(1910-1997)
Mẹ Têrêsa Calcutta là một phụ nữ nhỏ bé về thể lý nhưng đã được cả thế giới
nhận biết qua hành động yêu thương của Mẹ đối với những con người nghèo khổ nhất
trong các người nghèo.
Ngày 19-10-2003, trong một nghi thức của
giáo hội, chân phước GH Gioan Phaolô II đã tuyên bố Mẹ Têrêsa là chân phước trước
300.000 khách hành hương tại quảng trường Thánh Phêrô, trong đó có hàng trăm nữ
tu Dòng Truyền giáo Bác ái (Missionaries of Charity) mà chính Mẹ đã thành lập
năm 1950 (thuộc dòng giáo phận). Ngày nay dòng còn phát triển thêm các dòng
chiêm niệm nam và nữ, có cả dòng cho các linh mục.
Trong bài giảng, CP GH Gioan Phaolô II đã gọi
Mẹ Têrêsa là “một trong những nhân cách xứng đáng của thời đại chúng ta” và là
“hình ảnh của người Samari nhân hậu”. Ngài nói rằng cuộc đời của Mẹ Têrêsa là
“bản tuyên ngôn can đảm của Phúc âm”. Mẹ Têrêsa được phong chân phước chỉ sau 6
năm Mẹ qua đời.
Bà sinh tại Albani (nay là Skopje),
Macedonia, lúc đó là một phần của đế quốc Ottoman. Tên “cúng cơm” của bà là
Agnes Gonxha Bojaxhiu, là con út trong 3 người con. Gia đình có một thời gian sống
thoải mái nhờ công việc xây dựng của người cha phát đạt. Nhưng cuộc sống hoàn
toàn thay đổi sau khi người cha đột ngột qua đời.
Trong những năm còn đi học, Mẹ Têrêsa tham
gia một Hội Tương tế Công giáo và thích đi truyền giáo ở ngoại quốc. Lúc 18 tuổi,
bà vào Dòng nữ Loreto ở Dublin. Năm 1928, cô Agnes từ giã mẹ lần cuối và đi tới
miền đất mới với cuộc sống mới. Năm sau, cô Agnes được vào nhà tập ở
Darjeeling, Ấn Độ. Từ đó bà lấy tên Têrêsa và chuẩn bị cho đời sống phục vụ. Bà
được sai tới một trường nữ trung học ở Calcutta để dạy lịch sử và địa lý cho
các nữ sinh con nhà giàu. Bà không thể không chú ý tới xung quanh là dân nghèo,
khổ sở, cơ cực.
Năm 1946, khi đi xe lửa tới Darjeeling để cấm
phòng, nữ tu Têrêsa nghe được điều mà về sau bà giải thích là “ơn gọi trong ơn
gọi”. Bà kể: “Sứ điệp rõ ràng. Tôi phải rời tu viện để giúp đỡ người nghèo khi
sống giữa họ”. Bà cũng nghe tiếng gọi rời khỏi Dòng nữ Loreto để “theo Chúa
Kitô đến những khu nhà ổ chuột để phục vụ Ngài giữa những người nghèo nhất
trong những người nghèo”.
Sau khi được phép rời Dòng Loreto, bà lập một
dòng mới và đảm trách công việc mới. Bà học y tá vài tháng rồi trở lại
Calcutta, tại đây bà sống trong những khu nhà ổ chuột và mở trường học cho trẻ
em. Mặc sari trắng (sari là trang phục phụ nữ thường nhật) và đi dép, bà mau
chóng được người ta biết là hàng xóm của họ – nhất là những người nghèo và bệnh
tật, bà biết nhu cầu của họ qua những lần thăm viếng họ. Sari là thường phục và
cũng là tu phục của dòng.
Công việc mệt nhọc, nhưng bà được nhiều người
tình nguyện tới giúp, một số là học sinh cũ của bà, và đó là những người nòng cốt
của Dòng Truyền giáo Bác ái. Những người khác giúp đỡ bằng cách cho lương thực,
quần áo, đồ dùng, nhà cửa,… Năm 1952, thành phố Calcutta tặng bà một khách sạn
nhỏ và cũ, bà dùng làm nhà cho những người hấp hối và nghèo khổ. Khi dòng phát
triển nhiều, dòng còn phục vụ các trẻ mồ côi, các trẻ bị bỏ rơi, người nghiện
rượu, người già và những người vô gia cư.
Suốt 40 năm bà làm việc không biết mệt mỏi
chỉ vì người nghèo. Tình yêu của bà không biên giới. Bà đi khắp thế giới để xin
tài trợ và mời người ta đến xem gương mặt của Chúa Giêsu ở những người nghèo nhất
trong nhưng người nghèo. Năm 1979, bà được trao giải Nobel Hòa bình. Nhưng
Thiên Chúa đã gọi bà từ giã thế gian vào ngày 5-9-1997.