CON ĐƯỜNG VỀ TRỜI

§1 - TIẾNG GỌI VỀ TRỜI
Hồng y Fulton Sheen
Cấp bậc vong thân thứ nhất là phân liệt khỏi chính bản thân. Con người tân thời bây giờ không còn thống nhất nữa, mà là một khối phân hoá thành nhiều mảng lộn xộn và bất ổn: Những mặc cảm, kiêu căng, thác loạn thần kinh, căng thẳng tâm lý. Hắn là khách lạ của chính hắn vì tháo rời từng mảng linh hồn, tự mâu thuẫn, hay đổi thay thái độ, thiếu nhất quán. Hắn không còn nhìn mình như một đơn vị duy nhất, mà là một bãi chiến trường của các khuynh hướng đối chọi nhau, không có mục tiêu thống nhất cho cuộc sống. Chúng ta có thể so sánh linh hồn tân thời với một chuồng chứa súc vật, trong đó đủ mọi thú dữ cắn xé lẫn nhau, mạnh được, yếu thua, hoặc so sánh với một chiếc máy thâu thanh, cùng lúc tiếp nhận nhiều tần số của các đài phát khác nhau. Thay vì một tần số rõ ràng, thì là hổ đốn tiếng ồn ào nhức óc.
Nếu như người ta có chút học thức, thì tình trạng lại còn khốn đốn hơn. Trí tuệ của họ là một hỗn hợp các tin tức lộn xộn, không có một triết lý chủ đạo nào. Lúc ấy linh hồn có thể chế diễu mình "trong tôi có hai ngôi vị. Một là linh hồn tôi sống động, hai là một tiến sĩ triết học, kiến thức uyên thâm". Những con người như thế ngày nay đầy rẫy trong xă hội. Họ phản chiếu ra bên ngoài nhiều ý kiến khó nghe. Chứng tỏ trí tuệ họ là một khối lộn xộn chưa kịp tiêu hóa. Họ kết luận với mọi người rằng: Bởi tôi không biết sự thật, cho nên chẳng ai biết. Quan điểm yếm thế của họ phát triển thành triết lý sống cho mọi người. Nhưng buồn thay, nó ném hắn vào trong tối tăm, ngu dốt, vào trong hang hôi thối của vô thức, tiềm thức. Hậu quả là họ thay đổi triết lý sống như thay áo. Ngày thứ hai, họ phác họa vài nét duy vật. Ngày thứ ba họ đọc một cuốn sách bán chạy nhất tuần, rồi vất vả bỏ chủ thuyết cũ vẽ ra chủ thuyết mới, chủ thuyết duy tâm. Ngày tứ tư, chủ thuyết quốc xã điên khùng. Ngày thứ năm, căn bản mới của bến bờ tự do. Ngày thứ sáu, thay đổi ý kiến, sau khi nghe phát thanh một chương trình tâm lý, họ quyết định chọn ông Freud làm thày dạy. Ngày thứ bảy, họ uống rượu thật nhiều để quên đi mọi hướng đi đã phác họa. Và ngày chủ nhật, họ lấy làm ngạc nhiên và suy nghĩ tại sao lại còn có những con người ngu xuẩn rủ nhau tới nhà thờ? Mỗi ngày họ có một ngẫu tượng mới. Mỗi tuần một tính khí mới. Thẩm quyền của họ là ý kiến công cộng. Ý kiến ấy đổi chiều, thì họ cũng đổi theo, không có lý tưởng cố định, không có đam mê lớn, chỉ có thờ ơ, lãnh đạm với hết mọi sự trên thế gian. Sống trong tình trạng đặt mình làm tâm điểm cách quá đáng cho nên câu truyện hàng ngày của họ toàn cái "tôi", hậu quả là nếu hàng xóm láng giềng không đề cao cái tôi của họ trong câu truyện, thì họ cảm thấy nhạt nhẽo, vô duyên.