Nỗi ám ảnh về giàu sang đang lan truyền
Peter Day
Người dẫn chương trình, Global Business
Người dẫn chương trình, Global Business
Người giàu nhất thế giới
Carlos Slim
Carlos Slim
Sự ám ảnh về mức độ giàu sang của người khác đang lan từ Tây sang Đông
Danh sách mới của tạp chí Forbes liên quan tới những người giàu nhất thế giới cho thấy có hơn 1.200 tỷ phú trên toàn cầu.
Nga và Trung Quốc mỗi nước đều có hơn 100 tỷ phú, con số mà trước đây chỉ có Hoa Kỳ mới đạt được, và câu hỏi đặt ra là liệu sự ám ảnh của phương Tây về xếp hạng mức độ giàu sang đang lan sang các vùng khác.
Người Mỹ có vẻ quan tâm tới sự giàu sang trước tiên. Các báo Hoa Kỳ đã lập ra danh sách người giàu ít nhất từ cách đây 90 năm, có thể là lâu hơn.
Nhưng sự ám ảnh với danh sách nhà giàu tăng mạnh vào năm 1982 nhờ tạp chí Forbes.
Tạp chí Forbes được ông BC Forbes, một di dân người Scotland nghèo khó lập ra vào năm 1917.
Ông Forbes bị ám ảnh bởi sự thành công trong kinh doanh, sự thành công được đánh giá bằng giá trị thực, tức tài sản các nhân của một người trừ đi các khoản vay nợ.
Con trai BC Forbe, ông Malcolm, đã quyết định rằng nhiều người muốn biết những người khác giàu tới mức nào. Có thể cả những người giàu cũng muốn biết.
Vậy là các thám tử gia đình nhà Forbes xâu chuỗi các bằng chứng và đưa ra con số.
Sau đó họ lập ra bảng xếp hạng, Forbes 400.
Đây rõ ràng là sự đáp lại với danh sách các công ty hàng đầu của Hoa Kỳ, Fortune 500, do tạp chí Fortune lập ra trước đó 27 năm, tức vào năm 1955.
Dù có chính xác hay không, danh sách Forbes 400 những người giàu nhất vẫn trụ lại với thời gian.
Các ấn phẩm khác nhau thường mang lại các kết quả khác nhau và nó cho thấy lập danh sách những người giàu gần với nghệ thuật hơn là khoa học (cũng giống như kiểm toán và kế toán).
Nhưng sự khác biệt lớn không có vẻ làm giảm mức độ quan tâm của độc giả vào danh sách người giàu.
Kế thừa
Khi những người giàu chết đi, tài sản của họ được chia ra.
Nhiều người Mỹ đã lọt vào danh sách người giàu của Forbes chỉ nhờ hoàn toàn vào tài sản thừa kế. Thực tế con số này là 74 người trong số 400 người giàu của năm 2009.
Năm người giàu nhất
* Carlos Slim $74 tỷ, công ty America Movil, ngành viễn thông
* Bill Gates $56 tỷ, Microsoft, phần mềm
* Warren Buffett $50 tỷ, Berkshire Hathaway, đầu tư
* Bernard Arnault $41 tỷ, LVMH, hàng xa xỉ
* Larry Ellison $39,5 tỷ, Oracle, phần mềm
Nguồn: Forbes
Trong một số trường hợp tài sản thừa kế đủ lớn để giúp cho vài thành viên gia đình vào danh sách Forbes, chẳng hạn những người thừa kế của nhà Walton khi họ chia tiền tỷ có trong chuỗi siêu thị Walmart.
Thừa kế tài sản để vào danh sách người giàu chưa xảy ra ở Trung Quốc nhưng danh sách Forbes đã vươn ra thế giới trong các năm qua và không có vẻ mất đi sức hấp dẫn.
Hầu hết các nước giờ đều có ít nhất một danh sách người giàu trong khi độc giả thích nghĩ về sự giàu sang.
Có lẽ họ cũng thầm hỏi "Liệu những người giàu có xinh không? Họ có hạnh phúc không? Họ phải hy sinh những gì để có trong danh sách?"
Còn những người giàu cũng đã mất hết vẻ dè dặt nếu họ từng có tính như vậy. Tài sản có ý nghĩa gì nếu không đem khoe được?
Doanh số hàng xa xỉ bùng nổ khắp thế giới với đồng hồ đắt tiền mà người ta có thể đem khoe người khác mỗi khi muốn xem giờ.
'Ganh tị'
Nhưng ở Trung Quốc các ông chủ tư nhân cũng dè chừng khi công bố tài sản của mình.
Họ tự hào, rất tự hào về những gì đạt được.
Nhưng tại một nước ưa kiểm soát như Trung Quốc, họ không thể chắc rằng việc khoe tài sản sẽ không kéo theo sự chú ý của chính quyền, không thể không lo về sức mạnh tư nhân cho dù sự phát triển này là một trong những yếu tố chính thúc đẩy kinh tế Trung Quốc trong 30 năm qua.
Người Úc gọi đây là "hội chứng cây cần sa cao", cách mà những người thành công bị kéo xuống vì sự ghen tị hay những hành động của chính quyền, thường là cơ quan thuế.
Người lập ra danh sách người giàu Trung Quốc là một người Anh với tên Hà Lan - Rupert Hoogewerf.
Ông Rupert Hoogewerf đã mang khái niệm
so sánh độ giàu sang tới Trung Quốc
so sánh độ giàu sang tới Trung Quốc
Hoogewerf là kế toán viên chuyên nghiệp với bằng ngôn ngữ tiếng Hoa và tiếng Nhật.
Ông đã công bố danh sách người giàu Trung Quốc do ông tự ước tính vào năm 1999, danh sách mà trong tiếng Hoa được chuyển ngữ thành danh sách Hurun.
Từ danh sách đầu tiên đó, công việc kinh doanh của ông Hoogewerf đã biến thành một đế chế xuất bản mang tên Hurun Report với nhiều danh sách và tạp chí ở Trung Quốc.
Cũng giống như những gì BC Forbes đã làm, lập ra một tạp chí và dùng nó để kiếm chút tài sản nhỏ từ những tài sản siêu lớn của những người khác thực ra là ý tưởng khá hay.
Vietnamese BBC News