Thánh Eusebius ở
Vercelli
(283?-371)
Thánh Eusebius cộng tác với Thánh Hilary ở Poitiers để chống với lạc
giáo Arian, lạc thuyết từ chối thiên tính của Ðức Kitô và bởi đó, họ cũng
từ chối thiên tính của Chúa Thánh Thần.
Có người
nói nếu không có lạc giáo Arian có lẽ thật khó để viết về cuộc đời của nhiều vị
thánh tiên khởi. (Nguyên lý căn bản của lạc thuyết Arian là từ chối thiên tính
của Ðức Kitô và bởi đó, họ cũng từ chối thiên tính của Chúa Thánh Thần). Thánh
Eusebius là một trong những vị bảo vệ Giáo Hội trong thời kỳ nhiều thử thách.
Sinh ở
đảo Sardinia, ngài là một thành viên của giáo sĩ Rôma và là giám mục đầu tiên của
Vercelli thuộc Piedmont. Ngài cũng là người đầu tiên kết hợp đời sống đan viện
với đời sống giáo sĩ, qua sự thành lập một cộng đoàn các tu sĩ trong giáo phận
với sự tin tưởng rằng phương cách tốt nhất để thánh hóa giáo dân là để họ nhìn
thấy các giáo sĩ được đào tạo trong một cộng đoàn nhân đức và sống động.
Ngài được
Ðức Giáo Hoàng Liberius sai đến gặp hoàng đế Constantius để thuyết phục nhà vua
triệu tập một công đồng nhằm giải quyết các khó khăn giữa Công Giáo và Arian.
Khi công đồng được triệu tập ở Milan, vì cảm thấy khối Arian đang thắng thế, mặc
dù người Công Giáo đông hơn nên Ðức Eusebius không đến tham dự, mãi cho đến khi
chính nhà vua ép buộc.
Khi nhà
vua yêu cầu mọi giám mục phải ký vào bản án để buộc tội Ðức Athanasius -- là
người cương quyết chống với lạc thuyết Arian -- Ðức Eusebius đã từ chối; thay
vào đó, ngài đặt Kinh Tin Kính lên bàn hội nghị và yêu cầu mọi người ký tên vào
đó trước khi bàn đến các vấn đề khác. Nhà vua dùng áp lực với Ðức Eusebius,
nhưng ngài quả quyết rằng Ðức Athanasius vô tội, và nhắc nhở hoàng đế rằng
không thể dùng thế lực ngoài đời để ảnh hưởng đến các quyết định của Giáo Hội.
Lúc đầu nhà vua đe dọa giết ngài, nhưng sau đó lưu đầy ngài đến Palestine. Ở
đây, phe Arian kéo ngài lê lết trên đường phố và giam ngài trong một căn phòng
nhỏ, và sau bốn ngày ngài tuyệt thực để phản đối họ mới thả ngài ra, nhưng được
một ít lâu, họ lại tiếp tục hành hạ ngài.
Ðức
Eusebius phải tiếp tục cuộc sống lưu đầy ở Tiểu Á và Ai Cập, cho đến khi tân
hoàng đế cho phép ngài trở lại giáo phận ở Vercelli. Ngài tham dự Công Ðồng
Alexandria với Ðức Athanasius và chấp thuận khoan hồng cho các giám mục trước
đây theo phe Arian. Ngài còn cộng tác với Thánh Hilary ở Poitiers để chống với
lạc giáo Arian.
Lời Trích
"Ðể
việc chăm sóc các linh hồn có hiệu quả, các linh mục được yêu cầu sống chung
trong một cộng đoàn, nhất là những ai sinh hoạt trong cùng một giáo xứ. Nếp sống
này không những khích lệ giáo dân hoạt động tông đồ, mà còn là một gương mẫu của
lòng bác ái và sự hiệp nhất cho người tín hữu" (Sắc Lệnh về Nhiệm Vụ Mục Vụ
của Giám Mục, 30).
(Lm. Phêrô
Nguyễn Ngọc Mỹ)