“Nếu bạn thấy tình yêu,
bạn sẽ thấy Chúa Ba Ngôi”
bạn sẽ thấy Chúa Ba Ngôi”
Tình
yêu được nhìn thấy qua những hành vi yêu thương.
Mùa Phục Sinh kết thúc với đại lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống. Giáo hội
nhìn lại chương trình cứu độ được Thiên Chúa thực hiện trong lịch sử nhân loại
và nhận ra rằng: nguồn ơn cứu độ chính là Thiên Chúa Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh
Thần. Vì thế, chúng ta hiểu tại sao ngày Chúa nhật mùa Thường niên tiếp ngay
sau lễ Hiện Xuống, luôn luôn được Giáo hội mừng kính và suy niệm về mầu nhiệm
Chúa Ba Ngôi.
Giáo Hội là công trình của tình yêu Thiên
Chúa Ba Ngôi. Từ Ngài, Giáo Hội sinh ra; nhờ Ngài, Giáo Hội hoạt động; và
hướng tới Ngài, Giáo Hội dấn bước. Chỉ một mình Thiên Chúa mới nắn đúc nên Giáo
Hội theo lòng Ngài mong ước. (Thư Chung 2011, Số 19).
Giáo hội được Chúa Cha tập hợp chung quanh Chúa Giêsu dưới tác động của
Chúa Thánh Thần. Là dân tộc lữ hành, Giáo hội phát xuất từ Chúa Cha, sẽ trở về
với Chúa Cha, nhờ trung gian của Chúa Kitô, dưới hơi thở của Chúa Thánh Thần.
Chính từ mầu nhiệm Ba Ngôi mà Giáo hội được sinh ra và cũng từ Thiên Chúa mà
Giáo hội lãnh nhận sứ mạng để tất cả nhân loại làm thành một Dân Thiên Chúa, tập họp thành Thân Thể Chúa Kitô, được xây dựng thành
Đền Thờ Chúa Thánh Thần. Giáo hội
như là hình ảnh của mầu nhiệm hiệp thông giữa Ba Ngôi Thần Linh và Giáo hội là
dấu chỉ của sự hiệp thông giữa Thiên Chúa và nhân loại (x.GH1; GLCG số 772). Ba
Ngôi là cội nguồn và là cùng đích của Giáo hội. Giáo hội là công trình của Ba
Ngôi. Giáo hội nuôi sống con cái mình bằng thần lương Ba Ngôi ban tặng qua các
bí tích.
1. Mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi là mầu nhiệm trung tâm của
đức tin Kitô giáo.
Đây là một mầu nhiệm thâm sâu nhất, cao cả nhất mà lý trí con người,
ngay cả óc tưởng tượng của con người, cũng không thể nào thấu hiểu hay hình
dung được. Bởi vì Thiên Chúa Ba Ngôi không phải là một vấn đề, càng không phải
là một vấn đề toán học. Mầu nhiệm không phải là vấn đề hay bài toán: 3 là 3; 1
là 1. Không tính với bài toán nào mà 1 là 3 hay 3 thành 1 được. Thiên Chúa
không phải là những con số. Không thể làm trò ảo thuật hay lý luận đưa ngón tay
ba đốt hay hình tam giác mà ví von được.
Vậy ai đã cho chúng ta biết mầu nhiệm này? Chính Chúa Giêsu Kitô. Nếu
Chúa không dạy bảo thì loài người không thể nào biết được. Cho tới trước khi
Chúa Kitô đến, loài người không có một ý niệm nào. Dân Do thái, dân riêng của
Chúa, cũng không biết gì về mầu nhiệm Ba Ngôi. Cựu Ước chỉ nói tới một Thiên
Chúa duy nhất, tạo dựng và làm chủ vũ trụ. Chính Chúa Giêsu, trong đời sống
công khai giảng dạy đã mạc khải dần dần. Ngài đã từng bước vén lên bức màn của
mầu nhiệm Ba Ngôi.
Ngài cho biết: Chúa Cha là Thiên Chúa, còn Ngài là Con Một của Chúa Cha.
Ngài và Chúa Cha là một. Ngài ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong Ngài, cùng bản
tính với Chúa Cha. Ngài cũng là Thiên Chúa. Ngài với Chúa Cha là một Thiên
Chúa.
Ngài cũng cho biết: Chúa Thánh Thần là Đấng mà Chúa Cha sai đến, cũng là
Thiên Chúa. Như vậy, chỉ là một Thiên Chúa duy nhất nhưng có Ba Ngôi riêng biệt
nhau chứ không phải là ba Chúa.
2. Mầu nhiệm Ba Ngôi là mầu nhiệm Tình Yêu.
Tại sao Chúa Giêsu lại mạc khải cho chúng ta một mầu nhiệm quá cao siêu
như thế? Chắc chắn không phải là để thử thách thiện chí của con người, hoặc để
xây lên bức tường chặn đứng suy luận và óc tưởng tượng của con người. Nhưng vì
Chúa muốn chúng ta hiểu biết đời sống nội tại của Thiên Chúa, đó là tình yêu.
Thiên Chúa là Tình yêu. Mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi nói lên điều đó.
Thiên Chúa là Tình yêu. Thiên Chúa yêu thương con người. Đó là một công
thức khác để nói về mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi. Vì tình yêu thương, Thiên Chúa đã tạo
dựng con người giống hình ảnh Chúa, ban cho con người được hạnh phúc như Chúa.
Nhưng con người đã phạm tội phản nghịch đánh mất hạnh phúc. Thiên Chúa không từ
bỏ con người. Ngài đã quyết định ban Con Một yêu dấu để cứu chuộc. Và vì yêu
thương con người, Đức Kitô đã vâng lời Chúa Cha đến trần gian thực hiện sứ mệnh
yêu thương đó. Và khi hoàn tất, Ngài về trời. Chúa Thánh Thần đến để tiếp tục
công việc của Ngài, công việc yêu thương. Nhờ Chúa Thánh Thần, tình yêu của
Thiên Chúa tiếp tục được bày tỏ mãi cho tới chúng ta hôm nay và mãi về sau nữa.
Vì thế, khi mừng kính mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi, Giáo Hội không chỉ nhắc
nhở chúng ta xác tín lại tín điều quan trọng này, nhưng còn mời gọi chúng ta
hãy sống mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi, là sống yêu thương và hiệp nhất. Như tình yêu
thương giữa Ba Ngôi Thiên Chúa đã trào tràn trên mọi thụ tạo, thì tình yêu
thương của người Kitô hữu cũng vậy, phải mở ra cho hết mọi người. Sống yêu
thương là cách diễn tả đúng và đầy đủ ý nghĩa cuộc sống làm người và làm con
Chúa; đồng thời cũng diễn tả cuộc sống của Chúa Ba Ngôi: yêu thương và hiệp nhất.
3. Mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi là mầu nhiệm gần gũi nhất trong
đời sống đạo.
Trước khi dùng cơm, phần lớn trong chúng ta đều làm dấu thánh giá và đọc
nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. Khi đọc kinh trong nhà thờ hay tại nhà,
chúng ta đều bắt đầu bằng nhân danh Cha và Con và Thánh Thần. Có những người có
thói quen tốt là trước khi làm bất cứ việc gì, họ đều làm dấu thánh giá. Qua
đài truyền hình, thỉnh thoảng chúng ta thấy, có những cầu thủ bóng đá quốc tế
làm dấu thánh giá sau khi đá lọt lưới đối phương, hoặc trước khi đá phạt đền.
Làm dấu trên trán, chúng ta tuyên xưng Chúa Cha là Đấng tạo dựng trời đất,
muôn vật hữu hình và vô hình. Làm dấu trên ngực, chúng ta tuyên Chúa Con là Đức
Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa đã từ trời xuống thế nhập thể trong lòng trinh nữ
Maria và đã làm người. Làm dấu trên hai vai chúng ta tuyên xưng Chúa Thánh Thần
là Chúa và Đấng ban sự sống, Người bởi Chúa Cha và Chúa Con mà ra, Người được
phụng thờ và tôn vinh cùng với Chúa Cha và Chúa Con. Dấu chữ thập mà chúng ta
làm chỉ thánh giá của Chúa Giêsu, nơi mạc khải trọn vẹn tình yêu của Chúa Cha,
Chúa Con và Chúa Thánh Thần đối với nhân loại.
Dấu thánh giá là lời tuyên xưng đức tin vắn tắt nhất của người Kitô hữu,
là dấu chỉ phân biệt những người môn đệ của Chúa Giêsu và những người theo đạo
khác. Lời kinh nhân danh Cha và Con và Thánh Thần tóm tắt đức tin mà chúng ta
đã nhận lãnh khi chịu phép rửa tội, mà nội dung là ba điều khoản lớn của đức
tin công giáo, điều khoản thứ nhất tuyên xưng Chúa Cha, điều khoản thứ hai
tuyên xưng Chúa Con, điều khoản thứ ba tuyên xưng Chúa Thánh Thần và Hội thánh.
Như vậy cách thực tế và đơn giản nhất để tôn vinh Chúa Ba Ngôi là chúng ta hãy
làm dấu thánh giá cách sốt sắng và ý thức, với tất cả lòng yêu mến và kính trọng.
Đi sâu hơn chút nữa, chúng ta càng thấy mầu nhiệm Ba Ngôi thật gần gũi
và thật là cao cả. Thánh Augustinô đã nói: “Nếu bạn thấy tình yêu, bạn sẽ thấy
Chúa Ba Ngôi”.
Chúng ta có thấy tình yêu không, và thấy như thế nào? Tình yêu được nhìn
thấy qua những hành vi yêu thương.
Yêu thương là ban tặng:
khi yêu người ta trái tim của mình cho người yêu. Yêu thương sâu đậm là cho đi
điều quý báu nhất cho người mình yêu, như trường hợp của Chúa Cha mà Chúa Giêsu
nói tới trong Tin mừng Gioan: “ Thiên Chúa đã yêu thương thế gian đến nỗi đã
ban Con Một mình cho thế gian” ( Ga 3, 16 ). Hay chính trường hợp của Chúa
Giêsu: “ Không có tình thương nào lớn hơn tình thương của người dám thí mạng sống
vì bạn hữu” ( Ga 15, 13 ). Yêu thương là cho đi chính mình, là tự hiến chính
mình. Vợ chồng yêu thương nhau, dâng hiến bản thân cho nhau, kể cả thân xác mà
không chút e dè, trái lại còn hạnh phúc nữa. Cha mẹ và con cái yêu thương nhau
có thể hy sinh mạng sống mình cho nhau.
Yêu thương là chia sẻ:
yêu nhiều, người ta chia sẻ cho nhau nhiều, yêu nhau hết mức thì người ta chia
sẻ cho nhau tất cả. Vợ chồng yêu nhau chia sẻ cho nhau tất cả, từ của cải vật
chất đến gia sản tinh thần, đến cả tình gia đình. Ông bà cha mẹ của chồng trở
thành ông bà cha mẹ của vợ và ngược lại. Trong Thiên Chúa cũng thế, Ba Ngôi
Thiên Chúa chia sẻ cùng một sự sống thần linh. Và chính sự sống thần linh duy
nhất làm cho Ba Ngôi là một. Chúa Cha đã sai Chúa Con mang sự sống thần linh ấy
xuống trần gian chia sẻ cho nhân loại. Sự sống ấy là Bánh bởi trời mà chúng ta
nhận lãnh trong bí tích Thánh Thể.
Yêu nhau là đón nhận nhau.
Đón nhận tình yêu và ý muốn của người mình yêu, đón nhận tất cả, đón nhận chính
bản thân của người yêu. Người được yêu có vị trí quan trọng trong trái tim của
người yêu. Suy nghĩ về tình yêu giữa Chúa Con và Chúa Cha, chúng ta sẽ thấy ở
trần gian này, không có sự đón nhận nào trọn vẹn như thế. Chúa Con đón nhận tất
cả từ Chúa Cha: giáo lý, ý muốn, lời nói, hành động. Chúa Con đón nhận chính bản
thân Chúa Cha làm bản thân của mình, vì vậy mà đồng bản thể với Chúa Cha.
Yêu nhau còn là gắn bó với
nhau. Càng yêu nhau càng gắn bó mật thiết đến nỗi là một với
nhau. Hai vợ chồng yêu nhau ở mức độ cao nhất thì trở nên một: một xương thịt,
một thân mình. Bấy giờ tình yêu vợ chồng không những là dấu chỉ hữu hình của
tình yêu Chúa Giêsu đối với Giáo Hội, mà còn là dấu chỉ của tình yêu Ba Ngôi.
Ba Ngôi gắn bó với nhau đến nỗi là Một với nhau. Và chỉ có một Thiên Chúa mà
thôi, Thiên Chúa là Tình Yêu nguồn suối, mẫu mực cho mọi tình yêu của con người
(ĐGM Bùi Văn Đọc).
Hôm nay chúng ta mừng mầu nhiệm một Chúa Ba Ngôi. Gọi là mầu nhiệm vì đó
là điều vượt quá trí hiểu của loài người. Tuy chúng ta không thể hiểu thấu mầu
nhiệm đó, nhưng may thay qua Chúa Giêsu, chúng ta thấy được biểu hiện của mầu
nhiệm một Chúa Ba Ngôi chính là mầu nhiệm của tình yêu.
Chúng ta được tạo dựng nên giống hình ảnh Thiên Chúa. Thiên Chúa là tình
yêu. Đời sống của chúng ta chỉ có ý nghĩa khi biết yêu thương. Chúng ta chỉ được
hạnh phúc khi tham dự vào tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi. Nhưng tội lỗi làm
cho chúng ta xa lìa tình yêu của Chúa. Sự ghen ghét hận thù làm cho khuôn mặt
chúng ta lem luốc méo mó, không còn giống khuôn mặt Thiên Chúa.
Hôm nay ta hãy biết sống theo khuôn mẫu của Chúa Ba Ngôi. Biết sống hiệp
nhất với nhau. Biết dâng hiến bản thân mình, biết cho đi, biết chia sẻ, biết sống
chan hoà tình bác ái. Để thực hiện những điều ấy, ta phải biết bỏ mình, bỏ sở
thích riêng, bỏ của cải và nhất là phải biết bỏ ý riêng, hoàn toàn sống theo
thánh ý Thiên Chúa. Khi biết bỏ mình như thế, ta sẽ nên giống hình ảnh Thiên
Chúa. Khi hoàn toàn quên mình để sống cho tình yêu ta sẽ được kết hiệp với tình
yêu của Thiên Chúa. Đó chính là hạnh phúc thiên đàng. Đó chính là đích điểm của
đời chúng ta.
Lạy Ba Ngôi Thiên Chúa, xin cho chúng
con biết sống yêu thương để chúng con luôn thấy Chúa hầu chúng con ngày càng trở
nên giống hình ảnh của Chúa. Amen.
Lm Giuse Nguyễn Hữu An