TÔNG ĐỒ SỐNG ĐẠO: Lời Chúa cnps 6a _ Thầy không để anh em mồ côi

THẦY KHÔNG ĐỂ ANH EM MỒ CÔI

"Thiên Chúa sẽ cho tôi sức mạnh để đón nhận mọi cực hình và cả cái chết vì Người.” (Thánh Phêrô Tuần)

Lm. Giuse Đỗ Đình Tiệm

Bài tin mừng ta vừa nghe, trích trong Phúc Âm thánh Gioan: Chúa hứa sẽ ban Thánh Thần cho những ai yêu mến Chúa, tuân giữ giới răn Chúa. Thánh Thần sẽ giúp chúng ta đón nhận mọi đau khổ, kể cả các cực hình và hy sinh chịu chết vì Chúa.

Một tháng trong tù, nhiều lần Thánh Phêrô Tuần (tử đạo ngày 15.7.1837, 72 tuổi) và Thánh Hiền bị đưa ra toà đối chấp. Tướng Lê Văn Đức đứng ra hỏi cung hai cha. Thấy cha Tuần đã già, ông nói: "Lão già quá rồi, không chịu nổi các hình khổ đâu.” Cha Tuần trả lời: "Quả thực tôi ốm yếu lại già nua, nhưng Thiên Chúa sẽ cho tôi sức mạnh để đón nhận mọi cực hình và cả cái chết vì Người.” Lần khác, quan cho một tín hữu đã bỏ đạo ra lên đạp lên Thánh Giá và bảo cha làm theo, cha liền nói: "Sao tôi lại phải bắt chước kẻ bội giáo?"

Linh mục Phêrô Nguyễn Bá Tuần sinh năm 1766 tại làng Ngọc Đồng (Hưng Yên). Từ bé, cậu Tuần đã có tiếng là hiền lành, đạo đức, chăm chỉ học hành. Lớn lên cậu vào tu và được các cha chọn vào chủng viện. Nhưng theo học Latinh được ít lâu gặp thời bách hại của vua Cảnh Thịnh, thầy Phêrô phải nghỉ học đi theo giúp cha Chính Gatillepa Hoan. Năm 1803, chủng viện mở cửa lại, thầy Tuần trở về tiếp tục học, thụ phong linh mục năm 1877, khi ấy đã 41 tuổi. Cha Tuần thi hành nhiệm vụ trong suốt 30 năm. Năm 1838, vào lúc cuộc truy lùng rất gắt các đạo trưởng, thì cha đang là cha xứ Lác Môn.

Cha nghe tin làng Quần Liêu sợ vạ lây, không muốn chứa chấp cha chính Fernande Hiền đang đau ốm trầm trọng, cha Tuần phải vội về đến can thiệp và ở lại để dân chúng an tâm giúp đỡ cha Chính.

Rồi Cha Tuần và Cha Hiền vượt sông qua địa phận Tây Đàng Ngoài, ghé vào xứ Kim Sơn. Vừa đến nơi, thì hay tin quan tỉnh Nam Định đã ra lệnh cho quan địa phương lùng bắt hai vị. Dân xứ Kim Sơn vì thế không dám chứa chấp. Họ mời hai linh mục lên một chiếc thuyền nhỏ, rồi đưa các Ngài vào vùng sình lầy gần đó. Địa điểm này tuy an toàn, nhưng vô cùng gian khổ vì bùn lầy tanh hôi, ban ngày bị nắng cháy da, đêm thì đầy muỗi chích. Cũng may có cha xứ Kim Sơn, khi biết tình trạng bi đát của hai Cha, liền thu xếp để hai ngày sau, cho người đưa hai cha trú ở nhà ông Bát Biên (hàm bát phẩm). Ông Bát Biên là người thọ ân cha xứ nhiều lần, Hơn nữa, ông này ngoại giáo nên ở đây an toàn hơn. Thực tế Bát Biên xử với hai vị rất tốt 8 ngày liền, trước khi lập mưu giao nộp để lãnh thưởng. Đêm 15 tháng 6, Bát Biên nói láo rằng: ”Con nghe tin quan biết hai cha ở đây, và quan quân sắp đến vây làng, con phải dẫn hai cha đi nơi khác an toàn hơn.” Rồi ông cho mời cha chính Hiền xuống thuyền đem nộp quan quân đang chờ trên bờ sông Qui Hậu. Sau đó trở về nói dối cha Tuần để chở người đi nộp tiếp. Việc làm bội tín và xảo trá này là của Bát Biên đã được vua Minh Mạng tăng thêm một cấp quan và thưởng 100 nén bạc.

Lính dẫn hai cha đến thị xã Ninh Bình, cha Hiền bị nhốt trong cũi bằng tre, cha Trần mang gông nặng.

Thấy không thể làm hai cha Tuần và Hiền bỏ đạo, đạp lên Thánh Giá, các quan họp nhau và lên án trảm quyết hai vị. Bản án của cha Hiền và cha Tuần được vua Minh Mạng châu phê, tới Nam Định ngày 18 tháng 7.

Nhưng cha Phêrô Tuần vì tuổi già sức yếu, đã chết trong tù trước đó ba ngày. Giáo hữu rước thi hài cha về an táng tại nhà thờ Ngọc Đồng. Tới năm 1954 thi hài được đặt tôn kính trong nhà thờ giáo xứ Lạc An (Phú Cường).

Thánh Simon Hòa (tử đạo ngày 11.12.1840, 66 tuổi) bị đánh đập bằng kìm kẹp và tra tấn dã man cho tới khi ngài gục ngã không gượng dậy nổi. Vì Chúa, thánh nhân đã cam chịu mọi hình khổ. Hơn thế nữa, ngài hiến dâng mạng sống mình để làm chứng về đạo, dù phải hi sinh những người thân yêu nhất đời.

Khi các con đến thăm, ngày khuyên: ”Cha yêu thương các con và hằng chăm sóc các con. Nhưng cha phải yêu Chúa nhiều hơn, các con hãy bằng lòng vâng Ý Chúa, đừng buồn sầu vì cha. Các con ở với mẹ, thương yêu nhau và coi sóc việc nhà. Từ đây cha không thể lo cho các con được nữa, Chúa muốn cha chịu khổ, cha xin vâng ý người cho trọn.”

Phan Đắc Hòa sinh trong một gia đình ngoại đạo tại làng Mai Vĩnh, xã Mông Thôn (Thừa Thiên). Năm 1774, cha mất sớm, mẹ đưa chị em Hòa đến tá túc và làm công ở làng Lưỡng Kim, sau đó đến giúp một gia đình Công Giáo ở làng Nhu Lý, tỉnh Quảng Trị. Sống với người công giáo, chứng kiến những gương sáng và được nghe nói về những điều cao đẹp của đạo mới, cậu Hòa đem lòng cảm mến. Hòa xin phép mẹ cho mình theo học lớp Giáo Lý và gia nhập đạo, khi ấy cậu mới 12 tuổi, cậu chọn thánh Simon tông đồ làm bổn mạng. Cậu đã ở chủng viện một thời gian, được các bề trên hướng dẫn. Nhưng Simon Hòa nhận ra ý Chúa muốn mình sống cuộc sống gia đình để làm chứng về Người ngay giữa lòng đời.

Simon Hòa vẫn thường xuyên liên lạc với chủng viện và các bề trên. Sau khi lập gia đình, về trở thành cha 12 người con, Simon Hòa cố gắng chu toàn trách nhiệm nuôi dưỡng và giáo dục con cái, xứng đáng là gương sáng tiêu biểu cho mọi gia đình trong làng. Ông Hòa hành nghề y sĩ... Nhiều người được ông chữa khỏi bệnh, dân chúng đến với ông rất đông. Nhờ đó ông có cơ hội giúp đỡ người nghèo khổ. Nếu dư giả chút ít ông đem đóng góp vào công việc từ thiện, xây cất thánh đường.

Với đời sống đạo đức, lương y Hòa được đề cử làm trùm họ. Ông đã thi hành chức vụ một cách tốt đẹp. Ai ăn ở bất xứng, biếng nhác, ông tìm cách sửa dạy hoặc răn đe, hoặc giải thích khuyên can. Ai cờ bạc rượu chè, ông nghiêm khắc sửa trị. Thế nhưng ai cũng quý mến chứ không oán ghét ông. Ngoài ra ông Simon Hòa còn sẵn sàng bênh vực, giúp đỡ người già nua tuổi tác, yếu đuối, các cô nhi quả phụ. Có lần ông đích thân cúi xuống vực một người nằm liệt bên vệ đường, vác lên vai, đưa đến điểm canh, rồi cho người đem cơm nước đến săn sóc kẻ bất hạnh.

Thời Minh Mạng bắt đạo, ông trùm Hòa có dịp bầy tỏ lòng cam đảm của mình. Ông sẵn sàng cho các linh mục ẩn náu trong nhà, mặc dù biết rằng việc chứa chấp nguy hiểm đến tính mạng, làm phiền hà cho gia đình. Ông nhiệt tình lo liệu sắp xếp cho các linh mục có nơi trú ẩn an toàn. Nếu nhà mình không ổn, ông gởi gắm các cha ở nơi tương đối bảo đảm hơn.

Đêm 13.4.1840 thuyền của ông trùm Hòa chở cha Delamotte đến làng Hòa Ninh, bị các quan phát hiện và cho lính đuổi theo. Quân lính bắt được hai cha con dẫn đến huyện Dương Xuân, rồi giải về thị trấn Quảng Trị, giam hai tháng, cuối cùng đưa ra Huế.

Suốt thời gian bị giam, lương y Hòa không những đã giúp đỡ anh em bạn tù bằng việc bốc thuốc chữa bệnh, ông còn khuyến khích họ sống dũng cảm làm chứng cho Tin Mừng. Cùng chịu khổ hình như mọi tù nhân, có phần còn hơn nữa, nhưng ông Simon vẫn trung thành với Danh Chúa. Những trận đòn gây thương tích không làm ông nản chí, trái lại ông còn lấy đó làm hạnh phúc vì được hiệp thông với Đức Kitô chịu đóng đinh.

Ông Simon bị tra khảo đến 20 lần, có lẽ vì các quan tưởng dùng bạo lực, ông sẽ phải cung khai tung tích về các thừa sai, các ông đã không đạt được mục đích, lại còn phải nghe ông giảng thuyết về đạo.

Vua Minh Mạng châu phê án xử trảm ông Simon hòa, bêu đầu 3 ngày.

Ngày 11.12.1840 khi điệu ông Simon đi xử, các quan còn cố bắt ông khóa quá, dụ dỗ ông bỏ đạo, hay ít là cầm lấy ảnh thánh quăng đi, để tha ông. Nhưng ông vẫn một lòng trung kiên tuyên xưng Danh Chúa. Ông đã vượt qua những thử thách cuối cùng và đã toàn thắng trong niềm tín thác vào Thiên Chúa. Ông bị chém gần chợ An Hòa, kinh thành Huế. Thi hài vị chứng nhân ban đầu được chôn táng ngay tại nơi xử, đến sau được cải lên gởi sang chủng viện Thừa sai Paris.

Lm. Giuse Đỗ Đình Tiệm

Đề tựa của Lm. HK

Lời Chúa Tuần 6 Phục Sinh

Thường niên V-GS C-PS Ngoại lịch

TÔNG ĐỒ SỐNG ĐẠO

Lời Chúa cnps 6a _ Thầy không để anh em mồ côi

Bài đăng phổ biến

HỌC LÀM NGƯỜI

các liên kết hữu ích