XỬ SỰ ĐỘ LƯỢNG VÀ KHÔN NGOAN
Nước Sở đánh nhau với nước Tần. Đánh luôn năm trận mà trận nào cũng thấy một viên võ quan liều sống, liều chết xông ra và đánh rất hăng, làm cho quân Tần phải lùi. Vì thế mà quân nước Sở được. Vua Trang Vương lấy làm lạ, cho đòi viên quan ấy lại mà hỏi: “Ta đãi nhà ngươi cũng như mọi người khác, cớ sao nhà ngươi lại hết lòng giúp ta khác người như vậy”.
Viên quan đó thưa: “Thần rắp tâm muốn đem tính mệnh hiến nhà vua đã lâu, mãi đến bây giờ mới gặp dịp báo đền nghĩa xưa, thực là may cho thần lắm... Thần là Tưởng Hùng, chính là người trước bị đứt giải mũ mà nhà vua không nỡ làm tội đấy”.
Chuyện Tưởng Hùng bị đứt giải mũ như sau: Trước đó hai năm, vua Trang Vương nước Sở cho các quan uống rượu. Trời đã tối, đang lúc rượu say, đèn nến bỗng bị gió tắt cả. Trong lúc ấy thì có một viên quan (đó chính là Tưởng Hùng) thừa cơ kéo áo cung nữ. Người cung nữ nắm lấy, giật đứt giải mũ, rồi tâu với vua rằng: “Có kẻ kéo áo ghẹo thiếp. Thiếp giật được giải mũ. Xin cho thắp đèn ngay lên khám xem ai đứt giải mũ, thì chính là kẻ ghẹo thiếp”.
Vua gạt đi nói: “Thôi không làm gì! Cho người ta uống rượu để người ta say, quên cả lễ phép, lại nỡ nào vì câu chuyện đàn bà mà làm xỉ nhục người ta”. Rồi lập tức ra lệnh rằng: “Ai uống rượu với quả nhân hôm nay, không say đến dứt đứt giải mũ, thì chưa được vui”.
Các quan theo lệnh, để vua hài lòng, đều dứt giải mũ cả. Nên suốt tiệc hôm ấy, vui vầy ổn thỏa.
Thế là không ai hay biết hành vi của Tưởng Hùng.
Ta thấy vua Trang Vương vừa quảng đại, rộng lượng, vừa biêt xử trí cách khôn ngoan. Nhà vua đã có sáng kiến nhắc quần thần dứt đứt giải mũ để chứng tỏ mình uống rượu say, làm hài lòng vua, nhờ đó không để lộ tung tích kẻ phạm lỗi. Giả như nhà vua xử trí ngược lại, nghĩa là bắt lỗi Tưởng Hùng, thì chắc Tưởng Hùng cũng chẳng bao giờ nghĩ tới việc đem tính mệnh hiến nhà vua, mà hậu thế cũng chẳng ai ca tụng nhà vua nữa.
Sách “Gương Chúa Giêsu” cũng chỉ cho ta một trong cách xử trí khôn ngoan là: đừng vội tin, vội nói, vội làm và phải biết cân nhắc thận trọng, đắn đo trong mọi việc. Sau đây là mấy lời chỉ bảo đó:
“Con đừng bạ tin mọi lời người ta nói, cũng như mọi ý mình nghĩ... Trong mọi việc phải suy nghĩ, đắn đo.Trời! Ta yếu hèn quá! Cái xấu của người khác, ta thường dễ tin, dễ nói hơn là cái hay cái tốt của họ.
Những người tốt không bạ ai nói gì cũng tin, họ đã biết cái yếu hèn của con người, tự nhiên hướng về điều ác và dễ lỗi lầm trong lời nói...
Đừng hành động hấp tấp, cũng đừng cố chấp theo ý riêng: thế mới thật là khôn.
Đừng bạ ai nói cũng tin, đừng bạ tin gì cũng vội đem nói với người khác, thế mới thực là khôn...”. (GCG. chương IV, 1...)