Nguồn gốc
LỄ CẦU HỒN VÀ THÁNG CÁC LINH HỒN
Cha
Odilo đã lập lễ Cầu hồn vào ngày 2 tháng 11 và trước hết cử hành trong đan viện
Cluny của ngài vào năm 998 (có sách nói năm 1030). Về sau lễ cầu hồn đã được
truyền sang nuớc Pháp, và tới giữa thế kỉ 10, Đức Giáo hoàng Gioan 14 đã lập lễ
Cầu hồn trong Giáo hội Rôma.
Theo sách vở ghi lại, thì thánh Odilo (962- 1048) là viện phụ đan viện
Cluny. Đan viện này thời đó nằm trong phần đất của đế quốc Germany.
Ngài là người thánh đức, thường cầu nguyện, hi sinh , và dâng lễ cầu cho
các linh hồn đã qua đời.
Truyện kể rằng:
Một hôm, một đan sĩ Dòng ngài đi viếng Đất thánh Giêrusalem. Trên đường
trở về Đan viện Cluny. Tàu chở đan sĩ bị bão đánh giạt vào một hòn đảo. Tại đó,
đan sĩ gặp một ẩn sĩ và được ẩn sĩ cho biết:
Sau khi nghe biết sự việc này, cha Odilo đã lập lễ Cầu hồn vào ngày 2
tháng 11 và trước hết cử hành trong đan viện Cluny của ngài vào năm 998 (có
sách nói năm 1030). Về sau lễ cầu hồn đã được truyền sang nuớc Pháp, và tới
giữa thế kỉ 10, Đức Giáo hoàng Gioan 14 đã lập lễ Cầu hồn trong Giáo hội Rôma.
Từ thời đó, nhiều nơi đã có thói quen cầu nguyện tuần chín ngày cho các linh
hồn, họ đi thăm viếng, sửa mồ mả cha ông. Vào buổi chiều lễ Các Thánh, có những
người đi từng nhà xin quà cho các linh hồn, họ hát những bài ca cổ truyền cổ
động cầu cho các linh hồn mau ra khỏi Luyện ngục.
- Tại nước Hungary, người ta gọi ngày 2/11 là "Ngày người chết". Ngày đó, người
ta có thói quen tụ họp các trẻ mồ côi tới gia đình họ rồi cho chúng ăn, cho
quần áo, cho quà bánh, đồ chơi.
- Tại miền quê nước Ba Lan, người ta kể: nửa đêm lễ Cầu hồn, người ta thắp sáng nhà thờ giáo xứ,
để các linh hồn trong xứ đã qua đời về quanh bàn thờ cầu ơn giải thoát khỏi
luyện ngục. Người ta nói là, sau đó trở lại thăm lại nhà mình, thăm nơi mình
quen thuộc, làm việc mình đã làm khi còn sống. Và để đón tiếp những linh hồn
này, người ta để cửa sổ mở suốt đêm mùng 2.
...........
- Tại Việt nam, nhất là miền Bắc, trước Công đồng Vaticanô 2 (62-65) người ta thường
sửa mồ mả cha ông vào dịp Tết Nguyên đán đầu năm Âm lịch, tính theo mặt trăng,
còn lễ Cầu hồn, người ta đi viếng các nhà thờ chung quanh suốt ngày lễ Các
Thánh để lãnh ân xá chỉ cho các linh hồn đã qua đời. Cảnh người lớn trẻ em tấp
nập ra vào rất vui vẻ. Người ta dự lễ và xin lễ rất nhiều để cầu cho Tổ tiên,
Ông bà, Cha mẹ sớm về hưởng phước Thiên đàng.
* Thương nhớ người quá cố, nhất là
cha mẹ, anh chị em trong gia đình là chuyện tự nhiên của con người.
* Ao ước cho người thân mình được
"nghỉ yên muôn đời trong nơi mát mẻ hạnh phúc" cũng là tâm lí thông
thường.
* Do đó việc cầu cho người thân đã
qua đời là việc cần thiết, vừa cho linh hồn người chết được cứu thoát khỏi
Luyện ngục, vừa cho người sống được tỏ lòng hiếu thảo đền ơn.
Những điều trên không những hợp lòng người, mà còn hợp giáo lí trong
đạo. Giáo lí Công giáo do Đức Thánh cha Gioan Phaolo 2 ban hành năm 1992 có 3
số như sau:
- Số 1030: Cần có Luyện ngục:
"Những ai chết trong ân sủng và ân nghĩa của
Thiên Chúa, nhưng chưa được thanh tẩy cách trọn vẹn, thì tuy được bảo đảm về ơn
cứu độ muôn đời của mình, vẫn phải chịu một sự thanh luyện sau khi chết, hòng
đạt được sự thánh thiện cần thiết để bước vào niềm vui thiên đàng.
- Số 1031: Luyện ngục để thanh tẩy:
"Giáo Hội gọi là luyện ngục là sự thanh luyện sau
cùng này của các người được chọn, hoàn toàn khác với hình phạt của những kẻ bị
án phạt. Giáo Hội đã trình bày giáo lý của đức tin về Luyện ngục, nhất là tại
các Công đồng Florentia (xem DS 1304) và Trentô (xem DS 1820; 1580).
Dựa vào một số bản văn của Thánh Kinh (Chẳng hạn 1 Cr 3,15; 1 Pr 1,7),
Truyền thống của Giáo Hội nói đến một thứ lửa thanh luyện: “Đối với một số những lỗi lầm nhẹ, ta phải tin có một thứ lửa thanh tẩy
trước ngày Phán xét, theo như những gì mà Đấng là Chân lý đã dạy khi Ngài nói
rằng nếu ai nói lời phạm thánh chống lại Chúa Thánh Thần, thì sẽ không được tha
cả đời này lẫn ở đời sau" (Mt 12,31). Theo lời quyết đoán này, chúng ta có thể hiểu rằng một số lỗi lầm có
thể được tha ở đời này, nhưng một số lỗi khác thì được tha ở đời sau"
(Th. Gregoriô Cả, Dial. 4,39).
- Số 1032: Người sống cứu người chết:
"Giáo huấn này cũng dựa vào cách cầu nguyện cho
kẻ chết, như được nói đến trong Thánh Kinh: "Đó là lý do tại sao ông Giuđa
Macabê đã truyền phải dâng hy lễ đền tội này cho các người đã chết, để họ được
giải thoát khỏi tội lỗi của mình" (2 Mcb 12,46).
Ngay từ những thời gian đầu, Giáo Hội đã tôn kính việc tưởng niệm các
người đã qua đời, và dâng kinh lễ để cầu cho họ, nhất là dâng Thánh lễ (xem DS
856), để họ được thanh tẩy và tiến vào nơi chiêm ngưỡng Thiên Chúa. Giáo Hội
cũng khuyên làm việc bố thí, hưởng các ân xá và thi hành những việc đền tạ để
giúp các người đã qua đời:
Chúng ta hãy cứu giúp họ và hãy tưởng nhớ họ. Nếu các con ông Gióp đã
được thanh tẩy nhờ lễ hy sinh của cha họ (xem G 1,5), tại sao chúng ta lại có
thể hoài nghi rằng những của lễ của chúng ta dâng cầu cho người chết sẽ không
mang lại ủi an cho họ? Vậy chúng ta đừng ngần ngại cứu giúp những người đã ra
đi, và dâng những kinh nguyện cầu cho họ (Th. Gioan Kim khẩu, Hom. in 1 Cr
41,5).
* Ngày 10 tháng 8 năm 1915, Trong một Tông hiến, Tòa thánh cho các linh
mục được dâng 3 lễ vào ngày lễ Cầu hồn: 1 cầu như ý người xin, được lấy bổng
lễ, 1 cầu theo ý ĐTC (không bổng) và 1 cầu cho các linh hồn (không bổng). Giáo
hội cũng xác định dành trọn tháng 11 dành để cầu cho các linh hồn Luyện ngục.
* Ngày 1 tháng 11 năm 1967, ĐTC Phaolô 6, trong Tông huấn Ân xá đã ban
một đại xá với điều kiện thường lệ (xưng tội, rước lễ, cầu theo ý ĐGH) cho
những ai "viếng nhà thờ vào Chúa nhật trước hoặc sau, hoặc chính lễ Các
Thánh (số 67), và những ai viếng nghĩa địa trong 8 ngày đầu tháng 11 để cầu cho
các linh hồn (số 13).
Tháng cầu hồn ta lo cứu giúp,
Các linh hồn luyện ngục chờ mong,
Thoát ra khỏi ngọn lửa hồng,
Vui về bên Chúa trả công cứu người.
Trong mầu nhiệm các thánh thông công, chúng ta cầu cho các linh hồn
Luyện ngục, để khi về Thiên đàng, các Ngài sẽ cầu lại cho ta trước tòa Chúa.