Gioan Maria Vianney
QUAN THẦY CÁC LINH MỤC
"Hạnh phúc cho một vị linh mục được chết
kiệt sức vì phục vụ Chúa và các linh hồn." (Gioan Maria Vianney)
Thánh Gioan Maria Vianney,
sinh ngày 8 tháng 5 năm 1786 tại Lyon nước Pháp và sau bao nhiêu khó khăn gian
khổ, Gioan Maria Vianney được chịu chức linh mục và được giao phó nhiệm vụ làm
cha sở họ Ars, một giáo xứ vừa nghèo vừa khô khan nguội lạnh. Cha Gioan Maria
Vianney đã lãnh nhận giáo xứ này với tinh thần vâng phục cao độ. Ngài quả là vị
mục tử gương mẫu. Cuộc đời của ngài là cuộc đời chỉ biết lo cho việc loan báo Lời
Thiên Chúa, giải tội, cầu nguyện và hãm mình. Có nhiều lúc, khuôn mặt ngài rạng
rỡ khác thường, nhờ tình yêu bắt nguồn từ bí tích Thánh Thể mà ngài đem hết
lòng sốt sắng để vừa cử hành, vừa thờ phượng.
Khi mới 8 tuổi ngài mới học
đọc và biết viết. Vì nhà nghèo nên được cha sở nuôi dạy, và sau đó đã đưa ngài
vào chủng viện. Vào trong chủng viện ngài không học được gì cả.
Ngày kia, một giáo sư thần
học, thừa lệnh Đức Giám mục đến khảo sát Vianney xem có đủ khả năng học vấn để
tiến tới chức Linh mục không. Nhưng Vianney không thể trả lời câu nào.
Nổi nóng, vị giáo sư đập
bàn, nói: "Vianney, anh dốt đặc như
con lừa! Với một con lừa như anh, Giáo Hội hy vọng làm nên trò trống gì!"
Vianney khiêm tốn bình
tĩnh trả lời: "Thưa thầy, ngày xưa
Samson chỉ dùng một cái xương hàm con lừa mà đánh bại 3000 quân Philitinh. Vậy
với cả một con lừa này, chẳng lẽ Thiên Chúa không làm được việc gì sao?"
Cuộc cách mạng 1789 bùng nổ
khiến thầy Vianney phải bỏ dở việc học. Nhưng sau đó thầy tìm hết cách để tự học
dưới sự dìu dắt của cha xứ. Nhưng khổ thay, học mấy cũng chẳng nhớ. May lúc ấy
địa phận gặp phải cảnh khan hiếm linh mục nên Vianney được bề trên gọi về để khảo
hạch. Và lẽ dĩ nhiên là lần nào Vianney cũng trượt.
Vianney không nản lòng, cứ
tiếp tục học. Cuối cùng, bề trên thấy thầy bền chí quá bèn gọi cha xứ đến để hỏi
về thầy:
- Thầy có lòng đạo đức không?
- Thưa có.
- Thầy có kính mến phép Thánh Thể?
- Thưa có.
- Thầy có siêng năng lần hạt không?
- Thưa có.
Cha chính quyết định: “Thôi, cho thầy chịu chức vì thầy bền chí,
chứ nếu cứ khảo hạch mãi thì không bao giờ đỗ được.”
Như vậy thầy Gioan Maria
Vianney được làm Linh mục là nhờ "phép chuẩn.” Vì tuy học hành kém cỏi, đầu
óc mù tịt, nhưng nhờ có lòng đạo đức và sự bền chí mà ngài đã được thụ phong
Linh mục. Nhưng khi làm Linh mục rồi, Chúa đã ban cho ngài rất nhiều ơn đặc biệt
đề cứu các linh hồn, đến nỗi một lần kia, quỷ Satan đã phải nói với ngài: "Nếu trên thế giới có hai đứa như mày
thì bọn tao đành phải thất nghiệp mất.”
Nhìn vào "cuốn tự điển
cuộc sống" của thánh Vianney, người ta đọc thấy toàn là những chữ: ăn
chay, hãm mình, đền tội, khổ hạnh... Nhìn vào gương mặt của ngài, người ta cũng
gặp thấy toàn là những nét: gian truân, khắc khổ, lao nhọc, đau thương... Thế
nhưng, trong con người ấy lại chói ngời một quả tim luôn tươi vui, từ ái và yêu
thương đối với hết mọi người.
Hàng ngày, vào khoảng 12
giờ, cha Vianney rời nhà thờ và trở về nhà xứ để ăn trưa. Đến một giờ, ngài lại
vào toà giải tội và ngồi ở đó mãi cho đến tối. Trong khoảng thời gian nghỉ ngơi
vắn vỏi ấy, cha Vianney phải tranh thủ để làm nhiều bao công việc. Thường khi
ăn cơm bao giờ ngài cũng đứng, vì ngồi thì sợ sẽ kéo dài giờ ra. Vừa ăn xong,
ngài vội đi thăm các trẻ mồ côi, các em mẫu giáo... Ai cũng thấy ngài vui tươi
âu yếm và sung sướng giữa những tâm hồn đơn sơ ấy. Từ giã các em, ngài rảo bước
đến nhà các kẻ ốm liệt; gặp ai dọc đàng, ngài cũng ủi an thăm hỏi. Các gia đình
đều mong cha sở đến thăm, vì đối với họ, dường như nơi ngài tàng ẩn một niềm
vui không bao giờ cạn. Lúc trở lại nhà thờ ngài thường trao đổi một vài lời vắn
tắt, có lúc rất dí dỏm, hài hước với các khách hành hương đang đứng trước sân
nhà thờ chờ đến lượt vào toà xưng tội.
Lần nọ, cha Vianney gặp một
bà trong xứ đến chào ngài. Biết rõ bà là người thật lắm mồm lắm mép, ăn nói
huyên thuyên suốt ngày, ngài liền hỏi:
- Trong suốt năm, có tháng nào con nói ít hơn mọi tháng
không?
Bà ta bỡ ngỡ, ấp úng thưa:
- Thưa cha, con thì quen thói rồi, tháng nào cũng nói như
nhau cả.
- Không, có một tháng con nói ít hơn, con biết tháng nào
không?
Bà ấy ngẩn ngơ:
- Tháng nào thưa cha?
- Tháng Hai dương lịch, vì tháng đó chỉ có 28, 29 ngày
thôi.
Ai nấy cười phá lên. Ngài
vội vã bước vào toà giải tội.
Lần khác, cha Vianney thấy
ở trước sân nhà thờ có một quầy hàng bán chuỗi, tượng ảnh và có cả hình của
ngài nữa. Ngài bèn dừng lại, cầm lấy tấm hình của mình đưa lên cao cho mọi ngài
xung quanh coi và nói:
- Thiên hạ dại dột thật. Cái hình nhăn nheo như con khỉ
khô thế này mà cũng phải mua mất một đồng quan!
Các người chung quanh được
dịp cười bể bụng vui vẻ. Cha Vianney cũng cười theo, trả tấm ảnh lại rồi bước
vào nhà thờ.
Về sau, Vianney đã trở
thành một vị thánh thời danh, thu hút nhiều tâm hồn trở về với Chúa.
Đời sống thánh Gioan Maria
Vianney quả là một tấm gương hy sinh vì Chúa và các linh hồn, đúng như lời
thánh nhân thường nói: "Hạnh phúc
cho một vị linh mục được chết kiệt sức vì phục vụ Chúa và các linh hồn."
Hạnh phúc ấy đã đến với thánh Gioan Maria Vianney vào ngày 2 tháng 8 năm 1859.
Thánh nhân lãnh nhận Bí tích Xức dầu bệnh nhân và Bí tích Thánh Thể, ngài cầu
nguyện: "Lạy Chúa, Chúa quảng đại
quá khi con không đến với Chúa được, thì Chúa đến với con.” Ngày 4 tháng 8
năm 1859, khi vị linh mục đọc kinh cầu nguyện cho người hấp hối đến câu: "Xin các thiên thần Chúa đến rước linh
hồn Gioan vào thành thánh Giêrusalem”, thánh nhân trút hơi thở cuối cùng một
cách êm ái. Ngài hưởng thọ 73 tuổi; làm cha sở họ Ars được 41 năm.
Tin thánh Gioan Maria Viannê
qua đời đã lôi kéo cả một biển người đổ xô về giáo xứ Ars. Đoàn người đông đảo
đã đi qua trước xác thánh nhân suốt 48 tiếng đồng hồ.
Đức Giám mục giáo phận đã
đến chủ sự Thánh lễ an táng và giảng thuyết: ngài nhấn mạnh rằng bao thế kỷ mới
được thấy một cuộc đời linh mục như Thánh Gioan Maria Vianney. Thánh nhân được
an táng trong nhà nguyện thánh Gioan Tẩy Giả, bên cạnh toà giải tội mà người ta
đã gọi là "phép lạ lớn nhất ở Ars”
Từ ngày ấy, biết bao nhiêu
Hồng Y, Giám mục, linh mục đã đến quỳ cầu nguyện và đặt những cái hôn thành
kính lên viên đá mộ thánh nhân. Ngày 31 tháng 5 năm 1925, thánh Gioan Maria
Vianney được tuyên Hiển Thánh; và năm 1929, thánh nhân được đặt làm thánh bổn mạng
các linh mục chính xứ trên toàn thế giới.
Lạy Thiên Chúa toàn năng
và nhân hậu, Chúa đã làm cho thánh linh mục Gioan Maria nên một tấm gương tuyệt
vời về lòng tận tụy hy sinh của một người mục tử. Vì lời thánh nhân chuyển cầu,
xin cho chúng con hằng noi theo lòng bác ái của ngài mà cố gắng đem nhiều anh
em về với Đức Kitô để muôn đời cùng nhau hưởng nguồn vinh phúc.
(Lm. Giuse Đinh Tất Quý)