bởi kinh nguyện. Người khác có thể lâm vào sự nghèo khổ, coi thường những người lãnh lương hưu trí, khinh bỉ dân nhập cư, và chọn lựa cuộc sống tách biệt khỏi những khốn khổ của con người nhưng họ không phải là những người Công giáo. Chúng ta tin rằng”niềm vui và hy vọng”, đau thương và những lo âu của mọi người trong thời đại này, đặc biệt là những người nghèo khổ hoặc bất cứ những đau buồn cách nào, là những niềm vui và hy vọng, đau thương và lo âu của người môn đệ Đức Kitô”.


18. Nguy hại của việc tham lam của cải – Veritas
(Trích dẫn từ ‘Hãy Ra Khơi’)
Bài Phúc âm hôm nay tựu trung có thể nhắc chúng ta nhớ lại một điểm quan trọng, đó là người đồ đệ của Chúa cần phải xây dựng đời sống của mình trên chính Chúa, chứ không phải trên những của cải lợi ích vật chất. Lời xin của một người vô danh, một người trong đám đông đến nghe Chúa Giêsu giảng: “Xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi”. Lời xin này xem ra là một yêu cầu hết sức hợp lý từ quan điểm của người đến xin Chúa Giêsu.
Theo thói quen trong xã hội Do thái thời Chúa Giêsu, những vị thông luật, những biệt phái lãnh đạo dân chúng thường có vai trò như những thẩm phán của xã hội của chúng ta ngày nay. Họ giúp dân chúng giải quyết những tranh tụng hàng ngày. Vả lại, Chúa Giêsu cũng rao giảng Tin Mừng của công bằng, tình thương, bác ái. Vì thế, người đến xin Chúa: “Xin Thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi”. Để nhìn về Chúa Giêsu như là một người có uy tín, một vị trọng tài uy tín có thể giúp anh giải quyết vấn đề với người anh trong gia đình, anh có quyền nghĩ như thế và đòi như thế. Vì Chúa Giêsu giảng dạy sự khôn ngoan, giảng dạy lẽ phải và sự công bằng. Nhưng chúng ta hơi ngạc nhiên khi thấy Chúa Giêsu từ chối lời yêu cầu của anh: “Ai đặt tôi làm trọng tài xét xử những việc này” Nhưng thật ra đây không phải là lời từ chối, nhưng những gì Chúa Giêsu kể tiếp về dụ ngôn cho chúng ta thấy là Chúa Giêsu giúp anh hay giúp mỗi người chúng ta giải quyết những vấn đề vật chất của mình.
Chúa Giêsu kể tiếp dụ ngôn về người giàu có chỉ biết xây dựng đời mình trên của cải vật chất mà quên đi mối liên hệ sâu xa hơn với Chúa, mối liên hệ của cuộc sống đời này và hạnh phúc đời sau. Chúa Giêsu nhắc lại một sự thật căn bản là đời sống con người không phải chỉ giới hạn trên trần gian này mà thôi, và cũng không phải chỉ được xây dựng trên của cải vật chất.
Nếu quả thật đời sống con người chỉ có trần gian này mà thôi thì nếp sống của chúng ta có thể sẽ phải như là nếp sống mà một nhà hiền triết Hy Lạp đã nói: “Cà phê đi em, hãy hưởng thụ cho đã rồi thôi”. Nhưng không phải chỉ có thế, đời sống con người trên trần gian này là một giai đoạn của một cuộc sống mãi mãi trong Chúa. Đây là sự thật căn bản mà Chúa Giêsu muốn nhắc lại cho tất cả mọi người cũng như cho người đến xin Chúa giải quyết một trường hợp cụ thể trong cuộc sống hàng ngày là chia gia tài cho tôi.
Đặt cuộc sống con người trong viễn tượng đời đời mà mỗi người chúng ta cần thực hiện điều này luôn luôn trong mọi giây phút. Chúng ta cần đặt cuộc sống của mình trong viễn tượng đời đời, để rồi từ đó chúng ta mới có thể nhận được sự soi sáng mà dễ dàng giải quyết những xung đột nhỏ nhoi, những tranh chấp, ganh tị, thù hận làm mất sự bình an trong tâm hồn.
Chúng ta hãy xác tín rằng, Phúc âm Chúa đòi buộc ta sống công bằng, chia sẻ và yêu thương. Nhưng đòi buộc này không phải là chỉ đòi buộc những việc cụ thể bên ngoài mà thôi, mà đòi buộc ăn sâu vào trong lương tâm mỗi người chúng ta. Phúc âm Chúa không phải chỉ là trọng tài để giải quyết những xung đột của nhau, nhưng là giúp cho mọi người sống trọn giới luật yêu thương.
Áp dụng vào trường hợp của Giáo Hội hôm nay, chúng ta cũng có thể nói Giáo Hội trong thời đại chúng ta đang sống cũng bị thách thức như Chúa Giêsu ngày xưa. Có những người muốn Giáo Hội dấn thân thật cụ thể vào trong một đảng phái chính trị, bênh vực lập trường của đảng phái chính trị nào đó, trình bày những giải đáp kỹ thuật cụ thể cho những vấn đề được đặt ra trong xã hội.
Đôi khi đây cũng là những cám dỗ cho những người đồ đệ của Chúa, cho mỗi người chúng ta. Nhưng ơn gọi và sứ mạng của Giáo Hội là một cái gì sâu xa hơn, ăn sâu vào trong lương tâm của mỗi người. Giáo Hội được mời gọi rao giảng, nhắc nhở cho mỗi người sống về sự thật căn bản mà Chúa đã mạc khải. Đời sống con người không hạn hẹp trên trần gian này, nhưng là một mở rộng hướng về cõi đời đời và được tiếp tục trong cõi đời đời.
Giáo Hội được mời gọi đề nghị và bảo vệ một tinh thần, tinh thần Phúc âm và tinh thần này tác động sâu xa nơi từng lương tâm con người. Giáo Hội mà mỗi người chúng ta không nên để mình bị ràng buộc bởi những chế độ, bởi những lợi ích của phe nhóm. Chúng ta không đến với Chúa để xin Chúa bảo anh tôi chia gia tài cho tôi. Mặc dù đây là một yêu cầu hết sức hợp lý, nhưng chúng ta hãy đến với Chúa để Chúa soi sáng cho mỗi người chúng ta được nhận thức rằng, đời sống con người của chúng ta trên trần gian này là một chuẩn bị để đi về trời, để bước vào cõi đời với Chúa.
Trong viễn tượng, mỗi người chúng ta được mời gọi sử dụng những của cải, những tài năng Chúa ban cho để phục vụ cho anh chị em và xây dựng một xã hội tốt đẹp. Và cũng trong viễn tượng này mà mỗi người chúng ta được mời gọi giải quyết những xung đột nhỏ nhoi, những tranh chấp, những ganh tị, những thù hận làm mất đi sự bình an trong tâm hồn.
Một khi đã đặt cuộc đời mình trong cuộc sống đời đời, trong viễn tượng cuộc sống đời đời; một khi đã đặt cuộc sống mình trên nền tảng là Chúa Giêsu thì chúng ta sẽ biết giải quyết dễ dàng những xung đột hằng ngày xảy ra trong cuộc sống. Xin Chúa giúp mỗi người chúng ta được trưởng thành trong đức tin mà giờ đây chúng ta cùng nhau tuyên xưng qua kinh tin kính.


19. Chuyện biết rồi vẫn cứ nói
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa)
Tiền, bạc, của cải, một đề tài mà tín hữu Kitô dường như nghe đã quá nhiều. Oái ăm thay, những người thường lên giọng về đề tài của cải, tiền bạc thì hầu như ít bị chi phối bởi đồng tiền bát gạo kiểu cảnh “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” hay ‘dãi dầm mưa nắng’ để có cái lót dạ và sinh hoạt cho bản thân và gia đình.
Cuộc đời thật lắm điều trớ trêu. Chuyện nghịch lý như không còn là chuyện lý thuyết. Người hô hào “vô sản” thì của tiền hằng hà vô số. Người cam kết sống khó nghèo thì thật khó mà nghèo. Người chủ trương duy vật thì rất chi là chủ quan, duy ý chí, lại còn mê tín đủ điều. Người mong được rỗi linh hồn thì quá lo lắng chuyện nhà cửa, tiện nghi vật chất, cơ sở… Dù nghịch lý hay trớ trêu, thì chúng ta cũng phải đối diện với Lời hằng sống truy vấn chúng ta về thái độ của chúng ta với của cải, bạc tiền.
Ngài Côhêlét lớn tiếng: “Phù vân trên mọi phù vân, tất cả đều là phù vân”(x.Gv 1,2). Của cải, bạc tiền thảy đều chóng qua như gió thổi, như mây nổi, như chim bay. Thưa Ngài Côhêlét: Phù vân đây, chóng qua đấy, nhưng cuộc đời này không thể thiếu gió, vắng mây. Hễ bắt tay làm việc gì, dù lớn nhỏ, dù xây Nhà Thờ, nhà xứ hay lo cho con cái sắp vào niên học mới… thì thảy đều phải bước qua ngưỡng cửa “đầu tiên” là “tiền đâu?” Phù vân mà rất thân thiết, vì đồng tiền dính liền khúc ruột.
Thánh Tông đồ dân ngoại nói với tín hữu Côlôxê rằng hãy hướng lòng trí đến những gì thuộc về thượng giới và đừng chú tâm đến những gì thuộc về hạ giới. Thưa thánh nhân: “đói thì đầu gối phải bò”; “có thực mới vực được đạo”… Đôi tay ngài đã không từng sần sùi, chai sạm với nghề dệt lều vải đấy ư? Và ngài đã không từng kết án những người lười biếng, không chịu lao động đấy sao?
Quả thật vẫn có đủ đầy những luận lý để bào chữa cho thái độ sống quyến luyến với của cải vật chất. Dĩ nhiên chẳng ai dám to gan nói xóc, nói xỉa ngài Côhêlét hay thánh Tông đồ dân ngoại, nhưng vẫn có đó những lời nói cạnh, nói khía đến các “đấng bậc làm thầy” trong Giáo Hội. Các ngài đâu có lo bữa mai chạy bữa hôm như chúng mình. Các ngài đâu có quặn thắt khi con cái ốm đau hay phải chịu cái cảnh nợ nần chồng chất. Thế nhưng dù có biện bạch cách này cách khác thì chúng ta cũng phải chân nhận sự cám dỗ của đồng tiền và sức mạnh của vật chất. Chúng có thể huỷ hoại hạnh phúc chúng ta ngay trong cuộc đời này và có thể làm nguy hại hạnh phúc vĩnh cửu. Trong thực tiển, dù lắm khi sức mạnh của đồng tiền như “là tiên là phật, là sức bật của tuổi trẻ, là sức  khoẻ của tuổi già, là cái đà của danh vọng…”, nhưng chính Chúa Kitô đã từng minh định: Không được làm tôi hai chủ. Không được vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi tiền của (x.Mt 6,24). Và Người còn cảnh tỉnh chúng ta rằng người giàu có vào Nước Trời khó hơn cả con lạc đà chui qua lỗ kim (x.Mt 19,24).
Của cải, tiền bạc tự nó không xấu mà trái lại là tốt đẹp vì đều do Thiên Chúa dựng nên. Thế nhưng cần phân biệt những cái tốt mang tính giới hạn, vì nó chỉ là phương tiện chứ không phải là cùng đích. “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu”(Lc 12,15). Và cũng chắc chắn rằng không phải nhờ của tiền dư giả mà hạnh phúc vĩnh cửu được bảo đảm. Theo thánh Phaolô thì tham lam là một hình thức thờ ngẫu tượng. Ngẫu tượng chỉ có thể dẫn chúng ta đến chỗ diệt vong. Xin đừng quên tham lam là mối tội thừ hai trong “bảy mối tội đầu”.
Thiên Chúa không hề chỉ dạy chúng ta xem thường của cải vật chất và cũng chẳng bảo chúng ta khinh rẻ các tiện nghi vật chất. Người đã minh nhiên truyền lệnh cho chúng ta lao tác không chỉ để có cái sinh nhai mà còn để có điều kiện phát triển và hoàn thiện đúng phận người, loài thọ tạo cao cả nhất trong các loài hữu hình Người đã dựng nên, vốn là hình ảnh của Người (x.St 1,27). Vấn đề đặt ra là chúng ta cần tìm kiếm vật chất, của tiền với mục đích gì? Điều đáng trách của người phú hộ trong câu chuyện dụ ngôn mà Chúa Giêsu kể đó là đã không biết trả lời câu hỏi: “Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?”(Lc 12,20).
Cái “ngốc”của người phú hộ là khi ra sức thu tích của cải mà “không biết làm giàu trước mặt Thiên Chúa”. Nếu giả như viên phú hộ trả lời rằng của cải của con sẽ để lại cho con cháu hầu giúp chúng có điều kiện phát triển hoặc để phần nào đó giúp cho người bất hạnh thoát cảnh nghèo khổ thì có lẽ ông ta chẳng bị nguyền rủa là “đồ ngốc”.
Làm giàu truớc mặt Thiên Chúa chính là chiếc chìa khoá giúp chúng ta thoát ra khỏi sự tham lam vị kỷ. Hạn từ giàu khiến chúng ta liên tưởng đến sự phong phú, đến tình trạng được có nhiều hơn. Ai là người giàu có trước mặt Thiên Chúa? Không chút ngại ngần, xin thưa đó là người có tấm lòng quảng đại, vị tha. Vẫn từng có đó những con người lắm tiền, nhiều của cải mà con tim luôn rộng mở, tấm lòng rất quảng đại, vì Danh Chúa, vì hạnh phúc của đồng loại như ông Tôbia, hoặc như bà Gioanna, vợ ông Khuda, bà Sudana và nhiều bà khác mà tin mừng Luca ghi lại (x.Lc 8,3). Tuy nhiên, sự cám dỗ của vật chất cũng đã và đang làm nhiều người băng hoại. Cha ông chúng ta vốn cảm nghiệm rằng khi của tiền càng phình ra thì con tim thường bị bó hẹp lại. Biết bao nghĩa tình mẹ cha con cái, bao nghĩa tình huynh đệ đã nhạt nhoà, đổ vỡ chỉ vì chút của tiền, chút lợi lộc đang nhan nhãn trước mắt chúng ta đây đó.
Để nên giàu có ở đời này thì hoạ hiếm mới có chuyện đột xuất như trúng số độc đắc mà thường là do quá trình kinh doanh, tích luỷ có mục tiêu, có phương pháp và biện pháp thích hợp, hữu hiệu. Cũng vậy, để nên giàu có trước mặt Thiên Chúa, tức là ngày càng biết sống quảng đại, vị tha, vì Danh Chúa và vì hạnh phúc đồng loại thì không gì hơn hãy tìm phương thế và biện pháp để mở rộng tấm lòng của mình. Một kinh nghiệm sống từng được chia sẻ như sau: một giáo dân thú nhận rằng mình rất ngại ngần với chuyện “làm phúc, bố thí” cho người ăn xin. Tìm cặn kẻ nguyên cớ mới vỡ lẽ đó là vì trong túi anh ta thường chỉ có những tờ bạc mệnh giá lớn (50 hay 100 ngàn đồng trở lên). Sau khi được mách bảo rằng hãy luôn để trong túi một số “tiền lẻ”, thì anh ta đã tập được thói quen tốt là làm phúc bố thí cho người nghèo. Sau một vài lần sống theo lời khuyên rằng thỉnh thoảng làm một hành vi quảng đại gấp ba, gấp bốn, thậm chí gấp mười sự tính toán của bản thân, thì tấm lòng của anh ấy đã rộng thêm và như đã vượt qua một mức nào đó. Và chẳng biết tự bao giờ, chuyện lấn cấn khi “làm phúc bố thí” cho người nghèo vốn có trước đây như biến mất. Một nhân đức (thói quen tốt) đã hình thành. Không biết ở mức độ nào nhưng anh ta đang làm giàu trước mặt Thiên Chúa.


20. Bao nhiêu mới đủ - McCarthy
Suy Niệm 1. CĂN BỆNH THÍCH TÍCH TRỮ
Tolstoy kể lại câu chuyện về một người nông dân tên là Pakhom rất muốn có một ít đất đai. Ông ta dành dụm từng đồng và mua được bốn sào. Ông ta hết sức vui mừng. Tuy nhiên, ít lâu sau, ông ta cảm thấy còn chật chội, ông bèn bán bốn sào đất đó đi và mua tám sào ở một vùng khác. Nhưng điều đó không làm ông thoả mãn lâu, nên ông bắt đầu tìm kiếm ở chỗ khác.
Một buổi tối nọ, một người khách lạ đến. Pakhom đã nói về ước muốn của ông có thêm nhiều đất đai. Người khách lạ nói với ông rằng bên kia dãy núi nơi sinh sống của một bộ tộc. Những con người đơn sơ ở đây có rất nhiều đất đai muốn bán.
Ngày hôm sau, ông ra đi. Người tộc trưởng tiếp đón ông và nói: “Chỉ cần bỏ ra một ngàn rúp, ông sẽ có được một số đất đai mà ông rảo bước trong một ngày. Nhưng ông phải quay về điểm xuất phát cũng trong ngày hôm đó, nếu không kịp, ông phải chịu mất số tiền”.
Pakhom sung sướng rộn ràng. Suốt đêm đó ông không ngủ được mải nghĩ đến những đất đai sẽ thuộc về ông. Ngay khi mặt trời vừa ló dạng ở chân trời, người ta cắm một cái mốc trên đỉnh gò, và ông xuất phát. Có những người cỡi ngựa theo sau và đóng xuống đất những cọc để đánh dấu lộ trình mà ông đã đi qua.
Ông bước đi nhanh và mỗi lúc một nhanh hơn. Càng đi xa đất càng màu mỡ hơn. Trong lúc tham lam, ông đi một vòng thật lớn mà quên mất thời gian. Và rồi ông hoảng hốt khi thấy mặt trời bắt đầu xuống thấp. Ông quay đầu chạy về cái gò, nơi ông xuất phát thật nhanh. Khi ông vừa lên đến đỉnh gò thì mặt trời đã lặn. Tuy nhiên, ngay lúc đó ông đã ngã quỵ xuống, úp mặt trên đất.
“Tôi khen ngợi ông” người tộc trưởng nói “Ông đã có nhiều hơn bất cứ người nào mà tôi còn nhớ”. Nhưng Pakhom không đáp lại. Người ta lật ngửa ông lên. Ông đã chết.
Một số lượng nào đó về tiền bạc và của cải vật chất là cần thiết. Dụ ngôn của Đức Giêsu không nói về nhu cầu mà nói về lòng tham. Người phú hộ đã bắt đầu với sự giàu có, nhưng ông vẫn không thoả mãn. Lòng tham giống như một ngọn lửa, lửa càng lớn khi người ta càng chất củi vào, người tham có nhiều của càng tham. Một trong những vấn đề chính của thời đại chúng ta là người ta không biết khi nào mới sung túc, phong lưu.
Elvis Presley chết ở tuổi bốn mươi hai vì lạm dụng thuốc. Ông có tám ô tô, sáu mô tô, hai máy bay, mười sáu cái tivi, một lâu đài và một số tài khoản lớn ở ngân hàng.
Khi một con quạ làm tổ trong rừng, nó chỉ chiếm một cành cây mà thôi. Khi con hươu ra bờ sông để làm nguôi cơn khát, nó không uống quá nhu cầu của nó trong lúc đó. Vậy tại sao con người lại lo tích trữ?
Con người khao khát được an toàn. Trong thời đại của Kinh Thánh, khi nạn đói là một đe doạ thường tái diễn, người ta tìm kiếm sự an toàn bằng việc tích trữ ngũ cốc. Trong thời đại của chúng ta, người ta tìm sự an toàn trong việc tích trữ của cải và tài sản. Người ta tích trữ đồ vật và bám chặt vào chúng, bởi vì chúng cho họ ảo tưởng về sự an toàn. Nhưng sự an toàn không thể tìm thấy được trong của cải. Nó chỉ có thể được tìm thấy trong Thiên Chúa.
Cùng với sự an toàn, người ta cũng tìm thấy giá trị của bản thân trong của cải. Trong xã hội chúng ta, người ta đánh giá con người qua những gì họ có. Có nhiều của cải làm người ta trở thành một cái gì đó. Không có của cải trở thành không có gì cả.
Mahatma Gadhi là một trong những người vĩ đại nhất của thế kỷ hai mươi. Tuy nhiên, ông sống trong một căn nhà đơn sơ làm bằng gỗ và bùn. Về của cải ông chỉ có những vật dụng thiết yếu. Của cải sẽ không bao giờ cho chúng ta sức mạnh nội tâm. Chúng là những cái nạng cho một người què quặt tâm linh.
Đức Giêsu nói thay vì tích trữ của cải trong kho tàng, chúng ta phải tìm cách làm cho mình giàu có trước mặt Thiên Chúa. Điều làm cho chúng ta giàu có trước mặt Thiên Chúa không phải là điều chúng ta có, cũng không phải là điều chúng ta đã làm.
Không phải có của cải là có tội nhưng chính là óc chiếm hữu. Từ bỏ không có nghĩa là dửng dưng hoặc không quan tâm. Từ bỏ là không chiếm hữu. Đời sống là một quà tặng mà chúng ta phải biết ơn chứ không phải một sở hữu để chúng ta bám víu. Một đời sống không chiếm hữu là một đời sống tự do.
Của cải duy nhất đáng cho chúng ta tích luỹ là của cải của tâm hồn. Một tâm hồn quảng đại là một kho tàng. Có tâm hồn quảng đại là giàu có trước mặt Thiên Chúa. Sợ hãi và tham lam là những kẻ thù thật sự. Nỗi khiếp sợ đói khát khi kho lẫm đầy tràn là cơn đói khát không bao giờ có thể thoả mãn.
Suy Niệm 2. GIA TÀI TỐT NHẤT
Dù người ta là người khôn ngoan, thành công và khéo léo đến đâu, người ấy không thể đem theo tài sản của mình lúc chết. Những người khác sẽ thừa hưởng thành quả sự lao nhọc của người ấy. (Bài đọc 1). Điều làm cho sự việc tệ hại hơn là của cải mà người ấy để lại sau lưng có thể làm cho gia đình người ấy chia rẽ, xâu xé. Gia tài có thể là một lời chúc lành hoặc một lời chúc dữ. Trong Tin Mừng, chúng ta thấy hai anh em tranh giành gia tài. Quả là đáng buồn khi nhìn thấy người ta bị lòng tham và ganh tỵ thúc đẩy đã cãi vã; gây gỗ nhau không tiếc lời.
Ngày trước, có một người làm việc trong ban quản trị một công ty thịnh vượng. Ông ta sống với vợ và gia đình trẻ ấy cư ngụ trong một căn nhà đẹp ở vùng ngoại ô thuận tiện. Tuy nhiên, ông không bằng lòng. Ông còn trẻ, đầy năng lực và tham vọng. Ông dường như có thể làm được mọi việc. Vì thế ông tự nhủ: “Tôi có thể làm tốt hơn thế này. Tôi chỉ cần làm việc nhiều hơn”.
Ông làm thêm nhiều giờ phụ trội và có được thu nhập gấp đôi. Ông dọn nhà đến một căn nhà lớn hơn trong khu sang trọng của thành phố. Dù ông đã làm việc xuất sắc, ông vẫn không hài lòng. Ông đã mơ tưởng đến một căn nhà mà ông chưa đủ tiền để mua. Nhưng ít năm nữa, ông sẽ có.
Ông đã không bao giờ có được căn nhà mơ ước ấy, bởi lẽ ông đã ngã bệnh là căn bệnh cuối cùng. Ông thình lình thấy mình ở ngưỡng cửa sự chết. Rồi ông kinh hoàng thấy rằng ông hầu như không hiểu gì cả về vợ con ông. Tệ hơn nữa là ông đã nhận ra mình không thật sự sống. Ông đã trì hoãn đời sống cho đến ngày mọi mục tiêu của ông sẽ đạt được.
Trong con mắt của công ty và của những người láng giềng ông đã trở thành lớn. Nhưng trong con mắt của riêng ông, ông biết rằng ông đã thất bại. Ông đã để vuột mất những điều quan trọng nhất trong đời sống, ông cảm thấy trống rỗng trong tinh thần và trong cảm xúc. Giờ đây khi cuộc hành trình trần thế sắp chấm dứt, ông cảm thấy tình trạng của ông thật bất hạnh. Ông ao ước bắt đầu lại lần nữa. Chắc ông sẽ làm những việc khác hẳn.
Và ông để lại cho con cái ông cái gì? Đúng là nhiều tiền bạc. Nhưng những cái khác? Không hoàn toàn không có. Thực tế là các con ông đã lớn lên không có ông, và giờ đây chúng sẽ tiếp tục sống mà không có ông.
Ngày nay, nhiều cha mẹ nhận thức rằng họ cần dành nhiều thời gian cho con cái hơn thay vì chỉ nghĩ đến của cải. Qua sự tiếp xúc thân mật để dạy dỗ con cái họ, chứng tỏ cho chúng ta thấy rằng họ thật sự yêu thương săn sóc chúng. Những đứa con này thừa kế một loại gia tài quan trọng nhất, và là chủ sở hữu một tài sản mà tiền bạc không thể mua được.
Người điên dại giàu có đã khám phá quá muôn rằng tài sản vật chất không phải là còn mãi. Bởi vì ông ta đem hết mọi năng lực để tích trữ của cải, và không có gì có thể nhắc ông nhìn lại chính ông, và cái chết bày tỏ bản chất nghèo nàn của ông.
Những gia tài đáng phải tranh giành là những gia tài mà cái chết không thể lấy mất, nhưng trường tồn trong sự sống đời đời.
“Khi giờ sau cùng của bạn giáng xuống, bạn chỉ nên dựa vào điều mà bạn đã trở thành” (Antoine de Saint Exupery).
Có một người tốt lành đã từ chối làm chúc thư, nhưng ông nói rằng ông muốn để lại cho con cái điều tốt nhất mà ông có: gương mẫu của đời ông. Bạn hãy cho đi những tài sản, bổng lộc và tình yêu thương của bạn ngay từ bây giờ. Đừng chờ cho đến lúc một người nào khác làm chính việc đó khi bạn đã chết.
CÂU CHUYỆN KHÁC
Một ông chủ ngân hàng người Mỹ giàu có nọ đứng trên cầu tàu của một ngôi làng duyên hải ở Mêhicô thì một chiếc tàu nhỏ với một người ngư phủ cặp vào bờ. Bên trong tàu là một con cá ngừ to. Ông chủ ngân hàng ngợi khen người đánh cá về mẻ lưới của ông ta, rồi hỏi tiếp: “Ông ra khơi trong bao lâu?”.
“Ồ, một hoặc hai giờ” người ngư phủ đáp.
“Tại sao ông không ở ngoài khơi lâu hơn để bắt được nhiều cá hơn?”
“Tôi chỉ ở ngoài khơi để kiếm đủ cho nhu cầu trực tiếp của gia đình tôi”
“Nhưng ông làm gì với thời gian còn lại?”
“Tôi ngủ dậy trễ, đánh cá chút đỉnh, chơi đùa với các con tôi, ngủ trưa vào buổi trưa và buổi tối tôi đi dạo trong làng, nhắm nháp tí rượu, chơi đàn ghi-ta và nói chuyện phiếm với bạn bè. Tôi dám chắc, tôi có một đời sống đầy đủ”. Người đánh cá nói.
Ông chủ ngân hàng không thấy có gì ấn tượng: “Ông nên dành thêm thời gian để đánh cá”, ông nói: “Rồi khi công việc tiến triển, ông có thể mua một chiếc tàu lớn hơn. Với cái đà đó, ông có thể mua được mấy chiếc tàu. Sau cùng ông sẽ có một đoàn tàu đánh cá. Kế đó, ông có thể mở mang thêm nhà xưởng và nhà máy đóng đồ hộp. Lúc đó, ông cần phải rời bỏ ngôi làng này và chuyển đến ở thành phố Mêhicô, rồi đến Angeles, và sau cùng đến New York, từ nơi này ông có thể mở rộng việc kinh doanh”.
“Mọi việc ấy cần bao nhiêu thời gian?”. Người đánh cá nói.
“Khoảng hai mươi năm”, ông chủ ngân hàng đáp.
“Và rồi sau đó?” Người đánh cá hỏi.
“Khi gặp thời cơ, ông có thể bắt đầu đăng ký công ty ông vào thị trường chứng khoán và bán cổ phiếu cho công chúng và trở thành triệu phú”.
“Rồi sau đó?” người đánh cá hỏi
“Sau đó ông có thê rút lui và chuyển về sống trong một ngôi làng nhỏ miền biển, ở đó ông có thể ngủ dậy trễ, đánh cá chút đỉnh, chơi đùa với con cái ông, ngủ trưa vào buổi trưa, đi dạo trong làng vào buổi chiều tối và có một vài cuộc vui với bạn bè”.
“Ông nghĩ coi, hiện bây giờ tôi làm gì nào?” người đánh cá hỏi.


21. Hạnh phúc không nơi tiền của
(Suy niệm của Lm. Louis Gonzaga Đặng Quang Tiến)
“Những của cải ngươi tích trữ sẽ để lại cho ai!”
Chúng ta thường nói: “Đồng tiền nối liền khúc ruột”. Tiền của cần cho sự sống, cho việc sống đạo nữa. Có thực mới vực được đạo.
Thái độ của Chúa Giêsu đối với tiền bạc như thế nào? Chúa không ngại nói đến tiền bạc. Ngài nói đến như một thứ cần dùng, có giá trị nữa. Ngài nói đến người đàn bà đánh mất một đồng bạc, thắp đèn quét nhà tìm kiếm, kiếm được vội chạy đi khoe đầu làng cuối xóm. Ngài nói đến người đầy tớ nhận năm nén bạc làm lợi thành mười và Ngài khen là đầy tớ tốt và trung tín.
Đành rằng Phúc Âm không cho biết Chúa Giêsu có cầm tiền không? Nhưng không lạ, nếu Ngài cũng dùng tiền như mọi người. Các tông đồ có một túi tiền chung do Giuđa giữ và Chúa dạy đi mua sắm (Ga 12,6; 13,29). Chúa sống trong thế giới Do thái tiền bạc và Ngài là nạn nhân tiền bạc, Ngài bị bán với giá 30 đồng.
Trong bài Phúc Âm hôm nay, Chúa dạy dùng tiền nhưng đừng ham tiền. Hạnh phúc con người không lệ thuộc vào tiền của. Và Chúa kể câu chuyện người giàu có thiếu khôn ngoan, xây mộng vàng hạnh phúc trên tiền của rồi chết bất ưng. Chúa kết luận: “Đồ ngốc! ngay đêm nay, người ta sẽ đòi ngươi trả lại hồn ngươi, mọi điều ngươi đã soạn kia sẽ về tay ai?”. Và thánh Luca kết luận bằng một câu, có lẽ lấy ở nơi khác: “Như thế đó, kẻ lo chất kho cho mình, mà không biết làm giàu nơi Thiên Chúa”.
Năm 1923, tại Chicago, có hội nghị các thương gia Mỹ. Chín người được coi là thành công nhất, trong số có ông chủ hãng thép, điện, xăng, hỏa xa, ngân hàng International Settlement. Nhưng mà, gần hết các ông vua tiền ấy đã kết thúc cuộc đời trong cảnh nghèo túng, thất vọng hay đã tự tử.
Thánh Phaolô nói: “Vì tham tiền là cội rễ mọi sự dữ. Cầu thỏa lòng tham, thì có kẻ đã lạc xa đức tin và bị bao nỗi đớn đau xâu xé” (1Tm 6,10).
Lạy Chúa, muôn loài ngước mắt trông lên Chúa, và chính Ngài đúng bữa cho ăn. Khi Ngài rộng mở tay ban, là bao sinh vật muôn vàn thoả thuê (Tv 144).


22. “Lấy gì mà đổi được linh hồn mình”
Tại Palestine người ta thường đem đến những vấn đề tranh cãi đến xin các rabbi phân xử. Đối với nhân vật trong đoạn này, ông coi Chúa Giêsu là một vị thầy có thế giá có thể giải quyết vấn đề cho ông, nhưng Chúa Giêsu từ chối không muốn tham dự vào vấn đề tranh chấp về tiền bạc. Có những người đến với thẩm quyền tôn giáo không phải để xin những chỉ dẫn về đời sống thuộc linh, mà lại xin giải quyết những vấn đề vật chất. Chúa Giêsu không đáp lại yêu cầu này, không phải không nhạy cảm về những bất công có thể có trong phạm vi gia đình, nhưng Ngài không muốn can thiệp vào những việc không liên hệ trực tiếp đến sứ mạng cứu rỗi. Câu trả lời của Chúa ngụ ý rằng Ngài chỉ chú trọng đến công việc thuộc linh và Ngài không muốn xâm phạm vào địa hạt luật pháp dân sự hay chiếm đoạt địa vị của nhà cầm quyền: “Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh?”
Có thể câu trả lời này chứa đựng một thông điệp cho thời đại chúng ta, cảnh cáo chúng ta đừng lẫn lộn những nhiệm vụ của Giáo Hội và Nhà Nước. Địa hạt của Giáo Hội là thuộc linh, thẩm quyền của Giáo Hội không phải là để quyết định những vấn đề kinh tế và chính trị. Tuy nhiên Giáo Hội óc những cống hiến và ghi khắc những nguyên tắc liên quan đến các vấn đề luân lý và quyết định về sự công bình và lẽ phải trong mọi lãnh vực nhân sinh.
Chúa Giêsu đã từ chối “chia gia tài”, nhưng Ngài đã nhìn sâu vào căn nguyên lời yêu cầu và thấy rằng người ấy đã bỏ qua luật lệ dân sự để đến nhờ một giáo sư tôn giáo giúp đỡ là do lòng tham lam thúc đẩy. Nhân cơ hội này Chúa chỉ dạy cho kẻ theo Chúa phải có thái độ nào đối với vấn đề vật chất, và Ngài dạy qua một câu chuyện. Câu chuyện về lão phú hộ ngu dại dạy ta rằng tiền của không tạo nên nội dung thật của sự sống, cho nên chỉ mải lo tìm kiếm vàng bạc mà quên Thiên Chúa là điều khờ dại.
Có hai điều đáng chú ý về người giàu này:
- Ông ta không hề nhìn xa hơn chính mình: không có dụ ngôn nào nhiều chữ “mình” như trong dụ ngôn này: “Hoa màu của mình, kho lẫm của mình.” Đó là những chữ rất khó nghe mà người ích kỷ hay dùng đến. Người giàu ích kỷ chỉ biết nỗ lực tập trung vào mình. Có lời phê bình nổi tiếng về người ích kỷ như sau: “Có quá nhiều cái tôi trong vũ trụ của hắng!” Khi người này đã có của cải dư dật, ông không bao giờ nghĩ đến việc chia sẻ. Tất cả thái độ của ông đi ngược lại hẳn với tinh thần Kitô giáo. Thay vì từ chối mình, ông ta lại bảo vệ mình một cách khiêu khích; thay vì tìm hạnh phúc trong sự san sẻ, ông ta đã cố sức bám lấy hạnh phúc bằng cách bám chặt của cải. Luật sống của John Wesley Oxford ông có số lương là ba mươi bảng Anh một năm. Ông tiêu hai mươi tám đồng và cho đi hai đồng. Khi lương của ông tăng lên sáu mươi, rồi chín mươi, rồi một trăm hai mươi đồng một năm, ông chỉ tiêu xài hai mươi tám đồng, còn bao nhiêu thì cho đi. Khi viên kế toán trưởng của công ty đồ gia dụng xin ông gửi bảng liệt kê những gì cần mua, ông trả lời “Tôi có hai thìa cà phê bạc tại Luân Đôn và hai cái tại Bristol, đó là tất cả đồ bằng bạc mà tôi có hiện giờ, và tôi không mua thêm cái nào nữa trong lúc biết bao nhiêu người chung quanh tôi không có bánh ăn.” Châm ngôn La-mã có câu: “Tiền bạc khác nào nước biển, ai càng uống thì càng khát thêm.” Bao lâu người ta có thái độ giống như người giàu ngu dại thì người ta cứ ước ao được giàu thêm mãi – và đó là thái độ ngược với tinh thần Kitô giáo.
- Ông ta không hề nhìn xa hơn thế giới của mình. Mọi chương trình của ông ta chỉ đặt nền tảng cuộc sống lẩn quẩn trong thế giới của ông ta. Sau đây là cuộc đàm thoại giữa một chàng thanh niên ham số và một ông lão hiểu đời:
Chàng nói: “Tôi sẽ học buôn bán.” Ông lão hỏi: Rồi sao nữa?
Rồi sao nữa?” – “Tôi sẽ mở hiệu buôn.” Rồi sao nữa? – “Tôi sẽ dựng nên cơ nghiệp lớn!” “Rồi sao nữa? – Tôi sẽ trở về già, hưu hạ và sống bằng tiền bạc của tôi!” Rồi sao nữa? – Ờ có lẽ một ngày kia tôi sẽ chết. Rồi sao nữa?
Câu hỏi sau này cũng như một lưỡi dao. Người nào không hề nghĩ rằng có một thế giới bên kia thì người đó sẽ có ngày phải gặp một bất ngờ và cũng khủng khiếp.
Khi giải thích dụ ngôn này của Chúa, thánh Athanasiô đưa ra lời khuyên: “Ai sống như phải chết mỗi ngày – vì biết rằng cuộc sống này tự nó là tạm bợ, không chắc chắn – sẽ không phạm tội, vì sợ hãi Chúa dập tắt một phần lớn lòng tham lam; trái lại, ai nghĩ mình còn sống lâu sẽ dễ dàng để cho mình bị dục vọng cai trị.”
Ngu dại của người giàu này là coi tiền có của như là mục đích duy nhất của đời sống, nó bảo đảm vững bền khát vọng của con người. Có được các cần thiết để sống và phát triển là chân chính, nhưng coi việc thâu góp tài sản như là một lý tưởng sẽ đưa đến phá huỷ con người và xã hội: “Đối với một dân tộc cũng như đối với một cá nhân, có thêm nhiều của cải hơn không phải là mục đích tối hậu. Mỗi một sự thăng tiến đều có hai mặt: nó cần thiết để con người được nên người hơn, nhưng đồng thời nó cũng giam hãm con người một khi nó trở thành giá trị cao cả nhất, không còn cho nhìn thấy giá trị nào khác. Lúc đó lòng người trở nên chai đá và tinh thần khép kín lại, con người không còn đến với nhau vì tình nghĩa, nhưng chỉ vì lợi lộc. Lợi lộc dễ làm cho con người chống đối nhau và chia rẽ nhau.Vì thế nếu chỉ tìm kiếm của cải mà thôi thì không những sẽ làm cản trở cho sự phát triển của con người, mà còn phản lại sự cao cả bẩm sinh cảu con người. Đối với một quốc gia cũng như đối với một con người, tội tham lam là một hình thức lộ liễu nhất của tình trạng luân lý thấp kém.” (Đức Phaolô VI, Phát triển 19)
Người Do thái hay kể truyện ngụ ngôn cũng về A-lịch-sơn Đại đế. Vị danh tướng mệt mã vì đi bộ đường xa, bèn ngồi nghỉ bên bờ một suối kỳ lạ. Ông uống nước và cảm thấy sảng khoái lạ lùng. Ông nhúng cá muối vào nước cho đỡ mặn và ngạc nhiên khi thấy nước làm cho cá có vị ngon lạ thường. Ông tự nghĩ: chắc hẳn đây không phải là nước thường, nó phải xuất phát từ một kỳ diệu nào, ta phải lần đến tận nguồn xem sao.” Ông đi mãi cho tới cổng thiên đàng. Cổng khoá, ông gõ cổng xin vào, nhưng bên trong chỉ có một tiếng đáp lại: “Ngươi không được vào đây, vì cổng này thuộc về Chúa.” Vị đại tướng trả lời ngạo nghễ: “Ta là Chúa của trái đất. Ta là A-lịch-sơn chiến thắng, không mở cửa cho ta sao?” – Không, chúng ta chẳng biết kẻ chiến thắng nào hết. Chúng ta chỉ biết những người đã chiến thắng dục vọng thấp hèn của mình, chỉ những người công chính ngay thẳng, mới được vào thiên đàng. A-lịch-sơn giận dữ như điên cuồng, nhưng chẳng ảnh hưởng chi hết đến người giữ cổng thiên đình. Ông đổi ra o bế và hối lộ, nhưng vẫn vô hiệu, bàn nài nỉ lần chót: “Ta là vua lớn và được mọi nước suy phục. Dầu không cho ta vào thiên đàng, nhưng ít ra cũng cho ta vật gì đem về để chứng tỏ với người thế gian rằng ta đã được đến nơi chưa từng có ai đến. Người gác cổng đáp: “Đây, hỡi tên khùng kia, ta cho ngươi điều ngươi xin, cầm về tìm hiểu ý nghĩa của nó. Nó sẽ cho ngươi bài học khôn ngoan mà chưa từng có ai dạy ngươi. A-lịch-sơn vồn vã đưa tay nhận gói quà và vội vàng trở về trại quân mở ra coi. Lạ quá, trước mắt ông, chỉ là một mảnh sọ người. Giận dữ, ông quẳng mảnh xương xuống đất, la to: Đây là quà tặng cho vua và anh hùng sao? Công ta lặn lội vất vả chỉ xứng như thế này sao? Nhưng trong đoàn tuỳ tùng có một người thông thái, ông khuyên vua: “Tâu đức vua, xin chớ khinh vật nhỏ bé này, nó có tính chất rất lạ kỳ đáng đức vua để ý. Hãy cân nó với vàng bạc báu vật của đức vua, thử xem bên nào nặng hơn. Theo lệnh vua, họ đem cân tới, mảnh sọ một bên, còn bên kia chất vàng bạc, bảo ngọc… lạ thay, xương vẫn nặng hơn. Người ta chất thêm vàng, bạc, bửu thạch nữa… Xương vẫn nặng hơn. Càng thêm bao nhiêu, mảnh xương càng nặng hơn bấy nhiêu! Vua kinh ngạc: “Một mảnh sọ lại nặng hơn bấy nhiêu vàng bạc! Có gì nặng hơn mảnh sọ này không? Nhà thông thái đáp: “Thưa có, chỉ một mất hết trọng lượng, nhảy bồng lên, bên kim khí nặng hạ xuống. A-lịch-sơn la hoảng: “Cái này còn lạ hơn nữa!” Nhà thông thái giải thích: “Mảnh sọ này là lỗ mắt con người, dầu nhỏ bé, nhưng sự ham hố của nó không có giới hạn. Hết thảy của cải trần gian không làm cho nó thoả sự ham muốn của nó. Nhưng khi nó bị đất bao phủ và chôn vùi trong mồ mả, thì sự ham hố trần thế của nó mới hết.
Chúa Giêsu phán: “Được lời lãi cả thế gian mà thiệt mất linh hồn nào được ích gì? Hoặc lấy gì mà đổi được linh hồn mình?” (Mc 8,36-37). Tác giả Thánh Vịnh suy luận: “Chúng cậy vào của cải, lại vênh vang bởi lắm bạc tiền, nhưng nào có ai tự chuộc nổi mình, và trả được giá thục hồi cho Thiên Chúa. Mạng người dù giá cao mấy nữa, thì rồi ra cũng chấm dứt đời đời…” (49,7-9). Vậy chúng ta hãy sống khôn ngoan theo lời khuyên của Thánh Gioan: “Anh em đừng yêu thế gian và những gì ở trong thế gian. Kẻ nào yêu thế gian thì nơi kẻ ấy không có lòng mến Chúa Cha, vì mọi sự trong thế gian: như dục vọng của tính xác thịt, dục vọng của đôi mắt và thói cậy mình có của, tất cả những cái đó không xuất phát từ Chúa Cha, nhưng xuất phát từ thế gian; mà thế gian đang đi qua cùng với dục vọng của nó. Còn ai thi hành ý muốn của Thiên Chúa thì tồn tại mãi mãi.” (1Ga 2, 15-17).


23. Xin Thầy bảo anh tôi chia phần gia tài cho tôi
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn An Khang)
Để hiểu bài Tin Mừng hôm nay, cần biết luật pháp Dothái thời đó. Luật quy định trong việc thừa kế: Bất động sản thuộc con trai trưởng như nhà cửa, đất đai. Động sản như tiền bạc, bàn ghế, tủ sập... chia đều cho các con, con trai trưởng vẫn được gấp đôi và chỉ con trai được hưởng, con gái thì không. Đó cũng là luật chung cho toàn bộ Đông Phương cổ đại và nhiều nền văn minh trong dòng lịch sử. Sở dĩ có luật ấy, vì người Đông Phương muốn lập nên "người gia trưởng" để gìn giữ gia sản của gia tộc.
Trong giới Dothái xưa cũng như nay, người ta thường yêu cầu một giáo trưởng Dothái danh tiếng đứng làm trọng tài trong các vấn đề lề luật. Chính vì thế, cậu trai út đã cầu cứu uy tín của Đức Giêsu: "Xin Thầy bảo anh tôi chia phần gia tài cho tôi". Đối với mọi người, Đức Giêsu sẽ nói với người anh cả chia lại cho người em, bởi trong suốt Tin Mừng, Đức Giêsu thường giảng dậy: "Anh em hãy yêu thương nhau", thế nhưng Đức Giêsu đã hỏi người em út: "Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh?". Phải hiểu và giải thích câu hỏi của Đức Giêsu thế nào?
Phần đông các nhà chú giải cho rằng, Đức Giêsu đã dùng cách thức của người Đông Phương, trả lời bằng một câu hỏi hay một ẩn ngữ làm cho người ta phải suy nghĩ. Khi lạc mất trong đền thờ, Mẹ Người hỏi: "Con ơi! Sao lại xử với cha mẹ như vậy?", Người trả lời: "Tại sao cha mẹ lại tìm Con? Cha mẹ không biết là Con có bổn phận ở nhà của Cha Con sao "(Lc 2, 49). Với các con trai ông Giêbêđê xin được ngồi bên hữu và bên tả trong Nước Người, Người hỏi họ: Có uống nổi chén Người sắp uống không? (Mt 20,23).
Ở đây cũng thế, từ chối can thiệp vào vấn đề chia gia sản, không phải là Đức Giêsu không quan tâm đến những vấn đề trần thế. Là Cứu Chúa, Đức Giêsu cứu chuộc con người cả xác và hồn, quả tim và ý thức, thể chất và tinh thần. Trong những năm rao giảng, Đức Giêsu không ngừng chú trọng đến con người toàn diện đó. Người đã nuôi dưỡng hồn họ bằng của ăn Lời Chúa, Người lại nhân năm cái bánh và hai con cá lên nhiều để nuôi dưỡng thể xác họ. Khi rao giảng, các bệnh nhân đến, đều được Người chữa lành. Tuy nhiên, không phải mọi bệnh nhân Dothái thời đó đều được Đức Giêsu cứu chữa, cũng như mọi người bệnh tật của thế giới sau này, không được Đức Giêsu chữa lành. Công việc đó là của con người. Người ta phải đào tạo các bác sĩ, phải lo có bệnh viện, phải tìm ra các thứ thuốc để chữa các bệnh nhân. Cũng vậy, các vấn đề xã hội như chia gia tài, giải quyết những tranh chấp bất hoà là nhiệm vụ của các quan toà, các thẩm phán, những nhà phụ trách thế tục... Đức Giêsu từ chối đặt mình vào vị trí của những người ấy.
Trong chiều hướng đó, công đồng Vatican II đã không ngừng đưa giáo dân về với ý thức và năng lực riêng của họ: Giáo dân hãy mong đợi ánh sáng và sức mạnh tinh thần nơi các linh mục. Thế nhưng, họ đừng vì thế, mà nghĩ: Các linh mục có đủ khả năng chuyên môn về mọi vấn đề. Thực ra có nhiều vấn đề mà linh mục không biết, nhất là những vấn đề không thuộc lãnh vực của linh mục. Với những vấn đề ấy, giáo dân phải tìm cách giải quyết, vì đó là trách nhiệm và thuộc lãnh vực của mình (Gs 43.)
Mặc dù Đức Giêsu không trực tiếp đảm nhận những nhiệm vụ trần thế, Người uỷ thác cho những vị có chức quyền, nhưng Người đưa ra một nguyên tắc để các nhà hữu trách áp dụng cho những trường hợp cụ thể. Nguyên tắc đó là không nên lẫn lộn phương tiện với mục đích. Mục đích là con người, của cải là phương tiện. Nhà nước cũng như chính quyền tạo ra của cải không phải để tiêu thụ tối đa, nhưng là phục vụ con người. Chính sự sống con người đứng đầu chứ không phải của cải. Sự sống con người gồm: Sự sống, thể xác và linh hồn, sự sống đời này và đời sau. Dĩ nhiên sự sống linh hồn, sự sống đời sau là cơ bản, sự sống thể xác, sự sống đời này là tạm bợ. Trong hai cái tạm bợ và cơ bản, cái sau quan trọng hơn cái trước.
Để làm sáng tỏ, Đức Giêsu kể dụ ngôn người phú hộ và những kho lẫm. Qua dụ ngôn, Đức Giêsu lên án nhà phú hộ, một tay duy vật hoàn hảo, tin vào những kho lẫm mang lại hạnh phúc cho mình. Thế nhưng, Đức Giêsu cảnh giác: "Đồ ngốc, nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?"
Ông phú hộ thật sai lầm, ông nhầm lẫn hoàn toàn. Sự giầu sang không mang lại hạnh phúc... không có mối liên hệ giữa việc có nhiều của cải trần thế và sự an toàn mạng sống. Sự sống của một người không phụ thuộc vào những của cải của người ấy. Tiền bạc không mua được thời gian. Ông phú hộ đã bị Đức Giêsu gọi là "đồ ngốc". "Đồ ngốc" với "dại" không hơn gì nhau., "dại" với "điên" là một. Trong Tin Mừng, Đức Giêsu không ngừng đặt đối lập "kẻ điên dại" (nabal) với "người khôn ngoan" (maskil). Năm cô thiếu nữ không mang theo dầu cho đèn mình, là dại, năm cô mang theo dầu cho đèn, là khôn (Mt 25,2). Người mù để cho người mù dẫn đường là dại (Lc 6,39). Người biết đọc ra những dấu chỉ của thời đại là khôn (Lc12,56). Nhưng cái khôn ai cũng cần phải có, đó là nhận ra của cải chân thực, nhận ra ý nghĩa đích thực của đời sống, đó là đời sống vĩnh cửu.
Đức Giêsu, Người sắp chết trong ít ngày nữa, không muốn làm việc cho một người dù đó là quyền lợi chính đáng. Việc chia gia tài, không phải là việc làm đích thực cho anh. Có một tiếng nhỏ âm vang trong chúng ta: "Ngài có lý". Ngài biết rõ điều Ngài nói: "Anh em hãy coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, vì không phải hễ ai được dư giả, thì mạng sống người ấy nhờ của cải mà được bảo đảm đâu".


Vào thời Chúa Giêsu, cũng như vào thời nay, những người nghèo khó bao giờ cũng bị khinh chê. Sénèque đã viết như sau: - Lòng thương xót là một thói xấu của những kẻ yếu đuối. Còn người khôn ngoan sẽ không bao giờ thương xót.
Có kẻ đã đặt câu hỏi: - Đâu là sự khác biệt giữa một chiếc cày, một con bò và một tên nô lệ?
Và rồi người ta đã trả lời: - Chiếc cày thì không biết nói, con bò thì biết rống, còn tên nô lệ thì biết nói. Nhưng cả ba đều là những đồ dùng không đáng giá.
Còn Chúa Giêsu thì sao? Ngài đã nghĩ gì về sự nghèo khó?
Đọc lại Phúc âm, chúng ta thấy Ngài đã mặc lấy thân phận nghèo khó.
Thực vậy, khi xuống thế làm người, Ngài đã chọn Mẹ Maria và thánh Giuse, là những người nghèo khó để giúp đỡ mình. Khi mở mắt chào đời, Ngài đã được sinh ra trong cảnh nghèo khó của hang đá máng cỏ ngoài đồng vắng Bêlem.
Ngài không phải chỉ sinh ra trong nghèo khó, mà còn lớn lên trong túng thiếu, phải lao động cực nhọc với đôi bàn tay của mình để kiếm tìm chén cơm manh áo. Thiên hạ đã chẳng bàn tán với nhau rằng: - Há Ngài chẳng phải là một bác phó mộc, con bà Maria sao?
Trong suốt quãng đời công khai, Ngài cũng đã sống vất vưởng, nay đây mai đó, như Ngài đã diễn tả: - Con cáo có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có lấy một chốn tựa đầu.
Sau cùng Ngài cũng đã chết trong cảnh nghèo khó với cây thập giá được dựng lên giữa trời và đất. Ngay cả ngôi mộ, nơi yên nghỉ cuối cùng cũng chẳng có nữa. Chúng ta có thể đúc kết về cuộc đời của Ngài như sau: - Sinh ra trong nghèo khó, lớn lên trong túng cực và chết đi trong thiếu thốn.
Ngài đã sống và sau đó đã giảng dạy về sự nghèo khó. Mở đầu bài giảng trên núi về tám mối phúc thật, Ngài nói: - Phúc cho những ai có tinh thần nghèo khó, vì nước trời là của họ.
Qua lời xác minh trên, Ngài đã thực hiện một cuộc cách mạng, làm đảo lộn bậc thang giá trị. Kể từ nay, những kẻ giàu sang sẽ trở thành nghèo túng và những người nghèo túng sẽ trở thành giàu sang. Ngài đã truyền dạy: - Không ai có thể làm tôi hay chủ, vì nếu mến chủ này thì sẽ ghét chủ kia. Cũng vậy, các ngươi không thể vừa làm tôi Thiên Chúa lại vừa làm tôi tiền của được… Con lạc đà chui qua lỗi kim còn dễ hơn người giàu có vào Nước trời.
Nơi khác, Ngài cũng xác quyết mình thực hiện những gì tiên tri Isaia đã loan báo: - Thánh Thần Chúa ngự trên tôi. Ngài xức dầu cho tôi và sai tôi đi rao giảng Tin mừng cho người nghèo khó…
Ngài đồng hóa mình với nhưng kẻ khó nghèo, bởi vì trong hoạt cảnh về ngày phán xét, Ngài đã nói: - Khi Ta đói, các ngươi đã cho ăn. Khi Ta khát, các ngươi đã cho uống. Khi Ta mình trần các ngươi đã cho mặc. Khi Ta đau yếu và bị cầm tù, các ngươi đã viếng thăm. Vì mỗi khi các ngươi làm những việc ấy cho một kẻ hèn mọn nhất, thì đó là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy.
Giáo hội tiếp nối sứ mạng của Chúa Giêsu, luôn quan tâm bênh vực quyền lợi và giúp đỡ những người nghèo khó, bởi vì họ cũng có một linh hồn bất tử, họ cũng là con cái Thiên Chúa và họ cũng được cứu chuộc bằng giá máu châu báu của Đức Kitô.
Chúng ta có thể tìm thấy biết bao nhiêu mẫu gương sáng chói trong lòng Giáo hội. Một Đamiêng đã phục vụ những người phong cùi tại hải đảo xa xôi. Một Phêrô Claver đã chăm sóc những người nô lệ. Một Vincentê đã lo lắng cho những người túng thiếu. Một Têrêsa Calcutta đã giúp đỡ những người bát hạnh, những người hấp hối bị bỏ rơi tại Ấn độ… Và con biết bao nhiêu dòng tu khác chuyên lo cho những người già cả, đau yếu và mồ côi.
Giáo hội không phải chỉ giảng dạy mà còn thực thi đức bác ái.
Noi gương Chúa Giêsu và Giáo hội, chúng ta hãy có một tinh thần siêu thoát đối với của cải đã đành, mà còn phải có một tình yêu thương đối với những người nghèo khó.
Những hành động bác ái của chúng ta sẽ là một cách thức truyền giáo hữu hiệu nhất vì ngay từ đầu những người ngoại đã phải ngạc nhiên về các tín hữu sơ khai: - Kìa xem họ yêu thương nhau biết chừng nào.
Thương giúp kẻ khó nghèo là thương giúp cho chính Chúa, là thu tích cho mình một kho tàng thiêng liêng trên trời.


Năm 1987, Hội đồng quốc gia Hoa Kỳ đặc trách giáo dục, đã thực hiện một cuộc phỏng vấn các sinh viên sắp mãn đại học, về mục đích cuộc đời của họ trong tương lai: Họ muốn gì? Họ nhằm điều gì trước hết? Anh chị em có biết kết quả như thế nào không? 75% trong số 200.000 sinh viên được hỏi ý kiến đã trả lời cho biết: “Mục đích cuộc đời tương lai của họ là làm sao kiếm được thật nhiều tiền”. Các sinh viên này cho biết: “Sau khi học xong, họ muốn có một việc làm tốt với đồng lương cao để sống thoải mái”.
Không phải chỉ có những người trẻ này mới có ý nghĩ về cuộc sống hưởng thụ những của cải vật chất như vậy. Trong một xã hội thấm nhiễm tinh thần hưởng thụ và vật chất như ngày nay, nhiều người bị cám dỗ sống chỉ nghĩ đến nhà cửa, quần áo, ăn uống, tiền bạc, và được hưởng dùng càng nhiều phương tiện càng tốt. Nhiều người có thái độ giống như ông phú hộ giàu có được Chúa Giêsu mô tả trong Tin Mừng.
Đây là một dụ ngôn của Chúa Giêsu, thường được gọi là dụ ngôn người phú hộ ngu ngốc hay dại dột. Bởi vì ông ta chỉ nghĩ đến đời sống trần gian mà quên mất số phận vĩnh cửu của mình. Ông ta chỉ lo làm giàu mà không biết rằng: tất cả sự giàu sang của ông chỉ là hư vô mà thôi, vì tất cả những gì ông đang có ông không thể đem chúng theo ông vào cuộc sống vĩnh cửu, ông phải để lại cho những người khác. Hơn nữa, ông lại chỉ tìm sự an nhàn, hưởng thụ vinh thân phì da mà không nghĩ tới Thiên Chúa, không nghĩ tới người khác, và cũng không nghĩ tới đời sau. Đó là lý do tại sao ông phú hộ này bị Chúa bảo là ngu ngốc, dại dột, vì ông tham lam, thích sống hưởng thụ mà quên mất đời sống vĩnh cửu của mình.
Câu chuyện sau đây cũng tương tự như vậy, minh họa cho chúng ta hiểu rõ hơn chủ trương sai lầm của ông phú hộ ấy: Có một người kia rất giàu có, ruộng đất mênh mông thẳng cánh cò bay. Ông có một tên đầy tớ vốn có lòng tham của và ham danh vọng. Một hôm, ông gọi đầy tớ đến và bảo: “Ta sẽ cho ngươi ruộng đất của ta như lòng ngươi ước nguyện. Ngươi có thể chạy bao nhiêu tùy ý, chạy đủ một vòng từ lúc mặt trời mọc cho tới khi mặt trời lặn. Ta sẽ cho ngươi hết số ruộng đất mà ngươi đã chạy được, nhưng phải nhớ điều này: nếu ngươi trở về đây chỉ sau một phút khi mặt trời đã lặn rồi, ngươi sẽ không được gì hết, cho dù chỉ một tấc đất thôi”.
Người đầy tớ rất sung sướng làm theo lời ông chủ. Mặt trời vừa lóe lên những tia nắng đầu tiên, hắn đã sẵn sàng khởi hành, trong lòng nghĩ rằng: “Thật là sung sướng biết bao, chỉ trong vòng một ngày thôi mình sẽ trở thành một người điền chủ giàu có”. Với niềm vui sướng đó, hắn bắt đầu cắm cổ chạy, chạy không kịp thở, chạy không biết mệt. Mặt trời đã đứng ngọ, lẽ ra đến lúc phải quay đầu chạy vòng trở về cho kịp trước khi mặt trời lặn mới phải, nhưng trước mặt hắn, đồng cỏ vẫn còn xanh tươi, ruộng lúa chín vàng. Lòng tham đã khiến hắn chóa mắt. Thế là hắn cứ cắm đầu chạy mãi, chạy tiếp nữa. Đến khi hắn quay đầu chạy về thì trời đã xế chiều, nhưng đường vẫn còn xa, hắn ước ao mặt trời đứng lại để chạy về cho kịp. Hắn lo sợ, gắng sức chạy nhanh hơn. Khi hắn tới cửa nhà ông chủ, cũng vừa lúc mặt trời lặn. Nhưng tiếc thay cũng là lúc hắn hết hơi, ngã gục tắt thở dưới chân ông chủ. Thật đúng “Nhân tham tài tắc tử cũng như điểu tham thực đắc vong”. Và ông chủ cho anh như là phần số một chỗ nghỉ vừa dài vừa rộng không quá ba tấc đất.
Chúng ta thường nghe nói; “Tham thì thâm” quả là đúng. Trên đời này không thiếu gì những người có lòng tham và ích kỷ đến nỗi muốn đi mượn hòm để chôn mình thay vì bỏ tiền ra mua. Cũng có những người vất vả suốt cả đời lo thu tích của cải đến nỗi không dám ăn no, ngủ ngon, để rồi nửa đời người còn lại phải dùng của cải đã thu tích để bồi dưỡng lại sức khỏe đã mất chỉ vì lòng ích kỷ và tham lam quá mức. Thật vậy, những người quá lo thu tích của cải sẽ trở nên mù qaung, họ liều mình đánh mất không những tự do mà còn mất cả chính đời sống nữa.
Của cải vật chất, lúa gạo, quần áo, nhà lầu, xe hơi, vàng bạc là phương tiện cần thiết để sống, nhưng không bao giờ là tất cả. Không thể vì chúng mà người ta tự cho phép mình làm tất cả mọi cách, kể cả làm gian bán lận, xâm phạm mạng sống cũng như tiết hạnh của kẻ khác, tham ô, tham nhũng hoặc khai thác “con người” và “thiên nhiên” cách bất chính. Tiền bạc, của cải tự nó không phải là xấu. Ai cũng cần có tiền bạc, của cải để sống xứng đáng với nhân phẩm. Tuy nhiên, tiền bạc, của cải vẫn luôn là con dao hai lưỡi. Nếu được sử dụng như một phương tiện, tiền bạc sẽ giúp cho con người sống tốt đẹp, hạnh phúc. Trái lại, nếu chạy theo tiền bạc mà quên mất những giá trị khác trong cuộc sống, thì thật là nguy hiểm và tai hại. Nó có thể đem lại ấm no hạnh phúc đời này, nhưng thiệt mất linh hồn thì ích gì? Bởi vì cái chết sẽ đóng dấu chấm hết cho mọi cuộc sống giàu nghèo, sang hèn. Quan trọng là khi nhắm mắt, số phận đời đời của chúng ta sẽ ra sao? Của cải trần gian có giúp chúng ta tìm được hạnh phúc bất diệt hay lôi kéo chúng ta vào chỗ trầm luân?
Chúng ta hãy xét lại thái độ sống của mình. Chúng ta phải nhận định cho đúng bậc thang giá trị của cuộc sống. Trong khi bôn ba vất vả kiếm sống hằng ngày, chúng ta phải tìm kiếm nước Chúa và những giá trị của nước Chúa trước hết. Trong khi tìm kiếm nhu cầu vật chất, chúng ta phải dứt khoát khước từ mọi hành động bất chính, mọi thỏa hiệp với lừa đảo, gian dối. Chúng ta phải biết hài lòng với những gì mình đang có, đồng thời không sống ích kỷ, đóng kín, chỉ biết có mình, bất cần người khác. Trái lại, hãy sống quảng đại, mở rộng quả tim, mở rộng bàn tay để chia sẻ và cảm thông với mọi người, như thánh Phaolô khuyên dạy: “Hãy làm ơn làm nghĩa, hãy giàu có việc lành, hãy hào phóng, rộng rãi chia sẻ để tích trữ vốn liếng cho cuộc đời mai sau”.


26. Kh dại
Bài Phúc âm hôm nay có nói tới một người giàu có đã lo tích trữ rất nhiều của cải, và cho rằng từ nay cuộc đời mình sẽ được hạnh phúc, bảo đảm. Ông nghĩ rằng: “Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi hưởng thụ cho đã!”. Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta: “kẻ khờ dại”. (nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?).
Nếu ông ta sống vào thời đại này, mọi người sẽ xem ông là một nhân vật vị vọng, một con người có địa vị cao trong xã hội, có thể sai khiến người khác, được mọi người nể trọng. Thế mà Chúa Giêsu lại gọi ông là kẻ dại khờ. Chúa Giêsu không lên án ông là kẻ dại khờ, vì có thể ông đã làm giàu một cách bất chính. Câu chuyện cho thấy ông đã lao động cật lực, đã biết tận dụng thiên thời địa lợi và hoạch địch một chương trình dài hạn như một nhà doanh nghiệp tài ba. Vậy tại sao ông lại được xem là một kẻ dại khờ?
Đời sống của ông bị nhận chìm bởi các con sóng là các phương tiện vật chất như áo quần, xe cộ, nhà cửa và các tiện nghi trong cuộc sống. Đời sống của ông bị bởi các hành trang vật chất chỉ giúp ông duy trì và phát huy cuộc sống trong cuộc lữ hành ngắn ngủi của một đời người. Ông ta quên rằng con người sống nhờ phương tiện nhưng lại sống cho cùng đích, và cùng đích của con người là “tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia Người sẽ thêm cho. Và thảm kịch của cuộc sống chính là lo lắng tìm kiếm phương tiện, và để cho cùng đích tan biến trong phương tiện.
Người đàn ông này nếu càng giàu có về của cải vật chất thì đời sống tinh thần và thiêng liêng càng trở nên nghèo nàn. Có thể ông có rất nhiều sách quí, nhiều đĩa nhạc hay, nhưng chắc rằng ông chẳng bao giờ nghe, và chẳng bao giờ đọc. Vì ông còn đang mải mê kiếm tiền và giữ tiền. Cho nên đời sống tinh thần và thiêng liêng của ông trở nên nghèo nàn. Vậy, ông đúng là kẻ khờ dại.
Ông chỉ sống cho cá nhân của ông chứ không biết quan tâm đến người khác. Có một người nọ thật giàu muốn gì cũng có, tuy vậy ông không thấy hạnh phúc vì ông chỉ nhận được những cái nhìn soi mói, coi thường và khinh miệt của người khác. Ông tìm đến hỏi một người nổi tiếng là khôn ngoan: “Tại sao người ta lại coi thường và khinh miệt tôi cho tôi là kẻ keo kiệt bủn xỉn? Người ta đâu biết rằng sau khi chết, tôi sẽ hiến tất cả gia tài của tôi cho người nghèo và cho những công việc từ thiện”. Để trả lời, nhà khôn ngoan kể cho ông một câu chuyện như sau: Một chú heo than thở cùng chị bò cái: “Tôi cũng như chị, chúng ta cống hiến thịt mình cho loài người. Thế thì tại sao họ thân thiện với chị mà xa lánh tôi?” Ngẫm nghĩ giây lát, chị bò cái trả lời: “Thịt chúng ta chỉ cống hiến cho loài người khi chúng ta chết. Còn bây giờ có lẽ tại tôi hiến cho họ sữa lúc tôi còn sống nên họ quí mến tôi chăng”.
Thật vậy, nhìn vào cuộc sống hằng ngày thì chúng ta sẽ nhận ra ngay, những người có điều kiện về vật chất biết quan tâm giúp đỡ chia sẻ với anh em thì sẽ được nhiều người yêu mến và kính nể.
Ông nhà giàu này mang trong mình căn bệnh vị kỷ, nên không thấy rằng của cải của ông là do của cải tập thể mang lại, ông cũng không nhận ra rằng ông đã thừa hưởng một kho tàng ý tưởng và các tiến bộ mà những người đang sống cũng như đã chết góp phần tạo nên. Ông nghĩ rằng mình có thể sống huy hoàng trong thế giới nhỏ bé chật hẹp. Ông là một con người sống theo chủ nghĩa cá nhân và suốt đời ông chỉ có một mình không có ai làm bạn. Ông thật là kẻ khờ dại.
Ông đã không biết rằng ông có được của cải như ngày nay chính là do Thiên Chúa đã ban cho ông. Và bây giờ ông nói với chính mình: bây giờ tôi có nhiều của cải rồi, ta cho xây kho để cất của cải vào đó, giờ ta chỉ có hưởng thụ, đi du lịch, an dưỡng tuổi già. Nhưng đêm hôm đó Thiên Chúa gọi ông. Vậy ông quả là một kẻ khờ dại vì khi chết ông đâu mang theo được vật chất gì.
Có lẽ ông nhà giàu này nghĩ rằng của cải, quyền thế ở trần gian này là một thứ bảo hiểm chắc chắn cho hạnh phúc và sự sống đến nỗi ông quên cả cái chết rình rập, bất xét đến phần rỗi đời đời. Ông là kẻ khờ dại vì cứ bo bo giữ lấy của cải cho thật nhiều để tiêu xài, ăn chơi thỏa thích, cung phụng cho bản thân để rồi không biết khôn ngoan dùng của cải mua lấy bằng hữu trong Nước Trời.
Ngày nay có nhiều người lẫn lộn giữa hạnh phúc và cái bóng của hạnh phúc; họ mải mê rong ruổi chạy theo cái bóng này, để rồi mau chóng thất vọng khi nó vỡ tan như bong bóng xà phòng.
Chúa Giêsu coi người giàu có này là kẻ khờ dại vì ông không phân biệt được phương tiện và cùng đích cuộc đời; ông không ý thức được mình lệ thuộc vào người khác; ông không ý thức được mình phải lệ thuộc vào Thiên Chúa.
Thế thì, qua bài Phúc âm hôm nay, Chúa Giêsu muốn nói với chúng ta điều gì? Chúa Giêsu không hề lên án người giàu có chỉ vì họ có nhiều của cải, nhưng chỉ cảnh báo những người quá coi trọng tiền bạc, của cải và không biết sử dụng tiền bạc cho đúng. Tiền bạc tự thân không có giá trị đạo đức. Nó có thể sử dụng cho việc tốt cũng như việc xấu. Nó chỉ là phương tiện, một khí cụ, một đồ dùng. Như con dao chẳng hạn, cái làm cho nó tốt hay xấu chính là cách sử dụng. Con dao có thể giúp người mẹ dùng để sửa soạn bữa ăn, hay giúp cho bác sĩ phẫu thuật để cứu sống bệnh nhận, nhưng nó cũng có thể được dùng để sát nhân. Và việc sử dụng tiền bạc cũng thế. Nếu chúng ta sử dụng đúng và tốt, như giúp đỡ anh em khi họ thiếu thốn, hay làm một công việc từ thiện nào đó là chúng ta cứu sống họ, nhưng nếu dùng đồng tiền mà mua chuộc, đút lót với ý đồ xấu là chúng ta đã hại người khác.
Dưới cái nhìn của Chúa, làm giàu một cách lương thiện không phải là xấu, tiêu dùng của cải do mình làm ra không hề là một điều xấu. Nhưng điềm nhiên hưởng thụ và nhắm mắt làm ngơ trước nỗi khổ của anh em lại là một tội ác, dù có ý thức hay không ý thức, mỗi người chúng ta là một con nợ đối với người khác (người quen biết hay không quen biết). Vậy chúng ta phải trả món nợ thế nào? Câu trả lời thật giản đơn: cho kẻ đói ăn, cho kẻ trần truồng áo mặc, chăm sóc người đau ốm.
Chúa Giêsu muốn chúng ta sống một cách sống khôn ngoan. Người khôn ngoan phải biết đâu là giá trị thật và giả, cái gì trường tồn và nhất thời. Người khôn ngoan biết nhìn sự vật theo bậc thang giá trị: sẵn sàng hy sinh cái tạm bợ để theo đuổi cái vĩnh hằng. Cuộc đời Kitô hữu chúng ta là phải sống siêu thoát, nghĩa là của cải, danh vọng, địa vị, quyền lực, quyền lợi được sử dụng như phương tiện để đạt đến mục đích tối hậu. Kitô hữu chúng ta không miệt thị những thực tại trần thế nhưng hướng tất cả các thực tại trần thế vào việc xây dựng Nước Trời. Thực tại trần thế giúp thăng tiến con người trong xã hội và Giáo Hội. Như thánh Phaolô đưa ra một xác tín cho chúng ta: Nếu chúng ta cùng chết với Đức Kitô thì chúng ta sẽ cùng sống lại với Người. Đức Kitô trở thành Người mẫu, dạy chúng ta sống tốt đạo đẹp đời.


27. S khôn ngoan đích thực – Lm. GB. Trần Văn Hào
Sống ở đời, ai cũng muốn tỏ ra mình là người khôn ngoan để tồn tại. Tục ngữ Việt Nam có câu ‘Khôn sống, bống chết’. Kẻ khôn ngoan sẽ sống, còn kẻ khờ dại sẽ bị đào thải. Cả 3 bài đọc lời Chúa hôm nay đều nói về sự khôn ngoan, nhưng không theo quan niệm trần thế mà theo hướng đích của Tin mừng. Vậy đâu là sự khôn ngoan đích thực?
Nguyên lý căn bản của khôn ngoan: ‘Memento Finis’ (hãy nghĩ đến cùng đích)
Ngay từ thời cổ đại, triết gia Socrates cũng đã nói đến nguyên lý này. Nhưng ông ta chỉ giới hạn quan điểm trong phạm trù triết học mà thôi. Nền triết học Hy lạp ngày xưa không thể đưa dẫn con người đến cùng đích tối hậu của cuộc sống như Kinh thánh mặc khải, mặc dù họ vẫn biết rằng sự khôn ngoan ở đời là hãy nghĩ đến mục đích sau cùng. Họ không biết và cũng không thể xác định được đích đến của cuộc sống hôm nay là gì, ở đâu và như thế nào. Trong bài đọc thứ nhất, tác giả sách Giảng viên từ từ hé mở thực tại này với nhận định ‘Phù vân, tất cả chỉ là phù vân’. Mọi giá trị trần gian chỉ mang tính tương đối và rất tạm bợ. Tiền  bạc, danh vọng hay sắc đẹp rồi sẽ biến tan như mây khói khi chúng ta đối diện trước cái chết. Nhưng tác giả vẫn chưa soi tỏ cho chúng ta biết thực tại sau cái chết sẽ ra sao.
Mãi muộn thời sau này, ý niệm về cuộc sống mai hậu mới từ từ  được hé mở. Anh em nhà Ma-ca-bê (thế kỷ thứ 2 trước công nguyên) đã quyên tiền xin lễ cầu nguyện cho những người đã chết. Đây là quyển sách đầu tiên trong Kinh thánh Cựu ước nói về niềm tin vào cuộc sống mai sau. Niềm tin đó được Chúa Giêsu dần dần mặc khải rõ nét qua các giáo huấn của Ngài. Đặc biệt, Đức Giêsu đã  tiến nhận cái chết và đi vào vinh quang Phục sinh để diễn bày chân lý mà Thánh Phaolô diễn tả: “Những ai cùng chết với Đức Kitô, sẽ được cùng sống lại với Ngài”.
Trong cái nhìn thần học ấy về cánh chung, Thánh Phaolô trong thư gửi giáo đoàn Côlôssê mà Giáo hội đọc lên trong phụng vụ hôm nay, cũng tổng lược một viễn ảnh cuộc sống tương lai đặt nền tảng trên niềm tin vào Đức Kitô Phục sinh để giúp chúng ta có một thái độ sống khôn ngoan đích thực. Ngài viết:”Anh em đã được chỗi dậy cùng với Đức Kitô, nên hãy tìm kiếm những gì thuộc thượng giới nơi Đức Kitô đang ngự bên hữu Thiên Chúa…Khi Đức Kitô xuất hiện, anh em sẽ được xuất hiện với Ngài và cùng Ngài hưởng phúc vinh quang.” (Col 3,1-5).
Sự khôn ngoan của Tin mừng: Tinh thần nghèo khó và sống thanh thoát.
Mối phúc đầu tiên trong bát phúc mà Chúa Giêsu đã công bố trong bài giảng trên núi, chính là nếp sống khó nghèo. “Phúc cho ai có tinh thần nghèo khó vì nước trời là của họ”. Mối phúc đó cũng được Chúa Giêsu nhắc lại gián tiếp qua dụ ngôn trong bài Tin mừng hôm nay. Tên nhà giàu bám vào của cải vật chất và sống cuộc sống hưởng thụ đã bị Chúa kết án một cách gay gắt. Chúa gọi anh ta là ‘đồ ngốc’ (c 20). Ngài còn răn đe một cách mạnh mẽ: “Kẻ nào thu tích của cải cho mình mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng sẽ giống như vậy (c 21).
Alexandre Đại Đế (thế kỷ thứ tư trước công nguyên) là một ông vua rất nổi tiếng trong thế giới Hy lạp ngày xưa. Ông đã chiến thắng lẫy lừng và chinh phục hầu hết các nước miền Trung Đông. Ông chết lúc còn rất trẻ, mới 30 tuổi. Trước khi chết, ông dặn các cận thần hãy để thi hài của ông trong cỗ quan tài với hai bàn tay thò ra ngoài. Ông muốn cho mọi người thấy rằng, một con người như ông với bao danh vọng và của cải giầu sang, khi chết cũng chỉ còn 2 bàn tay trắng. Giai thoại này rất tương thích với nội dung mà lời Chúa hôm nay đề cập đến. Chúng ta đã nghe nói khá nhiều về tinh thần nghèo khó mà Chúa Giêsu mời gọi, nhưng trong thực tế, tiền bạc vẫn luôn là tên cám dỗ khủng khiếp nhất ở bất cứ thời đại nào. Nó tấn công tất cả mọi người, không loại trừ ai. Trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta từng chứng kiến nhiều trường hợp, ngay cả cha mẹ và con cái đem nhau ra tòa chỉ vì tranh chấp một căn nhà hay vài ba thước đất. Có biết bao nhiêu bài học cay đắng và nghiệt ngã chúng ta đã rút ra từ vấn đề tiền bạc. Lúc còn nghèo xác nghèo xơ, chẳng ai thèm ngó ngàng tới. Khi trở thành việt kiều với đô la rủng rỉnh trong túi trở về thăm quê hương, căn nhà lúc nào cũng đầy ắp bạn bè đến hỏi han. Trong tiểu thuyết ‘Những con chim ẩn mình chờ chết (les oiseaux se cachent pour mourir)’ tác giả cũng nêu lên một thực tế phũ phàng đã và đang xảy ra, đó là tiền bạc như một ma lực làm tha hóa và biến chất rất nhiều người, ngay cả các anh em linh mục.
Kết luận
Ngày xưa có một ông vua nuôi một thằng ngốc trong cung để giải sầu. Những lúc buồn, ông gọi thằng ngốc đến để mua vui. Khuôn mặt ngờ nghệch và những cử chỉ ngô nghê của nó cũng giúp nhà vua khuây khỏa đôi chút. Nhà vua thưởng cho nó một cây gậy bằng bạc và dặn: “Tao thưởng cho mày cây gậy này vì mày rất ngốc. Khi có ai ngốc hơn mày, mày hãy trao cây gậy cho nó”. Một bữa kia, nhà vua lâm trọng bệnh và rất nguy kịch. Ông cho gọi thằng ngốc đến để giải khuây. Ông nói với nó: “Ngốc ơi, ta sắp đi xa rồi”. “Đức vua đi đâu và chuẩn bị hành trang gì chưa?” Thằng ngốc hỏi lại. “Ta chưa chuẩn bị gì và ta cũng chẳng biết đi đâu nữa”. Nghe vậy, thằng ngốc nhẩy cẫng lên và trao cây gậy bạc cho đức vua. Nó nói: “Bây giờ, con đã tìm ra được một người ngốc hơn con rồi, đó là chính đức vua. Đức vua sắp đi xa mà không biết mình đi đâu và cũng chưa chuẩn bị gì thì chắc chắn đức vua là người ngốc nhất trên đời”.
Đúng vậy, điều xuẩn ngốc nhất trên trần gian là ta đang sống mà không biết mình từ đâu đến, sống để làm gì và cuộc sống mai sau sẽ đi về đâu. Tên nhà giầu trong bài Tin mừng hôm nay cũng được Chúa gọi là ‘đồ ngốc’. Lời Chúa nhắc nhở để chúng ta biết sống khôn ngoan thực sự theo hướng đích của Tin mừng.


28. Suy niệm của Lm. Uyen Nguyen
CỦA CẢI DƯ GIẢ CÓ BẢO ĐẢM ĐƯỢC MẠNG SỐNG CON NGƯỜI
Là vấn đề được Đức Giêsu nêu lên không riêng cho người đòi chia gia tài mà còn cho mọi người trong đám đông theo Người. Gia tài là gia bảo để lại, vừa là vật thể, vừa là tinh thần. Vật thể chỉ để sử dụng, tinh thần biểu trưng công ơn cha mẹ tạo ra giờ các ngài đã khuất. Điều đó, trên nguyên tắc, được phân chia đồng đều cho các con. Hôm nay giữa đám đông, có người lên tiếng xin Đức Giêsu lấy quyền ‘chia phần gia tài công bình cho anh’. Có lẽ do Đức Giêsu dạy cầu nguyện hấp dẫn từ kinh Lạy Cha trước đây. Anh mạnh dạn mạo muội lên tiếng xin Người phân giải.
Đứng ra chia gia tài? Đức Giêsu không làm được! Vì, ở đây bây giờ, Người không xử kiện, không là quan tòa ‘chợ đời’. Người đang mang sứ mệnh, dành cho Người, tuyệt đối cao cả, trên đường lên Giêrusalem chịu chết. Cái chết của Người sẽ lập nên ‘cơ đồ’ thiêng liêng mà muôn người trần thừa hưởng bất tận. Đó là điều Người cũng muốn mọi người đồng tâm cùng thực hiện.
Trong câu chuyện kể cho mọi người, Đức Giêsu nêu hai vấn đề đối chiếu, vật chất dư giả và sự tồn vong mạng sống. Nên khi lấy vật chất dư giả để bảo đảm mạng sống thật là điều hão huyền. Thế mà không ít người, trong khi miệt mài lo thu tích gom góp những gì chóng qua, quên mất những gì là trường cửu. Vì thế Người đã nói: “Ấy người nào thu tích của cải cho mình mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa thì số phận cũng như thế đó”(c.21)! ‘Làm giàu’ theo đường lối của Người là gầy dựng những gì ‘công đức’, sự nghiệp, tài sản thiêng liêng trường cửu, là sự công chính. Đây là chủ đích giáo huấn của Đức Giêsu như đã thấy trong Tin Mừng Matthêu: “Anh em đừng tích trữ cho mình những kho tàng dưới đất, nơi mối mọt làm hư nát, và kẻ trộm khoét vách lấy đi. Nhưng hãy tích trữ cho mình những kho tàng trên trời, nơi mối mọt không làm hư nát, và kẻ trộm không khoét vách lấy đi. (x.6,19-20)
Biết rằng mọi ‘vật chất’ hiện có là do Thiên Chúa tạo ‘chung’ cho con người hưởng dùng. Chính những vật chất này làm nên cơ sở để con người lấy năng lực bẩm sinh làm ra nhu cầu cần dùng. Vật chất luôn vô tri. Dù vậy khi ở trước con người, vật chất đã trở nên duyên cớ phát sinh mọi sự phức tạp rối ren. Điều đó được trải nghiệm qua bao thời giữa mọi người, mọi nước, mọi dân. Và Đức Giêsu cũng đã chỉ ra nguyên nhân, duyên do nội tại là ‘mọi thứ tham lam’ của con người đã, thật cụ thể, gây ra bao tiêu cực làm suy suyển tình anh em đồng loại và cuộc sống chung an bình đấy.
Tuy nhiên, đứng trước tâm địa con người, vật chất cũng đã chịu số phận đảo điên. Vì con người, dù trong chiều hướng tâm linh nào, cũng có thể có quan điểm và đánh giá khác nhau về chúng. Ở tiêu cực, một bộ phận cho là phù phiếm chóng qua; bộ phận khác, cách tích cực, tha thiết gắn bó, như Thần Tài Thổ địa, có tầm vóc mang lại may mắn vượt cung cầu không hề chấp nhận thiếu thốn hoặc chỉ đủ. Một bộ phận khác nữa nhìn vật chất là công cụ để thi thố tài cán nội tại sẵn nơi chính mình. Như tôi đã đọc thuộc câu này, ở đâu bao giờ, mà không nhớ nổi rằng: “Ngày xưa hạn hán cầu trời, ngày nay hạn hán mời trời xuống coi”. Không hề không đồng tình điều người xưa nói: Tận nhân lực tri thiên mệnh”.
Ở góc độ tiêu cực như đã nói, không thể không trích dẫn cụ đồ nho Nguyễn Sinh Sắc để thấy được quan điểm chung không ít, vì rất gần với thời hiện đại. Có lẽ trong khi dồi mài kinh sử tiến quan qua nhiều phen thành bại thăng trầm, đã không khỏi nhìn mọi sự thật đáng tủi buồn chê chán. Qua mấy vần thơ khá hấp dẫn, cụ đã bộc lộ rõ quan điểm của mình trước mọi sự đời: “Nhân sinh nhược đại mộng, thế sự như phù vân”. Quan điểm này rất trùng lập với tư tưởng vua Salomon cách cụ gần mấy nghìn năm trong bài đọc thứ I: “Mọi sự là phù hoa”.
Với Đức Giêsu! Người không đưa ra đánh giá phê phán nào đối với vật chất. Vì Người quá am tường tính chất cùng mức độ giá trị của chúng, bởi Người là Đấng tạo dựng nên chúng: ‘mọi sự đều thiện hảo’, thiện hảo theo cung cách ‘Chủ Tác’ tạo thành. Thế vậy, Người thẳng thắn chỉ dạy lập trường sống cho con người mỗi khi đối diện với vật chất đã tạo thành. Là luôn vận dụng khối óc, con tim, tình cảm để lọc chọn hành vi tốt, thực hiện hoạch định, sao đạt được điều độ phải cách, đúng phép và trách nhiệm! Chỉ thế là theo cách hướng dẫn mà Người nói với đám đông dân chúng trên đường theo Người qua đoạn Tin Mừng được trích công bố để suy nghĩ và tâm đắc hôm nay.
Với Phaolô, vị tông đồ yêu mến Đức Giêsu chí tình, qua mỗi bước trên đường rao giảng, đã nghiền ngẫm học hỏi rập khuôn vói Đức Giêsu, xác tín dạy dỗ các giáo đoàn tòng đạo. Bởi vì ánh sáng Đức Giêsu nhập tâm ngài. Trước vật chất là những gì con người phải biết tự phòng, nếu còn muốn ở mãi, và tha thiết bảo toàn đời sống công chính, điều cần thiết là khôn ngoan trong sử dụng, thức tỉnh trước cám dỗ và chất hấp dẫn hiểm nguy của chúng! Tuy không là tên cám dỗ, nó vẫn có ma lực cuốn hút vào vòng hấp lực xoáy ốc của nó kích động cái ‘bụng hèn yếu’ ở con người. Không phải chứ, cái bụng con người, nếu không có tâm linh đạo như ‘vòng khóa kiểm định hãm mở tự động’ thì không là túi tham không đáy đấy ư?
Điển hình với mọi người, Phaolô luôn có tâm ý khuyên bảo hãy có một tinh thần tự do và thái độ hưởng dùng mà không để lòng tha thiết gắn bó với của cải. Ngài viết trong thư gởi giáo đoàn Côrintô: “Kẻ hưởng dùng của cải đời này, hãy làm như chẳng hưởng. Vì bộ mặt thế gian này đang biến đi” (x. 7,31). Thánh nhân cũng không quên nhắc điều như vậy với các cộng sự của ngài, như với Timôtê, trong vai trò chăn dắt đàn chiên, dạy cho họ biết đặt trọn hi vọng và niềm trông cậy vào Thiên Chúa Đấng là chủ mọi sự và thấu suốt mọi sự thì hơn, đặc biệt lưu tâm đến những người giàu của cải:”Những người giàu ở trần gian này, anh hãy truyền cho họ đừng tự cao tự đại, cũng đừng đặt hy vọng vào của cải phù vân, nhưng vào Thiên Chúa, Đấng cung cấp dồi dào mọi sự cho chúng ta hưởng dùng” (tđd. 6,17).
Nhìn chung, Giáo Hội xưa nay trung thành với giáo huấn của Đức Giêsu, vị Thầy không ngừng toàn tâm ý hướng dẫn đoàn dân Chúa đón nhận giáo huấn của Người vì nơi hội tụ Nước trời. Bởi giá trị nhân linh được mua lấy bằng máu vô giá Đấng Cứu Độ. Giá trị đó đã trở nên vô cùng cao quý. Chỉ còn một điều mọi người biết trân trọng giữ lời dạy của Đức Giêsu, khi người phán: “Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho”(Mt 6,33). Tâm quyết này là kiên định dành cho những ai, trên đường lữ hành, diễn tả rực sáng niềm hi vọng.
Lạy Cha! chúng con nguyện danh Cha cả sáng, Nước Cha trị đến. Xin Cha cho chúng con lương thực hằng ngày! Chúng con xin cảm tạ Cha.


29. Suy niệm của Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm
ĐIỀU LÀM CON NGƯỜI THÀNH VĨNH CỬU
Thu tích kiến thức và học tập những kỹ xảo, tìm cách sở hữu gia tài một cách công bằng, lo lắng để mình hưởng nhàn sau những cố gắng lao nhọc, cũng chỉ là phù vân. Vậy cái gì trường tồn?
Cái chết giúp con người nhận ra chân lý
Trong cuộc đời rao giảng, Đức Giêsu đã gặp nhiều loại người. Có những người tìm đến với Đức Giêsu để nghe Ngài dạy điều hay lẽ phải, nhưng cũng có người muốn nhờ Ngài giải quyết những tranh chấp, cụ thể là vấn đề chia gia tài. Đức Giêsu đã từ chối can thiệp vào những việc này. Tại sao Đức Giêsu lại không giúp anh ta, khi anh ta bị người anh đối xử không công bằng? Phải chăng Đức Giêsu biết rằng Ngài cũng không thành công nếu Ngài can thiệp vào, hay Ngài cho rằng điều đó không quan trọng, và không là sứ mạng của Ngài: “Ai đã đặt tôi làm quan toà hay người trọng tài để phân xử?”? Hơn nữa, Đức Giêsu còn dùng cơ hội này để giúp con người ý thức về “lòng tham” của mình dưới mọi hình thức.
Người giầu có trong đoạn Tin Mừng sở hữu nhiều của cải, tính toán để tích chứa những gì ông ta có do lao động một cách hợp lý hợp pháp, đâu có gì xấu. Thế nhưng Thiên Chúa nói với ông ta: “Đồ khùng, nếu đêm nay anh phải chết, thì kho tàng đó để cho ai?” Điều khùng ở đây là người nhà giầu không biết dùng của cải để giúp người nghèo, để thu tích kho tàng không mục nát và không bị mối mọt đục khoét.
Cái chết, giúp người ta nhận ra chân lý, giúp người ta biết điều mình toan tính thu tích có giá trị thực sự không? Nếu thu tích, bỏ công sức để được cái gì đó, mà cái chết sẽ đến đêm nay huỷ diệt tất cả, thì ích lợi gì?
Tất cả chỉ là phù vân
Sách Giảng Viên cho thấy những suy tư của ông về sự đời. “Lợi lộc gì khi con người phải chịu đựng bao nhiêu gian lao vất vả?” Với Giảng Viên, việc thu góp được bao nhiêu điều khôn ngoan hơn tất cả những người trước, việc phân biệt được đâu là khôn ngoan, đâu là tri thức, điên rồ hay khờ dại, cũng chỉ là phù vân (Gv.1, 16-17).
Khôn lắm cũng khổ, hiểu lắm cũng khổ. Tận hưởng thú vui, nếm mùi hạnh phúc, cũng chỉ là phù vân. “Tất cả đều chết, người khôn cũng như kẻ dại” (Gv.2, 16). Cái chết giúp người ta biết con người là ai, những lao nhọc vất vả của mình có giá trị gì, đâu là điều trường tồn và có gía trị thực sự? Cái chết, là nỗi sợ của nhiều người, nhưng cũng là một quà tặng cho nhiều người, và nó cũng có tính giải phóng con người khỏi u muội mê lầm. Cái chết, là khởi đầu của hạnh phúc.
Đức Kitô là tất cả trong mọi sự
Chỉ một điều quan trọng, điều ảnh hưởng dứt khoát trên cuộc sống con người, là Thiên Chúa và tình yêu của Ngài nơi Đức Giêsu Kitô. Thiên Chúa yêu thương con người, làm những vất vả của con người trở nên có ý nghĩa và trọn vẹn trong Đức Giêsu Kitô và nhờ Đức Giêsu Kitô. Tất cả những gì được thực hiện trong Thiên Chúa và trong Đức Giêsu Kitô, sẽ có giá trị vĩnh viễn.
Hành vi bác ái yêu thương, là hành vi “vĩnh cửu” nhờ Đức Giêsu. “Nếu tôi làm được điều này điều kia, nếu tôi được ơn này ơn kia, mà không có bác ái, thì cũng như tiếng phèng la vang dội, não bạt vang vang”. Yêu thương, là hành vi làm con người trở nên vĩnh cửu, là hành vi làm con người trở nên con Thiên Chúa và nên giống Thiên Chúa.
Đức Giêsu là mẫu gương và thầy dạy con người về yêu thương.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ:
1. Theo bạn, điều nào quan trọng nhất đối với người đời? Tại sao?
2. Theo cái nhìn của bạn, điều nào làm hành vi của bạn trở thành vĩnh cửu? Tại sao?
3. Bạn có sợ chết không? Cái chết của những người khác, thường gợi gì nơi bạn?


30. Tích tr của cải - Lm. Giacobê Tạ Chúc
Trong thời gian gần đây, báo chí hay đưa tin những doanh nghiệp làm ăn thành công cũng như thất bại. Thậm chí có những tên tuổi của những người trong giới văn nghệ sỹ, rất được công chúng hâm mộ, nhưng rồi khi hay tin doanh nhân này, ca sỹ nọ, người mẫu kia làm ăn thua lỗ, nợ nần chồng chất… Rồi cũng rất nhiều những ông to bà lớn mà tài sản của họ rất kếch sù, không phải là những con số nhỏ mà là lên đến một vài tỷ mỹ kim. Xem ra của cải vật chất như là thước đo của khoảng cách giàu nghèo trong xã hội. Người giàu ngày càng muốn giàu hơn, trong khi kẻ nghèo cũng cật lực để làm cho mình có của cải tiêu dùng. Ai cũng muốn đầu tư tích trữ, như nhà phú hộ mà Tin mừng Luca giới thiệu, ông không biết để đâu, hay làm gì nữa, vì ông ta có quá nhiều của cải.
Trước hết, dùng của cải vật chất như là những phương tiện
Khi sáng tạo nên con người, Thiên Chúa đã đặt để Adam canh gác vười Ê-den, Ngài cho con người tự do canh tác, làm lụng vất vả để có lương thực nuôi sống bản thân. Con người là chủ tế vạn vật, và cũng là những quản lý vườn nho cho Chúa. Đức Giê-sa cũng dạy các môn đệ làm việc và Ngài cũng là người tích cựa làm việc từ sáng sớm cho đến lúc hoàng hôn. Vật chất, tiền bạc tự nó không xấu, vì đó là điều kiện tối cần cho nhu cầu của con người. Tiền bạc là phương tiện, nó giúp mỗi người đạt đến cứu cánh là ơn cứu độ. Giáo hội cũng luôn khuyến khích con cái mình hãy ra sức làm việc, để cải thiện đời sống, để thoát khỏi cảnh nghèo nàn, và cũng là để có cơ hội chia sẻ và hoạt động cho công cuộc truyền giáo, bác ái xã hội của toàn thế giới.
Thứ hai, của cải vật chất là ân huệ của Chúa thương ban
Khi Ngài rộng mở tay ban,
Là bao sinh vật, thoả thuê muôn vàn.(Tv 144, 16).
Lời Thánh vịnh nhắc nhở mỗi người hiểu rằng, tất cả những gì mình đang có, hay đang sở hữu là do hồng ân của Thiên Chúa thương ban, như Chúa Giêsu khẳng định: “Không có Thầy, chúng con chẳng làm được gì”. Thật vậy: “Nếu như Chúa chẳng xây nhà, thợ nề vất vả cũng là uổng công” (Tv 126 (127). Không phải tôi tài giỏi cho bằng Đấng đã dựng nên tôi, đã cho tôi trí khôn, sức khoẻ và có điều kiện, cũng như cộng vào đó là một chút may mắn, gặp thời vận. Nên tôi thành công, tôi có nhiều của cải, nhưng cũng nên nhớ một điều mà chính người Phú hộ đã ldạy cho chúng ta một bài học, đang khi ông mải mê tính toán, xây thêm nhiều kho lẫm thì: “Thiên Chúa bảo ông ta: “Đồ ngốc! nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?”(Lc 12, 20).
Sau cùng, hãy làm giàu trước mặt Thiên Chúa
Nhiều lần, Chúa Giêsu đã dạy dỗ mỗi người: “ Chúng con đừng lo lắng, áy náy…”, hãy kiếm tìm những giá trị vĩnh cửu hơn là những thứ chóng qua ở đời này. Người môn đệ của Chúa, luôn tìm kiếm những cúu cánh vững bền, đó là hạnh phúc thiên đàng, chứ không phải ảo ảnh trần gian. Mặc dù đang khi hoàn tất số mạng lữ hành trần gian, họ vẫn phải chu tất mọi trách nhiệm, sự liên đới đầy nhân văn trong thế giới hiện đại hôm nay. Vui mừng và hy vọng, ưu sầu và lo lắng của con người không thể tách rời ra khỏi cuộc sống của các Kitô hữu. Thế nhưng, những tín hữu vẫn luôn ý thức thức rằng: “Chúng con sống giữa thế gian, nhưng không thuộc về thế gian”.
Những bất thuận bất hoà, những tranh chấp, bất công, đàn áp như là những trì trệ, nó làm cho con người không thể vươn lên để xây dựng một cuộc sống văn minh tình thương. Trong khi đó, biết chia sẻ áo cơm cho những người đói khát, biết cảm thông và giúp đỡ lẫn nhau sẽ thăng tiến con người và đưa họ đến gần Thiên Chúa hơn.


31. Bảo hiểm linh hồn - Lm. Bùi Quang Tuấn
“Những của ngươi tích trữ sẽ để lại cho ai?” (Lc 12:20)
Nasruddin đang bò gối trên thảm cỏ trước nhà, hình như đang tìm kiếm vật gì. Người hàng xóm của anhta thấy thế bèn cất tiếng:
- Này Nasruddin, anh đang tìm gì vậy?
- Tôi tìm chiếc chìa khoá. Nasruddin trả lời.
Thế là người hàng xóm liền tỏ lòng hào hiệp. Anh cùng bò gối trên sân để tìm chiếc chìa khoá cho Nasruddin. Sau một hồi lâu tìm kiếm mà không được, anh hàng xóm ngước mắt lên hỏi:
- Mà Nasruddin nè, anh làm rơi chiếc chìa khóa ở chỗ nào vậy?
- À, tôi làm rớt ở trong nhà.
Nghe câu trả lời, người hàng xóm ngẩn ra vì tức:
- Rơi ở trong nhà... nhưng tại sao anh lại tìm ở đây?
Nasruddin tỉnh bơ đáp lại: “Bởi vì ở ngoài này sáng hơn, còn trong kia tối quá.”
Thế đấy! Ở trên đời có không ít người đi tìm hạnh phúc, nhưng lại chẳng tìm đúng nơi. Cũng có lắm kẻ đã đến đúng nơi rồi nhưng lại không biết minh nên tìm thứ gì.
Có nhiều người tầm sư học đạo mà tìm mãi không ra, nhưng cũng có lắm kẻ đang ở trong chính đạo, nhưng lại cứ kiếm những thứ gì đâu! Có bao giờ bạn đặt câu hỏi với chính mình: “Tôi đã thuộc về chính đạo chưa? Nếu rồi, thì nơi đó tôi đang muốn điều chi?”
Đặt câu hỏi như vậy là để xác định cho mình một mục tiêu, nếu chưa có. Hỏi như thế cũng là để chỉnh đốn hướng đi, nếu như mình đang bước không đúng với tinh thần của đạo.
Khi yêu quí thứ gì thì người ta đâu muốn bị mất mát hư hao. Cho nên nếu có phương cách để bảo vệ, tất họ sẽ không ngần ngại thi hành. Đây là tâm lý chung mà nhiều kẻ nhờ biết khai thác và kinh doanh đã trở nên giàu to. Bao dịch vụ hay công ty mang danh bảo hiểm – insurance – đã xuất hiện để bồi hoàn cho những mất mát hay hư hao đó.
Kết quả là nhiều thứ bảo hiểm xuất hiện: nhà cửa, xe cộ, vật dụng, công việc, sức khoẻ, nhân thọ. Thậm chí còn có bảo hiểm cho cả chó mèo chim chóc trong nhà.
Không có thứ bảo hiểm nào lại không liên quan đến sự sống người ta. Tôi mua bảo hiểm cho chiếc xe, cài nhà, cửa tiệm, bức tranh, chiếc nhẫn kim cương... là vì những thứ đó có dính dáng đến cuộc sống của tôi phần nào.
Nhưng thử hỏi có mấy thứ bảo hiểm người ta đang có mà lại không đụng đến đồng tiền? Phải nói rằng trong thực tế, thứ nào cũng cần có tiền mới mua được. Thành ra để bảo hiểm cho thứ này vật kia, tôi phải nai lưng ra kiếm tiền; để bảo vệ sự sống, tôi phải lo lắng vất vả thức khuya dậy sớm cày thêm tí “job” để có tiền đóng bảo hiểm. Rốt cuộc, tôi đã tiêu hao sự sống để bảo vệ sự sống. Trực tiếp giữ gìn sự sống thân xác trong khi đã gián tiếp đánh mất nó. Mà nhiều khi lại đánh mất trong hãnh diện và tự hào mới khốn chứ!
Quả là phù vân tiếp nối phù vân, hư không trên các sự hư không.
Nếu không thoát được bao sự hư không phù phiếm đó thì tôi sẽ chẳng khác chi gì “người phú hộ giàu có” trong Tin mừng của thánh Luca: gặp năm được mùa, lúc thóc dư tràn, người phú hộ không biết để đâu cho hết. Sau nhiều hôm trằn trọc băn khoăn, cuối cùng ông tìm được một kế: phá quách các kho nhỏ, đóng một kho thật lớn để chất tất cả tài sản thóc gạo vào đó. Thế rồi, khi mọi sự hoàn tất, được bảo đảm bởi một kho lẫm chắc chắn, ông phú hộ mới nói với linh hồn: “Hãy ăn đi, uống đi, hãy nếm cho thoả thích mùi đời đi, hỡi linh hồn của ta.”
Nhưng bất thần có tiếng Chúa phán: “Đồ ngốc,ngay đêm nay người ta sẽ đòi lại hồn ngươi, thế thì những của ngươi tích trữ kia sẽ để lại cho ai đây?” (Lc 12:16-21)
Mới đọc qua dụ ngôn, không ít người thắc mắc: một kẻ làm ăn cần cù, có lẽ không gian dối lừa gạt bóc lột ai, nhưng sao lại bì kết án “đồ ngốc” nặng nề như vậy? Thế nhưng, suy nghĩ một chút người ta sẽ phải công nhận người giàu có kia đã phạm phải ba lỗi lầm chứng tỏ ông ta ngốc thật.
Lỗi lầm thứ nhất: ông tưởng của cải vật chất là yếu tố căn bản có thể mang lại sự sống cho linh hồn, một hữu thể vô vật chất. Ông ngây ngô khi nói với linh hồn mình hãy cứ ăn uống những thứ mà ông thu tích được kia.
Lỗi lầm thứ hai: ông phá được các kho lẫm ích kỷ nhỏ nhoi của mình để rồi xây lại một cái khác to lớn hơn.
Phải chăng trong thực tế cũng có không ít người phá được hầu bao của mình để dâng cho Chúa một chút tiền công đức thì lại cứ muốn tên tuổi được khắc ghi trên bia đồng hay bia đá, hoặc có những người vừa thoát được cái thế giới thầm lặng khép kín của mình để ra đóng góp cho cộng đoàn tha nhân thì lại xây ngay một cái kho khác lớn hơn: cái kho của tự cao tự phụ – “mọi người phải biết đến phần đóng góp của tôi, nếu không thì tôi rút lui.”
Đó không phải là nẻo đường chân chính của Phúc âm. Trái lại, theo tinh thần Kitô giáo, phá kho là để trao ban cho người chứ không phải xây lên kho khác để rồi lại tích lũy cho mình.
Điều lầm lẫn thứ ba của người phú hộ là chỉ biết hướng về những sự dưới đất, những chuyện thế gian, những phạm vi thân xác, và thiếu quan tâm đến những thiêng liêng hay cuộc sống mai sau.
“Người ta sẽ đòi linh hồn ngươi.” Câu nói này đã bộc lộ một chân lý: Đến giờ chết thân xác sẽ tiêu tan, trở về với cát bụi, chẳng ai còn tha thiết với nó. Những gì sẽ được đem đi chính là linh hồn. Cho nên thật là khờ dại khi chỉ tích trữ, trang điểm, vỗ béo cho thân xác mà quên mất hay coi nhẹ việc tô điểm hoặc bảo hiểm cho linh hồn.
“Người ngốc” được nói đến trong Phúc âm là kẻ chỉ biết có hiện tại, tìm kiếm và hưởng thụ những giá trị hữu hình.
Người khôn ngoan chính là người sống trong hiện tại nhưng biết hướng về tương lai, ở trong thế giới hữu hình nhưng luôn chuẩn bị cho mình những giá trị và tài sản vô hình thiêng liêng.
Người khôn ngoan “khi còn sống trên địa cầu biết kiềm chế các chi thể là sự gian dâm, ô uế, dục tình, đam mê xấu xa và hà tiện, tức là những sự thờ quấy... (cùng với) nóng giận, gắt gỏng, thâm độc, chửi rửa, thô tục” (Col 3:5,8)
Người khôn ngoan là người biết rằng không có gì quí bằng linh hồn, không có gì quan trọng cho bằng sự sống mai sau với Đức Kitô. Từ chỗ nhận biết này người khôn ngoan sẽ lo việc bảo hiểm linh hồn của mình nhiệt thành hơn.
Có rất nhiều phương cách để giúp bảo hiểm linh hồn, nhưng có một phương cách mà ai chịu khó đầu tư cũng đều nắm chắc phần thắng. Đó là cầu nguyện. Thánh Anphongsô từng khẳng định: “Ai cầu nguyện nhất định được rỗi linh hồn.” Bởi vì qua cầu nguyện, người ta sẽ vững bước trên con đường tiến về Thiên Chúa


32. Có tiền mua tiên không được?
(Suy niệm của Lm. Fx. Nguyễn Hùng Oánh)
Theo Đệ Nhị Luật, trưởng nam là kẻ thừa kế gia tài cha mẹ, được nhận gấp đơi phần của cac em (Đnl 21,17).
Luật quy định rõ ràng như vậy, nhưng người ta vẫn vi phạm. Bài Tin Mừng (Lc 12, 13-21) kể truyện một người tới thưa với Chúa: “Thưa thầy, xin thầy bảo anh tôi chia gia tài cho tôi”. Có lẽ người anh đã chiếm giữ tất cả, người em chỉ còn nước đi kiện. Thông thường, người bị thiệt tới xin các thầy Pharisiêu, ký lục xét xử. Phán quyết của họ có giá trị trước cộng đoàn, bắt đôi bên nguyên / bị phải tuân theo.
Tới Chúa Kitô xin Ngài xét xử, người ta xem Chúa như một thầy ký lục hoặc Pharisiêu nghĩa là xem Chúa ở bậc “thầy dạy”. Chúa không phân xử chính ngay nội dung vụ người ta yêu cầu. Chúa nói: “Này anh, ai đặt tôi làm thẩm phán hay làm trọng tài giữa các anh”. Qua vụ kiện nầy Chúa vạch ra cho biết nguyên nhân sâu xa là lòng tham lam tiền bạc và mọi thứ tham lam khác. Chúa đả kích quan niệm xem tiền bạc là bảo đảm đời sống người ta.
Dụ ngôn Chúa đưa ra rất cụ thể: một phú hộ của cải nhiều, phát đạt quá, phải làm nhà kho lớn để tích trữ thóc lúa. Ông ta tự thỏa mãn, bảo với chính mình hãy hưởng giàu sang, phú quý cả đời chưa hết, tiền bạc bảo đảm ơng. Chúa bảo ông ta là hạng ngốc (Giêremia 17, 11) vì cái chết đến tiền bạc trở nn vơ ích với ơng.
Dụ ngôn trên cho ta biết hai điều: tiền tài giúp người ta sống, có thể sống lâu, nhưng không thể sống lâu theo ý muốn người ta. Cái chết đến bất thình lình, lúc người ta không muốn, khi người ta đang ham sống và tiền của tỏ ra bất lực trong vấn đề này. Thứ hai lo thu tích nhiều tiền của, khi chết, hai tay buông xuôi, mọi sự vất lại cả, không có gì mang theo.
Đúng là nhà phú hộ hạng ngốc. Thánh vịnh nói hạng ngốc sống không cần biết Chúa (Tv 13 (14), 1). Ông này chỉ biết đến tiền bạc và hưởng phú quý do tiền bạc đem lại. Cái chết đến, đống tiền của,hưởng vinh hoa phú quý trở nn vơ nghĩa với ơng. Trái lại, người làm giàu nơi Thiên Chúa sống theo ý Chúa, cái chết đến là lúc họ đạt tới đích của cuộc sống, tới cùng cực ý nghĩa đời sống trần gian, họ trở thành giàu có trong Thiên Chúa.
Nói như vây, không phải khinh chê tiền bạc. Tiền bạc, của cải vật chất tự nó có giá trị để phục vụ con người, để con người không bị lệ thuộc, sống đúng với nhân phẩm của mình. Tiền bạc thực sự không làm thêm tuổi đời, kéo dài đời người, nhưng giúp con người đạt tới tuổi thọ của mình. Thí dụ, vì nghèo khổ thiếu dinh dưỡng, người ta chỉ sống đến 30 tuổi, thay vì tuổi thọ 60, 90, 100. Tiền bạc sẽ giúp người ta cải thiện cuộc sống, tạo nên thuận tiện cho cuộc sống, đạt tới tuổi thọ 100. Rõ ràng tiền bạc, của cải không phải là đảm bảo tuyệt đối cho đời sống, nó chỉ là phương tiện “gia hạn” cho cuộc sống trần gian. Người phú hộ đã tưởng rằng tiền của nhiều bảo đảm đời sống ở mức tuyệt đối, cuộc sống viên mãn ở trần gian, mà không nghĩ cái chết đến chấm dứt tất cả.
Kẻ sáng suốt biết tính toán đúng, biết giá trị của tiền của, biết sử dụng nó để làm phong phú đời sống, làm giàu cho đời sống nơi Chúa, không thể dùng tiền bạc để mua Nước Trời. Có tiền mua tiên cũng được? Chắc chắn tiền bạc không thể mua Nước Trời, trái lại tiền của có lúc là thần Mammon đối nghịch với Thiên Chúa (Lc 16, 13). Phải biết sử dụng tiền của để sống theo Ý Chúa, làm giàu nơi Chúa bằng bác ái. Kẻ chỉ sống với tiền bạc, hưởng thụ mọi thứ không lành mạnh ở trần gian, cậy tiền của nhiều sống theo dục vọng, thỏa mãn lòng tham quyền chức làm thiệt hại bản thân, linh hồn và thể xác, họ đã dùng tiền của mua lấy án phạt đời đời.


33. Suy niệm của Lm. Nguyễn Hữu Nghĩa
CÂU HỎI GỢI Ý:
1. Một số người chủ trương: “Có thực mới vực được đạo.” Điều này có mâu thuẫn với lời khuyên của Tin mừng: “Hãy tìm những gì thuộc thượng giới” không?
2. Đừng nhầm lẫn giữa phương tiện và mục đích.
3. Một số phương thế giúp chúng ta luôn hướng thượng.
SUY TƯ GỢI Ý:
1. Xem ra có vẻ mâu thuẫn.
Nếu xét về mặt văn chương thì đoạn văn của Vua Co-he-lét, con Vua Đavit, đạt đểm rất thấp vì đã sử dụng đến 7 lần chữ PHÙ VÂN. Nhưng về nội dung, ông đã lột trần được một sự thực phủ phàng là “Tất cả chỉ là phù vân”. Phù là trôi nổi, huyền ảo. Vân là mây. Phù vân là bèo dạt mây trôi, là hay thay đổi, chóng qua, chóng tàn. Mọi của cải vật chất trên trần gian này, kể cả cuộc sống của mỗi người chúng ta đều là phù vân. Báo chí ngày 26-07-01 đưa tin về vụ hoả hoạn đã thiêu rụi 92 căn nhà tại chợ Năm Căn với biết bao tiếng rên xiết kêu la thảm khốc, có trường hợp muốn đi đến quyên sinh vì tiếc của. Ý thức được điều này, Thánh Phaolô khuyên chúng ta hãy tìm kiếm những gì thuộc thượng giới, nơi Đức Kitô đang ngự bên hữu Thiên Chúa. Rồi đến lượt Đức Giêsu khuyên chúng ta:” Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, vì không phải hễ ai được dư gia, thì mạng sống người ấy nhờ của cải mà được bảo đảm đâu” (Lc 12, 15). Câu nói của Chúa Giêsu rất đúng ngay cả nghĩa đen. Thật vậy, chính những người giàu có mới bị trộm cướp thanh toán, hãm hại, khi đi đường hoặc lúc canh khuya. Nhưng có người lại chủ trương “Có thực mới vực được đạo”. Nghĩa là trước tiên ta cần phải sống, rồi sau đó mới có khả năng làm gì thì làm. Ý tưởng này cũng đúng vì sống là nhu cầu căn bản của con người. Ai cũng ham sống, sống hạnh phúc và sống thọ. Điều kiện ắt có và đủ cho sự sống là tài sản. Vậy muốn sống phải ra sức làm ra tài sản. Như thế, xem ra có sự mâu thuẫn giữa Lời khuyên của Chúa Giêsu và cuộc sống thực tế cần vật chất của chúng ta?
2. Không lẫn lộn giữa mục đích và phương tiện.
Suy nghĩ kỹ, ta không thấy có chút mâu thuẩn nào giữa thực tế cuộc sống của ta và lời khuyên của Chúa Giêsu. Ngài còn khuyên chúng ta hãy sống và sống dồi dào. Đức đương kim Giáo Hoàng Phaolô II, trong bài đáp từ với Tổng Thống Hoa kỳ G.W. Bush dịp hội kiến ngày 23-07-01 vừa qua, đã nói lên ưu tư của mình về sự chia sẻ của cải vật chất cho mọi người:”… trong đó, toàn dân chúng thế giới đóng góp cách tích cực cho nền thịnh vượng kinh tế chung và cũng phải được chia sẻ hậu quả của chúng …” Không lẽ Đức Giáo hoàng, khi cổ vũ cho việc phát triển kinh tế vật chất, là đi ngược lại với Tin Mừng? Thực ra, Diều Ngài phát biểu còn nói lên Tin Mừng là đàng khác:”…phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam…”(Lc 12, 15a). Tham lam là vơ vén tích lũy của cải về chỉ cho riêng mình, cho đất nuớc và dân tộc mình. Hãy tạo cho mọi người được quyền hưởng lợi từ quả đất là mái nhà chung. Như vậy, không có mâu thuẫn giữa nhu cầu vật chất của con người và lời chỉ dạy của Chúa Giêsu. Chỉ còn một điều là ta không nên lẫn lộn giữa mục đích và phương tiện. Ai cũng ước ao cuộc sống mình trường tồn mãi mãi. Vậy cuộc sống viên mãn mai hậu là mục đích. Còn cuộc sống đời này, với nhu cầu tiền bạc tài sản của nó, phải được xem là phương tiện. Nếu chúng ta xem nó là mục đích thì tự ta, ta đã mâu thuẫn với chính ta, vì:” Trăm năm nào có gì đâu. Chẳng qua một đám cỏ khâu xanh rì. (Kiều).
3. Một số phương thế giúp chúng ta hướng thượng.
– Trước hết, chúng ta phải thấy rõ một sự thực là xã hội mà ta đang sống hết sức thực dụng. Thực dụng có nghĩa la ta chỉ nhắm ích lợi hoặc hiệu quả trước mắt,không cần suy nghĩ tới hệ quả lâu dài. Người ta có thể đổi lấy một chút hư ảo của làn khói bạch phiến để suốt đời vật vả vì nó. Người ta có thể biển thủ để có nhiều tiền cho những canh bạc thâu đêm suốt sáng mà bất chấp những ngày sau đó có thể vào tù ra khám hay thậm chí dựa cột như ông Phạm Huy Phước trước đây. Xa hơn nữa, “Con người” có thể đắm chìm theo những đam mê của cái “CON” (thú tính) mà không đếm xỉa gì đến hậu vận của kiếp “NGƯỜI” sau khi chết. Chúng ta cần phải lội ngược dòng trong sự lạc quan. Có những thân hình lúc la lúc lắc theo điệu nhạc cuồng nhiệt dưới ánh đền sân khấu thì cũng có những con người đang thầm lặng quì chầu trước Thánh Thể để múc nguồn sống vô tận.
– Kế đến, nếu chúng ta nghĩ rằng sự chết đến bất cứ lúc nào, có thể là trong phút giây sắp tới, ta sẽ bớt tham lam của cải vật chất hơn, bớt ham muốn giành dân lất đất hơn. Kinh nghiệm cho thấy, sau mỗi lần vào nhà thương ung bướu, tính tình chúng ta trầm lại, suy tư.
– Cuối cùng, ta nên chiêm niệm Chúa Giêsu trần trụi trên khổ giá. Ngài đã được nâng lên khỏi đất sau khi vứt bỏ tất cả những gì khong cần thiết. Ngài chỉ giữ lại một THÂN XÁC PHỤC SINH.
Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xưa Chúa đã hứa cùng con rằng, khi nào Chúa bị treo lên khỏi đất, Chúa sẽ kéo mọi sự lên cùng Chúa. Giờ đây xin Chúa thực hiện lời hứa ấy với con. Xin cho con luôn can đảm dành sự ưu tiên cho những gì thuộc thượng giới. Sự can đảm này chính là một bảo chứng cho con được vào cõi trường sinh. Amen.


34. Đi tìm sự sống đời đời – Lm. An Phong
Chúng ta hiện sống trong một thế giới khủng hoảng nặng nề về nhiều phương diện. Ta có thể nói được rằng: đứng trước một hoàn cảnh như vậy, nhiều khi con người không còn biết phương hướng nào mà sống nữa. Con người cảm thấy mình bị hụt hẫng, chao đảo, hoang mang, ray rứt, bất an...
Thậm chí nhiều kitô hữu như mất hẳn niềm tin, muốn buông thả và để mình rơi vào cám dỗ, cứ lao mình vào cuộc tìm kiếm cho được nhiều vàng bạc của cải và thỏa mãn những nhu cầu vật chất của con người... Đang khi đó người kitô hữu lại được Chúa mời gọi sống vươn lên trong chính nếp sống nhiễu nhương này...
Lời Chúa của Chủ Nhật 18 Thường Niên hôm nay muốn soi sáng cho chúng ta...
Trước tiên, căn cứ vào bài đọc Cựu ước và bài Phúc âm, ta thấy Chúa tha thiết nhắn nhủ ta rằng :
1. Cuộc sống con người tại thế chỉ là cuộc sống tạm bợ, mau qua mà thôi.
Đây là điều mà trong Thánh kinh, rải rác đó đây Lời Chúa đã nhắc nhở cho ta. Ta chỉ cần đọc lại một số bản văn tiêu biểu như : Tv 38; Tv 48; G 1,21, v.v. cũng đủ thấy rồi.
Cuộc sống con người chóng qua như hoa đồng cỏ nội : chỉ một cơn gió thoảng qua cũng đủ làm nó biến đi... Đây là nếp sống chóng qua như làn gió thoảng, như bóng câu lướt qua cửa sổ. Nhiều danh vọng và vật chất, người ta thấy mình có được bảo đảm hạnh phúc đâu.
Tóm lại: Trần trụi sinh ra từ lòng mẹ, con người sẽ trần trụi trở về lòng đất.
2. Nếu kiếp sống con người tại thế mong manh, phù du như vậy mà con người còn lo lắng, bồn chồn ngày đêm : ăn không ngon, ngủ không yên, chỉ mong tích lũy được nhiều vàng bạc, của cải vật chất, thì thật là điên rồ biết chừng nào ! Bởi vì vất vả, lo lắng ngày đêm như thế để rồi khi phải nhắm mắt lìa đời, thì vàng bạc, của cải vật chất có mang theo được ? Danh vọng, giàu sang có bảo đảm được sự sống ?
3. Vậy con người tại thế hãy làm giàu cho mình trước mặt Thiên Chúa bằng cách
- Hoặc là đem chia sẻ cho anh em đồng loại đói khát, nghèo nàn, cần sự giúp đỡ của ta.
- Hay là dùng của cải tích lũy được để đền bù gấp ba, gấp bốn cho kẻ ta làm thiệt hại, theo gương của ông Giakêu đã làm...
- Hoặc là cao thượng và quảng đại hơn thì ta hãy đem bán đi tất cả những gì ta có, để bố thí cho kẻ nghèo đói, rồi đến theo Chúa...
- Sau cùng, căn cứ vào đoạn Thánh thư gởi cho giáo hữu Côlôsê, ta thấy thánh Tông đồ ân cần nhủ bảo ta thế này : Vì được chỗi dậy với Chúa Kitô, ta hãy tìm kiếm những sự trên trời. nơi Chúa Kitô đang ngự bên hữu Chúa Cha. Đừng tìm kiếm những của cải vật chất ở đời này.
Tìm kiếm những sự thuộc thiên giới như thế có nghĩa là chấp nhận như Chúa Kitô, chết đi cho thành kiến, nết hư, cho mọi thứ tội lỗi của con người cũ và mặc lấy con người mới.
Sống được như thế, người kitô hữu sẽ có được một sức sống mới giấu kín với Đức Kitô trong Thiên Chúa, và sự sống mới này sẽ đem họ tới vinh quang toàn vẹn.
Lạy Chúa,
Chúa đã sinh chúng con vào trong cuộc đời mong manh,
đầy cạm bẫy nơi trần thế đây,
là để thử xem chúng con có thật tình tin vào tình thương
và quyền năng của Chúa hay không.
Xin Chúa luôn giúp chúng con
biết sử dụng của cải phù vân
để làm phương tiện đi về với Chúa,
mà vẫn một niềm kiên quyết
tín thác vào Chúa mà thôi. Amen.


35. Lòng ham h của cải - R. Gutzwiller
Đề nghị dân chúng phải đề cao cảnh giác khỏi men Biệt phái, coi chừng họ, xem ra còn quá dễ, vì đó là đề phòng người khác; việc đề cao cảnh giác nói sau đây khó thực hiện hơn: đó là lời cảnh tỉnh nói với mỗi người, vì cái tham vọng lo tích luỹ ky cóp, ít nhiều gì cũng chi phối cuộc sống con người.
1. Đầu đuôi câu truyện
Có người đến xin Chúa Kitô chia gia tài dùm. Anh của hắn –có lẽ là anh cả- là người thừa kế chính thức, nên hắn phận em lo mình phải thiệt thòi. Hắn xin Chúa như vậy có lý lắm. Vì là con cùng cha, mà bị xử tệ như vậy sao?
Dẫu thế, Đức Giêsu vẫn từ chối không giải quyết. Xét cho cùng những thỉnh nguyện của bạn trẻ này hợp lý lắm, nhưng chỉ vì hắn bận tâm lo lắng quá về truyện đó. Cuộc đời hắn để cho vật chất đóng vai trò lớn quá. Hắn khó hội ý được những lời kỳ diệu của Chúa Kitô về nước Thiên Chúa, một thế giới linh thiêng và tình yêu Thiên Chúa. Hắn đã bị daỳ vò bởi quá lo lắng đến công kia việc nọ mà chẳng hề nghĩ đến những lý tưởng cao hơn. Đó là tình trạng cũng thường thấy thôi.
Nhiều người ‘cũng’ quan tâm đến việc đạo (thậm chí còn quan tâm nhiều nữa) nhưng thực ra đối với họ việc đó chỉ là thứ yếu. Họ chấp nhận việc đạo vơí điều kiện họ còn thời giờ, còn sức lực, khi đời sống vật chất còn được bảo đảm. Trước hết phải là kế sinh nhai, làm ăn sinh sống, của ăn áo mặc, thể thao giải trí rồi mơí nói đến đạo nghĩa. Vì chẳng những vấn đề đạo nghĩa làm mất biết bao thì giờ mà còn phải chú ý và mất sức lực nữa.
Cho nên, những việc tôn giáo đó, gác lại đến những ngày cuối đời –không hẳn là lúc gần chết-. Đàng khác, có những người coi yếu tố kinh tế như nguyên nhân gốc và ưu thắng của mọi cuộc biến hoá đến nỗi việc thiêng liêng –thậm chí cả tôn giáo- xem ra chỉ là cái phụ trội, thêm thắt không hơn, không kém (nếu không muốn nói là dư thừa hoặc nguy hại nữa)…
Tư tưởng đó đã nhiễm vào lãnh vực tinh thần: một số người công bố rằng con người hãy lo bảo đảm đời sống vật chất trước đã, rồi sau đó mới nói đến nước Chúa. Còn Tin mừng thì đã mang một thứ ngôn ngữ khác hẳn.
2. Giáo huấn của Đức Giêsu
Chúa trả lời rât minh xác: ‘Vì chẳng phải sung túc mà đời sống được của cải đảm bảo cho đâu’. Những lời này được coi như một chủ đề được phát biểu gắt gao và mang hai ý tưởng.
Trước nhất những của cải vật chất không bảo đảm cho đời sống. Điều này ngày nay là một thực tế trước mắt. Việc phát triển kinh tế đã hoàn toàn rút mất khỏi cá nhân khả năng định đoạt số mệnh.
Cá nhân lệ thuộc vào chủ mình; và ông chủ, chính ông cũng lại tuỳ thuộc vào những tương giao kinh tế qui mô của khu vực, mà khu vực kinh tế lại tuỳ thuộc vào miền Kinh tế. Và cứ thế miền kinh tế vượt khỏi ranh giới xứ sở và đại lục.
Như thế vận mệnh mỗi người nằm trong tay người khác và những thế lực vô danh không có chút khả năng cạnh tranh. Ngoài cái bấp bênh về mặt kinh tế, còn có cái bấp bênh trên thực tiễn vì vào thời đại chúng ta, cuộc chiến nào cũng mang những chiều kích vĩ đại và đưa đến biết bao đổ nát hoang tàn và tai ương khốn khó khiến hàng triệu người phải mệnh số. Không còn chi là an toàn chắc chắn cả.
Thật rất nực cười: chính vì coi vật chất là nhất mà đánh mất đi sự an toàn đó; bởi vì những hiệp ước, khế ước, bảo đảm, trách nhiệm và lương tâm là những thực tại tri thức thực tế hôm nay đã biến dạng, vì vật chất đã làm mất ý nghĩa và bản chất đích thực của những cái đó.
Chỉ có những lợi điểm và sức mạnh vật chất là đáng kể: khi vật chất làm chủ thì người ta thường hay cười trừ làm lơ với những rắc rối lương tâm, đạo đức và luật pháp.
Thứ đến, dù cá nhân được đảm bảo về mặt của cải song không phải vì thế mà cuộc sống thực danh được bảo đảm đâu.
Bằng một ví dụ, Chúa Kitô phản ảnh ý tưởng này thật rõ rệt. Ngài trình bày một người không thiếu gì cả. Ruộng vườn sinh lợi dư thừa, vừa hoàn thành kho lẫm mới, mùa màng được nhiều đem chất vào đó. Thế là không lo mất mát, tổn hại gì nữa.
Hắn được toàn quyền định đoạt mọi sở hữu của mình, tức là hắn biết cái ưu tiên hy hữu của sự an toàn thực sự vật chất. Tuy nhiên đó chỉ là ảo tưởng, vì cái chết là một sức mạnh không thể kháng cự.
Do đó, vào giờ đã định, hắn bó buộc phải từ bỏ những thứ hào nhoáng giả dối kia và dù muốn dù không cũng phải trút bỏ hết khi xuôi tay nằm xuống, trước mặt Chúa mọi sự đều bị phơi trần. Phán quyết Thiên Chúa sẽ nói hắn là kẻ ‘điên rồ’. Hắn tưởng mình có quyền sở hữu tất cả và ròi quá hiển nhiên là hắn chẳng giữ được chi hết vì chẳng mang theo được chi. Tất cả những thứ hắn có thực chẳng giá trị gì. Và cái hắn phải lo tìm kiếm, thì hắn lại không có.
Thực ra, cuộc đời hắn đã đến lúc suy sụp cả phần vật chất lẫn tinh thần. An toàn đảm bảo chỉ tìm được nơi Thiên Chúa thôi, đó là điều Chúa muốn giải thích trong phần cuối dụ ngôn. Đức Giêsu khuyên bảo hãy làm giầu cho Thiên Chúa.
Những kho tàng ân sủng thiêng liêng và những công nghiệp con người chu toàn bằng việc hợp tác với Chúa: những cái đó mới đáng kể. Cái chết vẫn là tiêu chuẩn tất yếu của tính xác thực ấy. Khi những gì thuộc phàm trần qua đi thì những gì thuộc về Chúa sẽ tồn tại. Trò chơi cao giá này người ta chỉ thắng cuộc khi nhắm đến Thiên Chúa.
Thật là điên rồ cho ai chỉ bù đầu suốt đời vào những cái phàm tục. Người khôn ngoan là người biết vượt qua của cải phù vân để nghĩ tưởng đến vĩnh cửu. Chỉ có ai biết tích luỹ tất cả những gì chắc chắn và cất giữ nơi kho cuả Chúa mới bảo đảm được cuộc sống bất diệt.


36. Suy niệm của Gp. Vĩnh Long
SUY NIỆM 1
Anh chị em thân mến.
Các khách du lịch đến thăm Trung Quốc, ai cũng muốn một lần chứng kiến kỳ quang thế giới, hiện đang tọa lạc trên đất nước đông dân nhất thế giới nầy. Đó là vạn lý trường thành. Công trình vĩ đại của vua Tần Thủy Hoàng đã lưu lại cho đến ngày nay, một công trình làm kinh ngạc cho cả thế giới. Tần Thủy Hoàng là một vị vua đã có công thống nhất đất nước, ông xây Vạn Lý Trường Thành để phòng thủ. Ông là một vị vua đầy quyền lực và giàu có. Ông cũng muốn dùng những gì mình đang có để tìm lấy sự sống cho chính mình. Ong đã tìm thuốc trường sinh bất tử, không ngại tốn kếm và cả sự tàn ác. Nhưng cuối cùng ông đành bất lực. Quyền thế trong tay không giúp gì được cho ông. Tiền bạc của cải cũng vô dụng. Ong phải từ giã cõi đời mà ông không muốn xa nó vào tuổi 52. Ông dường như có tất cả, nhưng ông không có được sự sống như ông mong muốn, nên ông cũng mất tất cả. Ong cũng là một người khôn ngoan, ông muốn đi tìm sự sống, nhưng tìm không đúng cách, nên ông không có được sự sống.
Hỡi kẻ ngu dại, đêm nay người ta sẽ đòi linh hồn ngươi, thế thì những của cải ngươi tích trử, sẽ để lại cho ai?
Chúa Giêsu nhắc nhở các môn đệ và những người thời bấy giờ về cuộc sống khôn hay dại. Người ta chạy đến với Ngài, không phải để nghe những lời giảng dạy, cũng không phải để đi theo Ngài. Nhưng muốn lôi kéo Ngài vào những lợi ích riêng tư của họ, lôi kéo Ngài vào những tranh chấp cá nhân. Họ quên rằng, Ngài là một Vì Thiên Chúa nên Ngài không bao giờ bị con người lôi kéo hay khống chế. Ngài mới cho họ bài giáo huấn về cuộc sống, về sự khôn dại trước mặt Thiên Chúa: Một người chỉ biết gom góp tích trử cho riêng mình, để rồi quá cậy dựa vào những gì mình có mà tự hào. Ngài gọi những người đó là: “Hỡi kẻ ngu dại,...” Chúa Giêsu cũng nói như thế với những người của ngày hôm nay, những người đang quý trọng mạng sống, những người đang tìm đến Ngài. Chúa Giêsu cũng muốn nói với từng người trong chúng ta, những người môn đệ thân thương của Ngài, những người đang hướng về cuộc sống đời đời. Ngài nhắc nhở chúng ta, lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa để cuộc sống được bảo đảm.
Chúng cũng đang lo cho cuộc sống, chúng ta cũng đang tìm sự bảo đảm cho tương lai, đang tích trử, đang thu gom. Có nhiều lúc cũng tự mãn về những gì mình đang có. Chúng ta cũng thường xuyên đến với Chúa. Nếu nhìn lại và suy nghĩ một chút, thường chúng ta đến để tìm những gì? Chúng ta nói gì với Chúa? Còn trong cuộc sống hằng ngày, nhiều khi chúng ta không sống đúng với những gì mình cầu xin, chúng ta chỉ biết thu gom góp cho bản thân, tích trử cho thật nhiều, để rồi vui mừng, tự hào, an tâm. Khi đó Chúa Giêsu cũng lập lại:”Hỡi kẻ ngu dại, đêm nay người ta sẽ đòi linh hồn ngươi, thế thì những của cải ngươi tích trử, sẽ để lại cho ai”.
Mỗi lần trong cuộc sống mà chúng ta biết ban phát cách tự nguyện, chịu mất đi một chút của cải, một chút sức lực, chịu thiệt thòi đi một chút những gì mình đang dự trử, đang thu gom. Đó là những lúc chúng ta đang mua lấy sự sống đời đời, đang làm giàu trước mặt Thiên Chúa. Chúng ta cũng đang cố gắng để sống, đang dùng tất cả những gì mình có để phục vụ, để đi tìm sự sống. Nhưng chúng ta có đi đúng hướng để mua được sự sống đời đời. Hay chúng ta cũng đi sai đường như Tần Thủy Hoàng, nếu như thế, chúng ta cũng sẽ đi vào cõi hư vô mà bỏ lại tất cả, vì không tìm được sự sống đích thực.
Chúng ta cùng nhau cầu xin Chúa, cho mỗi người biết năng chạy đến với Chúa và tìm được sự sống do chính Chúa tặng ban.
SUY NIỆM 2: ĐỪNG THAM LAM TIỀN CỦA
1. Ba vạn sáu ngàn ngày là mấy, kiếp phù hoa trông thấy nực cười” đó là cảm nghĩ của ông Nguyễn Công Trứ trước đời người ngắn ngủi, mau qua. Bài đọc I, Sách Giảng Viên từ hàng ngàn năm trước cũng đã cho ta thấy tính tạm bợ của vũ trụ vạn vật: “Phù vân, quả là phù vân. Phù vân, quả là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân”(Gv 1,2). Vâng tất cả đều là phù vân, chóng qua, nay còn, mai mất! Vậy mà có những người sống như không bao giờ mình phải chết, chỉ lo tranh giành, tham lam thu tích tiền của và mọi thứ khác cho mình, mà không lo cho sự sống đời sau, là điều quan trọng hơn, Đức Giêsu đã cảnh giác những người sống như thế.
2. Trong đoạn Tin Mừng được chọn đọc hôm nay kể lại việc một người đến xin Đức Giêsu phân xử việc chia gia tài. Nhân đó Đức Giêsu nhắc nhở anh, cũng là nhắc nhở mọi người chúng ta đừng tham lam của cải bằng cách Người kể dụ ngôn người phú hộ. Qua đó cho thấy tiền của không thể là chỗ dựa vững chắc cho ta được. Ông phú hộ này xem ra là người thành đạt trong công việc làm ăn và biết lo xa; nhưng ông chỉ biết thu tích của cải cho mình mà không biết chia sẻ cho người khác. Cuối cùng ông chết trên đống của cải đó, mà nó chẳng giúp ích gì cho ông! Vì thế, Đức Giêsu xem ông là kẻ khờ dại: “Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?”, rồi Người nói thêm “Kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó”.
3. Chắn rằng Thiên Chúa không muốn con người phải sống nghèo khổ. Từ thưở ban đầu, tạo dựng, Thiên Chúa đã giao cho con người làm chủ vũ trụ, vạn vật và khai thác nó để phục vụ cho đời sống của con người (x. St 1,26.29). Thánh Vịnh 65 cũng cho ta thấy giàu sang là điều mà Thiên Chúa muốn cho con người:”Thăm trái đất, Ngài tuôn mưa móc, cho ngập tràn phú túc giàu sang…” (Tv 65,10). Ai trong chúng ta cũng dễ thấy rằng tiền bạc của cải, tuy không là trên hết, nhưng rất cần cho đời sống của con người. Thực ra của cải vật chất, tự nó không tốt mà cũng chẳng xấu, xấu tốt do ý hướng của người làm ra, sở hữu và sử dụng nó.
Đức Giêsu không chê trách người phú hộ kia vì ông ta có nhiều của cải. Mà trách ông ta chỉ biết lo thu tích của cải mà mà không nghĩ đến những giá trị khác cao hơn. Chúa trách ông không biết dùng của cải chóng qua để làm giàu trước mặt Thiên Chúa như làm phúc, bố thí… Đúng như một danh nhân đã nói “tiền bạc là người đầy tớ tốt, nhưng là ông chủ xấu”. Biết làm ra của cải, tiền bạc cách chính đáng và dùng nó để làm sáng danh Chúa, giúp đỡ tha nhân và sử dụng cho những nhu cầu chính đáng của mình, thì nó trở thành người đầy tớ tốt. Còn ngược lại, khi nào ta bị của cải, tiền bạc chi phối đến đánh mất cả lương tri, thì nó trở thành ông chủ ác nghiệt. Đọc Kinh Thánh, bên cạnh những người giàu đáng chê trách, ta còn thấy không thiếu những người giàu biết dùng tiền của vào việc tông đồ, giúp người nghèo khổ (x. Lc 8,3; Cv 9,39), thật đáng khen.
4. Lên án người giàu mà không biết dùng của cải, tiền bạc làm ta cũng nhớ rằng người nghèo không hẳn là đương nhiên được vào Nước Trời! Giuđa Iscariốt xem ra bỏ nghề nghiệp, nhà cửa mọi sự để theo Chúa, nhưng mà không bỏ được lòng tham! Cho nên đã can tâm cả việc phản Thầy. Trong cuộc sống, không thiếu những người nghèo khổ nhưng lương tâm ham hố, keo kiệt sinh ra trộm cắp, làm những điều bất chính... Vậy Tin Mừng không nhằm kêu gọi người Kitô hữu phải sống trong cảnh nghèo khổ cho bằng thái độ không lệ thuộc đối với của cải, tức tinh thần nghèo khó. Chỉ ai có tinh thần nghèo khó thực sự thì mới có thể phục vụ Thiên Chúa và tha nhân tốt được.
5. Lo lắng về vật chất, tiền của cho bản thân, gia đình là bản tính tự nhiên của con người, nhất là trong thời buổi kinh tế thị trường, giá cả bất ổn. Nhưng đừng quên trước hết là hãy lo làm đẹp lòng Thiên Chúa, như chính Đức Giêsu đã dạy: “Trước hết hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người, còn tất cả những thứ kia, Người sẽ thêm cho (Mt 6,33). Đức Giêsu cũng nhắc bảo chúng ta: “Các ngươi hãy coi chừng giữ mình tránh mọi thứ tham lam…” (Lc 12,15). Người muốn chúng ta không chỉ tránh tham lam về tiền của, mà còn tránh mọi sự tham lam khác như danh vọng, chức quyền… bởi vì tất cả đều là “phù vân” và nó không ích lợi gì cho mạng sống thật của chúng ta(x.Lc 9,25)
6. Hãy luôn trong tâm tình cảm tạ Thiên Chúa, vì Ngài đã cho chúng ta làm con người, hơn nữa được làm con Chúa và được mời gọi sống hạnh phúc với Ngài, đó là điều quý nhất. Giàu nghèo ở đời nầy chỉ là chóng qua, hãy cảm tạ Thiên Chúa nếu như Ngài thương ban cho gia đình chúng ta khá giả; nếu gia đình chúng ta còn nhiều khó khăn chúng ta đừng buồn mà hãy nhớ rằng chính Đức Giêsu đã sinh ra trong gia đình khó nghèo để cảm thông với người nghèo. Trên hết, xin Chúa giúp chúng ta dù giàu, dù đủ tiêu dùng hay nghèo túng, nhưng không bao giờ làm điều gì sai trái. Nhờ ơn Chúa giúp, chúng ta quyết không tham lam, không nô lệ cho tiền của, mà hãy biết dùng tiền của cách chính đáng, làm việc nghĩa chính là làm giàu trước mặt Thiên Chúa vậy.
SUY NIỆM 3: GIÀU CÓ ĐÍCH THẬT
Anh chị em thân mến,
Câu chuyện dụ ngôn của bài TM ngày chúa nhật hôm nay trình bày: một anh nhà giàu, chỉ biết thu tích tiền của vật chất; khi anh thấy mùa màn sắp tới đầy thắng lợi, anh bèn nghĩ ra cách xây thêm kho lẫm mới để dự trữ, xong rồi ông thấy của cải mình dư dật xài không hết, anh tự nhủ lòng: chà chà nay mình quá giàu rồi. Vậy từ nay cứ ăn uống vui chơi cho thỏa thích, không còn phải bận tâm gì nữa…. Nhưng Chúa bảo: này tên ngốc, ngay đêm nay, Chúa sẽ đến để đòi linh hồn anh. Vậy những gì bao lâu nay anh cố thu tích, sẽ để lại cho ai? Câu cuối cùng của bài Phúc âm là lời kết cho bài dụ ngôn này: “người nào thu tích của cải mình mà không làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận sẽ như thế đó.”
a/. Sức mạnh của đồng tiền: người ta thường nói: “Có tiền chán vạn kẻ theo, nghèotiền thì bạn cũng đòi bỏ đi..” hoặc: “đồng tiền liền khúc ruột” hay:
Ghê thay mãnh lực bạc tiền, tưởng rằng hể có là tiên trên đời. Biết bao bài học ai ơi, Thân danh lụn bại tiếng đời buốn thay!” Câu nói chơi: “Tiền là Tiên là Phật, là sức bậc của con người, là nụ cười của tuổi trẻ, là sức khỏe của tuổi già, là cái đà cho danh vọng, là cái lộng cho tương lại…”
Đồng tiền có sức hút mê hoặc như thế, nên người ta cũng nói: “Tiền là tên đầy tớ tốt, nhưng lại là một ông chủ xấu”. Khi người ta sữ dụng đồng tiền để phục vụ con người, nó là phương tiện tối hảo, nhưng khi con người nô lệ nó, coi nó là ông chủ, thì đồng tiền sẽ trở nên vô cùng xấu xa. Hiểu rõ như thế nên Chúa Giêsu cảnh giác các môn đệ: đừng để mình thành nô lệ của tiền bạc. Chúa không cấm các ông sử dụng tiền của. Nhưng rõ ràng, Người muốn họ thoát khỏi nanh vuốt của bạc tiền: “Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi tiền của được…” Chính bài dụ ngôn hôm nay cho ta hiểu rõ điều đó.
b/. Một câu chuyện: Một thanh niên nọ tình cờ nhặt được một đồng đô la bằng bạc trên đường đi, thế là từ đó, khi ra đường, anh đều cúi xuống nhìn dưới đất tìm kiếm, không nhìn lên trời nữa. Kết quả là sau 30 năm, anh nhặt được: 3 đô la rưởi tiền bằng bạc - 37 đồng nửa đô la bằng đồng – 18.400 nút áo đủ cở - 14.600 đinh óc - kim may, kim gút đủ loại. Kết quả đó đổi lại bằng cái tật khòm lưng – tâm trạng bi quan và tính khí khó thương – kể cả đôi mắt anh không hề nhìn lên bầu trời xanh, hay nhìn chung quanh ngắm cỏ cây xinh đẹp, cảnh trí hùng vĩ của sông nước… Chính lòng ham mê của cải đã giết chết con người của anh ta… Bài dụ ngôn trong Phúc âm hôm nay, giống y câu chuyện trên đây. Chúa đưa ra một giáo huấn về tính phù du, về tiền của và cả tính mạng con người nữa. Chúa cũng phân định rõ ràng: Trước hết phải lo tìm kiếm Nước TC trước đã, phải biết sáng suốt lo thu tích của cải trên Nước Trời. Anh nhà giàu chỉ biết thu tích của cải trần gian, không lo làm giàu của cải thiêng liêng, nên khi Chúa kêu phải ra trước tòa Chúa, anh ta đã chưa sẵn sàng gì cả.
c/. Gợi ý sống và chia sẻ:
Tiền bạc thực ra cũng cần phải có để sống, nhưng không phải cần thiết nhất. Mấy ai hiểu được điều này? Nếu đã hiểu, người ta sẽ không bỏ cả ngày giờ, sức khỏe, để chỉ lo tìm nó. Người ta vẫn biết của cải sẽ không theo mình qua thế giới bên kia, nhưng họ vẫn khư khư bám vào của cải. Tại sao thế? Vì người ta nghỉ rằng mình không phải chết, hoặc vì không tin có sự sống đời sau, có thưởng có phạt, hoặc vì biết, nhưng họ làm ngơ giả điếc, như không hiểu gì. Bài Tin Mừng hôm nay là một bài học thấm thía cho những người đó. Chúng ta nên thường đọc đi đọc lại câu nói của chúa Giêsu: “ Đồ ngốc, nội đêm nay, người ta sẽ đòi linh hồn ngươi, thế thì của cải ngươi có sẽ để lại cho ai?


37. Chú giải của Noel Quesson
Có người trong đám đông nói với Đức Giêsu rằng: “Thưa Thầy, xin Thầy bảo anh tôi chia phần gia tài cho tôi”
Đây là một vấn đề cụ thể, hiện thực luôn luôn mang tính thời sự. Hỡi ơi! Anh em xung đột nhau trong lúc chia gia tài là chuyện thường thấy!
Để hiểu câu trả lời của Đức Giêsu, phải biết luật pháp thời đó. Theo luật Do Thái (Đnl 21,17), trong việc thừa kế, người con trai cả được hưởng trọn phần di sản nếu là bất động sản nghĩa là đất đai và nhà cửa. Và người con trai cả ấy cũng nhận được, theo luật pháp quy định, phần gấp đôi các động sản. Chỉ có các con trai mới được quyền hưởng di sản. Luật pháp này chung cho toàn bộ Đông Phương cổ đại, và nhiều nền văn minh trong dòng lịch sử; luật ấy muốn gìn giữ di sản của gia tộc với việc lập nên “người gia trưởng” được hưởng đặc quyền: Đó là quyền con trưởng. Đức Giêsu đối diện với điều đó. Vậy hoàn cảnh xem ra đúng nhất có lẽ là một người “con trưởng” đã chiếm hết mọi tài sản và từ chối trả lại cho người em phần nhỏ bé mà người này được hưởng. Ngày nay trong giới Do Thái, người ta thường yêu cầu một giáo trưởng. Do Thái giáo danh tiếng đứng làm trọng tài trong các vấn đề về Luật.
Chính trong bối cảnh rõ ràng đó, người ấy đã cầu cứu uy tín đạo đức của Đức Giêsu. Đối với mọi người, câu trả lời chắc hẳn sẽ sáng tỏ và rõ ràng; phải nói với người anh ấy chia lại cho người em, đó là công lý đơn giản? Đó cũng là chính lộ xuyên suốt, Tin Mừng mà Đức Giêsu đã nhiều lần lặp lại: Anh em hãy yêu thương lẫn nhau... Vả lại, câu trả lời của Đức Giêsu làm người ta ngạc nhiên.
Người đáp: “Này anh, ai đã đặt tôi làm người xử kiện hay người chia gia tài cho các anh?
Vậy là một lời từ chối. Đức Giêsu tránh né. Trước một sự bất công lộ liễu, Đức Giêsu từ khước xem xét trường hợp đó là dường như không muốn quan tâm đến. Thật là quá đáng. Điều đó đi ngược lại với toàn bộ Tin Mừng, với mọi lời hướng dẫn của Giáo hội và với cả lương tâm đơn giản và sơ đẳng của con người. Người Kitô hữu không nên làm mọi việc để chấm dứt những bất công của thế giới này đó sao? Phải chăng Kitô hữu có quyền thờ ơ những công việc trần thế để chỉ nghĩ đến Thiên đàng? Vậy phải hiểu sự từ chối này. Có thể có nhiều lời giải thích và có lẽ chúng bổ túc cho nhau:
1. Theo Tin Mừng của Luca, Đức Giêsu đang trên đường đi lên Giêrusalem tức thành phố nơi Người sẽ chết trong vài ngày nữa: Thầy “giáo trưởng” trẻ này còn có nhiều ưu tư khác trong đầu hơn là những cuộc tranh cãi phù du ấy, mà sau cùng cũng được giải quyết ổn thỏa không ngày này thì ngày khác.
2. Với tâm thức cá nhân rất đông phương, Đức Giêsu thường trả lời bằng một “ẩn ngữ”, một “số ý lộn xộn” để làm cho người ta phải suy nghĩ. Thông thường, chúng ta thấy Đức Giêsu đưa ra một câu nghịch lý và gần như thái quá trong lời Người. Người trả lời một câu hỏi người ta đặt ra bằng cách đặt một câu hỏi khác. Tính cách này, Đức Giêsu đã có từ khi còn rất trẻ: Lúc mười hai tuổi, Người trả lời cho mẹ Người một cách bí hiểm. “Con ơi, sao con lại xử với cha mẹ như vậy?”. Đó là lúc cậu bé Giêsu trốn ở lại Đền Thờ đáp: “Sao cha mẹ lại tìm con?” Trong nhiều dịp, Đức Giêsu dường như không đáp lại: đó là phương cách tốt nhất của “người bị hiểu lầm”, thường gặp trong các cuộc tranh cãi giữa Đức Giêsu với giới trí thức Do Thái giáo, theo thánh Gioan, có sự chênh lệch, Người nói về các sự việc khác mặc dù cũng dùng những từ ngữ ấy.
Phải đọc lại những câu từ chối bên ngoài của Đức Giêsu. Những câu nói ấy không phải tình cờ. Ở Cana, Người dường như từ chối mẹ ruột Người, phép lạ đầu tiên (Ga 2,3-4) Người nói rằng Người không lên Giêrusalem “một cách công khai”, dù vậy Người cũng lên (Ga 7,3-6) Với các con trai của ông Dêbêđê đã xin được “ngồi bên hữu và bên tả trong Nước Người”, thì Người hỏi họ có uống nổi chén Người sắp uống không (Mt 20,23). Người từ chối nói Ngày quang lâm đồng thời khẳng định rằng Người không biết bởi vì “chỉ một mình Chúa Cha biết mà thôi” (Mt 24,36).
Khi các người Do Thái xin Người các “dấu chỉ”, Người từ chối nói rằng Người chỉ cho họ dấu lạ của ngôn sứ Giôna (Mt 16,1.4-12.38-40). Vậy ở đây cũng thế, từ chối can thiệp vào vấn đề chia di sản không nhất thiết có nghĩa là Đức Giêsu không quan tâm đến: Đã hẳn, diễn tiến của câu chuyện sẽ đem lại cho chúng ta tư tưởng sâu sắc của Người.
3. Chính Đức Giêsu đã nêu ra lý do có khả năng đúng nhất của sự “từ chối” việc can thiệp đó trong một câu hỏi: “Ai đã đặt tôi làm người xử kiện?”. Phải, qua đó Người nói rằng những việc trần thế, hoặc tiền bạc ấy không phải là vai trò và sứ mạng của Người. Con người luôn bị cánh dỗ tìm kiếm trong Tin Mừng một thứ bảo hiểm, một sự thánh thiêng hóa các chọn lựa trần tục: Sáp nhập Tin Mừng vào phe mình, vào các lợi ích của mình. Đức Giêsu từ chối sự lẫn lộn ấy. Người từ chối đặt mình vào vị trí của chúng ta. Trút trách nhiệm của chúng ta qua người khác, hoặc tìm một giải pháp có sẵn là việc quá dễ dàng.
Trong chiều hướng đó, Công đồng Vatican II đã không ngừng đưa giáo dân về với ý thức và năng lực của riêng họ: “Giáo dân hãy mong đợi ánh sáng và sức mạnh tinh thần nơi các linh mục. Tuy nhiên họ đừng vì thế mà nghĩ rằng: Các chủ chăn có đủ thẩm quyền chuyên môn để có thể có ngay một giải pháp cụ thể cho mọi vấn đề xảy ra, kể cả những vấn đề quan trọng” (G.S. 43). Đức Giêsu đã làm điều đó. Người trả vấn đề thừa hưởng di sản cho sự xét xử của cấp thẩm quyền.
Và Người nói với họ: “Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, không phải vì dư giả mà mạng sống con người được bảo đảm nhờ của cải đâu”.
Sự từ chối của Đức Giêsu, không trực tiếp đảm nhận một nhiệm vụ trần thế, do đó không có nghĩa Người không có gì để nói về các vấn đề trần thế. Đức Giêsu sẽ nhắc lại một lý tưởng cũng là một nguyên tắc chủ yếu. Vai trò của Người thuộc bình diện này và có tính chính trị theo ý nghĩa sâu xa của từ này; nghĩa là sứ mệnh và sứ điệp của Đức Giêsu liên quan đến đời sống của thành đô trần thế. Giáo Hội cũng như Đức Giêsu không trung lập Giáo Hội có bổn phận phải chuyển giao một sứ điệp, phải đưa ra các phán đoán về những công việc thế trần nhưng đồng thời phải để cho các quan tòa, các thẩm phán, những người phụ trách thế tục trách nhiệm áp dụng cụ thể sứ điệp của Giáo Hội.
Nguyên tắc mà Đức Giêsu khẳng định ở đây là phần trách nhiệm của Người, sứ giả của Thiên Chúa. Các ông không nên lẫn lộn mục đích! Thành đô trần thế không có mục đích tạo ra và tiêu thụ tối đa của cải! Không, điều chủ yếu không phải là phục vụ tiền bạc và lợi nhuận, mà là phục vụ “con người”!. Chính “sự sống con người” đứng đầu chớ không phải của cải! Và sự sống này không phụ thuộc vào của cải? Đức Giêsu sẽ làm sáng tỏ tư tưởng của Người khi kể lại một dụ ngôn, đầy sự ngẫu hứng để chế giễu nhấn mạnh đến những lối lo toan của một ông phú hộ.
Sau đó Người nói với họ dụ ngôn này: “Có một nhà phú hộ kia, ruộng nương sinh nhiều hoa lợi, mới nghĩ bụng rằng: ‘Mình phải làm gì đây? Vì còn chỗ đâu mà tích trữ hoa mầu!’ Rồi ông ta tự bảo: ‘Mình sẽ làm thế này: phá những cái kho kia đi, xây những cái lớn hơn, rồi tích trữ tất cả thóc lúa và của cải mình vào đó. Lúc ấy ta sẽ nhủ lòng: hồn ta hỡi, mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã!
Người đọc ‘kinh tin kính’ của một tay duy vật hoàn hảo: đức tin dựa vào hạnh phúc do vật chất mang lại? Đức Giêsu lên án ông ta, nhấn mạnh vào tính ích kỷ của ông ta dẫu sao cũng còn được cái chân thật: “Tôi… Tôi… Tôi… Mình… Mình… Mình sẽ làm... mình sẽ phá... mình sẽ xây mùa màng của mình; của cải của mình... kho lẫm của mình... thóc lúa của mình... chính bản thân mình...”.
Nghỉ ngơi, ăn uống, vui chơi! Từ ngữ Hy Lạp dùng ở đây cũng là từ mà Luca sẽ dùng chỉ bữa tiệc tiếp đãi của “đứa con hoang đàng” (Lc 15,23). Phải, Đức Giêsu đã biết xung quanh Người các “tiệc tùng”, ở đó người ta “tiêu tiền như nước” “ăn uống no say” cùng với tiếng đàn, tiếng hát.
Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta: ‘Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?
Điên dại! Mọi tính toán của ông phú hộ sai lầm một cách thảm hại. Ông ta nhầm lẫn hoàn toàn: Sự giàu sang không mang lại hạnh phúc. Không có mối liên hệ giữa việc có nhiều của cải trần thế và sự an toàn chân thật. Sự sống của một con người không phụ thuộc vào những của cải của người ấy. Tiền bạc không mua được thời gian! Kinh Thánh không ngừng đặt đối lập kẻ điên dại “nabal” với người khôn ngoan “maskil”. Đức Giêsu cũng khẳng định rằng không biết nhận ra của cải chân thật, ý nghĩa đích thực của đời sống quả là thiếu khôn ngoan. “Điên”, năm thiếu nữ khờ khạo không mang theo dầu dự phòng cho đèn mình trong đêm chờ đón Tân Lang (Mi 25,2). “Điên”, những người đồng thời với Đức Giêsu không biết đọc ra những “dấu chỉ của thời đại” (Lc 12,56). “Dại” người mù để cho người mù khác dẫn đường là liều mình “rơi xuống hố” (Lc 6,39). “Điên” ông nhà giàu giới hạn tầm nhìn của mình vào đất đai, mùa màng, kho lẫm, cái bụng của mình.
Và đây là lý do sâu xa (cũng là lý do thứ tư) khiến Đức Giêsu từ chối can thiệp vào những công việc trần thế một cách tức thời và trực tiếp: Một cách mạnh mẽ và khó nghe; Người khẳng định rằng “đời sống” con người không hoàn tất ở trần gian này. Sứ điệp chủ yếu, sứ mạng ngôn sứ của Đức Giêsu là đây: Phần chính yếu của đời sống, rất hay bị quên lãng thì to lớn vô cùng so với sự hạn hẹp cố chấp của chủ nghĩa duy vật. Còn, Đức Giêsu -người sắp chết trong ít ngày nữa- không muốn làm giàu cho một người, dù đó là quyền lợi chính đáng của anh ta: việc chia gia tài ấy không phải là điều tốt lành đích thực cho anh ta. Chúng ta phải thành thật thú nhận rằng một cách tự phát, chúng ta suy nghĩ ngược lại với Đức Giêsu. Tuy nhiên, có một tiếng nói nhỏ trong chúng ta nói với chúng ta: Người có lý. Người biết rõ điều Người nói.
Ấy kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế đó
Chúng ta chớ hiểu sai tư tưởng của Chúa. Sự giàu sang tự nó không là điều xấu. Tiền bạc có thể trở nên tốt nếu nó không chỉ “vì mình” (Lc 12,33-34).


38. Chú giải của Lm. FX. Vũ Phan Long
MỨC ĐỘ CỦA ĐỜI SỐNG NHƯ LÀ GIÁ TRỊ LỚN NHẤT
Của cải sở hữu không phải là giá trị cao nhất, khiến ta phải hy sinh mọi sự để có cho bằng được.Đức Giêsu sẽ minh họa điểm này bằng dụ ngôn Ông phú hộ.
1.- NGỮ CẢNH
Những lời Đức Giêsu ngỏ với các môn đệ trước mặt một đám đông (12,1-12.22-34) bị cắt ngang bởi lời thỉnh cầu của một người trong đám đông để xin Đức Giêsu can thiệp vào một vụ tranh tụng giữa anh ta và người anh liên hệ đến chuyện gia tài (12,13-15). Sự cố này lại là dịp để Đức Giêsu kểDụ ngôn Ông phú hộ (cc. 16-21). Như thế, đề tài chuyển đi từ những lời nói về việc thụ hưởng cho bản thân đến những thái độ đối với của cải trần thế (12,13-34): “Phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam” (c. 15). Bài dụ ngôn tiếp theo có thể được coi như một bài bình luận cho câu nói của Đức Giêsu về sự tham lam (c. 15).
2.- BỐ CỤC
Bản văn có thể chia thành ba phần:
1) Một vụ kiện (12,13-15);
2) Dụ ngôn Ông phú hộ (12,16-20);
3) Nhận định kết luận của Đức Giêsu (12,21).
3.- VÀI ĐIỂM CHÚ GIẢI
- Thưa Thầy (13): Bởi vì vấn đề chia gia tài được bàn đến trong Bộ Ngũ Thư (chẳng hạn Đnl 21,15-17; Ds 27,1-11; 36,7-9), một vị tôn sư về đạo giáo hoặc một kinh sư là những con người thích hợp để tham vấn.
- Này anh (14): Dịch sát là “này người” (hô-cách của anthrôpos, “người”; x. 5,20). Từ này thườngđược dùng theo dạng này để từ chối, hay diễn tả sự dè dặt.
- tham lam (15): Từ Hy-lạp pleonexia thường có trong những đoạn văn khuyến thiện của Tân Ước (Rm 1,29; 2 Cr 9,5; Cl 3,5; Ep 4,19; 5,3; 2 Pr 2,3.14). Đây là sự ham muốn có thêm nữa, quá mức cần thiết (x. 1 Tm 6,10).
- Thiên Chúa bảo ông ta (20): nghĩa là trong một giấc mơ ban đêm. Ông này được chính vị Chúa tể của sự sống ngỏ lời với, trong khi ông sắp xếp chương trình sống không có Ngài.
- ngốc (20): Từ hy-ngữ aphrôn có nghĩa là “kẻ mất trí, ngu dốt, ngu ngốc, điên, rồ dại” (x. 11,40).
- người ta sẽ đòi lại mạng ngươi (20): Động từ aitousin  ngôi thứ ba vô định số phức tươngđương với một thái bị động thay tên Thiên Chúa: “Thiên Chúa sẽ đòi lại mạng ngươi”.
- cho mình (21): nghĩa là không phải cho người khác, như người nghèo, quả phụ, trẻ mồ côi, người ngụ  (x. Đnl 24,17-22; 2 Cr 6,10b).
4.- Ý NGHĨA CỦA BẢN VĂN
* Một vụ kiện (13-15)
Đức Giêsu lấy khởi điểm để giáo huấn là một vụ kiện về vấn đề chia gia tài. Rất có thể đây là mộtngười em trong gia đình không đồng ý với cách quản lý và thụ hưởng chung gia tài, nên muốn có phần của mình để dùng theo cách độc lập. Trong những vụ tranh cãi như thế, người ta thường đến gặp các kinh sư, để xin soi sáng vấn đề. Đức Giêsu dứt khoát từ chối can thiệp. Yêu cầu của người ấy và yêu cầu của Đức Giêsu  trên hai bình diện khác nhau. Người ấy thì muốn có một phần sở hữu độc lập.Đức Giêsu thì dựa vào đó để nói về tương quan của con người với của cải. Chính các tranh chấp về gia tài thường đưa ra ánh sáng một liên hệ chặt chẽ với sở hữu và thường đưa đến những mối thù nghịch kéo dài suốt đời. Điều này có lẽ khiến chúng ta hiểu vì sao  đây Đức Giêsu khuyến cáo chống lại lòng tham lam mạnh mẽ đến thế. Của cải sở hữu không phải là giá trị cao nhất, khiến ta phải hy sinh mọi sự để có cho bằng được. Đức Giêsu sẽ minh họa điểm này bằng dụ ngôn tiếp theo.
* Dụ ngôn Ông phú hộ (16-21)
Với dụ ngôn này, Đức Giêsu muốn cho thấy rằng giá trị của các của cải trần thế rất nhỏ bé, nên bám víu vào đó là một tính toán sai lầm.
Theo một quan niệm nào đó về cuộc sống, hoàn cảnh Đức Giêsu phác ra có thể coi là lý tưởng. Con người này giàu có. Không hề có nguy cơ là của cải của ông sẽ giảm thiểu đi, bởi vì ông đang nhắm tới một vụ thu hoạch dồi dào. Vấn đề duy nhất ông đặt ra là: “‘Mình phải làm gì đây? Vì còn chỗđâu mà tích trữ hoa mầu!”. Đây là một vấn đề cũng dễ giải quyết. Như thế, ông này có trong tay các phương tiện để sống một cuộc sống không phải bận tâm lo lắng; ông có thể tự do sống theo ý thích, trong sự sung túc.
Đức Giêsu mô tả là Thiên Chúa và cái chết sẽ ập vào cuộc đời ấy như thế nào. Cái chết đột ngộtđảo lộn tất cả các toan tính nhắm thụ hưởng an toàn trong nhiều năm trời. Tất cả những gì đã thu tíchđược và tất cả những gì người ta đã dự phóng cách hợp lý trở thành vô giá trị. Đức Giêsu cho biết rằng một cuộc sống chỉ dành cho chuyện ăn uống và hưởng thụ tiện ích thì chẳng có giá trị trước mặt Thiên Chúa. Một người sống như thế thì không giàu có trước mặt Thiên Chúa. Đức Giêsu khẳng định rằng đểđạt được sự sống đời đời, cần có tình yêu đối với Thiên Chúa và tình yêu đối với người thân cận (10,25-37). Chỉ nhờ đi trên nẻo đường này, người ta mới trở thành giàu có trước nhan Thiên Chúa.
* Nhận định kết luận của Đức Giêsu (21)
Câu kết luận của Đức Giêsu cho hiểu rằng có lẽ đời sống trần thế tùy thuộc các của cải trần thế, nhưng đời sống này không được đảm bảo hay đạt được mức thành toàn nhờ các của cải ấy. Chúng ta phải nhận được sự thành toàn cuộc đời chúng ta từ lòng nhân lành của Thiên Chúa.
+ KẾT LUẬN
Đức Giêsu không quan tâm đến những điểm tranh luận phụ thuộc; Người chỉ cứu xét những câu hỏi lớn liên quan đến sự sống: đâu là điều quan trọng nhất? Ta có thể tín nhiệm vào điều gì? Điều gì ta phải tìm cách đạt cho được? Ta phải sử dụng cuộc sống và dấn thân thế nào để đạt được mục tiêu cuộcđời? Đức Giêsu nói rõ ràng các của cải vật chất không thể đảm bảo cho cuộc sống và sự sung túc, thoải mái, không thể là nội dung của cuộc sống được. Sự thành toàn chỉ được một mình Thiên Chúa ban cho mà thôi. Vậy trong cuộc sống này, chúng ta có thể và phải tính sổ với Thiên Chúa. Chúng ta phải chịu trách nhiệm về cuộc sống của mình trước mặt Ngài.
5.- GỢI Ý SUY NIỆM
1. Vấn đề thu hoạch dồi dào đến nỗi người ta không biết để của cải  đâu đã trở thành phổ biến, vào thời đại hôm nay. Mỗi người cần phải tự hỏi theo ý mình, thế nào là cuộc sống lý tưởng, mình vận dụng sức lực cho chuyẹn gì, nếu lại không phải là “mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã!”.  bên ngoài các giá trị này, còn những giá trị và mục tiêu nào có thể nên được nhắc đến?
2. Cái chết “phá rối”, ai cũng biết. Người ta tìm mọi cách để đối xử với nó. Người ta cản bước nó tối đa bằng các cách tri liệu y khoa. Người ta ít nghĩ tới nó chừng nào tốt chừng đó. Người ta tránh đểcho lòng mình bị xúc động trước cái chết của người khác. Dĩ nhiên người ta vẫn không tránh được cái chết. Do đó, người ta phải khai thác tối đa thời gian của cuộc sống được ban cho ta. Cũng phức tạp, nhưng cách nào đó, người ta có thể “đạt thắng lợi” trên cái chết. Nhưng làm thế nào đạt thắng lợi trên vị Thiên Chúa “phá rối”? Người ta cũng tìm cách tránh xa Ngài, quên Ngài đi. Người ta có thể không nói đến Ngài nữa và sống y như thể không có Ngài. Tuy thế, người ta không thể tránh né Ngài kiểu tiêu cực. Phải sống làm sao để cuộc sống của mình có giá trị trước mặt Thiên Chúa. Người nào chỉ sống cho những nhu cầu riêng và những đòi hỏi vật chất, thì đã chết trong cuộc đời này rồi, vì bị cô lập trong tính ích kỷ của mình. Tình trạng cô lập này trở nên trọn vẹn và được xác nhận bằng cái chết.
3. Cuộc sống viên mãn chỉ hệ tại tình yêu. Chỉ cuộc sống nào nhắm đến tình yêu đối với Thiên Chúa và tình yêu đối với tha nhân thì mới là cuộc sống trung thực. Chỉ một cuộc sống như thế mới có thể được Thiên Chúa chuẩn nhận và được Ngài đưa đến chỗ thành toàn với ân ban là sự sống đời đời. Chúng ta đã nhận đời sống từ Đấng Tạo hóa, thì chúng ta cũng phải nhận cả ý nghĩa của đời sống từNgài. Và đối với Ngài, ý nghĩa của đời sống không phải là tiện nghi, mà là tình yêu.