Thánh GIÁO HOÀNG SYLVESTER I
(c. 335)
Lm. Phêrô
Nguyễn Ngọc Mỹ
Lược sử
Khi nghĩ đến vị giáo hoàng này chúng ta phải
nghĩ đến Sắc Lệnh Milan, sự xuất
hiện của Giáo Hội sau những năm tháng trốn tránh trong hang toại đạo, các vương
cung thánh đường như Đền Thánh Gioan Latêranô, Đền Thánh Phêrô, Công Đồng Nicea và các biến cố quan
trọng. Nhưng hầu hết các biến cố này được hoạch định và xảy ra là nhờ Hoàng Đế Constantine.
Có nhiều truyền thuyết về con người đức giáo
hoàng vào thời điểm cực kỳ quan trọng này, nhưng rất ít sự kiện có thể xác định
được về phương diện lịch sử. Chúng ta biết chắc là triều đại giáo hoàng của ngài kéo dài từ năm 314 đến khi ngài
từ trần năm 335, sau 22 năm lèo lái con thuyền Hội Thánh. Tìm hiểu ẩn ý của
lịch sử, chúng ta biết chắc là không có ai ngoài vị giáo hoàng này là người có
thể duy trì sự độc lập cần thiết cho Giáo Hội khi phải đối diện với nhân vật
quyền thế là Hoàng Đế Constantine. Các giám mục thời ấy nói chung vẫn trung
thành với Tòa Thánh và có lúc cũng phải xót xa cho Đức Sylvester vì phải thi
hành những chương trình quan trọng của Giáo Hội dưới sự thúc giục của
Constantine.
Suy niệm 1: Giáo
hoàng
Khi nghĩ đến vị giáo hoàng này chúng ta phải nghĩ đến Sắc Lệnh Milan.
Năm 314, cha Silvestrê đã được bầu vào ngôi vị Giáo Hoàng với tên là
Silvestrê I. Thánh nhân có cái nhìn rộng, óc cầu tiến, Ngài đã thay đổi nhiều
chuyện trong Giáo Hội, tổ chức Hội thánh cho có nề nếp, qui củ. Thánh nhân sửa
đổi giáo luật, luật lệ, chú ý đặc biệt tới phụng vụ và các tổ chức nghi lễ.
Thánh nhân khuyến khích, động viên hàng giáo sĩ và giáo dân xây dựng nhiều
thánh đường, trong số đó phải kể đến thánh đường thánh Phêrô tại Roma và thánh
đường Chúa Cứu Thế tại Latran.
Ngài là người kế nhiệm giáo hoàng Miltiades và là vị giáo hoàng thứ 33 của
giáo hội Công giáo. Năm sinh của ngài không được xác định, hình như ngài được
sinh tại Sant’Anglo a Scala, Avellino và mất vào ngày 31 tháng 12 năm 335. Theo
niên giám tòa thánh năm 1861 thì ngài lên ngôi năm 314 và ở ngồi trong 21 năm
11 tháng. Niên giám tòa thánh năm 2003 xác định triều đại của ngài bắt đầu từ
ngày 31 tháng 1 năm 314 tới ngày 31 tháng 12 năm 335. Ngài được suy tôn là
thánh và được tôn kính cả ở giáo hội Rô-ma và giáo hội chính thống phương Đông.
Ngày lễ kính của ngài ở Giáo hội Rô-ma là ngày 31 tháng 12 và ở giáo hội chính
thống là ngày 2 tháng 1.
Khi đối diện với sự chỉ trích, một nhà lãnh đạo cần có sự khiêm tốn và can
đảm để có thể nhường bước cho các biến cố xảy ra theo tiến trình của lịch sử,
một khi sự khẳng định quyền bính của mình chỉ dẫn đến những căng thẳng và xung
đột không cần thiết. Thánh Giáo Hoàng Sylvester đã dạy một bài học quý báu cho
các vị lãnh đạo Giáo Hội, các chính trị gia, các bậc làm cha mẹ và những người
có thẩm quyền.
* Lạy
chúa Giêsu, xin giúp chúng con luôn gia tăng lời cầu nguyện cho các vị chủ chăn
và hằng vâng phục các ngài.
Suy niệm 2: Sắc Lệnh
Milan
Khi nghĩ đến vị giáo hoàng này chúng ta phải nghĩ đến Sắc Lệnh Milan.
Không phải ngẫu nhiên mà hoàng đế Constantine trở lại Công Giáo. Có một
giai thoại lưu truyền nhiều nhất: Vào 1 đêm trong trận Milvia Bridge. Ông nhìn
thấy một chữ thập đang cháy trên bầu trời cùng với dòng chữ: Với tín hiệu này,
con sẽ chiến thắng. Không biết ông đã biến đổi như thế nào, chỉ biết rằng ông
trở thành người cống hiến cho Giáo Hội Công Giáo những tiến bộ vượt bậc.
Một trong những hành động tích cực nhất là Sắc Lệnh Milan. Với sắc lệnh
này, các Kitô hữu được tự do, sự xuất hiện của Giáo Hội sau những năm tháng
trốn tránh trong hang toại đạo nay được công nhận như một tôn giáo hợp lệ. Sắc
Lệnh này còn mang lại các tài sản của Giáo Hội bị sung công trong suốt thời
gian biến loạn.
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con biết sử dụng chính sách tự do tôn giáo để sống
đạo thật tốt và hết mình.
Suy niệm 3: Công
Đồng Nicea
Công Đồng Nicea và các biến cố quan trọng được hoạch định và xảy ra là nhờ
Hoàng Đế Constantine.
Ngày 20 tháng 5 năm 325, công đồng Nicea được triệu tập theo lệnh của hoàng
đế Constantinus. Giáo hoàng Sylvester I vì già yếu không thể đến được đã cử hai
đức ông Vitus và Vincentius làm đại diện. Đây được coi là Công đồng chung đầu
tiên của Giáo hội công giáo. Công đồng này quy tụ gần 300 giám mục phương Đông
và chỉ có 4 giám mục phương Tây.
Công đồng đã soạn thảo một bản tuyên xưng đức tin (là bản sẽ trở thành Kinh
Tin Kính Nicêa), trong đó có tuyên bố rằng Con của Thiên Chúa là đồng bản tính
(homoousios, consubstantialis) với Đức Chúa Cha. Trong các quyết định khác của
công đồng, quyết định quan trọng nhất là xác định các khu vực lớn của Giáo hội.
Trong đó cho các Giám mục thành Alécxănđơri và thành Antiốt được toàn quyền cai
trị địa hạt của họ, cũng như Giám mục thành Lamã được toàn quyền cai trị địa
hạt của mình.
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con sống niềm tin hằng tuyên xưng trong kinh Tin
Kính Nicêa.
Suy niệm 4: Hoàng Đế
Constantine
Hầu hết các biến cố này được hoạch định và xảy ra là nhờ Hoàng Đế
Constantine.
Có nhiều truyền thuyết về mối quan hệ giữa giáo hoàng Sylvester với hoàng
đế Constantine. Những truyền thuyết chủ yếu được nêu lên trong "Vita beati
Sylvestri", xuất hiện ở phía Đông bằng tiếng Hy Lạp và tiếng Syriac; và
trong "Constitutum Sylvestri" bằng tiếng tiếng Latin. Tiêu biểu về
một bản văn mà ngày nay đã được xếp vào hàng ngụy thư được gọi là Donation de
Constantin (Sự biếu tặng của Constantinô hay của dâng do Constantinô cho Đức
Sylvester) thuật lại món quà mà Constantine đã tặng cho Đức Giáo Hoàng là thành
phố Rôma và toàn thể phương Tây.
Trong văn kiện này có điều khoản quan trọng sau đây: “Đức Thánh Cha là đấng
thừa kế Thánh Phê-rô sẽ được tôn vinh lên bậc cao cả trong đế quốc chúng ta và
còn cao cả hơn ngôi báu thế gian. Đức Thánh Cha cai quản các giám mục ở
Antioch, Alexandria, Constantinople và Jerusalem” (The Faith, a history of
christianity, Brian Monahan, trang 217, 362). Nó đã được xác định là một sắc
lệnh giả được tạo nên vào thế kỷ thứ VIII vào khoảng giữa 752 và 777. Nhằm biện
minh cho sự thành lập nước các Giáo Hoàng.
* Lạy
Chúa Giêsu, xin cho các nhà cầm quyền biết ân huệ nhận được từ Chúa (Ga
3,27;19,11) để phục vụ đúng ý Chúa.
Suy niệm 5: Truyền
thuyết
Có nhiều truyền thuyết về con người đức giáo hoàng.
Một truyền thuyết nữa là việc Đức Sylvester đã rửa tội cho Constantin tại
Giêrusalem trong dịp thánh hiến Giáo Đường Mộ Thánh nhưng điều này đã được
chứng mình là Constantine chỉ được rửa tội trên giường bệnh khi sắp chết và do
một Giám mục Arien chứ không phải do giáo hoàng Sylvester. Truyền thống thời
trung đại, nhất là được truyền lại bởi Truyền thống vàng cho một giải thích là:
hoàng đế khắp mình bị một bệnh hủi không thể chữa được và chính khi Sylvester
rửa tội ông bằng cách dìm vào trong một bể bơi mà ông đã được chữa khỏi bệnh
hủi và điều đó có nghĩa rằng ông phải bảo vệ đức tin Kytô giáo.
Người ta cũng quy cho ngài những phép lạ khác nữa thí dụ như đã làm cho một
con bò mộng sống lại và đã thuần hóa một con rồng.
* Lạy
Chúa Giêsu, xin giúp chúng con ý thức rằng nếu có phép lạ xảy ra thì cũng hoàn
toàn do Chúa ban (Mc 16,17;Lc 9,1).
Suy niệm 6: Triều
đại giáo hoàng
Triều đại giáo hoàng của ngài kéo dài từ năm 314 đến khi ngài từ trần năm
335.
Trong thời gian làm giáo hoàng của Sylvester, các vương cung thánh đường
như Ðền Thánh Gioan Lateran, Ðền Thánh Phêrô trên đồi Vatican đã được xây dựng
theo lệnh của hoàng đế Constantine. Ngoài ra còn có thánh đường Santa Croce ở
Giesusalem, và một số nhà thờ nơi hầm mộ các vị tử đạo. Ngài là vị giám mục đầu
tiên của Rô-ma đã dùng danh xưng “Pope”, có nghĩa là “Cha” và được ghi nhận là
vị giáo hoàng đầu tiên đội mũ ba tầng. Tuy nhiên điều này rất khó xác minh.
Truyền thống cho rằng, giáo hoàng Sylvester I đã ấn định ngày Chúa Nhật là ngày
nghỉ việc dành để tưởng niệm Chúa Phục Sinh và đã cho đặt mão gai có đinh sắt
trên các tượng chịu nạn.
Năm 321, nổ ra cuộc khủng hoảng của lạc thuyết Arius. Arius là một người xứ
Libya. Ông này thụ phong linh mục năm 310 và được cử coi sóc xứ Baucalis, ngoại
ô thánh Alexandria. Giáo thuyết của Arius cho rằng Thiên Chúa không thể thông
bản tính của mình cho ai được và tất cả mọi vật ngoài Thiên Chúa đều là thụ
tạo, trong đó có cả Đấng Kitô ngôi hai Thiên Chúa. Theo Arius, Chúa Kitô không
phải là Thiên Chúa, không ngang hàng, không đồng bản tính với Ngôi Cha. Ngài
chỉ là một tạo vật hoàn hảo nhất, có trước thời gian, nhưng không phải vô thủy
vô chung. Ngài được đặt làm trung gian giữa Thiên Chúa và loài người. Năm 322,
công đồng miền Alexandria đã kết án Arius, khiến ông phải đến trú ngụ ở Cesarea
(Palestina). Tại đây, ông được sự ủng hộ của giám mục Eusebius. Cuộc tranh luận
lại nổ ra.
Để nhấn mạnh đến sự liên tục của Chức Thánh, sách nhật tụng mới đây trong
phần tiểu sử các giáo hoàng thường chấm dứt với con số thống kê quan trọng. Về
ngày lễ Thánh Sylvester, sách viết: "Ngài chủ tọa bảy lần tấn phong mà
trong đó ngài đã tạo được 42 linh mục, 25 phó tế và 65 giám mục cho một vài
giáo phận." Quả thật, Đức Thánh Cha là tâm điểm của hệ thống bí tích trong
Giáo Hội, là yếu tố cốt yếu cho sự hiệp nhất của Giáo Hội.
* Lạy
Chúa, xin nhận lời thánh Silvestrê I Giáo Hoàng khẩn nguyện mà ban ơn trợ giúp
dân Chúa, và đưa từ cuộc sống chóng qua đời này đến cuộc sống bất tận đời sau
(Lời nguyện nhập lễ, lễ thánh Silvestrê I, Giáo Hoàng).