Ngày 26 tháng 12
THÁNH STEPHANO – PHÓ
TẾ TỬ ĐẠO
Lễ Kính
BÀI ĐỌC: Cv 6, 8-10; 7, 54-60
6 8 Thời đó, ông Stê-pha-nô
được đầy ân sủng và quyền năng, đã làm những điềm thiêng dấu lạ lớn lao trong
dân. 9 Có những người thuộc hội đường gọi là hội đường của nhóm nô
lệ được giải phóng, gốc Ky-rê-nê và A-lê-xan-ri-a, cùng với một số người gốc
Ki-li-ki-a và A-xi-a, đứng lên tranh luận với ông Stê-pha-nô. 10
Nhưng họ không địch nổi lời lẽ khôn ngoan mà Thần Khí đã ban cho ông.
7 54 Khi nghe những lời ấy, lòng
họ giận điên lên, và họ nghiến răng căm thù ông Tê-pha-nô.
55 Được đầy ơn Thánh
Thần, ông đăm đăm nhìn trời, thấy vinh quang Thiên Chúa, và thấy Đức Giê-su
đứng bên hữu Thiên Chúa. 56 Ông nói: "Kìa, tôi thấy trời mở ra,
và Con Người đứng bên hữu Thiên Chúa.”57 Họ liền kêu lớn tiếng, bịt
tai lại và nhất tề xông vào ông 58 rồi lôi ra ngoài thành mà ném đá.
Các nhân chứng để áo mình dưới chân một thanh niên tên là Sao-lô. 59
Họ ném đá ông Stê-pha-nô, đang lúc ông cầu xin rằng: "Lạy Chúa Giê-su, xin
nhận lấy hồn con.”60 Rồi ông quỳ gối xuống, kêu lớn tiếng: "Lạy
Chúa, xin đừng chấp họ tội này.” Nói thế rồi, ông an nghỉ.
ĐÁP CA: Tv 30
Đ. Trong tay Ngài, lạy Chúa, con xin phó thác
hồn con. (c 6a)
3bc Xin Ngài nên như núi
đá cho con trú ẩn, như thành trì để cứu độ con. 4 Núi đá và thành
luỹ bảo vệ con, chính là Chúa. Vì danh dự Ngài, xin dẫn đường chỉ lối cho con.
6 Trong tay Ngài, con
xin phó thác hồn con, Ngài đã cứu chuộc con, lạy Chúa Trời thành tín. 8ab
Được Ngài thương, con vui mừng hớn hở, vì Ngài đã đoái nhìn phận con cùng khốn.
16bc Xin giải thoát con
khỏi tay địch thủ, khỏi người bách hại con. 17 Xin toả ánh tôn nhan
rạng ngời trên tôi tớ Ngài đây, và lấy tình thương mà cứu độ.
TUNG HÔ TIN MỪNG:
Tv 117
Hall-Hall: Nguyện xin Chúa tuôn đổ phúc
lành cho người tiến vào đây nhân danh Chúa; Đức Chúa là Thượng Đế, Người giãi
sáng trên ta. Hall.
TIN MỪNG: Mt 10,
17-22
17 Khi ấy Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng: “Hãy coi chừng người đời. Họ sẽ nộp anh em cho
các hội đồng, và sẽ đánh đập anh em trong các hội đường của họ. 18
Và anh em sẽ bị điệu ra trước mặt vua chúa quan quyền vì Thầy để làm chứng cho
họ và các dân ngoại được biết. 19 Khi người ta nộp anh em, thì anh
em đừng lo phải nói làm sao hay phải nói gì, vì trong giờ đó, Thiên Chúa sẽ cho
anh em biết phải nói gì:20 thật vậy, không phải chính anh em nói, mà
là Thần Khí của Cha anh em nói trong anh em.
21 “Anh sẽ nộp em, em
sẽ nộp anh cho người ta giết; cha sẽ nộp con, con cái sẽ đứng lên chống lại cha
mẹ và làm cho cha mẹ phải chết. 22 Vì danh Thầy, anh em sẽ bị mọi
người thù ghét. Nhưng kẻ nào bền chí đến cùng, kẻ ấy sẽ được cứu thoát”.
KHÔNG ĐỔ MÁU, KHÔNG
CÓ ƠN CỨU ĐỘ
Chúng ta
biết, Phụng Vụ của Hội Thánh đặt nền tảng trên hai Mầu Nhiệm lớn, là mầu nhiệm
Ngôi Lời nhập thể và mầu nhiệm Tử Nạn và Phục Sinh. Mỗi khi Hội Thánh cử hành hai
Mầu Nhiệm này, đều ra tuần Bát Nhật mừng kính Thiên Chúa, đồng thời nói lên
lòng tri ân vì muôn vàn ân sủng Ngài ban cách nhưng không thật dồi dào phong
phú cho loài người. Do đó Giáo Lý trong tuần Bát Nhật vô cùng quan trọng, vì trong
thời gian suốt 8 ngày, qua Phụng Vụ, Hội Thánh mới có điều kiện trình bày cặn
kẽ Giáo Lý về hai Mầu Nhiệm ấy để nuôi dưỡng và phát triển đời sống Đức Tin, lòng
mến của các tín hữu. Con số 8 Hội Thánh chọn với hậu ý: Trong tuần Bát Nhật, người
Kitô hữu nhờ nắm vững Giáo Lý qua các Bài đọc và đem ra thực hành, chắc chắn đạt
được sự sống Phục Sinh. Vì vào ngày thứ tám (ngày thứ I trong tuần) Chúa Giêsu
từ cõi chết sống lại. Nhờ đó Hội Thánh được sinh ra, ai thuộc về Hội Thánh mới
bảo tồn được sự sống, giống như tám người thuộc gia đình ông Noe, được Chúa
tuyển chọn trong cả loài người, sống an toàn trong con tàu Chúa đã chỉ dạy ông
Noe đóng, những sinh vật ngoài tầu Noe đều bị tiêu diệt, vì nước phủ khắp trái
đất (x St 7, 13). Dân Chúa sống trong Hội Thánh được Chúa Giêsu chăm sóc hằng
ngày bằng Lời Hằng Sống và bằng Thịt Máu Ngài. Đặc biệt Lời Chúa vô cùng sinh
động, do đó trong một 150 Thánh vịnh, thì Tv 118 là Thánh vịnh nói về ơn Chúa
ban qua Lời của Ngài. Đây là Thánh vịnh dài nhất, chia làm 22 ca khúc (số 22 cho
chúng ta liên tưởng tới Tv 22 là Thánh vịnh nói về sứ mệnh mục tử của Chúa
Giêsu chăm sóc chiên của Ngài), mỗi ca khúc lại gồm 8 câu: dấu chỉ về phục sinh
cho những ai sống 8 mối Phúc thật (x Mt 5, 1t).
Ngày lễ
thánh Stêphanô Tử Đạo, được đặt vào đầu tuần Bát Nhật mừng Chúa Giáng Sinh, không
phải vì ông Stêphanô bị giết vào ngày 26 tháng 12, nhưng Giáo Hội có ý mừng
thánh Tử Đạo đầu tiên trong Hội Thánh, để nói rằng: Con Thiên Chúa đã xé trời
xuống trần gian (x Mc 1, 10). Bởi đó bất cứ những ai muốn được vào Nước Trời
cũng phải xé xác mình, phải đổ máu như Stêphanô, ít là xác tín sống Tin Mừng
phải chấp nhận gian khổ mới về Thiên Đàng.
Vậy Giáo
Lý trong ngày mừng kính thánh Stêphanô dạy mọi người tín hữu phải xác tín và
đem ra thực hành:
-
Muốn được Chúa ban bình
an, phải đương đầu với nhiều đối kháng.
-
Sống niềm tin vào
Chúa Kitô là sống trong hy vọng nơi ngày cánh chung.
1/
MUỐN ĐƯỢC CHÚA BÌNH AN, PHẢI ĐƯƠNG ĐẦU VỚI NHIỀU ĐỐI KHÁNG.
Chúng ta mới mừng lễ Chúa Giáng Sinh ngày hôm qua, dân Chúa tiếp
tục phụ họa tiếng hát thiên thần: “Vinh
danh Thiên Chúa trên trời, bình an dưới thế cho loài người Chúa thương” (Lc
2, 14). Lời ca này như còn đang văng vẳng bên tai, thế mà ngày hôm sau (26/12),
Phó tế Stêphanô là mẫu người sống hết lòng tin theo Chúa Giêsu, thì bình an
chẳng đến với ông, trái lại bị nhiều người căm phẫn, họ hùa nhau ném đá cho
chết, đó là mẫu người được hưởng sự bình an Chúa Giáng Sinh ban đấy ư? Đúng thế,
Chúa Giêsu đã nói với những môn đệ đi theo Ngài: “Thầy ban bình an cho chúng con không như thế gian ban” (Ga 14, 27).
Do đó, những kẻ ước mơ thứ bình an “rẻ tiền” để hưởng thụ, thì Chúa Giêsu dạy:
“Đừng tưởng Ta đến đem bình an trên mặt
đất, Ta đến không phải đem bình an, mà là đem gươm giáo. Ta đến gây chia rẽ
ngay nơi những người trong cùng một gia đình, và kẻ thù của người ta lại là
người nhà của mình” (Mt 10, 34-36). Quả thật, những người Do Thái cùng gọi
Thiên Chúa là Cha, cùng tôn thờ Ngài theo Luật Môsê hướng dẫn để tin vào Chúa
Giêsu là Đấng Cứu Độ duy nhất (x Gl 3, 24), thì chính những người này lại đối
nghịch với ông Stêphanô, vì ông đã chia rẽ niềm tin của họ. Đó là lý do họ
quyết liệt loại trừ ông khỏi mặt đất.
Chúng ta còn nhớ ngày Đức Giêsu bị xét xử, ông Philatô không
muốn nhúng tay vào tội ác giết Ngài, nên ông nói với người Do Thái: “Các ông cứ đem xử theo Luật của các ông”,
thì người Do Thái lại trả lời: “Chúng tôi
không có phép lên án xử tử ai”(Ga 18, 31). Người Do Thái trả lời cho ông
Philatô như thế, là vì vào thời ấy, Do Thái đang bị đặt dưới ách thống trị Roma,
quyền bính Roma không cho phép người Do Thái lên án xử tử ai, dù luật Do Thái cho
phép họ ném đá kẻ nào phạm đến Luật Môsê. Thế mà tại sao những người Do Thái
lại tự quyền ném đá ông Stêphanô? Thưa vì vào năm 36, tổng trấn Philatô đang
cai trị miền Giuđa, ông bị hoàng đế triệu về Roma, mãi đến năm 37 Roma mới đặt
tổng trấn Marxili cai trị miền Giuđa, như thế người Do Thái lợi dụng lúc không
có ai điều hành pháp luật, họ đã ném đá Stêphanô cho chết! Sự cố này đã làm ứng
nghiệm Lời Chúa Giêsu nói: “Kẻ thù là
người nhà của mình” (Mt 10, 36). Khi Phó tế Stêphanô bị “người nhà” ném đá,
tâm tư ông giống hệt Chúa Giêsu, lúc sắp chết ông hướng tâm hồn về đồi Golgotha,
chiêm ngưỡng Đức Giêsu bị treo trên thập giá, và ông bắt chước Ngài cầu nguyện
cho kẻ hại mình: “Lạy Chúa Giêsu, xin đoái nhận hồn con, và xin Chúa đừng chấp tội kẻ hại
con” (Lc 23, 34-46 = Cv 7, 59-60). Như thế nội dung lời cầu nguyện của
ông Stêphanô giống hệt nội dung lời cầu nguyện của Đức Giêsu trên thập giá, chỉ
khác một điều là ông đã đảo lộn thứ tự lời cầu: Đức Giêsu thì cầu nguyện cho kẻ
hại mình trước, sau đó mới phó dâng linh hồn cho Chúa Cha, xem ra như Ngài muốn
yêu sách: Nếu Cha không tha tội cho kẻ hại Con, thì Con không dám dâng hồn Con
cho Cha; Còn ông Stêphanô, vì là phàm nhân nên cần được Thiên Chúa cứu độ mình trước,
ông mới có khả năng cứu được người khác, nên ông đã cầu nguyện: Xin Chúa đón
nhận lấy hồn con trước, sau đó ông
mới xin Chúa tha tội cho kẻ giết ông. Chính nhờ ông Stêphanô biết cầu nguyện
cho kẻ hại mình, ông đã thực hành Lời Đức Giêsu đã dạy: “Hãy yêu mến thù địch và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em”
(Mt 5, 44). Sống như thế mới được đồng danh với Chúa Giêsu vì cùng là Con Đấng
Tối Cao (x Lc 1, 32=Lc 6, 35). Nhờ ông Stêphanô cầu nguyện cho những kẻ giết
mình, nhất là cầu cho Saulô, kẻ ôm áo động viên những người Do Thái ném đá ông (x
Cv 7, 58: Bài đọc), Chúa biến “sói Saulô” thành “bồ câu Phaolô” đem Tin Mừng
bình an đến cho muôn dân. Đó mới thực là phúc bình an Chúa ban cho ai biết dùng
“gươm” Chân Lý để chiến đấu. Bởi vậy trong giờ Kinh Phụng Vụ buổi Sáng kính
thánh Stêphanô, Hội Thánh đã đặt vào miệng chúng ta lời Thánh vịnh: “Thanh gươm hai lưỡi (Lời Chúa) cầm chắc
trong tay, để trả thù muôn nước và trừng trị chư dân, để xiềng chân vua chúa
(kẻ ác), và xích cổ vương hầu, để thi hành án phạt, Chúa đã viết từ xưa, đó là
niềm vinh dự cho những kẻ trung hiếu với Người” (Tv 149, 6-9).
Để sống
niềm tin vào Chúa Kitô như ông Stêphanô, chúng ta phải cầu nguyện: “Trong tay Ngài, lạy Chúa, con xin phó thác
hồn con, xin Ngài nên như núi đá cho con trú ẩn, như thành trì để cứu độ con. Xin
giải thoát con khỏi tay địch thù, khỏi người bách hại con” (Tv 31/30, 3. 4.
6a. 16bc: Đáp ca).
2/ SỐNG
NIỀM TIN VÀO CHÚA KITÔ LÀ SỐNG TRONG HY VỌNG NƠI NGÀY CÁNH CHUNG.
Trong mùa
Vọng, người Kitô hữu ai cũng thích nghe lời ngôn sứ Isaia tiên báo về thời đại Thiên
Chúa ra tay cứu độ loài người thoát khỏi mọi sự dữ: “Sói sống chung với chiên, trẻ con
thọc tay vào hang rắn lục…” (Is 11, 1-4: Bài đọc). Có nghĩa là vào thời
Con Thiên Chúa làm người, kẻ ác không còn làm hại người lành, sự thiện thắng sự
dữ, hoặc kẻ ác, người lành vẫn sống chung hòa bình, nhờ Đấng Cứu Thế đến như
Mục Tử chăn dắt con chiên thuộc ràn của Ngài. Thế mà Đấng ấy đã đến trần gian gần
40 năm rồi, và Ngài đã đánh gục tử thần, sống lại vinh hiển; rồi về Trời dọn
chỗ cho những kẻ đi chung đường phục vụ với Ngài (x 1Ga 2, 6), và tiếp tục tuôn
đổ bình an xuống cho loài người Chúa thương. Vậy tại sao Chúa lại để cho “sói
Saulô” vẫn ăn thịt “chiên Stêphanô”, và rắn lục là các đầu mục Do Thái vẫn cắn
chết “trẻ thơ Stêphanô”?
Thắc mắc
này chỉ có thể trả lời vào ngày cánh chung, vì ngày ấy mới thấy “sói Saulô” và
“chiên Stêphanô” sống chung với nhau. Khi ấy “sói Saulo” và “chiên Stêphanô” có
thể đùa giỡn với nhau. Ví dụ: Stêphanô vừa thấy Phaolô tới cửa Thiên Đàng, ông Stêphanô
lên tiếng thưa với Chúa:
-
Lạy Chúa, tên này xưa
kia nó động viên người ta ném đá con, mà nay hắn lại vào đây, chắc chắn tên này
sẽ động viên cả các thần thánh ném đá Chúa không chừng?
Ông Phaolô
cũng không vừa, ông kêu cầu tới Chúa:
-
Lạy Chúa, Ngài dạy
phải tha thứ cho kẻ thù mình tới 70 lần 7 mỗi ngày, thế mà anh Stêphanô này
được vào Thiên Đàng trước con nhưng trong khi tâm hồn vẫn tìm cách trả thù kẻ
đã làm hại mình.
Lúc ấy, Chúa
Giêsu lên tiếng can thiệp:
-
Thôi mà hai anh con
đừng chọc nhau nữa.
Thế là hai ông ôm nhau khóc bởi quá vui mừng: Nhờ Stêphanô đã
cầu nguyện cho Saulô mà Chúa xuất hiện đón lấy hồn Stêphanô; còn Saulô được
Stêphanô cầu nguyện mà ông trở nên Tông Đồ xuất sắc không thua các Tông Đồ
thượng đẳng (x 2Cr 11, 5), nay cùng nhau được sum họp trên Thiên Đàng hưởng
phúc vinh với Chúa.
Vậy hai ông Stêphanô và Phaolô đã minh họa “sói – chiên” sống
chung với nhau trong bình an vô tận với Chúa.
THUỘC LÒNG
Không đổ máu, không có ơn cứu độ (Dt 9, 22).
Cựu Ước là nụ, Tân Ước là bông, cánh chung mới hái trái (x Hiến Chế Mạc Khải
số 16 và 1Ga 3, 2).
Lm
GIUSE ĐINH QUANG THỊNH