LUẬT TÌNH YÊU
Đừng lo giữ tập tục của loài người mà bỏ
qua các giới răn của Thiên Chúa, đừng chỉ lo giữ sự thanh sạch bên ngoài, nhưng
hãy lo cho mình có một trái tim tinh tuyền.
Vào tháng 7 năm 2006, các cấp lãnh đạo thành phố Đà Lạt
đã mở một chiến dịch lớn nhằm làm cho bộ mặt thành phố được sạch đẹp để đón du
khách. Họ đã cho treo lên những tấm panô với nội dung: “Chúng ta hãy nói không với những người bán vé số dạo, đánh giầy dạo và
ăn xin...” Sau khi những tấm panô được treo lên, các cấp lãnh đạo của thành
phố đã bị dư luận báo chí và quần chúng khắp nơi phản ứng một cách kịch liệt.
Công chúng cho rằng không nên có thái độ và lời lẽ xúc phạm đến những người
nghèo. Thậm chí có người còn nói: “Chúng
ta có thể nói không với ma túy, nhưng lẽ nào chúng ta lại nói không với con người?”
Có người còn cho rằng: để làm cho thành phố được sạch đẹp, chúng ta không chỉ
làm sạch bên ngoài, nhưng hãy làm sạch cả những tệ nạn xã hội, thói “cửa quyền”,
hối lộ và tham nhũng đang tác hại từ bên trong.
Trước làn sóng phê bình của công luận, các cấp lãnh đạo
thành phố Đà Lạt liền cho hạ các tấm panô xuống và tuyên bố sẽ điều chỉnh lại sự
việc trên.
Câu truyện thời sự trên đây đã dẫn đưa chúng ta vào sứ điệp
lời Chúa hôm nay. Qua nội dung của lời Chúa trong Tin Mừng theo thánh Marcô,
Chúa Giêsu muốn nhắc nhở chúng ta đừng quá quan tâm đến hình thức bên ngoài mà quên
mất đời sống nội tâm, đừng chú trọng rửa tay chân nhưng hãy chú tâm tẩy rửa
tâm hồn.
Khi thấy vài môn đệ Chúa Giêsu dùng bữa mà không rửa tay
trước, các biệt phái và luật sĩ đã chất vấn Chúa Giêsu ; sao các môn đệ của
Ngài đã không giữ tập tục của tiền nhân. Nhân cơ hội đó, Chúa Giêsu đã dạy họ một
bài học: đừng lo giữ tập tục của loài người mà bỏ qua các giới răn của Thiên
Chúa, đừng chỉ lo giữ sự thanh sạch bên ngoài, nhưng hãy lo cho mình có một
trái tim tinh tuyền.
Đừng chỉ rửa đôi tay …
Khi người Do Thái bị bắt đi lưu đày ở Babylon, phải sống
giữa dân ngoại, tiếp xúc với các tôn giáo ngoại lai, nhiều người Do Thái đã bỏ
đạo Chúa, thờ các thần ngoại. Trước tình cảnh bi đát đó, các luật sĩ Do Thái đã
cứu vãn niềm tin của dân chúng bằng cách đặt ra các luật lệ nghiêm ngặt nhằm bảo
vệ đức tin cho dân chúng. Sau cuộc lưu đày trở về, các luật sĩ đã đưa luật lệ đến
chỗ câu nệ, vụ hình thức vì quá tỉ mỉ. Có đến hơn 600 khoản luật thật chi tiết
nhằm tránh cho dân chúng khỏi tội lỗi, ô uế và xấu xa.
Một trong những khoản luật đã trở thành tập tục mà mọi
người phải giữ: đó là phải rửa tay trước khi dùng bữa và người ta không dùng bữa
nếu không rửa tay trước. Sở dĩ họ tuân giữ nghiêm ngặt tập tục đó vì họ quan niệm
bàn tay hay thân xác sẽ bị ô uế nếu tiếp xúc với người tội lỗi, bệnh tật hay đồ
dơ bẩn. Như thế, nếu không rửa tay chân và thân thể, thì sự ô uế sẽ theo thức
ăn vào cơ thể và làm ô uế cả con người.
Đáp lại, Chúa Giêsu đã soi sáng cho các biệt phái và luật
sĩ thấy tinh thần nệ luật đó chỉ là thói đạo đức giả hình. Chúa đã mượn lời
ngôn sứ Isaia để trách cứ họ: “Dân này thờ
kính Ta ngoài môi miệng, nhưng lòng chúng ở xa Ta.” Nhân dịp này, Chúa
Giêsu cũng tỏ rõ cho người ta thấy cái làm cho con người ra ô uế và bất xứng
trước mặt Thiên Chúa không hệ tại bàn tay dơ bẩn, nhưng hệ tại
tâm địa xấu xa của con người. Chính tư tưởng xấu xa đã phát xuất ra những
hành động xấu xa. Chính dục vọng bên trong đã điều khiển và thúc đẩy hành vi
bên ngoài của con người.
Như thế, chúng ta đừng chỉ rửa đôi tay, nhưng hãy thanh tẩy
cả cõi lòng nữa. Đôi khi chúng ta chỉ nghĩ đến việc “rửa tay” mà quên mất phải
“rửa sạch” cả lòng trí, lương tâm và tư tưởng. Chúng ta cũng đừng chỉ tuân giữ
lề luật được ghi trên bia đá hay sách vở, nhưng chúng ta còn phải tuân giữ lề
luật ghi trong tâm hồn nữa. Đó là luật của trái tim, luật của tình yêu thương.
… Nhưng hãy rửa cả tâm hồn nữa
Trong bài Tin Mừng hôm nay, sau khi bị các biệt phái và
luật sĩ chất vấn về việc các môn đệ không “rửa tay” trước khi ăn, Chúa Giêsu đã
đáp lại bằng cách truyền dạy: hãy tuân giữ lề luật của Thiên Chúa hơn là duy
trì những tập tục của con người. Nhưng có lẽ lời đáp trả thiết thực hơn, sâu sắc
hơn đã được Chúa Giêsu thực hiện sau đó, trong bữa tiệc ly: Chúa đã cúi xuống
“rửa chân” cho các môn đệ. Chúa không rửa chân cho các môn đệ trước bữa ăn,
nhưng sau bữa ăn để có ý dạy cho các môn đệ một thứ “siêu lề luật”, đó là lề luật
của tình yêu, lề luật vượt trên mọi lề luật.
Hôm nay, Chúa Giêsu cũng nêu ra những cái “bên trong” con
người mới làm cho con người ra ô uế: đó là những hành động phát sinh từ những
tư tưởng xấu: “ngoại tình, dâm ô, giết
người, trộm cắp, tham lam, độc ác, xảo trá, lăng loàn, ganh tỵ, vu khống, kiêu
căng, ngông cuồng.” Tất cả những lỗi lầm đó đều vi phạm đến giới răn trọng
nhất, giới răn của tình yêu: đó là giới răn mến Chúa yêu người.
Như thế, thanh tẩy tâm hồn có nghĩa là: không những chúng
ta luôn để cho tâm hồn chúng ta tránh xa những “thói hư tật xấu” mà Chúa Giêsu
liệt kê trong bài Tin Mừng, nhưng tích cực hơn, chúng ta phải thực thi lề luật
yêu thương trong cuộc sống hằng ngày: thay vì chúng ta “rửa tay” theo lề luật
cũ của người Do Thái, chúng ta hãy biết “rửa chân” cho nhau theo lề luật mới của
tình yêu mà Chúa Giêsu đã truyền dạy.
Trong bài đọc I, trích sách Nhị Luật, dân
Do Thái đã hãnh diện vì có Thiên Chúa làm Chúa của họ và vì được
Thiên Chúa ban lề luật cho họ. Tuy nhiên, lề luật Thiên Chúa không phải là sợi
dây trói buộc con người, làm cho con người trở thành nô lệ, nhưng phải giải
thoát và thăng hoa con người. Lề luật chính là “rào cản” giúp con người không
ngã xuống vực thẳm của tội lỗi và diệt vong.
Để áp dụng cụ thể, trong bài đọc II, thánh Giacôbê tông đồ
kêu gọi chúng ta hãy thực thi luật yêu thương của Chúa bằng việc phục vụ những
người nghèo khó, nhất là những cô nhi quả phụ. Đó cũng là lời khuyên nhủ dành
cho chúng ta hôm nay, để chúng ta cũng biết thực thi luật yêu thương Chúa đã
ghi khắc trong trái tim chúng ta, nhất là để chúng ta ý thức: yêu
thương chính là chu toàn lề luật.
Tại những khu rừng ở Bắc Âu, có một loài chồn mang bộ
lông trắng rất đẹp. Loài chồn này cố giữ gìn bộ lông đẹp đẽ của mình luôn sạch
sẽ bằng mọi giá. Chúng không bao giờ để bộ lông của mình dính bụi đất dơ bẩn.
Biết được đặc tính kỳ lạ này, các thợ săn thay vì đặt bẫy
để bắt chồn, họ tìm những khe đá hoặc gốc cây, nơi chồn cư ngụ, rồi bôi nhựa đường
lên. Sau đó, họ thả chó ra để săn đuổi. Những con chồn bị đuổi bắt vội chạy về
chỗ ở. Nhưng khi thấy nơi ở của mình bị dơ bẩn, chúng không vào ẩn núp. Chúng
chấp nhận bị bắt hoặc bị giết hơn là để bộ lông bị hoen ố.
Chỉ có loài chồn khờ dại mới coi trọng bộ lông hơn mạng sống
như thế. Tuy nhiên, nhiều lúc chúng ta cũng sống giống như vậy, khi chúng ta chỉ
quan tâm sống đạo hình thức mà quên sống đạo nội tâm, chỉ chú trọng đến bộ áo đẹp
đẽ hơn là tâm hồn đạo đức.
Chúng ta hãy xin Chúa dạy chúng ta biết tránh xa lối sống
giả hình để luôn sống đạo cách chân thật và khiêm tốn. Chúng ta cũng xin Chúa rửa
sạch mọi vết nhơ tội lỗi trong trái tim chúng ta và đổ vào đó tràn đầy tình mến
Chúa yêu người.