Tìm hiểu Lời Chúa _ cntn 25a

CHÚA NHẬT 25 THƯỜNG NIÊN
NĂM A
Is 55, 6-9; Pl 1, 20c-24. 27a; Mt 20, 1-16a
BÀI ĐỌC I: Is 55, 6-9
6 Hãy tìm Đức Chúa khi Người còn cho gặp, kêu cầu Người lúc Người ở kề bên. 7 Kẻ gian ác, hãy bỏ đường lối mình đang theo, người bất lương, hãy bỏ tư tưởng mình đang có mà trở về với Đức Chúa - và Người sẽ xót thương -, về với Thiên Chúa chúng ta, vì Người sẽ rộng lòng tha thứ. 8 Thật vậy, tư tưởng của Ta không phải là tư tưởng của các ngươi, và đường lối các ngươi không phải là đường lối của Ta - sấm ngôn của Đức Chúa . 9 Trời cao hơn đất chừng nào thì đường lối của Ta cũng cao hơn đường lối các ngươi, và tư tưởng của Ta cũng cao hơn tư tưởng các ngươi chừng ấy.
ĐÁP CA: Tv 144
Đ. Chúa gần gũi tất cả những ai cầu khẩn Người. (c 18a)
2 Ngày lại ngày, con xin chúc tụng Chúa và ca ngợi Thánh Danh muôn thuở muôn đời. 3 Chúa thật cao cả, xứng muôn lời ca tụng. Người cao cả khôn dò khôn thấu.
8 Chúa là Đấng từ bi nhân hậu, Người chậm giận và giàu tình thương. 9 Chúa nhân ái đối với mọi người, tỏ lòng nhân hậu với muôn loài Chúa đã dựng nên.
17 Chúa công minh trong mọi đường lối Chúa, đầy yêu thương trong mọi việc Người làm. 18 Chúa gần gũi tất cả những ai cầu khẩn Chúa, mọi kẻ thành tâm cầu khẩn Người.
BÀI ĐỌC II: Pl 1, 20c-24. 27a
20c Thưa anh em, Đức Ki-tô sẽ tỏ bày quyền uy cao cả của Người nơi thân xác tôi, dù tôi sống hay tôi chết: 21 vì đối với tôi, sống là Đức Ki-tô, và chết là một mối lợi. 22 Nếu sống ở đời này mà công việc của tôi được sinh hoa kết quả, thì tôi không biết phải chọn đàng nào. 23 Vì tôi bị giằng co giữa hai đàng: ao ước của tôi là ra đi để được ở với Đức Ki-tô, điều này tốt hơn bội phần: 24 nhưng ở lại đời này thì cần thiết hơn, vì anh em.
27 Chỉ có một điều là anh em phải ăn ở làm sao cho xứng với Tin Mừng của Đức Ki-tô.
TUNG HÔ TIN MỪNG: x. Cv 16, 14b
Hall-Hall: Lạy Chúa, xin mở lòng chúng con, để chúng con lắng nghe Lời của Con Chúa. Hall.
TIN MỪNG: Mt 20, 1-16a
1 "Nước Trời giống như chuyện gia chủ kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc trong vườn nho của mình. 2 Sau khi đã thoả thuận với thợ là mỗi ngày một quan tiền, ông sai họ vào vườn nho làm việc. 3 Khoảng giờ thứ ba, ông lại trở ra, thấy có những người khác ở không, đang đứng ngoài chợ. 4 Ông cũng bảo họ: "Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho, tôi sẽ trả cho các anh hợp lẽ công bằng.”5 Họ liền đi. Khoảng giờ thứ sáu, rồi giờ thứ chín, ông lại trở ra và cũng làm y như vậy. 6 Khoảng giờ mười một, ông trở ra và thấy còn có những người khác đứng đó, ông nói với họ: "Sao các anh đứng đây suốt ngày không làm gì hết? "7 Họ đáp: "Vì không ai mướn chúng tôi.” Ông bảo họ: "Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho! "8 Chiều đến, ông chủ vườn nho bảo người quản lý: "Anh gọi thợ lại mà trả công cho họ, bắt đầu từ những người vào làm sau chót tới những người vào làm trước nhất.”9 Vậy những người mới vào làm lúc giờ mười một tiến lại, và lãnh được mỗi người một quan tiền. 10 Khi đến lượt những người vào làm trước nhất, họ tưởng sẽ được lãnh nhiều hơn, thế nhưng cũng chỉ lãnh được mỗi người một quan tiền. 11 Họ vừa lãnh vừa cằn nhằn gia chủ:12 "Mấy người sau chót này chỉ làm có một giờ, thế mà ông lại coi họ ngang hàng với chúng tôi là những người đã phải làm việc nặng nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt.”13 Ông chủ trả lời cho một người trong bọn họ: "Này bạn, tôi đâu có xử bất công với bạn. Bạn đã chẳng thoả thuận với tôi là một quan tiền sao?14 Cầm lấy phần của bạn mà đi đi. Còn tôi, tôi muốn cho người vào làm sau chót này cũng được bằng bạn đó. 15 Chẳng lẽ tôi lại không có quyền tuỳ ý định đoạt về những gì là của tôi sao? Hay vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn đâm ra ghen tức? "16 Thế là những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu, còn những kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót.

A. GIẢI THÍCH
1/ Giờ lao động của người Do Thái quy định thế nào?
Người Do Thái lao động mỗi ngày 12 giờ:
-         Giờ thứ I: 6 giờ sáng, bắt đầu đi làm.
-         Giờ thứ 12: 18 giờ, nghỉ việc và lãnh lương.
2/ Có năm loại thợ làm vào những giờ khác nhau nghĩa là sao?
-         Loại thợ giờ thứ I: 6 giờ sáng, làm 12 giờ trong ngày.
-         Loại thợ giờ thứ 3: 9 giờ sáng, làm 9 giờ trong ngày.
-         Loại thợ giờ thứ 6: 12 giờ trưa, làm 6 giờ trong ngày.
-         Loại thợ giờ thứ 9: 15 giờ, làm 3 giờ trong ngày.
-         Loại thợ giờ thứ 11: 17 giờ, làm 1 giờ trong ngày.
Những thợ vào làm vườn nho cho ông chủ sớm muộn khác nhau, diễn tả người lãnh Bí tích Thánh Tẩy để được sống trong Hội Thánh: Trẻ con có (giờ I); vị thành niên có (giờ III); thanh niên có (giờ VI); trưởng thành có (giờ IX); già nua có (giờ XI).
3/ Tiền công nhật một đồng có quá ít không?
Đó là tiền công nhật, theo luật Do Thái đã quy định, đủ nuôi sống gia đình trong một ngày.
4/ Hình ảnh năm nhóm thợ làm những giờ khác nhau trong mầu nhiệm Nước Thiên Chúa, có nghĩa gì?
Thánh Irênê, thánh Grégorio (590-604), và ông Origène cho rằng đây là năm chặng trong lịch sử Thiên Chúa cứu độ khởi đi từ Adam (giờ I), rồi đến ông Noe (giờ III), kế tiếp là ông Abraham (giờ VI), tiếp đến là ông Môsê (giờ IX), và cuối cùng Đức Giêsu (giờ XI).
Ông chủ trao cho năm nhóm thợ tiền lương đồng đều mỗi người một đồng, chính là Đức Giêsu ban ơn cứu độ đồng đều cho tất cả mọi người Công Giáo, tân tòng cũng như đạo gốc, không ai cảm thấy mình bị thiệt thòi, không ai được kể công với Chúa, vì ơn cứu độ là ơn nhưng không. Bởi đó họ phải luôn biết tạ ơn Chúa, vì được làm con Chúa và hằng ngày còn được nuôi dưỡng bằng ơn thánh (một đồng), mà ta được đón nhận hằng ngày trong Thánh Lễ. Thánh Phaolô là mẫu người trong việc này, nên ông cất lời khuyên các tín hữu: “Chính bởi ân huệ mà anh em được cứu độ, vì anh em cũng như tôi xưa kia chúng ta làm theo xu hướng xác thịt! Nhưng Đức Kitô thương xót ta, Ngài đã cho ta được hồi sinh, như vậy, không phải do công anh em, mà là do ơn Chúa ban, không phải do tự việc làm để đừng có ai vênh vang tự đắc” (Ep 2, 1-9).

B. GIÁO HUẤN
SỐNG TRONG HỘI THÁNH, NẾM PHÚC THIÊN ĐÀNG
Dụ ngôn thợ làm vườn nho nếu xét về mặt xã hội, không ông chủ nào đối xử với các thợ như thế. Đành rằng ông chủ trả lương cho thợ không sai hợp đồng, không bất công. Nhưng làm như vậy là chủ tỏ ra thiếu khôn ngoan, gây cớ cho người ta ghen tỵ nhau, hoặc làm cho thợ hiểu lầm chủ thương người này mà ghét người kia. Thợ mà biết tâm tình chủ như thế, chắc gì lần sau chủ có thể mượn được thợ vừa ý! Nhưng Đức Giêsu kể dụ ngôn này nhằm diễn tả mầu nhiệm Nước Thiên Chúa, vì “đường lối của Thiên Chúa khác với đường lối của loài người, vì ý nghĩ của Thiên Chúa khác với suy nghĩ của loài người” (Is 55, 6-9: Bài đọc I). Qua dụ ngôn này Chúa muốn ta phải ý thức mình vừa là thợ, vừa là chủ trong đời sống Hội Thánh:
I. TA LÀ THỢ LÀM VƯỜN NHO: SỐNG TRONG HỘI THÁNH THÌ PHẢI TÍCH CỰC PHỤC VỤ ĐỒNG LOẠI, MÀ VẪN CẢM NGHIỆM MÌNH ĐƯỢC HẠNH PHÚC NHƯ SỐNG TRÊN THIÊN ĐÀNG.
1- Được làm vườn nho của Chúa (gia nhập Hội Thánh) là một ơn lớn lao, để tỏ lòng biết ơn Chúa, ta phải tích cực phục vụ đồng loại.
Ta hãy bắt chước đời sống của thánh Phaolô, ông là Tông Đồ sinh non đẻ muộn (tu muộn), thuộc loại thợ làm vườn nho vào giờ thứ năm (làm giờ thứ 11). Ông Phaolô có thể phàn nàn: “Lạy Chúa, sao Ngài không gọi con sớm cùng với các bạn con (Nhóm Mười Hai), để con khỏi bị nhiều người nghi ngờ khi con hoạt động cho Tin Mừng (x. Cv 9, 26), để con khỏi ân hận là tên vũ phu (x. Cv 26, 11), để con khỏi mặc cảm là “đứa ranh con, là người mạt nhất trong các Tông Đồ, và cũng không đáng gọi là Tông Đồ nữa” (1Cr 15, 8-9). Dù ông Phaolô nói với mọi người như thế, nhưng không phải là phàn nàn với Chúa, vì ông đã cảm nghiệm được lòng Chúa xót thương, nên ông rất biết ơn Chúa, qua lời ông nói: “Đức Giêsu Kitô đã đến trong thế gian để cứu những kẻ tội lỗi, trong số đó tôi là người thứ nhất, qua tôi, Đức Giêsu Kitô đã bày tỏ phác sơ qua tất cả sự đại lượng của Ngài, Ngài đặt tôi làm gương cho những ai tin vào Ngài” (1Tm 1, 15-16). Nhờ tình yêu của Đức Giêsu Kitô thúc bách (x. 2Cr 5, 14), nên ông tích cực trong sứ mệnh Tông Đồ, đem lại kết quả “không thua kém các Tông Đồ thượng đẳng” (2Cr 11, 5). Như thế ông Phaolô đã diễn tả người thợ làm vườn nho muộn nhất, vì người này không hề phàn nàn, trách móc chủ điều gì, dù suốt ngày anh ngẩn ngơ ngoài đầu đường xó chợ, không ai thuê mướn, cả gia đình anh suýt chết đói vì thất nghiệp! (x. Mt 20, 3-7: Tin Mừng).
Nhìn vào đời sống Hội Thánh, nhiều người Đạo gốc, Đạo dòng, là các thợ vào làm vườn nho sớm, lẽ ra không được thua kém tinh thần phục vụ mẫu mực của ông Phaolô, để ai cũng phải nói: “Anh em hãy bắt chước tôi, như tôi đối với Chúa Kitô” (1Cr 11, 1), và “anh em hãy làm thay tôi” (2Cr 12, 11). Nếu người Công Giáo nào cũng sống như ông Phaolô, thì cũng có quyền nói: “Giờ đây, tôi vui mừng được chịu đau khổ vì anh em. Những gian nan thử thách Đức Kitô còn phải chịu, tôi xin mang lấy vào thân cho đủ mức, vì lợi ích cho thân thể Người là Hội Thánh.” (Cl 1, 24)
2- Được làm việc Tông Đồ của Chúa là hạnh phúc như sống trên Thiên Đàng.
Thánh Tông Đồ nói: “Sống là Đức Kitô, chết là mối lợi!” (Pl 1, 21: Bài đọc II). Mối lợi khi chết là “lên Thiên Đàng được nghe Lời khôn tả” (2 Cr 12, 4). Nhưng “nếu sống trong xác phàm là hoạt động có hiệu quả trong việc rao giảng Tin Mừng, thì tôi không biết phải chọn gì. Tôi bị giằng co đôi ngả: tôi ước mong thoát ly và được ở cùng Đức Ki-tô, thì thật là điều tối hảo gấp bội, nhưng lưu trú trong xác phàm lại khẩn thiết hơn vì anh em, và tôi biết rằng tôi sẽ lưu lại và ở bên mà giúp anh em hết thảy tiến tới và được vui mừng của lòng tin” (Pl 1, 22-25: Bài đọc II).
Như thế Tông Đồ Phaolô khác hẳn với những người thợ làm vườn nho cho ông chủ từ sáng sớm đã lên tiếng than thân và trách chủ: “Tôi phải vác nặng cả ngày trường với nắng nôi thiêu đốt, vậy mà ông lại kể tôi ngang hàng với người làm có một giờ” (Mt 20, 12: Tin Mừng).
Vậy khi là người làm công lo việc Tông Đồ trong Hội Thánh, ta không nên ghen tỵ với nhiều người sống Đạo xem ra không đạo đức bằng mình, mà lại gặp nhiều may mắn, để rồi oán trách Thiên Chúa không thương, như những người thợ làm vườn nho từ sáng sớm đã trách chủ. Do đó thánh Gioan Tẩy Giả đã nhắc: “Chớ đòi gì quá mức ấn định, đừng xách nhiễu, đừng vu khống cho ai, hãy bằng lòng với lương bổng của mình” (Lc 3, 13-14). Thánh Phaolô cũng tiếp lời khuyên: “Làm việc gì hãy tận tâm như thể làm cho Chúa, chứ không phải làm cho người đời” (Cl 3, 23).
Được làm người Công Giáo mà không biết ơn Chúa lại bất mãn vì “bị” lãnh Bí tích Thánh Tẩy sớm, chỉ muốn về già mới xin Rửa Tội, để được giống như người thợ làm vườn nho trễ. Sống Đạo mà bất mãn về danh Công Giáo thì cũng là loại bạn phản bội như Giuđa (x. Mt 26, 50), hay như người bạn bất lịch sự không mặc áo cưới mà dám vào dự tiệc (x. Mt 22, 11), hoặc như người thợ vào làm vườn nho sớm oán trách chủ không công bằng so với thợ làm trễ, khiến chủ phải lên tiếng: “Này bạn, bạn ghen tỵ làm gì? Há tôi không được quyền làm như tôi muốn về của cải tôi hay sao: hay mắt bạn lườm nguýt vì tôi nhân lành” (Mt 20, 13t: Tin Mừng).
Một người có máu ghen tỵ và một người có lòng tham lam, cả hai đều được dẫn đến trước mặt vua, vua bảo: “Để làm vừa lòng các ngươi, ai muốn xin gì trẫm cũng cho, nhưng ai xin sau thì được gấp đôi người trước”. Lời này làm cho hai tên ghen tỵ và tham lam đều phải câm miệng, vì tên tham không muốn xin trước, đợi tên ghen xin trước để mình được vua ban gấp đôi! Còn tên ghen cũng chờ tên tham xin trước, vì nó sợ tên tham được gấp đôi! Vua đợi một lúc lâu, không ai lên tiếng, cuối cùng vua ra lệnh cho tên ghen phải xin trước, hắn nghĩ: Mình phải xin gì trước để trả thù tên tham, cuối cùng hắn xin vua: “Xin vua chặt một cánh tay của tôi”, với thâm ý là vua sẽ chặt hai cánh tay của tên tham! Tên ghen đó là Satan, kẻ tham là Giuđa phản Thầy, thuộc dòng giống Adam, Eva
II. SỐNG TRONG HỘI THÁNH TA CÒN PHẢI Ý THỨC QUYỀN LÀM CHỦ CỦA MÌNH, VÀ THI HÀNH QUYỀN NÀY NHƯ MỤC TỬ GIÊSU.
1/ Sống Đức Tin.
Mọi dân, mọi nước trên khắp mặt đất này chỉ có Chúa Giêsu là Mục Tử nhân hậu (x. Ga 10), Ngài là Đấng Cứu Độ duy nhất (x. Cv 4, 12). Ai tin để được kết hợp với Ngài, thì được sống hạnh phúc dồi dào muôn đời (x. Ga 10, 10). Chính vì vậy mà trong Tin Mừng Gioan, ông không viết danh sách các môn đệ Đức Giêsu chọn làm mục tử dân Ngài. Vì ông chỉ muốn mọi người chiêm ngắm Vị Mục Tử tuyệt vời là Chúa Giêsu, để chăm sóc người anh em theo mẫu Thầy Giêsu. Muốn được thế, ta phải cầu xin với Mục Tử Giêsu: “Lạy Chúa, xin mở lòng chúng con, để chúng con lắng nghe Lời của Con Chúa” (Cv 16, 14b: Tung Hô Tin Mừng). Và nhờ có tâm hồn lắng nghe Lời Chúa, rồi đem thực hành, thì ta mới “tỏa ra hương thơm giữa những người được cứu độ và những kẻ bị hư đi” (2Cr 2, 15). Đó là sức thu phục đồng loại về cho Chúa Giêsu. Vì “Chúa gần gũi tất cả những ai cầu khẩn Người” (Tv 145/144, 18a: Đáp ca).
2/ Sống có nhân bản.
Ta phải bắt chước ông chủ vườn nho: chủ trả lương cho thợ không căn cứ vào năng xuất lao động, mà căn cứ vào hoàn cảnh sống của họ, vì nếu ông trả theo đức công bằng là 1/12 phần một đồng của người đến sớm, thì gia đình người này không thể sống được. Ông chủ vườn nho đã thực hành lời dạy của ông Tôbya: “Hãy trả lương cân xứng cho người giúp con và thêm chút gì vào tiền công của họ” (Tb 12, 1). Đừng lợi dụng người thất nghiệp mà bóc lột sức lao động người ta, lại trả lương chết đói, thế mà còn tự hào rằng: Nếu tôi không mượn nó, cháo nó không có mà húp!
Hãy nhớ của cải ta có là do Chúa ban, ta chỉ là người quản lý. Đức Giêsu đã khen “người quản lý khôn ngoan trung trực, bất cứ lúc nào chủ đến cũng thấy nó đang phân phát phần lương thực cho gia nhân đúng lúc phải thời” (Mt 24, 45-47). Mục đích chia sẻ phải hướng lòng người anh em về việc nhận biết Thiên Chúa. Giá trị chia sẻ ở điểm này, đó mới là Đức Ái Kitô giáo. Vì thế, hết những ai không chia Đức Tin, không chia lòng Mến, để làm cho người anh em thuộc về Chúa Kitô, thì họ chẳng hơn gì những người Do Thái tự hào thờ Chúa theo Luật Môsê, để rồi đóng cửa Trời không muốn cho ai vào (x. Mt 23, 13), thì cho dù dưới mắt người đời hay dưới mắt những người Do Thái cố thủ Luật Môsê cho đó là người cao cả, người đứng đầu lãnh đạo cộng đoàn, thì trong Nước Thiên Chúa, Chúa Giêsu sẽ truất phế loại người này và đặt những người tin theo Ngài, cụ thể như các môn đệ Ngài chọn lên lãnh đạo dân theo đường lối phục vụ của Mục Tử Giêsu. Đúng như Đức Giêsu nói: “Nhiều kẻ đầu hết sẽ nên cuối hết, và có những kẻ cuối hết sẽ nên đầu hết” (Mt 20, 16a: Tin Mừng).
Cũng thế nhiều người thấp cổ bé miệng trong xã hội như phu quét rác, nhưng họ làm là làm cho Chúa chứ không phải cho người đời (x. Cl 3, 23), với ý hướng bất cứ làm việc gì cũng để tôn vinh Thiên Chúa (x. 1Cr 10, 31), thì trong Nước Thiên Chúa họ vẫn là người cao cả, hơn hàng giáo sĩ chỉ dùng quyền bính thống trị, làm cho nhiều người xa lánh, thì chẳng những thua phu quét rác mà còn bị phạt nặng nề hơn! Vì “kẻ không biết ý chủ mà làm những chuyện đáng phạt, thì sẽ bị đòn ít. Hễ ai đã được cho nhiều thì sẽ bị đòi nhiều, và ai được giao phó nhiều thì sẽ bị đòi hỏi nhiều hơn.” (Lc 12, 48).
Đức Giám mục Phó địa phận Phú Cường Giuse Nguyễn Tấn Tước, nói chuyện với tôi: Lần kia tôi mời một bác sĩ đến nói chuyện với Chủng sinh, vị bác sĩ ấy ân cần khuyên: “Các thầy ráng học cho giỏi và giữ kỷ luật, tôi mong tất cả các thầy tiến tới chức Linh mục. Nhưng khi làm Linh mục, thì tôi lại muốn các thầy sống tinh thần thời còn là Chủng sinh”. Tôi rất đắc tâm nhận xét này và làm tôi thêm thắc mắc, hỏi: “Thưa Đức cha, từ Linh mục trở thành Giám mục thì sao? Và từ Giám mục lại nhận mũ Hồng y thì phải cư xử với người dưới thế nào?” Ngài trả lời: “Tôi đâu phải Hồng y”.
THUỘC LÒNG
Đối với tôi sống là Đức Kitô, chết là mối lợi! (Pl 1, 21)
 Lm GIUSE ĐINH QUANG THỊNH