THỨ HAI SAU CHÚA NHẬT
5 MÙA CHAY
Dn 13,1-9. 15-17. 19-30. 33-62 (bài ngắn: Dn 13,41c-62); Ga 8,1-11
BÀI ĐỌC: Dn
13,41c-62
41c Khi ấy, người ta kết án tử hình bà Su-san-na. 42 Nhưng bà
Su-san-na kêu lớn tiếng rằng: "Lạy Thiên Chúa hằng hữu, Đấng am tường
những điều bí ẩn và thấy hết mọi sự trước khi chúng xảy ra,43 Ngài
biết là họ đã làm chứng gian hại con. Này con phải chết, tuy chẳng làm điều gì
trong những điều họ đã vu cho con,”
44 Chúa đã nghe tiếng bà kêu. 45 Trong lúc bà bị điệu đi hành
hình, Thiên Chúa đã đánh động tâm trí thánh thiện của một thiếu niên tên là
Đa-ni-en. 46 Thiếu niên đó kêu lớn tiếng rằng: "Tôi vô can
trong vụ đổ máu người phụ nữ này! "47 Toàn dân đều quay
về phía cậu thiếu niên và hỏi: "Lời cậu vừa nói có nghĩa gì? "48
Cậu đứng giữa họ và nói: "Các người ngu xuẩn đến thế sao, hỡi con cái
Ít-ra-en? Các người đã lên án một người con gái Ít-ra-en mà không xét hỏi và
cũng không biết rõ sự việc ra sao!49 Hãy trở lại nơi xét xử, vì
những người kia đã làm chứng gian để hại người phụ nữ này,”
50 Toàn dân vội vàng
trở lại đó, và các kỳ mục nói với Đa-ni-en: "Đến đây, hãy ngồi giữa chúng
tôi và cho chúng tôi biết ý kiến, vì Thiên Chúa đã cho cậu được khôn ngoan như
bậc lão thành,”51 Đa-ni-en nói: "Hãy tách riêng họ ra, rồi tôi
sẽ xét hỏi,”52 Sau khi họ đã bị tách ra rồi, Đa-ni-en gọi một trong
hai kỳ mục lại và nói: "Hỡi con người già đời trong đường gian ác, tội lỗi
xưa ông đã phạm, nay lại tái diễn:53 ông đã xử bất công, kết án
người vô can, tha bổng kẻ đắc tội, bất kể lời Chúa dạy: "Ngươi chớ giết
người vô tội và người công chính. 54 Vậy bây giờ, nếu quả thật ông
đã thấy bà kia, thì hãy nói ông đã thấy họ thông gian với nhau dưới cây nào?
" Người ấy đáp: "Dưới cây trắc,”55 Đa-ni-en nói: "Ông
đã nói dối trắng trợn khiến ông phải mất mạng, vì thiên sứ của Thiên Chúa đã
nhận được án lệnh của Người là chặt ông làm đôi,”56 Sau khi cho
người này ra, Đa-ni-en truyền dẫn người kia vào, rồi nói: "Hỡi nòi giống
Ca-na-an, chứ không phải nòi giống Giu-đa, sắc đẹp đã mê hoặc ông, và tình dục
đã làm cho ông ra hư hỏng. 57 Các ông đã hành động như thế với các
con gái Ít-ra-en. Vì sợ, họ đã thông gian với các ông. Nhưng người con gái
Giu-đa này đã không chịu nổi sự gian tà của các ông. 58 Vậy bây giờ,
hãy nói cho tôi biết ông đã bắt quả tang họ thông gian với nhau dưới cây nào?
" - Người ấy đáp: "Dưới cây dẻ,”59 Đa-ni-en mới bảo:
"Cả ông nữa, ông cũng nói dối trắng trợn khiến ông phải mất mạng, vì thiên
sứ của Thiên Chúa, tay cầm gươm, đang chờ để xẻ ông làm đôi nhằm tiêu diệt các
ông,”
60 Bấy giờ toàn thể
cộng đồng lớn tiếng reo hò và chúc tụng Thiên Chúa, Đấng cứu những kẻ trông cậy
vào Người. 61 Rồi người ta quay lại chống hai kỳ lão, vì Đa-ni-en đã
dựa vào lời chính miệng các ông nói mà thuyết phục họ là các ông đã làm chứng
gian. 62 Theo luật Mô-sê, người ta giáng cho các ông hình phạt mà
các ông định bắt người khác phải chịu, đó là giết các ông. Ngày ấy, máu người
vô tội khỏi bị đổ oan.
ĐÁP CA: Tv 22
Đ. Lạy Chúa, dầu qua lũng âm u, con sợ gì nguy
khốn, vì có Chúa ở cùng. (c 4a)
1 Chúa là mục tử chăn
dắt tôi, tôi chẳng thiếu thốn gì. 2 Trong đồng cỏ xanh tươi, Người
cho tôi nằm nghỉ. Người đưa tôi tới dòng nước trong lành 3a và bổ
sức cho tôi.
3b Người dẫn tôi trên
đường ngay nẻo chính vì danh dự của Người. 4 Lạy Chúa, dầu qua lũng
âm u con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng. Côn trượng Ngài bảo vệ, con vững
dạ an tâm.
5 Chúa dọn sẵn cho con
bữa tiệc ngay trước mặt quân thù. Đầu con, Chúa xức đượm dầu thơm, ly rượu con
đầy tràn chan chứa.
6 Lòng nhân hậu và
tình thương Chúa ấp ủ tôi suốt cả cuộc đời, và tôi được ở đền Người những ngày
tháng, những năm dài triền miên.
TUNG HÔ TIN MỪNG: Ed 33,11
Đức Chúa phán: Ta chẳng vui gì khi kẻ
gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi đường lối để được sống.
TIN MỪNG: Ga 8,1-11
1 Khi ấy, Đức Giê-su
đến núi Ô-liu. 2 Vừa tảng sáng, Người trở lại Đền Thờ. Toàn dân đến
với Người. Người ngồi xuống giảng dạy họ. 3 Lúc đó, các kinh sư và
người Pha-ri-sêu dẫn đến trước mặt Đức Giê-su một phụ nữ bị bắt gặp đang ngoại
tình. Họ để chị ta đứng ở giữa,4 rồi nói với Người: "Thưa Thầy,
người đàn bà này bị bắt quả tang đang ngoại tình. 5 Trong sách Luật,
ông Mô-sê truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng đàn bà đó. Còn Thầy, Thầy nghĩ
sao? "6 Họ nói thế nhằm thử Người, để có bằng cớ tố cáo Người. Nhưng
Đức Giê-su cúi xuống lấy ngón tay viết trên đất. 7 Vì họ cứ hỏi mãi,
nên Người ngẩng lên và bảo họ: "Ai trong các ông sạch tội, thì cứ việc lấy
đá mà ném trước đi,”8 Rồi Người lại cúi xuống viết trên đất. 9
Nghe vậy, họ bỏ đi hết, kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi. Chỉ
còn lại một mình Đức Giê-su, và người phụ nữ thì đứng ở giữa. 10
Người ngẩng lên và nói: "Này chị, họ đâu cả rồi? Không ai lên án chị sao?
" 11Người đàn bà đáp: "Thưa ông, không có ai cả,” Đức
Giê-su nói: "Tôi cũng vậy, tôi không lên án chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và
từ nay đừng phạm tội nữa! "
THIÊN CHÚA GIÀU LÒNG
THƯƠNG XÓT
A. PHẦN TÌM HIỂU
1- Ý
ĐỒ CÁC KÝ LỤC VÀ BIỆT PHÁI HỎI Ý KIẾN ĐỨC GIÊSU VỀ NGƯỜI PHỤ NỮ NGOẠI TÌNH.
a- Nếu Đức Giêsu bảo
đừng ném đá, thì đó là cách Ngài xúi dân chống lại Luật thánh mà ông Môsê đã
truyền cho dân, đồng thời Ngài còn mâu thuẫn với lời giảng của Ngài, vì chính Ngài
đã nại vào Luật Môsê để làm chứng về Ngài (x Ga 5,39). Như vậy, họ có lý để
loại trừ Ngài!
b- Nếu Đức Giêsu bảo
cứ ném đá, thì nghịch với mục đích Ngài vào thế gian để kêu gọi những người tội
lỗi hối cải (x Lc 15).
c- Nếu Ngài bảo cứ
ném đá theo Luật, thì Ngài cướp quyền Roma. Vì Roma không cho phép người địa
phương kết án tử bất cứ người nào. Quyền ấy chỉ do Hội đồng Công tọa của Roma
(x Ga 18,31). Như vậy, họ cũng có lý do để tố cáo Ngài với chính quyền Roma.
2-
NGÀI VIẾT GÌ TRÊN ĐẤT VÀ VỚI MỤC ĐÍCH NÀO?
Có ba ý kiến.
a- Ông Manson cho rằng: Đức Giêsu viết hai lần trên đất gợi
đến luật Roma thời ấy là muốn kết án ai thì viết bản án trước, như ông Philatô
viết bản án trên đầu thập giá của Đức Giêsu (x Ga 19,19); cũng thế, Đức Giêsu viết
hai bản án, một cho những người tố cáo, một cho phụ nữ ngoại tình.
* Án thứ nhất cho người tố cáo:
“Ai trong các ngươi vô tội, thì hãy lượm
đá ném trước đi!” (Ga 8,7: Tin Mừng)
* Án thứ hai cho người phụ nữ:
“Chị hãy về và đừng phạm tội nữa!”
(Ga 8,11: Tin Mừng)
Như vậy
họ hỏi ý kiến Ngài xử trí người phụ nữ như thế nào, thì Ngài đã viết hai bản án
ấy cho họ xem, nhưng họ cố hỏi Ngài, nên Ngài đọc cho họ nghe, vì quá xấu hổ,
họ lần lượt kéo nhau bỏ đi!
b- Giáo sư Derris giải thích: Chúa viết trên đất là đối chiếu
trường hợp này với vụ bà Susanna (x Dn 13), nghĩa là:
* Lần thứ nhất Đức Giêsu viết
(Ga 8,6): “Không phao tin đồn nhảm; đừng
giúp kẻ ác làm chứng gian; không hùa theo số đông để làm trái,” (x Xh
23,1-2)
* Lần thứ hai Đức Giêsu viết (Ga 8,8): “Hãy tránh xa lời gian dối!” (Xh 23,7)
Và như
vậy,những kẻ tố cáo cũng thuộc loại gian dối như hai lão gìa trong truyện bà Susanna
(x Dn 13). Những kẻ tố cáo đọc những lời Đức Giêsu viết như trên, quá xấu hổ
nên rút lui hết; dân chúng thấy không còn ai tố cáo nên mọi người cũng bỏ ra đi.
c* Thánh
Giêrônimô lại cho ý kiến: Đức Giêsu viết:
-
Lần thứ nhất để ứng nghiệm lời ngôn sứ Giêrêmia (17,13): “Lạy Chúa, kẻ bỏ Ngài sẽ phải xấu hổ, và
những ai tráo trở với Ngài, tên nó sẽ viết trên đất!”
-
Lần thứ hai, để ứng nghiệm Lời Kinh Thánh Hc 1,28: “Đừng hai lòng đến với Ta”. Bởi vì người
như thế sẽ bị loại trừ giống như “muối
lạt bị đổ xuống đất cho người ta dẵm đạp!” (Mt 5,13) Và “bị xóa tên khỏi Sổ Hằng Sống,” (x Xh
32,33) Kẻ tố cáo vẫn chưa chịu xét mình mà tháo lui, nên Đức Giêsu bảo chúng: “Ai thấy mình vô tội, thì lượm đá ném trước
đi” (Ga 8,7:Tin Mừng), thế là ai cũng thấy mình có tội, nên lần lượt rút
lui hết thảy!
B. GIÁO HUẤN
Tin Mừng
Ga 8,1-11 đã có ý so sánh Đức Giêsu xử án kẻ có tội trổi vượt hơn ông Daniel
ngồi xét xử hai vị kỳ mục cáo gian bà Susanna phạm tội ngoại tình, để bênh vực
người bị oan (x Dn 13: Bài đọc),từ đó chúng ta rút ra những điểm giáo lý:
1/
CHÚA XÉT XỬ LOÀI NGƯỜI DỰA TRÊN ÂN SỦNG HƠN DỰA VÀO LỀ LUẬT MANG TÍNH PHÁP LÝ.
a- Cựu Ước xét xử dựa trên pháp lý, cao điểm hoàn tất
bản án hợp lý là: kẻ có tội bị loại trừ (hai lão già), người vô tội được giải
oan (bà Susanna).
b- Tân Ước xét xử dựa trên pháp lý và ân sủng:
* Dựa trên pháp lý: Chính Đức Giêsu đã
nại vào Luật của ông Môsê (x Dnl 17,5-7; Dnl 22, 22-27) mà xét xử: “Nếu họ bắt được quả tang bị can phạm tội,
thì hãy lôi nó ra trước cổng thành mà tố cáo. Nếu có một chứng nhân thì bị can
không bị chết; nếu có hai chứng nhân, thì can phạm bị án tử, ai làm chứng thì
hãy lượm đá ném trước, và những người khác ném sau, cho đến khi bị can chết!”
(Ga 8,7: Tin Mừng).
* Dựa trên ân sủng: Cách xét xử của Đức
Giêsu làm cho hết mọi người nhận ra tội của mình: cả người tố cáo lẫn bị can
đều phải ra đi để sửa mình: “Hãy đi và
đừng phạm tội nữa!” (Ga 8,11: Tin Mừng). Đó là bản án của Đức Giêsu, Vị
Thẩm Phán đầy lòng nhân ái, muốn tạo điều kiện cho tội nhân trở về đường ngay
nẻo chính. Vì thế ta hãy cầu nguyện: “Lạy
Chúa, dầu qua lũng âm u,con sợ gì nguy khốn,vì có Chúa ở cùng” Tv 23/22,4a:
Đáp ca). Nhưng thực ra chỉ có người phụ nữ nán lại bên Đức Giêsu mới là người
sám hối, nên được Ngài tha tội, vì “Thiên Chúa sai Con
của Người đến thế gian, không phải để lên án thế gian, nhưng là để thế gian,
nhờ Con của Người, mà được cứu độ” (Ga 3,17). Còn những kẻ lủi trốn, vì
biết Đức Giêsu đã nhìn thấu tâm can của họ, nhưng vì tự ái làm gia tăng căm phẫn,
nên bỏ đi và bàn mưu tính kế với người Roma để chờ dịp triệt Ngài!
Vậy xưa kia máu người vô tội như bà Susanna không phải đổ ra cách
vô ích (x Dn 13,62); Nay máu Đấng Thánh là Đức Giêsu phải đổ, để mọi tội nhân
thoát án tử mà được sống! (x Rm 3,25; 1Pr 1,19-21).
2/
AI ĐÃ GẶP CHÚA GIÊSU ĐẾU NHẬN RA MÌNH CÓ TỘI.
Thậm chí cả những kẻ ác như các kinh sư và người Pharisêu muốn
hại Ngài,thì Ngài cũng làm cho họ nhận biết mình có tội xấu hổ mà ra đi, dù nó
ra đi để bày mưu tính kế hại Ngài, khi giết được Ngài, Ngài lại trở nên nguồn
ơn cứu độ cho những ai biết sám hối tội mà chạy đến cùng Ngài xin được thương
xót. Bởi vì “Chúa đã phán: Ta chẳng vui
gì khi kẻ gian ác phải chết, nhưng vui khi nó thay đổi đường lối để được sống”
(Ed 33,11: Tung Hô Tin Mừng).
3/
ĐỪNG CẬY DỰA VÀO ĐỊA VỊ CỦA MÌNH, như hai vị kỳ mục đòi “bề hội đồng”
bà Susanna không được, thì dùng Luật bày mưu tính kế giết bà. Đó mới là kẻ mang
tội nặng nhất trước mặt Chúa. Thực vậy, Đức Giêsu rất nặng lời đối với những
người có chức vụ trong Do Thái giáo, họ cậy dựa vào địa vị và Luật Môsê để tìm mưu
tính kế tấn công Đấng Vô Tội, thế mà họ vẫn đòi được dân tôn kính! (x Mt 23)
Nhìn vào xã hội khắp nơi, nhiều kẻ nắm quyền bính dựa vào luật
quốc gia để biển thủ công quỹ, thì không ai dám động đến họ, trong khi đó chính
bọn này bắt được kẻ nghèo ăn cắp xe đạp của người khác, thì lại lên án bỏ tù!
Vì thế những kẻ từng phạm Luật lại tố cáo người phụ nữ ngoại
tình đòi Đức Giêsu lên án. Loại đầu mục gian ác này bị Đức Giêsu kết án: “Đĩ điếm vào Nước Trời trước các ngươi”
(Mt 21,31).
4/
KẺ NHỊ TÂM ĐẾN GÀI BẪY ĐỨC GIÊSU, ĐẤNG TOÀN NĂNG, TOÀN THIỆN, NÓ LÀ THỨ “ĐĨ
THÁNH”, vì chúng có hai mặt: một mặt chúng tỏ ra là người công chính
dựa vào Luật pháp để tố cáo người đàn bà chúng cho là đã bắt quả tang phạm tội
ngoại tình; mặt kia chúng dựa vào mưu kế của Satan bày cho để có ý diệt Đấng Vô
Tội, chứ không phải giết người phụ nữ ngoại tình. Như thế, một tay chúng nắm
chặt Luật Môsê (Luật thánh), tay kia chúng nắm chặt Satan! Đức Giêsu biết rõ
bản chất chúng như vậy, thế mà Ngài chỉ nhẹ nhàng nói: “Ai trong các ngươi thấy mình vô tội, thì lượm đá ném chị này trước đi”
(Ga 8,7), Ngài có ý nói như thế để chúng biết xấu hổ mà sám hối ăn năn, hòng
được Ngài thương xót tha thứ tội, thoát án tử!
5/
ĐỨC GIÊSU LÊN ÁN KẺ KHÔNG BIẾT LẤY CÁI ĐÀ RA KHỎI MẮT MÌNH TRƯỚC, đó là thâm ý hại người, mà lại đòi lấy cái rác ra khỏi mắt
anh em (x Mt 7,1-5). Biết đâu những kẻ tố cáo chị này,chính chúng là thủ phạm,
như hai kỳ mục háo sắc trước bà Susanna (x Dn 13). Thật ra “tuổi thọ đáng kính không phải bởi sống
lâu,cũng không do cao tuổi, người sống không vết nhơ mới thực là sống thọ”
(Kn 4,8-9).
6/
NHỮNG NGƯỜI TỐ CÁO TỘI NGƯỜI KHÁC TRƯỚC MẶT ĐỨC GIÊSU, tất cả đã phải xấu
hổ, già rút lui trước, trẻ rút lui sau. Điều này chứng tỏ thân phận yếu đuối
của kiếp người, nếu không có Đức Giêsu nâng đỡ, thì họ đi nghịch lại đời sống
của Ngài. Đối với Đức Giêsu, “Ngài càng
lớn lên càng thêm khôn ngoan, dầy ân sủng trước mặt Thiên Chúa và người ta”
(Lc 2,52), trái lại, người ta nếu không thuộc về Chúa Kitô, thì càng sống lâu
càng lắm tội (x Ga 8,9: Tin Mừng). Bởi thế lời Kinh Thánh nói: “Nếu Chúa chấp tội, nào ai được cứu” (Tv
130/129,3). Nhưng rất may, khi Đức Giêsu xét xử loài người, Ngài nhắm mắt làm
ngơ trước tội lỗi của họ, miễn là họ đã kiên trì sống Đức Ái trong Hội Thánh (x
Mt 25,34-40; HCHT số 14), vì “Đức ái phủ
lấp muôn vàn tội lỗi!” (1Pr 4,8).
Vậy nếu Chúa cho ta sống thọ, là nhằm tạo cho ta có điều kiện
làm nhiều việc lành phúc đức, có thế mới không run sợ như quỷ gặp Đức Giêsu (x
Gc 2,19), vì “ai biết xót thương người,
thì coi thường việc xét xử” (x Gc 2,13).
7/
NƠI TÒA ÁN ĐỜI, NGƯỜI VÔ TỘI MAY MẮN LẮM ĐƯỢC THA BỔNG RA VỀ TAY KHÔNG; thua xa kẻ có tội
trước Tòa Thiên Chúa xét xử (Bí tích Thánh Tẩy, Giao Hòa, Xức Dầu, Thánh Thể),
thì lại được tha bổng ra về, mang theo ân lộc dồi dào phong phú hơn tội đã phạm
(x Rm 5,20).
Tại một
làng miền nam nước Ý, có luật dân làng trở thành truyền thống: ai bắt được một
người phụ nữ ngọai tình khi chồng còn sống, thì dân làng sẽ báo cho chồng biết
trước một ngày. Ngày hôm sau, dân làng dẫn cô vợ mất nết ấy lên một triền núi
và xô xuống vực thẳm cho chết, để làm gương răn dạy các phụ nữ khác trong làng.
Không may
cho bà Cathérine Margot đã bị dân làng bắt quả tang ngoại tình với một người làm
công lúc chồng vắng nhà. Người ta đã báo tin cho anh chồng Auguste Maquet, và
cứ theo luật của làng, cô vợ sẽ bị xử! Thế là anh chồng đi mua ngay một chiếc
lưới rộng, đưa giăng trước dưới chân núi. Lúc dân làng xô cô vợ xuống, anh vội
đỡ lấy và đưa về nhà, vì anh muốn “yêu vợ
như Đức Kitô yêu Hội Thánh” (Ep 5,25), và phải nên giống Đức Giêsu “đã yêu thì yêu đến cùng” (Ga 13,1).
Từ ngày
ấy, vợ anh luôn tỏ ra biết ơn chồng cách đặc biệt, cụ thể cô luôn làm vừa lòng
chồng, hăng say làm mọi việc trong nhà, nên không cần phải mướn ai đến làm công
nữa, mà công việc nhà chu đáo hơn trước.
THUỘC LÒNG
Tuổi già đáng kính trọng không phải vì trường thọ, cũng không
phải vì cao niên, nơi người đời chắc gì tóc bạc đã là tinh khôn, sống không vết
nhơ mới là trường thọ! (Kn 4,8-9)
Lm GIUSE ĐINH QUANG
THỊNH