LỄ ĐỨC MẸ MAI KHÔI
Lược sử
Thánh Giáo Hoàng Piô V
đã thiết lập ngày lễ
này vào năm 1572. Vào năm 1716, Đức Clement XI đã nới rộng ngày lễ này cho toàn
thể Giáo Hội.
Sự hình thành chuỗi mai khôi có một lịch sử lâu
dài. Mặc dù sự kiện Đức Maria ban chuỗi mai khôi cho Thánh Đaminh được coi là không có
trong lịch sử, việc phát triển hình thức cầu nguyện này là nhờ những
người theo Thánh Đa Minh.
Suy niệm 1: Thiết
lập
Thánh Giáo Hoàng Piô V đã thiết lập ngày lễ này vào năm 1572.
Mục đích là để cảm tạ Thiên Chúa vì người Kitô chiến thắng người Thổ Nhĩ Kỳ
ở Lepanto- là một chiến thắng nhờ bởi việc lần chuỗi mai khôi.
Thật thế vào ngày Chúa Nhật 7/10/1571, hải quân công giáo thắng hải quân
Thổ Nhỉ Kỳ một trận thủy chiến oanh liệt ở vịnh Lepante. Tin chiến thắng được
báo về Rôma vào Chúa Nhật đầu tháng 10, giữa lúc các hội viên Mai Khôi đang
rước kiệu trong thành phố.
Để tạ ơn Đức Mẹ đã nghe lời cầu khẩn của các tín hữu, Đức Piô V vào ngày
5/3/1572 truyền mỗi năm phải làm một lễ Mai Khôi và truyền phải cử hành trong
các nhà thờ và nhà nguyện của các hội viên Mai Khôi vào Chúa Nhật đầu tháng 10.
Năm 1716, Đức Clément XI truyền cho toàn thể Hội Thánh phải long trọng mừng lễ
này. Đến năm 1913, lễ Mai Khôi được ấn định vào ngày 7/10 mỗi năm.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con siêng năng lần chuỗi Mai Khôi không chỉ trong tháng 10 mà suốt năm và
suốt đời để tỏ lòng kính yêu và cầu xin cùng Đức Mẹ.
Suy niệm 2: Hình
thành
Sự hình thành chuỗi mai khôi có một lịch sử lâu dài.
Đầu tiên, người ta đọc 150 kinh Lạy Cha để phỏng theo 150 Thánh Vịnh. Sau
đó người ta thêm vào tập tục đọc 150 kinh Kính Mừng. Và sau cùng các mầu nhiệm
của cuộc đời Chúa Giêsu đã được thêm vào trước mỗi kinh Kính Mừng. Từ thế kỷ XV
trở đi, chuỗi lần hạt Mai Khôi được tổ chức như chúng ta thấy ngày nay, nghĩa
là chia làm 3 chuỗi, mỗi chuỗi 50 kinh suy gẫm về một số các mầu nhiệm liên
quan đến các niềm vui, nỗi khổ và điều mừng. Đặc biệt với Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô
II, thì có thêm mầu nhiệm 5 sự sáng.
Lần chuỗi Mai Khôi là một hình thức cầu nguyện với Mẹ, qua Mẹ. Việc đọc
kinh Mai Khôi như là một cử chỉ tôn kính và dâng lên Mẹ Maria những đóa hoa
hồng thiêng liêng là các kinh Kính Mừng. 150 kinh Kính Mừng là 150 bông hồng
hay 150 Thánh Vịnh dâng kính Mẹ, vì chuỗi Mai Khôi được coi như tập Thánh Vịnh
về Đức Mẹ, cũng giống như 150 Thánh Vịnh để tôn vinh, chúc tụng và cầu xin cùng
Chúa vậy.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con trong khi đọc thì lòng suy gẫm về vai trò của Đức Mẹ trong mầu nhiệm
cứu độ được gắn kết với cuộc đời của Đức Mẹ.
Suy niệm 3: Chuỗi
mai khôi
Sự hình thành chuỗi mai khôi có một lịch sử lâu dài.
Mai Khôi, Môi Khôi, Mân Côi hay Văn Côi là cách đọc khác nhau của hai chữ
Hán mà sách Đại Nam quốc Âm Tự Vị của Paulus Huỳnh Tịnh Của phiên âm là Môi
Khôi, còn Hán Việt Tự Điển của Đào Duy Anh phiên âm là Mai Khôi. Cách đọc đúng
theo âm Hán Việt hiện đại là Môi Côi. Tiếng Latinh (Rosarium), tiếng Bồ và
tiếng Ý (Rosario), tiếng Pháp (Rosaire), tiếng Anh (Rosary) có 3 nghĩa như sau:
Một tràng, một chuỗi, một xâu hoa hồng; Một xâu chuỗi hạt trai, hạt đá quý để
đeo quanh cổ người phụ nữ; Một vườn hoa hồng.
Sang đến Việt Nam, chuỗi Rosarium được người miền Bắc gọi là “chuỗi Mân
Côi” hoặc “chuỗi Văn Côi”. Riêng người miền Nam và miền Trung gọi là “chuỗi Môi
Khôi”. Ngoài mấy cách gọi thông thường của từng địa phương nêu trên, các Cha
Dòng Đa Minh thuộc nhánh Lyon, Pháp còn gọi là “chuỗi Mai Khôi”. Cách gọi này
hiện nay được khá nhiều người dùng, nhất là các tu sĩ và giới trẻ đặt thành
nhiều bài hát hay viết các bài suy niệm.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con không đặt nặng vấn đề tên gọi nhưng chủ yếu là lần chuỗi để kính yêu
và xin ơn cùng Đức Mẹ.
Suy niệm 4: Thánh Đa
Minh
Mặc dù sự kiện Đức Maria ban chuỗi mai khôi cho Thánh Đa Minh được coi là
không có trong lịch sử, việc phát triển hình thức cầu nguyện này là nhờ những
người theo Thánh Đa Minh.
Ngay từ thế kỷ XI, thời thánh Bênađô, những người có lòng sùng kính Đức Mẹ
vẫn đọc một chuỗi các kinh Kính Mừng, vừa đọc vừa nghĩ đến những sự vui mừng
khổ đau của Đức Mẹ. Có thể nói đó là hình thức khởi đầu của chuỗi Mai Khôi. Sau
này, năm 1328, người ta tìm được một tập ghi chép các phép lạ của Đức Mẹ. Trong
tập này có nói đến việc Đức Mẹ trao chuỗi Mai Khôi cho Thánh Đa Minh. Và từ đó
trở đi người ta cứ truyền tụng cho nhau là Thánh Đa Minh đã lập ra chuỗi Mai
Khôi. Vì thế trong Dòng Đa Minh mới có tượng Đức Mẹ trao chuỗi Mai Khôi cho
Thánh Đa Minh.
Thật ra, theo Cha Lacordaire, một tu sĩ Dòng Đa Minh và một nhà giảng
thuyết trứ danh tại nhà thờ Đức Bà Paris vào giữa thế kỷ XIX, thì năm 1209 ở
miền Toulouse, tình thế bấy giờ rất nhiễu nhương: quân của quân chúa Raymond theo
bè rối Albigeois đánh nhau với quân của quận chúa Simon de Montfort theo Công
Giáo. Thánh Đa Minh làm việc tông đồ ở miền Toulouse lúc bấy giờ. Ngài thấy
rằng bao lâu chưa có hòa bình thì bấy lâu rất khó giảng giải để đưa người theo
bè rối về nẻo chính đường ngay. Vì thế ngài mới cầu nguyện và xin ai nấy cầu
nguyện cho hòa bình. Ngài được ơn soi sáng kiện toàn kinh Mai Khôi đã có từ thế
kỷ XIII, bằng cách cứ sau mỗi 10 kinh thì dừng lại một chút, rồi thêm vào một
câu hát hay mấy lời lấy trong sách Tin Mừng về cuộc đời Chúa Cứu Thế, cho thay
đổi và đở nhàm chán. Ban đầu chỉ lấy những câu nói về niềm vui, sau mới thêm
những câu nói về các nỗi khổ và các điều mừng.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con vừa ghi nhận công ơn của những vị nỗ lực trong tiến trình hình thành
chuỗi Mai Khôi như chúng con có ngày nay, vừa chuyên chăm thực hành việc lần
chuỗi Mai Khôi.
Suy niệm 5: Phát
triển
Mặc dù sự kiện Đức Maria ban chuỗi mai khôi cho Thánh Đa Minh được coi là
không có trong lịch sử, việc phát triển hình thức cầu nguyện này là nhờ những
người theo Thánh Đa Minh.
Hai tu sĩ Dòng Đa Minh là linh mục Alan de la Roche người Pháp ở tỉnh Douai
(sau này được nâng lên hàng Chân Phước và thường được gọi là "tông đồ mai
khôi") năm 1470, và linh mục Jacob Sprenger người Đức ở tỉnh Koein năm
1475 đã lập ra hội Ái Hữu Mai Khôi đầu tiên trong thế kỷ 15. Từ thế kỷ XVI, Đức
Giáo Hoàng chính thức giao cho Dòng Đa Minh nhiệm vụ rao giảng về chuỗi Mai
Khôi và thành lập các Hội Mai Khôi.
Lần chuỗi Mai Khôi là một hình thức cầu nguyện với Đức Mẹ. Hình thức này đã
được hình thành từ thời Trung Cổ rồi được phổ biến vào thế kỷ thứ XII. Vào thế
kỷ 16, cách lần chuỗi mai khôi được phát triển như hình thức bây giờ - gồm 15
mầu nhiệm vui, thương và mừng. Tên của chuỗi Mai Khôi phát xuất từ thói quen
kết vòng hoa trên đầu cho những bức tượng của Đức Mẹ từ thời Trung Cổ, những
hoa hồng tượng trưng cho những lời nguyện dâng lên Đức Mẹ.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con dầu gia nhập Hội Mai Khôi hay không, thì vẫn giúp phát triển việc lần
chuỗi Mai Khôi.
Suy niệm 6: Ý nghĩa
Lần chuỗi mai khôi là để giúp chúng ta suy tư về các mầu nhiệm cứu chuộc.
Đức Piô XII gọi đó là bản tóm lược phúc âm. Đích điểm nhắm đến là Chúa Giêsu -
sự sinh hạ, cuộc đời, sự chết và sự sống lại của Người. Kinh Lạy Cha nhắc nhở
chúng ta rằng Cha của Đức Giêsu là người khởi xướng sự cứu chuộc. Kinh Kính
Mừng nhắc nhở chúng ta hãy cùng với Mẹ Maria suy niệm về những mầu nhiệm này.
Các mầu nhiệm đó cũng giúp chúng ta ý thức rằng Mẹ Maria đã và đang kết hợp mật
thiết với Con của ngài trong tất cả những mầu nhiệm khi Chúa Giêsu ở trần gian
cũng như ở trên thiên đàng. Kinh Sáng Danh nhắc nhở chúng ta rằng mục đích của
mọi sự sống là để vinh danh Thiên Chúa Ba Ngôi.
Chuỗi Mai Khôi được nhiều người ưa chuộng vì nó đơn giản. Việc lập đi lập
lại những câu kinh quen thuộc tạo nên bầu khí thuận tiện cho việc suy niệm
những mầu nhiệm của Thiên Chúa. Chúng ta cảm thấy như Chúa Giêsu và Mẹ Maria ở
với chúng ta trong các niềm vui cũng như sự đau khổ của đời sống. Chúng ta hy
vọng rằng Thiên Chúa sẽ cho chúng ta được chia sẻ sự vinh quang của Chúa Giêsu
và Mẹ Maria nơi thiên đàng.
Chuỗi mai khôi] đưa ra những mầu nhiệm của Đức Kitô trong một phương cách
độc đáo mà Thánh Phao-lô đã diễn tả trong Thư gửi tín hữu Philípphê - tự hạ
mình, chịu chết và được siêu tôn (2,6-11)... Tự bản chất, việc lần chuỗi mai
khôi đòi hỏi sự nhịp nhàng và đều đặn, giúp người tín hữu suy niệm về những mầu
nhiệm cuộc đời của Đức Kitô để gắn bó với Người như tâm hồn của Đức Maria, là
người gần với Đức Kitô hơn ai hết" (Đức Phao-lô VI, Việc Sùng Kính Đức
Trinh Nữ Maria, 45, 47).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con thấy được ý nghĩa cũng như các lợi ích của việc lần chuỗi Mai Khôi để
thực hành và giúp người khác cũng tích cực thực hiện.