THỨ
SÁU SAU LỄ TRO
BÀI ĐỌC: Is 58, 1-9a
1 Đức Chúa là Thiên Chúa phán như sau:
“Cứ lấy hết gân cổ mà kêu lên, đừng kìm hãm, kêu lớn tiếng lên như tù và, báo
cho dân Ta hay tội ác của chúng, cho nhà Gia-cóp biết những lỗi lầm đã phạm. 2
Ngày lại ngày chúng kiếm tìm Ta, chúng ao ước biết đường lối của Ta, như thể
một dân tộc vẫn thực hành sự công chính và không bỏ luật pháp của Thiên Chúa
mình. Chúng xin Ta ban những điều luật công minh, chúng ước ao được đến gần
Thiên Chúa. 3 Chúng nói: "Chúng tôi ăn chay, sao Ngài không
thấy, chúng tôi hãm mình, sao Ngài chẳng hay? " Này, ngày ăn chay, các
ngươi vẫn lo kiếm lợi, vẫn áp bức mọi kẻ làm công cho mình. 4 Này, các
ngươi ăn chay để mà đôi co cãi vã, để nắm tay đánh đấm thật bạo tàn. Chính ngày
các ngươi muốn ăn chay để tiếng các ngươi kêu thấu trời cao thẳm, thì các ngươi
lại ăn chay không đúng cách. 5 Phải chăng đó là cách ăn chay mà Ta
ưa chuộng trong ngày con người phải thực hành khổ chế?Cúi rạp đầu như cây sậy
cây lau, nằm trên vải thô và tro bụi, phải chăng như thế mà gọi là ăn chay
trong ngày các ngươi muốn đẹp lòng Đức Chúa? 6 Cách ăn chay mà Ta ưa
thích chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc,
trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm? 7 Chẳng phải là
chia cơm cho người đói, rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ; thấy
ai mình trần thì cho áo che thân, không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em
cốt nhục? 8 Bấy giờ ánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông, vết
thương ngươi sẽ mau lành. Đức công chính ngươi sẽ mở đường phía trước, vinh
quang Đức Chúa bao bọc phía sau ngươi. 9 Bấy giờ, ngươi kêu lên, Đức
Chúa sẽ nhận lời, ngươi cầu cứu, Người liền đáp lại: "Có Ta đây! "
ĐÁP CA: Tv 50
Đ. Lạy Thiên Chúa, một
tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khi chê. (c 19b)
3
Lạy Thiên Chúa, xin lấy lòng nhân hậu xót thương con, mở lượng hải hà xoá tội
con đã phạm. 4 Xin rửa con sạch hết lỗi lầm, tội lỗi con, xin Ngài
thanh tẩy.
5
Vâng, con biết tội mình đã phạm, lỗi lầm cứ ám ảnh ngày đêm. 6a Con
đắc tội với Chúa, với một mình Chúa, dám làm điều dữ trái mắt Ngài.
18
Chúa chẳng ưa thích gì tế phẩm, con có thượng tiến lễ toàn thiêu, Ngài cũng
không chấp nhận.
19 Lạy Thiên Chúa, tế phẩm dâng Ngài là tâm thần tan nát, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê.
19 Lạy Thiên Chúa, tế phẩm dâng Ngài là tâm thần tan nát, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê.
TUNG HÔ TIN MỪNG: x
Am 5, 14
Hãy tìm điều
lành chứ đừng tìm điều dữ, rồi anh em sẽ được sống; và Chúa sẽ ở cùng anh em.
TIN MỪNG: Mt 9, 14-15
14 Bấy giờ, các môn đệ ông Gio-an tiến lại
hỏi Đức Giê-su rằng: "Tại sao chúng tôi và các người Pha-ri-sêu ăn chay, mà
môn đệ ông lại không ăn chay? "15 Đức Giê-su trả lời:
"Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có thể than khóc, khi chàng rể còn ở với
họ? Nhưng khi tới ngày chàng rể bị đem đi rồi, bấy giờ họ mới ăn chay.
ĂN
CHAY ĐỂ ĐƯỢC CHÚA GIÊSU HIỆN DIỆN
Tôn giáo nào cũng có hình thức ăn chay để biểu lộ lòng đạo đức, nhưng
ý nghĩa và hình thức thì khác nhau:
-
Phật
Giáo ăn chay không nhịn đói, nhưng kiêng ăn thịt động vật, vì
họ tin rằng ai chết mà chưa được siêu thoát thì phải đầu thai vào một con vật
nào đó. Do vậy ăn thịt động vật là cách “ăn thịt người”, hoặc xúc phạm đến hồn
tiền nhân, nên phải kiêng thịt (ăn chay).
-
Người
Do Thái có nhiều lý do để ăn chay:
a- Khi có biến
cố như:
*
Có người qua đời. (x 1Sm 31, 13)
*
Vì goá bụa. (x Gd 8, 5-6)
*
Tai họa xảy đến cho đất nước. (x 2V 25, 1-4)
b- Khi đứng
trước một sứ mệnh quan trọng:
*
Sắp đi giao chiến. (1Sm 14, 24)
*
Chuẩn bị gặp Chúa hay thi hành mệnh lệnh Chúa trao (x Is 58, 2-3; Lv 16, 29; Ds
29, 7)
Hình thức ăn chay là nhịn
ăn như Đức Giêsu (x Mt 4, 1-11), hoặc truyền thống ăn chay của Do Thái giáo là mặc
áo vải thô, ngồi trên đống tro, hay rắc tro lên đầu mà cầu khẩn cùng Thiên Chúa
(x Gn 3, 5t; Gr 6, 26; Gd 8, 4; Es 4, 17k).
Nhưng tiếc rằng nhiều người Do Thái lạm dụng Luật ăn chay, “họ ăn chay mà vẫn lo kiếm lợi, vẫn áp bức
những kẻ làm công cho mình, vẫn đôi co cãi vã, đánh đập đồng loại thật bạo tàn.
Trong khi đó các ngôn sứ lên tiếng giáo dục: Ăn chay phải là mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự
do cho người bị áp bức, chia cơm áo cho người đói rách, rước vào nhà những
người nghèo không có nơi cư ngụ. Có thế công lý mới đi trước mặt ngươi, vinh
quang Chúa bao bọc ngươi trước sau. Họ nhếch miệng kêu van, Chúa nhận lời ngay”
(x Is 58, 1-9a: Bài đọc).
Dù người ta thực hành
giáo huấn của ngôn sứ Isaia về việc ăn chay là phải tích cực làm tốt lành cho
đồng loại, thì vẫn còn dừng lại trong lãnh vực nhân bản.
-
Người Công Giáo ăn chay là bớt phần ăn
để có thêm tiền của lo việc phát triển Tin Mừng và xây dựng Hội Thánh (x Điều
Răn V – x Giáo Lý Roma số 2041-2043), đồng thời còn chia sẻ cho những người
không có khả năng tự kiếm sống. Chia sẻ của cải như thế nhằm đưa nhiều người về
cho Chúa Giêsu cứu độ, Chúa Giêsu gọi họ là những “kẻ bé nhỏ” (x Mt 25, 31-46).
Hội Thánh Công Giáo dạy con cái mình ăn chay với ý hướng như thế nhằm mục đích tìm lại sự hiện diện của “Tân Lang Giêsu” trong
tâm hồn, như Ngài nói: “Chẳng lẽ
khách dự tiệc cưới lại có thể than khóc khi chàng rể còn ở với họ? Nhưng khi
tới ngày chàng rể bị đem đi rồi, bấy giờ họ mới ăn chay” (Mt 9, 15: Tin
Mừng).
Vậy mỗi khi phạm tội, ta là kẻ khốn nạn nhất, vì đã xua đuổi Tân
Lang Giêsu ra khỏi tâm hồn mình, thì ta phải chân thành
sám hối, thiết tha cầu khẩn: “Lạy Thiên
Chúa, một tấm lòng tan nát giày vò, Ngài sẽ chẳng khinh chê” (Tv 51/50, 19b:
Đáp ca), lòng sám hối tội mình thể hiện bằng việc ăn chay, tức là giới hạn nhu cầu thân xác, để
có điều kiện chia sẻ cho “kẻ bé nhỏ” là làm cho chính Chúa (x Mt 25, 35-40), và
phải bỏ bớt công việc trần thế để có
thời giờ tham dự Phụng Vụ của Hội Thánh, nhất là khi mắc tội trọng cần phải
lãnh Bí tích Giao Hòa mới được hiệp thông với Chúa Giêsu Thánh Thể. Đó là cách
ta mời “Tân Lang Giêsu” hiện diện trong tâm hồn, vì ta là Hiền Thê
của Ngài khởi đi từ lúc lãnh Bí tích Thánh Tẩy (x 2Cr 11, 2; Ga 3, 29). Nhưng
để được rước Lễ, Hội Thánh buộc ta phải ăn chay ít là trước một
giờ, trừ nước lã và thuốc chữa bệnh. Tuy nhiên đối với người bệnh tật và già
yếu thì không phải giữ chay.
Đó là Giáo Lý Mới của
Đức Giêsu. Ta biết “rượu mới Đức Giêsu ban tại tiệc cưới Cana thì ngon hơn rượu cũ”
(x Ga 2, 1-10), là dấu chỉ về Giáo Lý Mới của Ngài ban làm hoàn hảo Giao Ước cũ
Chúa đã lập với dân Israel, vì Giao Ước Mới được lập bằng Máu của Ngài (x Lc 22,
20). Có thế ta mới hiểu được Lời Ngài nói: "Không ai đổ rượu mới vào bầu da cũ, vì như vậy, rượu mới sẽ làm nứt bầu,
rượu sẽ chảy ra và bầu cũng hư. Nhưng rượu mới thì phải đổ vào bầu mới. Cũng
không ai uống rượu cũ mà còn thèm rượu mới. Vì người ta nói: "Rượu cũ ngon
hơn.” (Lc 5, 37-39).
Qua lời dạy này, Đức Giêsu cho chúng ta phải xác tín rằng: Chỉ
có Thiên Chúa là Đấng vĩnh cửu, mọi sự tốt đẹp: Chân – Thiện – Mỹ, đều phát
xuất từ Thiên Chúa, nơi Ngài không bao giờ có sự thay đổi. Nhưng Chúa mạc khải
chân lý cho Hội Thánh tiệm tiến theo thời gian, vươn đến sự hoàn hảo vào ngày
cánh chung. Bởi thế đừng đồng hóa điều
vẫn có với sự hoàn hảo. Vì chính Đức Giêsu đã nói với các môn đệ: “Thầy còn nhiều điều phải nói với anh em.
Nhưng bây giờ, anh em không có sức chịu nổi. Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người
sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn. Người sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng
tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại, và loan báo cho anh em biết những
điều sẽ xảy đến” (Ga 16, 12-13).
Giám mục Marcel Lefebvre không đồng ý với chân lý trên, nên
không tùng phục giáo huấn của Công Đồng Vat. II cải cách Phụng Vụ: Chủ tế dâng
Lễ quay xuống giáo dân và đọc bằng tiếng địa phương, để người tham dự hiểu tăng
thêm sốt sắng. Nhưng ông Lefebvre cho rằng đó là trò của ma quỷ bày ra, vì ông cố
thủ truyền thống Phụng Vụ của Hội Thánh từ thời Đức Giáo hoàng Pio X: Chủ tế
dâng Lễ quay mặt lên và phải đọc bằng tiếng La Tinh, đưa đến nguy cơ ly khai
với Giáo Hội Công Giáo.
Mục đích của Giao Ước Mới làm cho ta được “mặc lấy Chúa Kitô” (x Gl 3, 27) để được trở nên công chính, dù thân
xác ta có chết vì tội đã phạm (x Rm 8, 10). Nhìn cách ăn mặc của một người, ta
biết phần nào về nhân cách của người đó, thì chẳng ai đủ nhân cách bằng người đã được mặc lấy Chúa Kitô, hơn xưa
Chúa lột da thú may áo mặc cho nguyên tổ Adam, Eva (x St 3, 21), thay cho những
chiếc lá họ lấy che thân (x St 3, 7). Vì thế Đức Giêsu nói: “Không ai xé áo mới (Giêsu) lấy vải vá vào áo
cũ (da thú), vì hai miếng vải không hợp nhau” (Lc 5, 6).
Khi ta mặc lấy Chúa Kitô cũng chính là lúc Ngài ở cùng ta, mà
ai đã được Chúa ở cùng, thì người ấy được Chúa
trao cho nhiệm vụ vượt khả năng của họ, thế mà họ vẫn chu toàn cách hoàn hảo. Cụ thể như ông Môsê không có khả năng lãnh
đạo dân Do Thái ra khỏi Ai Cập, vậy mà khi Chúa nói với ông “có Ta ở cùng ngươi”, ông tỏ ra rất uy
quyền trước mặt vua Pharaôn, nên vua phải chịu để cho ông Môsê dẫn dân Israel
thoát nô lệ Ai Cập tiến về miền đất Chúa hứa chảy sữa và mật (x Xh 3, 13-14; 3,
8). Hoặc các Tông Đồ bị liệt vào hàng thất học (x Cv 4, 13), tinh thần lại bạc
nhược (x Mt 26, 56). Nhưng khi Chúa Giêsu hứa ở cùng các ông cho đến tận thế, các
ông mới có khả năng làm được những việc chẳng những giống Chúa Giêsu mà còn làm
được những việc lớn lao hơn nữa (x Ga 14, 12). Thực vậy, Đức Giêsu chưa đi rao
giảng Tin Mừng khắp thế giới, còn các môn đệ nhờ được Chúa ở cùng mới có khả
năng đi khắp hoàn cầu tập họp môn đệ về cho Chúa Giêsu bằng hai việc: Làm Phép
Rửa và dạy họ những điều Thầy đã truyền (x Mt 28, 19-20). Đó là niềm vinh dự
của những người được Chúa cứu độ, xứng đáng là Hiền Thê của Tân Lang Giêsu (x 2
Cr 11, 2; Ga 3, 29).
Vậy ai được Chúa ở cùng mới thực hành được lời ngôn sứ Amos kêu
gọi: “Hãy tìm điều lành, chứ đừng tìm
điều dữ, rồi anh em sẽ được sống và Chúa sẽ ở cùng anh em” (Am 5, 14: Tung
Hô Tin Mừng).
THUỘC LÒNG
Mục đích ăn chay là phải tìm lại được sự
hiện diện của Chúa Giêsu trong tâm hồn (x Mt 9, 15).
Như trai tài sánh duyên cùng thục nữ, Đấng
tác tạo ngươi sẽ cưới ngươi về. Như cô dâu là niềm vui cho chú rể, ngươi cũng
là niềm vui cho Thiên Chúa ngươi thờ (Is 62, 5).
Lm
GIUSE ĐINH QUANG THỊNH