THỨ SÁU SAU CHÚA NHẬT 16 THƯỜNG NIÊN
NĂM LẺ
Xh 20, 1 - 17; Mt 13,
18 – 23
BÀI
ĐỌC: Xh 20, 1 - 17
1 Thiên Chúa phán tất cả những lời sau đây:
3 Ngươi không được có
thần nào khác đối nghịch với Ta. 4 Ngươi không
được tạc tượng, vẽ hình bất cứ vật gì ở trên trời cao, cũng như dưới đất thấp,
hoặc ở trong nước phía dưới mặt đất, để mà thờ.
5 Ngươi không được phủ
phục trước những thứ đó mà phụng thờ: vì Ta, ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của ngươi, là
một vị thần ghen tương. Đối với những kẻ ghét Ta, Ta phạt con cháu đến ba bốn đời
vì tội lỗi của cha ông. 6 Còn với những ai yêu
mến Ta và giữ các mệnh lệnh của Ta, thì Ta trọn niềm nhân nghĩa đến ngàn đời. 7 Ngươi không được dùng danh ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa
của ngươi, một cách bất xứng, vì ĐỨC CHÚA không dung tha kẻ dùng danh Người một
cách bất xứng.
8 Ngươi hãy nhớ ngày
sa-bát, mà coi đó là ngày thánh. 9 Trong sáu
ngày, ngươi sẽ lao động và làm mọi công việc của ngươi. 10
Còn ngày thứ bảy là ngày sa-bát kính ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của ngươi. Ngày
đó, ngươi không được làm công việc nào, cả ngươi cũng như con trai con gái, tôi
tớ nam nữ, gia súc và ngoại kiều ở trong thành của ngươi. 11
Vì trong sáu ngày, ĐỨC CHÚA đã dựng nên trời đất, biển khơi, và muôn
loài trong đó, nhưng Người đã nghỉ ngày thứ bảy. Bởi vậy, ĐỨC CHÚA đã chúc phúc
cho ngày sa-bát và coi đó là ngày thánh.
12 Ngươi hãy thờ cha
kính mẹ, để được sống lâu trên đất mà ĐỨC CHÚA, Thiên Chúa của ngươi, ban cho
ngươi. 13 Ngươi không được giết người. 14 Ngươi không được ngoại tình. 15 Ngươi không được trộm cắp. 16
Ngươi không được làm chứng gian hại người. 17
Ngươi không được ham muốn nhà người ta, ngươi không được ham muốn vợ
người ta, tôi tớ nam nữ, con bò con lừa, hay bất cứ vật gì của người ta.”
ĐÁP
CA: Tv 18 B
Đ. Lạy Chúa, Chúa mới có những Lời đem lại sự sống
đời đời. (Ga 6,68c)
8 Luật pháp CHÚA quả là hoàn thiện, bổ sức cho tâm hồn. Thánh ý
CHÚA thật là vững chắc, cho người dại nên khôn.
9 Huấn lệnh CHÚA hoàn toàn ngay thẳng, làm hoan hỷ cõi lòng. Mệnh
lệnh CHÚA xiết bao minh bạch, cho đôi mắt rạng ngời.
10 Lòng kính sợ CHÚA luôn trong trắng, tồn tại đến muôn đời. Quyết
định CHÚA phù hợp chân lý, hết thảy đều công minh.
11 Thật quý báu hơn vàng, hơn vàng y muôn lượng, ngọt ngào hơn mật
ong, hơn mật ong nguyên chất.
TUNG HÔ TIN MỪNG: x Lc 8, 15
Hall-Hall: Hạnh phúc thay người thành
tâm thiện chí, hằng ấp ủ Lời Chúa trong lòng, nhờ kiên nhẫn mà sinh hoa kết quả.
Hall.
TIN MỪNG: Mt 13, 18-23
18 Khi ấy, Đức Giê-su
nói với các môn đệ rằng: "Vậy anh em hãy nghe dụ ngôn người gieo giống. 19
Hễ ai nghe lời rao giảng Nước Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp đi điều
đã gieo trong lòng người ấy: đó là kẻ đã được gieo bên vệ đường. 20
Còn kẻ được gieo trên nơi sỏi đá, đó là kẻ nghe Lời và liền vui vẻ đón nhận. 21
Nhưng nó không đâm rễ mà là kẻ nhất thời: khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì
Lời, nó vấp ngã ngay. 22 Còn kẻ được gieo vào bụi gai, đó là kẻ nghe
Lời, nhưng nỗi lo lắng sự đời, và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt, khiến Lời không
sinh hoa kết quả gì. 23 Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe
Lời và hiểu, thì tất nhiên sinh hoa kết quả và làm ra, kẻ được gấp trăm, kẻ được
sáu chục, kẻ được ba chục.”
A. GIẢI THÍCH
1- Mười Điều Răn Chúa trao cho ông Môsê là bao trùm toàn thể
đời sống tôn giáo và luân lý. Từ Điều Răn IV đến Điều Răn X, Luật về con người,
đây là nền tảng của tất cả Luật pháp các nước trên thế giới.
2- Tại sao Mười Điều Răn ta đọc không giống các bản văn trong
Kinh Thánh?
Có hai
nguồn văn ghi Mười Điều Luật:
-
Nguồn văn Êlôhit ghi trong sách Xh 20,1-17.
-
Nguồn văn Đệ Nhị Luật ghi trong sách Dnl 5,1-33.
Thánh
Augustin lấy bản văn từ nguồn Đệ Nhị Luật, ngài sắp xếp lại cho dễ nhớ. Hội
Thánh Công Giáo và ông Luther dùng Bản này.
3- Tại sao Luật Chúa cấm đúc ảnh tượng mà người Công Giáo vẫn
làm ảnh tượng để tôn kính?
Anh em
Tin Lành phản đối người Công Giáo về việc này, vì dựa vào Lời Đức Giêsu nói: “Tôi đến không hủy bỏ Lề Luật hay các tiên
tri, tôi đến không phải để bãi bỏ mà để làm trọn” (Mt 5,17). Nhưng Hội Thánh
Công Giáo lại cho phép dùng làm ảnh tượng để tôn kính vì những lý do sau:
a/ Vì người Do Thái
tôn thờ Thiên Chúa, Đấng vô hình, do đó người Do Thái vẫn chế nhạo việc tôn thờ
các ngẫu tượng của chư dân: “Tượng thần
chúng chỉ là vàng bạc, chỉ do tay người thế tạo thành. Có mắt có miệng, không
nhìn không nói, có mũi có tai, không ngửi không nghe. Có hai tay, không sờ
không mó, có hai chân, không bước không đi, từ cổ họng, không thốt ra một tiếng.”
(Tv 115/113B,4-7). Vì thế tác giả sách Khôn ngoan chương 13 trách dân ngoại: Tại
sao lại tôn thờ mặt trời, vì cho đó là thần, mà không tôn thờ Đấng dựng nên mặt
trời còn sáng láng hơn nó…!
Bởi thế Đền
Thờ của người Do Thái chỉ đặt hai bia đá ghi Mười Điều Răn, khác với đền thờ
các tôn giáo khác la liệt các ngẫu tượng.
b/ Dù Luật đã cấm
không được đúc ảnh tượng, nhưng khi dân Do Thái bị rắn cắn, họ nhờ ông Môsê xin
Chúa cứu, Chúa bảo ông Môsê đúc con rắn đồng treo lên cây cột, ai bị rắn mà
nhìn lên rắn đó thì được thoát chết! (x Ds 21,4-9). Đức Giêsu đã xác nhận con rắn
đó là hình ảnh chính Ngài khi bị treo trên thập giá, để chuộc tội loài người (x
Ga 3,14). Tại sao nhìn lên con rắn đồng còn được Chúa ban ơn mà lại chống đối
nhìn tượng Đức Giêsu trên thập giá?
c/ Ngôn sứ Isaia vào
đền thờ Giêrusalem thấy hai tượng sứ thần Sêraphim chầu hầu bên Hòm Bia (x Is
6,2).
d/ Luật cấm dùng ảnh
tượng thuộc về Luật Phụng Vụ Do Thái giáo, mà Phụng Vụ Do Thái giáo đã được
thay thế Phụng Vụ của Chúa Giêsu thiết lập (x thư Do Thái).
e/ Hội Thánh cho phép
dùng ảnh tượng không phải là Thiên Chúa mà chỉ là biểu tượng để diễn tả Đức Tin
khi không nói đủ, hoặc không viết đủ. Bởi thế ảnh tượng nào càng diễn tả được
nhiều điểm Giáo Lý, thì ảnh tượng đó càng đạt ý muốn của Hội Thánh.
B. GIÁO HUẤN
LỜI CHÚA HOÁN CẢI TÂM
HỒN NGƯỜI NGHE
Hội Thánh
Chúa Kitô thiết lập được ví như mùa bội thu (x Mt 13,23). Một chủ ruộng muốn có
mùa bội thu, ông phải lựa hạt giống tốt để gieo vào mảnh đất tốt.
Trong mùa
gặt Nước Trời, Đức Giêsu là Chủ ruộng gieo
giống tốt là Lời Thiên Chúa (x Lc 8,11), Ngài cũng muốn chọn những mảnh đất
tâm hồn tốt (x Mt 13,8), nên đã cầu nguyện suốt đêm với Chúa Cha xin ơn soi
sáng, và Ngài đã chọn được 12 người (x Lc 6,12t; Mt 13,8: Tin Mừng).
Thế
nhưng, suốt ba năm Đức Giêsu gieo Lời vào lòng Nhóm Mười Hai, họ lại lộ ra tâm
tư tồi tệ hơn vệ đường, sỏi đá, bụi gai. Muốn thấy rõ điều này, ta cứ dựa vào Lời
Đức Giêsu cắt nghĩa về dụ ngôn người gieo giống (x Mt 13,18-23: Tin Mừng).
·
Các ông là vệ đường, vì nghe Lời Chúa mà
không hiểu! Chính Đức Giêsu đã trách các môn đệ không hiểu ý nghĩa việc Ngài
hóa bánh nuôi dân (x Mt 16,9); cũng chẳng hiểu gì về dụ ngôn gieo giống thì làm
sao hiểu các ví dụ khác được!(x Mc 4,13).
·
Các ông là sỏi đá, dù đã được Thầy ban Lời,
thế mà khi cấm cách bắt bớ xảy đến vì Lời, các ông đều vấp ngã! (x Mt 13,20-21:
Tin Mừng). Điển hình: Thủ lãnh Phêrô đã chối Thầy (x Mt 26,72); và khi các ông
thấy Thầy bị bắt thì trốn hết (x Mt 26,56).
·
Các ông là bụi gai, dù đã từng được nghe
Thầy Giêsu giáo dục, mà vẫn mê sự đời! Bả phú quý làm chết nghẹt Lời và ra vô
hiệu (x Mt 13,22: Tin Mừng). Cụ thể các ông tranh nhau địa vị trong Nước Chúa
(x Mt 20,20t).
Một chủ ruộng dù có hạt giống tốt đến đâu mà gieo vào môi trường
xấu: vệ đường, sỏi đá, bụi gai, thì chắc chắn là uổng công! Thế mà Lời Chúa là
hạt giống tốt được gieo vào tâm hồn Nhóm Mười Hai, các ông còn tồi tệ hơn những
hạt gieo trên vệ đường, trên đá hay vào bụi gai. Nhưng sau khi Chúa Giêsu từ
cõi chết sống lại, 11 ông, trừ Giuđa, trở thành “Giống Tốt” (x Mt 13,38), đồng thời cũng là “Đất Tốt” làm cho Lời Chúa sinh nhiều hoa trái, thu hoạch vào kho
tàng Nước Thiên Chúa (x Mt 13,23: Tin Mừng).
Các môn đệ
của Đức Giêsu đã làm vinh hiển Ngài như thế, vì ba lý do:
1/ Mười Một ông đã được dự tiệc Thánh Thể (x Mc
14,22-25), trong khi đó Giuđa bỏ dự tiệc, hắn băng mình vào xã hội đen để kiếm
30 đồng bạc (x Ga 13,30).
2/ Sau khi Chúa Giêsu
Phục Sinh, Nhóm Mười Một được Ngài trao
ban Thánh Thần (x Ga 20,21), nhờ đó các ông được Thánh Thần ghi tạc Lời
Chúa vào tấm bia lòng bia thịt (x 2 Cr 3,3), hơn xưa Chúa đã ghi Mười Điều trên
hai bia đá trao cho ông Môsê để truyền lại cho dân (x Xh 20,1-17: Bài đọc năm lẻ).
Tên Giuđa không được ơn này, vì y đã tự vẫn nhào đầu xuống vỡ bụng lòi ruột ra
(x Cv 1,16-20).
Thực vậy,
chỉ những ai có tâm nghe Lời Chúa, người ấy mới được biến đổi từ con người tồi
tệ dần dần trở nên người hoàn hảo hơn. Chính Đức Hồng y Yves Congar, nhà Thần học,
đã đóng vai trò quan trọng trong việc soạn thảo các bản văn của Công Đồng Vat. II
đã cho một nhận xét: “Nếu một giáo xứ suốt
30 năm chỉ được nghe giảng Lời Chúa mà không cử hành Thánh Lễ, thì đời sống Đức
Tin và lòng Mến của họ vẫn trổi vượt hơn một giáo xứ suốt 30 năm chỉ cử hành
Thánh Lễ mà không được nghe giảng”.
3/ Nhóm Mười Một đã
nhận lệnh Thầy Giêsu lên đường rao giảng Lời, dù “trong các ông có kẻ còn hoài
nghi” (Mt 28,17). Còn hoài nghi về Đức Tin là “đức tin lép” (hạt giống
xấu), nhưng qua trải nghiệm đi giảng Lời, các ông nghiệm ra rằng: Chính vì phải
đi giảng Lời, mới chú tâm dọn bài cẩn thận, cố gắng thực hành điều đã xác tín,
mới hân hoan loan báo cho mọi người, và thấy được hiệu quả của việc rao giảng
là chính người giảng lại được bồi thêm Đức Tin: Hạt giống đức tin lép trở thành
hạt giống mẩy.
Thực vậy,
thánh Tông Đồ đã đến Thessalônica gieo Lời và sau đó ông viết thư cám ơn họ: “Vì anh em có lòng tin, nên khi nghĩ đến anh
em, chúng tôi được an ủi giữa mọi thống khổ gian truân chúng tôi phải chịu. Phải,
chúng tôi sống được đến giờ này là nhờ anh em đứng vững trong Chúa” (1Tx
3,7-8).
Vậy ai
kiên nhẫn theo Chúa Giêsu đến cùng, thể hiện hằng ngày hiệp dâng Thánh Lễ, thì
được chính Chúa Giêsu gieo Lời vào lòng (x Dt 1,1-2), lại được kết hợp với Ngài
(rước Lễ), để được Ngài đồng công cộng tác biến mọi sự nên tốt đẹp (x Rm 8,28),
làm cho hạt giống Lời đã được gieo vào lòng sinh kết quả: hạt được 100, hạt được
60, hạt được 30! (x Mt 13,23: Tin Mừng). Điều này có nghĩa là “hạt giống tốt là con cái Nước Trời” (x
Mt 13,38) là người Công Giáo chính danh, làm vinh hiển Chúa nhiều hay ít cũng
còn tùy thuộc vào ơn Chúa ban riêng cho mỗi người, và mỗi người còn phải nỗ lực
làm cho ơn Chúa sinh lời, như ông chủ trao cho các đầy tớ: người thứ nhất được
năm nén vàng, sinh lời thêm năm, người thứ hai được hai nén, sinh lời thêm hai.
Mỗi người tùy theo tài lực của mình. Tiếc rằng người thứ ba lãnh một nén lại
đem chôn giấu của chủ, khi chủ hỏi đến, hắn ta đã lếu láo kết án chủ là người
hà khắc! Anh đó chính là “bạn” Giuđa phản Thầy! (x Mt 25,14t; 26,50).
Còn người
Công Giáo qua dụ ngôn gieo giống phải xác tín rằng: Dù ta còn tồi tệ, nhưng cứ
dự Thánh Lễ, thì
-
Được Thánh Thần ghi tạc Lời vào tâm hồn (x 2 Cr 3,3), chính là
đón nhận được Thánh Thần (x Ga 6,63), để thưa với Chúa về niềm xác tín của mình:
“Lạy Chúa, Chúa mới có những Lời đem lại
sự sống đời đời” (Ga 6,68c: ĐC năm lẻ).
-
Đón nhận Chúa Giêsu Phục Sinh (Rước Lễ), vì ai ở trong Chúa
Giêsu thì không còn bị lên án (x Rm 8,1). Thậm chí nếu có tội, cũng được nên
công chính trong Chúa Giêsu (x Rm 8,10). Vì thế Bí tích Thánh Thể là trung tâm
ơn tha tội, và ngăn ngừa ta phạm tội trọng (x GLHT số 1416).
-
Được bồi dưỡng Đức Tin để sau Thánh Lễ ra về đi loan báo Tin Mừng
cho đồng loại.
Vì những
ơn huệ trên, kẻ nào bỏ dự Lễ là nán lại trong tội, Chúa phải dùng miệng lưỡi ngôn
sứ Giêrêmia kêu gọi: “Hỡi lũ con phản bội,
hãy trở về đi, vì Ta là Chủ các ngươi. Ta sẽ cho các ngươi những mục tử đẹp
lòng Ta – hạt giống tốt của Nước Trời – chúng sẽ khôn ngoan sáng suốt chăn dắt
các ngươi. Người ta sẽ không còn nói đến Hòm Bia của Đức Chúa nữa – vì Lời đã
được Thánh Thần ghi vào lòng người đến dự Thánh Lễ - Giêrusalem (Hội Thánh Chúa
Kitô) sẽ được gọi là ngai tòa của Đức
Chúa, và mọi dân tộc sẽ nhân danh Đức Chúa quy tụ tại Giêrusalem – để tham dự
Thánh Lễ – chúng sẽ không còn sống buông thả theo lòng dạ xấu xa ngoan cố của
mình nữa” (Gr 3,14-17: Bài đọc năm chẵn). Có đến tham dự Thánh Lễ, ta mới
được “Chúa canh giữ chúng ta, như mục tử
canh giữ đoàn chiên” (Gr 31,10d: ĐC năm chẵn). Quả thật “hạnh phúc thay người thành tâm thiện chí, hằng
ấp ủ Lời Chúa trong lòng, nhờ kiên nhẫn mà sinh hoa kết quả” (Lc 8,15: Tung
Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
Lời Chúa là Thầy dạy dỗ, luôn tránh thói lọc lừa,rời xa những lý
luận ngu dốt và ghê tởm những chuyện bất công (Kn 1,5).
http://phaolomoi. net
Linh mục GIUSE ĐINH
QUANG THỊNH