(c. 1886)
Tổ Chức Truyền Giáo Phi
Châu đến Uganda chỉ có 6 năm, tuy nhiên đức tin của cộng đồng Kitô Hữu ở đây thật
đáng ca ngợi mà sự hăng say sống Tin Mừng của họ vượt cả các linh mục truyền
giáo (Các Cha Da Trắng). Nhiều người tân tòng đã can đảm sống đức tin trong bộ
lạc của tù trưởng Mwanga.
Tù trưởng Mwanga là nhà
cai trị tàn ác và thích dâm dục với trẻ em và người cùng phái. Các Kitô Hữu làm
việc trong triều cố gắng bảo vệ những người tiểu hầu này. Người quản lý các tiểu
hầu là một thanh niên Công Giáo hai mươi lăm tuổi, Joseph Mkasa và anh cũng là
người lãnh đạo cộng đồng Kitô Hữu.
Khi tù trưởng Mwanga giết
các nhà truyền giáo Tin Lành, anh Joseph Mkasa đã chất vấn và lên án hành động
của ông. Mwanga rất quý Joseph, nhưng vì anh dám đòi hỏi ông phải thay đổi lối
sống, Mwanga đã quên đi tình bằng hữu ấy và đã tuyên án tử hình sau khi đâm anh
bằng giáo. Trước khi bị chặt đầu và hoả thiêu, anh Joseph đã tha thứ cho nhà
vua.
Anh Charles Lwanga thay
thế vai trò lãnh đạo cộng đồng Kitô Giáo trong triều đình -- với trách nhiệm
gìn giữ các tiểu hầu khỏi bàn tay dâm loạn của tù trưởng. Một ngày trong tháng
Năm 1886, sau khi tù trưởng Mwanga biết tiểu hầu Mwafu đang được học giáo lý
Công Giáo, ông nổi điên và đã dùng giáo đâm chết Denis Sebuggwago, là thầy dạy
các tiểu hầu.
Ðêm hôm đó, anh Charles
Lwanga rửa tội thêm năm tiểu hầu nữa. Sáng hôm sau, việc rửa tội được khám phá,
Mwanga điên tiết, tụ họp tất cả các tiểu hầu và ra lệnh những ai là Kitô Hữu phải
đứng tách sang một bên. Mười lăm người, tất cả đều dưới 25 tuổi, đồng loạt đứng
sang một bên và sau đó có thêm hai người nữa trước đây đã bị bắt và có cả hai
người lính. Khi được hỏi có muốn giữ đạo hay không, tất cả đều trả lời,
"Giữ đạo cho đến chết." Tù trưởng Mwanga ra lệnh tử hình mọi Kitô Hữu
sống trong triều.
Tất cả ba mươi hai người
Công Giáo và Tin Lành được điệu đến một nơi cách đó 37 dặm để bị thiêu sống. Ba
người bị giết trên đường đi. Những người còn lại bị giam giữ trong bảy ngày để
chuẩn bị giàn hoả thiêu. Vào ngày lễ Thăng Thiên, tất cả các vị tử đạo nằm trên
chiếu bằng sậy, được bó lại và cột chặt. Sau khi đổ dầu, tất cả đều bị thiêu sống.
Việc bắt đạo bắt đầu lan
tràn. Dưới sự cai trị của tù trưởng Mwanga, khoảng 100 Kitô Hữu đã đổ máu đào
làm chứng cho đức tin.
Sau khi Mwanga từ trần,
các linh mục thừa sai trở lại đây, họ thấy số Kitô Hữu đã lên đến 500 người và
một ngàn dự tòng đang đợi để được rửa tội.
Hai mươi hai vị tử đạo
Công Giáo đã được Ðức Giáo Hoàng Phaolô VI phong thánh ngày 18 tháng Mười 1964.
Lời Bàn
Cũng như Thánh Charles
Lwanga, tất cả chúng ta là người rao giảng và chứng nhân cho đời sống Kitô
Giáo. Chúng ta được mời gọi loan truyền lời Chúa, qua lời nói và hành động. Khi
can đảm sống đức tin trong thời đại nhiều thử thách về luân lý, chúng ta đã sống
như Ðức Kitô.
Lời Trích
Trong chuyến tông du Phi
Châu năm 1969, Ðức Giáo Hoàng Phaolô VI nói với người Uganda, "trở nên một Kitô Hữu là điều tốt lành,
nhưng không luôn luôn dễ dàng."