TÔNG ĐỒ SỐNG ĐẠO: Bài giảng của thánh Vianney

NGHIỆN RƯỢU

Có nhiều người cho rằng thỉnh thoảng say xỉn một tí thì ăn thua gì; một số khác thì nghĩ rằng bao lâu uống say mà không để đánh mất lý trí thì không mắc tội trọng; còn có người thì tự bào chữa rằng họ bị say xỉn là vì bạn bè lôi kéo.

“Chớ say sưa rượu chè, vì rượu chè đưa tới trụy lạc”

(Eph 5,18)

hánh Phaolô quả quyết với chúng ta rằng người nghiện rượu sẽ không được vào nước trời; do đó nghiện rượu phải là một trọng tội. Điều này thật dễ hiểu, vì dù nhìn ở góc độ nào, tội này thậm chí bị cả người đời chê ghét, thậm chí ngay trong mắt của người ngoại giáo, thế nên người Kitô hữu phải lấy lòng sợ hãi tội này hơn cả sự chết. Chúa Thánh Thần đã nói về tội này một cách đáng sợ như sau: “Khốn cho những ai rượu chè vô độ và trở nên say xỉn, khốn cho những ai mới thức dậy đã nghĩ đến việc chè chén say sưa.” Rất ít người, một khi đã nghiện rồi, khó lòng thoát ra được đam mê này. Có nhiều người cho rằng thỉnh thoảng say xỉn một tí thì ăn thua gì; một số khác thì nghĩ rằng bao lâu uống say mà không để đánh mất lý trí thì không mắc tội trọng; còn có người thì tự bào chữa rằng họ bị say xỉn là vì bạn bè lôi kéo. Để làm tỉnh ngộ những ai có những quan điểm này, Cha sẽ nói cho họ nghe về hai điểm:

1) Sự độc hại của tội rượu chè quá độ.

2) Những kẻ điên rồ cũng bào chữa như vậy.

1) Để chỉ cho các con thấy được sự độc hại của tội nghiện rượu, cha buộc lòng phải nói cho các con biết hết những hậu quả tai hại của tội này gây ra ở đời này và đời sau, việc này vượt khỏi khả năng hiểu biết của con người, bởi vì chỉ có duy nhất Thiên Chúa biết mà thôi. Những gì mà cha nói với các con về vấn đề này chỉ là một chấm nhỏ xíu khi so sánh với những gì mà tội ác này thật sự gây ra. Trước tiên các con sẽ đồng ý với cha là bất cứ ai có lý trí và có đạo, thì không thể dửng dưng và không lo sợ bị mất thanh danh, sức khỏe, và phần rỗi của họ. Thật tế quá rõ ràng là người nghiện rượu, vì sự vô độ, đã đánh mất sức khỏe của mình, tự chuốc vào thân sự khinh khi của người đời và sự chúc dữ của Thiên Chúa. Chỉ bấy nhiêu thôi, cha nghĩ cũng đủ cho các con lấy làm sợ hãi tội ác này rồi. Thật đáng ghét thay cho ai, đặc biệt là người Kitô hữu, đã để mình lún vào trong một tình trạng quá thấp hèn và đáng kinh tởm. Chúa Thánh Thần nói với chúng ta trong Kinh thánh rằng, người nghiện rượu cần phải nhập chung với súc vật không có lý trí, để họ có thể học biết từ súc vật sự điều độ trong việc ăn uống.

Khi chúng ta muốn thuyết phục một tội nhân bỏ đàng tội lỗi, chúng ta nêu ra cho họ thấy gương mẫu của Chúa Giêsu và các thánh; nhưng đối với người nghiện rượu thì quá tồi tệ, đến nỗi chỉ nêu ra cho họ gương mẫu của súc vật, và chúng ta không cần phải do dự chọn lựa loại thú nào dơ bẩn nhất để minh họa. Đây quả thật là một sự bôi nhọ kinh khủng đối với phẩm giá con người. Thánh Phaolô nói với chúng ta rằng người nghiện rượu không thể chấp nhận được, họ đáng bị trục xuất vào giữa loài súc vật hoang dại. Thói xấu này thậm chí cũng bị người ngoại giáo ghê tởm. Chuyện xưa kể rằng trong thành phố cổ Sparta, cư dân ở đó ăn ở rất tiết độ, bởi vì cứ mỗi năm có một ngày, người ta có thông lệ phục rượu cho một tên nô lệ say mèm, và đem hắn ra nơi công cộng cho tất của những người trẻ chứng kiến, sự bất xứng thế nào của tật xấu này dành cho những sinh vật có lý trí. Khi bọn thanh niên thấy người say xỉn này, họ cảm thấy kinh tởm và dứt khoát từ bỏ việc rượu chè vô độ. Các con thấy không, ngay cả những người ngoại giáo, họ cũng không để mình bị khống chế bởi đam mê, khiến họ phải rơi vào một tình trạng khốn khổ như thế.

Khi người ta tuổi càng cao, thì việc từ bỏ tội này càng khó, một người có thói quen nghiện rượu khó lòng mà hoán cải được. Lý do là: người sống vô độ thì không có đức tin, không có lòng đạo đức, không quan tâm đến bất cứ chuyện thiêng liêng nào; không có gì có thể mở mắt cho họ thấy được tình trạng bất hạnh của mình. Nếu các con nhắc nhở họ về sự chết, phán xét, hay hỏa ngục, nếu các con nói cho họ biết về hạnh phúc mà Chúa đã chuẩn bị sẵn cho những ai có một đời sống tốt lành thánh thiện, câu trả lời của họ sẽ là một nụ cười khinh bỉ, ý của họ là: “Mày tưởng có thể hù dọa tao giống như đã từng hù dọa mấy đứa con nít sao; nhưng tao không phải là con nít nói sao nghe vậy đâu.” Đó là những gì các con có thể nhận được từ nơi họ. Đối với họ chết là hết, mọi sự sẽ chấm dứt. Chúa của họ là rượu, và họ dính chặt vào nó. Hãy coi chừng, hỡi kẻ vô thần kia, Chúa Thánh Thần nói với những người như ngươi rằng: “Rượu mà ngươi uống quá độ sẽ trở thành rắn độc cắn chết ngươi.”

Các con xem, Chúa Thánh Thần đã soi sáng cho chúng ta phải có lòng sợ hãi về tội này biết chừng nào, vì Người nói chúng ta đừng nghĩ rượu chỉ là màu đỏ. Nếu các con uống quá độ, nó sẽ cắn chết các con như một loại rắn độc. Các con có biết câu trả lời mà thánh Basil nói với chúng ta về người nghiện rượu là gì không? Ngài nói: Họ là một chỗ chứa rác rưởi của quán rượu. Người nghiện rượu thường đau bệnh; họ không thể làm được việc gì khác hơn là hủy hoại sức khỏe mình. Đam mê này phải là một điều rất đáng ghét, thậm chí đối với thế gian cũng coi đó là điều xấu xa, ai cũng khinh bỉ người nghiện rượu, và coi họ như một vật cản trở trước mặt. Họ đã không bị người ta chê ghét, khi công việc làm ăn của họ bị thất bại, khi gia đình họ lâm vào cảnh thiếu thốn, vì sự bê bối của họ sao? Họ đã không bị người ta ghét bỏ, bởi những chuyện động trời mà họ gây ra, qua cuộc đời đáng xấu hổ của họ sao? Các con có thấy người cha nào muốn gả con gái mình cho một kẻ nghiện rượu, nếu như ông ta biết con rể tương lai của mình là một người trong số những người đó không? Các con có thấy người con gái nào chấp nhận một người chồng, một người đàn ông nghiện rượu không? Các con có thấy một người đàn ông lịch sự và đáng kính trọng nào dể cho người ta biết mình làm bạn với người nghiện rượu không? Thánh Basil nói với chúng ta rằng ngay cả loài vật, nếu chúng hiểu được tình trạng thật sự của người nghiện rượu, chúng sẽ không cho phép mình làm bạn với họ, do đó, chúng cũng khinh thường họ. Bây giờ cha nghĩ các con có thể quan niệm về tầm quan trọng của tội uống rượu quá độ này rồi. Chúng ta thấy nó rất là kinh khủng, nhưng đó chỉ là một chút nhận thức giới hạn về tác hại của tội này gây ra.

Công đồng Mayence công bố rằng người nghiện rượu vi phạm tất cả mọi giới răn. Nếu các con muốn xác tín điều này, hãy suy xét từng giới răn một, và các con sẽ thấy người nghiện rượu là người luôn sãn sàng làm những gì mà các giới răn nghiêm cấm. Thánh John Chrysostom nói với các tín hữu ở thành Antioch rằng: “Hãy tỉnh thức, đừng để mình đi vào con đường nghiện rượu, bởi vì tội này quá kinh tởm đối với mọi người, đến nỗi họ coi kẻ nghiện rượu còn thấp hơn loài thú vô tri. Như vậy, tội này chẳng phải rất ghê tởm trước mặt Thiên Chúa sao?”

2) Chúng ta thấy rằng người nghiện rượu không có gì để biện minh cho sự phóng túng của mình. Thánh Augustine nói, mặc dù người nghiện rượu bị mọi người lên án, nhưng họ vẫn tin rằng họ có đủ lý do để bào chữa cho tật xấu của mình. Có người sẽ nói bạn bè họ là nguyên cớ khiến cho họ nghiện rượu. Thánh nhân còn nói: “Thật khốn cho các ngươi là những kẻ bất hạnh, hay nhậu nhẹt và kết thân với người nghiện rượu, đồng thời các ngươi trở nên thù địch của Thiên Chúa!” Đó không phải là vì bạn bè các ngươi, nhưng chính là do lòng ước muốn xấu xa của mình đã khiến các ngươi uống rượu. Còn có những người khác bào chữa rằng mình có tửu lượng cao, có thể uống nhiều mà không say, nhưng đừng để điều này lừa dối các con. Mặc dù các con không đánh mất lý trí, nhưng nếu các con uống quá độ, thì tội các con cũng không nhẹ đâu. Còn có người nói rằng: “Các con nhậu nhẹt vì phải giao dịch làm ăn, phải giải quyết nhiều vấn đề tiền bạc...” Các con có thật sự tin rằng mình có thể giao dịch làm ăn, khi bị ngất ngư vì rượu mạnh không? Chẳng lẽ các con không nghe nhiều người giao dịch làm ăn trong lúc say xỉn đã mất tất cả: công việc làm ăn, của cải, nhà cửa, và danh dự sao? Qua tất cả những điều vừa nói, chúng ta rút ra được điều gì? Chỉ có điều này. Là những ai nghiện rượu đến mức vô độ, phải nhìn lại chính mình và hãy nhớ lời Chúa phán qua miệng tiên tri Joel rằng: “Hãy trỗi dậy, hỡi kẻ nghiện rượu, vì tất cả những điều xấu xa đang chờ đợi ngươi. Hãy khóc lóc vì những hình phạt mà sự công thẳng của Thiên Chúa chuẩn bị sẵn cho ngươi trong Hỏa ngục vì tội say xỉn.” Hãy trỗi dậy, hỡi kẻ khốn khổ kia, vì tiếng than khóc của vợ ngươi, người mà ngươi đã đối xử độc ác lúc quá chén. Hãy trỗi dậy, hỡi kẻ nghiện rượu, vì tiếng khóc lóc của con cái tội nghiệp của ngươi, những người mà ngươi đã đem lại cho chúng cảnh màn trời chiếu đất, và có thể, bị chết trong cảnh nghèo nàn thiếu thốn. Hãy lắng nghe người hàng xóm này, hỡi những kẻ say xỉn đáng xấu hổ kia, người đến đòi nợ ngươi, số tiền mà ngươi đã ăn xài phung phí trong những cuộc vui chơi trác táng nơi quán rượu. Họ cần số tiền đó để nuôi nấng vợ con, những người đang đau khổ đang lâm cảnh thiếu thốn, vì sự vô luân của ngươi. Hỡi kẻ khốn khổ kia, ngươi đã thường hứa gì với Chúa sau mỗi lần xưng tội? Ngươi đã hứa với Chúa sẽ không còn tái phạm nữa. Ngươi đã giữ lời hứa trang trọng này như thế nào? Ngươi xứng đáng được hưởng gì? Không gì khác hơn là Hỏa ngục, ở đó ngươi phải chịu lửa thiêu đốt cho đến đời đời. Ngươi xứng đáng được ngồi đồng bàn với ma quỷ, nơi đó ngươi sẽ được nuôi dưỡng và tiếp đãi với cơn thịnh nộ của Chúa mà ngươi đã chọc tức Người. Ngươi sẽ là nạn nhân của phép công thẳng Chúa giáng xuống cách nặng nề cho đến đời đời!

Có lẽ các con không bao giờ tự hình dung được sự nghiêm trọng về tội say xỉn, về tình trạng, nó gây ra cho những ai làm nô lệ nó, về những hậu quả tai hại nó gây ra cho họ trong cuộc sống này. Hỡi những kẻ nghiện rượu, hãy làm việc đền tội cho cuộc đời vô luân của mình, cho những gương xấu mà mình đã gây ra. Hãy cầu xin lòng thương xót Chúa, để có thể được Chúa thương. Hãy cầu xin lòng thương xót của Chúa, gìn giữ chúng ta khỏi tội ác xấu xa này, mà trong thật tế, hầu như rất khó khăn, hầu như không thể nào cho người nghiện rượu được cứu rỗi. Hãy sống tiết độ và có một cuộc sống lành mạnh, để các con có thể trở thành niềm hãnh diện cho Giáo hội, cho cộng đồng, cho gia đình mình. Các con hãy bước theo con đường, dẫn các con đến hạnh phúc vĩnh cửu. Amen.

Các bài giảng của thánh Vianney