Thánh Stêphanô ở Hung
Gia Lợi
Giáo Hội
thì phổ quát, nhưng dáng vẻ bên ngoài thì luôn luôn bị ảnh hưởng bởi nền văn
hóa địa phương--dù tốt hay xấu. Không có Kitô Hữu nào được coi là "nguyên
bản" cả; có người là Công Giáo Mễ Tây Cơ, hay Công Giáo Ba Lan, hay Công
Giáo Việt Nam. Dữ kiện này được nhận thấy hiển nhiên trong cuộc đời Thánh
Stêphanô, vị anh hùng dân tộc và quan thầy của nước Hung Gia Lợi.
Sinh
trong một gia đình ngoại giáo, ngài được rửa tội khi lên 10 cùng với cha của
mình là thủ lãnh nhóm Magyar, là những người khai phá đã đến Danube trong thế kỷ
thứ chín. Khi 20 tuổi, ngài kết hôn với Gisela, người em của hoàng đế tương lai
là Thánh Henry. Khi kế vị cha mình, Stêphanô theo chính sách của một quốc gia
Kitô Giáo vì các lý do chính trị cũng như tôn giáo. Ngài triệt hạ được các cuộc
nổi loạn của giới quý tộc ngoại giáo và thống nhất người Magyar thành một tổ chức
lớn mạnh trong nước. Ngài đến Rôma để xin Giáo Hội phê chuẩn và cũng để xin đức
giáo hoàng phong ban tước vua cho mình. Vào lễ Giáng Sinh 1001, ngài được đội
vương miện.
Stêphanô
đã thiết lập một hệ thống thuế thập phân để hỗ trợ các nhà thờ và cha xứ, cũng
như giúp đỡ người nghèo. Cứ 10 thành phố thì một thành phố phải xây một nhà thờ
và cấp dưỡng cho một linh mục. Ngài bãi bỏ các tục lệ ngoại giáo với ít nhiều sự
ép buộc, và ra lệnh tất cả mọi người phải kết hôn, ngoại trừ giáo sĩ và tu sĩ.
Ai ai cũng có thể đến với ngài, nhất là những người nghèo.
Vào năm
1031, con trai trưởng của ngài là thái tử Emeric từ trần và quãng thời gian kế
đó đầy dẫy những tranh chấp quyền kế vị. Ngay cả người cháu cũng mưu toan ám
sát ngài. Stêphanô từ trần năm 1038 và được phong thánh năm 1083.
Lời Bàn
Ðược trở
nên thánh thiện là có được lòng yêu mến Thiên Chúa và tha nhân giống như Ðức
Kitô. Ðức ái nhiều khi phải mang bộ mặt lạnh lùng nghiêm khắc vì lợi ích của sự
thiện. Ðức Kitô đã lên án sự giả hình của người Pharisêu, nhưng khi từ trần,
Người đã tha thứ cho họ. Thánh Phaolô ra vạ tuyệt thông người loạn luân ở
Côrintô "để có thể cứu rỗi linh hồn" ông ta. Một số Kitô Hữu đã chiến
đấu trong các cuộc Thập Tự Chinh với một tinh thần cao thượng, bất kể các động
lực bất chính của người khác. Ngày nay, sau các cuộc chiến tranh vô nghĩa, và với
những hiểu biết sâu xa hơn về sự phức tạp của các động lực con người, chúng ta
chùn bước trước bất cứ bạo lực nào, về hành động hay "im lặng" đồng
lõa. Sự phát triển tốt đẹp này vẫn còn được tiếp tục khi người ta tranh luận rằng
có thể nào một Kitô Hữu trở nên người yêu hoà bình tuyệt đối hay đôi khi sự dữ
phải bị tiêu diệt bằng vũ lực.
Lời Trích
"Dù
Giáo Hội đã góp phần rất nhiều trong việc phát triển văn hóa, kinh nghiệm cho
thấy, vì hoàn cảnh, đôi khi thật khó để hài hòa văn hóa với giáo huấn của Giáo
Hội.
"Những
khó khăn này không nhất thiết gây thiệt hại cho đời sống đức tin. Thật vậy,
chúng có thể khích lệ tâm trí để thấu hiểu đức tin cach chính xác hơn. Vì các
cuộc nghiên cứu và khám phá mới đây của khoa học, lịch sử và triết học đã nêu
lên các vấn đề mới có ảnh hưởng đến đời sống và đòi hỏi phải có các cuộc nghiên
cứu mới về thần học" (Hiến Chế Tín lý về Giáo Hội Trong Thế Giới Ngày Nay,
62).
(Lm. Phêrô
Nguyễn Ngọc Mỹ)