HÃY ĂN NĂN THỐNG HỐI
Hoán cải là việc lành xứng với lòng thống hối, là định lại bậc thang giá trị
của ta theo của Chúa, là nhìn nhận tội lỗi và chấp nhận cắt tỉa đớn đau.
Cách nay hơn
2000 năm, người La Mã có một thói quen
đặc biệt trong nghi lễ đón chào một vị tướng thắng trận trở về: Khi vị tướng hiên ngang tiến vào khải hoàn môn
giữa tiếng tung hô vang trời dội đất của dân
chúng, thì một người cầm bó tóc tiến tới, rút ra từng sợi mà đốt trước mặt vị tướng này và
nói: “Sic transit gloria mundi” (Vinh
quang đời này chóng qua như thế).
Sứ điệp của Gioan Tẩy Giả trong Phúc
Âm Matthêu nhắc đến nhiều yếu tố về ngày cánh chung, như cái rìu, lửa, sảy lúa, thu
lúa vào kho, rơm thì đốt đi
trong lửa không hề tắt …
Đúng là vào ngày sau hết, Chúa Cứu Thế sẽ đến để hoàn tất công trình cứu độ. Ngày đó, trong Đức Kitô và qua Đức Kitô mà
Thần Khí tác sinh sự sống của Thiên
Chúa sẽ đổ tràn trên vạn vật. Ngày đó một trật tự hoàn hảo của tình yêu
thương sẽ thống trị cả thế giới: “Sói sống chung với chiên
con; beo nằm chung với dê; bò
con, sư tử và chiên sẽ ở chung với nhau; con
trẻ sẽ dẫn dắt các con
thú ấy.” (Is 11,6)
Cứu độ là một ân ban nhưng không, nhưng được cứu độ hay không còn tuỳ ở sự cộng tác của chúng ta. Thánh Augustinô đã nói:
“Chúa dựng nên con không cần có con,
nhưng không thể cứu độ con mà
không có con.” Còn thánh Gioan Tẩy Giả dạy chúng ta
biết lòng thống hối là bước đầu cần thiết cho sự cộng tác đó: “Hãy ăn
năn thống hối.”
Lòng ăn năn thống hối luôn hàm chứa một sự hoán cải.
Ai cũng mong muốn ơn cứu độ, nhưng nhiều khi lại trốn tránh hoán cải. Với nhiều lý do xảo quyệt của thế gian và ma
quỉ, mà người ta dễ tin vào sự công chính
qua việc giữ luật cách tỉ mỉ, chu đáo và bên ngoài hơn là nhìn nhận tội lỗi mình mà hoán cải. Thánh
Gioan Tẩy Giả đã vạch trần mưu
chước độc hại của ma quỉ khi quở mắng người biệt phái và
luật sĩ là những người không muốn hoán cải cuộc sống, vì tin
vào sự công chính bởi lề luật: “Hỡi nòi rắn độc, ai bảo các ngươi
trốn lánh cơn thịnh nộ hòng đổ xuống trên đầu các ngươi.” (Mt 3,7)
Để làm cho người ta quên
hoán cải, ngày xưa ma quỉ làm cho người ta chú
tâm vào việc giữ luật cách tỉ mỉ bên ngoài,
vì tin vào sự công chính bởi lề luật, bởi dòng dõi
Abraham; ngày nay ma quỉ dạy người ta chiêu bài giữ đạo “tại tâm”, “ăn ngay ở lành” chẳng làm phiền ai mà cũng chẳng giúp ai.
Thánh Gioan Tẩy Giả nhấn mạnh là để được cứu độ, thì “hãy
làm việc lành xứng với lòng thống hối.” (Mt 3,8)
Hoán cải là việc lành xứng với lòng thống hối, là định lại bậc thang giá
trị của ta theo của Chúa, là
nhìn nhận tội lỗi và chấp nhận cắt tỉa đớn đau.
“Ngay lúc bị sửa dạy, thì chẳng ai lấy làm vui
thú mà chỉ thấy buồn phiền. Nhưng
sau đó, những người chịu rèn luyện như thế sẽ gặt được hoa trái
là bình an và công chính.” (Dt
12,11)
Và chính khi cảm nghiệm sự cắt tỉa đớn đau
của việc hoán cải mới là lúc
tôi cảm nghiệm được hoa trái bình an của ơn cứu độ từ Đức Kitô, Đấng làm phép
rửa “trong
Thánh Thần và lửa.” (Mt 3,11)