TA ĐƯA NHAU ĐI ĐẾN CUỐI CUỘC ĐỜI
Câu chuyện kể về một cuộc hôn nhân, trong đó hai vợ chồng chung sống với nhau nhẹ vì tình, nặng vì nghĩa, cho đi mà không nghĩ đến đón nhận. Rồi từ chữ nghĩa mà ra chữ tình, một chữ tình tinh tuyền và trong sáng giúp họ vượt trên mọi phước phận, cho nhau hạnh phúc và nhận lại hạnh phúc từ nhau.
Khi được gả về nhà anh,
chị mười sáu, anh lên năm tuổi.
Anh là con độc đinh,
cha mẹ quý hơn vàng, chỉ tiếc anh quá nhiều bệnh tật.
1. Sung túc
Ông nội ở ngoài buôn
bán nhỏ, gom được tí tiền. Bà nội tin Phật, một lòng thành kính, một lần bà nội
xin được một quẻ xăm giữa miếu ngụt khói hương, nói phải cưới một cô vợ hơn tuổi
cho thằng cháu đích tôn thì nó mới qua được vận hạn.
Bà nội đương nhiên tin
vào lời Phật dạy chúng sinh nơi khói hương vòng quanh chuông chùa ngân nga, bởi
thế ông bà nội bàn tính, đưa lễ hậu, kháo tin quanh vùng tìm mối nhân duyên cho
anh.
2. Cảnh nghèo
Nhà chị năm miệng ăn,
trông vào mấy sào ruộng bạc màu, chỉ đủ miếng cháo, mùa đông, cha chị vì muốn
kiếm thêm ít đồng ra đồng vào, theo người ta lên núi đập đá, tiền chưa kiếm được,
nhưng bị đá vỡ dập lưng, tiêu hết cả gia sản, bán sạch cả lương thực, bệnh
không khỏi.
Hằng ngày cha chị chỉ
có thể nằm trên giường, muốn chết mà chẳng chết cho. Hai đứa em trai còn chưa đủ
tuổi lớn. Nỗi khổ sở của gia đình, nỗi ai oán của mẹ, làm những năm thời con
gái của chị mang một gánh nặng tâm tư.
Vì thế bà mối đến, réo
rắt: "Gả cô nhà đi, tiền thì để dưỡng
bệnh cho cha, còn đỡ đần được tiền tiêu trong nhà".
Mẹ chị lắc đầu, nào có
ai muốn đẩy đứa con gái thơ dại của mình vào lò lửa? Nhưng chị xin: "Mẹ, cho con đi nhé, chỗ tiền ấy có lẽ
chữa khỏi cho cha!".
Tiếng kèn đón dâu thổi
váng đầu ngõ trước ngôi nhà nhỏ của chị.
Bố chị nằm trên giường
tự đấm ngực mình; Con gái phải đem đổi tuổi thanh xuân, chấp nhận lấy một người
chả xứng với mình chỉ vì cứu tôi và cứu gia đình này thôi ư!
Mẹ chị chảy nước mắt, tự
tay mình cài lên tóc con gái cây trâm gài.
Chị mặc áo đỏ đi giày
thêu cúi lạy cha mẹ, tự buông tấm khăn đỏ che đầu mình, nước mắt lúc đó mới chảy
ra, trộn phấn má hồng.
Từ đó, số phận cuộc đời
chị và hôn nhân giao cả về tay một đứa con nít vô tri.
3. Cười xót xa
Bà mẹ chồng trẻ tuổi
không phải là người khắt khe khó tính, bố chồng ở xa cũng chẳng cần chị tam khấu
cửu bái, lạy chào dạ vâng.
Anh vâng lời mẹ gọi chị
là chị gái.
Hằng ngày, chị ngoài việc
giúp mẹ chồng chăm ruộng rau và làm xong việc nhà, thì cắt thuốc cho chồng, sắc
thuốc, may áo cho chồng, giặt giũ, cho chồng chơi, cho chồng ngủ, có lúc, anh
ho suốt đêm, sốt cao, chị thức cả đêm chườm khăn hạ sốt, cho anh uống nước, uống
thuốc.
Trong tim chị, chị coi
anh như một đứa em trai.
Hàng xóm láng giềng gặp
chị, chị thường cúi đầu lặng lẽ, không nói, vội vã đi qua. Không biết là ứng với
quẻ xăm của Phật, hay nhờ chính sức mình mà anh vượt qua được bệnh tật, dưới sự
chăm chút của chị, anh lần lượt chiến thắng mọi cơn bệnh tật lớn nhỏ: Ho gà,
viêm màng não, lở loét v.v...
Dần dà, những tình cảm
anh dành cho chị vượt quá tình cảm dành cho mẹ mình. Giữa những kẽ hở lúc bận rộn,
hoặc khi anh đã ngủ say, chị thường khóc nước mắt nóng rồi thờ thẫn tự hỏi
mình: "Đây là hôn nhân của mình ư,
đây là chồng của mình ư?".
Đến tuổi đi học, chị
may cho anh một chiếc túi xách, dắt tay anh đến lớp. Những đứa trẻ trong và
ngoài thôn thường vây lấy chị hát to: "Cô
con dâu, cô con dâu, làm cái gì? Tắt đèn, thổi nến, lên giường..."
Chị không biết trong
lòng mình là nỗi đau hay nỗi buồn, cúi gằm xuống, mặt đỏ lên rồi trắng bệch, trắng
rồi đỏ. Một buổi tối, anh nằm trong chăn nói: "Chị ơi, em yêu chị!".
Chị
lại là vợ. Vợ lại là chị. Chị nhìn gương mặt ngây thơ non nớt của anh, im lặng.
Lần đầu tiên chị cười đau khổ.
4. An ủi nhỏ nhoi
Cha
anh ở ngoài buôn bán nhiễm phải thói cờ bạc, chỉ vài ngày mà thua sạch bách bao
gia sản tích cóp khổ sở lâu nay.
Sau
khi bố mẹ chồng chửi bới cãi vã ầm trời, bố chồng chị dứt áo bỏ nhà ra đi, từ
đó không ai gặp lại ông nữa, nghe người ta nói khi đó ông bị lính bắt đi làm
phu. Lúc đó trên người mẹ chồng chị còn vài thứ trang sức, cầm đi đổi lấy vài đồng
tiền.
Mẹ
chồng và chị bàn nhau mua lấy ba mẫu đất. Không thể mượn người làm nữa rồi, mẹ
chồng con dâu xoay ra xắn ống quần lên lội ruộng, ngày còn ở nhà chị từ nhỏ đã
giúp cha mẹ làm ruộng, khổ sở gì chị cũng đã nếm trải qua.
Chỉ
khổ cho bà mẹ chồng chị xưa nay chưa từng phải trồng lúa bao giờ.
Một
nhà vốn giàu có bỗng chốc hóa bần cùng, đàn ông bỏ đi không tăm tích, bà mẹ chồng
vừa đau vừa hận, lại thêm việc làm ruộng nặng nhọc, làm bà kiệt quệ, ốm rồi
không dậy nổi.
Trước
lúc lâm chung, bà kéo tay chị, gần như van vỉ nói: "Nó hãy còn nhỏ dại, xin cô chăm sóc nó, nếu cô muốn ra đi, xin
hãy đợi lúc nó trưởng thành".
Chị nắm chặt tay anh. Từ
đó, số mệnh của anh lại bị chị dắt đi.
Chị là người phụ nữ trọng
tình nghĩa, chưa từng hứa gì, nhưng chị vẫn cùng anh như cũ. Từ đó về sau, ngay
cả chính chị cũng không nhận ra mình rốt cuộc là vợ, là chị hay là mẹ của anh?
Chị quần quật không
ngày không đêm, làm việc để anh tiếp tục đi học.
Cuộc sống của họ trôi
qua khổ nhọc nhưng bình lặng giữa tình chị em sâu nặng, tình yêu bao la như
tình mẫu tử bền chặt.
Khi anh tốt nghiệp
trung học thi đỗ vào một trường Đại học Sư phạm, chị thay anh thu xếp hành lý,
lại một lần nữa đưa anh tới trường.
Chị nhìn cậu con trai
trẻ măng vừa qua tuổi dậy thì, do chính tay mình nuôi lớn từ nhỏ đến giờ, chị
chỉ dặn anh hãy cố mà học hành, ngoài ra chị không nói thêm điều gì nữa.
Nhưng anh vẫn nói: "Chị, chờ tôi quay về nhé!".
Tim chị đập nhẹ một nhịp,
nhưng mặt vẫn bình thường, có điều khóe miệng ẩn một nụ cười hân hoan rất nhẹ mà
người khác khó nhìn thấy. Khóe cười ấy không phải vì câu nói của anh, mà vì những
gì chị bỏ ra, đã được đáp đền lần đầu.
5. Kiếp này
Chị vẫn làm ruộng như
trước, nhịn ăn nhịn mặc dành tiền gửi đi.
Hai năm đầu, nghỉ hè và
nghỉ Tết anh đều về quê giúp chị làm việc.
Nhưng năm thứ ba đại học,
anh viết thư về nói: Chị đừng gửi tiền nữa. Và kỳ nghỉ tôi cũng không về nữa
đâu. Tôi muốn ra ngoài kiếm việc làm thêm, đỡ gánh nặng cho chị.
Lúc đó chị đã 29 tuổi.
Ở quê, người như chị đã
là mẹ của mấy đứa con. Người trong làng đều bảo, chị nuôi anh lớn khôn, lại còn
cho anh thoát ly đi học, thế coi như là đã quá tốt với anh rồi, chị già hơn anh
mười một tuổi, thôi đừng chờ chồng nữa.
Bây giờ anh đã đi xa, ở
ngoài thế giới bao nhiêu xanh đỏ tím vàng, biết chồng mình có về nữa hay là
không về nữa!
Chị cũng không biết
trong lòng mình là đang thủ tiết, giữ đạo phu thê: Dù sao thì mười mấy năm trước
chị cũng là một cô dâu gả cưới đàng hoàng về nhà anh; hay là mình đang vì câu
nói trước ngày anh lên đường đi xa: "Chị,
chờ tôi quay về nhé!"; hay là chị đang lo âu như người mẹ không yên
tâm về đứa con nhỏ của mình đang ở xa; chị cứ chờ.
Chị cứ giữ sự yên tĩnh
và ít lời như mấy chục năm nay đã từng.
Cuối cùng cũng đã đến
lúc anh tốt nghiệp. Anh quay về.
Anh đã là một người đàn
ông trưởng thành có phong cách và khí chất, dáng dấp một người đàn ông nho nhã
hiểu biết.
Còn chị, dãi nắng dầm
sương, gương mặt nhọc nhằn lao khổ đã sớm bay hết những nét đẹp thời trẻ, là một
người đàn bà nhà quê đích thực.
Trong lòng chị chỉ còn
coi anh là một đứa em trai thân yêu.
Chị không dám ngờ anh
đã nói với chị: "Chị, tôi đã trưởng
thành, giờ chúng ta có thể thành thân!".
Chị nhìn anh, như đang
nằm mơ, chị sợ mình đang nghe nhầm. Anh cũng là một người đàn ông trọng tình trọng
nghĩa như chị?
Chị cười, tự đáy lòng
dâng lên miệng cười rạng rỡ, cũng để rơi xuống những giọt nước mắt đẹp đẽ nhất
đời người.
5. Xin lỗi
Anh ở lại thị trấn dạy
học, chị ở nhà làm ruộng.
Họ
có với nhau một con trai, một con gái.
Sau
này, anh đến khu mỏ dầu dạy học, lên chức hiệu trưởng một trường Trung học nhờ
vào bằng cấp và kinh nghiệm dạy học của mình.
Vì
hộ khẩu, con cái vẫn để ở nhà cho chị nuôi nấng.
Sau
khi nhập được hộ khẩu, anh về quê đưa vợ con lên trường.
Các
giáo viên trong trường đến giúp hiệu trưởng dọn nhà.
Có
một giáo viên bộc tuệch chạy ra nói: "Hiệu
trưởng, sao anh đón mẹ và em trai lên ở mà không đón cả chị nhà và các cháu
luôn?".
Một
sự im lặng bao trùm, mọi người đều ngoái đầu nhìn chị.
Lúc
ấy, mặt chị sượng trân trân, không biết nên nói gì, chị cười méo mó, nhìn anh
biết lỗi.
Anh
ngoái đầu nhìn chị, nói với tất cả mọi người với giọng chắc nịch: "Chị các chú đây. Có cô ấy mới có tôi ngày hôm nay, thậm chí cả
tính mạng tôi".
Chị nghe anh nói, mắt
chị dâng lên toàn là nước mắt.
6. Năm tháng như bài ca, tình yêu như ngọn lửa
Bây giờ chị đã bảy mươi
hai, vì làm việc nặng nhọc quá nhiều, sức khoẻ kém, bệnh phong thấp làm chị đi
tập tễnh. Anh sáu mươi mốt, đã về hưu từ lâu.
Hai năm nay họ dọn về
khu nhà này ở, nếu hôm nào trời không mưa gió, hoặc ngày quá lạnh, đều có thể gặp
bóng dáng họ ở khu sân chơi, bồn hoa; chị nắm gậy chống, anh đỡ một bên, đi chậm
chạp từng bước một về phía trước, như đang dìu một đứa trẻ tập đi, chăm sóc như
thế, ân cần như thế.
Những người biết chuyện
của họ đều nhìn theo, cảm động bởi mối tình sâu nặng và bền chặt của anh và chị,
mang nghĩa đủ tình đầy đi dọc một kiếp người. Anh nói: "Cô ấy mang cho tôi sinh mệnh, cho mẹ tôi sự ấm áp, cho tôi một
mái nhà, bây giờ, tôi dành nửa cuối đời tôi chăm sóc cô ấy".