CHÚA NHẬT
CHÚA CHIÊN LÀNH
Cầu cho ơn thiên triệu Linh mục và tu sĩ
MỤC LỤC
1. Chúa Chiên Lành
2. Chân dung mục tử Giêsu – Lm Ignatiô Trần Ngà
3. Tình người mục tử – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền
4. Chủ chăn và đoàn chiên.
5. Nơi bạn thuộc về – Peter Feldmeier
6. Mục tử tốt – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
7. Chúa chiên lành.
8. Mục Tử Nhân Lành- ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt.
9. Mục tử nhân lành.
10. Rao giảng Đức Giêsu đã phục sinh
11. Những con đường hy vọng – Rolland Dionne.
12. Hiến mạng cho chiên.
13. “Ta Là Mục Tử Tốt Lành” – Noel Quesson.
14. Mục tử thật - mục tử giả.
15. Mục tử.
16. Mục tử.
17. Tốt lành.
18. Chúa chiên lành.
19. Tìm thấy.
20. Mục tử.
21. Phải là chiên trước – Lm. Phạm Quốc Hưng
22. Suy niệm của Lm. Nguyễn Minh Hùng.
23. Nhận diện Mục Tử và Người Chăn Thuê
24. Tôi là mục tử nhân lành – Lm. FX Vũ Phan Long
25. Mục tử nhân lành Noel Quesson.
Video Thánh Vịnh Nhóm thánh vịnh Nauy
Chúa sống lại sai đi làm chứng catholic.org.tw
Vị mục tử nhân lành Lm Giuse Đinh lập Liễm
Người mục tử hy sinh tính mạng...Lm. Phêrô Lê văn Chính
Cha mẹ là mục tử theo...Lm. Nguyễn minh Hùng
Vị mục tử nhân lành JKN
Người mục tử tốt lành Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt
Đức Giêsu vị mục tử tốt lành Fiches Dominicales
Chúa Giêsu, vị mục tử nhân lành Alain Marchabour
Người chăn chiên đích thực William Barclay
Trục nhìn của chúng ta Sưu tầm
Ơn kêu gọi Sưu tầm
Câu hỏi Sưu tầm
Tôt lành Sưu tầm
2. Chân dung mục tử Giêsu – Lm Ignatiô Trần Ngà
3. Tình người mục tử – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền
4. Chủ chăn và đoàn chiên.
5. Nơi bạn thuộc về – Peter Feldmeier
6. Mục tử tốt – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
7. Chúa chiên lành.
8. Mục Tử Nhân Lành- ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt.
9. Mục tử nhân lành.
10. Rao giảng Đức Giêsu đã phục sinh
11. Những con đường hy vọng – Rolland Dionne.
12. Hiến mạng cho chiên.
13. “Ta Là Mục Tử Tốt Lành” – Noel Quesson.
14. Mục tử thật - mục tử giả.
15. Mục tử.
16. Mục tử.
17. Tốt lành.
18. Chúa chiên lành.
19. Tìm thấy.
20. Mục tử.
21. Phải là chiên trước – Lm. Phạm Quốc Hưng
22. Suy niệm của Lm. Nguyễn Minh Hùng.
23. Nhận diện Mục Tử và Người Chăn Thuê
24. Tôi là mục tử nhân lành – Lm. FX Vũ Phan Long
25. Mục tử nhân lành Noel Quesson.
Video Thánh Vịnh Nhóm thánh vịnh Nauy
Chúa sống lại sai đi làm chứng catholic.org.tw
Vị mục tử nhân lành Lm Giuse Đinh lập Liễm
Người mục tử hy sinh tính mạng...Lm. Phêrô Lê văn Chính
Cha mẹ là mục tử theo...Lm. Nguyễn minh Hùng
Vị mục tử nhân lành JKN
Người mục tử tốt lành Giáo Hoàng Học Viện Đà Lạt
Đức Giêsu vị mục tử tốt lành Fiches Dominicales
Chúa Giêsu, vị mục tử nhân lành Alain Marchabour
Người chăn chiên đích thực William Barclay
Trục nhìn của chúng ta Sưu tầm
Ơn kêu gọi Sưu tầm
Câu hỏi Sưu tầm
Tôt lành Sưu tầm
1. Chúa Chiên Lành
Từ ông Abraham cho tới vua Đavid, biết bao tổ phụ của dân Do
Thái đã từng là những người chăn chiên. Họ không được huấn luyện trong những
trường hành chánh hay trường đào tạo cán bộ, cũng chẳng được qua những lớp bổ
túc văn hoá, nhưng chỉ được học từ kinh nghiệm duy nhất của nghề chăn chiên để
có thể đứng ra lãnh đạo dân tộc. Hơn thế nữa, chính quan niệm của họ về Thiên
Chúa cũng đã từng dựa trên kinh nghiệm đó, cho nên họ gọi Thiên Chúa là mục tử
và tự coi mình là đàn chiên của Ngài.
Chúa Giêsu làm người, sinh trưởng trong môi trường xã hội Do
Thái, cũng đã thừa hưởng một nền văn hoá và một quan niệm tôn giáo Do Thái, nên
cũng đã sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh cùng những khái niệm Do Thái, để công bố cho
họ thông điệp cứu độ của Thiên Chúa. Nếu từ thời các tiên tri, dân Do Thái vẫn
mong chờ ngày Thiên Chúa đích thân đến chăn dắt họ như mục tử chăn dắt đoàn
chiên, thì ngày hôm nay, Chúa Giêsu đã xác quyết với họ rằng: Ngài là vị mục
tử. Điều đó có nghĩa là Ngài tỏ lộ cho họ biết Ngài chính là hiện thân của
Thiên Chúa.
Tuy nhiên Ngài còn đi xa hơn nữa. Đúng thế, Ngài đến không phải
chỉ để chăn dắt đoàn chiên, mà còn hiến mạng sống mình vì đoàn chiên. Đây là
điều vượt ra ngoài sự tưởng tượng của chúng ta. Bởi vì ngoài mầu nhiệm Thiên
Chúa làm người, chúng ta khó có thể nghĩ tới chuyện Thiên Chúa chịu chết. Thực
vậy, tự bản tính Thiên Chúa là Đấng vĩnh cửu, Đấng trường tồn bất biến, nơi
Ngài chỉ có sự sống mà thôi, thế nhưng vì yêu thương chúng ta, Ngài đã chấp
nhận cái chết ê chề nhục nhã trên thập giá để giải thoát chúng ta khỏi án phạt
đời đời của tội lỗi và sự chết.
Cùng với Đức Kitô, thì đoàn chiên của Ngài không còn bị giới hạn
trong phạm vi dân Do Thái, mà đã mở rộng cho toàn thể nhân loại, như lời Ngài
đã nói: Thiên Chúa đã yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một Người để tất
cả những ai tin vào Người Con ấy thì sẽ không phải chết, nhưng được sống đời
đời. Như thế là đã rõ: Chúa Giêsu đã đến trần gian, đã sống, đã yêu thương và
đã chết, không phải chỉ cho dân tộc Do Thái mà thôi, nhưng còn cho toàn thể
loài người.
Tình yêu thương không chỉ thôi thúc Chúa Giêsu đi tìm cứu những
con chiên lạc, cũng không dừng lại ở việc hy sinh mạng sống để cứu chuộc đoàn
chiên, mà còn chủ yếu là quy tụ những con chiên đã được tìm thấy, đã được cứu
chuộc, để chúng làm thành một đoàn chiên, quây quần chung quanh một vị mục tử
duy nhất, để rồi dưới sự chăn dắt của Ngài, chúng sẽ được sống trong tình yêu
thương, hợp nhất và bình an.
2. Chân dung mục
tử Giêsu – Lm Ignatiô Trần Ngà
Hình ảnh mục tử sống giữa đàn chiên là hình ảnh rất thân quen
đối với dân Do Thái ngày xưa chuyên sống đời du mục. Hình ảnh nầy được Thánh
Kinh Cựu Ước sử dụng nhiều lần để diễn tả tình yêu của Thiên Chúa dành cho dân
Người.
Qua Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dùng lại hình ảnh nầy như một
biểu tượng cao đẹp để diễn tả tình thương cao vời Người dành cho nhân loại với
những nét lớn sau đây:
1. Mục tử Giêsu sống hoà mình thân mật với đoàn chiên.
Thiên Chúa Ngôi Hai là Đấng quyền năng cao cả, còn loài người
chỉ là tạo vật thấp hèn. Cách biệt giữa đôi bên thật là quá lớn.
Thế nhưng Ngôi Hai Thiên Chúa đã vượt qua mọi cách biệt để sống
hoà đồng với con người. Người không muốn duy trì quan hệ đẳng cấp kiểu vua-tôi,
chủ-tớ với con người nhưng muốn sống hài hoà thân mật với hết thảy chúng ta.
Qua biểu tượng mục tử với đàn chiên, Chúa Giêsu tỏ cho thấy
Người vui sống chan hoà với mọi người và tương quan giữa đôi bên hết sức thân
mật không còn khoảng cách.
Người đã từng hoà mình với dòng người tội lỗi chờ được thanh tẩy
bên bờ sông Gio-đan (Mát-thêu 3, 13-16). Người cùng ăn uống đồng bàn và trọ nhà
những người tội lỗi. (Lc 19,7). Người nâng li rượu chúc mừng đôi tân hôn trong
tiệc cưới Ca-na (Ga 2, 1-11). Người khóc thương La-da-rô bạc mệnh (Ga 11,35).
Người cứu chữa kẻ bệnh tật, vui đùa với các trẻ thơ… Nói tóm lại, tất cả mọi
người đều có chỗ đứng đặc biệt trong trái tim Mục tử Giêsu.
2. Mục tử Giêsu cho chiên được sống dồi dào.
Thánh vịnh 23 phác hoạ chân dung Chúa Giêsu như Vị Mục Tử nhân
lành tận tình nuôi dưỡng đoàn chiên cách chu đáo, chẳng để chiên phải thiếu
thốn điều gì.
“Chúa là Mục Tử chăn dắt tôi, tôi chẳng thiếu thốn gì.
Trong đồng cỏ xanh tươi, Người cho tôi nằm nghỉ.
Người đưa tôi tới dòng nước trong lành và bổ sức cho tôi” (Tv
23, 1-3)
Các mục tử trên đời nầy nuôi chiên nhằm khai thác chiên: xén
lông, xẻ thịt hoặc bán chiên lấy tiền, còn Mục Tử Giêsu thay vì khai thác trục
lợi đoàn chiên thì lại hiến thân mình làm lương thực để chiên được dồi dào sức
sống: “Phần tôi, tôi đến để cho chiên tôi được sống và sống dồi dào” (Gioan 10,
10)
Người chấp nhận trao ban chính mình làm lương thực nuôi sống
đoàn chiên đang lầm than đói khát: “Chính tôi là bánh trường sinh. Ai đến với
tôi, không hề phải đói; ai tin vào tôi, chẳng khát bao giờ!” (Gioan 6, 35),
3. Mục tử Giêsu chăm sóc từng con chiên một, không bỏ rơi bất cứ
con chiên nào.
Lời tiên báo của ngôn sứ Ê-dê-ki-en đã được ứng nghiệm từng chữ
nơi Mục tử Giêsu: “Chính Ta sẽ chăn dắt chiên của Ta. Chính Ta sẽ cho chúng nằm
nghỉ. Con nào bị mất, Ta sẽ đi tìm; con nào đi lạc, Ta sẽ đưa về; con nào bị
thương, Ta sẽ băng bó; con nào bệnh tật, Ta sẽ làm cho mạnh” (Edekien 34,
15-16)
Qua dụ ngôn mục tử bỏ 99 con chiên nơi hoang địa để đi tìm con
chiên lạc, Chúa Giêsu tỏ cho thấy Người chăm sóc chi li từng người một, không
muốn bất kỳ một ai phải hư vong. (Luca 15, 4-7)
4. Mục Tử Giêsu hiến thân mình cho chiên được sống.
Khác xa người chăn thuê cao chạy xa bay khi thấy đàn sói hung
tàn xông tới vồ xé bầy chiên, Mục tử Giêsu chấp nhận hy sinh mạng sống mình để
bảo vệ đến cùng: “Tôi chính là Mục Tử nhân lành. Mục Tử nhân lành hy sinh mạng
sống mình cho đoàn chiên. Người làm thuê, vì không phải là mục tử, và vì chiên
không thuộc về anh, nên khi thấy sói đến, anh bỏ chiên mà chạy. Sói vồ lấy
chiên và làm cho chiên tán loạn, vì anh ta là kẻ làm thuê, và không thiết gì
đến chiên. Tôi chính là Mục Tử nhân lành... tôi hy sinh mạng sống mình cho đoàn
chiên.” (Gioan 10, 11-15)
Lạy Chúa Giêsu, Chúa là Mục tử có một không hai trên đời: Chúa
sống hoà mình thân mật với chiên, nuôi chiên sống dồi dào, chăm lo cho từng con
một, không bỏ rơi bất cứ con nào và thậm chí sẵn sàng hy sinh mạng sống để bảo
vệ đoàn chiên.
Xin cho gương sống tuyệt vời nầy sẽ mãi mãi là lời mời gọi và là
động cơ thúc đẩy chúng con trở nên mục tử nhân lành như Chúa.
Xin thương giúp cho các bậc cha mẹ trở thành mục tử tốt trong
gia đình, các linh mục trở thành mục tử nhân lành trong giáo xứ, Thầy Cô trở
thành mục tử cao quý ở trường học… để mỗi người chúng con tuỳ theo chức phận
mình, biết tận tình nuôi dưỡng, chăm sóc, bảo vệ đoàn chiên Chúa trao cho chúng
con theo gương người Mục Tử nhân lành là chính Chúa. Amen.
3. Tình người
mục tử – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền
Có một thai nhi sắp được chào đời. Nó mới hỏi Thượng đế rằng:
“Thưa Ngài, có phải ngày mai Ngài sẽ đưa con vào đời không?
Thượng đế trả lời: Đúng đó con ạ!
Đứa bé đáp: Nhưng làm sao con sống nổi ở đó khi mà con quá nhỏ
bé và bất lực như thế này?.”
Thượng đế đáp: “Hãy yên tâm, trong số những thiên thần, ta đã
chọn cho con một người. Thiên thần của con sẽ ở bên con và chăm sóc con chu đáo.”
Đứa bé lại hỏi: “Và làm sao con có thể hiểu được khi họ nói
chuyện với con bằng ngôn ngữ mà con chưa hề biết đến?”
Thượng đế trả lời: “Thiên thần của con sẽ nói với con bằng những
lời ngọt ngào và đẹp đẽ nhất mà con chưa từng được nghe, đồng thời với sự nhẫn
nại và cẩn trọng, thiên thần của con sẽ dậy con biết nói những điều hay lẽ phải.”
- Con nghe nói chốn trần gian lắm kẻ xấu xa. Vậy, ai sẽ bảo vệ
con?
- Thiên thần của con sẽ hộ trì con ngay cả khi điều đó đe dọa
đến tính mạng của mình.
- Nhưng con sẽ rất buồn vì không còn được thấy ngài nữa.
- Thiên thần của con sẽ luôn nói với con về Ta, và dạy con cách
thức quay về với Ta mỗi khi lạc lối.
- Vậy thưa Ngài, nếu con phải đi ngay bây giờ, xin hãy cho con
biết tên thiên thần hộ mạng của con là gì?
- Tên của người không quan trọng, con chỉ giản đơn gọi người là
Mẹ.
Nếu người mẹ cần thiết cho con cái thế nào, thì người mục tử
cũng cần thiết cho đàn chiên như vậy. Lời Chúa hôm nay cho chúng ta thấy chân
dung của người mục tử tốt lành. Người mục từ luôn sống vì lợi ích đàn chiên,
luôn sống cho và vì đàn chiên. Người mục tử gắn liền đời mình với đàn chiên tựa
như người mẹ gắn liền với định mệnh đời con. Người mẹ được Thiên Chúa sắp đặt
để bảo vệ đứa con, chăm sóc đứa con, dậy dỗ và gìn giữ đứa con khỏi những nguy
hiểm trong suốt hành trình cuộc đời. Không có mẹ đứa con sẽ không lớn nổi thành
người. Đàn chiên cũng không thể có đồng cỏ xanh tươi, có suối mát ngọt ngào nếu
không được người mục tử miệt mài tìm kiếm cho đàn chiên. Đàn chiên sẽ không thể
sống an toàn khỏi cạm bãy, khỏi thú dữ rình chờ, nếu không có chủ chiên canh
phòng với đầy đủ trách nhiệm và đầy yêu thương.
Chúa Giêsu sánh ví tình thương của mình như tình thương của
người mục tử dành cho đàn chiên. Ngài yêu thương con người nên đã mang lấy thân
phận con người để cùng đồng hành với con người. Ngài đã cùng chia vui sẻ buồn
với con người qua những thăng trầm của cuộc sống. Ngài đã sống một cuộc đời yêu
thương và phục vụ như một người đầy tớ phục vụ chủ nhân. Ngài đã đi đến tận
cùng của tình yêu là chết cho đàn chiên được sống. Ngài còn hiến mình thành
lương thực nuôi dưỡng đàn chiên qua bàn tiệc Thánh Thể mỗi ngày. Ngài chính là
vị mục tử mà bài đáp ca đã ca ngợi rằng: Chúa là mục tử chăn dắt tôi, tôi chẳng
thiếu thốn gì. Trong đồng cỏ xanh tuơi, Người cho tôi nằm nghỉ. Người đưa tôi
tới dòng nước trong lành và bổ sức cho tôi. Người dẫn tôi trên đường ngay nẻo
chính. Lạy Chúa, dầu qua thung lũng âm u con sợ gì nguy khốn, vì có chúa ở cùng
con.”
Hình ảnh người mục tử còn là hình ảnh của những người cha, người
mẹ đang ngày đêm lo lắng bảo vệ con con cái. Các ngài đã hy sinh cuộc đời vì
hạnh phúc các con. Các ngài đã trải qua những mưa nắng khắc nghiệt của dòng đời
để mang lại cơm no áo ấm cho đàn con. Các ngài đã chấp nhận chịu tiêu hao như
hạt lúa chịu mục nát đời mình cho con cái lớn khôn.
Hôm nay lễ Chúa chiên lành, chúng ta hãy dâng lời cảm tạ Thiên
Chúa đã ban cho Giáo hội luôn có những mục tử hết lòng vì đàn chiên. Cảm tạ
Chúa đã ban cho chúng ta có cha, có mẹ luôn hết mình hy sinh cho chúng ta. Cám
tạ Chúa đã thương chăm sóc, chở che và gìn giữ cuộc đời chúng ta bằng muôn nghìn
cách. Cám ơn Chúa vẫn nuôi dưỡng chúng ta trên đồng cỏ xanh tươi là bàn tiệc
Thánh thể, nhờ đó mà ta được no thoả ân tình của Chúa. Ước gì mỗi người chúng
ta biết siêng năng đến với bàn tiệc Thánh Thể. Xin đừng bao giờ để tâm hồn mình
bị chết đói, chết khát ngay bên nguồn nước trong lành với đồng cỏ xanh tươi là
Bàn tiệc Thánh Thể mà Chúa Giêsu với tình mục tử đã dọn sẵn cho chúng ta. Amen.
4. Chủ
chăn và đoàn chiên.
Chúa Giêsu muốn nói gì qua hình ảnh chủ chăn và đoàn chiên? Tôi
xin thưa đó là sự gắn bó mật thiết.
Thực vậy, giữa chủ chiên và đoàn chiên có một sự gắn bó mật
thiết với nhau thế nào, thì giữa Chúa Giêsu và những người được Chúa Cha trao
cho Ngài cũng có một sự gắn bó mật thiết với nhau như vậy, bởi vì họ thuộc về
Ngài và Ngài biết tên họ. Điều này cũng có nghĩa là Ngài biết tường tận từng
người một với những ưu điểm và khuyết điểm, với những suy tư và tính toán, với
những âu lo và khát vọng. Giữa Ngài và những người tin vào Ngài đã tạo nên được
một sự cảm thông chân thành. Họ nhận ra tiếng Ngài và bước đi theo Ngài. Điều
ấy không thể xảy ra cho những kẻ xa lạ.
Tất cả những sự kiện kể trên đều là những biểu hiện của tình yêu
thương. Chúng ta không thể hồ nghi về những lời khẳng định của Chúa Giêsu, bởi
lẽ Ngài đã chết để bảo vệ đoàn chiên của Ngài như một người mục tử tốt lành và
nhân hậu. Ngài phán: Không ai yêu hơn người dám hy sinh mạng sống vì bạn hữu.
Hay như thánh Phêrô đã viết trong: Chính Ngài đã gánh lấy tội lỗi chúng ta nơi
thân xác của Ngài trên cây thập giá, để một khi đã chết cho tội lỗi, chúng ta
sống cho sự công chính. Nhờ vết thương của Ngài, anh em đã được chữa lành. Xưa
kia anh em như những con chiên lạc, thì giờ đây anh em đã trở về cùng vị mục
tử, Đấng canh giữ linh hồn anh em.
Thế nhưng điều quan trọng hơn đó là mỗi người chúng ta phải làm
gì và phải sống như thế nào, để được xứng đáng là những con chiên trong đoàn
chiên của Chúa? Khi người chủ chăn đứng ngoài cửa và vên tiếng gọi, lập tức
những con chiên nhận biết tiếng họ, chúng liền tụ lại quanh người ấy và bước đi
theo sự hướng dẫn của người ấy. Và người ấy sẽ dẫn đoàn chiên của mình tới đồng
cỏ xanh và tới dòng suối mát.
Với chúng ta cũng thế, là những con chiên trong đoàn chiên của
Chúa, chúng ta phải biết nhận ra tiếng Chúa mời gọi. Nhưng nhận ra tiếng Chúa
mời gọi mà thôi chưa đủ, điều quan trọng hơn, đó là chúng ta còn phải tụ lại
bên Ngài và bước đi dưới sự hướng dẫn của Ngài bằng cách thực thi những điều
Ngài truyền dạy, bằng cách tuân giữ những giới luật của Ngài.
Bởi vì chỉ bước đi theo sự hướng dẫn của Ngài, chúng ta mới có
thể đạt tới miền đất hứa là quê hương Nước Trời mà thôi.
5. Nơi
bạn thuộc về – Peter Feldmeier
(Lm. GB. Văn Hào SDB, chuyển ngữ)
“Tôi là mục tử nhân lành. Tôi biết các chiên tôi và các chiên
của tôi biết tôi” (Ga 10,14)
Vài năm trước, tôi có dịp nói chuyện với một anh bạn. Vợ anh ta
vừa chết và mới được chôn cất. Cuộc sống của anh ta trước đây khá bệ rạc, và
anh đã đối xử với vợ con rất tồi tệ. Anh ta hỏi tôi, theo tôi nghĩ, liệu anh ta
có được lên thiên đàng hay không. Đây không phải là một câu hỏi khó trả lời, vì
việc cứu rỗi chẳng phải là vấn đề quá nan giải. Chính Đức Giêsu đã quả quyết ai
tin sẽ được sống đời đời. Hiển nhiên, không phải như nhiều người cứ đinh ninh
rằng ơn cứu rỗi sẽ được tặng ban một cách nhưng không, chẳng cần con người cộng
tác chút nào.
Sau khi đã hiểu khá rõ cuộc sống của anh, tôi trả lời. Nhưng
trước hết tôi hỏi lại anh ta: Thế bây giờ anh sống ra sao, có biến chuyển khá
hơn trước hay không? Anh trả lời “Tôi nghĩ, khó thay đổi. Tôi còn có nhiều buồn
bực và vẫn hay uống rượu để giải khuây.” Tôi hỏi tiếp “Anh có đến nhà thờ
thường xuyên không? Anh ta đáp: “Không. Trừ hôm an táng vợ tôi, đã 30 năm nay,
tôi không đến nhà thờ nũa. Tôi nghĩ cuộc sống tôi vẫn vậy, chẳng thể thay đổi.”
Tôi hỏi vặn lại “Nhưng vì anh đã bỏ nhà thờ, bỏ cả Chúa? Trước đây cuộc sống
anh có tồi tệ như thế đâu.” Anh ta nói “Tôi biết, cuộc sống tôi hiện nay như là
hỏa ngục thực sự, không phải như nhà thờ mà tôi đã bỏ suốt 30 năm qua.” Tôi
tiếp tục hỏi anh “Thế ít nhất, anh có cầu nguyện không?” Anh trả lời “Hầu như
không, tôi cũng chẳng còn tha thiết cầu nguyện như trước đây nữa.”
Tôi động viên anh hãy đến tòa cáo giải và trình bày tất cả. Tôi
nhẹ nhàng khuyên anh hãy cố gắng sửa chữa và hàn gắn lại những đổ vỡ trong
những tháng ngày còn lại của cuộc đời. Tôi gợi mở cho anh con đường trở về,
song từ trong thâm tâm, tôi cũng lấy làm lạ và tự hỏi, tại sao một con người
chẳng thiết tha gì đến Thiên Chúa như thế, nhưng vẫn mong muốn được vào thiên
đàng. Họ không hiểu rằng thiên đàng chính là tình trạng con người gắn kết với
Thiên Chúa và thuộc về Ngài trọn vẹn hay sao.
Trong bài đọc thứ hai của phụng vụ hôm nay, Thánh Gioan đã viết
“Anh em thân mến, hiện giờ chúng ta là con cái Thiên Chúa, nhưng chúng ta sẽ
như thế nào, điều ấy chưa được bày tỏ. Chúng ta biết rằng khi Đức Kitô xuất
hiện, chúng ta sẽ nên giống như Người, vì Người thế nào, chúng ta sẽ thấy Người
như vậy (1Ga 3,2). Đó chính là thiên đàng thực sự của chúng ta, là tình trạng
con người kết hiệp với Thiên Chúa và trở nên giống Ngài.
Thánh Phêrô tông đồ diễn tả trạng thái căn bản về việc Thiên
Chúa hiện thực tròn đầy lời hứa cứu độ, khi Ngài viết “Chúng ta sẽ được thông
phần bản tính Thiên Chúa (2Ph 1,4). Giáo hội gọi đó là sự “Thần hóa” Theosis,
một khi chúng ta qua ân sủng được sống chính sự sống của Thiên Chúa, sống như
Ngài đã sống, và yêu như Ngài đã yêu.
Nếu cách diễn đạt này xem ra có vẻ trừu tượng và khó hiểu, chúng
ta sẽ dễ thấu triệt hơn khi đọc lại bài Tin mừng hôm nay. Đức Giêsu nói cho đám
đông, Ngài là Mục Tử Nhân Lành. Không như các mục tử bất cẩn khác đã bỏ chiên
để tháo chạy vào những thời khắc nguy hiểm, vị Mục Tử tốt lành đã liều cả mạng
sống để bảo vệ đoàn chiên của mình. Chủ đề về chăn chiên được nói đến khá
nhiều, và dàn trải đều khắp trong cựu ước. Ezekiel chương 34 là một đoạn văn
cổ, qua đó vị tiên tri nặng nề cảnh báo các mục tử xấu xa, ám chỉ các vị lãnh
đạo tôn giáo lúc bấy giờ, đã bỏ rơi các con chiên, tức dân Israel, và chểnh
mảng việc chăm sóc chúng. Ezekiel tiên báo rằng chính Thiên Chúa sẽ chăn dắt và
săn sóc đàn chiên của Ngài (Ez 34,15-23). Đức Giêsu là Đấng sẽ thực hiện lời
hứa đó, và Ngài sẽ là mục tử đích thực về cả hai phương diện: Chăn dắt và nuôi
sống đoàn chiên.
Đức Giêsu đã đến và nuôi dưỡng chúng ta. Ngài bảo vệ, dẫn dắt và
yêu thương chúng ta. Điều đánh động chúng ta sâu xa nhất, chính là Đức Giêsu đã
hai lần nhắc đến sự tương giao thân tình giữa Ngài và các học trò, tức giữa
người chăn chiên và các con chiên trong đàn. Ngài nói “Tôi biết chiên tôi và
chiên của tôi biết tôi”, đồng thời Ngài nói tiếp “Chúng sẽ nghe tiếng tôi.” Qua
hình ảnh người chăn chiên nhân lành, Đức Giêsu bộc lộ sự hiền dịu sâu xa nơi
chính Ngài. Về phía chúng ta, khi chúng ta biết Ngài và để Ngài biết chúng ta,
chúng ta sẽ đi vào sự gắn kết sâu xa với Ngài, và thuộc trọn về Ngài.
Khi còn là sinh viên, có lần tôi được trao cho một quyển sổ nhỏ
có ghi một câu hỏi để tôi trả lời: “Khi đến trước cổng thiên đàng, để được đón
nhận vào, bạn phải nói điều gì?” Chắc chắn câu trả lời là “Tôi tin, vì Đức
Giêsu đã chết cho tôi.” Bài Tin mừng hôm nay còn vạch dẫn cho ta một câu trả
lời khác: “Vì nơi đó chính là chỗ tôi thuộc về.” Cũng như đối với gã đàn ông
ngược ngạo kia đã hỏi tôi như tôi nói ở đầu, tôi sẽ trả lời cho anh ta “thế thì
bạn, bạn đang thuộc về đâu?”
6. Mục
tử tốt – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Tình yêu Chúa cao vời biết bao, ngút cao như mây trời và mênh
mang như biển cả. Chúa yêu thương con người qúa bội. Thiên Chúa đã hứa ban ơn
cứu độ và đã thực hiện trọn vẹn lời hứa. Chúa Giêsu đã xuống thế mang thân phận
con người để hoà nhập cuộc sống. Thiên Chúa làm người để cùng chia sẻ mọi nỗi
truân chuyên, cơ cực, khổ đau, chối bỏ và ruồng rẫy trong thân phận người. Ngài
đã dám hy sinh xả thân vì đàn chiên. Hình ảnh người mục tử chăn chiên thật ấn
tượng. Chủ chiên đi trước và đoàn chiên theo sau. Chủ chiên mong tìm nguồn suối
mát để chiên được giải khát. Chủ chiên đi tìm cánh đồng cỏ xanh tươi để chiên
bồi dưỡng, nghỉ ngơi. Chúa Giêsu ví Ngài như người Chủ Chiên nhân lành.
Người mục tử tốt lành lo chu đáo cho mọi nhu cầu của đoàn chiên.
Đối với người Dothái, hình ảnh người chăn chiên rất quen thuộc. Họ hiểu trọn
vẹn ý nghĩa về vai trò của người chủ chiên và người làm thuê. Chúa Giêsu đã
truyền dạy: “Tôi chính là Mục Tử nhân lành. Mục Tử nhân lành hy sinh mạng sống
mình cho đoàn chiên” (Ga 10,11). Tác giả sách Tông đồ Công vụ đã viết về Chúa
Giêsu chủ chiên tốt lành: “Chính Người là viên đá đã bị chư vị là thợ xây loại
ra, đã trở thành viên đá góc tường.” Để được ơn cứu độ sẽ không có một Danh nào
khác, mà chỉ nhờ Danh Chúa Giêsu Kitô.
Thư của Thánh Gioan Tông Đồ đã minh chứng rằng Thiên Chúa đã yêu
thương chúng ta là dường nào. Ngài cho chúng ta được quyền làm con cái Thiên
Chúa và hưởng nhờ ơn cứu độ. Ngài chăn dắt chúng ta như mục tử chăn dắt đoàn
chiên mình. Thánh Gioan đã viết: “Chúa phán: Ta là mục tử tốt lành, Ta biết các
chiên Ta và các chiên Ta biết Ta” (Ga 10,14). Chúa biết nhu cầu tâm linh của
từng con chiên. Mục đích tối hậu là dẫn dắt mọi người về chung hưởng hạnh phúc
viên mãn trong một đàn chiên theo một Chúa Chiên: “Tôi còn có những chiên khác
không thuộc ràn này. Tôi cũng phải đưa chúng về. Chúng sẽ nghe tiếng tôi. Và sẽ
chỉ có một đoàn chiên và một mục tử” (Ga 10,16).
Chúng ta biết rằng nhu cầu cuộc sống thì vô vàn và sức lực cùng
khả năng của con người thì giới hạn. Sống giữa một xã hội đổi thay và hỗn hợp
văn hoá, tuyền thống, ngôn ngữ và tôn giáo, chúng ta khó có thể đáp ứng thoả
đáng mọi nhu cầu của con người. Để tìm một một nguồn dưỡng nuôi thích đáng, mỗi
người đều phải cộng tác nâng đỡ và mở cửa tâm hồn đón nhận. Sống trong một nền
văn hoá đa dạng có các phương tiện truyền thông tốc độ, người có trách nhiệm
giáo dục và hướng dẫn cần tỉnh thức nhiều hơn. Đàn chiên không đơn thuần nhập
đàn theo nhau tìm đến dòng suối mát hay cánh đồng tươi xanh để cùng ăn uống
thoả thuê. Nhu cầu cuộc sống không đơn giản đi theo bầy đàn.
Sứ mệnh mục tử được lan trải và áp dụng trong các vai trò cụ thể
qua sự dưỡng nuôi và giáo dục. Chúng ta đang cần có các mục tử tốt trong mọi
bước đi của cuộc đời. Chúng ta cùng chia sẻ vai trò quan trọng này trong chức
vụ là cha mẹ, huynh trưởng, nhà giáo dục, các thầy thuốc, bác sĩ, các công nhân
viên, các quan chức chính phủ và các nhà giáo dục tôn giáo.
Tại gia đình, vai trò giáo dục chủ yếu là của cha mẹ, phụ
huynh lo lắng cho con cái về mọi mặt. Hãy yêu thương và dùng thời gian ở bên để
chia sẻ buồn vui và những khó khăn với con cái. Đôi khi có những đứa con ngỗ
nghịch, chúng ta cần kiên nhẫn dạy bảo với tình thương bao dung. Cha mẹ phải
luôn là mục tử gương mẫu dám hy sinh cho đàn con.
Nơi nhà trường, chúng ta cần các
thầy cô. Các thầy cô cần học biết hoàn cảnh và nhu cầu của từng học sinh. Các
em không phải là một đám học trò nhưng là từng cá vị có những khả năng riêng
biệt cần phát triển. Kiến thức, văn hoá và đạo đức là tinh hoa cần được trau
dồi và truyền đạt cho các thế hệ tiếp nối.
Trong nhà thương, cần có các bác sĩ và
y tá như là từ mẫu. Các bác sĩ chăm sóc và chữa lành bệnh nhân và đối xử với họ
đầy phẩm chất của một con người. Đem tình yêu thương để phục vụ đồng loại với
lương tâm ngay chính. Chữa lành và cứu sống chứ không huỷ hoại và tiêu diệt.
Nơi công cộng và xã hội, chúng ta cần các nhân
viên công chức lo cho sự an ninh trật tự, an vui và hạnh phúc chung của mọi
người hơn là chỉ vì lợi ích riêng tư. Các nhân viên chính quyền lo cho dân như
phụ mẫu.
Trong Giáo Hội, nơi nhà thờ và các trung tâm mục vụ, cần
các tu sĩ nam nữ, các giám mục và linh mục phục vụ mọi người trong yêu thương.
Hướng dẫn con đường tâm linh chính thật. Không gây hoang mang mập mờ làm lung
lạc đức tin. Biết nêu gương sáng và chăm sóc lo lắng đời sống tâm linh cho các
tín hữu. Đời sống phải đi đôi với lời giảng dạy. Giáo dân cần thấy bài giảng
hơn là nghe bài giảng. Sống niềm tin một cách chân thành và trong sáng. Dám hy
sinh xả thân vì anh chị em.
Trong gia đình nhân loại, mỗi thành viên đều
nhận những vai trò khác nhau từ đời sống trong gia đình ra ngoài xã hội. Chúng
ta không phân biệt giai cấp, chức vụ hay nguồn gốc, mỗi người đều có trách
nhiệm và bổn phận lo xây dựng một cuộc sống xã hội tốt đẹp chung. Vì thế, chúng
ta không thể đổ trách nhiệm cho riêng một thành phần nào. Ai cũng được kêu gọi
đóng góp công sức và khả năng của mình để làm cho cuộc sống con người tươi đẹp
hơn.
Chúng ta thường có khuynh hướng gán trách nhiệm, những lời trách
móc và đổ lỗi cho người khác hơn là quy chiếu trách nhiệm cho chúng ta. Dễ dàng
so sánh và phê bình người khác hơn là xét lại những ngôn hành của chính mình.
Chúng ta nên nhớ rằng từ sự suy tư, lời nói đi tới hành động có một khoảng cách
rất lớn. Mỗi người cần có một sự dấn thân tu tâm và quyết chí thực thi lời dạy
hằng ngày. Nếu lời nói không đi đôi với việc làm thì ngôn hành trở thành bất
nhất. Chỉ nói mà không làm. Ai trong chúng ta cũng có những kinh nghiệm tiêu
cực này.
Chúa Giêsu là Chúa Chiên Lành. Chúng ta gẫm suy về những lời
truyền dạy và thực hành của Chúa. Chúa Giêsu là mẫu gương tuyệt vời giúp chúng
ta tu tập sống đạo. Chúa đã giảng và sống lời giảng qua sự cầu nguyện, yêu
thương, hy sinh, tha thứ, khiêm nhường, từ bỏ và công bằng chân thật. Chúng ta
cần tu tâm tích đức, tu tâm luyện tính và tu tâm hành đạo. Chúng ta đặt niềm
tin vào Chúa Giêsu là Chúa, là Mục Tử và là Đấng Cứu Độ. Bước theo Chúa Chiên,
chúng ta sẽ tìm được nguồn sống thật và no thoả trong nguồn suối ân tình.
Chúa Giêsu là Chủ Chiên và là cửa chuồng chiên. Đức Giêsu nói:
“Thật, tôi bảo thật các ông: Tôi là cửa cho chiên ra vào” (Ga 10,7). Trong cuộc
sống, có rất nhiều cánh cửa mở rộng đón mời chúng ta vào. Có những cánh cửa dẫn
chúng ta vào con đường lầm lạc và hư mất. Có những cánh cửa đưa dẫn chúng ta xa
lạc trong thế giới tục hoá với nền văn minh sự chết. Có những cánh cửa mở ra
cho chúng ta tìm những thoả mãn hưởng lạc và vui thú truỵ lạc. Có những cánh
cửa đưa chúng ta vào chung hưởng nguồn vui an lạc thật sự. Chúa Giêsu nói: “Tôi
là cửa. Ai qua tôi mà vào thì sẽ được cứu. Người ấy sẽ ra vào và gặp được đồng
cỏ” (Ga 10,9). Chúa Giêsu là cửa. Cửa của sự sống và sự sống lại. Đến với Chúa
Giêsu và qua Ngài, chúng ta sẽ tìm được nguồn sống chan hoà trong niềm an vui,
hy vọng và hoan lạc muôn đời.
7. Chúa chiên lành.
Có một chàng sinh viên, sau khi tốt nghiệp đại học, đã không
chọn cho mình một ngành nghề chuyên môn, nhưng lại đi chăn cừu thuê. Anh cho
biết: Mỗi ngày anh phải làm việc tới mười tám tiếng đồng hồ và làm tất cả bảy
ngày trong tuần. Suốt thời gian ở trên núi, anh hoàn toàn cô đơn, chỉ bầu bạn
với chú chó, chú ngựa và hai ngàn con cừu.
Mỗi tuần một lần, người ta đem đến cho anh thực phẩm, thư từ và
đạn dược. Công việc của anh là làm sao giữ cho đàn cừu được ở chung một chỗ,
dẫn chúng đến nơi có cỏ và có nước, đồng thời bảo vệ chúng khỏi thú dữ.
Anh kể: một buổi sáng nọ, có một nhóm cừu tự rời khỏi bày, thế
là tôi phải bỏ tất cả thời gian để lần theo dấu vết của chúng. Ngay khi vừa mới
tìm thấy, thì một cơn mưa bão ập xuống, khiến tôi và những con cừu vừa ướt lại
vừa bị lạnh cóng suốt đêm.
Câu chuyện trên cho chúng ta thấy nghề chăn cừu thời nay thật là
khó khăn và cực nhọc. Nhưng ngày xưa, khi chưa có súng đạn thì công việc của họ
không chỉ cực nhọc mà còn rất nguy hiểm nữa.
Trong sách Samuel, Đavid đã trả lời cho nhà vua trước lúc giao
tranh với Goliath như sau: Tâu bệ hạ, thần đã từng chăm sóc đàn cừu của phụ
thân, bất cứ khi nào có một con sư tử hay một con gấu cướp đi một con cừu, thì
lập tức, thần rượt theo và tấn công nó để cứu con cừu. Nếu con sư tử hay con
gấu ấy quay vào tấn công thần, thần sẽ xông tới, chộp cổ họng và đánh nó cho
đến chết. Thần đã giết nhiều sư tử và gấu. Thần cũng sẽ làm như vậy với tên
Philitinh ngoại đạo này.
Từ những mẩu chuyện trên chúng ta đi vào đoạn Tin mừng hôm nay,
trong đó Chúa đã nói: Ta là mục tử nhân lành, sẵn sàng hiến mạng sống mình vì
đàn chiên. Nói cách khác Chúa Giêsu chính là vị mục tử mà tiên tri Egiechiel đã
loan báo: Ngài chăm sóc những con bơ vơ yếu đuối, chữa lành những con bệnh hoạn
và đi tìm những con bị lạc. Chúa Giêsu còn làm hơn thế nữa, Ngài tự hiến mạng
sống cho đoàn chiên. Và từ cõi chết sống lại, Ngài đã chia sẻ vinh quang Phục
sinh cho đoàn chiên của Ngài. Từ đó chúng ta hãy rút ra một vài điểm thực hành:
Điểm thứ nhất, đó là hãy tỏ lòng biết ơn Ngài vì
nhờ sự chết và Phục sinh, Ngài đã cứu chúng ta khỏi manh mối của thú dữ là ma
quỷ và tội lỗi.
Điểm thứ hai, đó là hãy bước đi dưới sự dẫn dắt của Ngài,
nhờ vậy mà chúng ta chẳng bao giờ bị lầm đường lạc lối. Trái lại, cuộc đời
chúng ta sẽ được bảo đảm an toàn, bởi vì như lời thánh vịnh cũng đã xác quyết:
Chúa là Mục tử, Ngài dẫn lối chỉ đường cho con đi. Đi trong tay Chúa nào con
thiếu chi con sợ chi. Cỏ non rợn đồng xanh con không bao giờ thiếu suối nước
trường sinh con nghỉ uống no đầy.
8. Mục
Tử Nhân Lành- ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt.
Dân Do Thái là dân du mục. Cuộc đời họ gắn liền với đoàn vật và
những đồng cỏ. Nên khi Đức Giêsu đưa ra hình ảnh người mục tử và đoàn chiên,
người Do Thái hiểu ngay tức khắc. Đức Giêsu đã dùng hình ảnh quen thuộc ấy để
nói lên mối liên hệ của ta với Người và của Người với ta. Người là Mục tử nhân
lành. Ta là đoàn chiên của Người. Người lãnh đạo đoàn chiên không phải bằng uy
quyền áp chế, bằng kỷ luật khắc nghiệt, nhưng bằng tình yêu tha thiết. Tình yêu
của Người được biểu lộ qua ba khía cạnh: hiểu biết, quan tâm chăm sóc và hy
sinh cho đoàn chiên.
Tình yêu của Đức Giêsu là tình yêu hiểu biết. Sự
hiểu biết này không phát xuất từ lý trí, do học hỏi, nhưng phát xuất từ trái
tim, do tình yêu. Khi yêu, trái tim trở nên vô cùng nhậy bén đến độ hiểu được
hết những âm thanh của tâm hồn và tai người thường không nghe thấy, nhìn thấy
hết những gì ẩn kín trong tâm hồn mà mắt thường không nhìn thấy, cảm nhận được
hết những chiều sâu thăm thẳm của tâm hồn mà không một nhà tâm lý học nào có
thể cảm được. Khi Đức Giêsu nói: “Ta biết chiên Ta” có nghĩa là Người hiểu biết
từng người trong chúng ta. Người không chỉ hiểu rõ hoàn cảnh sinh sống của
chúng ta, mà còn thấu rõ tâm tư tình cảm của ta. Người biết những gánh nặng mà
ta đang phải gánh. Người thông cảm với những đau đớn mà ta đang phải chịu.
Người đau những nỗi đau trong tâm hồn ta. Người khổ những nỗi khổ đang dày vò
ta. Người nhức nhối trong vết thương của tâm hồn ta.
Tình yêu của Đức Giêsu là tình yêu quan tâm chăm sóc. Sự
hiểu biết sâu xa đến từ sự quan tâm chăm sóc. Sự quan tâm chăm sóc cũng phát
xuất từ tình yêu. Có yêu mới quan tâm. Có quan tâm mới hiểu biết nhu cầu. Có
hiểu biết nhu cầu mới biết đường chăm sóc. Đức Giêsu yêu thương ta nên Người
quan tâm đến ta. Người biết rõ những nhu cầu của ta. Người chăm sóc ta. Có
những tình yêu muốn chiếm hữu. Đó là thứ tình yêu ích kỷ. Có những chăm sóc
khiến ta trở nên ấu trĩ, yếu ớt, không lớn lên được. Đó là thứ chăm sóc độc
đoán ràng buộc. Đức Giêsu chăm sóc không phải để ràng buộc ta nhưng để giúp ta
sống trong tự do. Người chăm sóc ta không phải để ta trở nên ấu trĩ, nhưng là
để giúp ta trưởng thành. Người chăm sóc ta không phải để ta trở nên yếu ớt nhút
nhát, nhưng là để giúp ta mạnh mẽ, tự tin. Vì thế, Nguơì cung cấp cho ta những
lương thực lành mạnh. Người đưa ta đến những đồng cỏ non, đến những giòng suối
trong. Lương thực Người mang đến, đó là Lời Chúa, là Mình Máu Thánh Chúa, là
Thánh ý Chúa Cha. Những lương thực ấy sẽ cho ta được sống và sống dồi dào.
Tình yêu của Đức Giêsu là tình yêu hy sinh. Đây
chính là dấu chỉ chắc chắn nhất của một tình yêu. Càng yêu mến nhiều càng sẵn
sàng hy sinh nhiều. Yêu đến sẵn sàng hy sinh mạng sống là một tình yêu cao cả
không có gì sánh được. Đức Giêsu đã xác nhận điều ấy khi Người nói: “Không có
tình yêu nào lớn lao hơn tình yêu của người dám hy sinh mạng sống mình cho bạn
hữu” (Ga 15,13). Chính Người đã thực hiện điều ấy. Người là Mục tử nhân lành
sẵn sàng liều mạng, một mình chống lại sói dữ để bảo vệ đoàn chiên. Người đã tự
hiến mạng sống vì ta. Người đã chấp nhận chết đi để ta được sống.
Hạnh phúc cho ta được là đoàn chiên của Người. Ta
được an ủi vì Người hiểu ta. Ta an tâm vì Người hằng quan tâm chăm sóc ta. Ta
sung sướng vì Người yêu thương đến nỗi chết vì ta.
Người muốn ta chia sẻ hạnh phúc ấy cho mọi người.
Người muốn ta lớn mạnh để đến lượt ta, chính ta trở thành mục tử nhân lành theo
gương Người. Cha mẹ là mục tử của con cái. Thày cô giáo là mục tử của học sinh.
Giám đốc là mục tử của công nhân. Y bác sĩ là mục tử của bệnh nhân. Anh chị lớn
là mục tử của các em nhỏ.
Nhưng đặc biệt hơn hết, Người muốn có những người tiếp tục
công việc của Người, chăm sóc đời sống tâm linh nhân loại. Chính vì
thế, Giáo Hội dành ngày hôm nay để cầu nguyện cho ơn kêu gọi làm linh mục. Nhìn
tình hình chung trên toàn thế giới, và riêng trong Giáo phận, ta thấy còn thiếu
rất nhiều linh mục. Giáo dân cần linh mục như bệnh nhân cần bác sĩ. Giáo dân
cần linh mục như học sinh cần thầy cô giáo. Giáo dân cần linh mục như một người
bạn sẵn sàng cảm thông, chia sẻ vui buồn trong đời sống và như một người bạn
đồng hành giúp đỡ trong cuộc hành trình tiến về đời sau.
Hãy cầu nguyện cho có nhiều thanh niên sẵn sàng hiến thân làm
linh mục. Hãy khuyến khích con cháu dâng mình cho Chúa, làm linh mục để phục vụ
anh em. Nhất là hãy cầu nguyện cho các linh mục được trở nên những mục tử như
Đức Giêsu, vị Mục Tử nhân lành, biết yêu thương phục vụ đoàn chiên, hiểu biết
tâm tư tình cảm của từng người, quan tâm chăm sóc từng con chiên và sẵn sàng hy
sinh bản thân vì lợi ích của đoàn chiên.
Lạy Đức Giêsu, Mục Tử nhân lành, xin hãy ban cho chúng con nhiều
mục tử tốt lành theo gương Chúa. Xin biến chúng con thành những mục tử tốt lành
trong gia đình, trong khu phố, trong xã hội. Amen.
KIỂM ĐIỂM ĐỜI SỐNG
1- Đức Giêsu hướng dẫn đoàn chiên bằng cách nào? Bằng quyền lực
hay bằng tình yêu thương?
2- Hãy kể ra những đặc tính của tình yêu của Đức Kitô.
3- Bạn có cảm thấy trách nhiệm là mục tử của mình không? Bạn đã
đối xử với đoàn chiên của mình thế nào?
4- Bạn nghĩ gì về đời sống tu trì? Bạn có cầu nguyện cho cha Xứ
của bạn không?
9. Mục
tử nhân lành.
Suy Niệm
Mục tử và đàn chiên trên đồng cỏ là một hình ảnh quen thuộc đối
với người Palestine. Giữa người và chiên có một mối tương quan mật thiết. Ở đây
Đức Giêsu tự ví mình như người mục tử.
Mục tử nhân lành khác với người chăn thuê, vì dám hy sinh mạng
sống mình cho đoàn chiên, chứ không bỏ chiên mà chạy khi gặp sói dữ.
Hội Thánh là đoàn chiên của Đức Giêsu Kitô.
Giữa Ngài và từng con chiên, có mối dây gắn bó. Tôi biết chiên
của tôi và chiên của tôi biết tôi, như Cha biết tôi và tôi biết Cha.
Đây là cái biết sâu thẳm, cái biết hai chiều.
Chiên không phải là một con vật ngờ nghệch, thụ động. Chiên là
hình ảnh của một ngôi vị tự do.
Vị Mục Tử gọi tên từng con bằng giọng quen thuộc. Chiên nghe
tiếng của Ngài và đi theo.
Như thế giữa Mục Tử và đoàn chiên có sự hiểu biết nhau sâu xa,
nhận ra nhau dễ dàng, và một sự trân trọng quý mến nhau đặc biệt.
Sau Phục Sinh, Đức Giêsu đã giao cho Phêrô sứ mạng chăn dắt và
chăm sóc đoàn chiên của Ngài. Sứ mạng này bắt nguồn từ một tình yêu.
Yêu mến Ngài dẫn đến yêu mến đoàn chiên Ngài. Đức Giêsu là Mục
Tử tối cao và gương mẫu.
Mọi mục tử khác chỉ là phụ tá giúp chăn dắt đoàn chiên của Ngài.
Mọi mục tử phải noi gương Ngài, dám chết để cho chiên được sống.
Hội Thánh dành Chúa Nhật hôm nay để cầu cho ơn thiên triệu.
Chúa Giêsu vẫn cần những người tiếp nối công việc của Ngài, để
lo cho đoàn chiên trên thế giới.
Các bạn trẻ khi lớn lên thường lập gia đình. Điều đó thật là tốt
đẹp.
Nhưng Chúa Giêsu vẫn muốn một số bạn trẻ ở bên Ngài cách đặc
biệt để được Ngài sai đi.
Họ chấp nhận hy sinh quyền được lập một tổ ấm, để có thể yêu
mãnh liệt hơn và bao la hơn.
Tiếng gọi của Chúa vẫn vang lên ở ngay nơi lời nài xin của con
người. Những người đói khát Lời Chúa, đói khát tình thương,
đói khát bánh ăn, đói khát ý nghĩa cuộc sống. Khước từ tiếng kêu
của con người là khước từ tiếng Chúa.
Chúa Giêsu mời các bạn trẻ nhìn thấy đám đông bơ vơ. Những người
bệnh hoạn tật nguyền, những trẻ em đường phố, những người lầm lỡ, tự đặt mình ở
bên lề xã hội... Thấy họ bằng trái tim và để cho tim mình đáp trả.
Tạ ơn Chúa đã cho Hội Thánh 408.024 linh mục (Niên giám Toà
Thánh năm 2007)
Nhưng đồng lúa chín vàng vẫn cần nhiều thợ gặt, tận tụy hơn,
thanh khiết hơn, vô vị lợi hơn.
Có thể chính bạn được Chúa bất ngờ mời gọi để đứng trong đội ngũ
những người phục vụ đó!
Gợi Ý Chia Sẻ
Bạn nghĩ gì về cuộc sống của các linh mục và tu sĩ ở vùng bạn
sống? Các vị ấy đã làm gì và còn phải làm gì cho dân Chúa?
Theo ý bạn, cuộc sống thực dụng hôm nay có làm cho ít người muốn
đi tu không? Đi tu có phải là làm một việc khác thường hay bất thường không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho chúng con những linh mục có trái tim
thuộc trọn về Chúa, nên cũng thuộc trọn về con người.
Xin cho chúng con những linh mục có trái tim biết yêu bằng tình
yêu hiến dâng, một trái tim đủ lớn để chứa được mọi người và từng người, nhất
là những ai nghèo khổ, bị bỏ rơi.
Xin cho chúng con những linh mục biết cầu nguyện, có tình bạn thân
thiết với Chúa để các ngài giới thiệu Chúa cho chúng con.
Xin cho chúng con những linh mục thánh thiện, có thể nuôi chúng
con bằng tấm bánh thơm tho, tấm bánh Lời Chúa và Mình Chúa.
Cuối cùng, xin cho chúng con những linh mục có trái tim của
Chúa, say mê Thiên Chúa và say mê con người, hy sinh đời mình để bảo vệ đoàn
chiên và dẫn đưa chúng con đến với Chúa là Nguồn Sống thật.
10. Rao giảng
Đức Giêsu đã phục sinh
(Suy niệm của Lm. Giuse Phạm Thanh Liêm)
Các tông đồ là những người đã được thấy và đụng chạm vào Đức
Giêsu Phục Sinh. Vì thế, sứ mạng của các tông đồ là làm chứng điều mắt các ngài
đã thấy và tai các ngài đã nghe: Đức Giêsu đã phục sinh. Chỉ nhờ Đức Giêsu phục
sinh mà tất cả con người được cứu độ.
I. Thiên Chúa đã phục sinh Đức Giêsu từ cõi chết
Hôm nay, qua dịp chữa lành người tàn tật và rồi bị tra hỏi,
Phêrô có dịp rao giảng tin mừng Đức Giêsu phục sinh trước mặt những người lãnh
đạo dân Do Thái. Phêrô nói: “Xin tất cả quý vị và toàn dân Israel biết cho
rằng: nhân danh Đức Giêsu Kitô, người Nazaret, Đấng mà quý vị đã đóng đinh vào
thập giá, và Thiên Chúa đã làm cho trỗi dậy từ cõi chết, chính nhờ Đấng ấy mà
người này được lành mạnh ra đứng trước mặt quý vị” (Cv.4, 10). Phêrô không chủ
ý kết tội những người đóng đinh Đức Giêsu, nhưng ngài xác định rõ Đức Giêsu là
Đấng chính các vị lãnh đạo dân đã đóng đinh Ngài.
Phêrô còn rao giảng: “ngoài Ngài ra, không ai đem lại ơn cứu độ;
vì dưới gầm trời này, không có một danh nào khác đã được ban cho nhân loại, để
nhờ danh đó mà tất cả chúng ta được cứu độ” (Cv.4, 12). Theo lời rao giảng của
Phêrô, Đức Giêsu là người của Thiên Chúa; và Thiên Chúa đã dùng Ngài là phương
tiện duy nhất cứu độ con người. Từ ngữ “phương tiện cứu độ duy nhất” ở đây có
thể được hiểu theo nghĩa, nếu có một phương tiện cứu độ nào đó, thì vẫn nhờ và
qua Đức Giêsu Kitô.
Đức Giêsu là Đấng cứu độ duy nhất, phải chăng chỉ vì Thiên Chúa
muốn vậy? Phải chăng Đức Giêsu cũng chỉ là một người như bao người khác, như
bao trung gian khác, hay nơi Đức Giêsu còn có điều gì khác? Thiên Chúa muốn Đức
Giêsu là trung gian cứu độ duy nhất, vì Đức Giêsu là người của Thiên Chúa, là
Đấng Kitô, là Con Thiên Chúa, là Thiên Chúa.
II. Đức Giêsu là mục tử tốt lành
Đức Giêsu yêu thương con người. Ngài dùng hình ảnh quen thuộc
đối với người Do Thái để diễn tả tình yêu và sự quan tâm của Ngài đối với con
người. Ngài như một mục tử chăn chiên, Ngài muốn con người sống an lành và
triển nở, như một mục tử tốt lành bảo vệ chiên khỏi nguy hiểm và chăn dắt để
chiên được no đủ. Đức Giêsu đã dùng nhiều hình ảnh và nhiều cách để diễn tả
tình yêu của Ngài đối với con người. Hình ảnh cây nho cành nho cũng là một hình
ảnh rất thân thương được dùng để diễn tả tương quan giữa Đức Giêsu và con
người.
Người chăn chiên tốt, là người dám hy sinh mạng sống vì đoàn
chiên (Ga.10, 11); Đức Giêsu là người đã hiến mạng sống vì bạn hữu (Ga.15, 13).
Bí tích Thánh Thể diễn tả cách thật đặc biệt tình yêu của Đức Giêsu đối với con
người. Đức Giêsu yêu con người đến độ dám chết cho con người, dám hy sinh tất
cả để con người được sống. Đức Giêsu là biểu tượng tình yêu của Thiên Chúa cho
con người.
Thiên Chúa yêu thương con người một cách đặc biệt qua Đức Giêsu.
Ngày nay Thiên Chúa vẫn dùng nhiều người như dấu chỉ Ngài hiện diện và yêu
thương con người hiện tại. Trong Chúa Nhật thứ tư Phục Sinh, Giáo Hội cho tín
hữu nghe bài phúc âm về Chúa Chiên Lành; và Giáo Hội cầu nguyện đặc biệt cho ơn
thiên triệu tu sĩ và linh mục. Xin Chúa tiếp tục khơi dậy và đánh động, để ngày
nay có nhiều người quảng đại dâng hiến cuộc đời cho Thiên Chúa qua việc phục vụ
anh em mình.
III. Chúng ta là con Thiên Chúa
Mỗi người đều được Thiên Chúa tạo dựng và sinh ra qua cha mẹ
mình. Một khi người cha người mẹ sinh ra con, cho dù người con đó chấp nhận hay
phủ nhận, kính trọng hay khinh thường, thì cha mẹ người đó vẫn là cha mẹ người
đó; vì thế, Thiên Chúa là Cha của tất cả mọi người, cho dù người đó có biết hay
không, có chấp nhận hay không, Thiên Chúa là Cha của tất cả mọi người, của Kitô
hữu và của cả những người đang theo bất kỳ một tôn giáo nào.
Nếu vậy, Đức Giêsu Phục Sinh thêm gì cho hiểu biết và tương quan
giữa con người và Thiên Chúa? Một khi người ta nhận ra chân tướng của Đức
Giêsu, người ta sẽ nhận ra tương quan rất đặc biệt của Thiên Chúa đối với con
người. Nếu Đức Giêsu là Con Một Thiên Chúa, hẳn Thiên Chúa phải yêu thương con
người vô cùng nên Ngài mới cho Con Ngài nhập thể làm người. Con người không
phải là tạo vật tầm thường, nhưng con người là một giá trị tuyệt vời đối với
Thiên Chúa, chính vì thế Lời Thiên Chúa mới nhập thể làm người. Cái chết ô nhục
của Đức Giêsu trên thập giá, làm người ta còn hiểu hơn tình yêu của Thiên Chúa
đối với con người. Con người là gì, mà Thiên Chúa đã cam chịu để con người hành
hạ Con của Ngài như vậy!
Chính Đức Giêsu, theo tin mừng Yoan, cũng khẳng định Thiên Chúa
yêu thương con người như yêu chính Ngài (Ga.17, 23.20). Và chính Đức Giêsu cũng
khẳng định Ngài yêu thương con người như Thiên Chúa yêu thương Ngài (Ga.15, 9).
Một người có thể là con nhưng không được yêu thương, chẳng hạn có những người
cha người mẹ bỏ con mình. Qua và nhờ Đức Giêsu, con người nhận ra Thiên Chúa
yêu thương con người vô cùng. Thiên Chúa yêu thương con người như yêu thương
Đức Giêsu, Con Một Yêu Dấu của Ngài. Đức Giêsu là Đấng mặc khải Thiên Chúa.
Câu hỏi gợi ý chia sẻ
1. Tại sao các tông đồ lại rao giảng Đức Giêsu đã phục sinh?
2. Đức Giêsu phục sinh, điều này có đủ để chứng minh Ngài là
Thiên Chúa không? Tại sao?
3. Thiên Chúa tạo dựng con người, điều này đủ để chứng tỏ con
người là con Thiên Chúa. Vậy Đức Giêsu mang gì thêm cho khẳng định “chúng ta là
con Thiên Chúa”?
11. Những
con đường hy vọng – Rolland Dionne.
Xưa kia, người ta đã cầu nguyện cho các ơn gọi, và lúc ấy môi
trường Kitô thuận lợi cho các ơn gọi. Cha mẹ hãnh diện dâng con cái cho Chúa.
Sự trung thành không bị nghi ngờ, người ta dễ dấn thân trọn đời. Không thiếu
cách tuyên truyền để khơi dậy các ơn gọi. Ngày nay, người ta ít cầu cho ơn gọi
hơn. Ơn gọi rất hiếm hoi. Các gia đình có ít con cái hơn. Những năm về sau này,
nhiều trường hợp bỏ đời tu đã gây nên nghi ngờ đối với khả năng có thể triển nở
trong việc phục vụ Chúa. Có bao nhiêu lý do giải thích sự thiếu hăng hái trong
việc chiêu sinh.
Đâu là điều gì chúng ta phải quan tâm suy nghĩ trong ngày Chúa
nhật cầu cho ơn gọi này? Đâu là những đường hướng cho tương lai? Người ta còn
tin vào ơn gọi nữa không?
Đón tiếp giới trẻ.
Chúng ta đều biết đến những vấn đề của các thế hệ. Ta biết tất
cả những nỗi khó khăn mà giới trẻ gặp trong việc tìm chỗ đứng của mình. Tuy
nhiên, ta cũng biết rằng tương lai của Giáo Hội là giới trẻ. Đó là một giới trẻ
còn có khả năng sống quảng đại và dấn thân, nhưng đòi hỏi ta phải tin tưởng nơi
họ. Trong các chuyến viếng thăm của Ngài, Đức Giáo Hoàng đã cho chúng ta một
gương mẫu về sự tin tưởng nơi giới trẻ. Người lắng nghe họ. Ngài nói với họ:
“Các bạn là Giáo Hội… Các bạn có chỗ đứng của các bạn trong Giáo Hội… Đừng chờ
người ta cho bạn chỗ đứng ấy. Hãy nắm lấy nó…” Không đón tiếp giới trẻ như thế,
làm sao có ơn gọi được?
Chứng tá của những người lớn.
Từ vài năm nay, chứng tá đó mất đi giá trị bởi nhiều vụ cởi áo
ra đi trong Giáo Hội của chúng ta. Giới trẻ đã trở thành người đa nghi. Ai lại
liều mình dấn thân vào một cuộc sống không có hạnh phúc hoặc khó thể hiện chính
mình.
Cách đây hai năm, một giám mục thành thật thú nhận với một vị
khách rằng điều đã ảnh hưởng nhất đến các chủng sinh trẻ trong sự lựa chọn của
họ, chính là niềm hạnh phúc giãi tỏa ra nơi cuộc sống của các linh mục cao
niên. Một cuộc sống như thế vẫn là cách quảng cáo tốt nhất cho ơn gọi làm linh
mục. Kẻ vui thích trong một bậc sống sẽ làm cho kẻ khác ưa thích bậc sống ấy.
Đồng hành với giới trẻ.
Ngày xưa người ta săn sóc giới trẻ như một cây non. Người ta
chăm nom cho sự phát triển của họ. Người ta ân cần lo toan cho họ. Họ lớn lên
về sức lực và vẻ đẹp. Ngày nay, có bao nhiêu người trẻ sống trong cô đơn và
trong những gia đình thiếu vắng tình thương, họ gần như cây thiếu nước và không
khí, họ èo uột. Việc đồng hành với giới trẻ trở nên cần thiết. Họ cần gặp Chúa
nơi một người đồng hành.
Tin vào những tiếng gọi của Chúa Giêsu.
Chúa Giêsu tiếp tục gọi. Những lời mời gọi của Ngài cũng vẫn
quyến rũ và đầy hứa hẹn cho tương lai. Chúng ta có quan tâm đủ để trình bày cho
giới trẻ tương lai được chứa đựng trong những câu đáp đẹp đẽ của những kẻ Ngài
đã gọi không? Câu đáp trả của Phêrô và Andrê em ông: “Và tức khắc, bỏ lưới, họ
đi theo Ngài” (Mt 4,20). Câu đáp của Lêvi, người thu thuế: “Từ bỏ mọi sự, ông
đứng dậy và theo Ngài” (Lc 5,28).
Chúng ta có trách nhiệm giới thiệu cho giới trẻ kinh nghiệm về
Thiên Chúa. Lời mời gọi này đã thu hút bao nhiêu người nam, người nữ vẫn còn có
thể lôi cuốn giới trẻ.
Tin tưởng vào việc cầu nguyện.
Việc cầu nguyện xem ra như là ít được thực hiện hơn xưa kia:
“Hãy xin thì sẽ được.” Có lẽ tất cả những cuộc khủng hoảng mà chúng ta đã trải
qua và những nẻo đường mới mẻ mà người ta phải tìm kiếm đều làm cho chúng ta
quên cầu nguyện cho ơn gọi. Chúa nhật cầu nguyện cho ơn gọi nhắc nhở chúng ta
về công việc cấp bách này.
(Trích trong ‘Niềm Vui Chia Sẻ’)
Tháng 3 năm 1980 Đức cha Rômêrô, Tổng Giám Mục San Salvador ở
Trung Mỹ đã cương quyết lên tiếng phản đối chính phủ vi phạm nhân quyền, vì đã
ủng hộ giới địa chủ và đại tư sản áp bức bóc lột nông dân. Người dân ở đây
tuyệt đại đa số là người Công Giáo (98%). Đức cha đã đứng về phía nông dân để
bênh vực quyền lợi cho họ, dù biết rằng hành động của ngài có thể đưa ngài đến
chỗ bị cầm tù và cái chết nữa. Nhưng, giống như Chúa Giêsu, Người Mục Tử nhân
lành, Ngài sẵn sàng hiến mạng sống cho đàn chiên được sống và sống dồi dào, vì
tin rằng đó là thực hiện ý muốn của Thiên Chúa.
Ngày 24/3/1980, một tay súng bắn thuê đã hạ sát Đức cha Rômêrô
trong lúc ngài đang cử hành Thánh Lễ với giáo dân, đàn chiên của Giáo phận ngài
chăm sóc.
Ngày xưa, ở Palestin, đề tài người mục tử xả thân cho đàn chiên
là một nguồn hứng khởi cho các văn sĩ Kinh Thánh, khiến họ mô tả Thiên Chúa như
một Mục Tử. Thiên Chúa đã xả thân cho Israel không khác gì người mục tử, vì thế
tác giả Thánh Kinh đã hát lên:
“Chúa là Mục Tử chăn dắt tôi,
Tôi chẳng thiếu thốn gì…
Dầu qua lũng âm u,
Tôi sợ gì nguy khốn,
Vì có Chúa ở cùng..”
Từ đó các nhà lãnh đạo tôn giáo của Israel thay mặt Chúa ở trần
gian, cũng được ví như các vị mục tử. Tiếc thay, theo thời gian, vai trò lãnh
đạo tôn giáo của Israel đã bị thoái hoá. Vào thời kỳ ấy, Ngôn sứ Ezekiel đã
nhân danh Chúa cảnh cáo các vị mục tử này: “Hỡi các mục tử của Israel, các
ngươi đã bị băng hoại rồi: các người chỉ biết lo cho bản thân mình chứ chẳng hề
nghĩ đến đàn chiên. Các ngươi chẳng chăm sóc những con yếu đuối, chữa lành
những con bệnh tật, băng bó những bị thương tích, dẫn về những con lạc đường,
hoặc tìm kiếm hững con lạc mất. Vậy hỡi các chủ chăn, hãy nghe đây, Ta, Vị Chủ
Tế Tối Cao, Ta tuyên bố rằng… Ta sẽ tách đàn chiên ra khỏi các ngươi… Ta sẽ
giao đàn chiên cho một Vị Vua, giống như Đavít, tôi tớ Ta để làm Mục Tử và
Người ấy sẽ lo lắng chăm sóc cho đàn chiên” (Ez 34,2-4,9-10.23).
Chúng ta phải đọc Tin Mừng hôm nay trong bối cảnh này. Chúa
Giêsu nói: “Tôi chính là người mục tử nhân lành, sẵn sàng hy sinh mạng sống vì
đàn chiên… Chúng sẽ nghe tiếng Tôi và sẽ chỉ có một đàn chiên và một chủ chiên.”
Nói cách khác, Chúa Giêsu chính là nhân vật mà Ngôn sứ Ezêkiel đã tiên báo.
Giống như Đavít, người Mục Tử nhân lành, Ngài chăm sóc những con chiên yếu
đuối, bơ vơ, chữa lành những con bệnh tật và tìm kiếm những con lạc đường. Hơn
nữa, Ngài hiến mạng sống cho đàn chiên của Ngài. Lại còn hơn thế nữa, Ngài đã
sống lại từ cõi chết và chia sẻ sự sống Phục Sinh của Ngài cho đàn chiên. Đây
chính là điều Thánh Gioan đã nói trong bài đọc 2 hôm nay: “Nhờ sự chết và sống
lại của Chúa Kitô, không những chúng ta được ơn tha thứ tội lỗi, được cứu thoát
mà còn được nên giống như Thiên Chúa, được đồng vinh quang với Thiên Chúa nữa.”
Và trong bài đọc 1, Thánh Phêrô cũng quả quyết trước công nghị: “Không có Đấng
Cứu Độ nào khác ngoài Đức Giêsu. Ngài là Đấng Cứu Độ duy nhất, vì dười bầu trời
này, ơn cứu độ không gặp được ở một ai khác.”
Như thế, nhờ mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô, chúng ta hiểu
được ý nghĩa của dụ ngôn người Mục Tử nhân lành một cách sâu xa hơn: Chúa Kitô
đã chết và đã sống lại, ngài đã cứu chúng ta là đàn chiên của Ngài khỏi phải
chết. Ngài đang hiện diện giữa thế giới chúng ta để tập họp chúng ta lại thành
một đàn chiên của Ngài và ban cho chúng ta sự sống đời đời, để chiên của Ngài
nghe tiếng Ngài, đi theo Ngài, thì “ không bao giờ phải diệt vong, không ai có
thể giựt khỏi tay Ngài được”(Ga 10,28).
Chúa Nhật hôm nay được chọn làm ngày thế giới cầu nguyện cho ơn
gọi Linh mục, Tu sĩ. Cầu nguyện và hoạt động để có nhiều, có thêm số các mục
tử. Làm mục tử là chăn dắt với Chúa Kitô, phụ một tay cho Chúa Kitô, chia sẻ
công việc chăn dắt của chính Chúa Kitô. Chỉ có Chúa Kitô là Mục Tử nhân lành
duy nhất, còn các mục tử khác chỉ là thay mặt Ngài mà chăn dắt đàn chiên của
Chúa. Hơn nữa người mục tử vẫn là chiên của Chúa Kitô, cũng phải được chính
Chúa Kitô chăn dắt. Như thế, không phải chỉ có các giám mục, linh mục mới là
mục tử, nhưng mọi tín hữu cũng là “mục tử” theo gương người Mục Tử nhân lành là
Chúa Kitô, vì Ngài đã trao phó trách nhiệm chăn dắt đàn chiên cho chúng ta, cho
từng người tín hữu trong phạm vi, trong lãnh vực của mình. Dù là giám mục, linh
mục, tu sĩ nam nữ hay giáo dân, tất cả chúng ta đều có trách nhiệm về những người
chung quanh, và do đó, chúng ta là “mục tử” trong mức độ trách nhiệm của chúng
ta: cha mẹ có trách nhiệm với lợi ích thể xác và tinh thần của con cái; các
thành viên trong gia đình có trách nhiệm với nhau. Các thầy, cô có trách nhiệm
với các học sinh ở trường, lớp. Các viên chức từ xã đến chủ tịch hay tổng thống
đều có trách nhiệm nặng nề với nhân dân. Cũng thế, cha sở có trách nhiệm vơí
mọi người trong họ đạo, gồm cả người chưa tin, người trễ nãi, người bỏ đạo. Các
tu sĩ nam nữ phụ trách các cộng đoàn lớn nhỏ đều có trách nhiệm với các thành
viên của cộng đoàn và các thành viên của cộng đoàn giáo xứ, dòng tu, cũng có
trách nhiệm với nhau. Đức Giám Mục cũng có trách nhiệm với mỗi người trong giáo
phận của ngài. Đức Giáo Hoàng có trách nhiệm trên toàn thế giới. Trách nhiệm vô
cùng nặng nề!
Và vì là mục tử, chúng ta phải biết đến nhu cầu của người khác.
Biết nhìn, biết chăm lo, biết dấn thân phục vụ đến độ sẵn sàng thí mạng sống
cho anh em theo gương người Mục Tử nhân lành, như Đức Tổng Giám Mục Rômêrô đã hiến
mạng sống cho giáo dân trong Giáo phận San Salvador của ngài. Với ý thức trách
nhiệm mục tử, người tín hữu không còn sống cho riêng mình nữa, không còn được
phép mưu lợi cho cá nhân mình nữa. Là Kitô hữu, linh mục, tu sĩ hay giáo dân,
tôi phải là mục tử, tôi phải chăn dắt đàn chiên Chúa giao phó cho tôi: gia đình
tôi, cộng đoàn tôi, giáo xứ tôi, giáo phận tôi, đồng nghiệp, đồng bào tôi. Có
hoàn thành trách nhiệm chăn dắt theo ý Chúa, tôi mới tìm được hạnh phúc đích
thực hoàn toàn.
Anh chị em hiệp ý với toàn thể Giáo Hội, chúng ta hãy cầu xin
cho các kitô hữu thực sự là đàn chiên của Chúa, đồng thời là mục tử theo gương
Chúa Kitô, trong khi thi hành chức vụ của mình, và cho Giáo Hội có thêm nhiều
người biết dấn thân theo lời mời gọi của Chúa, trở nên những mục tử nhiệt
thành, biết quên mình phục vụ đàn chiên. Với tâm tình này, chúng ta dâng Thánh
Lễ như tiến vào đồng cỏ xanh tươi, suối nước mát trong, để được nuôi dưỡng bằng
chính Mình Máu Chúa Kitô và được hạnh phúc sống dưới sự chăn dắt chở che của
Ngài.
13. “Ta Là Mục
Tử Tốt Lành” – Noel Quesson.
“…Người mục tử tốt lành hy sinh mạng sống cho đàn chiên.”
Trên một tờ báo y học ở Achentina, bác sĩ Gioan Coóctê (Jean
Cortez) đã kể một trường hợp đặc biệt chính ông chứng kiến. Ông chữa bệnh cho
một bé gái tên là Angien. Bé Angien bị ung thư bao tử, một bệnh ít khi xảy tới
cho người trẻ tuổi. Sau mấy lần giải phẫu và điều trị đủ cách, ông đành báo tin
buồn cho bà mẹ rằng ông chịu bó tay, bé Angien đã chết.
Mẹ em bé, bà Maria gần như hoá điên trước tin này. Bà không cho
ai đụng tới thi thể con gái và quì cầu nguyện lâu giờ bên giường em. Bác sĩ
Cortez nghe bà cầu xin Chúa để bà chết thay cho con. Ông rất cảm động, làm hiệu
cho mọi người ra ngoài để bà mẹ một mình với con. Lúc trở lại, ông bỡ ngỡ thấy
em Angien đứng bên giường, dáng vẻ rạng rỡ khoẻ mạnh. Còn bà mẹ gục đầu trên
giường và thều thào với bác sĩ Cortez: Thưa bác sĩ, Chúa đã nhận lời tôi. Bác
sĩ Cortez cho làm mọi loại thử nghiệm và thấy em Angien đã hoàn toàn khoẻ mạnh
không còn dấu vết đau ốm nào. Còn bà Maria thì đang hấp hối vì bệnh ung thư bao
tử, căn bệnh mà con gái bà đã mắc từ hai năm nay. Các thân nhân xúm quanh bà
mẹ, an ủi bà và hứa chăm sóc bé Angien chu đáo. Vài giờ sau, bà tắt thở. Bác sĩ
Gioan Coóctê kết luận: “Tôi không thể giải thích chuyện này vì rõ ràng em bé đã
chết. Một nguồn lực siêu nhiên đã chứng giám và can thiệp vào tình mẫu tử mạnh
mẽ của bà mẹ.”
Tình mẫu tử khiến bà Maria sẵn sàng chết thay con. Người ta lý
giải cường độ mạnh mẽ của tình mẫu tử là vì chính bà mẹ đã chia sẻ cuộc sống
cho con. Hai mẹ con dường như chỉ có một sự sống duy nhất. Và
Chúa Giêsu đã muốn dùng hình thức sự sống này để diễn ta mối liên kết giữa Chúa
với mọi người chúng ta. Người diễn tả ý này bằng nhiều cách: “Ta là bánh sự
sống; Ta là ánh sáng thế gian; Ta là cửa; Ta là Mục tử nhân lành; Ta là cây
nho; Ta là sự sống lại và là sự sống.” Còn chúng ta là con người được nuôi
dưỡng bắng bánh sự sống, chúng ta là chiên, là cành nho, được thông ban sự sống
của Chúa. Vì thế, Người sẵn sàng chết để cứu độ chúng ta.
Lời lẽ của Chúa hoàn toàn khác biệt với bất cứ một người sáng
lập học thuyết, tôn giáo nào. Kiểu nói làm ta nghĩ tới Thiên Chúa, Đấng mạc
khải tên mình cho Môi-sê; Đấng đã phán từ bụi gai bừng cháy; Ta là Đấng tự hữu.
Danh hiệu Người Mục tử đã thành cổ điển trong mọi nền văn hoá
Đông phương. Chúa là Mục tử chân chính, khác hẳn những người chăn thuê, làm
mướn. Vì chỉ có Mục tử chân chính mới sẵn sàng hiến mạng vì chiên. Chúa đã thực
hiện điều này để chúng ta thấy rõ Tình Yêu của Người, thấy rằng Chúa là Mục tử
duy nhất chân thực, vị Mục tử nhân lành đã hy sinh mọi thứ vì đàn chiên, kể cả
tài sản quý hoá nhất, đó là mạng sống mình, nhất nữa đó lại là mạng sống của
Chúa, mạng sống mà Chúa tự nguyện hy sinh. Cái chết của Chúa không phải bất ngờ,
không phải chịu thua bạo lực, nhưng là một hiến ban hoàn toàn ý thức và tự do.
Chúa chết như một hành động yêu thương… Một Tình Yêu tột đỉnh (Ga 13,1; 15,13)
Chúa là Mục tử thực, Chúa biết rõ các chiên và các chiên biết
Chúa. Hiểu biết này không phải chỉ là nhận thức, nhưng là thấu hiểu, là chia sẻ
cuộc sống. Một hiểu biết ở mức độ chặt chẽ nhất, cao thượng nhất: Như Cha biết
Ta và Ta biết Cha. Tình thân giữa Chúa với những người được Chúa cứu chuộc bằng
cái chết của Người cũng chính là tình thân mật giữa các ngôi vị Thiên Chúa, và
chúng ta được thông hiệp trong sự sống, trong tình yêu của Thiên Chúa cao cả.
Kinh Thánh dùng từ ngữ đoàn chiên để nói về dân Israel: Chúa
Giêsu đã mở rộng từ này tới một giới hạn vô tận: Ta còn nhiều chiên khác ngoài
đàn, Ta phải đem tất cả về, và sẽ chỉ còn một đoàn chiên, một Mục tử. Chúng ta
có sứ mệnh cùng Chúa thực hiện mục tiêu của tình yêu lớn lao cao cả đó.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con là những người cộng tác với Chúa,
được chu toàn nghĩa vụ loan báo Tin Mừng cứu độ cho cả những chiên ngoài đàn
như lòng Chúa ước mong.
14. Mục
tử thật - mục tử giả.
(Suy niệm của Lm. Tạ Duy Tuyền)
Xã hội hôm nay thật lắm chuyện thị phi! Cuộc đời cứ như:
"Vàng thau lẫn lộn.” Hàng thật hàng giả đã khó phân biệt mà người tốt,
người xấu càng khó phân biệt hơn. Có những mặt hàng giả mà như thật. Có người
phải ngậm đắng nuốt cay khi bỏ tiền mua hàng thật nhưng lại phải lấy đồ giả. Có
người vì cả tin nghe người nên bị lừađến thân bại danh liệt. Kẻ bị lừa tình mà
ôm hận suốtđời. Kẻ bị lừa tiền mà tan hoang cửa nhà. Có kẻ giảnhân giả nghĩa để
đánh lừa đồng loại và vun quén cho bản thân. Kẻ thất đức lại sống trên nhung
lụa. Người công chính phải tù tội lầm than vẫn còn đó trong kiếp người hôm nay.
Đó là kết quả tất yếu của chủ nghĩa thực dụng. Đặt quyền lợi cá nhân lên trên
lợi ích tập thể. Con người lấy mình làm trung tâm nên mọi sự đều quy về mình.
Tìm hạnh phúc cho mình. Tìm vinh danh cho mình. Vì hạnh phúc của mình nên sẵn
sàng bỏ rơi đồng loại, cho dù đó là cha, là mẹ, cho dù đó là vợ chồng hay con
cái. Sự thật phũ phàng đó đang là căn bệnh trầm kha của xã hội hôm nay.
Có biết bao cha mẹ đã đang tâm giết các thai nhi vì sợ đứa con
sinh ra sẽ thêm phần ăn, thêm gánh nặng cho gia đình. Có biết bao vợ chồng đã
đứt gánh giữa đường chỉ vì một mối tình riêng, một quan hệ bất chính. Có biết
bao người con đã bỏ rơi cha mẹ trong đói khổ, già yếu, bệnh tật vì còn phải lo
cho chính bản thân mình.
Xem ra thế giới hôm nay đang thiếu dần hai chữ hy sinh. Không có
hy sinh làm sao có ân nghĩa. Không có ân tình, ân nghĩa, nên người ta đâu cần
hy sinh và đối xử tốt với nhau. Câu chuyện "Anh phải sống" của Khái
Hưng không còn là văn học phản ánh hiện thực xã hội hôm nay nữa! Nó chỉcòn là
huyền thoại, một dĩ vãng đã qua.
Chuyện kể rằng: có hai vợ chồng trẻ đi đốn củi vào mùa nước lũ.
Chiều tối, khi trở về họ đặt củi trên chiếc thuyền lan mong manh, nhỏ bé để
xuôi theo dòng nước trở về. Thình lình một dòng lũ từ những sườn núi ồ ạt tuôn
xuống dòng sông, tạo thành một dòng xoáy mỗi lúc một mạnh khiến chiếc thuyền
lan nhỏ bé của họ bể vỡ tan tành. Người chồng cố níu kéo vợ khỏi bị nước lũ
cuốn trôi. Nhưng dòng nước xoáy mỗi phút giây trôi qua lại ồ ạt và mạnh mẽ. Sức
lực của chồng xem ra càng đuối dần khi phải gồng mình để thoát thân và cứu vợ.
Người vợ thấy sức chịu đựng của chồng đã cạn kiệt, nên đành buông tay ra để mặc
cho dỏng nước lũ cuốn trôi, chỉ kịp gào thét trong mưa giông và nước lũ:
"anh phải sống đểnuôi nấng đàn con.”
Tác phẩm "Anh phải sống" đã một thời đi vào lòng
người, vì nó phản ánh quá trung thực về tình yêu của những con người dám hy
sinh cho gia đình, cho xóm ngõ, cho dân tộc. Nhưng xem ra, tác phẩm này không
còn chỗ đứng trong xã hội hôm nay. Vì giá trị con người hôm qua được đo bằng
tấm lòng biết xả thân vì đồng loại, biết quên mình vì giađình, vì dân tộc, còn
giá trị của con người hôm nayđược cân nhắc bằng tiền bạc và địa vị. Người càng
có lắm tiền nhiều của càng được kính trọng, nể vì. Người càng có địa vị cao
càng có nhiều kẻ hầu người hạ. Có mấy ai dùng quyền để phục vụ vô vị lợi cho
tha nhân? Có mấy ai dùng tiền để mua lấy tình bạn? Thế giới đã đổi thay! Cách
sống cũng đổi thay. Con người chạy theo lợi nhuận. Mọi quan hệ, mọi việc làm
đều được căn nhắc thiệt hơn. Vì quyền lợi của mình mà bỏ rơi đồng loại. Vì lợi
ích của mình mà chà đạp lên danh dự, nhân phẩm người khác. Lòng đại nghĩa hy
sinh đã bị chôn vùi khi đặt quyền lợi mình trên lợi ích của anh em.
Lời Chúa hôm nay cho chúng ta cái nhìn tương phản của hai loại
mục tử. Mục tử thật và mục tử giả. Mục tử thật luôn hết mình vì
đàn chiên. Mục tử giả chỉ lo vun quén cho bản thân. Mục tử thật thì hy sinh cho
đàn chiên. Mục tửgiả chỉ đến để xén lông chiên. Mục tử thật luôn tìm kiếm nguồn
nước và đồng cỏ xanh tươi cho đàn chiên nođầy. Mục tử giả chỉ tìm kiếm hạnh
phúc cho chính bản thân mình. Họ sống hưởng thụ, lười biếng và thiếu trách
nhiệm đến sự sống còn của đàn chiên. Chúa Giêsu đưa ra khuôn mẫu mục tử nhân
lành là chính Chúa. Cả cuộc đời không tìm an nhàn cho bản thân. Ngài dong duổi
gió bụi đểtìm từng con chiên lạc đưa về ràn. Vì sự sống của đàn chiên, Ngài sẵn
sàng đối phó với sự dữ để bảo vệ đàn chiên. Ngài đã chấp nhận cái chết để đàn
chiênđược sống.
Đó cũng là mẫu gương cho mỗi người chúng ta. Mỗi người chúng ta
đều là mục tử của Chúa khi chúng ta có nhiệm vụchăm sóc, bảo vệ anh em mình.
Mỗi người chúng ta đều phải có trách nhiệm trước sự an nguy của đồng loại. Mỗi
người chúng ta đều có bổn phận đẩy lùi sự dữ đang hoành hành trong môi trường
sống của chúng ta. Không aiđược phép bàng quan trước sự dữ dang bủa vây gia
đình, xóm làng của mình. Không ai được phép vô trách nhiệm trước bữa no bữa đói
của cha mẹ, con cái hay hàng xóm láng giềng. Nếu mỗi người chúng ta đều biết
sống có trách nhiệm với anh em thì giòng đời này sẽ bớt đi những trái ngang, sẽ
vơi đi những giọt nước mắt buồn đau, tủi hờn. Nếu mỗi người chúng ta đều biết
đưa vai gánhđỡ gánh nặng cho anh em, và biết dùng đôi vai làm điểm tựa nâng đỡ
anh em, thì cuộc đời này sẽ là một thiênđàng mà con người đang hưởng nếm những
giây phút ngọt ngào nhất của tình người, của hạnh phúc yêu thương.
Đây cũng là điều kiện để có được sự sống trường sinh. Vì
"ai giữ mạng sống mình thì sẽ mất, còn ai liều mạng sống mình vì Thầy, thì
sẽ được sống muôn đời.
Nguyện xin Chúa Giêsu mục tử luôn phù hộ nâng đỡ và giúp chúng
ta biết sống hiến thân mạng sống vì anh em. Amen.
Chúa nhật thứ IV mùa Phục Sinh được gọi là Chúa nhật Đấng Chăn
Chiên nhân lành. Vì thế, toàn bộ lời Chúa hôm nay đều xoay quanh chủ đề này.
Mục tử, tức là người chăn chiên, là hình ảnh rất quen thuộc đối với dân Do Thái
du mục ngày xưa nói riêng, và cả xã hội Do Thái cho tới thời Chúa Giêsu nói
chung. Vì vậy, suốt thời Cựu ước, hình ảnh người chăn chiên trở thành một trong
những biểu tượng phong phú và sống động nhất, được dùng để diễn tả tương quan
giữa Thiên Chúa và dân Do Thái. Họ như một đoàn chiên riêng của Thiên Chúa,
được Người nuôi nấng, chăn dắt, săn sóc đặc biệt. Và bây giờ, Chúa Giêsu áp
dụng hình ảnh đó cho chính Ngài và đoàn chiên của Ngài là chúng ta. Chúng ta
thấy Chúa dùng hai hình ảnh: người chăn chiên thuê và người chăn chiên tốt lành
để so sánh và diễn tả cho mọi người biết Ngài là người chăn chiên thật, là mục
tử tốt lành.
Thế nào là một mục tử tốt lành? Chúng ta có thể tóm tắt trong
hai điều: biết các con chiên của mình và ân cần săn sóc chúng. Chúa Giêsu là
một chủ chăn tốt lành vì Ngài có đầy đủ và hoàn toàn hai yếu tố đó.
Chúa Giêsu là chủ chăn tốt lành của chúng ta vì Ngài biết chúng
ta. Một người chăn chiên chuyên nghiệp biết số chiên trong bầy có
bao nhiêu con. Họ biết từng con một, về ngày sinh tháng đẻ, để có thể xén lông
hay gây giống. Họ có tên gọi cho từng con, biết bệnh tật từng con để cứu chữa:
con nào hay bị lạnh, con nào cận thị, con nào hay lạc bầy ăn rong, hơn nữa, có
khi họ còn chụp hình, ghi sổ từng con mỗi năm và cân ký hàng tháng.
Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh đó áp dụng cho Ngài như Ngài đã
tuyên bố: “Tôi biết chiên của tôi”, và Ngài còn quả quyết sự hiểu biết của Ngài
đối với mỗi người cũng như sự hiểu biết giữa Ngài với Cha Ngài: “Tôi biết chiên
tôi như Cha tôi biết tôi và tôi biết Cha tôi.” Thực vậy, Ngài biết từng con
chiên, Ngài biết chúng ta là những nhân vị, là những tín hữu, là những người có
tính tình thế nào, dòng máu huyết thống ra sao. Ngài biết chúng ta hơn chúng ta
biết mình. Ngài thấu suốt tư tưởng, ước mơ, lời nói, việc làm, dự định, khuynh
hướng tốt xấu của chúng ta. Ngài biết rõ từng người: ai là con chiên tốt, trung
thành, ngoan đạo; ai là con chiên ghẻ, lười biếng, khô khan, phản bội. Tóm lại,
không ai có thể lẩn trốn khỏi mắt Chúa, bất cứ sự gì, dù thầm kín hay bí mật
đến đâu, Chúa cũng biết hết.
Rồi Chúa Giêsu là chủ chăn tốt lành đích thực của chúng
ta, vì Ngài ân cần săn sóc chúng ta. Thực vậy, Chúa hằng ở bên săn sóc
từng người chúng ta, dù chúng ta không quan tâm đến, như cá sống dưới nước, dù
không để ý tới nước, nơi nó bơi lội, nhưng không có nước, nó sẽ chết. Chúa biểu
lộ tình yêu đặc biệt đối với những ai mang thương tích linh hồn. Ai trong chúng
ta đã không nhiều lần nghe những câu chuyện Tin Mừng tỏ rõ lòng ưu ái của Chúa,
như chuyện đứa con hoang đàng, chuyện Giakêu hối cải, chuyện người đàn bà ngoại
tình, chuyện người trộm lành trên thập giá, và tột đỉnh của tình yêu này là tự
hiến mình cho đoàn chiên. Quả thực, cả một đời tận tụy, hy sinh, giảng dạy và
ban ơn, Chúa chưa cho là đủ, Chúa còn muốn thực hiện đặc tính sau cùng của một
chủ chăn tốt lành là chết vì con chiên và cho con chiên, để minh chứng lời Ngài
đã nói: “Không có tình yêu nào lớn hơn, cao quý hơn là chết cho người mình yêu.”
Chúa Giêsu tự xưng mình là mục tử tốt lành và Chúa đã hành động
xứng tước vị đó, thì đoàn chiên cũng phải biết đối xử sao cho xứng đáng. Vật
không lý trí còn biết bổn phận mình với chủ chăn, thì chúng ta, vật có linh
tính, càng phải đền đáp sao cho xứng tình ưu ái của Chúa chiên vô cùng nhân hậu
ấy. Vậy bổn phận của chúng ta là gì?
Chúng ta phải suy tôn Chúa là chủ chăn chúng ta bằng lòng tin
tưởng và yêu mến. Nhưng suy tôn không phải chỉ ngoài miệng mà
phải suy tôn Chúa trong đời sống, trong công ăn việc làm, trong sự đối xử với
người chung quanh, và làm chứng nhân cho Chúa. Rồi chúng ta phải tín
nhiệm vào Ngài. Con cái tín nhiệm cha mẹ, tôi tớ tín nhiệm vào chủ,
chúng ta càng phải biết tín nhiệm vào Chúa hơn. Sau cùng, chúng ta phải
biết nghe lời Chúa. Một con chiên ngoan bao giờ cũng biết tuân ý chủ.
Luôn vâng theo ý Chúa và sống theo lời Chúa là làm hài lòng Chúa nhất, giống
như con cái tuyệt đối vâng lời cha mẹ vậy.
Có lẽ những điều trên chúng ta đều biết cả, nhưng biết mà không
đem thực hành là biết uổng. Chúng ta hãy kiểm điểm xem thái độ và hành động của
chúng ta đối với Chúa, chủ chăn của chúng ta thế nào? Thành thực mà nói: chúng
ta không chối Chúa ra mặt, nhưng chúng ta hay xâm lấn một số quyền lợi của
Chúa. Chúng ta chỉ công nhận Ngài là chủ chăn, là Chúa trong vài hoàn cảnh,
trường hợp đời sống, chứ không cả đời sống, sự thường xuyên của chúng ta. Chẳng
hạn, chúng ta chỉ giữ đạo, chỉ giữ điều răn khi hứng thú, gặp may mắn; bao lần
chúng ta thiếu tín nhiệm vào Chúa, quá lo lắng vật chất đến xao nhãng các bổn
phận thiêng liêng; bao lần đời sống, cách ăn ở, cư xử của chúng ta không làm
chứng cho Chúa trước những người chung quanh. Sửa chữa những khuyết điểm đó là
cốt yếu của lời Chúa dạy hôm nay. Lạy Chúa, xin làm cho chúng con trở thành
chiên ngoan tốt lành Chúa.
16. Mục
tử.
Du khách dừng chân trước một đàn cừu, bỗng lưu ý tới một con vật
nằm dài trên đất được chủ nó vuốt ve, và băng bó vết thương ở một chân bị gẫy.
Du khách hỏi chuyện nhưng bị người chăn cừu đáp lại bằng một bộ
mặt khó chịu. Sau khi thấy du khách là người hiền lành, người chăn cừu mới tiết
lộ sự thật:
- Con cừu này có những đức tính tuyệt hảo. Khi còn lành mạnh, nó
luôn dẫn đầu đàn. Nó biết cách làm cho mọi con trong bầy vâng phục. Tiếc thay
vì quá tự tin, nó không chịu vâng lời tôi và thường hay dẫn đàn cừu đi theo sở
thích của nó. Cuối cùng, tôi buộc lòng phải áp dụng biện pháp khá đau đớn.
Nói tới đây, người chăn cừu dừng lại vì bị xúc động. Anh giải
thích tiếp:
- Tôi đành phải bẻ gẫy chân nó. Kể từ đó, nó hoàn toàn phụ thuộc
vào tôi. Mỗi buổi sáng, tôi vác nó lên vai, đưa ra đồng cỏ. Rồi buổi chiều, tôi
lại vác nó về. Nó không tự mình đi ăn cỏ. Từ một tháng nay, nó ăn cỏ giữa lòng
bàn tay của tôi. Những chăm sóc tôi dành cho nó đã tạo nên mối tương quan mật
thiết giữa nó và tôi. Mong sao nó giảm đau, để rồi từ nay nó sẽ là con vật biết
vâng lời và tôi sẽ lại đặt nó đặt nó làm con vật đầu đàn.
Từ câu chuyện trên, chúng ta đi vào đoạn Tin Mừng hôm nay. Vậy
trước hết, mục tử là người như thế nào? Tôi xin thưa:
- Mục tử là người chăm sóc đàn chiên.
Họ có thể là chính ông chủ, hay con trai, con gái của ông ta. Họ
cũng có thể là người làm thuê được trả công bằng tiền, hay bằng sản phẩm của
đoàn vật, với trách nhiệm phải tìm đồng cỏ cho đàn vật ăn và suối nước cho đàn
vật uống.
Ngoài ra, người mục tử còn có bổn phận phải bảo vệ đàn chiên khi
chúng bị kẻ trộm hay thú dữ đe dọa. Trách nhiệm này không nhỏ, vì họ có thể bị
buộc phải đần bù về số con vật bị mất.
So sánh Chúa Giêsu với người mục tử trong câu chuyện vừa nghe,
chúng ta thấy có một số điểm khác biệt như sau.
Trước hết tương quan giữa chủ chăn và con vật gẫy chân là một
tương quan thu hẹp. Chủ chăn muốn nắm giữ quyền sở hữu trên mọi con vật trong
đàn. Trong khi đó, con vật đầu đàn lại muốn chiếm quyền điều khiển cả đàn, nên
đã bị sửa phạt.
Còn tương quan giữa Chúa Giêsu, vụ mục tử nhân lành với đàn chiên
thì lại khác, đó là một tương quan mở rộng và luôn hướng tới Chúa Cha. Ngài
không qui đàn chiên về mình, trái lại luôn qui hướng về Chúa Cha, như lời Ngài
đã phán:
- Cha của anh em, Đấng ngự ở trên trời, không muốn một ai trong
những kẻ bé mọn này phải hư mất.
Người chủ chăn trong câu chuyện đã sửa phạt con vật đầu đàn để
nó được thuần tính, bằng cách bẻ gẫy một chân để nó hoàn toàn lệ thuộc vào
mình.
Còn Chúa Giêsu thì khác. Ngài gọi tên từng con chiên và dẫn cả
đàn đi ăn. Ngài biết từng con chiên như Chúa Cha biết Ngài. Đồng thời, Ngài
đích thân chắm sóc các con chiên. Mỗi người đều có một vị trí, một giá trị của
mình trong đàn, vì chính Ngài đã nói:
- Trên trời sẽ vui mừng vì một kẻ tội lỗi sám hối trở lại, hơn
chín mươi chín người công chính không cần ăn năn.
Sau cùng, kẻ chịu đau đớn trong câu chuyện là con đầu đàn bướng
bỉnh.
Còn Chúa Giêsu thì khác, chính Ngài, với tư cách là mục tử nhân
lành, đã hy sinh mạng sống cho đàn chiên, như lời Ngài đã nói:
- Ta hoàn toàn tự nguyện hiến mạng sống của Ta, trước là để làm
đẹp lòng Chúa Cha, sau là để các chiên Ta được sống và sống dồi dào.
Hãy bước đi dưới sự hướng dẫn của vị mục tử nhân lành là Chúa
Giêsu, nhờ đó chúng ta sẽ tới được bến bờ hạnh phúc.
17. Tốt
lành.
Thế nào là một mục tử tốt lành? Đó là người biết các con chiên
của mình, ân cần săn sóc chúng, và sẵn sàng hy sinh, chịu cực khổ để bảo vệ
chúng, thậm chí sẵn sàng hy sinh cả mạng sống cho chúng nữa. Đó là những đặc
điểm hay những vẻ đẹp của một người chăn chiên tốt lành mà Chúa Giêsu đã phác
họa trong bài Tin Mừng hôm nay và áp dụng cho chính Ngài.
Chúa Giêsu là mục tử tốt lành của chúng ta, vì Ngài biết chúng
ta. Chúa biết từng con chiên một, Chúa biết tình trạng sức khỏe của từng con,
và con nào đi lạc trong cả bầy trăm con Ngài cũng biết. Chúa biết tất cả và
biết rõ từng người một. Không phải Chúa chỉ biết một cách chung chung, nhưng có
thể nói Chúa đi guốc trong bụng chúng ta.
Người đời không đo được lòng người: “Dò sông dò biển dễ dò. Đố
ai đo nổi lòng người nông sâu.” Nhưng với Chúa, Chúa biết từng chân tơ kẽ tóc
của chúng ta. Chúa hiểu biết chúng ta hơn bất cứ ai, hơn cả chúng ta biết về
chính mình nữa. Ngài thấu suốt tư tưởng, ước mơ, lời nói, việc làm, dự định,
khuynh hướng tốt xấu của chúng ta. Ngài còn biết tất cả chúng ta trong quá khứ,
hiện tại và tương lai. Ngài biết những ai đã bê tha trong tội lỗi, những ai
đang đau khổ về thể xác và những ai đang bị dằn vặt trong tâm hồn. Ngài biết rõ
từng người: ai là con chiên tốt, trung thành, ngoan đạo, ai là con chiên ghẻ,
lười biếng, khô khan, phản bội… Tóm lại, không ai có thể lẩn trốn khỏi mắt
Chúa, bất cứ sự gì, dù thầm kín hay bí mật đến đâu, Chúa cũng biết hết, biết
tất cả, biết từng ly từng tí, theo kiểu “Một sợi tóc trên đầu cũng được đếm cả
rồi, sợi nào rơi xuống đất Chúa đều biết hết.”
Tuy nhiên, Chúa biết rõ mọi con chiên và từng con chiên. Đây
không phải là cái biết lý thuyết: biết để biết hay biết suông vậy thôi, nhưng
là cái biết để đối xử với đàn chiên và từng con chiên theo tình trạng của nó.
Thông thường, tiến trình của hầu hết các tình cảm của chúng ta đều theo một
diễn tiến như sau: quen – biết – hiểu – thông cảm – thương mến – yêu, nghĩa là
khi chúng ta quen một người, dần dần chúng ta hiểu biết về người ấy, rồi mới dễ
dàng đi tới cảm thông, giúp đỡ và thương yêu.
Đó là chưa kể trường hợp nhiều khi biết rõ nhau, người ta lại
ghét nhau hơn. Đó là về phía con người chúng ta với nhau. Còn đối với Chúa, là
Đấng toàn tri, toàn năng và yêu thương, nơi Ngài không có vấn đề tách rời từng
giai đoạn như diễn tiến nơi con người. Cùng một lúc, sự hiểu biết và yêu thương
của Ngài gồm tóm tất cả mọi yếu tố, nên không thể có trường hợp Chúa biết rồi
Chúa mới yêu hay Chúa biết mà Chúa không yêu thương.
Thực vậy, Chúa Giêsu là mục tử tốt lành, vì Ngài ân cần
săn sóc các con chiên. Trong ba năm giảng dậy, chúng ta thấy Ngài ân
cần săn sóc tất cả những ai đến với Ngài, nhất là những người vất vả, khó khăn.
Ngài kêu gọi: “Những ai khó nhọc và gánh nặng, hãy đến với Ta, Ta sẽ nâng đỡ,
bổ sức cho.” Đặc biệt những người tội lỗi. Ngài không bao giờ xua đuổi, xa lánh
họ, nhưng tìm kiếm, kêu gọi, tha thứ. Cả một đời tận tụy, hy sinh, giảng dạy và
ban ơn, Chúa chưa cho là đủ, Chúa còn muốn thực hiện đặc tính sau cùng của một
mục tử tốt lành nữa, là chết vì con chiên và cho con chiên, như Ngài đã tuyên
bố: “Không có tình yêu nào cao quý hơn, lớn hơn là chết cho người mình yêu.”
Chúa Giêsu là mục tử tốt lành, nhưng sứ vụ mục tử ấy Chúa cũng
đã trao cho Giáo Hội, cho mỗi người trong Giáo Hội. Dù có
chức vụ gì, hay chỉ có vị trí khiêm nhường, nhỏ bé đến đâu trong cuộc sống, mỗi
người đều là mục tử: Giám mục là mục tử trong giáo phận; linh mục là mục tử
trong giáo xứ; vợ chồng, cha mẹ là mục tử trong gia đình. Có thể con cái cũng
là mục tử cho cha mẹ và anh chị em với nhau; thầy cô giáo là mục tử trong lớp,
trong trường mình. Rất có thể học sinh cũng là mục tử cho thầy cô giáo và các
bạn học; các bạn trẻ là mục tử cho nhau… Tóm lại, mục vụ là sứ mệnh của Giáo
Hội và mỗi tín hữu đều có phần của mình trong sứ mệnh ấy, vừa được chăn dắt vừa
có trách nhiệm chăn dắt.
Là mục tử, dù trong vị trí nào, chúng ta cũng phải nhìn vào mục
tử gương mẫu là Chúa Giêsu. Chúng ta phải biết nhau, ân cần quan tâm đến nhau,
giúp đỡ nhau, yêu thương nhau. Đặc tính nổi bật của mục tử tốt lành là nhân
hậu, thương xót. Vì thế, ai muốn nên trọn lành thì phải tập sống nhân hậu,
thương xót. Ai muốn kéo người ta về với Chúa thì càng phải cố gắng có những cử
chỉ và những việc làm nhân hậu, thương xót.
Chúng ta hãy nhớ: mỗi người chúng ta đều được Chúa trao cho
trách nhiệm chăn dắt một ai đó trong đoàn chiên hay đưa một ai đó vào đoàn
chiên, hay đưa một ai đó về lại trong đoàn chiên… bằng cách sống biểu hiện nhân
hậu và thương xót của chúng ta.
18. Chúa chiên lành.
Trong việc tham dự hội nghị tại Ấn Độ, tôi đã được dịp nghe bài
thuyết trình của một nhà trí thức Công giáo người Ấn Độ nói về những ước nguyện
của người giáo dân trong cộng đồng Giáo Hội. Nhà trí thức Ấn Độ này là một tổng
giám đốc của một công ty phổ biến những kỹ thuật truyền thông mới mẻ và có uy
tín trong cộng đồng Giáo Hội địa phương. Và một trong những ước nguyện của một
giáo dân trưởng thành và có thể nói là đã thành đạt trong đời sống cộng đoàn,
đó là không muốn được gọi là con chiên của Chúa, ông đã hãnh diện chia sẻ như
sau:
Trong thời đại kỹ thuật tân tiến hiện nay, thời đại mà người
giáo dân đã đạt được mức trí thức cao thì ta không thể nào đối xử với họ là
những con chiên ngoan ngoãn chỉ biết vâng phục lệnh của bề trên, và ông ta nói,
tôi không thích hình ảnh con chiên trong đoàn chiên của Chúa, tôi cũng không
muốn sống như những con chiên, tôi muốn được gọi, được kể như là những con
chiên chỉ biết cúi đầu nghe lệnh.
Kể từ lần nghe được bài chia sẻ của giáo dân trí thức này bên Ấn
Độ đến nay, thỉnh thoảng tôi lại đặt vấn đề cho mình suy nghĩ về hiền thánh
này, Chúa là Đấng chăn chiên nhân lành, còn ta là đoàn chiên của Người. Đây là
một hình ảnh hết sức quen thuộc và cũng hết sức quan trọng trong mạc khải Cựu
cũng như Tân Ước, đến nỗi Chúa Giêsu đã dùng đến nó không những nhiều lần, mà
nhất là trong lần quan trọng nhất khi trao cho Phêrô quyền chăn dắt đoàn chiên
của Chúa: “Hãy chăn dắt chiên con, chiên mẹ của Thầy.”
Nhiều lần tôi đã đặt cho mình câu hỏi: “Hình ảnh về đoàn chiên
còn hợp thời nữa hay không?”, và có thể nói tôi đã tìm được câu trả lời trong
một lần dừng chân tại miền Nam quốc gia Au Châu, và được dịp tận mắt chứng kiến
cảnh những người chăn chiên hướng dẫn đoàn chiên tiến về đồng cỏ tươi tốt nuôi
sống đàn chiên.
Kinh nghiệm sống này tôi chỉ được nhìn qua và trước khi có kinh
nghiệm sống này, tôi chỉ được nhìn đoàn chiên qua hình ảnh Chúa Giêsu hướng dẫn
đoàn chiên trong những bức tranh, và giờ đây qua kinh nghiệm tận mắt nhìn ngắm
đoàn chiên sinh hoạt như thế nào với người chăn, tôi chợt như được hiểu thêm về
ý nghĩa sâu xa của hình ảnh được Chúa Giêsu sử dụng và được Giáo Hội cử hành
hằng năm vào Chúa nhật hôm nay, Chúa nhật IV Phục sinh được gọi là Chúa nhật
“Chúa Chiên Nhân Lành.”
“Ta biết chiên Ta và chiên Ta biết Ta và chúng theo Ta.” Đây là
một hình ảnh cụ thể và hình ảnh cụ thể đoàn chiên im lặng hiệp nhất đi theo
người chăn mà tôi đã chứng kiến tận mắt giúp tôi hiểu thêm mối tương quan giữa
người chăn và đoàn chiên. Đây không phải là một mối tương quan trí thức của sự
hiểu biết thuần lý của lý trí khô khan, nhưng là một tương quan sống động của
con tim, của tình yêu thương vật chất, một tình yêu không thể diễn đạt thành
lời nói, không thể gói ghém trọn vẹn trong ngôn ngữ con người, nhưng được diễn
tả một cách cụ thể trong hành động.
Từ ngữ “biết” có nghĩa là tin tưởng và yêu thương. Tin và yêu
thì không có sự đàn áp nào cả, những con chiên như hiểu được ý muốn của người
chăn và trung thành gắn bó với người chăn, nhưng không phải chỉ là một sự gắn
bó bên ngoài.
Trong bài Phúc Am chúng ta vừa nghe qua, Chúa Giêsu còn nhắc đến
một sự gắn bó chặt chẽ nội tâm, đó là một sự chia sẻ được cuộc sống để chúng
được sống đời đời và chúng sẽ không bao giờ hư mất, không ai có thể cướp được
chúng khỏi tay Tôi: “Điều mà Cha Tôi ban cho Tôi thì cao trọng hơn tất cả,
không ai có thể cướp được khỏi tay Cha Tôi.” Đây là lúc mà Chúa Giêsu vượt qua
giới hạn của hình ảnh đời thường, của hình ảnh một đoàn chiên đi theo người
chăn, để tiến xa hơn vào trong mối tương quan giữa Chúa và mỗi người chúng ta.
Trong đời thường, người chăn chiên không thể nào chia sẻ sự sống
của mình cho con chiên, nhưng ở đây Chúa Giêsu vượt qua giới hạn của hình ảnh
mà đi vào thực tại và Chúa mạc khải cho chúng ta biết, Chúa chia sẻ cho chúng
ta sự sống của chính Chúa, để được sống kết hợp mật thiết với Chúa, một sự kết
hiệp mật thiết có thể nói giống như mẫu lý tưởng sự kết hiệp mật thiết giữa
Chúa và Thiên Chúa Cha: “Tôi và Cha Tôi là một.”
Cử hành lễ Chúa Chiên Lành hôm nay, chúng ta được mời gọi vượt
qua tính tự phụ, tự kiêu của mình để tin tưởng vào tình yêu của Chúa và sống
trong tình yêu này. Và không những chỉ tin tưởng và sống trong tình yêu này mà
thôi, nhưng chúng ta còn được mời gọi để chia sẻ sự sống của Chúa, được mời gọi
mỗi ngày một lớn thêm trọn hảo trong tình yêu của Chúa.
Do đó chúng ta biết rằng, mối tương quan giữa ta và Chúa là mối
tương quan đặc biệt có ưu tiên trên mọi mối tương quan khác như Chúa đã nói:
“Không ai có thể cướp được chúng khỏi tay Ta. Điều mà Cha Tôi ban cho Tôi thì
cao trọng hơn tất cả.” Chúa Giêsu đã đặt mối tương quan giữa ta và Chúa, tình
yêu thương kết hiệp giữa ta và Chúa thành mối tương quan ưu tiên của Ngài, đến
độ Ngài phải hy sinh mạng sống của mình trên thập giá để ban cho chúng ta được
mối tương quan này, được chia sẻ sự sống của Chúa và chia sẻ mãi mãi.
Xin Chúa ban cho mỗi người chúng ta cảm nghiệm được tình yêu của
Chúa trong đời sống mình và cho chúng ta được trưởng thành trong đời sống,
trong tình yêu của Chúa và trong đức tin mà chúng ta giờ đây cùng nhau tuyên
xưng qua kinh Tin kính.
19. Tìm thấy.
Công việc chiếm một phần rất lớn trong cuộc sống của chúng ta.
Do đó, điều quan trọng nhất là cách thức chúng ta quan niệm về công việc. Nếu
công việc của chúng ta có ý nghĩa, thì nó trở thành một lời chúc phúc. Nhưng
nếu nó không có ý nghĩa, hoặc có ít ý nghĩa, thì hầu như nó trở thành một tai
họa.
Người ta nói rằng điều đầu tiên trong vấn đề của chúng ta, đó là
tìm ra được công việc nào mà chúng ta muốn làm trong thế giới này. Vincent Van
Gogh đã trải qua nhiều năm, để cố gắng tìm cho được công việc mà ông muốn làm
trong cuộc đời của ông. Cuối cùng, sau nhiều cuộc tìm kiếm, ông phát hiện rằng
ông muốn trở thành một họa sĩ. Kể từ ngày đó, cuộc đời của ông được thay đổi
hẳn. Dường như cuộc đời ông đột nhiên trở nên dễ dàng. Điều trái ngược lại tiếp
cận hơn sự thật.
Đúng là cho đến nay, cuộc sống của ông không đi đến đâu, bây
giờ, cuộc đời của ông đang đi đến một nơi nào đó xác định. Ông nói:
“Dù sao, tôi thường cảm thấy rằng mình cũng giàu có như Croesus,
không phải là giàu có về tiền bạc. Tôi giàu có, bởi vì tôi cảm thấy trong công
việc của mình, có một điều gì đó mà tôi có thể cống hiến cả tâm hồn và lòng trí
tôi, điều đó còn mang lại ý nghĩa và cảm hứng cho cuộc đời tôi. Tôi nghĩ rằng
thật là một ơn phúc rất lớn, khi người ta tìm được công việc của mình.”
Nếu đôi khi, tôi cảm thấy trong lòng tôi dâng lên một ham muốn
đến với một lối sống dễ dãi, thì tôi thích quay trở lại với một lối sống khó
khăn. Đây không phải là con đường mà trên đó, người ta sẽ bị tàn lụi, nói đúng
hơn, đây chính là nguồn sức mạnh sẽ đưa tôi đến bến bờ một cách an toàn.
Sự khác biệt giữa người chăn chiên tốt lành và kẻ làm thuê là
gì? Đó là những thái độ trái ngược của hai người đối với công việc chăn dắt
đoàn chiên. Kẻ làm thuê làm công việc đó, bởi vì họ buộc phải làm. Đối với
người này, đây chỉ là một công việc; tâm hồn của họ không đặt vào công việc
này. Người chăn chiên tốt lành làm công việc đó, bởi vì họ muốn làm. Họ đặt cả
tâm hồn mình vào công việc này.
Người nào giống như người chăn chiên tốt lành, là người rất may
mắn. Họ đã tìm ra một kho tàng thực sự. Họ không chỉ tìm thấy một công việc, mà
còn tìm thấy một ơn gọi trong cuộc đời. Họ có một công việc mà họ có thể đặt cả
tâm hồn của mình vào, và công việc đó còn mở lối tạo thuận lợi cho những năng
khiếu nơi họ nữa.
Mặc dù công việc của họ có thể gặp khó khăn và không có gì là kỳ
diệu cả, nhưng nó vẫn rực sáng ý nghĩa, bởi vì đó là một công việc của tình
yêu. Mặc dù cuộc sống của họ có thể chứa đựng nhiều khó khăn vất vả, nhưng tự
trong sâu thẳm tâm hồn, họ vẫn cảm thấy hài lòng. Chúng ta không bao giờ được
đánh giá ngang hàng nhau, giữa cuộc sống hạnh phúc với cuộc sống dễ dãi. Công
việc nào càng khó khăn, nhưng chúng ta vẫn tự hiến thân vì mục đích yêu thương,
thì công việc đó càng làm cho chúng ta trở nên cao quí.
Thật hạnh phúc cho người nào tìm được công việc của mình, bất kể
đó là một công việc tầm thường đến thế nào. Họ được giải thoát khỏi tình trạng
không tha thiết, và khỏi bi kịch chỉ sống cuộc sống của họ một cách nửa vời. Tự
thân công việc đó mang những nét tốt đẹp nhất. Không phải là cường điệu khi nói
rằng đối với họ, công việc đó trở thành con đường cứu độ.
Đức Giêsu đã tìm ra công việc của Người. Công việc này hệ tại ở
việc trở nên một người chăn chiên tốt lành đối với đàn chiên của Chúa Cha.
Trước hết, Người quan tâm đến đàn chiên của mình, đến mức độ sẵn sàng chết đi
để bảo vệ chúng. Và Đức Giêsu đã tự hiến cuộc đời mình cho đàn chiên của Người.
Những nhà lãnh đạo tốt đều biết rõ thuộc hạ của mình, và những người này cũng
nhận biết cấp trên của họ. Có một tương quan thân thiện giữa nhà lãnh đạo và
thuộc hạ. Nếu không được như vậy, thì sự lãnh đạo dễ dàng trở thành cảnh đàn
áp.
Không cần nói rằng chúng ta là những con chiên. Như thánh Gioan
nhắc nhở chúng ta: Chúng ta đều là con cái của Thiên Chúa, Thiên Chúa mong muốn
chúng ta được sống cuộc sống bây giờ và mai sau.
Dưới thời bạo chúa Nêrô bắt đạo. Rôma ngập tràn máu lửa, biết
bao tín hữu đã chết dưới tay ông vua điên loạn, bạo tàn.
Giáo Hội non trẻ do Đức Giêsu thiết lập như sắp rã rời tan tác.
Phêrô là con chim đầu đàn, là trụ cột của Giáo Hội. Các tín hữu tha thiết xin
Phêrô trốn khỏi Rôma, để tiếp tục dẫn dắt đoàn chiên. Người anh cả một thoáng
phân vân, chần chừ. Quả thật đoàn chiên đang nao núng vì sợ thiếu vắng đầu đàn,
sao có thể giữ vững niềm tin? Thầy đã chẳng khuyên khi người ta bắt bớ chúng
con ở thành này, thì hãy trốn sang thành khác sao? Phêrô xách bị gậy đi trốn.
Đụng Thầy ở cổng thành, Phêrô hỏi:
- Quo vadis, Domine? Thưa Thầy, Thầy đi đâu?
- Nếu con bỏ các Kitô hữu của Thầy thì Thầy sẽ quay lại để chịu
đóng đinh cho họ một lần nữa.
Phêrô hiểu ngay lời Thầy, quay trở lại Rôma để an ủi khích lệ
đoàn chiên, và để chịu đóng đinh thập giá như Thầy.
“Ta là mục tử tốt lành. Mục tử tốt lành thí mạng sống vì đoàn
chiên.” Đức Giêsu ví mình như một vị mục tử tốt lành khác với người chăn thuê,
vì người đã dám hy sinh mạng sống cho đoàn chiên. Cái chết của Người không bất
ngờ, cũng không đầu hàng bạo lực, nhưng là một cái chết tự hiến. Đức Giêsu chết
để nói lên lời yêu thương. Một tình yêu tột đỉnh, yêu cho đến cùng. Thánh Gioan
viết: “Không có tình yêu nào cao cả hơn tình yêu của người đã hy sinh tính mạng
vì bạn hữu mình.”
Chính tình yêu đã tạo nên mối dây gắn bó giữa chủ chiên và từng
con chiên, khiến Người nói: “Ta biết các chiên Ta, và các chiên Ta biết Ta.” Đó
là sự hiểu biết nhau sâu xa, sự trân quí giữa mục tử và đoàn chiên.
Đức Giêsu là mục tử duy nhất, tối cao và gương mẫu. Các mục tử
khác chỉ là phụ tá giúp chăn dắt đoàn chiên của Người. Mọi mục tử phải noi
gương Người, dám chết cho đoàn chiên được sống. Phêrô là người mục tử đầu tiên.
Phêrô có thể trốn bắt bớ, tù tội, chết chóc. Nhưng chính khi đổ máu, Phêrô đã
giữ vững đoàn chiên. Cái chết của Phêrô đã có sức thuyết phục hơn bất cứ lời rao
giảng nào: “Thầy làm vững đức tin của con. Rồi đến lượt con, con sẽ làm vững
đức tin của anh em con.” Các mục tử tiếp bước Phêrô vui lòng nằm xuống đất để
nên nhân chứng, và củng cố niềm tin cho các anh em.
Dụ ngôn người “mục tử tốt lành” cho thấy tình yêu sâu sắc của
Thiên Chúa.
- Người yêu thương mỗi người một cách cá biệt, không yêu cách
chung chung.
- Người yêu thương vô điều kiện, ngay cả khi chúng ta lầm đường
lạc lối.
- Người yêu thương bằng tình yêu vui mừng, chứ không la rầy khiển
trách khi tìm thấy chiên lạc.
Ngày nay, Đức Giêsu vẫn cần những vị mục tử tốt lành lo cho đoàn
chiên trên thế giới. Người rất cần các bạn trẻ hiến thân cho sứ mạng mục tử
này. Người mời gọi chúng ta hãy nhìn bằng trái tim yêu thương, để thấy những cơn
đói Lời Chúa, đói tình thương, đói của ăn, đói ý nghĩa cuộc sống. Người kêu gọi
chúng ta hãy tha thiết xin Cha cho nhiều mục tử tận tụy hơn, thanh khiết hơn,
vô vị lợi hơn, và thánh đức hơn. Những mục tử sẵn lòng âm thầm chết từng ngày
cho đoàn chiên.
21. Phải
là chiên trước – Lm. Phạm Quốc Hưng
Chúa Nhật tuần này thường được gọi là “Chúa Nhật-Chúa
Chiên Lành”, và được Giáo Hội đặt làm Ngày Thế Giới Cầu Nguyện cho Ơn
Thiên Triệu linh mục. Ý lực này có thể được rút ra từ nội dung của Phúc Âm dùng
trong Phụng Vụ hôm nay, và được thấy rõ nơi lời tung hô Alleluia được dùng
trong Phụng Vụ cho cả 3 chu kỳ A, B, C: “Ta là mục tử tốt lành, Ta biết các
chiên Ta, và các chiên Ta biết Ta” (Ga 10:14). Đây là câu Phúc Âm được trích
trong chính Tin Mừng hôm nay.
Hình ảnh chủ chăn và đàn chiên là một trong hình ảnh đã được
dùng trong Cựu Ước để diễn tả liên hệ giữa Thiên Chúa và Dân Do thái. Liên hệ
này được diễn tả thật đẹp trong Thánh Vịnh 23-“Chúa chăn nuôi tôi, tôi chẳng
thiếu thốn chi”-một trong những Thánh Vịnh được yêu chuộng hơn cả. Thánh Vịnh
này đã được nhiều nhạc sĩ phổ nhạc và được phổ biến rộng rãi trong Phụng Vụ tại
Việt Nam. Danh xưng “mục tử” còn được dùng trong Cựu Ước, đặc biệt là Sách Tiên
tri Êzekiel, để nói về những người lãnh đạo Dân Chúa. Trong Sách này, Thiên
Chúa đã quở trách các mục tử xấu, và Người hứa sẽ đích thân chăm sóc đàn chiên
và sẽ ban những mục tử như lòng Người mong ước.
Khi tự xưng mình là Mục Tử tốt lành, Chúa Giêsu vừa xác định
thần tính của Người, vừa xác định vai trò lãnh đạo của Người đối với những
người tin vào Người, và nhất là diễn tả tình yêu lớn lao Người dành cho từng
người trong gia đình nhân loại. Liên hệ giữa Chúa Chiên và đàn chiên-giữa Chúa
Giêsu và các Kitô hữu-được diễn tả bằng từ ngữ “biết”: “Ta biết
các chiên Ta, và các chiên Ta biết Ta” (Ga 10:14). Theo nghĩa Thánh
Kinh, chữ “biết” ở đây không phải chỉ là sự hiểu biết thuộc trí tuệ, nhưng còn
là một sự hiệp thông trọn vẹn trong tình yêu bao gồm cả con người và cuộc sống,
như được diễn tả trong tương giao vợ chồng.
Chính trong tương quan yêu mến này, Chúa Giêsu-Mục Tử tốt
lành-đã tận tình dẫn dắt, chăm sóc, dưỡng nuôi, kiếm tìm, bảo vệ và thí mạng vì
đàn chiên. Trót cuộc đời của Chúa Giêsu, từ việc giáng sinh trong cảnh đơn
nghèo của máng cỏ Bêlem cho đến cái chết thảm thương trên Thánh Giá nơi Đồi
Canvê, là một cuộc tìm kiếm con chiên lạc là nhân loại tội lỗi để đưa về đồng
cỏ tốt tươi là Nước Trời của Chúa Chiên Lành. Trước khi xưng mình là Chúa Chiên
Lành, Đức Kitô trước hết đã trở thành Con Người, thành Chiên Thiên Chúa, Chiên
Vô Tội phải gánh tội trần gian. Ngài đã trở thành “Con Chiên” tuyệt hảo, khi
hoàn toàn vâng phục thánh ý Chúa Cha, khi trở thành người con yêu dấu đẹp lòng
Chúa Cha mọi đàng, và trở nên mẫu mực cho mọi người tin vào Thiên Chúa.
Bên cạnh hình ảnh mục tử tốt lành, Chúa Giêsu cũng nói đến những
kẻ chăn thuê. Đây là những mục tử xấu, những kẻ làm công việc chăn chiên nhưng
không biết thương yêu đàn chiên. Đây là những mục tử chỉ làm việc vì lợi ích
bản thân mà không quan tâm đến đàn chiên, sẵn sàng thí bỏ chiên để giữ an toàn
cho riêng mình.
Khi chú giải đoạn sách Tiên Tri Êzêkiel bàn về các mục tử, Thánh
Augustinô đã đưa ra một tiêu chuẩn để phân biệt giữa các mục tử tốt và các mục
tử xấu trong Hội Thánh: Mục tử tốt là mục tử biết quên mình để phục vụ đàn
chiên và tìm kiếm những gì thuộc về Chúa Kitô, thuộc về Thiên Chúa; còn mục tử
xấu là mục tử chỉ nghĩ đến mình, chuyên lo bản thân, tìm kiếm vinh quang phúc
lộc trần thế cho riêng mình, bất chấp việc gây hại cho đàn chiên.
Chúa Giêsu-Chúa Chiên Lành vẫn tiếp tục chăn dắt Đàn Chiên Hội
Thánh qua các chủ chăn trong Hội Thánh là các giám mục và linh mục. Phúc lộc
của các tín hữu tùy thuộc rất nhiều vào các mục tử trong Hội Thánh. Điều này
được diễn tả qua câu giáo ngạn: “Linh mục hoàn hảo, giáo dân thánh thiện; linh
mục thánh thiện, giáo dân đạo đức; linh mục đạo đức, giáo dân tầm thường.”
Chúng ta thấy ở đây người ta không dám thêm câu: “linh mục tầm thuờng” vào;
đừng nói đến “linh mục đồi bại”!!!
Thật thích hợp khi Hội Thánh đặt Chúa Nhật-Chúa Chiên Lành hôm
nay làm “Ngày Thế Giới Cầu Nguyện cho Ơn Thiên Triệu.” Thánh Giám Mục Tiến Sĩ
Anphong Liguori đưa ra ba dấu chỉ để xác định một ơn gọi linh mục đích thực. Đó
là phải có ý hướng ngay lành, phải có những đức tính và khả năng xứng hợp, và
phải được Bề Trên chuẩn nhận.
Các nhà tu đức có thể đưa ra nhiều dấu chỉ khác để nhận định một
ơn gọi linh mục đích thực. Nhưng có một điều hiển nhiên là tất cả các linh mục
đích thực phải là “những mục tử như lòng Chúa mong muốn”, hay là
những mục tử có trái tim giống như Thánh Tâm Chúa Giêsu, trái tim đầy lửa mến
Chúa yêu người. Trước khi là mục tử đích thực, họ phải là một con chiên thực sự
của Chúa đã! Trước khi là linh mục chân chính, họ phải là Kitô hữu chính danh
đã! Trước khi nhiệt thành rao giảng Lời Chúa, họ phải biết say mê việc đọc,
nghe, ghi nhớ, suy niệm và sống Lời Chúa đã! Trước khi trở thành những nhà lãnh
đạo chân chính, họ phải là những con người biết vâng phục đã!
Một linh mục giáo sư Chủng Viện nhận xét: “Muốn trở nên linh
mục đích thực, chúng ta phải giống Chúa Giêsu vừa là Linh Mục vừa là Tế Vật.
Nhiều người muốn là linh mục, nhưng không mấy ai muốn là tế vật. Nếu linh mục
không biết hy sinh chính mình, họ sẽ hy sinh kẻ khác và gây hại cho đàn chiên.”
Một lý do hiển nhiên cho việc khan hiếm ơn gọi linh mục ngày nay
là vì sự khan hiếm những Kitô hữu đích thực. Thiếu con chiên chính danh thì làm
sao có được mục tử chân chính? Thiếu những con người biết yêu cầu nguyện hy
sinh, xả kỷ vị tha, thì làm sao có được những mục tử thí mạng vì đàn chiên?
Một tai hại lớn lao nhất cho Hội Thánh hôm nay là có nhiều linh
mục bất phục Hội Thánh. Một khi bất phục Hội Thánh-Nhiệm Thể Chúa Kitô-người ta
không còn là con chiên của Chúa nữa mà biến thành sói dữ và là kẻ chăn thuê,
thành ngôn sứ giả!
Lễ Chúa Chiên Lành hôm nay chắc hẳn khiến nhiều người trong
chúng ta nhớ đến những linh mục chúng ta từng gặp gỡ trong cuộc đời: Cha xứ,
Cha phó, Cha linh hướng, Cha giáo, Cha linh hồn, Cha rửa tội cho ta, Cha dâng
lễ cho ta, Cha giải tội, Cha từng chứng hôn cho ta, Cha xức dầu cho ta hay
người thân của ta…Có vị với đời sống xả kỷ vị tha và những lời giảng dạy đầy
xác tín đã để lại trong lòng ta những ấn tượng thật cao đẹp thần thiêng, khiến
ta thêm quý mến cảm phục ơn gọi linh mục và thêm phấn chấn trong đời sống đức
tin. Có vị với lối sống quá phàm tục phản chứng và lời giảng tầm thường hay
lệch lạc khiến chúng ta phải đau buồn, bực dọc và thẹn thùng, và cảm thấy đức
tin mình bị chao đảo. Có vị đang trung thành hăng say trong ơn gọi, nhưng cũng
có vị đã rút lui.
Chúng ta hãy cảm tạ Chúa đã ban cho chúng ta những linh mục tốt
lành thánh thiện đã góp phần xây dựng đức tin cho chúng ta. Chúng ta hãy thương
cảm tha thứ và cầu nguyện cho những linh mục từng gây tổn thương cho chúng ta.
Chúng ta hãy nhớ rằng các linh mục dù mang thánh chức linh mục thì cũng như
chúng ta, họ vẫn là những con chiên thuộc đàn chiên của Chúa. Cũng như chúng
ta, các linh mục có thể có những lúc như những con chiên lìa xa Chúa Chiên Lành
hay mang thương tích bệnh tình nên cần được tìm kiếm, cần được chữa lành. Xin
Chúa ban cho chúng ta biết góp phần vào việc đưa các ngài trở về đường ngay,
giúp các ngài được chữa lành, qua đời sống cầu nguyện hy sinh và yêu thương
chân thành của chúng ta.
Điều đáng chúng ta quan tâm hơn cả đó là chúng ta phải yêu quý
ơn gọi được là tín hữu của Chúa, là con chiên của Chúa Chiên Lành, Đấng hằng
yêu thương săn sóc chúng ta. Nhờ vậy, chúng ta sẽ nỗ lực sống xứng danh là con
chiên chân thực của Chúa và ở lại trong đàn chiên của Người là Hội Thánh.
Chúng ta cũng cần biết rằng mọi tín hữu đều được chia sẻ sứ vụ
và ơn gọi của Vị Mục Tử Tối Cao, mỗi khi chúng ta góp phần vào việc xây dựng và
củng cố niềm tin nơi tha nhân. Đặc biệt, tất cả những ai có trách nhiệm lãnh
đạo, hướng dẫn và phục vụ tha nhân-chủ nhân, giám đốc, thầy cô giáo, cha mẹ-đều
phải đặt Chúa Giêsu-Chúa Chiên Lành là gương mẫu và lý lưởng của mình. Chỉ khi
ấy, họ mới trở thành những nhà lãnh đạo và những người phục vụ chân chính, vì
biết hy sinh bản thân để đem lại phúc lộc cho tha nhân, cho cộng đồng.
Lạy Mẹ Maria là Nữ Vương và là Mẹ các Linh Mục, xin Mẹ cầu thay
nguyện giúp cho mọi tín hữu chúng con luôn sống như những con chiên đích thực
của Chúa, những người biết nghe và sống theo Lời Chúa; và xin Mẹ cầu cùng Chúa
ban cho chúng con thêm nhiều ơn gọi linh mục thánh thiện đúng như lòng Chúa
mong muốn. Amen.
CHA MẸ LÀ MỤC TỬ
THEO GƯƠNG CHÚA KITÔ MỤC TỬ
Nếu anh bạn để ý, sẽ nhận ra rằng: các Chúa Nhật đầu mùa Phục
Sinh, Hội Thánh muốn chúng ta suy niệm các trình thuật Tin Mừng liên quan đến
biến cố Phục Sinh. Nhưng Chúa Nhật này, cũng trong bối cảnh Mùa Phục Sinh, Hội
Thánh lại cho ta biết, Chúa Kitô là Đấng Chăn Chiên Lành. Bạn thử nghĩ xem, Hội
Thánh muốn dạy điều gì khi làm như thế? Hội Thánh muốn dạy rằng: Chúa Kitô vẫn
là Mục Tử Nhân Lành cho đến đời đời. Chúa đã là Mục Tử Tốt Lành hiến dâng mạng
sống để cứu lấy đoàn chiên. Chính khuôn mặt đau thương của Thập Giá đã biểu lộ
mạnh mẽ tình yêu không giới hạn của vị Mục Tử Tốt Lành tối cao ấy.
Chúa Kitô đã nói như thế về mình trong bài Tin Mừng: "Ta
thí mạng sống vì đàn chiên... Vì lẽ này mà Cha yêu mến Ta là Ta thí mạng sống,
để rồi sẽ lấy lại. Không ai cất mạng sống của Ta, nhưng tự Ta, Ta thí mạng
sống. Ta có quyền thí mạng sống và cũng có quyền lấy lại.”
Và hôm nay khi đã phục sinh, Chúa vẫn tiếp tục chăn dắt đoàn
chiên là từng người chúng ta, là chính bạn và tôi, bằng chính Thánh Thần của
Người. Bởi qua sự hiện diện mới mẽ, hiện diện nhờ Thánh Thần, trong Thánh Thần,
với Thánh Thần, sự hiện diện ấy trở nên hiện diện tròn đầy nhất: sự hiện diện
thần linh, một sự hiện diện vượt trên tất cả mọi cách thế hiện diện. Chính nhờ
được chăn dắt bằng Thánh Thần, đoàn chiên lãnh nhận một Tình Yêu Phục Sinh, một
sức sống mới tràn đầy. Và vì thế, mãi mãi Chúa Kitô vẫn hiện diện giữa đoàn
chiên, không ngừng hiện diện, Người vẫn là Mục Tử không ngừng là Mục Tử. Vị Mục
Tử nhân từ và yêu thương vẫn không ngừng nhân từ, không ngừng yêu thương.
Như Chúa Kitô, tất cả mọi người đều có thể trở thành mục tử,
chia sẻ chức vị Mục Tử của Chúa Kitô. Nhưng cách riêng, trong Lễ Chúa Chăn
Chiên Lành hôm nay, tôi muốn hướng về những ai mang trọng trách làm cha, làm
mẹ.
Còn nhớ có một lần, tôi đến thăm một đôi vợ chồng trẻ. Cuộc thăm
viếng này để lại trong tôi lòng cảm phục, vì đối với tôi, đôi vợ chồng này đã
phải chịu đựng và vượt qua những khắc nghiệt quá sức con người. Họ là một đôi
vợ chồng nghèo, có ba đứa con. Cả ba đều không hiểu biết gì, không nói được.
Đứa con trai đầu có khuôn mặt dị dạng trông rất sợ. Lúc tôi đến, anh đã đi ra
rẫy, còn chị đang ngồi đan từng chiếc nan tre để kiếm thêm tiền chợ, vừa phải
trông con. Chị nói về ba đứa con của chị trong nước mắt: "Nhiều lúc con
muốn chết cho rồi, nhưng nghĩ lại ba đứa con, con phải gượng sống. Cha nhớ cầu
nguyện cho vợ chồng con can đảm.”
Bạn cứ nghĩ mà xem, trong tình cảnh đó, ta sẽ làm gì? An ủi ư?
Tôi nghĩ rằng, lời an ủi lúc đó sẽ vô nghĩa, sẽ lạc điệu vô cùng. Tôi đã im
lặng nghe chị kể, để người mẹ đau khổ ấy vơi bớt nỗi lòng, cũng là để sự thông
cảm trong tôi lắng sâu hơn, mạnh hơn đối với những người cha, người mẹ đáng
trân trọng ấy.
Người mục tử yêu mến đàn chiên thật, sẽ là người chấp nhận hao
mòn sức lực, một mực bảo vệ sự sống đàn chiên. Cũng thế, ba đứa bé tật nguyền
kia, nếu chúng không được sống hạnh phúc hơn do những khiếm khuyết trên cơ thể,
thì trong tình yêu của cha mẹ, chúng đang sống hết sức dồi dào. Ta cứ tưởng
tượng, nếu một ngày nào đó, chúng suy nghĩ được, và ai đó bảo chúng chết cho
người cha, người mẹ ấy, chắc chúng sẽ không dám chối. Còn chính trong tình yêu
dành cho con mình, anh chị đã trở thành mục tử giống như Chúa Giêsu mà anh chị
tôn thờ. Tình yêu ấy đã làm tăng nghị lực, tăng sức mạnh, tăng sức chịu đựng.
Bởi anh chị đã từng nghĩ đến cái chết để có thể tự giải thoát mình, nhưng vì
những đứa con, anh chị đã vượt qua nó.
Tôi và bạn, ai cũng từng là những đứa con, và vẫn là những đứa
con. Tôi cứ tin rằng, cha mẹ chúng ta là những mục tử tốt lành. Hãy sống thảo
hiếu, hãy cầu nguyện và làm tất cả những gì có thể làm để cha mẹ vui lòng.
Không bao giờ được phép coi khinh, hay ít là coi thường cha mẹ. Hãy yêu mến cha
mẹ chúng ta. Tình yêu sẽ chỉ cho biết phải làm gì, phải sống thế nào để gọi là
hiếu thảo!
Còn các bậc cha mẹ, ta vui mừng nhận thấy những người cha, người
mẹ Công Giáo đều yêu thương con mình và chăm lo cho con tận tình tận lực. Họ
yêu con, nhưng không có nghĩa là chìu chuộng con, nhưng biết giáo dục con, cho
con ăn học, lo cho con từng chén cơm khi con đói, từng viên thuốc khi con ốm đau...
Chúa Kitô đã làm trọn vai trò Mục Tử Nhân Lành của Người khi
nhập thể làm người để cùng sống kiếp người với chúng ta. Người đã chịu chết, đã
phục sinh để chứng minh rằng Người yêu ta bằng cả cuộc đời, bằng cả cuộc sống
của Người. Ngoài hình ảnh Chúa Kitô Mục Tử, tôi đã kể câu chuyện về đôi vợ
chồng trẻ kia để chứng minh rằng, đã từng có những bậc làm cha, làm mẹ phản
chiếu hình ảnh mục tử của vị Mục Tử Nhân Lành tối cao kia. Bạn và tôi hãy xem
đó, và hãy bắt chước. Lòng yêu thương mang một trái tim mục tử của những bậc
cha mẹ như thế, chắc chắn sẽ không có đứa con nào có thể đang tâm phủ nhận
được.
Như Chúa Kitô Mục Tử, xin kính chúc những người cha, người mẹ
cũng là những mục tử tốt lành. Như chúng ta yêu mến Chúa Kitô, xin chúc những
người làm con cũng biết yêu thương cha mẹ mình.
23. Nhận
diện Mục Tử và Người Chăn Thuê
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa)
Hằng năm cứ đến ngày Lễ Chúa Chiên Lành (Chúa Nhật IV Phục
Sinh), cả Giáo hội hướng đến việc cổ võ ơn thiên triệu trong bậc tu trì nói
chung và cách riêng ơn gọi làm linh mục. Một trong những nội dung làm việc của
Hội Đồng Giám Mục Việt Nam kỳ I năm 2012 tại giáo phận Xuân Lộc, đó là việc đào
tạo linh mục. Dĩ nhiên là mục tiêu nhắm là để có những vị “mục tử như lòng Chúa
mong ước.” Có thể luận suy rằng khi người ta yêu sách phẩm hạnh cần có của một
bậc sống thì mặc nhiên người ta khẳng định sự cao quý và cần thiết của bậc sống
ấy.
Một sự thật dễ thấy, đó là khi đề cập đến mặt tích cực và khi đó
là một trong những nhân đức hay lý tưởng thì người ta dễ đón nhận và cũng dễ tự
bằng lòng khi thấy mình chưa đạt đến. Một trong những luận lý để tự châm chước
đó là phận người còn nhiều hạn chế, thiếu sót vì như lời người xưa: “nhân vô
thập toàn.” Trái lại khi nói đến điều tiêu cực, hay mặt trái của vấn đề thì
người ta khó đón nhận, vì ai ai cũng vấn vương chút sĩ diện, chút tự ái nào đó.
Nói rằng bạn chưa hoàn hảo thì chúng ta dễ chấp nhận ngay nhưng nếu nói rằng
bạn xấu xa thì xem ra dễ có phản ứng. Hoặc giả như cho rằng bạn nói chưa đúng
thì dễ chấp nhận nhưng nếu ai đó cho rằng chúng ta nói sai thì vấn đề lại trở
thành trầm trọng. Dẫu sao đi nữa thì bài trích Tin Mừng thánh Gioan của Chúa
Nhật IV Phục Sinh năm B, qua những lời của chính Chúa Kitô, chúng ta cũng cần
xem xét đôi điều để phân biệt mục tử với người chăn thuê.
Đã nói là phân biệt hai thực thể nào đó thì chắc chắn giữa chúng
phải có nét tương đồng khiến người ta dễ lầm lẫn. Vì thế, trước hết chúng ta
cùng xem xét một vài nét xem ra tương đồng giữa người chăn thuê và vị mục tử:
1. Qua cửa ràn chiên: Cả hai, vị mục tử và
kẻ chăn thuê đều đường đường chính chính qua cửa ràn chiên mà vào và ra chứ
không leo tường hay chui rào. Có thể nói rằng dù được tấn phong giám mục thành
sự, được truyền chức linh mục thành sự, dù có sắc phong, có văn thư bổ nhiệm
hợp pháp… thì cũng chưa hẳn đã là mục tử chính hiệu.
2. Biết chiên: Dù rằng khó có thể
có cái “biết” theo nghĩa Kinh Thánh đó là đồng thân, chung phận, nhưng người
chăn thuê cũng biết con chiên một cách nào đó khả dĩ đáng gọi là biết theo nhãn
quan nhân loại.
3. Chiên nghe tiếng và đi theo mục tử cũng như kẻ chăn thuê: Ít
ai phản đối sự thật này, vì người chăn thuê không phải là người lạ hay là kẻ
trộm (x.Ga 10,5;8). Ngoại trừ một số ít chiên “cá biệt” hoặc bị gán nhãn mác là
“chống giáo sĩ”, thì có thể nói là đại đa số giáo dân Công giáo, cách riêng
giáo dân Công giáo Việt Nam đều ngoan, theo nghĩa là biết vâng nghe lời các
đấng bậc.
4. Người chăn thuê và mục tử đều dẫn chiên đến đồng cỏ và nguồn
nước: Rất có thể chiên không được hưởng dùng các loại cỏ xanh tươi
hay dòng nước mát trong cách tốt nhất, nhưng người chăn thuê vẫn không quên bổn
phận cung cấp thức ăn và nước uống cho đàn chiên.
Tiếp đến chúng ta cùng nhận diện những điểm khác biệt giữa người
chăn thuê và vị mục tử. Đây là nội dung muốn chia sẻ. Hy vọng rằng khi trực
kiến với hình ảnh mang tính phản diện thì chúng ta dễ giật mình hơn, không chỉ
với những người đang trong phận vụ mục tử mà còn với cả những người trong danh
phận con chiên.
1. Làm chỉ vì tiền: Mục đích nhắm của bất
cứ người làm thuê nào, nếu thực sự là làm thuê, thì đều vì tiền công. Người
chăn thuê cũng có thể có tấm lòng với đàn chiên, nhưng ưu tiên số một vẫn là
tiền công, dù là công nhật, công tháng, công năm hoặc hưởng lương theo sản
phẩm.
2. Làm hết giờ hơn là làm hết việc: Trong
thân phận người làm thuê thì người ta rất mong đến giờ tan sở. Giả như người
làm thuê nếu có làm hết việc thì ít khi hết lòng. Nếu người làm thuê làm ăn
lương theo sản phẩm thì có đó chuyện làm hết sức, nhưng làm cách công tâm và
hết tình thì chưa hẳn có. Trái lại, nếu đúng là mục tử thì có thể nhiều khi làm
không hết việc, thậm chí có khi không được việc trước mắt, nhưng luôn thực thi
hết lòng.
3. Không quan tâm đến chiên ngoài đàn: Đây
là một điều tất yếu đương nhiên. Đã là làm thuê thì ít có ai thích dài tay với
những việc xem ra không quá đòi buộc phải làm hoặc có xao nhãng hay không làm
cũng chẳng bị trừ lương. Đã là mục tử thì không thể quên lời của Thầy chí
thánh, Giêsu: “Ta còn nhiều chiên ở ngoài đàn…”
4. Không bao giờ sẵn sàng hiến dâng mạng sống vì chiên: Cần
thú nhận rằng chẳng có ai dại gì tự nguyện bị thiệt thân vì những gì không
thuộc về mình. Khi thấy sói đến người chăn thuê sẵn sàng bỏ chiên để giữ lấy
mạng sống mình (x.Ga 10,12). Chuyện hiến dâng mạng sống vì chiên xem ra chẳng
hề có trong tâm trí của người chăn thuê. Trái lại, đây là điểm không thể thiếu
để thẩm định ai mới là mục tử.
Với bốn điểm đồng và bốn điểm dị, thầm mong khi phân biệt mục tử
với người chăn thuê, chúng ta thêm xác tín rằng ngoài việc cần thiết cầu nguyện
liên lỉ cho các mục tử trong Giáo hội, thì đang còn đó nhiều việc đáng làm và
nên làm. Cũng hy vọng rằng một số mục tử nào đó trong Giáo hội, dù chưa hẳn
xứng danh mục tử tốt lành nhưng không phải là những người chăn thuê. Và mong
sao không hề có những kẻ chăn thuê đang mang danh mục tử.
“Hãy ra khỏi ngôi mộ trống!” Hy vọng rằng lời nhắn nhủ của Đức
Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, vị đại diện của Đức Thánh Cha giúp cho nhiều
đấng bậc, cách riêng trong Giáo Hội Công Giáo Việt Nam biết thức tỉnh để sống
lại con người mục tử chính danh chính hiệu của mình. Chắc chắn Thiên Chúa không
bao giờ muốn đoàn chiên của Người sống và hành xử như “đoàn cừu của Panurge”,
mà là như đoàn dân Thiên Chúa trưởng thành, đầy ý thức và tinh thần trách
nhiệm, luôn tích cực cộng tác với ơn Chúa để dệt xây những mục tử tốt lành như
lòng Chúa ước mong.
24. Tôi
là mục tử nhân lành – Lm. FX Vũ Phan Long
1.- Ngữ cảnh
Bài Diễn từ về Cửa chuồng chiên và người Mục tử (Ga 10,1-21) vừa
chấm dứt các Diễn từ dịp Lễ Lều vừa đưa vào Diễn từ dịp Lễ Cung hiến Đền Thờ.
Bản văn có thể được phân bố tổng quát như sau:
1) Các dụ ngôn (10,1-5);
2) Phản ứng của người Do Thái (10,6);
3) Các giải thích:
a) Cửa (10,7-10),
b) Người mục tử (10,11-18);
4) Phản ứng của người Do Thái (10,19-21).
Hôm nay, chúng ta đọc phần giải thích Người mục tử (10,11-18).
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thành hai phần:
1) Người mục tử đích thật (10,11-13);
2) Người mục tử ưu việt (10,14-18).
3.- Vài điểm chú giải
- nhân lành (11): Hy-ngữ có hai
từ để nói là “tốt”: (1) agathos mô tả đức tính luân lý của một cá nhân được coi
là tốt; (2) kalos, cũng có thể dịch là “đẹp”, thêm vào yếu tố “tốt” một nét nói
lên sự thu hút và đồng cảm. “Từ “nhân lành” hay “tốt” ở đây là tính từ kalos.
- hy sinh mạng sống (11): Dịch sát là
“đặt/hạ mạng sống xuống” (cc. 11.15.17). Đây là công thức của Ga (13,37; 15,13;
1 Ga 3,16). Theo ngữ cảnh, công thức này tương đương với các công thức của Tin
Mừng Nhất Lãm, “hiến mạng sống” (x. Mt 20,28; Mc 10,45).
- chiên của tôi (14): Đức Giêsu có
thể nói các con chiên là của Người vì Chúa Cha đã ban họ cho Người (x.
6,37.44.65; 17,6-7).
- một đoàn chiên và một mục tử (16):
Chúng ta ghi nhận một chọn lựa thú vị của cha R.E. Brown trong bản dịch Anh
ngữ: có thể dịch “một đoàn chiên” là “a flock of sheep”, nhưng cha Brown dịch là
“one sheep herd” đi với “one shepherd” để giữ cho tương ứng với poimnê (sheep
herd, flock) và poimên (shepherd).
- Tôi có quyền hy sinh và có quyền lấy lại mạng sống ấy (18):
Chúng ta ghi nhận cách viết của tác giả nhằm nhấn mạnh: từ “quyền” được dùng hai
lần và đặt ở đầu câu, tạm dịch là “quyền tôi có / để hy sinh mạng sống, và
quyền tôi có / để lấy lại mạng sống.”
4.- Ý nghĩa của bản văn
Trong Cựu Ước, hình ảnh người mục tử thường được áp dụng cho các
vua. Nhưng hình ảnh mục tử và con chiên là một hình ảnh quá quen thuộc để nói
về tương quan giữa Thiên Chúa và Dân Ngài tuyển chọn, tức Israel: Ngài hướng
dẫn, bảo vệ và nuôi dưỡng Dân Ngài. Tuy nhiên, kinh nghiệm của Israel về các
nhà lãnh đạo là một kinh nghiệm đáng buồn. Các ngôn sứ đã chỉ trích các vua bằng
lời lẽ nặng nề, vì thay vì nuôi dưỡng con chiên, họ đã bóc lột và thậm chí giết
chiên.
Thiên Chúa luôn ở về phía những người bị áp bức, Ngài hứa rằng
chính Ngài sẽ chăm sóc con chiên, và Ngài sẽ gửi đến cho họ một mục tử chân
chính, để điều khiển họ trong sự công chính và đưa lại bình an (x. Ed 34; Gr
23,1-6). Khi Đức Giêsu tự giới thiệu: “Tôi chính là Mục Tử nhân lành” (Ga
10,11.14), thì lời Thiên Chúa hứa đã nên hiện thực, nhưng vượt quá mọi chờ đợi.
Đức Giêsu làm điều mà không mục tử nào làm, cho dù là mục tử tốt: “hy sinh mạng
sống mình cho đoàn chiên” (5 lần: cc. 11.15.17.18 [2 lần]). Giữa Người và đoàn
chiên, có một sự hiểu biết hỗ tương chứng tỏ một dây liên kết rất thân tình
giữa Đức Giêsu và đoàn chiên (c. 14) cũng như giữa Đức Giêsu cùng đoàn chiên
với Chúa Cha (cc. 15.18).
Các lời Đức Giêsu nói về người mục tử tốt lành được triển khai
tiệm tiến, đưa các độc giả đến chỗ có một cái nhìn rộng lớn về công trình của
Đức Giêsu: mầu nhiệm Vượt Qua và sự hy sinh chính bản thân Người.
* Người mục tử đích thật (11-13)
Đức Giêsu là “Mục tử nhân lành”, cũng có nghĩa là “Mục tử xinh
đẹp.” “Nhân lành” không có nghĩa tình cảm, là “dịu dàng, êm ái”, nhưng là “chân
chính, đích thực.” Từ ngữ này gợi ý rằng Đức Giêsu không chỉ là người làm việc
có hiệu năng (điều hành), nhưng còn có một nhân cách xinh đẹp toàn diện và
duyên dáng hấp dẫn. Cộng với tài lãnh đạo đầy uy lực và hiệu năng của Người,
điều làm nên tư cách Mục Tử nhân lành của Người không phải là tài vuốt ve các
con chiên, nhưng chính là tình yêu và khả năng đồng cảm của Người.
Người có một cảm thức về trách nhiệm: “các chiên thuộc về Người”
(x. c. 12). Chính vì thế, Người đáng tin cậy, và sẽ chu toàn nhiệm vụ hết sức
mình. Vào thời Đức Giêsu, người ta có thể nói “nghề chăn chiên” là một “ơn gọi”
chứ không chỉ là một kế sinh nhai. Một người mục tử như thế thì không có mối
bận tâm nào khác ngoài các con chiên; buổi sáng, khi thức dậy, người ấy vui
sướng tìm đường đến với đoàn chiên. Còn những ai làm mục tử chỉ vì chẳng đặng
đừng, họ không coi trọng trách nhiệm đối với đoàn chiên, họ chỉ là “người làm
thuê”, “khi thấy sói đến, anh bỏ chiên mà chạy” (c. 12). Ngược lại với người
làm thuê, người mục tử nhân lành coi các con chiên như chính mình nên cũng
không chờ đợi được trả công. Người nào làm việc chỉ để được trả lương dựa trên
công việc của mình thì chỉ nghĩ đến tiền bạc, và khi không có tiền bạc hay thứ
tương tự bù lại, thì họ bỏ việc. Còn ở đâu có cảm thức về sự “thuộc-về”, ở đó
cũng có tình yêu, và ở đâu có tình yêu, ở đó người ta vui sướng làm việc dù
không được trả công.
Động lực căn bản hướng dẫn người mục tử nhân lành là tình yêu,
và người nào yêu thì trước tiên muốn ban tặng, chứ không muốn đón nhận. Tình
yêu chân thật có nghĩa là sẵn sàng thậm chí hy sinh cả mạng sống mình (x. Ga
15,13).
Sự dấn thân không biên giới của người mục tử nhân lành nhằm đưa
lại sự sống: “tôi đến để cho chiên được sống và sống dồi dào” (c. 10). Sự dấn
thân này không có giới hạn: cách thức Người làm việc để có sự sống là Người ban
tặng chính sự sống của Người: “Mục Tử nhân lành hy sinh mạng sống mình cho đoàn
chiên” (c. 11). Người mục tử đích thực không ngần ngại chấp nhận những phiêu
lưu, rủi ro, chấp nhận hy sinh cả mạng sống, để cứu con chiên khỏi bất cứ mối
nguy hiểm nào đang đe dọa chúng. Điều này có nghĩa là người mục tử nhân lành
không tháo lui, cho dù khi mạng sống của mình bị đe dọa. Người mục tử nhân lành
yêu thương con chiên hơn chính mình, và tình yêu này thúc bách Người làm mọi sự
cho chúng ta. Điều này hoàn toàn ngược lại với người làm thuê, anh ta “không
thiết gì đến chiên” (c. 13).
* Người mục tử ưu việt (14-18)
Đến đây, đề tài được đào sâu hơn nữa: phân đoạn này mô tả vẻ đẹp
nơi nhân cách, hoặc đúng hơn, của linh đạo của người mục tử nhân lành, bí mật
thâm sâu của Người, để trả lời cho các câu hỏi: Hy sinh mạng sống nghĩa là gì?
Sự sống này hệ tại điều gì? Nó đưa tới đâu? Sự hiến mình của người mục tử dựa
trên nền tảng nào? Nói cách khác, phân đoạn này triển khai nội dung của mối
tương quan của người mục tử nhân lành với đoàn chiên.
Một tương quan đầy say mê (cc. 14-15). Tương quan của người mục
tử nhân lành với con chiên là một tương quan không lạnh lùng, thể lý, vô ngã.
Trái lại nó mang dáng vẻ một tương quan thân ái nhất, riêng tư nhất: tình hiệp
thông của Chúa Cha và Chúa Con (x. Ga 1,1-3 và 1,18): “Như Chúa Cha biết tôi…”
(c. 15). Thái độ của Đức Giêsu mang dấu ấn là tương quan của Người với Chúa
Cha. Chúa Cha và Chúa Con biết nhau sâu xa, sống một cuộc sống trong tin tưởng
lẫn nhau, trân trọng nhau, yêu thương nhau thắm thiết. “Tôi biết chiên của
tôi…” (c. 14): Nếu tương quan của Đức Giêsu với chúng ta là kiểu này, chúng ta
có thể hiểu rằng tương quan của người mục tử là nồng nàn, say mê, bừng cháy. Và
nếu đó là cách Người ở với chúng ta, thì chúng ta cũng phải quan hệ với Người
như thế: “chiên của tôi biết tôi” (c. 14b). Tác giả nói đến “biết” thay vì tình
yêu, bởi vì “tình yêu” hệ tại việc “biết” riêng. Đối với Đức Giêsu, vị Mục Tử
nhân lành, chúng ta không phải là những con số; Người biết lịch sử đời ta, các
vấn đề, các khiếm khuyết của chúng ta – tất cả các đặc điểm và phẩm chất của
chúng ta. Bởi vì Người biết chúng ta, Người yêu thương chúng ta. Điều này có
nghĩa là Người chấp nhận chúng ta trong hiện trạng, và đưa chúng ta vào hiệp
thông trọn vẹn với Người. Nhưng cần phải thấy mặt bên kia: đối với chúng ta,
“Giêsu” không được chỉ đơn giản là một cái tên; chúng ta phải càng ngày càng
biết Người hơn, như “những con chiên tốt, đẹp”, và phát triển một tương quan
với Người, một tương quan mang dấu ấn là một tình yêu sâu sắc và trung thực.
Tương quan với Đức Giêsu, Mục Tử nhân lành, là tương quan hiệp
thông thâm sâu. Người mục tử nhân lành không giữ thế cách biệt với chúng ta;
Người không muốn chúng ta cứ mãi bé nhỏ và thiếu chín chắn. Như thế, chúng ta
cứ phải ngày càng nên chín chắn cho đến khi có thể đi vào hiệp thông riêng tư
với Người.
Một tương quan dành chỗ cho mọi người (c. 16). Sự hiệp thông
được thiết lập với Đức Giêsu bắt đầu dần dà nắm lấy mọi tương quan của chúng ta
và có mục tiêu là một cuộc sống được kết hợp (với tất cả các dạng cũng như
những nét phức tạp của nó) trong tình yêu của Đức Giêsu. Tình yêu giả thiết có
“hiểu biết”, nhưng sau này, sẽ xuất hiện một sự hợp nhất vượt trên các khác
biệt, bởi vì tình yêu thì “kết hợp.”
Sự nhiệt thành và quan tâm của Đức Giêsu-mục tử không giới hạn vào
dân Israel. Công việc Người đã nhận từ Chúa Cha là lo lắng chăm sóc toàn thể
nhân loại, làm cho thành một đoàn chiên duy nhất, một cộng đoàn gồm những người
tin vào Người. Nói cho cùng, đó chính là sứ mạng của Người. Không một ai bị
loại khỏi sự quan tâm của Người, và như thế, sự hiện diện của tình yêu Thiên
Chúa nơi Người là để cho mọi dân tộc. “Đoàn chiên duy nhất” này mang hai chiều
kích lịch sử chính yếu: (1) chiều đứng liên kết quá khứ, hiện tại và tương lai
(cộng đồng Israel, cộng đoàn Nhóm Mười Hai, cộng đoàn tất cả các tín hữu tương
lai); và (2) chiều ngang, nối kết các nhóm tín hữu khác nhau trong Đức Kitô,
nhưng cũng đi đến với tất cả những người không tin.
Qua Đức Giêsu, là mục Tử duy nhất, và qua sự hiệp thông với
Người, mọi dân tộc (và mọi cộng đoàn) được kêu gọi trở thành một cộng đoàn lớn
duy nhất. Sự hiệp thông này là công trình của Người, chứ chúng ta, dù có tạo ra
thứ liên minh nào, vẫn không đạt tới bằng sức của mình được. Chúng ta sẽ có khả
năng sống thành cộng đoàn bao lâu chúng ta còn đưa mắt nhìn vào Đức Giêsu, vị
mục tử duy nhất. Tính chất cao quý của mỗi mục tử nhân loại sẽ được đo lường
theo khả năng người ấy tạo được sự hợp nhất tại nơi người ấy hiện diện - một sự
hợp nhất không tập trung quanh người ấy nhưng quanh Đức Giêsu.
Sự trung thành là gốc rễ của tình yêu mê say và hợp nhất của
người mục tử nhân lành (cc. 17-18). Những lời dạy về người mục tử nhân lành kết
thúc với một cái nhìn chiêm ngưỡng sâu sắc về “mầu nhiệm Vượt Qua.” Buổi chiều
cuộc đời người mục tử nhân lành, vinh quang cũng như sự viên mãn của thời khắc
này là lễ dâng cuộc đời Người trên thập giá, vào giờ của lòng trung thành. Tiêu
chuẩn cuối cùng này của sự ưu việt của người mục tử được liên kết với tiêu
chuẩn trước (sự hợp nhất). Chúng ta ghi nhận là đến cuối c. 15, có lời “tôi hy
sinh mạng sống” để đưa sang c. 16 nói về mục tiêu của người mục tử nhân lành là
kiến tạo một đoàn chiên duy nhất; rồi mở đầu c. 18, lại có lời “tôi tự ý hy
sinh mạng sống.” Đây là cấu trúc “đóng khung” để nói rằng chính là khi hy sinh
mạng sống trên thập giá, mà Đức Giêsu kiến tạo được “sự hợp nhất vĩ đại” này.
Bởi vì Người chết chắc chắn “không chỉ thay cho dân mà thôi, nhưng còn để quy
tụ con cái Thiên Chúa đang tản mác khắp nơi về một mối” (Ga 11,52).
Nhưng nếu chúng ta nhìn vào cc. 17-18, chúng ta lại ghi nhận
rằng ghi chú về Thiên Chúa Cha “đóng khung” các câu 17 và 18: “Chúa Cha yêu mến
tôi …” và “đó là mệnh lệnh của Cha mà tôi đã nhận được”, trong đó nói ba lần
đến việc “hy sinh mạng sống.” Tương quan của Đức Giêsu với Chúa Cha giải thích
sự trung thành của Người và sự trung thành chính là nét làm cho Người là Vị mục
tử ưu việt. Sự trung thành này được nâng đỡ bởi nền tảng là tình yêu của Chúa
Cha, được sống cách tự do và được diễn tả ra trong sự vâng phục. Sự trung thành
này nên hình nên dạng trong hành vi “hiến tặng [hy sinh]” và “đón nhận [lấy
lại]”, trong sự “tự chủ” (tôi có “quyền”) và “trách nhiệm” (Người hành động
cho, hành động nhân danh), và trong việc lắng nghe (= tuân giữ) mệnh lệnh và
đáp trả (vâng phục: “tôi đã nhận được”).
Câu 18 có thể được coi như đỉnh cao của bản văn. Đức Giêsu nói:
“Chính tôi tự ý hy sinh mạng sống mình”, rồi Người nói tiếp: “Tôi có quyền hy
sinh và có quyền lấy lại mạng sống ấy.” Nói cho cùng, “quyền” của Đức Giêsu
(được dùng 2 lần để nhấn mạnh) được Người thực thi trong hành vi trách nhiệm là
“hiến mình.” Như tất cả mọi điều khác, hành vi này được nâng đỡ bởi tình yêu
làm nền của Chúa Cha, nơi Người Đức Giêsu nhận được mọi sự (sự sống luôn luôn
là một điều nhận được) và là Đấng Người được liên kết với bằng một tình yêu duy
nhất (gốc rễ của đời sống Người là một tình yêu chín muồi: tình yêu này là một
với tình yêu của Đấng mà Người yêu mến). Đây là ý thức sắc bén của Đức Giêsu
trên thập giá, ý thức Người có vào thời điểm cao vời khi mà Người hiến tặng “sự
sống dồi dào” cho mọi con chiên. Mọi sự đều dựa trên chỗ này.
+ Kết luận
Bản văn này, với giọng văn đơn giản nhưng chắc nịch, đã cho
chúng ta khám phá ra Đức Giêsu, Con Thiên Chúa, là Đấng mạc khải tình yêu tại
nguồn, là Đấng đưa lại ơn cứu độ trọn vẹn, Đấng cung cấp ánh sáng và sự sống.
Nơi bản thân Đức Giêsu, chủ đề cổ xưa về Thiên Chúa Mục Tử của Cựu Ước nay đã
được trẻ-hóa cách tuyệt vời và được hoàn tất vượt quá mọi ước mong.
Các môn đệ của Chúa Kitô phải chứng tỏ một lòng quảng đại như
Thầy mình, và phải để cho mình được dẫn dắt bởi tình yêu mà thôi. Nếu chỉ quan
tâm đến việc tuân giữ một luật lệ, hoặc làm tối thiểu những gì được quy định,
họ không hiểu thế nào là tình yêu chân chính. Có tình yêu trung thực là phải
sẵn sàng (tự do) hy sinh mạng sống cách vô vị lợi, như Chúa Kitô.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Nói tới “mục tử” là nói tới tương quan. Trong xã hội Israel
cổ thời, tương quan giữa mục tử và đoàn chiên không chỉ là một vấn đề lợi ích
kinh tế, dựa trên các sản phẩm các con chiên cung cấp để mục tử sử dụng mà nuôi
sống mình và gia đình: len, sữa, thịt, tiền bạc, v.v. Nói cách khác, đây không
chỉ là một tương quan sở hữu. Trong thế giới Kinh Thánh, giữa mục tử và đoàn
chiên có một tương quan hầu như riêng tư. Ngày qua ngày, các mục tử và đoàn
chiên sống với nhau tại các nơi hoang vắng, chỉ có nhau chứ không có gì chung
quanh. Do đó, chẳng mấy chốc, người mục tử biết rõ từng con chiên, và mỗi con
chiên nhận biết tiếng nói của mục tử, và dễ dàng phân biệt với tiếng của người
khác.
2. Chính vì tương quan giữa mục tử và đoàn chiên là một trong
những tương quan gần gũi nhất mà một người Israel có thể thấy trong cuộc sống
hằng ngày, ta hiểu vì sao Thiên Chúa đã sử dụng biểu tượng này để mô tả tương
quan của Ngài với Dân tuyển chọn và với toàn thể nhân loại. Chúng ta nghĩ đến
Tv 23. Kiểu tương quan này trở thành mẫu mực cho các nhà lãnh đạo (vua chúa, tư
tế, ngôn sứ): như Thiên Chúa, họ phải chu cấp sự an toàn và che chở cho Dân.
Chúng ta cũng có thể nhớ tới những lời Thiên Chúa trách các nhà lãnh đạo qua
miệng ngôn sứ Êdêkien (Ed, ch. 34).
3. Trách nhiệm lớn của một mục tử là đời sống của con chiên.
Tiêu chuẩn giúp phân biệt một mục tử tốt với một mục tử xấu là ý thức về trách
nhiệm. Người mục tử bên Paléttina hoàn toàn chịu trách nhiệm về đoàn chiên của
mình: nếu có chuyện gì xảy ra với dù chỉ một con chiên mà thôi, người ấy phải
chứng minh là không do lỗi mình. Ý thức về trách nhiệm này được minh họa bởi
hai đoạn Kinh Thánh: Am 3,12; Xh 22,9-13. Nói tóm, người mục tử sống hoàn toàn
cho con chiên, chiến đấu dũng cảm để bảo vệ chúng khỏi thú dữ và còn sẵn sàng
hy sinh mạng sống (x. Đavít: 1 Sm 17,34-35).
4. Lòng nhiệt thành của người mục tử chính là tình yêu làm tuôn
trào sự sống. Như Tv 23 cho thấy, người tín hữu thời Kinh Thánh thấy nơi hình
ảnh người mục tử dung mạo đích thật của Thiên Chúa: Tình yêu của Ngài, sự quan
tâm, tình yêu hy sinh cho nhân loại. Nếu họ vững vàng đối phó với các thử thách
của cuộc đời, là vì họ bám vững vào Thiên Chúa. Trong tâm trí và trong tim họ,
họ xác tín rằng như mục tử tốt lành, Thiên Chúa dám làm mọi sự vì họ; Thiên
Chúa luôn trông chừng trên họ, luôn luôn chiến đấu bên cạnh họ (x. Is 31,4; Ed
34,16).
5. “Tôi biết chiên của tôi …, như Chúa Cha biết tôi.” Con người
phải đau khổ vì không được ai hiểu biết sâu xa. Thế mà Đức Giêsu lại nói rằng
Người biết con người bằng một sự hiểu biết tương đương với sự hiểu biết nhờ đó
Chúa Cha biết Con. Đây lại là một sự hiểu biết trong tình yêu. Như thế, con
người sẽ không còn cảm thấy cô đơn và sợ hãi vì Đấng biết họ trọn vẹn lại không
kết án họ, nhưng yêu thương họ bằng một tình yêu trọn vẹn và cứu chuộc. Đã được
yêu thương như thế, chúng ta có trách nhiệm đối với anh chị em chúng ta: chúng
ta cũng phải yêu thương anh chị em mình đến mức sẵn sàng hy sinh mạng sống cho
họ, theo gương Đức Giêsu.
6. Người Mục Tử Nhân Lành là hình ảnh tử nói về sự chăm sóc yêu
thương và có trách nhiệm; hướng dẫn, che chở, an ủi, nuôi dưỡng và bảo vệ.
Chúng ta cầu xin Thiên Chúa ban cho Hội Thánh nhiều mục tử mới tốt lành. Nguyện
xin Thiên Chúa ban cho các mục tử (có chức thánh) ơn khôn ngoan và sự nhẫn nại
khi các ngài phục vụ và hướng dẫn dân Chúa. Kế đến, chúng ta cầu nguyện cho
những người dẫn dắt chúng ta nhờ những thừa tác vụ của các ngài trong giáo hội:
các tu sĩ, các ủy ban bác ái và những giáo dân thiện nguyện. Chúng ta cũng cầu
xin cho tất cả những mục tử đang ngồi trong hàng ghế nhà thờ: các ông bà, cha
mẹ, cô dì chú bác, vợ chồng, bạn bè và thầy cô giáo. Họ cũng mang trách nhiệm
và gánh nặng trong cương vị lãnh đạo những người mà họ coi sóc. Hôm nay, cầu chúc
họ được đầy tràn ơn hướng dẫn của Thiên Chúa. Nguyện xin tất cả chúng ta được
vị Mục tử Nhân lành nuôi dưỡng trong Bí tích Thánh Thể này, luôn biết lắng nghe
lời mời gọi của Thiên Chúa để trở nên những mục tử tốt lành và, như Đức Kitô,
sẵn sàng hy sinh mạng sống cho đoàn chiên chúng ta đang chăm sóc.
Khi ấy Chúa Giêsu nói: "Tôi chính là....”
Các bạn hãy đọc lại thật chậm hai chữ này: "Tôi là"
các bạn hãy đặt hai chữ này lên môi miệng Chúa Giêsu. Vấn đề lớn được đạt ra
đối với Chúa Giêsu đó là lai lịch của Người: Người là ai? Tất cả những ai đã
đến gần Người đều phải ngạc nhiên vì sự bí mật về bản thân của Người. Người đã
có những hành vi lạ lùng, Người đã nói "nói như chưa có ai đã nói như thế
bao giờ.” Đôi khi Người như có vẻ chiếm chỗ của Thiên Chúa.
Vì thế, Người đã nhiều lần dùng những cách nói, những công thức
mà nghe lướt qua, chúng ta không hiểu hết ý nghĩa.
“Ta là Bánh....” -"Ta là ánh sáng trần gian....” -“Ta là
cửa....” -"Ta là Đấng chăn chiên lành....” -“Ta là cây nho....” "Ta
là sự Phục sinh và là sự sống....”
Tất cả những kiểu nói ấy bắt đầu bằng 2 chữ Hy Lạp “Ego
eimi", có nghĩa "Tôi là.”
Chúng ta đừng quên rằng Chúa Giêsu đã phát âm những từ này theo
tiếng "Aramên", ngôn ngữ giống như tiếng Hêbơrơ và danh từ riêng
"Thiên Chúa” là nhóm chữ không quên được “YHWH", từ bốn chữ này không
ai đã dám đọc lên và có nghĩa là "Ta là" (Xuất hành 3-14). Trước bụi
gai bốc lửa trong sa mạc, Môsê đã hỏi Thiên Chúa: "Tên của Người là gì? Và
câu trả lời bí nhiệm từ lửa đã thốt ra: "Ta là Đấng Hằng Hữu”, bằng tiếng
Hêbơrơ, có 4 phụ âm mà người Do Thái không bao giờ đọc lên, và trong những bản
Thánh Kinh của chúng ta ngày nay, vì tôn trọng tính trung thực của các từ ngữ
đó (Thiên Chúa khó diễn tả), đôi lúc người ta đã giữ nguyên hình thức ban đầu:
Để mắt nhìn, thì hiểu là "Yahweh” nhưng thực sự đọc lên thì phải thốt ra
là "Đức Chúa.”
Không tự xưng danh rõ ràng, nhưng qua những lời này Chúa Giêsu
đã dám tuyên bố rằng Người là "Đấng Cứu Độ duy nhất cho con người”, loại
trừ tất cả những vị Chúa giả hiệu, những Đấng Cứu Độ không chính danh, những
lãnh tụ sai lạc của nhân loại, người là "Đấng chăn chiên" duy nhất.
Tôi chính là người mục tử nhân lành, người chăn chiên thực sự.
Biểu tượng "người mục tử dẫn đàn chiên" đã có từ lâu
trong khắp miền phương Đông ngày xưa, để mô tả những "Thần Thánh" và
"Vua Chúa.”
Trong Thánh kinh cũng vậy, biểu tượng này cũng được áp dụng cho
Chúa: "Chúa là mục tử của tôi, tôi không còn thiếu thốn chi" (Tv
22,1). "Giờ đây, chính Ta sẽ chăm sóc cho con chiên của Ta" Chúa đã
nói (Ed 34). "Giờ đây Chúa của các ngươi đến. Như một người mục tử, Người
cho đàn chiên ăn cỏ - Với cánh tay quyền lực của Người, Người tập họp chiên lại,
Người ôm vào ngực những chiên con, Người mang đến sự tươi mát cho những chiên
cái còn cho con bú” (Is 40,11).
Chúng ta đừng bao giờ quên những trích dẫn này trong Kinh thánh
mà bất cứ người Do Thái nào, nhất là Chúa Giêsu, cũng phải nhớ luôn luôn. Đối
với những hình ảnh của Chúa Giêsu, lời tuyên bố này đã có một ý nghĩa “thần
học" rõ ràng: Người nói Người là "Đấng Mêsia", "sứ giả của
Thiên Chúa" để dẫn đắt loài người đến với cuộc sống thật. Câu trước liền
câu này, (rất tiếc là sách "bài đọc” đã không bắt đầu trước một câu) đã
được chính môi miệng Chúa Giêsu nói ra như tóm tắt hoàn hảo nhất của bộ Tin
Mừng, và sứ mệnh mà Người đảm nhận: "Ta đã đến cho loài người, có được
cuộc sống, và cho loài người có cuộc sống dồi dào" (Ga 10,10).
Chúng ta cũng biết loài người cần đến những người chỉ đạo như
thế nào, những Đấng do Chúa sai đến, có khả năng phân tách tình hình, dự đoán
tương lai, trừ khử những hiểm nguy đang hăm dọa và mang đến sự an toàn. Cá nhân
tôi rất chán ghét những điều ngu xuẩn mà các đài phát thanh và truyền hình thường
phổ biến ào ạt. Khi một số nhân vật, chỉ là những "con người" như
chúng ta đã tỏ ra dường như nắm được chân lý, biết những gì sẽ xảy ra, những gì
phải làm: Chỉ cần loại bỏ điều này, điều kia và mọi việc sẽ ổn, chỉ cần làm thế
này hoặc sai lạc ở chỗ này, chỗ kia.
Lời khẳng định sau đây của thánh Phêrô trong bài đọc 1 hôm nay
vang lên như một lời cảnh tỉnh trong bối cảnh hư hỏng và phá sản những giá trị
thiêng liêng: "Chúa Giêsu chính là viên đá mà các người tự xưng là những
người xây dựng thế giới đã chê bỏ, nhưng Người đã trở nên viên đá góc. Ngoài
Người ra, không có sự cứu rỗi nào cả.”
Người làm thuê, vì không phải là mục tử, và không có chiên thuộc
về riêng mình, nên thấy sói đến là bỏ chiên mà chạy.
“Người chăn chiên lành" ở đây được Chúa Giêsu giới thiệu để
đối lại với các "vị câu thế" giả hiệu, những người này hứa hẹn toàn
"những điều kỳ diệu.” Giờ nguy hiểm là giờ sự thật: Người chăn chiên giả
hiệu, "người làm thuê" chỉ làm công việc để kiếm tiền, và tìm lợi
riêng. Anh ta không cần gì đến đàn chiên, và đôi khi anh ta sẵn sàng phụ lực
với chó sói để tru lên. Trong mọi trường hợp, anh ta sẽ không liều mạng sống
của mình, nhưng trước hết anh ta sẽ tự cứu chính mình. Vì anh ta là kẻ làm thuê
và không thiết gì đến chiên. Còn người mục tử nhân lành hy sinh mạng sống cho
đàn chiên.
Trong trang này, bốn lần Chúa Giêsu nói: "Người hy sinh
mạng sống của chính Người.” Chúng ta không nên dừng lại ở những hình ảnh thôn
dã điền viên, những "chuồng chiên" lãng mạn này. Bầu khí bây giờ thật
bi thảm: "Chúa Giêsu đang nghĩ đến người mục tử chịu chết để cứu đàn chiên
của mình. Hình ảnh lạ lùng, khác thường quá. Chúng ta thường nghĩ rằng: Khi một
người chăn chiên chết, anh ta không thể bảo vệ đàn chiên được nữa. Nhưng Chúa
Giêsu nói: Nhờ cái chết của Người, Người sẽ cứu chúng ta. Chúa Giêsu mạc khải
điều này trong hoàn cảnh: Sự thù địch của những lãnh tụ tôn giáo càng lúc càng
tăng, sau khi Chúa chữa lành một người mù bẩm sinh (Ga 9).
Mạng sống của tôi không ai lấy đi được, nhưng chính tôi tự ý hy
sinh mạng sống mình.
Đối với Chúa Giêsu, cái chết không phải là một sự bất ngờ, cũng
không phải là một ép buộc phải chịu, hay phải chấp nhận. Người đã làm cho cái
chết trở thành một sự hiến dâng hoàn toàn ý thức và tự do. Cái chết của Người
là một "tác động" yêu thương, yêu thương đến cùng. "Không có
tình yêu nào cao cả hơn là cho những người tự hiến chính mạng sống của
mình" (Ga 13,1; 15,13).
Bản văn bằng tiếng Hy Lạp của Thánh Gioan ở đây mạnh nghĩa hơn
là những bản dịch có thể diễn tả. Nguyên văn có những từ sau đây: "Ta tháo
gỡ linh hồn Ta ra.” "Ta hiến dâng mạng sống của Ta.” Cách nói khác thường
này cũng ám chỉ trực tiếp bài thơ thứ IV của người đầy tớ (Is 53,10), người này
hiến dâng mạng sống của mình để hy sinh cho quần chúng. Còn chúng ta thì sao?
Phải chăng chúng ta sẽ giữ lại mạng sống và cái chết của chúng ta "cho
chính chúng ta?.” Chúng ta sẽ hiến dâng cái chết của chúng ta cho ai? Chúng ta
có yêu thương người khác đủ để có thể thực hiện sự dâng hiến - tối thượng này
không?
Tôi chính là người mục tử nhân lành. Tôi biết chiên của Tôi, và
chiên của Tôi biết Tôi.
Khác với người làm thuê, "không thiết tha gì đến những con
chiên.” Nhân loại, tất cả mọi người, đều có giá trị dưới mắt Chúa Giêsu, cho
đến độ Người có thể liều mạng sống của Người cho mỗi một người trong chúng ta.
Lạy Chúa, Chúa đã liều mạng sống của Chúa vì con sao?
Đúng, Ta đã yêu thương con thật tình, không phải chuyện đùa
giỡn.
Qua những lời thắm thiết nồng nàn "Ta biết chiên của
Ta" chứng tỏ tình yêu đã tiến rất xa. Động từ ‘biết’ trong Kinh thánh
không chỉ có nghĩa là biết bằng tri thức mà là sự ‘biết’ của một người thương
yêu một người khác đến độ như đã cộng sinh ra với người đó và dấn thân hoàn
toàn vì người đó; như một người chồng nói về vợ mình: "Bây giờ anh biết
em, anh trở thành một tạo vật mới, đấy là sự hy sinh ra lần thứ hai.” Sự hiện
diện mật thiết của người này trong người kia, một sự cảm thông hỗ tương, một sự
hiệp thông trong tư tưởng và tâm hồn. Đấy là “cùng sống với người đó" và
"dấn thân vì người đó.”
Như Chúa Cha biết Tôi, và Tôi biết Chúa Cha.
Đấy là một gương mẫu. Sự thương yêu mật thiết và sống động giữa
Ngôi Cha và Ngôi Con trong mầu nhiệm Ba Ngôi. Sự mật thiết giữa Chúa Giêsu và
những người Chúa cứu chuộc bằng cái chết của Người, những người mà Chúa cho
sinh ra nhờ cái chết của Người. Đó cũng chính là sự kết hợp mật thiết hiện có
giữa các ngôi vị Thiên Chúa. Vâng chúng ta hãy nói về sự mật thiết sâu sa này:
Khi nghe gọi "Maria", Mađalêna đã nhận ra ngay đó là tiếng nói của
Chúa Giêsu Phục sinh (Ga 20,16). Tôi cũng thế, tôi cũng được Chúa biết rõ tên
riêng của tôi. Tạ ơn Chúa, vì tình thương này.
Tôi còn có những chiên khác không thuộc đàn này. Tôi cũng phải
đưa chúng về, chúng sẽ nghe tiếng Tôi và sẽ chỉ có một đàn chiên, và một người
mục tử.
Trái tim Chúa Giêsu yêu thương mọi người. Tương quan sống động,
việc hiệp thông sự sống giữa người mục tử và những con: chiên, "sự quen
biết riêng” với từng con chiên, Chúa Giêsu xác quyết rằng sự "quen
biết" này sẽ lan ra đối với tất cả mọi người không ngoại trừ ai cả. Sứ
mệnh cứu độ của Người phải vươn tới tầm mục hoàn cầu. Chữ "Oicouménè"
Hy Lạp có nghĩa là "toàn địa cầu có người ở.” Một lần nữa, đây là cách nói
bí nhiệm của Chúa Giêsu, làm cho chúng ta tự hỏi: "Người là ai, mà có
những tham vọng như thế? Người có "hơn" Người thợ mộc khiêm nhường ở
Nagiarét không? Xét theo bề ngoài dường như Chúa Giêsu sắp chết trong sự thất
bại hoàn toàn, bằng một cái chết nhục nhã và bị chế nhạo, một cái chết "vô
ích"? Ở thế kỷ II, có một lời ghi trên một phần mộ, ký tên Abercius:
"Tôi là môn đệ của một thánh Mục Tử có mắt rất to, nhìn thấy khắp nơi.”
Chúa Giêsu cũng vậy, Người có mắt rất to: Mỗi người một ngày nào đó, dù hư hỏng
đến đâu, cũng sẽ nghe "tiếng của Người" và sẽ tự cảm thấy được Chúa
thương yêu và "đoái nhìn đến", chúng ta chỉ thấy có một phần nhỏ đàn
chiên của Người, Công đồng Vatican nói: Đàn chiên nhỏ, đám đông vô tận.
Sở dĩ Chúa Cha yêu mến Tôi, chính vì Tôi hy sinh mạng sống. Tôi
có quyền hy sinh và có quyền lấy lại mạng sống ấy. Đó là lệnh của Cha Tôi mà
Tôi đã nhận được.
Người thí bỏ mạng và lấy lại mạng sống của Người đễ dàng như
"tháo cởi và mặc lại" áo quần. Chính những từ này đã được dùng chiều
thứ Năm Tuần Thánh trong Tin Mừng theo Thánh Gioan 13,4-12.