Tòa TGM Thành phố HCM
Lá
thư mục tử: NĂM ĐỨC TIN
Kg. quý linh mục, tu sĩ, giáo dân, những người lo việc giáo dục
đức tin,các Ban MVGP, các tổ chức MV giáo xứ (HĐGX, GLV, CĐ),các tổ chức cùng phong trào tông đồ giáo dân.
Anh chị em thân mến,
1. Ý nghĩa mục đích của
Năm Đức Tin.
Đức Thánh Cha Bênêđitô XVI ấn định cho Giáo Hội Công Giáo cử hành
Năm Đức Tin từ 11.10.2012 đến 24.11.2013. Mục đích là nhằm tạo điều kiện cho
người công giáo ở khắp năm châu nhìn lại đời sống đức tin của mình trong bối cảnh
văn hóa xã hội hôm nay, tìm cách bổ sung những thiếu sót và bất cập, điều chỉnh
những méo mó và lệch lạc, hướng đến sống hồng ân đức tin ngày càng trung thực
và trọn vẹn, mở đường cho hồng ân đức tin ngày càng tỏa sáng trong môi trường
văn hóa và xã hội, kinh tế và chính trị trên thế giới cũng như tại đất nước Việt
Nam hôm nay.
2. Nhìn lại hồng ân đức
tin trong dòng lịch sử.
Từ gần 5 thế kỷ nay, qua các nhà truyền giáo, Thiên Chúa là Cha
trên trời, đã yêu thương gieo hạt mầm đức tin trên đất nước Việt Nam. Nhờ mồ
hôi cùng máu đào các nhà truyền giáo, các tiền nhân và chứng nhân đức tin, thửa
đất đó đã được khai hoang và trở nên màu mỡ. Nhờ các thế hệ tín hữu đã dày công
vun tưới, chăm sóc, bảo vệ, bằng đời sống chuyên cần cầu nguyện, bác ái và quảng
đại hy sinh, những hạt mầm đức tin phát triển và đơm bông kết trái như hôm nay.
Thế nhưng, cũng từ đó đến nay, xã hội đất nước cùng gia đình
nhân loại không ngừng chuyển biến và đổi thay, bao nhiêu biến cố lịch sử để lại
những dấu ấn cùng những vấn đề nghiêm trọng trong xã hội, tác động làm cho đời
sống đức tin của nhiều người, cách riêng người trẻ, hoặc bị đóng băng, bị xói
mòn, sai lệch, hoặc trở nên hụt hẫng, bất cập... Các nhà giáo dục đức tin cần
chung lòng chung sức suy nghĩ và tìm ra biện pháp giải tỏa tình trạng nêu trên,
khai mở cho mọi người con đường bước theo Chúa Giêsu Kitô, dẫn đến nguồn sống dồi
dào trong yêu thương và an bình.
3. Nhìn lại việc tuyên xưng đức tin. Lời tuyên xưng đức tin
bày tỏ quyết tâm:
(1) Một mặt, quyết tâm trong mọi hoàn cảnh,
không nghe theo, không chạy theo sự lôi cuốn, quyến rũ, dụ dỗ của ma quỷ, xác
thịt, thế gian, - vì lẽ ma quỷ là đầu mối mọi sự dữ và sự xấu trong đời sống
nhân loại, - vì xác thịt mang nặng đam mê mù quáng của lòng tham sân si cùng
tính đối kháng cố hữu của bản năng tự vệ khép kín, - vì thế gian với những thói
đời mang tính bất cập, thường liên minh với xác thịt làm phát sinh nhiều tệ nạn
cùng bất công trong xã hội.
(2) Mặt khác, quyết tâm mọi lúc tin vào và gắn
bó với Ba Ngôi Thiên Chúa cùng Giáo Hội Chúa Kitô:
-
gắn bó với Thiên Chúa là Cha trên trời, tìm và thi hành ý Cha
mong muốn cho mọi người sống dồi dào;
-
gắn bó với Chúa Giêsu Kitô, trung thành bước theo Ngài trên con
đường tình yêu cứu độ (hội nhập, dấn thân phục vụ, quảng đại hiến thân, đổi mới)
dẫn đến nguồn sống mới, là nguồn sống dồi dào;
-
gắn bó và ý thức cộng tác với ơn Chúa Thánh Thần thánh hóa và đổi
mới người tín hữu nên người mới theo hình mẫu Chúa Kitô, soi dẫn cho họ bước
theo con đường đi đến nguồn sống mới của Chúa Kitô;
-
gắn bó và hiệp thông với Giáo Hội Chúa Kitô, trung thành thực
hành giáo huấn của Giáo Hội triển khai Lời Chúa là Lời ban ánh sáng chân lý
cùng tình yêu, ánh sáng bình an cùng sức sống mới của Chúa Kitô.
Các nhà giáo dục đức tin cần tạo cơ hội cho mọi người công giáo,
mọi thành phần cùng mọi tổ chức trong Giáo Hội, nhìn lại lối sống hôm nay có
trung thành với lời hứa, với quyết tâm đó đến đâu? Đâu là những sai sót, khó
khăn, thử thách? Cần làm gì nhằm tạo điều kiện cho mọi người biến mọi sự thành
cơ hội củng cố đời sống đức tin, và tiến bước đi đến nguồn sống mới của Chúa
Kitô?
4. Nhìn lại việc dạy giáo lý cùng cử hành đức tin.
Dạy giáo lý và cử hành đức tin đều có mục đích mở rộng kiến thức
đức tin và nâng cao ý thức đức tin, giáo dục người tín hữu, tạo khả năng và cơ
hội cho họ:
(1) Sống trọn tình hiếu thảo với Thiên Chúa là
Cha giàu lòng từ bi nhân hậu, luôn tìm và thi hành ý Ngài;
(2) Sống vẹn nghĩa huynh đệ hiệp thông và hợp
nhất với anh em đồng đạo trong Giáo Hội là con một Cha;
(3) Mở rộng tình huynh đệ đồng cảm và chia sẻ
với đồng bào và đồng loại là anh em một nhà.
Sống trọn vẹn ba mối tình đó là xây dựng cuộc đời, gia đình, cộng
đoàn, trên nền đá vững chắc là Lời Chúa. Được xây mới trên nền móng Lời Chúa
theo chỉ dẫn thống nhất của Đại Hội Dân Chúa Việt Nam năm 2010 và Công nghị
Giáo phận năm 2011, gia đình, cộng đoàn tín hữu từng bước trở nên Giáo Hội Mầu
Nhiệm, Giáo Hội Hiệp Thông, Giáo Hội Sứ Vụ, theo như Giáo Hội cùng Công Đồng
Vatican II đã dạy.
Giới hữu trách cần cùng nhau nhìn lại việc dạy giáo lý và việc cử
hành đức tin có tạo khả năng cho mọi người sống tình mến Chúa yêu người theo như
Lời Chúa dạy không? Có giúp cho người công giáo ý thức mở rộng cả hai van tim của
lòng đạo, lòng tin, một van để đón nhận mọi hồng ân Thiên Chúa thương ban, van
kia để chia sẻ những hồng ân đó cho mọi người trong gia đình, trong cộng đoàn,
trong xã hội? Hay chỉ theo lối mòn xưa nay với những luật lệ và công thức cố định
chỉ nhằm giúp họ giữ đạo và bảo vệ đạo?
Trong công cuộc giáo dục đức tin hiện nay, có cần cùng nhau xác
định rõ mục tiêu và định hướng giáo dục đức tin, hoàn chỉnh nội dung chương
trình theo định hướng đã thống nhất? Có cần cải tiến cách tổ chức và điều hành,
cách phân công và phối hợp nhân sự cùng những sáng kiến xưa nay, cũng như cách
giáo dục đối với các lớp tuổi sống trong những hoàn cảnh khác nhau..., nhằm
giúp cho việc dạy giáo lý, cử hành đức tin mang lại hiệu quả mong muốn, là người
tín hữu có điều kiện sống đức tin ngày càng trung thực và trọn vẹn, mở đường
cho hồng ân đức tin ngày càng tỏa sáng trong môi trường xã hội hôm nay?...
5. Nhìn lại việc sống đức tin.
Hồng ân đức tin soi dẫn cho người tín hữu làm theo lời ĐTC
Bênêđitô XVI nhắc nhở dân Chúa hãy Phúc Âm hóa đời sống và bổn phận thường ngày
của mình. Nghĩa là ý thức đưa ánh sáng chân lý cùng sức sống mới của Lời Chúa
vào trong việc tu thân luyện đức và giáo dục, vào trong việc tề gia là chăm lo
cho gia đình cùng cộng đoàn, vào trong việc trị quốc là quản trị một tổ chức, một
cộng đoàn, nhằm mang lại sự an bình cho người người, sự an lành cho nhà nhà.
Phúc Âm hóa sẽ giúp cho người tín hữu thi hành những bổn phận thường ngày vừa
thuận ý trời (thiên thời), vừa hợp với giáo huấn của Giáo Hội cùng truyền thống
văn hóa và đạo đức của dân tộc (địa lợi), vừa hòa với lòng nhân, lòng đạo, lòng
tin của con người (nhân hòa).
Thực tế cuộc sống cho thấy người tín hữu sống hồng ân đức tin
trong bổn phận thường ngày như thế nào? Ý thức đi theo ánh sáng chân lý và tình
yêu của Chúa Kitô, hay chỉ vô ý thức theo lối mòn của khung nếp xưa nay vốn
mang tính bất cập?
Vài thí dụ về những vấn đề nảy sinh trong xã hội hôm nay :
(a) Hồng ân đức tin giúp
cho người tín hữu xác tín rằng : Thiên Chúa là Cha trên trời mong muốn con người
dùng nguồn lực của tình yêu thương đồng cảm và bao dung, quảng đại dấn thân phục
vụ, hy sinh, cùng với tinh thần trách nhiệm liên đới, để chung sức đẩy lùi mọi
sự dữ cùng mọi tệ nạn và bất công trong xã hội, canh tân đổi mới và thăng tiến
đời sống nhân loại. Thói người đời thường dùng cường lực cùng bạo lực, với thái
độ đối đầu, đối phó và loại trừ nhau. Thực tế cuộc sống cho thấy người tín hữu
thường ứng xử theo hướng nào? Ý thức theo ý Chúa là Cha từ bi nhân hậu, hay chỉ
theo thói thế gian?
(b) Hồng ân đức tin khai
sáng cho người tín hữu nhận ra rằng: sự sống, tình yêu, hôn nhân, gia đình, là
quà tặng của Thiên Chúa tình yêu, và người đón nhận quà tặng có bổn phận hiếu
thảo đáp trả lại tình thương của Cha trên trời bằng nỗ lực bảo vệ quà tặng đó,
xây đắp đời sống hôn nhân gia đình thành cái nôi của sự sống, mái ấm của tình
thương, ngôi trường đầu tiên giáo dục con cái nên người con hiếu thảo đối với
Cha trên trời, ý thức sống tình huynh đệ đối với đồng bào, đồng loại, góp phần
xây đắp nền văn minh tình thương, vì sự phát triển và thăng tiến của gia đình
nhân loại. Luật lệ trong thế gian lại coi việc kết hôn và ly dị, việc sinh con
và phá thai, việc kết hôn với người khác phái hay đồng phái, là thuộc quyền tự
do của con người... Thực tế cuộc sống cho thấy người tín hữu thường ứng xử theo
hướng nào? Theo bổn phận làm con hiếu thảo đối với Cha trên trời, hay chỉ giản
đơn theo quan điểm con người làm chủ cuộc đời mình, không có người chủ hay truyền
thống đạo lý nào khác ngoài ý muốn của mình?
6. Năm Đức Tin là cơ hội cho mọi người đảm trách việc giáo dục đức
tin, hội ý với nhau, tìm cách tạo thuận lợi cho các gia đình, cho cộng đoàn tín
hữu, các tổ chức mục vụ cùng các tổ chức tông đồ giáo dân, đặc biệt là cho người
trẻ, cùng nhau nhìn lại hiện trạng đời sống đức tin, hỗ trợ nhau mở rộng kiến
thức đức tin và nâng cao ý thức đức tin, nhắc nhở nhau quan tâm cộng tác với ơn
Chúa Thánh Thần khai thông, bổ sung, đổi mới, hoàn thiện đời sống đức tin, theo
như lòng Chúa mong muốn và lòng người mong đợi.
7. Kết.
Chuyên cần cầu nguyện vừa là nguồn nước trong lành vun tưới cho
hạt mầm đức tin phát triển và đơm bông kết trái. Vừa là bí quyết thành công
trong công việc giáo dục đức tin, cũng như trong công việc xây mới ngôi nhà
Giáo Hội trên nền đá vững chắc là Lời Chúa, xây nên Giáo Hội Mầu Nhiệm - Hiệp
Thông - Sứ Vụ, nơi đó người tín hữu có điều kiện và cơ hội sống trọn vẹn và tỏa
sáng hồng ân đức tin.
Xin mọi người, mọi gia đình, mọi cộng đoàn, không ngừng cầu nguyện
cho nhau, cho các nhà giáo dục đức tin, cho tôi, biết sử dụng thời gian Năm Đức
Tin như quà tặng của Cha trên trời, vì sự sống dồi dào, vì sự phát triển và
thăng tiến cộng đồng dân Chúa cùng cộng đồng nhân loại hôm nay.
Gioan B. Phạm Minh Mẫn Hồng Y Tổng Giám mục