(1840-1889)
Trong những năm cuối đời, ngài chua xót với nổi niềm cô
đơn vì tình đời đen bạc, ngài hoàn toàn bị cô lập, không có linh mục để xưng tội
và nhận lảnh phép lành. Chỉ một lần, ngài được chèo thuyền đến gần tàu của một
vị Giám mục mà xưng tội lớn tiếng.
Chân Phước Damien De
Veuster, là một linh mục truyền giáo trẻ, đã phục vụ chín năm ở Hạ uy di. Ðược
ơn gọi đặc biệt, ngài xin phép Bề trên đến phục vụ trên đảo Molokai
dành riêng cho người bệnh phong cùi.
Người Tây phương đến Hạ
uy di vào cuối thế kỷ 18 thì dân số trên các hòn đảo có khoảng chừng ba trăm
ngàn người, nhưng trong khoảng một trăm năm sau dân số chỉ còn khoảng năm chục
ngàn. Trong những bệnh truyền nhiểm đang lan tràn trên các đảo, bệnh phong cùi
là nguy hiểm và thiệt hại nhiều hơn hết.
Không thể kiểm soát dịch
phong cùi, chính quyền thành lập một nơi xa xôi dành riêng cho người cùi trên đảo
Molokai. Theo luật những người mang bệnh cùi đều
bị đày đến đảo này cho đến chết.
Tình trạng trên đảo thật
là bi đát. Họ sống trong các chòi lá hoặc trong các hóc đá. Tự tìm lấy thức ăn
để sống qua ngày, vô luật lệ và vô luân lý. Chính trong tình trạng này mà cha
Damien đã đến đây. Ngài tổ chức lại mọi việc như trong một giáo xứ. Công việc đầu
tiên là đem lại cho họ nhân phẩm, tổ chức việc ma chay thật tiêm tất để kính trọng
người chết thay vì vất ra ngoài ven rừng làm mồi cho thú rừng như dân ở đây đã
từng làm trước kia.
Trước tiên ngài xây một
ngôi thánh đường, rồi dọc theo đường dẫn đến nhà thờ ngài khuyến khích họ xây
những ngôi nhà sạch sẽ. Chỉ trong ít năm trên đảo đã hoàn toàn thay đổi, cảnh
tượng u ám xâu xé lẫn nhau không còn nữa, một cộng đồng an vui dù đang ở trong
hoàn cảnh bệnh tật.
Mặc dù ngài đã nâng
cao tính tự trọng nơi dân chúng, cha Damien vẫn không dám tiếp xúc gần gủi thân
cận với họ. Trên tòa giảng ngài thường nói “anh chị em thân mến” hoặc “chúng ta
là những người cùi hủi”.
Rồi một ngày những lời
trên mang đến cho ngài một ý nghĩa mới là ngài phải hoàn toàn kết hợp với họ
trong niềm đau khổ và chua xót của người cùi. Cha Damien thật sự mang chứng bệnh
ghê rợn đó và kết thúc cuộc đời tại Molokai với
họ. Dù chứng bệnh làm cho thân xác ngài tàn tạ nhưng ngài không ngừng cố gắng
thực hiện mọi kế hoạch cải tiến đời sống người dân trên đảo.
Trong những năm cuối đời,
ngài chua xót với nổi niềm cô đơn vì tình đời đen bạc, ngài hoàn toàn bị cô lập,
không có linh mục để xưng tội và nhận lảnh phép lành. Chỉ một lần, ngài được
chèo thuyền đến gần tàu của một vị Giám mục mà xưng tội lớn tiếng.
Cha Damien qua đời
ngày 15 tháng 4 năm 1889 vì bệnh phong cùi. Lúc bây giờ danh tiếng của ngài đã
vang dội khắp cùng thế giới. Ngài được Ðức Giáo Hoàng Gioan Phao lồ II tôn
phong Chân phước vào năm 1995.
Phó Tế J.B. Huỳnh Mai
Trác