THỨ
BẢY SAU LỄ TRO
BÀI ĐỌC: Is 58, 9b-14
9b Đức Chúa phán như sau: “Nếu ngươi loại
khỏi nơi ngươi ở gông cùm, cử chỉ đe doạ và lời nói hại người, 10
nếu ngươi nhường miếng ăn cho kẻ đói, làm thoả lòng người bị hạ nhục, thì ánh
sáng ngươi sẽ chiếu toả trong bóng tối, và tối tăm của ngươi chẳng khác nào
chính ngọ. 11 Đức Chúa sẽ không ngừng dẫn dắt ngươi, giữa đồng khô
cỏ cháy, Người sẽ cho ngươi được no lòng; xương cốt ngươi, Người sẽ làm cho
cứng cáp. Ngươi sẽ như thửa vườn được tưới đẫm như mạch suối không cạn nước bao
giờ. 12 Nhờ ngươi, người ta sẽ tái thiết những tàn tích cổ xưa, ngươi
sẽ dựng lại những nền móng của các thế hệ trước, người ta sẽ gọi ngươi là người
sửa lại những lỗ hổng, là kẻ tu bổ phố phường cho người ta cư ngụ. Ngày sa-bát 13
Nếu ngươi giữ chân không vi phạm ngày sa-bát, và không tìm lợi lộc trong ngày
thánh của Ta, nếu ngươi gọi ngày sa-bát là "niềm vui" và ngày thánh
của Đức Chúa là "vinh hiển", nếu ngươi tôn trọng ngày đó mà tránh đi
đường, tránh kiếm lợi, tránh nói huyên thuyên, 14 thì bấy giờ, ngươi
sẽ được Đức Chúa làm niềm vui, Ta sẽ cho ngươi phóng ngựa trên các vùng đất cao
trong xứ, sẽ cho ngươi hưởng gia nghiệp của Gia-cóp, tổ tiên ngươi. Chính miệng
Đức Chúa đã phán như vậy.
ĐÁP CA: Tv 85
Đ.
Xin dạy con đường lối Ngài, lạy Chúa,
để con vững bước theo chân lý của Ngài. (c 11a)
để con vững bước theo chân lý của Ngài. (c 11a)
1 Lạy Chúa, xin lắng
tai và đáp lời con, vì thân con nghèo hèn túng quẫn. 2 Xin Chúa bảo
toàn sinh mạng con, bởi vì con trung hiếu. Xin cứu độ tôi tớ Ngài đây hằng tin
tưởng nơi Ngài.
3
Chính Ngài là Thiên Chúa của con, xin rủ lòng thương con, lạy Chúa: con kêu con
gọi Chúa suốt ngày. 4 Lạy Chúa, xin làm cho con được vui thoả, vì
con nâng tâm hồn lên tới Chúa.
5
Lạy Chúa, Ngài nhân hậu khoan hồng, giàu tình thương với mọi kẻ kêu xin; 6
lạy Chúa, xin lắng nghe lời con cầu khẩn, tiếng con van nài, xin để ý lưu tâm.
TUNG HÔ TIN MỪNG: Ed
33, 11
Đức Chúa phán:
Ta chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi đường lối
để được sống.
TIN MỪNG: Lc 5, 27-32
27 Hôm ấy, Đức Giê-su trông thấy một người
thu thuế, tên là Lê-vi, đang ngồi ở trạm thu thuế. Người bảo ông: "Anh hãy
theo tôi! "28 Ông bỏ tất cả, đứng dậy đi theo Người.
29
Ông Lê-vi làm tiệc lớn đãi Người tại nhà ông. Có đông đảo người thu thuế và
những người khác cùng ăn với các ngài. 30 Những người Pha-ri-sêu và
những kinh sư thuộc nhóm của họ mới lẩm bẩm trách các môn đệ Đức Giê-su rằng:
"Sao các ông lại ăn uống với bọn thu thuế và quân tội lỗi? "31
Đức Giê-su đáp lại họ rằng: "Người khoẻ mạnh không cần thầy thuốc, người
đau ốm mới cần. 32 Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để
kêu gọi người tội lỗi sám hối ăn năn.”
SỐNG
GIỚI RĂN TRỌNG NHẤT:
MẾN
CHÚA YÊU NGƯỜI
Mùa Chay là đỉnh cao Hội Thánh thúc giục con cái mình phải nên
hoàn hảo như Cha trên trời (x Mt 5, 48), cụ thể là thực hành Giới răn Mến Chúa
– Yêu người. Lời Chúa trong Phụng Vụ hôm nay, nhắc nhở cho chúng ta sống ba
điểm Giáo Lý để thực hành Giới răn Yêu cốt lõi của Đạo:
-
Ý
thức về sự khốn nạn do tội mình gây ra.
-
Năng
hiệp dâng Thánh Lễ.
-
Chọn
việc tốt nhất.
I.
I.
Ý THỨC VỀ SỰ KHỐN NẠN DO TỘI MÌNH GÂY RA.
Ai càng ý thức mình là kẻ tội lỗi gây bao tại họa khốn nạn, sinh
lòng sám hối xin được theo Chúa Giêsu, Đấng giàu lòng thương xót, thì người ấy càng
làm vinh danh Ngài. Đó là lý do Đức Giêsu nói: "Tôi không đến để kêu gọi người công chính, mà để kêu gọi người tội lỗi
sám hối ăn năn.” (Lc 5, 32: Tin Mừng).
Chúa không kêu gọi người công chính là Ngài không kêu gọi người
tự mãn vào việc tuân giữ Lề Luật Môsê mà khinh dể người khác (x Lc 18, 9), đến
nỗi trở nên quyết liệt chống đối Đức Giêsu, và không muốn cho ai theo Ngài (x
Ga 7, 47-48).
Trước mặt Thiên Chúa không ai được kể là người công chính (x Tv
143/142, 2). Bởi thế thánh Phaolô nhắc lại lời Kinh: “Không có ai công chính, một người cũng không. Hết thảy đều lầm lạc hư
đốn cả lũ. Hành thiện không còn có ai, một người cũng không” (Tv 14/13, 1-3
= Rm 3, 10-12). Vì lẽ đó mà “Luật lập ra
cho loài người vô luân, chứ không phải cho người được công chính trong Chúa
Kitô” (1Tm 1, 9). Thế nên “ai đã được
công chính trong Chúa Kitô, thì phải là người ngao ngán cực phiền trước thói
phóng đãng của lũ người phi pháp” (2 Pr 2, 7).
“Vi trùng phi pháp” xâm
nhập linh hồn người ta, duy chỉ có “Lương Y Giêsu” mới chữa lành (x Cv 4, 12). Bởi
thế Giêsu trả lời cho kẻ chê trách Ngài đã dùng bữa với bọn thu thuế và quân
tội lỗi, Ngài nói: “Người khoẻ mạnh không
cần thầy thuốc, người đau ốm mới cần.” (Lc 5, 31: Tin Mừng).
Sở dĩ người ta kết án kẻ thu thuế vì ba loại tội họ vi phạm:
1. Người thu thuế dễ lạm dụng quyền
do đế quốc Roma cho: Thời ấy Roma không trực tiếp đứng ra thu thuế người Do
Thái, mà trao cho người địa phương thầu. Người thu thuế chỉ cần nộp đủ số tiền
thuế Roma đã quy định, nên dễ dựa vào kẽ hở của Luật để tìm cách thu cao hơn
mức thuế đã ấn định mà người dân phải nộp. Đó là cách gian lận để làm giàu. Chính ông Giakêu cũng đã thú nhận tội này với
Đức Giêsu, qua việc ông xin đền gấp bốn đối với những ai ông đã làm thiệt hại
(x Lc 19, 8b).
2. Phản quốc:
lấy thuế của dân tộc mình mà nộp cho ngoại xâm, là củng cố ách thống trị của đế
quốc đang đè nặng trên dân! Đó là hành động “rước voi về giày mồ”.
3. Phản Đạo:
vì người Do Thái vẫn hằng tin tưởng vào Thiên Chúa mà cầu nguyện rằng: “Vì đâu có phải nhờ gươm giáo mà họ chiếm đất
đai, đâu phải cánh tay họ đem được thắng lợi về. Nhưng chính là nhờ tay hữu
Chúa, tay mạnh mẽ và ánh tôn nhan Ngài, vì Ngài yêu thích họ. Chính Ngài là Vua,
là Thiên Chúa của con, đã cho nhà Giacóp toàn công thắng
trận. Ngài trợ lực, chúng con quật ngã quân thù, nhờ danh Ngài, chúng con
chà đạp đối phương” (Tv 44/43, 4-6) và “không
phải nhờ gươm nhờ giáo mà Chúa ban chiến thắng, bởi lẽ chiến đấu là việc củc
Thiên Chúa” (1Sm 17, 47). Thế mà bọn thu thuế đã lấy thuế của người đồng
chủng mà nộp cho ngoại bang, là một cách trông cậy vào thế lực của kẻ ngoại hơn
là trông cậy vào Thiên Chúa. Nói cách khác: đặt uy danh Chúa dưới quyền lực của
đế quốc Roma!
Nhưng ai biết ăn năn sám hối tội mình, thì đều đáng được Đức Giêsu
kêu gọi để nên chứng nhân cho Ngài, một khi họ cảm nghiệm được “ở đâu tội lỗi nhiều, ở đó ân sủng Chúa ban
càng chan chứa” (Rm 5, 20). Vì Chúa đã phán: “Ta chẳng vui gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi
đường lối để được sống” (Ed 33, 11: Tung Hô Tin Mừng).
Trong lịch sử cứu độ, người nào biết khiêm tốn thú nhận tội lỗi
mình trước mặt Chúa, thì người ấy lại được Chúa làm việc lớn. Cụ thể như:
·
Ông
Phêrô được làm Giáo hoàng.
-
Trong số 12 môn đệ Đức Giêsu chọn, chỉ
ông Phêrô thú nhận với Thầy: “Xin Thầy xa
con, vì con là kẻ có tội” (Lc 5, 8), nên ông đã được Chúa đặt làm Giáo
hoàng tiên khởi (x Mt 16, 18), bởi đó trước khi Ngài chính thức trao quyền lãnh
đạo Hội Thánh cho ông, Ngài đã khéo léo, tế nhị nhắc đến ba lần ông đã chối
Thầy, bằng cách ba lần Ngài hỏi: “Con có
yêu Thầy không?” (x Ga 21, 15t).
·
Ông
Phaolô được làm Tông Đồ muôn dân:
Chính ông đã thú nhận:
-
“Tôi
đã bắt bớ đạo Chúa đến chết chóc cũng không trừ, xiềng xích và tống giam đàn
ông đàn bà” (Cv 22, 4).
-
“Chẳng
có gì lành cư ngụ trong tôi, sự lành tôi muốn, tôi không làm, còn sự dữ, tôi
không muốn, tôi lại cứ làm” (Rm 7, 18-19).
-
“Để
mạc khải cao siêu khỏi làm tôi quá tự tôn, thì tôi đã được một cái dằm đâm vào
thân xác, một thần sứ Satan, để nó vả mặt tôi. Về điều ấy, đã ba lần, tôi nài
xin Chúa cho nó rời khỏi tôi. Nhưng Ngài đã phán bảo tôi: Ơn Ta đủ cho ngươi. Vì
chưng quyền năng trong yếu đuối mới viên thành” (2Cr 12, 7-9).
Thế mà sau khi ông Phaolô trở lại với Chúa, ông
đã khiêm tốn học Giáo Lý nơi môn đệ Đức Giêsu, những người bị mang tiếng là “vô
học thức” (x Cv 4, 13), nên ông được Chúa đặt làm Tông Đồ muôn dân (x Gl 2, 2. 7),
ông đã hân hoan khoe với giáo đoàn Côrinthô: “Thiết tưởng nào tôi thua gì những Tông Đồ thượng đẳng” (2Cr 11, 5),
Vậy trong loài người không ai được mặc cảm mình là kẻ tội lỗi
bất xứng, không đáng được Chúa kêu gọi làm Tông Đồ cho Ngài. Bởi vì cả đến tên
trộm lành, suốt cuộc đời hắn chỉ làm khổ người ta, khi bị đóng đinh trên thập
giá, hắn đã biết sám hối tội, xin Chúa thương xót, và xin được theo Ngài, hắn
đã trở nên người mẫu động viên tất cả những kẻ tội lỗi biết sám hối tội mình mà
đến với Chúa Giêsu, để được ơn hơn lòng mong ước (x Lc 23, 43; Ep 3, 20).
II.
NĂNG
HIỆP DÂNG THÁNH LỄ.
Hình ảnh bữa tiệc Đức Giêsu ngồi chung với những người tội lỗi
tại nhà ông Mátthêu (x Lc 5, 29: Tin Mừng), trở thành dấu chỉ bữa tiệc Thánh
Thể Chúa mời gọi mọi người tham dự.
Ta biết ai được dự tiệc với Chúa Giêsu là dấu chỉ người đó được
ơn giải phóng, được giao hòa với Thiên Chúa, được cứu độ. Chân lý này đã được
diễn tả qua hình ảnh ông Gioakim, vua Do Thái thất trận đã bị tù ở bên Babylon.
Ngày vua Babylon đăng quang, khi vua đã toàn thắng các nước chư hầu, vua đã
phóng thích cho Gioakim khỏi cảnh tù đày, cho mặc cẩm bào và ngồi nơi ghế cao
nhất trong bữa tiệc của vua tổ chức (x 2 V 25, 27-29).
Thực vậy, Mạc Khải cho chúng ta biết ơn cứu độ được Chúa ban
trọn vẹn cho con người luôn luôn được diễn tả trong bữa tiệc:
-
Ông Matthêu dọn tiệc để mời những người
tội lỗi đến đồng bàn với Đức Giêsu và các môn đệ (x Lc 5, 29: Tin Mừng).
-
Những cô trinh nữ khôn ngoan được vào dự
tiệc cưới với chàng rể (x Mt 25, 1-13).
-
Người đầy tớ trung tín làm trọn những
nhiệm vụ chủ trao phó, khi chủ về, ông đặt đầy tớ vào bàn tiệc để hầu hạ (x Lc
12, 35-37).
-
Đức Giêsu diễn tả những người được Ngài
cứu độ là những khách được mời đến dự tiệc của vua, ai đến tham dự thì được
sống, kẻ khước từ bị tru diệt (x Lc 14, 15t).
-
Đứa con hoang đường trở về cũng như
người con cả muốn được hưởng hạnh phúc bên cha thì phải dự tiệc của cha đã dọn
(x Lc 15, 11t).
-
Ngày cánh chung, khi Chúa cho mọi người
từ cõi chết sống lại cả hồn lẫn xác, hạnh phúc nhất là những người công chính:
người biết thương giúp đồng loại, nhằm quy tụ họ về với Chúa, trở thành những
“kẻ bé nhỏ”, để tất cả được vào dự tiệc hoan lạc trong Nước Thiên Chúa (x Mt 25,
31-46).
III.
CHỌN
VIỆC TỐT.
Muốn nên Thánh vươn tới sự hoàn hảo như Cha trên trời (x Mt 5, 48),
mỗi người phải chu toàn hai bổn phận: Bổn phận đối với Thiên Chúa và bổn phận
đối với đồng loại. Nói tắt là mến Chúa, yêu người. Đó là Giới Răn quan trọng
nhất, giềng mối của mọi Giới Răn.
Ngôn sứ Isaia trong Bài đọc lại đặt Luật yêu người trước Luật
yêu Chúa, vì ai không yêu người tất cũng chẳng yêu mến Chúa:
1- Bổn phận đối với đồng loại:
“Nếu ngươi loại khỏi
nơi ngươi gông cùm, cử chỉ đe doạ và lời nói hại người, nếu ngươi nhường miếng
ăn cho kẻ đói, làm thoả lòng người bị hạ nhục, thì ánh sáng ngươi sẽ chiếu toả
trong bóng tối, và tối tăm của ngươi chẳng khác nào chính ngọ. Đức Chúa sẽ
không ngừng dẫn dắt ngươi, giữa đồng khô cỏ cháy, Người sẽ cho ngươi được no
lòng; xương cốt ngươi. Ngươi sẽ như thửa vườn được tưới đẫm như mạch suối không
cạn nước bao giờ. Nhờ ngươi, người ta sẽ tái thiết những tàn tích cổ xưa, ngươi
sẽ dựng lại những nền móng của các thế hệ trước, người ta sẽ gọi ngươi là người
sửa lại những lỗ hổng, là kẻ tu bổ phố phường cho người ta cư ngụ.”
(Is 58, 9b-12: Bài đọc).
2- Bổn phận đối với Thiên Chúa:
“Nếu ngươi giữ chân không vi phạm ngày
Sa-bát, và không tìm lợi lộc trong ngày Thánh của Ta, nếu ngươi gọi ngày Sa-bát
là "niềm vui" và ngày Thánh của Đức Chúa là "vinh hiển", nếu
ngươi tôn trọng ngày đó mà tránh đi đường, tránh kiếm lợi, tránh nói huyên
thuyên, thì bấy giờ, ngươi sẽ được Đức Chúa làm niềm vui, Ta sẽ cho ngươi phóng
ngựa trên các vùng đất cao trong xứ, sẽ cho ngươi hưởng gia nghiệp của Giacóp, tổ
tiên ngươi. Chính miệng Đức Chúa đã phán như vậy” (Is 58, 13-14: Bài đọc)
Một việc được gọi là tốt phải hội đủ những yếu tố:
* Về mặt nhân bản.
-
Bản chất việc đó tốt.
-
Thuộc bổn phận.
-
Hoàn cảnh bắt buộc phải làm trước.
* Về mặt Đức Tin.
Phải hội đủ ba yếu tố trên và còn phải thêm:
-
Điều tốt bất cứ ai cũng thích, ai cũng
muốn. Ví dụ: Đời sau xác hồn hạnh phúc.
-
Điều
tốt ấy vĩnh cửu như Thiên Chúa.
Nhưng việc tốt cũng có ba cấp độ:
a- Việc tốt thôi.
Cụ thể như ông Matthêu, nếu ông tôn trọng mọi người, sống công bằng, thì ông chỉ
nên thu thuế đúng mức mà chính quyền đã ấn định, đó mới là một công chức lương
thiện, góp phần điều hành tốt sinh hoạt xã hội. Việc này đơn thuần là tốt, vì
nó nhằm mục đích phục vụ một số người đồng thời, trong một xã hội nhất định.
b- Việc tốt hơn. Hãy bắt chước ông
Matthêu đã biết dùng tiền của để quy tụ những kẻ tội lỗi đến đồng bàn với Đức
Giêsu. Như thế là tốt hơn vì ông đã biết sử dụng thực tại trần thế để xung vào
việc tập họp mọi thụ tạo, nhất là người tội lỗi được đồng bàn với Đức Kitô, chung
lời tôn vinh Chúa Cha (x 1Cr 3, 22-23). Đó là ta đã đóng góp vào chương trình
cứu độ của Đức Kitô, trong một thời nhất định.
c- Việc tốt nhất.
Ông Matthêu dám tin tưởng vào lời mời gọi của Đức Giêsu: “Hãy theo Ta”, nên ông đã mau mắn bỏ ngay kế sinh nhai thu thuế là
nghề béo bở, rồi đi theo Đức Giêsu để thu góp Lời Chúa, một kho tàng cứu độ vô
giá, lưu lại cho muôn thế hệ. Cụ thể ta thấy vai trò ưu thắng của Tin Mừng Matthêu
trong Phụng vụ Hội Thánh hơn 20 thế kỷ nay, dù ông bị mang tiếng là kẻ tội lỗi
tày trời, đang mải miết bận rộn việc trần thế, mà Đức Giêsu không xa tránh ông,
trái lại Ngài ân cần đến với ông như một y sĩ tận tình chăm sóc bệnh nhân, và
như ông được tình yêu Đức Giêsu thôi thúc (x 2Cr 5, 14) phải đi làm việc tốt
nhất Ngài trao cho là loan Tin Mừng Cứu Độ. Căn cứ vào việc tốt nhất này, mà
Công Đồng Vat. II trong Hiến Chế Hội Thánh số 35 có lý để nhắc nhở cho mọi Kitô
hữu: “Giáo dân có thể và phải có một hoạt
động cao quý là truyền bá Tin Mừng cho thế giới, cả lúc họ bận tâm lo lắng việc
trần thế!”
Áp dụng chọn công thức “Tốt Thôi – Tốt Hơn – Tốt Nhất” vào cuộc
sống chúng ta hôm nay, ví dụ: Tôi định xây dựng một căn nhà tốn tiền tỷ, thì
tốt thôi; nhưng tôi bớt ra 50 triệu đồng để giúp vốn cho người nghèo có công ăn
việc làm, thì tốt hơn; và nếu tôi quyết định chỉ dành 900 triệu xây nhà, và
dâng cho Hội Thánh 100 triệu để làm phát triển Tin Mừng, thì tốt nhất. Tưởng
rằng nhà xây một tỷ, hoặc 900 triệu thì cũng tương đương nhau. Nhưng ở nhà 900
triệu chắc chắn được Chúa chúc phúc hơn, vì đó là người Tông Đồ giỏi của Chúa. Muốn
sống khôn như thế, ta phải cầu nguyện: “Xin
dạy con đường lối Ngài, lạy Chúa, để con vững bước theo Chân Lý của Ngài”
(Tv 86/85, 11a: Đáp ca),
THUỘC LÒNG
Tôi là tù nhân trong Chúa
để sống cho xứng với ơn kêu gọi mà Thiên
Chúa đã ban (Ep 4, 1).
Lm
GIUSE ĐINH QUANG THỊNH