(1182-1226)
Thánh Phanxicô Assisi thực sự sống theo những gì Ðức Giêsu Kitô đã nói
và hành động, một cách vui vẻ, không giới hạn và không một chút tự tôn.
Thánh Phanxicô Assisi là một người nghèo hèn nhưng
đã làm bàng hoàng và phấn chấn Giáo Hội bởi ngài sống sát với phúc âm - không
trong ý nghĩa cực đoan, nhưng thực sự sống theo những gì Ðức Giêsu Kitô đã nói
và hành động, một cách vui vẻ, không giới hạn và không một chút tự tôn.
Cơn trọng bệnh đã giúp chàng thanh niên Phanxicô
nhận ra sự trống rỗng của một đời sống vui nhộn khi còn là người lãnh đạo nhóm
trẻ ở Assisi. Sự cầu nguyện - thật lâu giờ và thật kham khổ - đã giúp ngài trút
bỏ mọi sự để theo gương Ðức Kitô, đến độ ngài đã ôm lấy một người cùi mà ngài
gặp trên đường. Ðiều đó nói lên sự tuân phục những gì ngài được thụ khải trong
khi cầu nguyện: "Phanxicô! Mọi sự con yêu quý và khao khát qua thân xác
thì đó chính là điều con phải khinh miệt và ghét bỏ, nếu con muốn biết ý định
của Thầy. Và khi con bắt đầu thi hành điều này, tất cả những gì đối với con
dường như ngọt ngào và đáng yêu sẽ trở nên quá quắt và cay đắng, nhưng tất cả
những gì mà con thường hay tránh né sẽ trở nên thật ngọt ngào và cực kỳ vui sướng."
Từ thánh giá trong một nguyện đường bỏ hoang ở San
Damiano, Ðức Kitô nói với ngài, "Phanxicô, hãy đi xây dựng nhà của Thầy,
vì nó đã gần sụp đổ." Phanxicô trở nên một người hoàn toàn khó nghèo và là
người lao động thấp hèn.
Chắc chắn ngài đã nghi ngờ ý nghĩa sâu xa của câu
"xây dựng nhà của Thầy." Nhưng ngài không bằng lòng chấp nhận việc đi
xin từng cục gạch về xây lại nguyện đường hoang phế ấy. Ngài từ bỏ tất cả những
gì ngài có, ngay cả đống quần áo ngài cũng trao lại cho cha của mình (là người
đòi Phanxicô bồi thường những gì ngài đã cho người nghèo), để ngài hoàn toàn
thuộc về "Cha trên trời." Thời gian ấy, ngài bị coi là một người đạo
đức "gàn dở", ngài đi ăn xin từng nhà khiến các bạn cũ phải buồn rầu
và ghê tởm, và bị những người thiếu suy nghĩ nhạo cười.
Nhưng sự thực dần tỏ lộ. Người ta bắt đầu nhận ra
rằng con người này đang cố gắng trở nên một Kitô Hữu đích thực. Ngài thực sự
tin vào điều Ðức Kitô dạy: "Hãy đi công bố nước trời! Ðừng mang theo vàng
bạc, tiền của trong túi, đừng mang theo bao bị, giầy dép, gậy gộc" (x.
Luca 9:1-3).
Quy luật đầu tiên của Phanxicô cho những người muốn
theo ngài là thu lượm tất cả những văn bản của Phúc Âm. Ngài không có ý thành
lập một dòng tu, nhưng một khi tu hội thành hình, ngài đã bảo vệ và chấp nhận
mọi hình thức tổ chức hợp lý cần thiết. Sự tận tụy và tuyệt đối trung thành với
Giáo Hội của ngài quả thật là tấm gương sáng trong một thời đại mà nhiều phong
trào cải cách dường như muốn phá vỡ sự hợp nhất của Giáo Hội.
Ngài bị giằng co giữa một đời sống tận hiến cho sự
cầu nguyện và một đời sống tích cực rao giảng Tin Mừng. Và ngài đã quyết định
theo đuổi đường lối sau, nhưng luôn luôn trở về sự tĩnh mịch bất cứ khi nào có
cơ hội. Ngài muốn đen truyền giáo ở Syria và Phi Châu, nhưng trong cả hai trường
hợp ngài đều bị đắm tầu và đau nặng. Ngài cũng cố gắng hoán cải các vua Hồi
Giáo ở Ai Cập trong lần Thập Tự Chinh thứ năm.
Trong những năm cuối cùng của cuộc đời ngắn ngủi
(ngài từ trần khi 44 tuổi) ngài gần như mù và đau nặng. Hai năm trước khi chết,
ngài được in năm dấu thánh, là những vết thương thực sự của Ðức Kitô ở tay chân
và cạnh sườn của ngài.
Trong giờ phút cuối cùng, ngài lập đi lập lại phần
phụ thêm của Bài Ca Anh Mặt Trời, "Ôi lạy Chúa, con ca tụng Chúa vì người
Chị Tử Thần." Ngài hát Thánh Vịnh 141, và khi đã đến giờ lìa đời, ngài xin
cha bề trên cho ngài cởi quần áo ra để nằm chết trần truồng trên mặt đất, giống
như Ðức Giêsu Kitô.
Lời Bàn
Thánh Phanxicô Assisi trở nên nghèo hèn chỉ vì ngài
muốn giống Ðức Kitô. Ngài yêu quý thiên nhiên vì đó là một công trình mỹ miều
của Thiên Chúa. Ngài hãm mình phạt xác để có thể hoàn toàn phó thác cho thánh ý
Chúa. Sự khó nghèo của ngài đi đôi với sự khiêm tốn, mà nhờ đó ngài hoàn toàn
lệ thuộc vào lòng nhân từ của Thiên Chúa. Nhưng tất cả những điều ấy chỉ để dẫn
vào tâm điểm của đời sống tâm linh của ngài: sống đời sống phúc âm, đã được tóm
lược nơi lòng thương xót của Chúa Giêsu và được tỏ lộ cách tuyệt hảo nơi bí
tích Thánh Thể.
Lời Trích
"Lạy Chúa Giêsu Kitô, chúng con chúc tụng và
ngợi khen Chúa, ở đây và trong toàn thể mọi nhà thờ trên toàn thế giới, vì qua
thánh giá của Ngài, Chúa đã cứu chuộc nhân loại" (Thánh Phanxicô).