Thánh PHÊRÔ Ở ALCANTARA
(1499-1562)
Lược sử
Thánh Phêrô là một trong
những vị thánh Tây Ban Nha nổi tiếng của thế kỷ 16, gồm có Thánh Ignatius ở
Loyola và Thánh Gioan Thánh Giá. Thánh Phêrô là cha giải tội của Thánh Têrêsa Avila. Sự cải cách Giáo Hội thời đó là vấn đề chính yếu trong thời đại của
ngài, và ngài dồn mọi nỗ lực cho công cuộc ấy. Ngài từ trần một năm trước khi
Công Đồng Triđentinô bế mạc.
Sinh trưởng trong một gia
đình quý tộc (cha ngài là thủ hiến Alcantara, Tây Ban Nha), Thánh Phêrô học
luật ở Đại Học Salamanca và khi lên 16 tuổi, ngài gia nhập dòng Phanxicô Khó
Nghèo. Trong thời gian tu tập, ngài chứng tỏ nhiều khả năng trổi vượt. Trong khi những người khác chỉ nói
về sự cải tổ, thì Thánh Phêrô đã bắt
đầu cải tổ từ chính ngài.
Vào năm 1554, Thánh
Phêrô, sau khi được phép, đã thành lập một nhóm
tu sĩ Phanxicô sống nghiêm nhặt theo Quy Luật Thánh Phanxicô. Những vị này
thường được gọi là tu sĩ
Alcantarines.
Ngài được phong thánh năm
1669.
Suy niệm 1: Cha giải tội
Thánh Phêrô là cha giải
tội của Thánh Têrêsa Avila.
Là cha giải tội và cũng
là vị linh hướng cho Thánh Têrêsa Avila, Thánh Phêrô khuyến khích thánh nữ phát
động sự cải cách trong dòng Camêlô.
Khao khát sống Tin Mừng
hơn, và nhận thấy sự lỏng lẻo về kỷ luật tu trì trong tu viện cũng như trong
các tu viện khác của Dòng Carmel, chị Têrêsa Avila quyết định hiến mình cho
việc cải cách Dòng. Được Thánh Phêrô nâng đỡ, năm 1562, chị lập tu viện cải
cách đầu tiên của các chị Dòng Carmel “đi chân không”, tu viện Thánh Giuse ở
Avila. Tại đây các nữ tu nghiêm ngặt tuân giữ Bộ Luật Dòng Carmel nguyên thủy.
Các ơn gọi tăng nhanh và sự sốt sắng của các chị em thật cao vời. Vài năm sau,
năm 1567, chị được phép của Bề Trên tổng quyền Carmel thiết lập thêm những tu
viện cải cách khác. Thế là chị Têrêsa Avila bắt đầu một cuộc sống kỳ diệu, hầu
như luôn luôn hành trình trong sự thiếu tiện nghi.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con
khiêm tốn vâng theo sự chỉ dẫn của cha giải tội, đặc biệt cha linh hướng để
vững tâm tiến bước trên đường trọn lành.
Suy niệm 2: Cải cách
Sự cải cách Giáo Hội thời
đó là vấn đề chính yếu trong thời đại của Thánh Phêrô Alcantara.
Thật thế vào thế kỷ thứ
XVI, những phong trào cải cách trong lãnh vực xã hội chính trị cũng ảnh hưởng
sâu đậm đến phạm vi Giáo Hội đến mức ly khai mà nổi bật cần nêu lên là Cải Cách
Tin Lành và Anh Giáo.
Không đi theo đường hướng
đó vốn gây thảm họa cho Giáo Hội như chính Luther, ông tổ của Cải Cách Tin
Lành, đã phải thừa nhận: “Không một ai trọng đạo hữu chúng ta lại không có đời
sống xấu xa hơn trước”, Thánh Phêrô Alcantara cũng như Thánh Têrêsa Avila đã nỗ
lực cải cách Giáo Hội và mang lại nhiều hoa quả tốt đẹp, bằng cách khởi sự từ
việc cải tổ chính mình và trở về nguồn luật nguyên thủy.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp các vị cải
cách đi đúng Thiên Ý để tạo sinh khí chứ không hủy hoại Giáo Hội.
Suy niệm 3: Trổi vượt
Phêrô Alcantara chứng tỏ
nhiều khả năng trổi vượt.
Trong thời gian tu tập,
ngài được chọn là giám đốc một tu viện mới ngay cả trước khi chịu chức linh
mục; và khi 39 tuổi, ngài được chọn làm bề trên tỉnh dòng; ngoài ra ngài là vị
rao giảng nổi tiếng. Tuy nhiên, công việc hàng ngày của ngài vẫn là rửa chén,
đốn củi cho nhà dòng. Ngài không muốn được người ta chú ý, thật vậy, ngài thích
sự cô độc.
Về phương diện ăn chay
đền tội, ngài trổi vượt về việc ăn uống kham khổ và mặc quần áo rất đơn sơ.
Người ta nói ngài chỉ ngủ có 90 phút mỗi đêm. Ngài có được đức tính kiên nhẫn
lớn lao đến độ sau này người ta có câu châm ngôn rằng: "Để chịu nổi sự xúc
phạm ấy, phải có sự kiên nhẫn của Phêrô Alcantara."
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con
chú tâm phấn đấu có trổi vượt thì không về vật chất trần thế mà về nhân đức và
đời sống lành thánh.
Suy niệm 4: Cải tổ
Thánh Phêrô đã bắt đầu
cải tổ từ chính ngài.
Một công việc cải tổ bản
thân cần khởi sự để có hiệu quả tốt, đó là cải tổ cách nhìn, nghĩa là thay vì
xét người thì hãy xét mình. Có xét mình mới thấy được những thiếu sót, những
khuyết điểm, những tật xấu cố hữu để sửa chữa và từ bỏ, nhờ đó trở nên càng
ngày càng tốt hơn.
Một công việc cải tổ bản
thân cần thực hiện nữa, đó là đào sâu việc gặp gỡ riêng tư với Chúa, như thế
cần phải ở trong cô tịch và chiêm niệm Chúa trong nội tâm của mình. Hai tông đồ
nhờ cuộc diện kiến cá nhân với Chúa mới được ơn trở thành tông đồ Chúa (Ga
1,39). Chính cách cải tổ này mới xây dựng được Giáo Hội (LG 46), và giúp thánh
hóa ngày sống (SC 84,86,90) cũng như chuẩn bị tốt cho hoạt động tông đồ. Vì thế
Đức Giêsu hằng song hành hai việc: vừa không ngừng cầu nguyện vừa luôn miệt mài
rao giảng. Cũng nhờ thế mà lời rao giảng của Thánh Phêrô đã đưa nhiều người trở
về với đời sống đạo đức, nhất là dòng Ba Phanxicô, và dòng Thánh Clara Hèn Mọn.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con
luôn biết khởi sự công cuộc cải tổ bằng việc cải tổ chính mình.
Suy niệm 5: Được phép
Thánh Phêrô, sau khi được
phép, đã thành lập một nhóm tu sĩ Phanxicô sống nghiêm nhặt theo Quy Luật Thánh
Phanxicô.
Nhờ việc cải tổ bản thân
bằng việc xét mình hơn là xét người, ngài đã tiến sâu trong đức khiêm tốn, đến
mức dầu ngài nổi danh trổi vượt về chức vụ cũng như nhiều đức tính, ngài cũng
không làm gì vượt quá quyền hạn của mình. Do đó chỉ sau khi được phép, ngài mới
thực hiện ý hướng cải tổ bằng việc thành lập một nhóm tu sĩ sống nghiêm nhặt
theo luật nguyên thủy.
Hơn thế ngài cũng truyền
sang cho con linh hướng của ngài là Thánh Têrêsa Avila tinh thần này. Do đó dầu
việc cải tổ có kết quả rất khả quan, nhưng chỉ sau khi được phép của Bề Trên
tổng quyền Carmel, chị mới tiến hành việc thiết lập thêm những tu viện cải cách
khác.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con
biết khiêm tốn không làm gì vượt quá quyền hạn của mình.
Suy niệm 6: Tu sĩ Alcantarines
Thánh Phêrô, sau khi được
phép, đã thành lập một nhóm tu sĩ Phanxicô sống nghiêm nhặt theo Quy Luật Thánh
Phanxicô. Những vị này thường được gọi là tu sĩ Alcantarines.
Họ sống sự khó nghèo như
là một phương tiện chứ không phải cùng đích. Mục đích là theo Chúa Kitô với một
tâm hồn thật thanh khiết. Bất cứ gì cản trở con đường đó đều bị loại trừ mà
không thực sự mất mát. Triết lý thụ hưởng của thời đại chúng ta -- giá trị của
một người tùy thuộc những gì họ có -- sẽ thấy rằng phương cách của Thánh Phêrô
Alcantara thật khó khăn. Tuy nhiên, phương cách của ngài đã đem lại sự sống
trong khi sự hưởng thụ chỉ đem lại sự hủy diệt.
Linh đạo khó nghèo được
biết đến qua một đoạn Thư Thánh Phêrô Alcantara gửi cho Thánh Têrêsa Avila:
"Tôi không ca ngợi việc sống khó nghèo chỉ vì sự khó nghèo; tôi chỉ ca
ngợi sự khó nghèo mà chúng ta kiên trì chịu đựng vì lòng yêu mến Đấng Cứu Thế,
và tôi coi đó là điều đáng khát khao hơn là sự khó nghèo mà chúng ta thi hành
một cách máy móc; vì nếu tôi suy nghĩ hoặc tin tưởng ngược lại, thì dường như
tôi không có căn bản đức tin".
Một số tu sĩ Tây Ban Nha
đến Bắc Mỹ và Nam Mỹ trong các thế kỷ 16, 17 và 18 là thành viên của tu hội nói
trên. Vào cuối thế kỷ 19, các tu sĩ Alcantarines sát nhập với các tu sĩ
Phanxicô Khó Nghèo để trở thành Dòng Tiểu Đệ.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con
chủ sống tất cả chỉ vì lòng yêu mến Đấng Cứu Thế.