ĐÊM HUYỀN NHIỆM
Đêm nay thành phố Bê-lem nhộn nhịp khác
thường. Đèn đuốc bập bùng sáng rực một góc trời, tiếng người huyên náo gọi nhau
í ới, tiếng trẻ khóc, tiếng bước chân dồn dập vội vã đi tìm nhà trọ, tiếng rao
bán hàng rong náo động cả một góc trời, không khí giống như ngày trẩy hội vậy. Mà
đúng là ngày hội thật. “Hoàng đế Augustus
ra chiếu chỉ, truyền kiểm tra dân số trong khắp cả thiên hạ. Đây là cuộc kiểm
tra đầu tiên, được thực hiện thời ông Quirinius làm tổng trấn xứ Syria” (Lc
2:1-2).
Phía bên
kia đồi ngoài thành Bê-lem, đêm nay chỉ là một đêm bình thường như bao đêm
khác. Đám mục đồng mồ côi tụ lại với nhau sau một ngày chăn chiên vất vả. Chúng
nằm lăn trên bãi cỏ trò chuyện, rồi chia ra đứa ngủ đứa thức để luân phiên canh
gác đàn chiên. Thằng bé ngồi canh cho đám bạn đang say ngủ. Nó nghe ngóng những
âm thanh ồn ào náo nhiệt từ thành phố bên kia vọng sang, mà cảm thấy tủi cho phận
mình. Trong khi “ai nấy đều phải về
nguyên quán mà khai tên tuổi” (Lc 2:3), còn Nó thì lặng lẽ ngồi đây. Không
nguyên quán, không quê nội, quê ngoại, không tên tuổi, không cha mẹ anh em, thế
là chẳng cần đi đâu để khai báo. Không có tên trong sổ kê khai dân số, không phạm
luật nhưng sống ngoài vòng pháp luật, có sống cũng như chết, như chưa từng có mặt
trên đời này. Đó là số phận của Nó và bạn bè Nó, “những người chăn chiên sống ngoài đồng và thức đêm canh giữ đàn vật”
(Lc 2:8).
Thằng bé ngủ
gà ngủ gật. Nó nhắm mắt mơ về một mái ấm gia đình. Nó hình dung cảnh Nó đi tung
tăng bên cha, tay nắm dây con lừa, mẹ bế em đi bên cạnh. Gia đình Nó đang bồng
bế nhau hướng về thành phố Bê-lem để kê khai tên tuổi. Đang mơ màng, bỗng một
luồng ánh sáng rực chói lòa từ trời cao xẹt xuống vụt qua tầm mắt. Bầu trời mở
ra như hai cánh màn sân khấu được vén lên. Nó choàng tỉnh mở mắt nhưng vội nhắm
lại vì chói quá! Tiếng nhạc ở đâu bỗng trỗi lên réo rắt du dương. Nó hoảng sợ
ngồi bật dậy, tay lay lay mấy đứa bạn đang ngủ:
-
Dậy, dậy mà xem!
Thời gian
như ngừng trôi, không gian như lắng đọng, rồi giọng ca từ từ nhỏ dần, những đôi
cánh thiên thần đưa lên cao vẫy qua vẫy lại như muốn chào tạm biệt Hình ảnh các
thiên thần mờ dần trong làn sương mỏng, rồi từ từ khuất dần sau đám mây. Giọng
hát, tiếng đàn nhỏ dần... nhỏ dần..., nhè nhẹ im ắng... rồi từ từ im bặt, trả
không gian trở về với thinh lặng như trước. Mặt trăng và các vì sao lại từ từ
rõ nét trên bầu trời trong veo như không có chuyện gì xảy ra.
Đám mục đồng
vẫn ngồi im như trời trồng, miệng há hốc chưa hết kinh ngạc, mắt hướng về cuối
chân trời xa, nơi các thiên thần biến đi mà lòng ngẩn ngơ luyến tiếc. Rồi đứa
này đến đứa kia ngơ ngác nhìn nhau không hiểu chuyện quan trọng gì vừa xảy ra. Nó
ngạc nhiên lẩm nhẩm, “tin mừng trọng đại, cũng là tin mừng cho toàn dân”, một
tin như thế mà lại không báo cho Hoàng Đế, cho các vị quan quyền trong cung,
hay các vị chức sắc học giả trong Đền thờ mà lại đi báo cho tụi nó, một đám người
chăn chiên ngu dốt nghèo nàn biết? Nó loáng thoáng nhớ lại bài giảng của các vị
rabbi, rằng dân tộc nó đang mong chờ một Đấng Thiên Sai đến qua lời hứa của
Thiên Chúa với cha ông thời xưa. Phải chăng lời hứa bắt đầu hiệu nghiệm và Đấng
đó đang đến với dân tộc nó? Mà chẳng lẽ Đấng đó lại là “một trẻ sơ sinh bọc tã, nằm trong máng cỏ”. Một đứa trẻ nghèo hèn
cùng thân phận giống nó sao? Lạ thật!
Phải làm gì
bây giờ nhỉ? Tụi nó thảo luận sôi nổi và cuối cùng bảo nhau: “Nào chúng ta sang Bê-lem, để xem sự việc đã
xảy ra, như Chúa đã tỏ cho ta biết” (Lc 2:15b). Nó sắp đặt một đứa ở lại
trông coi đàn chiên, còn tất cả hối hả đi qua bên kia đồi, vào thành phố Bê-lem
là thành vua Đa-vít để xem thực hư ra sao. Tụi nó vừa đi vừa bàn tán xôn xao về
biến cố vừa xảy ra, cứ như là mơ, một giấc mơ tuyệt đẹp trong kiếp nghèo lầm
than. Đứa thì nói thích đôi cánh thiên thần, đứa khác thì mê mẩn tiếng nhạc và
lời hát du dương. Còn Nó thì thích hết khung cảnh thần tiên đó. Đẹp biết bao so
với cuộc sống cơ cực nghèo hèn của Nó trong hiện tại! Bỗng bước chân tụi nó khựng
lại khi nghe tiếng khóc oe oe giống như tiếng khóc của một đứa trẻ sơ sinh. Cả
đám dừng theo và vểnh tai nghe ngóng. Đúng rồi, là tiếng khóc của trẻ thơ. Nhưng
tại sao lại ở ngoài đồng không mông quạnh thế này? Chưa vô trong thành mà? Tụi
nó lần mò đi về hướng có tiếng khóc.
Thấp thoáng
dưới ngọn lửa leo lét của cái chuồng bò bỏ hoang, một thiếu phụ dáng vẻ xanh
xao mệt mỏi, đang nằm thiêm thiếp bên cạnh máng ăn cỏ của bò. Bên trong máng cỏ,
một trẻ sơ sinh bé tí xíu, người đỏ hon hỏn, da nhăn nheo được bọc trong lớp
tã, hai chân đạp lung tung, tay quơ quơ, mắt nhắm mắt mở, miệng khóc oe oe như
đòi bú. Người đàn ông, có vẻ như là người cha, đang lui cui bên đống rơm thổi lửa
cho ấm em bé và người vợ mới sinh.
Người thiếu
phụ ngửng mặt nhìn lên, ngạc nhiên khi nhìn thấy một đoàn khách lôi thôi lếch
thếch trong bộ đồ chăn chiên hôi hám nhưng mặt mày rạng rỡ chói lòa. Không cần
được mời, tụi nó tự nhiên xà xuống bên cạnh máng cỏ, tò mò nhìn vào bên trong
và reo lên:
-
A, đây rồi tụi bay ơi! Đúng
là“một trẻ sơ sinh bọc tã, nằm trong máng cỏ”, đúng y chang như lời sứ thần báo
với tụi mình.
Thế là đứa
vuốt má, đứa nựng cằm, đứa xoa tóc em bé. Có đứa mạnh dạn cúi xuống hôn cái chụt
lên đôi bàn chân bé bỏng. Thấy con khóc quá, người thiếu phụ ngồi dậy, bế em
lên lòng và ngạc nhiên hỏi thăm tụi nó tìm ai? Thế là tụi nó tranh nhau kể lại
biến cố kỳ diệu vừa xảy ra, những điều đã được nói với họ về Hài Nhi này. “Nghe các người chăn chiên thuật chuyện, ai
cũng ngạc nhiên. Còn bà Maria thì hằng ghi nhớ mọi kỷ niệm ấy, và suy đi nghĩ lại
trong lòng” (Lc 2:18-19). Bà tin vào những điều tụi nó kể và cũng tin là tụi
nó không dám thêm bớt hay cắt xén chữ nào.
Nó ngồi
nhìn em bé khóc oe oe trên tay người thiếu phụ trẻ mà thèm được nâng niu bồng ẵm
em bé. Nó chưa bao giờ được bế em bé mới sinh cả, chẳng ai dám đưa đứa con nhỏ
xíu của mình cho một đứa trẻ dơ dáy hôi hám như nó bồng. Nó nuốt nước miếng rồi
lấy hết can đảm xin được bồng em bé! Chẳng chút ngại ngần, người mẹ trẻ giao
con cho Nó bế! Nó hồi hộp run run đưa đôi tay dơ bẩn chưa kịp rửa ra để đón lấy
món quà thiêng liêng. Ôm Đấng Cứu Độ vào lòng mà người Nó trào dâng một niềm hạnh
phúc khôn tả. Sao đứa bé này giống... người thường quá đi! Chẳng có gì ra dáng
con vua chúa cả, mà chẳng có gì là giống Đức Chúa, hay Đấng Kitô gì... gì...
đó, những từ ngữ to lớn mà các thiên thần vừa nói với Nó. Nó có cảm giác như
đang bế đứa em ruột thịt của mình vậy. Không có khoảng cách nào giữa Nó và đứa
bé mới sinh này cả. Từ cái tã quấn, tuy sạch sẽ nhưng cũng vá víu chằng chịt giống
chiếc áo nó đang mặc trên người. Cái mùi cỏ khô quyện với mùi phân bò trên người
em bé đâu có khác gì mùi cỏ non lẫn với mùi chiên bò trên người nó. Cùng hôi
như nhau, cùng nghèo giống nhau. Nó lắc đầu không hiểu!
Nhưng Nó
suy đi nghĩ lại thì thấy sứ thần cũng có lý! Đấng Cứu Độ có sinh ra trong máng
cỏ, giữa trời cao đất rộng như vậy thì tụi nói mới tìm đến được. Chứ nếu Đấng ấy
sinh ra trong cái nhà trọ to nhất, đẹp nhất ở Belem thì làm sao mà tụi nó tìm
được? Rồi nếu cái nhà trọ to thật to đó lại có người đứng gác cửa thì chắc gì
người ta chịu mở cửa cho đám chăn chiên nghèo hèn hôi hám vào? Nếu Ngài được
sinh ra từ một gia đình giàu có, người hầu kẻ hạ tấp nập xung quanh thì ai mà
dám cho đôi bàn tay dơ dáy của Nó rờ vào em bé? Nó từ từ hiểu ra! Ừ nhỉ, và Nó
bắt đầu tin!
Người cha của
baby thân thiện mở ra những gói lương thực khô mang theo đi đường và mời đám
nhóc ăn. Chẳng đứa nào làm khách cả, tụi nó ùa vào ăn uống tự nhiên như đã quen
biết nhau từ lâu lắm rồi. Tiếng nhai ngồm ngoàm, tiếng cười nói râm ran, quyện
với tiếng khóc oe oe của con trẻ, hoà chung với tiếng hát ngây ngô của một vài
đứa lập lại lời ca của các thiên thần tạo nên một khung cảnh ấm áp giữa bầu trời
đầy sao. Tiếng nổ lách tách của những que củi trong đám lửa chập chờn sưởi ấm
cõi lòng hiu quạnh của Nó. Nó nhắm mắt tận hưởng một bầu không khí ấm áp hạnh
phúc của một gia đình có cha mẹ, anh em. Cả một hố sâu tự ti mặc cảm, những
khao khát mơ ước về một mái gia đình của đứa trẻ mồ côi bỗng dưng được lấp đầy.
Đêm nay sao quá kỳ diệu! Quả là một đêm huyền nhiệm! Nó không biết đêm nay quan
trọng như thế nào với dân tộc Nó, nhưng Nó biết đêm nay đã biến đổi cuộc đời
Nó, đêm mà Nó được vinh dự là vị khách đầu tiên được bồng ẵm Đấng Cứu Thế như
ôm ấp đứa em ruột bé bỏng trên tay, đêm mà trái tim khô cằn của Nó rung lên vì
cảm thấy yêu và được yêu. Đêm nay, Nó cảm tưởng như thân phận thấp hèn của Nó
được nâng lên hàng thần thánh, là đêm mà Nó trở thành một trong những khán giả
hiếm hoi của dàn đồng ca thiên quốc, là một nhân chứng sống động về sự giáng
sinh lịch sử của Đấng Cứu Thế. Ôi, đêm huyền nhiệm!
Bình minh từ
từ ló dạng nơi cuối chân đồi. Đã đến giờ chia tay rồi, tụi nó phải trở về với
công việc hàng ngày của kẻ chăn chiên thuê. Nhìn đứa trẻ ngủ vùi trong vòng
tay, Nó nhẹ nhàng và trân trọng đặt lên má em một nụ hôn yêu thương rồi thầm
thì vào tai em những ước nguyện đơn sơ: “Ước
gì con được ôm Ngài trên tay mãi mãi, ước gì lời ca tiếng hát của các thiên thần
sẽ ở với con mỗi ngày, cho đến khi con được nghe lại khúc nhạc hoan ca đó trên
thiên quốc.” Nó lưu luyến giao em lại cho người mẹ, với lời cám ơn tấm lòng quảng
đại của bà đã chia sẻ đứa con mới sinh cho Nó bế, cám ơn người cha hiền lành tốt
bụng đã niềm nở đón tiếp và thết đãi tụi nó một bữa tối no say. “Rồi các người
chăn chiên ra về, vừa đi vừa tôn vinh ca tụng Thiên Chúa, vì mọi điều họ đã được
mắt thấy tai nghe, đúng như đã được nói với họ” (Lc 2:20).
Một ngày mới
bắt đầu và cuộc đời Nó đã sang trang. Đôi tai diễm phúc của Nó làm sao quên được
khúc nhạc huyền diệu của trời xanh, đôi bàn tay thô kệch hôi hám được bồng ẵm Đấng
Cứu Thế, mắt phàm được nhìn thấy Ngài, được chiêm ngưỡng các thiên thần ca hát
bay bổng chúc tụng Thiên Chúa, mũi Nó được ngửi mùi thơm da thịt non nớt của
Ngài, và đôi môi Nó đã được hôn lên đôi má bụ bẫm đáng yêu ấy. Tâm hồn Nó cảm
nhận một niềm hạnh phúc hoan lạc vô biên vì đã nếm trước được hương vị ngọt
ngào của Thiên đàng, nơi mà Nó tin tưởng sẽ đến khi cuộc đời gian truân khổ ải
này qua đi. Nó không còn oán ghét, trách móc số phận hẩm hiu này nữa, mà coi đó
như là một lời chúc phúc, một cơ duyên để Nó có một cuộc gặp gỡ kỳ diệu đêm
nay. Giấc mơ của Nó đã trở thành sự thật ngay ở dương thế này rồi! Những giây
phút nhiệm mầu thánh thiêng của đêm huyền nhiệm này sẽ mãi mãi không bao giờ
phai nhạt trong tâm trí Nó. Nó nhắm mắt ngây ngất, bước chân đi theo đám bạn mà
hồn Nó bay bổng giữa chín tầng mây! Văng vẳng đâu đây còn vọng lên tiếng hát của
các thiên thần “Vinh danh Thiên Chúa trên
trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương” (Lc 2:14).
Lang Thang
Chiều Tím
Giáng Sinh
2012