(1390
- 1473)
"Chiến đấu với mọi sai lầm, nhưng hãy thi hành với sự vui vẻ, kiên nhẫn,
ân cần, và bác ái. Sự khắc nghiệt chỉ làm hại chính linh hồn bạn và phá đổ mục
đích tốt đẹp nhất." (John of Kanty)
Thánh Gioan là một người sinh trưởng ở thôn quê nhưng biết lợi dụng thị
thành cũng như Ðại Học Krakow ở Ba Lan để trau dồi thêm kiến thức. Sau khi hoàn
tất việc học, ngài được thụ phong linh mục và là giáo sư thần học. Không may, vấn
đề phe cánh thời ấy còn rất nặng nề nên những người ganh tị sự nổi tiếng của
ngài đã lập mưu để đẩy ngài ra khỏi chức giáo sư. Ngài không được phép lên tiếng
và dẫn chứng để bào chữa. Bởi thế, vào lúc 41 tuổi, ngài bị đẩy về giáo xứ
Olkusz, để học làm cha xứ.
Người dân ở Olkusz, Bohemia có đủ lý do để
nghi ngờ vị cha xứ mới. Họ biết một giáo sư đại học nghĩ gì về cái thành phố
quê mùa nhỏ bé của họ. Tệ hơn nữa, thành phố của họ đã từng được coi là nơi chứa
chấp các linh mục bị "thất sủng."
Chắc chắn rằng nếu ngài nổi cơn thịnh nộ
trước sự bất công ấy, có lẽ không một người giáo dân nào đổ lỗi cho ngài. Nhưng
vì không muốn họ phải gánh chịu những hậu quả của hành động mình nên ngài đã im
lặng.
Cuộc sống ở Olkusz cũng không dễ dàng gì.
Ngài lo sợ trách nhiệm của một cha xứ. Bất kể ngài có cố gắng đến đâu, giáo dân
vẫn giữ một thái độ lạnh lùng, xa cách. Nhưng hoạch định của Cha Gioan rất đơn
giản, và hoạch định ấy xuất phát từ con tim chứ không phải trí óc. Trong bất cứ
chương trình nào thực hiện, ngài đều cho họ thấy ngài thực sự lưu tâm đến người
dân. Mặc dù sau nhiều năm vẫn chưa thấy dấu hiệu của sự thành công, ngài thận
trọng không lộ vẻ tức giận hay thiếu kiên nhẫn. Ngài biết, người ta không thể bị
ép buộc sống bác ái, bởi thế ngài đã cho họ những gì tốt đẹp nhất mà ngài hy vọng
một ngày nào đó họ sẽ tìm thấy.
Sau tám năm trường, ngài được miễn tội và
được trở về Krakow. Lúc ấy, ngài đã thu phục được lòng dân ở Olkusz, nên những
người từng là thù nghịch trước đây đã tiễn chân ngài đến vài dặm để năn nỉ xin
ngài ở lại với họ.
Trong quãng đời còn lại, ngài là giáo sư
Kinh Thánh của trường đại học. Ngài được người ta mến chuộng đến nỗi thường được
giới quý tộc mời ăn uống. Có lần, ngài bị người gác cửa từ chối không cho vào dự
tiệc chỉ vì chiếc áo chùng thâm bạc phếch của ngài. Cha Gioan cũng không cãi lại
mà trở về nhà, thay chiếc áo mới rồi trở lại. Trong bữa tiệc, người hầu bàn sơ
ý làm đổ thức ăn trên chiếc áo mới của ngài. Thay vì khó chịu, ngài lại pha
trò, "Không có gì. Chiếc áo của tôi cũng được ăn uống chứ. Nếu không vì lý
do đó thì tôi đâu có đến đây."
Có lần Cha Gioan đang ngồi ăn và thấy người
ăn xin đi qua trước cửa, ngài đứng dậy, đi theo, và cho họ tất cả những thức ăn
ngài có. Không hỏi một lời, cũng không yêu cầu gì, khi nhận thấy nhu cầu của
người khác ngài lập tức giúp đỡ họ với bất cứ gì ngài có.
Cha Gioan luôn lập đi lập lại cho các sinh
viên về triết lý này, "Chiến đấu với mọi sai lầm, nhưng hãy thi hành với sự
vui vẻ, kiên nhẫn, ân cần, và bác ái. Sự khắc nghiệt chỉ làm hại chính linh hồn
bạn và phá đổ mục đích tốt đẹp nhất."
Lời Bàn
Thánh Gioan ở Kanty là một vị thánh tiêu biểu:
nhân từ, khiêm tốn và độ lượng; bị chống đối và sống kham khổ để ăn năn đền tội.
Hầu hết mọi Kitô Hữu trong một xã hội giầu sang có thể hiểu được tất cả những đức
tính trên, ngoại trừ đức tính sau cùng: bất cứ điều gì đòi hỏi sự rèn luyện dường
như người ta cho rằng chỉ dành cho các lực sĩ. Giáng Sinh là thời gian tốt để bỏ
bớt những đam mê vật chất.