LỄ CÁC THÁNH ANH HÀI
Lược sử
Hêrôđê “Đại Đế”, là vua xứ
Giuđêa. Ông "ra lệnh tàn sát tất
cả các con trai từ hai tuổi trở xuống ở Bêlem và vùng phụ cận." Vì
Bêlem là một thành phố nhỏ, số trẻ bị giết có lẽ khoảng 20 hay 25. Sự kinh
hoàng của việc thảm sát và sự tuyệt vọng của các cha mẹ đã khiến Thánh Mátthêu
trích dẫn lời tiên tri Giêrêmia: "Ở
Rama, vẳng nghe tiếng khóc than rền rĩ: tiếng bà Raken khóc thương con
mình..." (Mt 2,18).
Suy niệm 1: Hêrôđê
với vụ thảm sát
Hêrôđê “Đại Đế”, là vua xứ Giuđêa.
Nhưng ông không được dân chúng mến chuộng
vì ông làm việc cho đế quốc La Mã và ông rất dững dưng đối với tôn giáo. Vì lý
do đó, ông luôn cảm thấy bất an và lo sợ bất cứ đe dọa nào đối với ngai vàng
của ông. Ông là một chính trị gia giỏi và là một bạo chúa dám thi hành những
việc tàn bạo. Ông giết chính vợ ông, anh của ông và hai người chồng của em, đó
mới chỉ là sơ khởi.
Phúc Âm theo Thánh Mátthêu 2,1-18 kể cho
chúng ta câu chuyện sau: Hêrôđê "thật bối rối" khi các nhà chiêm tinh
đến từ đông phương hỏi về "vị vua mới sinh của người Do Thái," mà họ
đã thấy ngôi sao của người. Và các vị chiêm tinh được cho biết trong Sách Thánh
Do Thái có đề cập đến Bêlem, là nơi Đấng Cứu Tinh sẽ chào đời. Một cách xảo
quyệt, Hêrôđê dặn họ là hãy báo cho ông biết sau khi tìm thấy vị vua ấy để ông
cũng "đến thần phục." Các nhà chiêm tinh đã tìm thấy Hài Nhi Giêsu,
họ dâng Ngài các lễ vật, và được thiên thần báo mộng về ý định thâm độc của
Hêrôđê và khuyên họ hãy thay đổi lộ trình trên đường về. Sau đó Thánh Gia trốn sang
Ai Cập. Hêrôđê vô cùng tức giận và "ra lệnh tàn sát tất cả các con trai từ
hai tuổi trở xuống ở Bêlem và vùng phụ cận".
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp các nhà cầm quyền biết hành quyền vì lợi ích của nhân dân
chứ không vì tư lợi cá nhân.
Suy niệm 2: Các Thánh Anh Hài-tử đạo
Hêrôđê vô cùng tức giận và "ra lệnh
tàn sát tất cả các con trai từ hai tuổi trở xuống ở Bêlem và vùng phụ
cận."
Nhiều người thường thắc mắc về biến cố tử
đạo của các thánh anh hài hôm nay: "Tại sao Thiên Chúa thương yêu nhân
loại đến độ cho Con Một của Mình bỏ trời cao xuống nhập thể để ở với con người,
lại để cho vua Herode đối xử tàn nhẫn với các trẻ thơ như vậy?" Rồi họ kết
luận: hoặc Thiên Chúa không có uy quyền để ngăn chặn, hoặc Thiên Chúa không yêu
thương con người thật; cả hai lý do đều làm họ không tin vào Thiên Chúa.
Trước tiên, chúng ta phải xác nhận vì Đức
Kitô đã xuống trần, nên chết không phải là điều tai hại; nhưng là bước qua
ngưỡng cửa đời sau để hưởng hạnh phúc với Thiên Chúa. Đó là mục đích của cuộc
đời, nếu cho con người lựa chọn khi mới sinh ra: hoặc là về hưởng hạnh phúc với
Thiên Chúa ngay, hoặc phải sống đủ thời gian trên dương thế chịu đựng đau khổ,
bệnh tật, và chưa chắc đã được cứu độ, chúng ta sẽ chọn đàng nào?
Thứ đến, Thiên Chúa không chịu trách nhiệm
về tội lỗi của con người: việc vua Hêrôđê giết các anh hài hoàn toàn do sự lạm
dụng tự do Thiên Chúa ban cho ông; vì ông kiêu căng và sợ mất quyền bính. Tuy
nhiên, uy quyền Thiên Chúa vẫn chiếu sáng trong thảm trạng đau khổ này: máu của
trẻ thơ vô tội đổ ra để làm chứng cho biến cố Nhập Thể của Con Thiên Chúa.
Thiên Chúa vẫn kiên nhẫn dùng tình thương để hoán cải lòng dạ chai đá và tính
ngông cuồng tội lỗi của con người (Anthony Đinh minh Tiên, OP).
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con sáng suốt chọn đúng hướng sống đời mình.
Suy niệm 3: Các
Thánh Anh Hài-phụng vụ
Hêrôđê vô cùng tức giận và "ra lệnh
tàn sát tất cả các con trai từ hai tuổi trở xuống ở Bêlem và vùng phụ
cận."
Về Phụng vụ, từ thế kỷ thứ V đã có một ngày
lễ kính các thánh Anh Hài Tử đạo gắn liền với dịp lễ Giáng Sinh. Césarius thành
Arlès, thánh Augustinô và nhiều Giáo phụ khác đã ca ngợi các vị Tử đạo tí hon
này: không những các em là nhân chứng cho Chúa Giêsu, hơn thế nữa, các em còn
chết thay cho Người.
Hằng năm tại Bêlem, người ta kỷ niệm lễ chu
niên các thánh thơ nhi măng sữa đã chịu khó vì Chúa Kitô dưới thời Hêrôdê. Các
thánh Anh hài dù chưa biết tới gian khổ cuộc sống, đã được tế hiến cho Đấng Cứu
chuộc thế gian. Các ngài tiến về trời trong ánh quang... Đối với các trẻ em,
đây là vinh quang cao cả. Các ngài đã chết thay cho Con Thiên Chúa, và Chúa
Giêsu ban cho các ngài sự sống đời đời. Trong sách Khải Huyền, thánh Gioan chỉ
cho thấy các Thánh Anh Hài bao xung quanh tòa Con Chiên Thiên Chúa như là những
tâm hồn trong trắng nhất (daminhvn.com).
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con biết tế hiến chính mình cho Đấng Cứu chuộc thế
gian.
Suy niệm 4: Các
Thánh Anh Hài-phúc âm
Hêrôđê vô cùng tức giận và "ra lệnh
tàn sát tất cả các con trai từ hai tuổi trở xuống ở Bêlem và vùng phụ
cận."
Sự khôn ngoan của Thiên Chúa: Ngài thấu
suốt ý định độc ác của vua Herode, nên sai sứ thần làm hai chuyện để cứu Chúa
Giêsu, Con của Ngài: Báo cho các nhà đạo sĩ biết kế hoạch độc ác của vua
Hêrôđê, để họ tìm đường khác trở về quê hương, mà không cần trở lại Jerusalem
gặp vua Hêrôđê. Sai sứ thần báo mộng cho ông Giuse đang đêm trong giấc mộng:
"Này ông, dậy đem Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai Cập, và cứ ở đó cho đến
khi tôi báo lại, vì vua Herode sắp tìm giết Hài Nhi đấy!" Giuse vâng lời
sứ thần, ông liền trỗi dậy, và đang đêm, đưa Hài Nhi và mẹ Người trốn sang Ai
Cập.
Tính ngông cuồng cường bạo của vua Hêrôđê:
Trình thuật kể vua tức giận vì bị các nhà đạo sĩ "đánh lừa." Thực ra,
các nhà đạo sĩ không đánh lừa nhà vua mà chỉ sống theo sự thật. Họ được sứ thần
Thiên Chúa cho biết ý nghĩ ác độc của vua Hêrôđê, nên họ theo lối khác mà về
quê hương của họ. Chẳng lẽ họ trở lại để mách đường cho nhà vua đến giết Người
mà họ đã vất vả tìm kiếm để thờ lạy? Vua Herode nổi giận, ''nên sai người đi
giết tất cả các con trẻ ở Bê Lem và toàn vùng lân cận, từ hai tuổi trở xuống,
tính theo ngày tháng ông đã hỏi cặn kẽ các đạo sĩ" (Anthony Đinh minh
Tiên, OP).
Lý do vua Hêrôđê tìm giết con trẻ là vì ông
sợ con trẻ sẽ lấy đi ngai vàng của ông! Ông tìm giết con trẻ khi vẫn còn thơ và
khi trong tay không có một vũ khí để tự vệ. Con người ngày nay vẫn đang tìm
giết các trẻ thơ yếu đuối vô tội, ngay khi còn là thai nhi trong lòng mẹ, vì đủ
mọi lý do tưởng tượng mà con người có thể nghĩ tới: bảo vệ tương lai, tự do, và
sức khoẻ cho người mẹ, hay sợ thai nhi phải đau khổ và không được giáo dục sau
này (Anthony Đinh minh Tiên, OP).
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con đừng viện lý do để làm điều mất lòng Chúa.
Suy niệm 5: Các
Thánh Anh Hài-tuần bát nhật Giáng Sinh
Hêrôđê vô cùng tức giận và "ra lệnh
tàn sát tất cả các con trai từ hai tuổi trở xuống ở Bêlem và vùng phụ
cận."
Mừng kính các thánh Anh Hài Tử Đạo trong
tuần bát nhật Giáng Sinh gợi mở cho chúng ta một chân lý. Chân lý đó là: Sự
Sống mới, sự bình an của Thiên Chúa đã và đang phủ tràn toàn cõi địa cầu ngang
qua Hài Nhi Giêsu, dẫu cho quyền lực sự dữ cố ngăn cản, phá hỏng bằng nhiều
cách và nhiều phương thức khác nhau, câu chuyện bạo chúa Hêrôđê tìm giết Hài
Nhi Giêsu và ra tay hạ sát các trẻ em vô tội với chiêu bài “giết lầm còn hơn bỏ
sót” là một điển hình. Thế nhưng, “Quyền lực tử thần không thắng nổi”
(Mt16,18), Thiên Chúa có cách của Ngài trong việc thực hiện chương trình cứu độ
nhân loại.
Các thánh Anh Hài đã chết thay cho Hài Nhi
Giêsu, dẫu các ngài chẳng có công trạng chi to lớn, nhưng qua sự hy sinh của
các ngài mời gọi ta nhìn vào thực trạng xã hội hôm nay, còn đó những bạo chúa
Hêrôđê khước từ, chống đối Thiên Chúa, muốn “ thay trời hành đạo ” trong cách
hành xử tàn ác, bất công với anh em đồng loại; nhiều bạo chúa Hêrôđê vì tiền,
quyền, danh, lợi, đam mê mà loại trừ, sát hại anh em mình, nhất là những anh em
bé nhỏ, nghèo hèn; tệ hại nhất là những bạo chúa Hêrôđê đang mang trong mình
những trọng trách, những bổn phận của những người làm cha, mẹ, người con, người
vợ, người chồng nhưng vì ích kỷ, hẹp hòi đã đang tâm giết hại chính con đẻ,
người “đầu ấp, tay gối”, giết hại chính các bậc sinh thành dưỡng dục nên mình
bằng lời nói và hành động; qua cách sống trái ngược với Tin Mừng nơi ta là
người Kitô hữu, cách sống đó đã đưa đẩy ta trở thành bạo chúa Hêrôđê làm biến
dạng, xóa mờ hình ảnh tuyệt mỹ của Thiên Chúa, đôi khi ta lại trở thành những
“kỳ đà cản mũi” khi những người anh em chung quanh muốn tìm và đến với Chúa. Là
những người thừa hưởng nguồn ơn cứu độ, tiếp cận với ánh sáng Tin Mừng của
Thiên Chúa ngang qua Đức Kitô, trước tiên ta cảm tạ Thiên Chúa đã yêu thương
ta, kế đến ta tri ân các thánh Anh Hài, các ngài đã và mãi trở thành tấm gương
cho ta trong đời sống dấn thân, hy sinh, nhắc nhở ta hãy biết chết đi những
thói hư tật xấu, chết đi chính con người ích kỷ của mình để Đức Kitô được sống,
để rồi qua ta Thiên Chúa rộng đường ban ơn cứu độ cho mọi người nhất là những
người chưa tin nhận Thiên Chúa (Antôn Lương Văn Liêm).
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con trong từng ngày sống biết chết đi những đam mê,
những thói hư tật xấu, biết hy sinh chính mạng sống mình để Danh Chúa được cả
sáng, Nước Chúa được hiển trị.
Suy niệm 6: Lời tiên
tri Giêrêmia
Thánh Mátthêu trích dẫn lời tiên tri
Giêrêmia: "Ở Rama, vẳng nghe tiếng khóc than rền rĩ: tiếng bà Raken khóc
thương con mình..." (Mt 2,18).
Bà Raken là vợ của ông Giacóp. Bà than khóc
ở Rama là nơi người Do Thái bị tập trung lại sau khi bị người Assyria bắt làm
tù binh. Để hiểu lời ngôn sứ Giêrêmia, chúng ta phải trở về với tường thuật
hoàn cảnh đau khổ của bà Raken: bà chết khi sinh Benjamin trong lúc tuổi già;
chứ không đau khổ vì con bị lấy đi (St 35,19). Tiên tri Giêrêmia dùng cách giải
thích Kinh Thánh Midrash của người Do Thái, thay lý do chính tại sao bà Raken
than khóc trong câu kế tiếp (Gr 31,16), vì các con Bà bị lưu đày bên Ai Cập; nhưng
Thiên Chúa sẽ cho các con của Bà được trở về. Trong trình thuật hôm nay, Ngài
cũng đem con Ngài từ Ai Cập trở về.
Vào thời xa xưa, Phụng vụ xứ Êtiôpia đã cho
rằng con số các hài nhi bị giết là 144.000 em, bởi vì người ta lấy con số của
sách Khải huyền (14,1) mà suy! Thật ra, vào lúc đó, Bêlem và vùng phụ cận chỉ
có khoảng 2.000 dân. Với con số ấy, mỗi năm có chừng 30 em bé chào đời, cho đi
là một nửa là trai và một nửa là gái. Vào thời đó, số tử của trẻ sơ sinh khá
cao: cho đi là một nửa số trẻ nam bị chết vì nhiều lý do, còn lại 7-8 em. Tính
từ 2 tuổi trở xuống, số trẻ bị giết chừng 14-16 em. Nếu không phân biệt trai
gái, thì số bị giết chừng 30 em. Tuy nhiên, nói rằng con số hài nhi bị giết ít
hơn con số người ta vẫn nghĩ không có nghĩa là như thế thì không có gì đáng kể!
Giết một con người vô tội, phương chi là một trẻ sơ sinh, luôn luôn là một tội
ác. Và cái chết của một con người, phương chi một người vô tội, nhất là các trẻ
em, luôn là một sứ điệp khiến chúng ta phải suy nghĩ và hiểu ra nhiều điều.
Ba mươi trẻ em thì chỉ là số ít, so với sự
diệt chủng và sự phá thai trong thời đại chúng ta. Nhưng dù đó chỉ là một
người, chúng ta cũng phải nhớ đến tạo vật quý trọng nhất mà Thiên Chúa đã dựng
trên mặt đất -- đó là con người, được tiền định để sống đời đời và được chúc
phúc nhờ sự chết và sự sống lại của Đức Giêsu.
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con biết quý trọng mạng sống dầu chỉ đang còn là một
thai nhi.
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con càng đọc vào các tác phẩm của thánh nhân, chúng
con càng hết mình sống đáp trả tình yêu Chúa.