TÌNH YÊU QUÊ HƯƠNG
1. Khi tôi nhớ Quê Hương, Quê Hương
không hiện lên như một tư tưởng, nhưng hiện lên như một toàn cảnh.
Toàn cảnh này mang một tính cách rất
riêng biệt đối với tôi.
Bầu trời ấy, với những chân trời ấy
có những vẻ đẹp riêng. Không đâu thay thế được.
Những con sông ấy, với những dòng nước
lên xuống, chuyên chở tôm cá và tắm gội cho cỏ cây, súc vật và những con người
một cách thân thương riêng biệt. Không đâu thay thế được.
Những âm thanh ấy, linh thiêng của
chuông nhà thờ và chuông đền chùa, ủi an của những tiếng mẹ ru con, gắn kết của
những trò chuyện từng nhóm người đi làm ăn vất vả. Tất cả đều đọng lại trong
lòng tôi một hương vị đặc biệt. Không gì thay thế được.
Những con người ấy, hầu hết là lam
lũ, sống với nhau, sống cho nhau và sẵn sằng cứu nhau. Tấm lòng của họ hồn
nhiên, mang vẻ đẹp thiên nhiên, toả sáng một sức sống bình dị xinh đẹp. Không
gì thay thế được.
Những cảnh đẹp trên đây đã in sâu vào
ký ức tôi thời niên thiếu. Những kỷ niệm êm đềm ấy chìm xuống cõi vô thức của
tôi, làm nên một thế giới thầm kín, vô hình mà sống động.
2. Quê Hương tôi có một lịch sử
riêng.
Lịch sử ấy có những chuyển biến. Đã
có nhiều biến cố theo nhau xảy ra trên Quê Hương.
Những biến cố đã và đang đổi thay cuộc
sống trên Quê Hương tôi thuộc nhiều loại. Để đơn giản hoá, tôi gọi những biến cố
lớn là những cuộc cách mạng.
Cách mạng chính trị,
Cách mạng văn hoá,
Cách mạng khoa học,
Cách mạng kỹ thuật,
Cách mạng công nghệ,
Cách mạng nông thôn.
Những cuộc cách mạng này đã đem lại
nhiều hiệu quả. Đặc biệt là chúng tạo ra nhiều mô hình mới về cuộc sống. Từ đó
đã nảy sinh ra nhiều nhu cầu mới, nhiều ham muốn mới trong từng người. Đang khi
đó lại có nhiều mời gọi mới, hướng về nhiều cái mới về mọi lãnh vực.
Trong một tình hình như thế, phân biệt
cái đúng cái sai, cái tốt, cái xấu không là việc dễ.
Nơi mỗi người vẫn có những xung đột nội
tâm, để chọn điều tốt, xa tránh điều xấu.
Trong gia đình, xã hội cũng không tránh được
những xung đột khi phải lựa chọn những gì mình ưa thích.
Bên cạnh những xung đột mới, còn có
vô số những vết thương cũ do chiến tranh gây nên trong lòng đồng bào.
3. Đến một lúc nào đó, với những ngổn
ngang khó tránh, khi đạo đức xuống, tình hình sẽ trở nên bất ổn. Bất ổn trong
lòng mỗi người, bất ổn trong các gia đình, bất ổn trong xã hội về nhiều mặt. Bất
ổn nguy hại nhất là bất ổn trong lãnh vực đạo đức.
Nhận thấy tình hình bất ổn trên Quê
Hương là nghiêm trọng và phức tạp, tôi rất thương đồng bào của tôi.
Tôi để ý cách riêng đến sự bất ổn về
đạo đức. Bất ổn về đạo đức luôn xảy ra trong lịch sử. Nhưng nguy hiểm nhất là
khi bất ổn đó bị coi thường. Nó gây nên các thứ sạt lở trong lương tâm.Nhưng
bao người vẫn coi đó là bình thường. Nó gây nên những lốc xoáy, giông bão trong
nội tâm. Nhưng người ta vẫn coi đó là không có gì đáng lo. Chính thái độ vô tâm
đó làm tôi lo sợ.
4. Tôi đem những lo sợ của tôi trình
bày với Chúa. Chúa biến đổi nó thành tình yêu. Vốn đã yêu thương đồng bào, thì
nay càng yêu thương hơn.
Chúa dạy tôi hãy yêu thương như Chúa
yêu thương. Nghĩa là:
Hãy đến với những người nghèo khó, bệnh
tật, bé mọn, khổ đau.
5. Đến với họ, tôi sẽ không giới thiệu
với họ những gương cao siêu của những người thông thái, những người biết được
nhiều điều bí ẩn, những người chuyển núi dời non, những người can đảm để mình bị
thiêu, những người quảng đại bố thí hết cả gia tài của mình. Nhưng tôi đến với
họ bằng tất cả tình yêu thương.
Tôi làm như thế, theo lời dạy của
thánh Phaolô:
“Giả như tôi có nói được các thứ tiếng
của loài người và của các thiên thần đi nữa, mà không có đức ái, thì tôi cũng
chẳng khác gì thanh la phèng phèng, chũm choẹ xoang xoảng.
“Giả như tôi được ơn nói tiên tri,
và được biết mọi điều bí nhiệm, mọi lẽ cao siêu, hay có đức tin đến chuyển núi
dời non, mà không có đức ái, thì tôi cũng chẳng là gì.
“Giả như tôi có đem hết cả cơ nghiệp
mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức ái, thì
cũng chẳng ích gì cho tôi”.
Thánh Phaolô dạy tôi hãy tập trung
vào yêu thương, khi đến với người khác.
“Đức ái thì nhẫn nhục, hiền hậu,
không ghen tương, không vênh vang, không tự đắc, không làm điều bất chính,
không tìm tư lợi, không nóng giận, không nuôi hận thù, không mừng khi thấy sự
gian ác, nhưng vui khi thấy điều chân thật.
“Đức ái tha thứ tất cả, tin tưởng tất
cả, hy vọng tất cả, chịu đựng tất cả” (1 Cr 13,1-7).
6. Khi tìm hiểu ý nghĩa lời dạy “chịu
đựng tất cả”, tôi được Chúa cho biết là hãy theo gương Chúa Giêsu, mà cùng chịu
đau khổ với người đau khổ, nhất là dám hy sinh chịu đau khổ thay cho họ một
cách khiêm nhường. Chúa nhấn mạnh đến sự khiêm nhường trong chịu đựng theo
gương Chúa.
7. Tới đây, tôi hiểu tình yêu Quê
Hương của tôi phải là một cuộc dấn thân, một cuộc dấn thân lặng lẽ và tế nhị
cho đồng bào của tôi. Tôi nắm lấy tay họ. Tôi ở bên họ. Tôi lắng nghe tim họ đập.
Tôi có cảm tưởng những người khổ đau, bé mọn là bậc thầy dạy tôi nhiều điều căn
bản.
Tình yêu Quê Hương như thế chính là một
đồng hành. Đồng hành trong những cơn đau. Có thể là đồng hành đi tới một cái chết
nào đó không sao tránh được. Nhưng đi tới đó với một niềm hy vọng và một niềm
tin. Trong suốt cuộc đồng hành, luôn có tình yêu tha thiết. Trong tình yêu Quê
Hương, cái tâm là quan trọng nhất. Cái tâm đó phải rất hiền lành và khiêm nhường,
theo gương trái tim Chúa Giêsu.
Hiền lành và khiêm nhường, nên phải từ
bỏ mình, để hy sinh cho người khác. Đó là một chứng từ của trái tim đã gặp được
Chúa Giêsu, là cửa để vào Nước Trời.
Chúa phán: “Hãy phấn đấu để qua được
cửa hẹp mà vào, vì Ta nói cho các con biết: Có nhiều người sẽ tìm cách vào mà
không thể được” (Lc 13,24). Lời Chúa cho thấy: Tình yêu Quê Hương đúng như ý
Chúa không phải việc dễ. Nhờ ơn Chúa, tôi bắt đầu lại mỗi ngày với sự trở về
không ngừng của cái tâm.
Lạy Mẹ Maria, xin Mẹ luôn đồng hành với
con trên con đường phục vụ Quê Hương Việt Nam, mà con gắn bó và yêu thương,
đúng theo ý Chúa đã sai con đi.
Gm. GB Bùi Tuần