THỨ
HAI SAU CHÚA NHẬT 11 THƯỜNG NIÊN
NĂM CHẴN
BÀI ĐỌC : 1V 21,1-16
1 Hồi đó, ông Na-vốt người Gít-rơ-en có
một vườn nho bên cạnh cung điện vua A-kháp, vua Sa-ma-ri.2 Vua
A-kháp nói với ông Na-vốt rằng: "Hãy nhượng vườn nho của ngươi cho ta, để
ta làm vườn rau, vì nó ở ngay sát cạnh nhà ta. Để bù lại, ta sẽ cho ngươi một
vườn nho tốt hơn, hay là, nếu ngươi muốn, giá bao nhiêu, ta sẽ trả bằng
bạc."3 Nhưng ông Na-vốt thưa với vua A-kháp: "Xin Đức Chúa
đừng để tôi nhượng gia sản của tổ tiên tôi cho ngài! " Vua A-kháp và hoàng
hậu I-de-ven
4 Vua A-kháp trở về nhà buồn rầu và bực
bội vì lời ông Na-vốt, người Gít-rơ-en đã nói với vua: "Tôi sẽ không
nhượng gia sản của tổ tiên tôi cho vua." Vua nằm trên giường, quay mặt đi,
và không chịu ăn uống gì.5 Hoàng hậu I-de-ven đi vào, nói với vua:
"Tại sao tâm thần vua buồn rầu, và vua không chịu ăn uống gì như vậy?
"6 Vua trả lời: "Tôi đã nói chuyện với Na-vốt người
Gít-rơ-en và bảo nó: Hãy nhượng vườn nho của ngươi cho ta mà lấy tiền, hoặc, nếu
ngươi muốn, ta sẽ đổi cho một vườn nho khác. Nhưng nó lại nói: "Tôi không
nhượng vườn nho của tôi cho vua được."7 Bấy giờ hoàng hậu
I-de-ven nói với vua: "Vua cai trị Ít-ra-en hay thật! Mời vua dậy mà ăn
cho lòng phấn khởi lên! Thiếp sẽ tặng vua vườn nho của Na-vốt người Gít-rơ-en.
8 Bấy giờ, bà nhân danh vua A-kháp viết
thơ, rồi dùng con dấu của vua mà đóng ấn, và gửi cho các kỳ mục và thân hào cư
ngụ trong thành với ông Na-vốt.9 Trong thơ bà viết rằng: "Hãy
công bố một thời kỳ chay tịnh và đặt Na-vốt ngồi ở hàng đầu dân chúng.10
Hãy đặt hai đứa vô lại ngồi đối diện với nó, để chúng tố cáo nó: "Ông đã
nguyền rủa Thiên Chúa và đức vua. Và hãy đem nó ra ngoài ném đá cho chết."
11 Dân chúng, kỳ mục và thân hào cư ngụ
trong thành làm theo lệnh bà I-de-ven như trong thơ bà đã viết gửi cho họ.12
Họ công bố thời kỳ chay tịnh và đặt ông Na-vốt ngồi ở hàng đầu dân chúng.13
Rồi có hai kẻ vô lại đi vào, ngồi đối diện với ông. Những kẻ vô lại ấy tố cáo
ông Na-vốt trước mặt dân rằng: "Na-vốt đã nguyền rủa Thiên Chúa và đức
vua." Họ liền đưa ông ra ngoài thành và ném đá ông. Ông đã chết.14
Họ sai người đi nói với bà I-de-ven: "Na-vốt đã bị ném đá chết."15
Khi bà I-de-ven nghe biết ông Na-vốt đã bị ném đá chết, thì nói với vua A-kháp:
"Xin vua đứng dậy và chiếm đoạt vườn nho của Na-vốt, người Gít-rơ-en, kẻ
đã từ chối không chịu nhượng cho ngài để lấy tiền, vì Na-vốt không còn sống
nữa, nó chết rồi."16 Khi nghe biết ông Na-vốt đã chết, vua
A-kháp đứng dậy, xuống chiếm đoạt vườn nho của ông Na-vốt, người Gít-rơ-en.
ĐÁP CA : Tv 5
Đ. Lạy Chúa, xin hiểu
thấu điều con thầm thĩ nguyện xin. (c 2b)
2
Lạy Chúa, xin lắng tai nghe lời con nói,hiểu thấu điều con thầm thì nguyện xin.
3 Lạy Đức Vua là Thiên Chúa con thờ,xin Ngài nghe tiếng con đang cầu
cứu.
5
Ngài không phải là một vị thần ưa điều ác, ác nhân đâu được ở với Ngài, 6
trước nhan Ngài, đứa kiêu căng làm sao đứng vững!Ngài ghét những kẻ làm điều
ác,
8
Phần con đây, nhờ tình Chúa bao la, được bước vào nhà Chúa; con hết lòng kính
sợ, hướng về đền thánh mà phủ phục tôn thờ.
TUNG HÔ TIN MỪNG : Tv 119/118,105
Hall-Hall : Lời
Chúa là ngọn đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi. Hall.
TIN MỪNG : Mt 5,
38-42
38 Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng :
"Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Mắt đền mắt, răng đền răng.39
Còn Thầy, Thầy bảo anh em: đừng chống cự người ác, trái lại, nếu bị ai vả má
bên phải, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa.40 Nếu ai muốn kiện anh
để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó lấy cả áo ngoài.41 Nếu có
người bắt anh đi một dặm, thì hãy đi với người ấy hai dặm.42 Ai xin,
thì hãy cho; ai muốn vay mượn, thì đừng ngoảnh mặt đi”.
PHẢI
SỐNG KHÔN VÀ BÁC ÁI VỚI KẺ ÁC
Đức Giêsu đã nói : “Tôi
đến không phải để bãi bỏ Lề Luật nhưng để kiện toàn” (Mt 5,17). Để hiểu rõ Ngài đến
làm kiện toàn Lề Luật, ta dựa vào các Bài đọc trong Thánh Lễ hôm nay, để sống
nhờ, sống với, sống trong Đức Giêsu, Ngài giúp ta biết sống kiện toàn Luật Yêu
kẻ hại ta.
-
Ta không dùng quyền diệt kẻ ác, nhưng
lấy lòng nhân ái đáp lại.
-
Ta phải lấy lòng khiêm tốn lắng nghe
chân lý từ mọi phía để xác định hướng đi của mình.
I. TA KHÔNG DÙNG QUYỀN DIỆT KẺ ÁC, NHƯNG LẤY LÒNG NHÂN ÁI
ĐÁP LẠI.
Luật Môsê dạy rằng : “Mắt
thế mắt, răng thay răng” (Mt 5,38 : Tin Mừng). Luật này chỉ nhắm công bằng
: “Ăn miếng trả miếng”. Nếu thế thì ta chẳng hơn gì loài thú. Ví dụ ta đá con
chó, chắc chắn nó sẽ quay lại cắn ta. Vậy ta phải sống có nhân ái, ít nhất là
sống tỏ ra một người có nhân bản, xứng danh làm con Thiên Chúa. Muốn thế, ta
phải lấy nhân ái mà đáp lại kẻ ác, như Đức Giêsu dạy : “Ta bảo các ngươi, đừng cự lại người ác ; nhưng nếu ai vả má phải ngươi,
thì hãy giơ má kia nữa ; còn ai muốn kiện ngươi để đoạt áo lót, thì bỏ cả áo
choàng cho nó ; và ai bắt ngươi làm phu đi một dặm, thì hãy đi với nó hai dặm.
Ai xin ngươi hãy cho, người muốn vay ngươi chớ khước từ” (Mt 5,39-42 : Tin
Mừng). Bởi vì Đức Giêsu dạy : “Ai vả má
phải thì đưa luôn má trái” (Mt 5,39b). “Vả má phải” là dùng tay phải đánh
đối phương, nếu đánh bằng lòng bàn tay, thì phải đứng sau đối phương, đánh như
thế là đánh lén, và đối phương không đau, như vậy không oai, không mạnh ; không
gây nhục. Vậy để tỏ ra mình mạnh làm cho đối phương đau và nhục, ta phải đứng
đối diện, dùng mu bàn tay phải quất ngang vào má đối phương, người Pháp gọi đó
là “cú rờ-ve” (revers).
Vào thời Đức Giêsu, ai làm nhục đối phương tối đa như thế, thì
người bị làm nhục có quyền kiện, và pháp luật sẽ trừng trị kẻ hạ nhục người
khác. Như vậy, khi kẻ bị đánh có quyền quật lại kẻ đánh mình, thì Đức Giêsu dạy
phải bắt chước Ngài, không dùng quyền để hại kẻ ác. Thực vậy, trong ngày Thứ
Sáu Tuần Thánh là cao điểm kẻ ác hành hạ Ngài, Ngài là Thiên Chúa có quyền xô
ngã chúng và giẵm đạp lên chúng mà đi. Cụ thể như khi kẻ ác đến tìm bắt Ngài,
Ngài nói : “Ta đây”, chúng đều bổ
ngửa : Rõ ràng Ngài tỏ uy quyền Thiên Chúa, nhưng rồi Ngài lại cho chúng đứng
dậy và cho phép chúng xông vào bắt Ngài ! (x Ga 18,3t)
Vậy Đức Giêsu chẳng những không làm gì hại kẻ giết mình, mà Ngài
còn cầu nguyện: “Lạy Cha, xin tha cho
chúng, vì chúng lầm!” (Lc 23,34).
Muốn sống Lời giáo huấn của Đức Giêsu dạy đối với kẻ hại mình,
ta cứ nhìn Ngài sống trong ngày Thứ Sáu Tuần Thánh : không phải lúc nào Ngài
cũng cho phép kẻ ác vả mặt Ngài, nên khi có thể tránh được là Ngài tránh. Nhưng
nếu vì yêu, thì cùng lắm là cho phép sự dữ nhỏ xảy đến, để ngăn cản sự ác lớn
ập tới.
1/
Khi có thể chống lại sự dữ, hoặc tránh
nó, thì phải chống, phải tránh. Cụ thể trước tòa án Do Thái xử Đức Giêsu, kẻ
ác vả mặt Ngài, thì Ngài không cho vả tiếp, Ngài cự lại chúng : “Nếu tôi nói không phải, hãy chứng minh đâu
là không phải ; mà nếu là phải, tại sao
đánh tôi” (Ga 18,23). Thế là kẻ ác không dám đánh Ngài nữa. Ngài dám chống
lại những người Do Thái đánh Ngài, là vì vào thời ấy, Roma không cho phép người
Do Thái có quyền giết người (x Ga 18,31).
Vậy chống lại sự ác hoặc tránh được kẻ hại mình, đó là biểu lộ
sức mạnh và khôn ngoan.
2/
Vì yêu ta chấp nhận sự dữ nhỏ xảy đến,
để ngăn cản sự ác lớn ập tới. Cụ thể
trước tòa án Roma, kẻ ác vả mặt Đức Giêsu, thì Ngài lại đánh bài lờ, vì Roma có
quyền giết người (x Ga 19,3).Như thế, Đức Giêsu cho phép kẻ ác đánh Ngài để học
cho biết thế nào là vâng phục (x Dt 5,8), và để bày tỏ tình yêu tuyệt hảo đối
với phàm nhân (x Ga 15,13). Vả lại, Đức Giêsu cho kẻ ác tát má, vì đó là sự dữ
nhỏ để tránh sự dữ lớn là Roma giết Ngài sớm, nếu Ngài cự lại chúng.
Câu chuyện ông Nabob không nhường vườn nho cho vua Akhab, đó là
dại. Vì vua có bà vợ rất quỷ quyệt : bà đã thảo sắc chỉ lấy ấn của vua đóng,
rồi trao cho các quan nịnh thần. Trong sắc chỉ viết rằng : Nabob đã xúc phạm
đến Chúa và nhục mạ vua, hãy cử hai đứa vô lại ra làm chứng trước mặt toàn dân,
lên án ném đá cho chết! Thế là vườn nho của Nabob thuộc về vua ! (x 1V 21,1-16
: Bài đọc năm chẵn). Nếu ông Nabob khôn ngoan cho phép sự dữ nhỏ xảy ra : bằng
lòng đổi vườn nho của mình là gia sản của cha ông để lại để lấy vườn nho của
vua. Vua còn hứa : vườn ấy rộng và tốt hơn, nếu không đồng ý thì vua mua lại
với giá cao, nhưng ông Nabob dại dột không tuân theo,cuối cùng mất cả vườn nho,
mất cả mạng sống! Nhưng nếu gia sản của ông Nabob thuộc về gia sản tinh thần
sống Đạo cha ông truyền dạy, thì thà mất mạng để giữ Đức Tin và Đức Ái, còn hơn
là cố thủ lấy vườn nho. Đây là trường hợp xảy ra nơi các thánh Tử Đạo, họ bằng
lòng mất tất cả, kể cả mạng sống để trở nên chứng nhân cho Tin Mừng. Hết những
ai chết vì Chân Lý đều là những người đã luôn cầu nguyện : “Lạy Chúa, xin hiểu thấu điều con thầm thĩ
nguyện xin” (Tv 5,2b : ĐC năm chẵn).
II. TA PHẢI LẤY LÒNG KHIÊM TỐN LẮNG NGHE CHÂN LÝ TỪ MỌI
PHÍA ĐỂ XÁC ĐỊNH HƯỚNG ĐI CỦA MÌNH.
Khi ta biết có kẻ ghét mình hoặc xử ác với ta, thì ta phải bình
tĩnh với lòng khiêm tốn xin Chúa soi sáng. Biết đâu ta đã gây cớ vấp phạm cho
người anh em. Khi đã cầu nguyện và xét mình, cân nhắc việc mình làm, thì cứ làm
theo điều đã xác tín, chấp nhận gian khổ xảy đến. Bởi thế :
a.
Không
lạm dụng quyền tự do để gây cớ vấp phạm cho ai. Phải
nói được như thánh Phaolô “Chúng tôi
chẳng làm gì gây cớ vấp phạm, để không người nào có thể đàm tiếu về công việc
phục vụ của chúng tôi. Chúng tôi còn chứng tỏ điều đó bằng cách ăn ở trong sạch,
khôn khéo, nhẫn nhục, nhân hậu, bằng một tinh thần thánh thiện, một tình thương
không giả dối” (2Cr 6, 3.6 : Bài đọc năm lẻ).
b.
Khi
đã xác tín ta làm đúng theo ý Chúa, thì phải chấp nhận gian khổ, nên
cũng phải nói được như thánh Tông Đồ : “Trong
mọi sự, chúng tôi luôn chứng tỏ mình là những thừa tác viên của Thiên Chúa:
gian nan, khốn quẫn, lo âu, đòn vọt, tù tội, loạn ly, nhọc nhằn, vất vả, mất ăn
mất ngủ, chúng tôi đều rất mực kiên trì chịu đựng” (2 Cr 6, 4-5 : Bài đọc
năm lẻ).
Như thế phục vụ Tin Mừng, nếu gặp gian
khổ thì chỉ một mình thân xác ta chịu, đó là sự dữ nhỏ, nhưng có lợi cho linh
hồn, nhất là lợi cho nhiều người, như thế là giống Chúa Giêsu, vì “thà một người chết thay cho dân còn hơn là
toàn dân bị tiêu diệt." (Ga 11,50).
Bởi thế ta phải sẵn sàng đón nhận mọi
tình huống xảy đến : “Khi vinh cũng như
khi nhục, lúc được tiếng tốt cũng như khi mang tiếng xấu. Bị coi là bịp bợm,
nhưng kỳ thực chúng tôi chân thành; bị coi là vô danh tiểu tốt, nhưng kỳ thực
chúng tôi được mọi người biết đến; bị coi là sắp chết, nhưng kỳ thực chúng tôi
vẫn sống; coi như bị trừng phạt, nhưng kỳ thực không bị giết chết; coi như phải
ưu phiền, nhưng kỳ thực chúng tôi luôn vui vẻ; coi như nghèo túng, nhưng kỳ
thực chúng tôi làm cho bao người trở nên giàu có; coi như không có gì, nhưng kỳ
thực chúng tôi có tất cả” (2 Cr 6,8-10 : Bài đọc năm lẻ).
Sống được như thế là nhờ sức mạnh của Lời Chúa và sự trợ giúp
của chính Thiên Chúa, đúng như lời thánh Tông Đồ nói : “Bằng Lời Chân Lý, bằng sức mạnh của Thiên Chúa, chúng tôi lấy sự công
chính làm vũ khí tấn công và tự vệ” (2 Cr 6,7 : Bài đọc năm lẻ), để “Chúa biểu dương ơn Người cứu độ” (Tv
98/97,2a : ĐC năm lẻ).
Đúng là “Lời Chúa là ngọn
đèn soi cho con bước, là ánh sáng chỉ đường con đi” (Tv 119/118,105 : Tung
Hô Tin Mừng).
Nhà văn Salman Rushdie là tác giả sách
“Vần Thơ Ác Quỷ” , nội dung có tính chất bài Hồi giáo.Thế là ông Khomeini –
Giáo chủ Hồi giáo – ra lệnh truy nã ông Salman Rushdie, và treo giải thưởng cho
ai giết được ông. Nhà văn này đã phải thay hình đổi dạng sống ẩn dật trong suốt
14 năm!
Trái lại, anh Ali Agca - người Hồi Giáo
cuồng tín – đã ám sát Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II ngày 13-05-1981. Sau đó
anh bị bắt và giam tại nhà tù Rchibba ở Roma. Năm 1984, Đức Giáo hoàng ngay sau
khi được bình phục, ngài đã đem qùa đến thăm Ali Agca tại nhà tù đang giam giữ
anh ! Anh hỏi lại Đức Giáo hoàng :
-
Tại sao tôi đã bắn ông mà ông không chết
?
Hành động của Đức Gioan Phaolô hơn hẳn ông Khomeini, chỉ vì Đức
Thánh cha đã thấm nhuần lời thánh Tông Đồ dạy : “Đừng lấy ác báo ác, nhưng hãy lấy lành mà thắng ác!”(Rm 12,21). Bởi
vì
-
Lấy ác báo lành, ta là Satan
-
Lấy ác báo ác, ta là chó sói.
-
Lấy lành báo lành, ta là con người.
-
Lấy lành báo ác, ta là con Chúa.
Để bày tỏ ta là con Chúa, thánh Tông Đồ dạy : “Nếu kẻ thù ngươi đói, hãy cho nó ăn, nó
khát, hãy cho nó uống, làm thế như ngươi chất than hồng trên đầu nó. Chớ để dữ
thắng được ngươi, nhưng hãy lấy lành mà thắng dữ” (Rm 12,20-21).
THUỘC LÒNG
Nếu kẻ thù ngươi đói, hãy cho nó ăn, nó khát, hãy cho nó
uống, làm thế như ngươi chất than hồng trên đầu nó. Chớ để dữ thắng được ngươi,
nhưng hãy lấy lành mà thắng dữ ! (Rm 12,20-21).
Lm
GIUSE ĐINH QUANG THỊNH