Suy niệm hạnh thánh _ 14/10

Thánh Giáo hoàng CALLISTUS I
 (c. 223?)
Lm. Phêrô Nguyễn Ngọc Mỹ
Lược sử
Chúng ta có được những dữ kiện xác thực về vị thánh này là từ người thù địch với ngài, đó là Hippolytus, vị giáo hoàng đối lập đầu tiên, sau này đã tử đạo.
Callistus là một nô lệ trong đám gia nhân của triều đình Rôma. Về sau chính ngài được bầu làm giáo hoàng với đa số phiếu của hàng giáo sĩ và giáo dân ở Rôma, và do đó bị tấn công bởi Hippolytus, người thất cử, là người tự đặt mình là giáo hoàng đối lập đầu tiên trong lịch sử Giáo Hội. Sự phân ly này kéo dài 18 năm.
Hippolytus được kính trọng như một vị thánh. Ngài bị lưu đầy trong thời kỳ cấm cách năm 235, và đã hòa giải với Giáo Hội. Ngài chết vì sự tra tấn ở Sardinia. Hippolytus tấn công Callistus về hai điểm - học thuyết và kỷ luật.
Đức Callistus bị tử đạo trong cuộc nổi loạn ở Trastevere, Rôma, và là vị giáo hoàng đầu tiên (ngoại trừ Thánh Phêrô) được coi là tử đạo trong danh sách tử đạo tiên khởi của Giáo Hội.
Suy niệm 1: Thù địch
Chúng ta có được những dữ kiện xác thực về vị thánh này là từ người thù địch với ngài, đó là Hippolytus, vị giáo hoàng đối lập đầu tiên, sau này đã tử đạo.
Sự kiện mỗi bàn tay trong chương trình sáng tạo kỳ diệu của Thiên Chúa đều có mặt trái và mặt phải giúp cho loài người chúng ta chân nhận một chân lý trong cuộc sống trần thế là phải luôn đối diện với thực tế hai mặt của mọi vấn đề.
Như thế thù địch là một thành phần bất đắc dĩ không ai muốn có nhưng cũng không thể tránh khỏi. Mặt tiêu cực thật quá rõ ràng, nhưng mặt tích cực cũng cần lưu ý tới, đó là những nhận xét của giới thù địch luôn gần với sự thật, vì các bình phẩm của họ không mang tình nịnh hót, lấy lòng nhưng luôn thẳng thắn và cứng rắn chẳng sợ đụng chạm, nhưng chưa hẳn hoàn toàn trung thực mà chỉ gần với sự thật thôi, vì họ khó vượt qua tâm lý thường tình được diễn đạt qua câu nói “khi ghét thì trái bòn hòn cũng méo” với các chỉ trích xuyên tạc thậm chí bóp méo sự thật, như người Pharisêu xưa đã từng phê bình Gioan Tẩy Giả và Chúa Giêsu (Mt 11,18-19).
Dầu sao ở trường hợp này, nhờ vào Hippolytus, một thù địch của Đức Callistus I, mà chúng ta có được những dữ kiện xác thực về vị thánh này, như một nguyên tắc phủ định được áp dụng: Nếu Callistus có làm điều gì sái quấy, chắc chắn Hippolytus sẽ nhắc đến.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn xây dựng cách chân thật và thẳng thắn, dù thù hay là bạn (Cn 24,26).
Suy niệm 2: Đầu tiên
Chúng ta có được những dữ kiện xác thực về vị thánh này là từ người thù địch với ngài, đó là Hippolytus, vị giáo hoàng đối lập đầu tiên, sau này đã tử đạo.
Dự hiện diện của những người chống đối lại Giáo Hoàng là một trong những hiện tượng lạ kỳ nhất trong lịch sử của Giáo Hội
Thánh Hippolytus (mất 235) thường được coi là vị giáo hoàng đối lập sớm nhất trong lịch sử Giáo Hội, người đã chống lại Giáo Hoàng Callistus I và đứng đầu một nhóm riêng biệt trong Giáo Hội Rôma. Hippolytus sau đó đã hòa giải với người kế nhiệm của Callistus I là Giáo Hoàng Pomtian, khi cả hai cùng bị bắt và đi đày ở một hầm mỏ ở Sardina. Mặc dù hai hay nhiều người đã cho rằng có sự lẫn lộn trong các tường thuật này về Hippolytus, và liệu Hippolytus có thực sự tự xưng là giám mục Rôma, không có gì là chắc chắn cả, đặc biệt không có một tuyên bố nào như vậy được trích dẫn từ các tác phẩm được quy cho ngài.
Một trích dẫn từ một bản văn sớm nhất của Eysebius thành Caesarea có một câu truyện về Natalius,người đã được chấp nhận là giám mục của một nhóm người lạc giáo ở Rôma, nhưng những người này đã sớm hối hận, ăn năn và xin Giáo Hoàng Zephyrius cai quản từ năm 199-217 để trở lại trong sự hiệp thông. Nếu Natalius đã được tuyên bố như giám mục của Rôma chứ không phải chỉ một nhóm nhỏ trong thành phố thì ngài có thể được coi là một ngụy giáo hoàng sớm hơn Hippolytus và là ngụy giáo hoàng đầu tiên trong lịch sử.
Novatian (mất 258), một gương mặt khác vào thế kỷ 3, người chắc chắn đã được tuyên bố giành tòa Rôma trong sự phản đối với Giáo Hoàng Cornelius, và nếu Natalius và Hippolytus đã bị loại trừ vì những xung đột liên quan đến họ, Novatian có thể được nói đến là ngụy giáo hoàng đầu tiên.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn cảnh tỉnh về hiện tượng có những kitô giả và ngôn sứ giả như Chúa đã tiên báo (Mt 24,24).
Suy niệm 3: Tử đạo
Chúng ta có được những dữ kiện xác thực về vị thánh này là từ người thù địch với ngài, đó là Hippolytus, vị giáo hoàng đối lập đầu tiên, sau này đã tử đạo.
Tử đạo là hình bóng sống động của Chúa Kitô chịu đóng đinh. Vị tử đạo rao giảng Ngài bằng cách “gây chú ý” cho thế gian, các thiên thần và loài người. “Thân xác các bạn bị gươm đâm thấu, nhưng tinh thần các bạn không bao giờ bị rút khỏi tình yêu của Thiên Chúa. Chịu đau khổ với Chúa Kitô, các bạn được thiêu đốt bởi những khúc than nóng bỏng của Chúa Thánh Thần. Lạy Chúa, bị xaa6m chiếm bởi ước muốn thần thiêng, các thánh tử đạo của Chúa vui mừng vì mình đầy thương tích”. Giáo Hội đã ca tụng như thế (Okoloichos, grec).
“Các anh có uống được chén mà Ta sắp uống chăng”. Chúa hỏi các tông đồ như vậy. Câu hỏi khủng khiếp này khiến cho vị tử đạo xứng với chén tạ ơn, linh hồn vị tử đạo mang lấy sự hiện diện đặc biệt của Chúa Kitô. Theo một truyền thống cố cựu, mọi vị tử đạo vào lúc chết đều nghe văng vẳng lời ngỏ cho người trộm lành “hôm nay con sẽ ở trên thiên đàng với Ta”, và lập tức bước vào Nước Trời.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con chọn lấy phương cách tử đạo cá biệt của thời bình.
Suy niệm 4: Callistus
Callistus là một nô lệ trong đám gia nhân của triều đình Rôma. Được giao cho công việc giữ tiền của chủ, ngài đánh mất tiền, bỏ trốn và bị bắt. Sau khi phục dịch một thời gian, ngài được thả ra để tìm lại số tiền. Vì quá hăng say, ngài lại bị bắt vì cãi nhau trong đền thờ người Do Thái. Lần này ngài bị đầy đi làm hầm mỏ ở Sardinia. Sau đó ngài được thả về nhờ sự can thiệp của bà vợ bé của hoàng đế, và sống ở Anzio.
Sau đó ngài được giao cho công việc quản lý nghĩa trang của người Kitô ở Rôma, có lẽ đây là phần đất đầu tiên do Giáo Hội làm chủ. Đức giáo hoàng phong cho ngài làm phó tế, coi ngài là bạn và là người cố vấn.
Về sau chính ngài được bầu làm giáo hoàng với đa số phiếu của hàng giáo sĩ và giáo dân ở Rôma, và do đó bị tấn công bởi Hippolytus, người thất cử, là người tự đặt mình là giáo hoàng đối lập đầu tiên trong lịch sử Giáo Hội. Sự phân ly này kéo dài 18 năm.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn vượt qua được nhãn giới của người đời hay đánh giá người theo điểm xuất thân (Ga 1,46).
Suy niệm 5: Học thuyết và kỷ luật
Hippolytus tấn công Callistus về hai điểm - học thuyết và kỷ luật.
Dường như Hippolytus đã quá đáng khi phân biệt giữa Chúa Cha và Chúa Con (hầu như hai chúa), có lẽ vì ngôn ngữ thần học thời ấy chưa được rõ ràng.
Ngài cũng kết án Callistus là quá khoan dung, vì những lý do có thể khiến chúng ta ngạc nhiên: (1) Callistus cho phép những người đã công khai sám hối về tội giết người, dâm dục và ngoại tình được Rước Lễ; (2) ngài hợp thức hóa hôn nhân giữa người nô lệ và người tự do - trái với luật Rôma; (3) ngài cho phép truyền chức cho các ông đã lập gia đình hai hay ba lần; (4) ngài chủ trương tội trọng không phải là lý do đầy đủ để cách chức một giám mục; (5) ngài chủ trương chính sách khoan dung đối với những người đã từng chối đạo trong thời kỳ bách hại.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con khiêm tốn xây dựng chứ đừng kiêu căng chống đối và tách rời.
Suy niệm 6: Học thuyết và kỷ luật
Hippolytus tấn công Callistus về hai điểm - học thuyết và kỷ luật.
Đời sống của thánh nhân cho thấy con đường lịch sử của Giáo Hội, cũng như của một tình yêu chân chính, không bao giờ êm ả. Giáo Hội đã và đang phải trải qua những phấn đấu cam go để xác định các mầu nhiệm đức tin trong một từ ngữ, mà tối thiểu, phân biệt được với sự sai lầm.
Về phương diện kỷ luật, Giáo Hội phải giữ được lòng thương xót của Đức Kitô đối với sự khắt khe, trong khi vẫn giữ được lý tưởng phúc âm khi nói đến sự sám hối và kỷ luật tự giác. Mỗi một giáo hoàng - đúng hơn mỗi một Kitô Hữu - phải đi trên con đường khó khăn giữa sự khoan hồng "hợp lý" và sự nghiêm khắc "vừa phải".
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp các vị lãnh đạo luôn biết sống chừng mực vì đó là điểm rất khó (1Tm 3,2;Tt 1,8).