THÁNH PHANXICÔ XALÊDIÔ
(1567-1622)
Lm. Phêrô
Nguyễn Ngọc Mỹ
Lược sử
Cha của Phanxicô dự định cho chàng là một luật sư để có thể thế chỗ
ông trong nghị viện tỉnh Savoy nước Pháp. Vì lý do đó Phanxicô được gửi đến
Padua để học luật. Sau khi đậu bằng tiến sĩ, chàng trở về nhà, và đúng lúc ấy,
chàng ngỏ ý muốn đi tu làm linh mục. Dĩ nhiên, cha mẹ chàng chống
đối kịch liệt, và phải mất một thời gian khá lâu sau khi Phanxicô kiên trì
thuyết phục thì ông bà mới đồng ý. Sau khi được thụ phong linh mục, Cha
Phanxicô được bầu làm giáo trưởng của Địa Phận Geneva, sau này nơi đó là trung
tâm phát xuất tà thuyết Calvin. Ngài được sai đi để hoán cải những người
theo tà thuyết này, nhất là ở quận lỵ Chablais. Qua lời giảng và qua việc phân
phát những tài liệu nhỏ do ngài viết để giải thích giáo lý thật của Công Giáo,
ngài rất thành công.
Khi 35 tuổi, ngài là Giám Mục của Geneva. Trong khi điều hành
giáo phận, ngài tiếp tục rao giảng, nghe xưng tội và dạy giáo lý cho trẻ em. Sự
nhân từ của ngài đã đưa được nhiều linh hồn về với Chúa. Ngài thực hành
câu châm ngôn của chính ngài là: "Một muỗng mật ong thì thu hút nhiều ruồi
hơn một thùng dấm."
Ngoài hai tác phẩm nổi tiếng của ngài là "Khởi Đầu Đời Sống
Đạo Đức" và "Luận Án về Tình Yêu Thiên Chúa", ngài còn viết
nhiều cuốn sách nhỏ và rất nhiều bài báo. Vì những văn bản này mà ngài được đặt
làm quan thầy của báo giới Công Giáo. Văn bản của ngài, đầy dẫy những
nét nhân hậu, nhắm đến người giáo dân. Ngài muốn họ hiểu là họ cũng được mời
gọi để trở nên thánh. Như ngài viết trong cuốn "Khởi Đầu Đời Sống Đạo
Đức": "Đó là điều sai lầm, hoặc đúng hơn là một tà thuyết, khi nói
rằng việc đạo đức không thích hợp với đời sống của một binh sĩ, một thương gia,
một thái tử hay một phụ nữ có chồng... Đã có nhiều người mất sự trọn lành trong
cái khô khan của thế gian."
Mặc dù sự bận rộn và cuộc đời ngắn ngủi của ngài, Cha
Phanxicô đã cộng tác với một vị thánh khác, Jane Frances de Chantal, trong việc
thành lập tu hội Nữ Tu Dòng Thăm Viếng. Các nữ tu này thi hành nhân đức mà Đức
Maria đã làm gương khi đến thăm người chị họ là bà Êligiabét: khiêm tốn, đạo
đức và giúp đỡ lẫn nhau. Lúc đầu các nữ tu tiếp tay một cách giới hạn trong
công việc bác ái đối với người nghèo và bệnh nhân. Ngày nay, trong khi một số
nữ tu điều hành các trường học, một số nữ tu khác dành trọn cuộc đời để chiêm
niệm.
Suy niệm 1: Dự định
Cha của Phanxicô dự định cho
chàng là một luật sư để có thể thế chỗ ông trong nghị viện tỉnh Savoy nước
Pháp. Thế nhưng ngài lại chọn nếp sống tu trì theo Thiên Ý.
Người tính không bằng trời tính.
Vào thời Cựu Ước, con cái loài người dự tính xây một tháp có đỉnh cao chọc
trời, nhưng bất thành do Chúa làm cho ngôn ngữ bất đồng (St 11,1-10).
Vào thời Tân Ước, vua Hêrôđê dự
tính giết hài nhi Giêsu, nhờ vào việc các nhà chiêm tinh tìm được chỗ chính xác
và báo lại. Nhưng Chúa lại báo mộng cho họ đi lối khác về xứ (Mt 2,12.16).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con luôn sống theo sự hướng dẫn của Chúa quan phòng.
Suy niệm 2: Ơn gọi tu trì
Thánh Phanxicô ngỏ ý muốn đi tu
làm linh mục. Dĩ nhiên, cha mẹ chàng chống đối kịch liệt, và phải mất một thời
gian khá lâu sau khi Phanxicô kiên trì thuyết phục thì ông bà mới đồng ý.
Ơn gọi tu trì là một ơn gọi nhưng
không. Điều này có nghĩa là tự sức mình, không ai cảm thấy mình xứng đáng với
ơn huệ cao cả đó. Thiệp mời của các vị tân chức cũng như của các tân khấn sinh
đều cùng có một nội dung ấy.
Vì là một ơn gọi nhưng không, nên
dầu con người muốn mà Chúa không muốn thì cũng không được. Và ngược lại, dầu là
một ơn gọi nhưng không, nhưng nếu Chúa muốn mà con người không muốn thì cũng
không được. Do đó có hai yếu tố làm nên ơn gọi tu trì. Đó là Chúa chọn gọi và
con người đáp trả.
* Lạy Chúa Giêsu, lúa chín
đầy đồng mà thợ gặt thì ít, xin Chúa hãy sai nhiều thợ gặt đến.
Suy niệm 3: Hoán cải
Thánh Phanxicô được sai đi để
hoán cải những người theo tà thuyết Calvin, nhất là ở quận lỵ Chablais.
Ngài rất thành công qua lời giảng
và qua việc phân phát những tài liệu nhỏ do ngài viết để giải thích giáo lý
thật của Công Giáo, nhưng đồng thời cũng nhờ vào đức tính hiền lành nhân hậu
ngài tập được trong suốt 20 năm.
Công việc hoán cải tha nhân quả
vất vả và đòi nhiều công sức, nhưng cũng mang lại niềm vui khi gặt hái được
thảnh quả, vì chẳng những người có liên quan mà cả thiên đàng cũng hớn hở vui
mừng.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con luôn coi trọng việc hoán cải bản thân cũng như tha nhân.
Suy niệm 4: Nhân từ
Sự nhân từ của Thánh Phanxicô đã
đưa được nhiều linh hồn về với Chúa. Ngài thực hành câu châm ngôn của chính
ngài là: "Một muỗng mật ong thì thu hút nhiều ruồi hơn một thùng
dấm".
Thánh Phanxicô đã chiến thắng
được tính tình nóng nẩy của ngài, nhờ ngài coi trọng lời Đức Kitô: "Hãy
học cùng tôi, vì tôi hiền lành và khiêm nhường thật." Ai ai cũng thấy
trong lối đối xử tràn ngập sự ân cần và bản chất tốt lành của ngài. Vì bản tính
hiền lành và vui vẻ ấy mà ngài được gọi là "Thánh Lịch Thiệp."
Thánh Phanxicô dặn dò chúng ta:
"Người có đức hiền lành Kitô Giáo thì thương yêu và dịu dàng với người
khác: Họ có khuynh hướng tha thứ lỗi lầm của người khác; sự thiện hảo của tâm
hồn họ được bộc lộ trong sự hòa nhã dịu dàng có ảnh hưởng đến lời nói cũng như
hành động của họ, giúp họ nhìn bất cứ vấn đề gì trong đường hướng bác ái và
thoải mái".
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con sống đức hiền lành như là phương thế cứu mình và cứu người.
Suy niệm 5: Báo chí
Thánh Phanxicô viết nhiều cuốn
sách nhỏ và rất nhiều bài báo. Vì những văn bản này mà ngài được đặt làm quan
thầy của báo giới Công Giáo.
Báo chí là một phương tiện truyền
thông rất quan trọng và cũng là một con dao hai lưỡi. Báo chí trong tay người
tốt sẽ giúp độc giả thấm nhiễm điều hay lẽ phải, và có thể trở nên tốt.
Nhưng báo chí dưới ngòi bút của
kẻ xấu lại gây độc hại cho người non dạ và thiếu bản lãnh. Chưa nói đến trường
hợp nguy hiểm mà người ta thường đánh giá là báo nói láo ăn tiền.
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con biết tự chủ và cẩn trọng trong việc chọn lựa sách báo.
Suy niệm 6: Bận rộn
Mặc dù sự bận rộn và cuộc đời
ngắn ngủi của ngài, Cha Phanxicô đã cộng tác với một vị thánh khác, Jane
Frances de Chantal, trong việc thành lập tu hội Nữ Tu Dòng Thăm Viếng.
Bận rộn với những công việc chính
đáng thì thật quý hóa vô cùng, vì tránh được hiện trạng “nhàn cư vi bất thiện”,
có nghĩa là ở dưng là cội rễ mọi sự dữ (Hc 33,28), cũng như tránh được việc bị
người người chê cười khinh bỉ do tính lười biếng (Hc 22,1).
Đức Giêsu vốn bận rộn với công
việc rao giảng Tin Mừng đến mức chẳng có thì giờ ăn uống và nghỉ ngơi (Mc
6,31;10,13). Nhưng Ngài vẫn không sao lãng một việc tối ưu là cầu nguyện cùng
Thiên Chúa, cho dầu phải dậy sớm hoặc thức khuya (Mc 1,35;Lc 6,12).
* Lạy Chúa Giêsu, xin giúp
chúng con đừng lười biếng nhưng luôn chuyên chăm làm việc, nhất là việc cầu
nguyện.