LỜI CHÚC
ĐẦU NĂM
Niềm hạnh phúc của một tâm hồn trong sạch và
có Chúa ở cùng cũng chính là niềm hạnh phúc mà chúng ta cầu chúc cho nhau trong
năm mới Ất Mùi này.
Tết đến, lời chúc đầu năm mang nhiều ý
nghĩa, và là biểu trưng thiêng liêng cho tình cảm giữa con người với nhau. Tết
mang đến những gì mới mẻ, trẻ trung, sức sống, cho nên ai cũng muốn chúc Tết và
được chúc Tết.
Ngày thường gặp nhau “tiếng chào cao hơn
mâm cỗ.” Người Việt lấy ứng xử nhân nghĩa ở đời làm thước đo văn hóa nên chào hỏi
trở thành nghi lễ trong xã giao, và nó trở thành nét đẹp văn hóa đời thường. Lời
chúc đầu năm thiêng liêng là lời hay ý đẹp dành tặng cho nhau.
Thi sĩ Bùi Nghiệp có bài thơ “Chúc Tết” Ngũ
Phúc Lâm Môn.
Chẳng
có món gì mừng tuổi nhau
Gọi
là năm mới tết thêm màu
Thôi
thì mượn chữ người xưa cũ
Mến chúc xuân này ngũ phúc sâu
Phước ngập gia đình lẫn tổ gia
Niềm
vui trên dưới sống chan hòa
Ân
tình nghĩa thiết luôn đằm thắm
Vắng mặt gần lòng chẳng có xa
Lộc nảy mầm tươi kết tựu thành
Xum
xuê cành lá trổ vươn xanh
Đơm
hoa kết trái mau thông đạt
Phấn khởi tiền tài lợi tức nhanh
Thọ với đất trời tựa núi sông
Tuổi
già dù đến cứ ung dung
Bên
đàn con cháu đông vui đủ
Ríu rít xum xuê cội bách tùng
Khang an tráng kiện tháng ngày vui
Gân
cốt bền dai dạo chợ đời
Thời
tiết bốn mùa xem nhẹ hẫng
Nắng mưa nóng lạnh chuyện thường thôi
Ninh tĩnh bình yên dưới mái nhà
Khó
khăn trắc trở đẩy lùi xa
An
cư lạc nghiệp thuyền xuôi mái
Gia tộc luôn vui sống thuận hòa
Ngũ phúc lâm môn đón quý thần
Cận
kề gia tộc suốt hằng năm
Đầu
xuân mến chúc chư bằng hữu
Vạn sự hanh thông phúc đức tràn…
Những ngày đầu năm, lời chúc trước tiên là dành cho người thân ruột thịt
trong gia đình dòng tộc. Đêm 30 Tết, tham dự thánh lễ tất niên, gia đình đoàn
viên, cả nhà quây quần nói chuyện tâm tình, ôn lại buồn vui được mất của năm
qua đón chờ giao thừa. Thắp nến sáng lung linh trên bàn thờ, đốt nén nhang thơm
tỏa ngát. Chuông nhà thờ ngân vang đúng lúc giao thừa. Mọi người dâng lời kinh
hạt đầu năm mới, sau đó vui vẻ chúc mừng nhau. Con cháu chúc ông bà cha mẹ, anh
chị chúc mừng em, ba mẹ chúc con cái, ông bà chúc con cháu. Lòng ai cũng nao
nao thời khắc giao thừa vui vầy trang trọng, gần gũi thiêng liêng ấm áp tình
thân.
Sáng Mồng Một, thánh lễ Minh niên, đến nhà
thờ gặp nhau ai cũng rôm rã lời chúc mừng năm mới. Cha xứ chúc cộng đoàn, mọi
người chúc mừng nhau những lời tốt đẹp. Những ngày tết đến thăm nhau, gia chủ mời
ly trà ly rượu thân tình và cầu chúc những lời hay nhất: ơn thánh dồi dào, sức
khỏe bình an, hạnh phúc thành đạt, làm ăn tấn tới. Hàng xóm thân quen, người
này đến thăm người kia, rộn ràng vui vẻ, nén nhang thắp trên bàn thờ gia tiên,
ly rượu đầu xuân mời nhau thân thiết, nói chuyện đầu năm nụ cười tươi nở. Đơn
sơ mà ấm áp, thăm nhau chúc nhau mấy ngày xuân được xem như nghiã cử ở đời thật
đáng quý đáng trân trọng. Tiếng Việt vốn phong phú nên lời chúc Tết cũng muôn
hình vạn trạng, không cứng nhắc và không sáo ngữ. Ai cũng chọn lọc câu chữ tinh
tế để người nghe cảm thấy vui lòng tin tưởng. Lời chúc làm cho tâm hồn cảm thấy
thăng hoa hạnh phúc, niềm vui dâng tràn. Gặp nhau đầu năm mới, lời chúc Tết bao
hàm nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Ngày thường giận nhau ghét nhau thế nào đi nữa,
nhưng Tết đến Xuân về mọi lời chúc đều trở nên chan hòa trân trọng tràn ngập
yêu thương gắn bó mọi người gia đình trong giáo xứ. Lời chúc đầu năm trở thành
văn hóa thẩm mỹ mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng của dân tộc Việt Nam.
Đối với người Kitô hữu, lời chúc Tết hay nhất,
mang đến hạnh phúc và niềm vui trọn vẹn chính là Lời Chúa trong sách Dân Số: “Đức Chúa phán với ông Môsê: Hãy nói với
Aharon và các con nó rằng: Khi chúc lành cho con cái Ítraen, anh em hãy nói thế
này: Nguyện Đức Chúa chúc lành và gìn giữ anh em!
Nguyện
Đức Chúa tươi nét mặt nhìn đến anh em và dủ lòng thương anh em!
Nguyện
Đức Chúa ghé mắt nhìn và ban bình an cho anh em!
Chúc
như thế là đặt con cái Ítraen dưới quyền bảo trợ của danh Ta, và Ta, Ta sẽ chúc
lành cho chúng” (Ds 6, 22-27).
Chúa Giêsu không chúc
theo kiểu thế gian. Khi Chúa Giáng Sinh, các thiên thần đã
chúc bình an cho người thiện tâm. Khi Phục Sinh, Chúa cũng chúc bình an cho các
môn đệ trung thành. Bài giảng trên núi “Tám mối phúc thật” là Hiến Chương Nước
Trời, Chúa Giêsu chúc phúc cho những thân phận nhỏ bé, bị thua thiệt hay bị áp
bức đáng thương, cùng những tâm hồn biết hướng về Chúa, về tha nhân.
Chúa Giêsu không chúc “phú quý thọ khang
ninh” mà chúc phúc Nước Trời cho những ai có tâm hồn nghèo khó, không nô lệ tiền
bạc vật chất hay tiện nghi, những người bé mọn, yếu đuối, oan ức, đau buồn,
khóc lóc. Khi có tấm lòng thanh thoát, sẵn sàng đón nhận Lời Chúa gieo vào, bén
rễ và sinh hoa kết trái, là phúc trường sinh sau này.
Năm Ất Mùi, Mùa Xuân vừa về thì Mùa Chay vừa
đến. Mừng Xuân và vui Tết nhưng phải luôn ghi nhớ “mình là bụi đất và sẽ trở về
với bụi đất” (St 3,19). Vì thế người tín hữu luôn ghi nhớ lời Chúa dặn dò: “Tiên vàn hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức
công chính của Người, còn tất cả những thứ kia (nghĩa là của cải vật chất), Người
sẽ thêm cho” (Mt 6, 33). Sống theo ưu tiên của
Nước Thiên Chúa, người Kitô hữu sẽ giữ được sự tự do thanh
thoát và bình an ngay giữa những nhiệm vụ nặng nề nhất, vì họ biết có Chúa là
Cha yêu thương cùng lo cho họ và với họ, và chỉ có Người mới đem lại cho họ niềm
hạnh phúc đích thực mà họ hằng mong ước.
Sẽ không mong là an khang thịnh vượng, là
công thành danh toại, là buôn may bán đắt, là vạn sự như ý, là… là… Nhưng chỉ cần
tâm nguyện là một năm mới trong tình thương của Chúa, một năm mới bình an, một
năm mới theo thánh ý Chúa, một năm mới thuộc về Chúa. Niềm hạnh phúc của một
tâm hồn trong sạch và có Chúa ở cùng, cũng chính là niềm hạnh phúc mà chúng ta
cầu chúc cho nhau trong năm mới Ất Mùi này.
Lạy Chúa, mỗi lần Tết đến, chúng con dành
cho nhau những lời chúc tốt đẹp nhất và ước ao cho tất cả cầu chúc ấy trở nên
hiện thực trong năm mới. Giờ đây, dưới ánh sáng của Lời Chúa, chúng con biết rằng
Chúa là khởi nguyên và cùng đích của mọi phúc lành. Chúng con xin đặt đất nước
chúng con, gia đình, bạn bè thân hữu, và tất cả anh chị em chúng con dưới sự bảo
trợ của danh Chúa trong năm mới này. Xin Chúa chúc lành cho chúng con.
Lạy Chúa, khi chúng con chúc lành cho nhau,
xin hướng lòng chúng con về Chúa và thưa lên: Nguyện Đức Chúa chúc lành và gìn
giữ anh chị em!
Nguyện Đức Chúa tươi nét mặt nhìn đến anh
chị em và dủ lòng thương anh chị em! Nguyện Đức Chúa ghé mắt nhìn và ban bình
an cho anh chị em!
Lm Giuse Nguyễn Hữu An